Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2025 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Kryńska-Mozolewska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 sierpnia 2025 r. w Warszawie

sprawy B. O.

przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W.

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

na skutek apelacji B. O.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie z dnia 8 maja 2025 roku.

oddala apelację.

Sygn. akt VII Ua 38/25

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 8 maja 2025 r. oddalił odwołanie B. O. przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w W. od decyzji z dnia 14 kwietnia 2022 roku znak (...)

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego:

U B. O. rozpoznano schizofrenię paranoidalną, cukrzycę insulinoniezależną, zaburzenia pamięci, przewlekły zespół bólowy kręgosłupa L/S na podłoże zmian zwyrodnieniowych i dyskopatycznych, polineuropatię cukrzycową czuciowo-ruchową bez istotnego upośledzenia sprawności kończyn górnych i sprawności chodu. Jest on osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym z przyczyn neurologicznych oraz psychiatrycznych. Schorzenia neurologiczne odwołującego mają przewlekły charakter pozbawione są pozytywnych rokowań, dysfunkcje sprawności kończyn wynikają z uszkodzenia nerwów obwodowych, odwołujący cierpi także na zaburzenia metabolicznie, przewlekły zespół bólowy kręgosłupa, wielostawowy zespół bólowy oraz przewlekłe zaburzenia psychopatologiczne. Schorzenia psychiatryczne odwołującego mają trwały charakter. Odwołujący nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomoc innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy oraz aktach organu rentowego, a także w oparciu o opinię biegłego psychiatry diabetologa oraz neurologa. Sporządzone w toku postępowania dowodowego opinie Sąd I instancji uznał za sporządzone w sposób rzetelny, logiczny i pozbawiony luk. Zgromadzony materiał dowodowy umożliwił wydanie rozstrzygnięcia w sprawie. Strony nie wnosiły o sporządzenie opinii uzupełniających bądź dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego.

Sąd Rejonowy zważył, że odwołanie podlegało oddaleniu. Zgodnie z art. 4 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 100) do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zaś zalicza się osobę z naruszone sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnieni ról społecznych.

Ustalając stan faktyczny w zakresie zaliczenia odwołującego się do konkretnego stopnia niepełnoprawności, Sąd Rejonowy oparł się na przekonujących i logicznych wnioskach z opinii biegłych z zakresu neurologii, diabetologii oraz psychiatrii, co do których treści WZON nie złożył zastrzeżeń i nie zajął stanowiska. Biegli dokonali wnikliwej analizy stanu zdrowia odwołującego się na podstawie przeglądu akt sprawy oraz zapoznania się z dokumentacją medyczną, a w przypadku biegłego neurologa także badania odwołującego. Wnioski te są przekonujące dla Sądu. Biegły neurolog oraz psychiatra jednoznacznie wskazali, że w przypadku odwołującego się jego stan zdrowia przemawia za zaliczeniem go do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym, biegły diabetolog zaś wskazał, iż z przyczyn diabetologicznych odwołujący jest osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim. Biegli nie zakwestionowali w żadnej części orzeczenia WZON, zatem odwołanie podlegało oddaleniu.

Mając na uwadze powyższe, Sąd I instancji orzekł jak w sentencji wyroku (wyrok – k. 108 a.s., uzasadnienie – k. 114-116 a.s.).

Apelację od ww. orzeczenia złożył B. O., wnosząc o uchylenie wyroku Sądu I instancji w całości. Ubezpieczony wskazał, że biegli nie uwzględnili w opiniach stopnia (powagi) schorzeń, natomiast Sąd I instancji nie wziął pod uwagę całokształtu jego stanu zdrowia. Odwołujący się dodał, że cierpi na poważne schorzenia neurologiczne i jego stan zdrowia pogarsza się, choruje na cukrzycę i inne schorzenia (apelacja z dnia 25 czerwca 2025 r. – k. 119, pismo procesowe z dnia 22 lipca 2022 r. – k. 125 a.s.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja B. O. nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia faktycznie, przeprowadził wystarczające postępowanie dowodowe, a następnie dokonał właściwej oceny zebranych dowodów i wyciągnął poprawne wnioski, które legły u podstaw wydania zaskarżonego wyroku. W konsekwencji Sąd Okręgowy, oceniając jako prawidłowe ustalenia faktycznie dokonane przez Sąd I instancji, przyjął je za własne, co oznacza, że zbędne jest ich szczegółowe powtarzanie.

Tytułem wstępu wskazać należy, że przedmiotem postępowania toczącego się przed Sądem Rejonowym była kontrola orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o niepełnosprawności z dnia 14 kwietnia 2022 r., którym utrzymano w mocy zaskarżone orzeczenie Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności z dnia 14 lutego 2022 r., nie stwierdzając istnienia podstaw do zmiany posiadanego przez ubezpieczonego stopnia niepełnosprawności i wydania nowego orzeczenia.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 913) ustala się trzy stopnie niepełnosprawności, które stosuje się do realizacji celów określonych ustawą. Są to stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany oraz lekki. Rozróżnienie pomiędzy stopniami niepełnosprawności jest zawarte w art. 4 ust. 1-3 ustawy. Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną
do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą,
w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób
w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji (art. 4 ust. 1). Z kolei
do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych (art. 4 ust. 2).

Analiza treści apelacji prowadzi do wniosku, że skarżący bez podania podstawy prawnej oraz nie formułując konkretnych zarzutów w apelacji, zarzucił Sądowi I instancji błędną ocenę materiału dowodowego. Skarżący powołał się bowiem na brak dokonania przez Sąd Rejonowy wszechstronnej oceny jego stanu zdrowia. Sformułowany przez skarżącego zarzut odnosi się bowiem naruszenia przepisu prawa procesowego, tj. art. 233 k.p.c. zgodnie, z którym Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Dokonanie ustaleń w zakresie stanu zdrowia odwołującego i ewentualne zakwalifikowanie go na tej podstawie do odpowiedniego stopnia niepełnosprawności wymagało posłużenia się specjalną wiedzą z zakresu medycyny pochodzącą od biegłego sądowego zgodnie z treścią art. 278 § 1 k.p.c. Z tych też względu Sąd Rejonowy w toku prowadzonego postępowania Sąd Rejonowy dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych specjalistów z zakresu neurologii, psychiatrii i diabetologii i dokonał ich oceny w sposób uwzględniający wskazania określone w art. 233 § 1 k.p.c. U B. O. rozpoznano schizofrenię paranoidalną, cukrzycę insulinoniezależną, zaburzenia pamięci, przewlekły zespół bólowy kręgosłupa L/S na podłożu zmian zwyrodnieniowych i dyskopatycznych, polineuropatię cukrzycową czuciowo-ruchową bez istotnego upośledzenia sprawności kończyn górnych i sprawności chodu. Z ustalonego w ten sposób stanu faktycznego wynika, że stan zdrowia odwołującego uzasadnia orzeczenie wobec niego jedynie umiarkowany stopień niepełnosprawności z przyczyn neurologicznych oraz psychiatrycznych.

Jak słusznie ustalił Sąd Rejonowy schorzenia neurologiczne odwołującego mają przewlekły charakter pozbawione są pozytywnych rokowań, dysfunkcje sprawności kończyn wynikają uszkodzenia nerwów obwodowych, odwołujący cierpi także na zaburzenia metabolicznie, przewlekły zespół bólowy kręgosłupa, wielostawowy zespół bólowy oraz przewleką zaburzenia psychopatologiczne. Schorzenia psychiatryczne odwołującego mają trwały charakter. Odwołujący nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomoc innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

W ocenie Sądu Okręgowego tak przeprowadzone przez Sąd I instancji postępowanie dowodowe było wyczerpujące, a dopuszczone w jego ramach dowody, w kontekście znajdujących w niniejszej sprawie zastosowanie przepisów art. 4 ust. 1 i 2 ustawy
o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych,
za stanowiące miarodajne źródło dla ustalenia faktów mających znaczenie istotne
z perspektywy istoty sporu. Opinie biegłych sądowych zostały sporządzone zgodnie
z wymogami fachowości, z uwzględnieniem obszernej dokumentacji medycznej odwołującego zgromadzonej w aktach sprawy i są w konsekwencji rzeczowe i kompleksowe,
a treść ich wniosków nie budziła wątpliwości. Mając na względzie charakter sprawy zasadnie Sąd Rejonowy oparł się na ocenie stanu zdrowia B. O. dokonanej przez biegłych.

Odwołujący się, ani w toku postępowania przed Sądem I instancji, ani też w treści apelacji nie podniósł okoliczności, które mogłyby prowadzić do innej niż sformułowana przez biegłych oceny jego stanu zdrowia. Zaskarżając rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego odwołujący skupił się jedynie na ponownym przedstawieniu dolegliwości, na które cierpi. Przytoczone w treści apelacji okoliczności dotyczące stanu zdrowia B. O. były już jednak przedmiotem dokładnej i wszechstronnej analizy dokonanej przez Sąd Rejonowy na podstawie opinii trzech biegłych różnych specjalności, których wartości dowodowej odwołujący w żaden skuteczny sposób nie zakwestionował. Argumentacja odwołującego, pozbawiona zarzutów merytorycznych i ograniczająca się praktycznie w całości do prezentacji jego sytuacji zdrowotnej nie mogła wpłynąć na walor dowodowy opinii specjalistów z zakresu medycyny, a tym samym poczynionych na podstawie formułowanych przez nich wniosków ustaleń co do faktycznego stanu zdrowia ubezpieczonego. Subiektywne odczucia odwołującego co do własnego stanu zdrowia nie mogą wzruszyć wiarygodności oceny dokonanej przez biegłych specjalistów z zakresu medycyny.

Z tych też względów Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że zaskarżone rozstrzygnięcie w zakresie zasadności odwołania odpowiada prawu, a wniesiona apelacja jest subiektywną polemiką skarżącego z prawidłowym rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego. Słusznie Sąd I instancji przyjął, że skarżący winien być obecnie zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, a nie do znacznego stopnia niepełnosprawności, gdyż nie występuje u niego takie naruszenie sprawności organizmu, które uniemożliwiałoby mu zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych bez stałej lub długotrwałej opieki
i pomocy ze strony innych osób. Sąd Okręgowy nie neguje stanu zdrowia skarżącego, jednakże dla ustalenia innego niż umiarkowanego stopień niepełnosprawności niezbędne jest stwierdzenie występowania przesłanek określonych w cytowanej ustawie oraz w rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 roku w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r., poz. 857). Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że nie nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia ubezpieczonego uzasadniające zmianę posiadanego stopnia niepełnosprawności, zatem słusznie Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie, nie stwierdzając podstaw do zmiany orzeczenia.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację B. O. jako całkowicie bezzasadną.