VII Pa 123/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2020-01-24
sygn. akt VII Pa 123/19
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 24 stycznia 2020 r.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek
Sędziowie: SO Marcin Graczyk (spr.)
SO Agnieszka Stachurska
Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Nalewczyńska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 stycznia 2020 r. w Warszawie
sprawy z powództwa G. P.
przeciwko (...) Sp. z o. o. w W.
o odszkodowanie, wynagrodzenie, zapłatę
i sprawy z powództwa wzajemnego (...) Sp. z o. o. w W.
przeciwko pozwanemu wzajemnemu G. P.
o zapłatę
na skutek apelacji wniesionych przez obie strony
od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 25 czerwca 2019 r., sygn. VI P 100/18
1. odrzuca apelację powoda,
2. oddala apelację pozwanego -powoda wzajemnego,
3. znosi pomiędzy stronami koszty zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.
SSO Marcin Graczyk (spr.) SSO Małgorzata Jarząbek SSO Agnieszka Stachurska
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie VI Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych po rozpoznaniu sprawy z powództwa G. P. przeciwko (...) Sp. z o.o. w W. o odszkodowanie
i wynagrodzenie oraz powództwa wzajemnego (...)
Sp. z o.o. w W. przeciwko G. P. o zapłatę sygn. akt:
VI P 100/18 wydał w dniu 25 kwietnia 2019 r. wyrok, na podstawie którego:
1.
zasądził na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) G. P.
od pozwanego (powoda wzajemnego) (...)Sp. z o.o.
w W. kwotę 1.746,60 zł tytułem wynagrodzenia;
2. oddalił powództwo główne w pozostałym zakresie;
3. uznał się częściowo niewłaściwym w zakresie powództwa wzajemnego, tj. w zakresie roszczenia o zapłatę kwoty 3.101,72 zł tytułem zwrotu opłat poniesionych do(...), które przekazuje do Wydziału Cywilnego Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie;
4. oddalił powództwo wzajemne w pozostały zakresie;
5.
zasądził od pozwanego (powoda wzajemnego) (...)
Sp. z o.o. w W. na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) G. P. kwotę 1,350,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
6.
nakazał pobrać od pozwanego (powoda wzajemnego)(...) Sp. z o.o. w W. na rzecz Skarbu Państwa kasy Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Południe w Warszawie kwotę 88,00 złotych tytułem opłaty
od pozwu, od uiszczenia której powód (pozwany wzajemny) G. P. był zwolniony;
7. nadał wyrokowi w punkcie pierwszym rygor natychmiastowej wykonalności.
W powyższej sprawie powód (pozwany wzajemny) G. P. dochodził
od pozwanego (powoda wzajemnego) (...) sp. z o.o.
z siedzibą w W. kwoty 6.000,00 zł tytułem nieuzasadnionego rozwiązania umowy
o pracę bez wypowiedzenia, a także kwoty 1.746,60 zł tytułem niewypłaconego wynagrodzenia za pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2018 r. Powód (pozwany wzajemny) wskazywał, że chciał rozwiązać z pracodawcą umowę o pracę za porozumieniem stron, jednakże po zwróceniu się z zapytaniem o termin cesji abonamentów, pozwany (powód wzajemny) rozwiązał z nim umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia,
jako przyczynę wskazując niestawiennictwo w pracy w dniach 1 oraz 2 lutego 2018 r.,
a ponadto pracodawca nie wypłacił mu zaległego wynagrodzenia za pracę. Z kolei pozwany (powód wzajemny) (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. dochodził od powoda (pozwanego wzajemnego) G. P. kwoty 7.746,00 zł, wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 lutego 2018 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania jakie pracodawca poniósł w związku z rozwiązaniem z powodem (pozwanym wzajemnym) umowy o pracę, w tym kwoty 3.101,72 zł, jaką pracodawca uiścił do (...). Uzasadniając swoje stanowisko podał, że w czasie zatrudnienia powód (pozwany wzajemny) wielokrotnie prezentował mało profesjonalne podejście do pracy i wywiązywania się
z powierzonych obowiązków, a także wielokrotnie dopuścił się złamania zasad pracy obowiązujących w spółce. Nie zjawiał się w pracy i nie informował pracodawcy o swojej nieobecności zgodnie z obowiązującymi zasadami. Ponadto podkreślił, że wyraził zgodę na rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron, jednakże powód (pozwany wzajemny) ostatecznie nie stawił się na wyznaczonym terminie spotkania.
W uzasadnieniu powyższego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, że z ustalonego
w sprawie stanu faktycznego wynika, że nie doszło pomiędzy stronami do rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron. Powód (pozwany wzajemny) złożył pracodawcy taką propozycję i w pierwszej wersji pozwany (powód wzajemny) wyraził na powyższe zgodę, jednakże dalsze wydarzenie skłoniły pracodawcę do cofnięcia oświadczenia
o wyrażeniu zgody i ostatecznie do złożenia powodowi (pozwanemu wzajemnemu) oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Pomimo bowiem wcześniejszych ustaleń odnośnie sposobu i terminu podpisania porozumienia, powód (pozwany wzajemnie) na godzinę przed umówionym spotkaniem odwołał ten termin, nie proponując nowego terminu. Także w późniejszej rozmowie telefonicznej nie zaproponował innego terminu, a wręcz odmówił stawiennictwa w siedzibie firmy. Pozwany (powód wzajemny), mając obawy przed dalszym działaniem powoda (pozwanego wzajemnego), zdecydował się na rozwiązanie umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, o czym poinformował powoda (pozwanego wzajemnego) w trakcie rozmowy telefonicznej. Wobec powyższego Sąd Rejonowy uznał, że sprawie bezsprzecznie doszło do rozwiązania stosunku pracy na podstawie oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.
W zakresie roszczenia powoda (pozwanego wzajemnego) o odszkodowanie
Sąd Rejonowy omówił instytucję rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia określoną w art. 52 k.p., powołując się przy tym na orzecznictwo Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych. Na tym tle Sąd Rejonowy zważył, odnosząc się do poczynionych ustaleń stanu faktycznego, że w trakcie zatrudnienia powód (pozwany wzajemny) wielokrotnie nie stawiał się w pracy, nie informując o tym pracodawcy. Każdorazowo pouczano go w jaki sposób ma usprawiedliwiać swoją nieobecność, pomimo tego nie uwzględniał próśb nie przejmował się kierowanymi do niego zastrzeżeniami. W okresie od 16 do 31 stycznia
2018 r. powód (pozwany wzajemny) przebywał na urlopie bezpłatnym, o który wnioskował na dzień przed udaniem się na niego. W dniu 1 lutego 2018r. miał stawić się w siedzibie firmy, celem świadczenia pracy. Pomimo tego w dniu 1 lutego 2018r. stawił się w pracy dopiero ok. godziny 10.00, udając się do księgowości i wskazując, że potrzebuje dalszego urlopu bezpłatnego. W tej sprawie nie zwrócił się do zarządu a jedynie do księgowości, doskonale zdając sobie sprawę z tego, że w księgowości nie pracują osoby mogące podejmować decyzję w kwestii jego urlopu. Po otrzymaniu odpowiedzi negatywnej
od prezesa zarządu, wskazał że wnosi o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Do czego jednakże nie doszło z uwagi na niestawiennictwo powoda (pozwanego wzajemnego) w wyznaczonym czasie i miejscu, celem dopełnienia obowiązków. W trakcie rozmowy telefonicznej powód (pozwany wzajemny) został poinformowany,
że niestawiennictwo w dniu 2 lutego 2018r. o godz. 15.00 w siedzibie firmy skutkować będzie wysłaniem do niego oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. Pomimo tego powód (pozwany wzajemny) nie tylko nie stawił się
w siedzibie firmy, celem świadczenia pracy, ale również nie był zainteresowany podpisaniem porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę. W konsekwencji Sąd Rejonowy stwierdził,
że pomimo ciążącego na nim obowiązku, powód (pozwany wzajemny) nie stawił się w dniach 1 i 2 lutego 2018 r. w siedzibie pracodawcy celem świadczenia pracy. Samo stawienie się
w firmie w dniu 1 lutego 2018r. w celu zgłoszenia wniosku o udzielenie dalszego urlopu bezpłatnego nie może zostać zakwalifikowane jak spełnienie obowiązków pracowniczych.
Sąd Rejonowy zwrócił przy tym uwagę, że powód (pozwany wzajemny) był nowym pracownikiem, powinno mu zależeć na tym, aby zrobić na pracodawcy dobre wrażenie
i zachęcić go do podpisania umowy o pracę na czas nieokreślony, natomiast z poczynionych ustaleń wynika, że w ogóle nie zależało na pracy u pozwanego (powoda wzajemnego). Notorycznie spóźniał się do pracy, albo w ogóle do niej nie przychodził. Nie usprawiedliwiał swojej nieobecności. Wnosił o urlop bezpłatny, celem opieki na chorą ciocią,
a w rzeczywistości w tym czasie na portalach społecznościowych zamieszczał wpisy świadczące o korzystaniu z czasu wolnego. Zachowanie powoda (pozwanego wzajemnego) wskazywało na stosowane przez niego liczne nadużycia.
Z uwagi na powyższego Sąd Rejonowy stwierdził, że niestawiennictwo w pracy
w dniach 1 oraz 2 lutego 2018 r., stanowiło ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, co uzasadniało rozwiązanie z G. P. umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, a w konsekwencji oddalił powództw w tym zakresie jako nieuzasadnione.
Za zasadne Sąd Rejonowy uznał roszczenie powoda (pozwanego wzajemnego)
w zakresie wynagrodzenia za pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2018 r. W sprawie bezsporne pozostawało, że pozwany (powód wzajemny) nie wypłacił powodowi (pozwanemu wzajemnemu) wynagrodzenia za pracę za sporny okres. Poza sporem pozostawała także wysokość dochodzonego roszczenia. Pozwany (powód wzajemny) podnosił, że nie wypłacił G. P. wynagrodzenia za pracę z uwagi na nierozliczenie się przez niego z powierzonego sprzętu służbowego. Zdaniem Sądu Rejonowego w sprawie nie zaistniała jednak żadna okoliczność pozwalająca na potrącenie przez pozwanego (powoda wzajemnego) należności z wynagrodzenia, określona w art. 87 § 1 k.p. Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd Rejonowy zasądził na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) dochodzoną przez niego kwotę 1.746,60 zł tytułem wynagrodzenia za pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2018 r.
Odnosząc się do zgłoszonego przez stronę pozwaną pozwu wzajemnego Sąd Rejonowy wskazał, że w zakresie roszczenia o zapłatę kwoty 3.101,72 zł wynikającej z ponoszonych przez (...) sp. z o.o. kosztów w związku z uiszczaniem opłat abonamentowych do(...), powództwo wzajemne podlegało przekazaniu do Sądu Cywilnego. Zgodnie bowiem z treścią art. art. 461 § 1
(
1) k.p.c. do właściwości sądów rejonowych [Sądów Pracy], bez względu na wartość przedmiotu sporu, należą sprawy
z zakresu prawa pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy, o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie
w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy, a także sprawy dotyczące kar porządkowych i świadectwa pracy oraz roszczenia z tym związane. W niniejszej sprawie, zawarta pomiędzy stronami umowa użyczenia sprzętu, tj. laptopów, modemów oraz telefonów komórkowych nie wynikała
ze stosunku pracy, a jedynie z umowy zlecenia, którą powód (pozwany wzajemny) w dniu
7 sierpnia 2018r. zawarł z pozwanym (powodem wzajemnym – wcześniejsza nazwa pracodawcy - (...) sp. z o.o.), a zatem znacznie przed zawarciem umowy o pracę. Z przedstawionej przez strony umowy użyczenia absolutnie nie wynika, aby miała związek
z umową o pracę z (...) sp. z o.o. W późniejszym czasie nie nastąpiło żadne przekształcenie w tym zakresie.
W zakresie roszczenia pozwanego (powoda wzajemnego) o zasądzenie na jego rzecz odszkodowania w kwocie 4.644,28 zł (różnica pomiędzy kwotą 7.746,00 zł a 3.101,72 zł) jako należności związanych z koniecznością zatrudnienia nowego pracownika na miejsce powoda (pozwanego wzajemnego), a także z obroną swoich praw w toku postępowania sądowego, Sąd Rejonowy powołał się na treść art. 415 k.c. określającego ogólne przesłanki odpowiedzialności deliktowej. W ocenie Sądu Rejonowego twierdzenia pozwanego (powoda wzajemnego) w zakresie żądanych kwot nie zostały jednak poparte żadnymi dowodami. Pozwany (powód wzajemny) nie przedstawił w powyższym zakresie żadnych dokumentów, ani faktur, nie powołał także na tą okoliczność żadnych świadków. Żądane przez pozwanego (powoda wzajemnego) kwoty nie zostały zatem w żaden sposób udowodnione.
Stanowiły wyłącznie niepoparte żadnymi dowodami twierdzenia strony pozwanej (powód wzajemny), a które jednocześnie zostały zakwestionowane przez stronę powodową (pozwany wzajemny) zarówno co do zasady, jak również co do wysokości. Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo pozwanego (powoda wzajemnego) o odszkodowanie
w związku z koniecznością zatrudnienia na miejsce powoda (pozwanego wzajemnego) nowego pracownika, a także w związku z kosztami poniesionymi celem obrony w niniejszej sprawie oraz poświęconym na to czasem.
O kosztach procesu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 9 ust 1 pkt 2
w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, zasądzając od (...) sp. z o.o., jako przegrywającej proces, na rzecz G. P. koszty zastępstwa procesowego w kwocie 1.350,00 zł (roszczenie z powództwa głównego
o wynagrodzenie 1.746,60 złotych oraz roszczenie z pozwu wzajemnego o odszkodowanie 4.644,28 zł ). W punktach 6 i 7 wyroku orzeczono odpowiednio na podstawie art. 113 u.k.s.c. oraz art. 477
(
2) § 1 k.p.c.
Apelację od powyższego wyroku złożył w dniu 24 lipca 2019 r. powód (pozwany wzajemny) G. P., zaskarżając rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w części, tj. w zakresie pkt 2. Strona powodowa zarzuciła skarżonemu wyrokowi naruszenie:
- -
-
art. 321 § 1 k.p.c. poprzez przyjęcie, że powód domagał się zapłaty 6.000 zł tytułem nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia oraz że domagał się jedynie roszczenia pieniężnego, nie wnosząc o sprostowanie świadectwa pracy;
- -
-
art. 233 § 1 k.p.c., art. 30 § 1 pkt 1 k.p. I art. 60 k.c. w zw. z art. 30 § 3 k.p. (a contrario) poprzez uznanie, że nie doszło do złożenia zgodnego oświadczenia wo0li o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron;
- -
-
art. 82-88 k.c. poprzez uznanie, że pozwany uchylił się od skutków oświadczenia woli
o rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron; - -
-
art. 233 § 1 k.p.c. i art. 52 § 1 pkt 1 k.p. przez przyjęcie, że powód naruszył podstawowe obowiązki pracownicze oraz że naruszenie to miało ciężki charakter;
- -
-
art. 59 k.p. – jako konsekwencji powyższych naruszeń;
- -
-
art. 227 k.p.c. i 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 30 § 4 k.p. i art. 52 § 1 pkt 1 k.p. przez badanie, przyjęcie za udowodnione i obciążenie powoda okolicznościami nie podanymi w oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę.
W oparciu o powyższe strona powodowa wniosła o zmianę wyroku poprzez sprostowanie świadectwa pracy G. P. i wpisanie, że rozwiązanie stosunku nastąpiło w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę oraz zasądzenie
od pozwanego (powoda wzajemnego) kwoty 1.746,60 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 lutego 2019 r. do dnia zapłaty i nadanie wyrokowi w tej części rygoru natychmiastowej wykonalności, a także o zasądzenie kosztów wg. norm przepisanych.
W uzasadnieniu apelacji pełnomocnik powoda (pozwanego wzajemnego) odniósł się
do powyższych zarzutów. Wskazał między innymi, że G. P. domagał się nie tylko roszczenia pieniężnego, ale i zmiany podstawy rozwiązania stosunku pracy, co wynika
z treści odwołanie od oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę zawartej na czas określony bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika. W ocenie pełnomocnika trudno przyjąć, aby z tego sformułowania wynikało, że domaga się zapłaty określonej kwoty pieniężnej, która została doprecyzowana później. W zakresie zarzutów związanych
z rozwiązaniem umowy o pracę pełnomocnik wskazał, że powód oświadczył ustnie,
a następnie w drodze wiadomości e-mail, że chce rozwiązać umowę za porozumieniem stron, co druga strona przyjęła pozytywnie i przygotowała dla niego stosowne dokumenty
w tym zakresie oraz je podpisując. To zaś należy odczytywać jako oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron, przy czym Sąd Rejonowy wbrew materiałowi dowodowemu przyjął, że pracodawca cofnął powyższe oświadczenie. Ponadto pełnomocnik powoda zaznaczył, że nawet gdyby uznać,
że do rozwiązania umowy nie doszło za porozumieniem stron, to nie można mówić
o naruszeniu podstawowych obowiązków pracowniczych przez powoda oraz że naruszenie miało ciężki charakter
(apelacja powoda k. 455-458 a.s.).
Apelację od powyższego wyroku złożył również pozwany (powód wzajemny)
(...) Sp. z o.o. w W., zaskarżając rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w części, tj. co do punktów 1, 5 i 6 wyroku.
Strona pozwana zarzuciła skarżonemu wyrokowi sprzeczność materiału dowodowego
z ustaleniami poczynionym przez Sąd Rejonowy w toku rozpoznania przedmiotowej sprawy polegającym na obciążeniem kosztami wyłącznie strony pozwanej przy jednoczesnym oddaleniu powództwa o zasądzenie odszkodowania na jej rzecz przy jednoczesnym stwierdzeniu, że to powód (pozwany wzajemny) ponosi winę za rozwiązanie z nim umowy
o pracę. Pozwany wniósł o uchylenie wyroku w całości, rozpoznanie sprawy i wydanie wyroku w oparciu o ustalenia faktyczne poczynione przez tut. Sąd, jak również o zasądzenie od powoda (pozwanego wzajemnego) odszkodowania w wysokości wskazanej w pozwie wzajemnym z odsetkami oraz kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego
wg. norm przepisanych.
W uzasadnieniu apelacji Prezes Zarządu pozwanego (powoda wzajemnego) podkreślił że powód wielokrotnie, permanentnie i rażąco naruszał dyscyplinę pracy poprzez liczne uchybienia, co uzasadniało rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Z tych względów, zgodnie ze stanowiskiem skarżącego, wyrok Sądu Rejonowego jest niespójny i niekonsekwentny, gdyż to powód ponowi winę za rozwiązanie umowy o pracę
i tym samym winien pokryć z tego tytułu koszty wyszczególnione w pozwie wzajemnym
(apelacja pozwanego k. 460-467 a.s.).
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 378 § 1 k.p.c., sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę
w granicach apelacji; w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. Sąd drugiej instancji rozpoznaje w postępowaniu apelacyjnym „sprawę”,
a nie „apelację”, a co za tym idzie, jego obowiązkiem jest po pierwsze, rozpoznanie sprawy
w granicach apelacji (art. 378 § 1 k.p.c.), po drugie zaś, wydanie orzeczenia na podstawie materiału procesowego zgromadzonego w całym dotychczasowym postępowaniu
(art. 382 k.p.c.) i po trzecie, danie temu wyrazu w treści uzasadnienia wyroku (art. 328 § 2
w związku z art. 391 § 1 k.p.c.).
Po przeprowadzeniu postępowania Sąd Okręgowy zważył, że żaden z wywiedzionych przez strony środków zaskarżenia nie mógł prowadzić do zmiany bądź uchylenia skarżonego wyroku. Dotyczyło to w szczególności apelacji powoda (pozwanego wzajemnego),
która wedle oceny niniejszego Sądu podlegała odrzuceniu.
Zgodnie z art. 368 § 1 k.p.c. apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać: oznaczenie wyroku, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest on zaskarżony w całości czy w części (pkt 1),
zwięzłe przedstawienie zarzutów (pkt 2), uzasadnienie zarzutów (pkt 3), powołanie, w razie potrzeby, nowych faktów i dowodów oraz wykazanie, że ich powołanie w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji nie było możliwe albo że potrzeba powołania się na nie wynikła później (pkt 4) oraz wniosek o zmianę lub o uchylenie wyroku z zaznaczeniem zakresu żądanej zmiany lub uchylenia (pkt 5). Wynika z tego, że środek zaskarżenia ma być tak sformułowany, aby nie budził wątpliwości co do jego istotnych elementów, mających wpływ na orzeczenie sądu drugiej instancji. Temu właśnie służą wymagania apelacji objęte art. 368 § 1 pkt 1 i 5 k.p.c., które odnieść należy do art. 378 k.p.c., zgodnie z którym sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia. Należy mieć na uwadze,
że punkt 5 powołanego artykułu pozostaje w ścisłym związku z jego punktem 1. Jeśli strona skarży wyrok w całości i domaga się jego zmiany lub uchylenia, to znany jest zarówno zakres jego zaskarżenia, jak i zakres żądanej zmiany lub uchylenia. Natomiast zaskarżenie wyroku
w części powoduje konieczność wyjaśnienia zakresu zaskarżenia we wniosku apelacyjnym. Wniosek apelacyjny stanowi urzeczywistnienie zasady dyspozycyjności, z której wynika
m. in., że sąd nie podejmuje żadnych czynności ani nie wydaje orzeczenia bez lub wbrew zwerbalizowanej woli strony, choćby – jak w wypadku wniosku apelacyjnego – nie był związany żądaniem. W tej sytuacji braki, niedokładności lub sprzeczności we wskazaniu granic zaskarżenia oraz zaznaczeniu zakresu żądanej zmiany lub uchylenia kwestionowanego orzeczenia stanowią okoliczność uniemożliwiającą nadanie apelacji właściwego biegu. Innymi słowy, aby apelacja spełniała wymagania określone w art. 368 § 1 k.p.c.,
zakres przedmiotowy wniosku apelacyjnego musi w całości pokrywać granice zaskarżenia. Jeżeli zatem zakres przedmiotowy zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji
jest szerszy od zakresu przedmiotowego wniosku apelacyjnego, apelacja nie spełnia wymagań określonych w art. 368 § 1 pkt 1 i 5 k.p.c. i podlega odrzuceniu
(por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 2007 r., III CZP 20/07; także: postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 2006 r., II CZ 53/06; z dnia 4 października 2006 r.,
II CZ 65/06).
Jak wynika z treści apelacji, powód (pozwany wzajemny) zaskarżył wyrok Sądu Rejonowego w zakresie punktu 2, tj. oddalenia przez ten Sąd powództwa o odszkodowanie
za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Na podstawie powołanych w apelacji zarzutów powód (pozwany wzajemny) wniósł o zmianę wyroku poprzez sprostowanie świadectwa pracy G. P. poprzez wpisanie,
że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę oraz o zasądzenie od (...) Sp. z o.o. w W.
na rzecz G. P. kwoty 1.746,60 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 lutego 2019 r. do dnia zapłaty i nadanie wyrokowi w tej części rygoru natychmiastowej wykonalności. Wnioski te nie mogły jednak zostać uwzględnione.
W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy zważył, że nie miał możliwości rozpoznania sprawy w zakresie żądania sprostowania świadectwa pracy z uwagi na fakt, że powód (pozwany wzajemny) nie zgłosił takiego roszczenia w toku postępowania przed Sądem Rejonowym.
Sformułowane w apelacji twierdzenia pełnomocnika powoda (pozwanego wzajemnego) w zakresie zmierzającym do wykazania, że powód zgłosił powyższe roszczenie,
a Sąd Rejonowy tego roszczenia nie rozpoznał, należało uznać za całkowicie pozbawione podstaw. Odwołanie się od pracownika od oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę zawartej na czas określony bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika
– w którym pełnomocnik powoda (pozwanego wzajemnego) upatrywał żądania
o sprostowanie świadectwa pracy – oznacza co najwyżej tyle, że powód z tym oświadczeniem się nie zgadza i korzysta z prawa odwołania się od oświadczenia pracodawcy w tym przedmiocie do sądu pracy. Materialnoprawną podstawę odwołania się od oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia stanowią przepisy art. 67 k.p. oraz art. 264 § 1-3 k.p., przewidujące możliwość wniesienia odwołania od oświadczeń pracodawcy w ww. zakresie i określających zasady wnoszenia odwołania, jak również przepisy art. 56-61 k.p. stanowiące katalog uprawnień pracownika w razie niezgodnego
z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia, w którym mieści się również roszczenie o przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu, przewidziane w art. 45 § 1 k.p. Z kolei żądanie
o sprostowanie świadectwa pracy stanowi osobne roszczenie przewidziane w art. 97 § 2
1 k.p., zgodnie z którego treścią pracownik może w ciągu 7 dni od otrzymania świadectwa pracy wystąpić z wnioskiem do pracodawcy o sprostowanie świadectwa. W razie nieuwzględnienia wniosku pracownikowi przysługuje, w ciągu 7 dni od zawiadomienia o odmowie sprostowania świadectwa pracy, prawo wystąpienia z żądaniem jego sprostowania do sądu pracy. Z powyższego wynika zatem, że nie można utożsamiać wniesienia przez pracownika odwołania od oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy ze zgłoszeniem roszczenia
o sprostowanie świadectwa pracy.
W niniejszej sprawie powód (pozwany wzajemny) nie wykazał, aby występował
do pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy. Zastępujący powoda (pozwanego wzajemnego) pomija przy tym fakt, że złożone przez G. P. odwołanie od oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, jako pisma inicjującego postępowanie przed sądem pracy, cechowały braki formalne wymagające uzupełnienia. W odwołaniu z dnia 12 lutego 2008 r. powód (pozwany wzajemny)
nie sprecyzował bowiem żądania w zakresie odwołania od oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę zawartej na czas określony bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika. Wskazał jedynie, że wnosi o „nakaz zapłaty zaległego wynagrodzenia za okres 1-15 stycznia 2018 r.”. W związku z powyższym Sąd Rejonowy wezwał powoda (pozwanego wzajemnego) do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez m. in. o wskazanie jakie roszczenia podnosi w związku z kwestionowanym rozwiązaniem umowy o pracę,
tj. czy wnosi o przywrócenie do pracy czy o zasądzenie odszkodowania. Uzupełniając braki formalne pozwu w piśmie procesowym z 9 marca 2018 r. powód (pozwany wzajemny) wskazał, że żąda odszkodowania w związku z niezgodnym z prawem rozwiązaniem umowy
o pracę w wysokości 6.000 zł. Następnie na rozprawie w dniu 22 listopada 2018 r. powód (pozwany wzajemny) Pouczony przez Przewodniczącą o treści art. 58 k.p. wskazał,
że żąda kodeksowego odszkodowania oraz zasądzenia zaległego wynagrodzenia w kwocie 1.746 zł brutto. Na tym zakończyły się czynności procesowe strony powodowej związane
z określeniem żądań powództwa, które obejmowały żądanie zasądzenia od pozwanego (powoda wzajemnego) na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) kwoty 6.000,00 zł tytułem nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, a także kwoty 1.746,60 zł tytułem niewypłaconego wynagrodzenia za pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2018 r.
W żadnym miejscu na etapie całego postępowania przed Sądem Rejonowy nie ma natomiast choćby wzmianki o żądaniu sprostowania świadectwa pracy. Powód nie formułował takiego żądania ani na tle pozwu (odwołania) inicjującego postępowanie, ani w piśmie procesowym złożonym w celu uzupełnienia braków formalnych pozwu, ani też na żadnym z terminów rozprawy wyznaczonych przez Sąd Rejonowy. Również na późniejszym etapie postępowania, na późniejszym etapie postępowania, tj. od złożenia pełnomocnictwa na rozprawie w dniu
21 marca 2019 r., powód (pozwany wzajemny) był zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika, tym samym nie tylko miał możliwość dalszego sprecyzowania żądań
w związku z okolicznością rozwiązania umowy o pracę, lecz również zgłoszenia nowych roszczeń w oparciu o m. in. instytucję zmiany powództwa określoną w art. 193 § 1-4 k.p.c.,
w tym także roszczenia o sprostowanie świadectwa pracy. Z takiej możliwości strona powodowa jednak nie skorzystała, a w konsekwencji na Sądzie Rejonowym nie spoczywał obowiązek rozpoznania przedmiotowego roszczenia.
Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, że sformułowane w apelacji żądanie sprostowania świadectwa pracy poprzez wpisanie, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło
w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, stanowiło zgłoszenie nowego żądania w postępowaniu apelacyjnym, o którym mowa w art. 383 k.p.c. Zgodnie z treścią tego przepisu, w postępowaniu apelacyjnym nie można rozszerzyć żądania pozwu ani występować z nowymi roszczeniami, jednakże w razie zmiany okoliczności można żądać zamiast pierwotnego przedmiotu sporu jego wartości lub innego przedmiotu, a w sprawach
o świadczenie powtarzające się można nadto rozszerzyć żądanie pozwu o świadczenia za dalsze okresy. Skarżący nie wykazał zmiany okoliczności uzasadniającej zmianę innego przedmiotu sporu zamiast przedmiotu zgłoszonego pierwotnie, a żądanie sprostowania świadectwa pracy z oczywistych względów nie stanowi sprawy o świadczenie powtarzające się. Tym samym zgłoszenie powyższego roszczenia po raz pierwszy przed Sądem II instancji, jako roszczenia nowego, a zatem niedopuszczalnego, nie mogło skutkować jego rozpoznaniem przez Sąd Okręgowy w składzie niniejszym.
W zakresie drugiego z wymienionych w apelacji żądań skarżącego w zakresie zmiany skarżonego wyroku o zasądzenie od pozwanego (powoda wzajemnego) kwoty 1.746,60 zł
z ustawowymi odsetkami i nadanie wyrokowi w tej części rygoru natychmiastowej wykonalności Sąd Okręgowy zważył, że powództwo w tym zakresie zostało przez
Sąd Rejonowy uwzględnione.
Jak wyjaśniono na wstępie, zakres zaskarżenia, którym Sąd niniejszy był związany, dotyczył punktu 2 wyroku Sądu Rejonowego z dnia 25 czerwca 2015 r., na mocy którego
Sąd I instancji oddalił powództwo w pozostałym zakresie, a zatem z zakresie roszczenia
o odszkodowanie za niezgodne z przepisami rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Tak określony zakres zaskarżenia, jak również podniesione w tym kontekście zarzuty i argumentacja – które w całości skupiły się na zakwestionowaniu stanowiska Sądu Rejonowego w przedmiocie zasadności rozwiązania z powodem umowy
o pracę bez wypowiedzenia oraz na próbie wykazania, że stosunek pracy między stronami sporu uległ rozwiązaniu na mocy porozumienia stron – w żadnym stopniu nie był przedmiotowo skorelowany ze sformułowanym w apelacji wnioskiem skarżącego o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez zasądzenie od pozwanego (powoda wzajemnego) kwoty 1.746,60 zł. Pełnomocnik powoda (pozwanego wzajemnego) zdaje się nie zauważać, że powyższa kwota została przez Sąd Rejonowy zasądzona od pozwanego (powoda wzajemnego) na rzecz jego mandanta w punkcie 1 skarżonego wyroku tytułem niewypłaconego wynagrodzenia za pracę za okres od 1 do 15 stycznia 2018 r. Nawet zatem gdyby rozpoznać sprawę w granicach zaskarżenia, powyższy wniosek nie mógłby zostać zrealizowany z uwagi na brak interesu prawnego skarżącego, skoro wniósł o zmianę orzeczenia poprzez zasądzenia roszczenia, które już na mocy wyroku Sądu Rejonowego uzyskał.
Podmiotami uprawnionymi do wniesienia w postępowaniu cywilnym apelacji
i zażalenia są strony i uczestnicy postępowania przed sądem pierwszej instancji,
na rzecz których, przeciwko którym i z udziałem których toczyło się to postępowanie.
Zasadę, że zaskarżenie może nastąpić tylko przez osobę uprawnioną uzupełnia przesłanka dopuszczalności zaskarżenia orzeczeń w postaci interesu prawnego. Pierwsza z nich wskazuje osobę uprawnioną do zaskarżenia orzeczenia, druga natomiast określa zakres, w jakim zaskarżenie przez tę właśnie osobę jest dopuszczalne. W orzecznictwie Sądu Najwyższego niemal jednolicie przyjmuje się, że interes prawny stanowi przesłankę dopuszczalności zaskarżenia orzeczeń sądowych. Interes ten zachodzi w wypadku pokrzywdzenia (gravamen), polegającego w klasycznym ujęciu na niezgodności orzeczenia z żądaniem zgłoszonym
w procesie przez stronę
(por. orzeczenia Sądu Najwyższego: uchwała z dnia 25 czerwca
2009 r., III CZP 36/09; postanowienia z dnia 24 sierpnia 2005 r., II CZ 74/05;
z dnia 27 kwietnia 2005 r., I CK 62/05; z dnia 6 lipca 2007 r., V CSK 171/07;
z dnia 29 stycznia 2008 r., III CSK 577/07; z dnia 23 stycznia 2009 r., II CSK 594/08;
wyrok z dnia 20 maja 1999 r., I CKN 1139/97). W uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego
z dnia 15 maja 2014 r., III CZP 88/13, której nadano moc zasady prawnej, wskazano,
że pokrzywdzenie orzeczeniem jest przesłanką dopuszczalności środka zaskarżenia,
chyba że interes publiczny wymaga merytorycznego rozpoznania tego środka.
W kontekście wymienionych wyżej okoliczności Sąd Okręgowy zważył zatem,
że po stronie powoda (pozwanego wzajemnego) brak jest interesu w uzyskaniu rozstrzygnięcia wnioskowanej treści, skoro dochodzone przez niego żądanie zostało spełnione, gdyż kwota, zasądzenia której powód (pozwany wzajemny) domagał się w ramach wnioskowanej zmiany orzeczenia Sądu I instancji, została przez ten sąd zasądzona.
To z kolei – wobec braku podstaw do rozpoznania żądania skarżącego w zakresie zmiany zaskarżonego wyroku i sprostowanie świadectwa pracy zgodnie z art. 383 k.p.c. – czyniło apelację strony powodowej niedopuszczalną w zakresie zmierzającym do zmiany skarżonego wyroku i przyznania powodowi (pozwanemu wzajemnemu) kwoty 1.746,60 zł z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia. W konsekwencji powyższego apelacja powoda (pozwanego wzajemnego) podlegała odrzuceniu, o czym Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku na mocy art. 373 § 1 k.p.c.
Odnosząc się z kolei do apelacji pozwanego (powoda wzajemnego) Sąd Okręgowy zważył, że była ona niezasadna.
Jak wynika z treści apelacji pozwanego (powoda wzajemnego) oraz oświadczeń złożonych na rozprawie w dniu 10 stycznia 2020 r.
(k. 558-559 a.s.), przedmiotem zaskarżenia apelacji było rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego w części dotyczącej oddalenia powództwa wzajemnego w zakresie odszkodowania, zasądzenia na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) niewypłaconego wynagrodzenia za miesiąc styczeń 2018 r. oraz obciążenie strony pozwanej kosztami procesu. Sąd Okręgowy nie znalazł jednak żadnych podstaw do przyjęcia, aby w przypadku rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego doszło
do nieprawidłowości powołanych przez pozwanego (powoda wzajemnego). Sąd Rejonowy
w sposób prawidłowy dokonał analizy materiału dowodowego i poczynił właściwe ustalenia co do okoliczności sprawy, skutkiem czego zaskarżony wyrok zawiera trafne i odpowiadające prawu rozstrzygnięcie. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne oraz argumentację prawną przedstawioną w motywach zaskarżonego wyroku, przyjmując je za własne w myśl art. 387 § 2
1 pkt 1 i 2 k.p.c.
Argumentacja strony pozwanej skupiła się przede wszystkim na zakwestionowaniu niekorzystnych dla niej rozstrzygnięć Sądu Rejonowego przy jednoczesnym uznaniu przez ten Sąd, że rozwiązanie z powodem (pozwanym wzajemnym) umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy było zasadne. W ocenie pozwanego (powoda wzajemnego)
skoro z bezspornych ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że powód (pozwany wzajemny) dopuścił się licznych naruszeń obowiązków pracowniczych, to winę za rozwiązanie z nim umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym ponosi wyłącznie on sam. Z kolei z uwagi
na postępowanie pracownika pozwany (powód wzajemny) był zmuszony ponieść szereg kosztów związanych z zatrudnieniem, przeszkoleniem oraz wdrożeniem w obowiązki służbowe nowego pracownika, który miał za zadanie dokończyć obowiązki niewykonane przez powoda (powoda wzajemnego).
Odnosząc się do powyższej argumentacji Sąd Okręgowy zważył, że samo stwierdzenie przez sąd pracy, że rozwiązanie z powodem (pozwanym wzajemnym) umowy o pracę bez wypowiedzenia z jego winy było zasadne, nie oznacza, że pozwanemu (powodowi wzajemnemu) należy się odszkodowanie. Zwolnienie dyscyplinarne pracownika z jego winy nie skutkuje automatycznym zmaterializowaniem się roszczenia odszkodowawczego
po stronie pracodawcy. Pojęcie winy pracownika w koncepcji zwolnienia dyscyplinarnego należy odnosić do zasadności zastosowania przez pracodawcę tej formy zakończenia
z pracownikiem stosunku pracy. Innymi słowy, aby rozwiązanie umowy o pracę
z pracownikiem bez wypowiedzenia uznać za zasadne, należy wykazać, że ponosi winę
za jedno z uchybień rodzajowo wymienionych w art 52 § 1 k.p. Wina pracownika w tym sensie nie jest tożsama z winą pracownika za powstanie po stronie pracodawcy szkody. Ponieważ pozwany (powód wzajemny) upatrywał przyczyn zaistnienia szkody w zachowaniu (a właściwie zaniechaniu) powoda (pozwanego wzajemnego), to jego roszczenie
o odszkodowanie w tym zakresie winno być rozpatrywane na zasadach ogólnych określonych w Kodeksie cywilnym.
Tym samym Sąd Rejonowy prawidłowo zakwalifikował zgłoszone przez pozwanego (powoda wzajemnego) powództwo wzajemne o zasądzenie od powoda (pozwanego wzajemnego) kwoty odszkodowania jako roszczenie dochodzone na podstawie art. 415 k.c.
w zw. z art. 300 k.p. Ogólne przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej określone
w ww. przepisie są wskazywane na podstawie wykładni art. 361 k.c., a więc są nimi: zdarzenie, z którym przepisy łączą odpowiedzialność danego podmiotu, szkoda oraz adekwatny związek przyczynowy między tym zdarzeniem a szkodą. W poszczególnych przepisach regulujących typy czynów niedozwolonych te ogólne przesłanki ulegają wzbogaceniu o przesłanki szczególne, które warunkują dany typ deliktu i wiążą się z zasadą odpowiedzialności, która leży u jego podstaw. Szkoda stanowi nie tylko przesłankę odpowiedzialności odszkodowawczej, ale także przesłankę uznania danego zdarzenia
za delikt, gdyż bez szkody żadne zdarzenie, choćby polegało na zachowaniu bezprawnym
i zawinionym, nie może być kwalifikowane jako czyn niedozwolony
(Ciszewski Jerzy (red.), Nazaruk Piotr (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. WKP 2019, LEX).
Pozwany (powód wzajemny) domagając się ww. roszczenia powinien był zatem wykazać zaistnienie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej określonej
w art. 415 k.c., w związku z art. 300 k.p. Zgodnie bowiem z art. 232 k.p.c. obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony, a ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Pozwany (powód wzajemny) powyższemu obowiązkowi nie sprostał. Aktywność procesowa pozwany (powód wzajemny) w tym zakresie ograniczyła się do prezentacji twierdzeń bez przedstawienia dowodów na ich poparcie. Pozwany wskazał, że z uwagi na zwolnienie dyscyplinarne powoda poniósł szkodę, gdyż musiał zatrudnić nowego pracownika na jego miejsce,
przy czym dość szczegółowo przedstawił zestawienie kosztów związanych z zatrudnieniem nowego pracownika, niemniej jednak w toku postępowania przed Sądem Rejonowym nie zaoferował żadnego dowodu celem wykazania, że okoliczności te faktycznie miały miejsce. Przesłuchani w sprawie świadkowie nie zeznawali na okoliczności pozwalające stwierdzić zaistnienie szkody po stronie pozwanego (powoda wzajemnego), a dostarczone przez nich informacje były zbyt szczątkowe, aby na ich podstawie wywnioskować fakt poniesienia przez skarżącego kosztów związanych z zatrudnieniem nowego pracownika. Z kolei dokumenty mające obrazować ww. okoliczności zostały przez pozwanego (powoda wzajemnego) przedłożone wraz z apelacją, a więc dopiero na etapie postępowania przed tutejszym Sądem, przy czym ani z okoliczności sprawy, ani z oświadczeń skarżącego nie wynika, że strona nie miała możliwości powołania przedmiotowych dowodów w toku postępowania w pierwszej instancji.
W tych okolicznościach stanowisko Sądu Rejonowego, zgodnie z którym pozwany (powód wzajemny) nie wykazał faktycznoprawnych dochodzonego przez niego powództwa wzajemnego, należało uznać za w pełni prawidłowe. Wymaga podkreślenia, że proces cywilny opiera się na koncepcji prawdy formalnej wynikającej z akt sądowych i inicjatywa dowodowa należy przede wszystkim do samych stron. Zgodnie z obowiązującą
w postępowaniu cywilnym zasadą kontradyktoryjności Sąd nie ma obowiązku zarządzania dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń strony i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany
do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia spraw. Artykuł 6 k.c. i art. 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale rozumiane być muszą przede wszystkim
i w ten sposób, że strona która nie przytoczyła wystarczających dowodów na potwierdzenie swoich twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na tej stronie spoczywał. Ponadto samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą
(zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00; zob. wyrok Sądu Najwyższego
z 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96). Skoro zatem twierdzenia pozwanego (powoda wzajemnego) powoływane w zakresie roszczenia o odszkodowanie nie zostały poparte żadnymi dowodami, to dochodzone przez niego roszczenie z powództwa wzajemnego należało uznać za niezasadne.
Sąd Okręgowy nie dopatrzył się również uchybień w zakresie zasądzonej na rzecz powoda (pozwanego wzajemnego) przez Sąd Rejonowy kwoty zaległego wynagrodzenia
za okres od 1 do 15 stycznia 2018 r. W sprawie było bezspornym, że pozwany (powód wzajemny) wynagrodzenia za ten okres G. P. nie wypłacił.
Skarżący kwestionował jedynie, że nie dokonał żadnych potrąceń na wynagrodzeniu powoda (pozwanego wzajemnego), lecz jedynie zawiesił jego wypłatę do czasu rozliczenia się przez niego z posiadanych urządzeń. Taka argumentacja ta nie mogła jednak zostać uznana
za zasadną. Należy podkreślić, że ochrona wynagrodzenia pracownika stanowi jeden
z podstawowych elementów ochrony zatrudnienia i jest ujmowana w prawie pracy bardzo szeroko. Ochrona wynagrodzenia przejawia się zwłaszcza w nakazie terminowego
i prawidłowego wypłacania wynagrodzenia pracownikowi, co stanowi jeden z podstawowych obowiązków pracodawcy (art. 94 ust. 1 pkt 5 k.p.), przy czym pracownik nie może się zrzec ani scedować go na osobę trzecią (art. 84 k.p.). Stąd też sytuacje, w których osoby inne niż pracownik (pracodawca lub osoby trzecie) mogą ingerować w jego prawo do wynagrodzenia zostały przez ustawodawcę ograniczone do przypadków ściśle określonych w Kodeksie pracy, przy czym ograniczenie to materializuje się jedynie w postaci możliwości dokonywania potrąceń z wynagrodzenia. Chodzi tu przede wszystkim o realizację obowiązków publicznoprawnych, w tym m. in. składek na ubezpieczenie społeczne, zaliczek na podatek dochodowy, czy też dokonywania potrąceń w ramach zajęcia w drodze egzekucji komorniczej, lecz również realizacji uprawnień pracodawcy o charakterze dyscyplinującym
w postaci kar porządkowych, przy czym nawet w tych przypadkach potrącenia podlegają ograniczeniu (art. 87 § 1-3 k.p.). W kontekście powyższego pracodawca nie ma możliwości „zawieszenia” wynagrodzenia warunkując jego wypłatę od spełnienia przez pracownika określonych zobowiązań, choćby dotyczyły one bezpośrednio kwestii związanych z łączącym strony stosunkiem pracy. Takie działanie pracodawcy stanowiłoby zbyt daleko idącą ingerencję w jedno z podstawowych praw pracowniczych, jakim jest prawo do wynagrodzenia.
W tym też kontekście, skoro pozwany (powód wzajemny) nie wypłacił powodowi (pozwanemu wzajemnemu) wynagrodzenia za okres od 1 do 15 stycznia 2018 r.,
to Sąd Rejonowy prawidłowo zasądził kwotę tego wynagrodzenia na rzecz pracownika.
Bez znaczenia dla powyższej oceny były natomiast powoływane przez pozwanego (powoda wzajemnego) okoliczności związane ze zwolnieniem dyscyplinarnym. Taki sposób rozwiązania umowy o pracę nie ma bowiem wpływu na obowiązek rozliczenia się pracodawcy z pracownikiem w ramach terminowego i prawidłowego wypłacania wynagrodzenia za pracę.
W ocenie Sąd Okręgowego za prawidłowe należało również uznać rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego o kosztach procesu i kosztach sądowych. W postępowaniu cywilnym
– do którego postępowania w sprawach z zakresu pracy się zalicza – obowiązuje zasada określona w art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw
i celowej obrony (koszty procesu). Zakwalifikowanie strony jako przegrywającej lub wygrywającej jest natomiast uzależnione od dochodzonych przez stron zakresu roszczeń
oraz tego, czy zapadłe w ich przedmiocie ich rozstrzygnięcie sądu było dla stron korzystne czy niekorzystne.
W niniejszej sprawie spór w sprawie obejmował z jednej strony roszczenia powoda (pozwanego wzajemnego) o odszkodowanie za niezgodne z przepisami rozwiązanie umowy
o pracę bez wypowiedzenia oraz o zapłatę wynagrodzenia za okres 1-15 stycznia 2018 r.,
a z drugiej strony roszczenie pozwanego (powoda wzajemnego) o odszkodowanie.
Z tych roszczeń objętych sporem uwzględnione zostało jedynie roszczenie powoda (pozwanego wzajemnego) o zapłatę wynagrodzenia. W pozostałym zakresie powództwo
i powództwo wzajemne zostały oddalone, nie uwzględniając przekazania roszczenia pozwanego (powoda wzajemnego) o zapłatę kwoty 3.701,72 zł do rozpoznania przez Wydział Cywilny Sądu Rejonowego. Skoro zatem z puli roszczeń uwzględnione zostało jedynie roszczenie powoda, to oznacza to, że jest stroną wygrywającą postępowanie, wobec czego zgodnie z zasadami rozliczenia kosztów procesu należy mu się zwrot kosztów od strony przeciwnej, która postępowanie przegrała – a więc pozwanego (powoda wzajemnego). Wysokość tych kosztów została ustalona prawidłowo z zastosowaniem stawki wynagrodzenia pełnomocnika zastępującego powoda w toku postępowania, tj. na podstawie art. 9 § 1 ust. 2
w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
Z tej też przyczyny Sąd Rejonowy obciążył pozwanego jako stronę przegrywającą postępowanie kosztami sądowymi w kwocie 88,00 zł. Zasady rozliczenia kosztów sądowych określa art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zgodnie z którego treścią kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić lub których nie miał obowiązku uiścić kurator albo prokurator, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Skoro zatem powód (pozwany wzajemny)
nie miał obowiązku uiścić kosztów sądowych, gdyż wygrał sprawę, to koszty te obciążały stronę pozwaną.
Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy uznał, iż skarżone rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego było prawidłowe. Apelacja skarżącego nie zawierała argumentów mogących wzruszyć kwestionowane rozstrzygnięcie, Sąd Okręgowy rozpoznając sprawę nie stwierdził, aby doszło do wskazywanych przez skarżącego uchybień.
W efekcie powyższego Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację,
o czym orzekł jak w sentencji wyroku zgodnie z pkt 2.
O kosztach w instancji odwoławczej, mając na względzie wynik sprawy, Sąd Okręgowy orzekł w pkt 3 sentencji wyroku na podstawie art. 100 k.p.c., uwzględniając wynik sprawy znosząc pomiędzy stronami koszty zastępstwa procesowego w niniejszym postępowaniu.
SSO Marcin Graczyk (spr.) SSO Małgorzata Jarząbek SSO Agnieszka Stachurska
Zarządzenie: (...)
K.S.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Małgorzata Jarząbek, Agnieszka Stachurska
Data wytworzenia informacji: