Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 maja 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Graczyk

Protokolant: apl. radc. Mateusz Dubielis

po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2014 r. na rozprawie w W.

sprawy J. I. przeciwko

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

o przeliczenie emerytury

na skutek odwołania J. I.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 2 sierpnia 2013 r. znak: PP+ (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  przyznaje radcy prawnemu S. J. kwotę 60,00 zł (słownie: sześćdziesiąt złotych i 00/100 groszy) ze środków Skarbu Państwa – kasa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Sygn. akt VII U 2525/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawca J. I. w dniu 4 września 2013 r., za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział W., złożył do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie odwołanie od decyzji wyżej wymienionego organu rentowego z dnia 2 sierpnia 2013 r., znak: PP+ (...) - dotyczącej ustalenia podstawy wymiaru przyznanego na jego rzecz świadczenia emerytalnego. Odwołujący w treści odwołania wskazał, iż w związku z ukończeniem 65 roku życia, jego świadczenie emerytalne winno zostać przeliczone z uwzględnieniem trzech lat więcej stażu składkowego oraz różnicy między kwotą w wysokości 1.650,00 zł, a kwotą w wysokości 3.080,84 zł, tj. z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej. Jednocześnie wniósł o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz rekompensaty za 17,5 roku pracy w warunkach szczególnych (odwołanie k. 2 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie złożonej w tutejszym Sądzie Okręgowym w dniu 5 czerwca 2008 roku wniósł o jego oddalenie na podstawie art.477 ¹⁴ k.p.c.

W uzasadnieniu organ rentowy, powołując się na orzecznictwo Sądu Apelacyjnego i Najwyższego wskazał, że emerytura przyznana wnioskodawcy po osiągnięciu przez niego powszechnego wieku emerytalnego, w sytuacji gdy był on uprawniony do wcześniejszej emerytury nie stanowi nowego świadczenia, które powinno zostać ustalone z uwzględnieniem reguł dotyczących określenia wysokości emerytury przyznanej po raz pierwszy. Stwierdził, iż w sytuacji przejścia z emerytury wcześniejszej na emeryturę powszechną będzie miał zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury przyjmuje się podstawę wymiaru renty (emerytury) w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty (emerytury) z zastrzeżeniem art. 15 ust. 5. Podkreślił także, że odwołującemu nie przysługuje prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych z uwagi na fakt, że świadczenie to nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów wskazanej wyżej ustawy. Z tych też względów organ rentowy uznał, że zaskarżona decyzja wydana została prawidłowo, a odwołanie jest bezzasadne wobec, czego winno zostać oddalone (odpowiedź na odwołanie k. 3 a.s.).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie ustalił następujący stan faktyczny:

J. I., urodzony w dniu (...), w dniu 12 grudnia 2001 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Do wniosku odwołujący załączył między innymi kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych, jak również świadectwa pracy z całego okresu zatrudnienia (k. 1-26 a.r., tom II).

Decyzją z dnia 13 lutego 2002 r. organ rentowy przyznał odwołującemu rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 23 grudnia 2001 r. do dnia 31 lipca 2002 r. w wysokości 489,46 zł. Następnie na mocy decyzji z dnia 8 lipca 2005 r. organ rentowy przyznał odwołującemu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy na stałe w wysokości 540,90 zł. Renta po waloryzacji od dnia 1 marca 2010 r. wyniosła 684,54 zł (k. 27, k. 50, k. 58 a.r.).

W dniu 19 lipca 2006 r. J. I. złożył w organie rentowym wniosek o wcześniejszą emeryturę. Wskazane świadczenie zostało przyznane odwołującemu od dnia 1 lipca 2006 r., na mocy decyzji z dnia 31 lipca 2006 r., znak: E (...) na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.). Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury w części indywidualnej przyjęto podstawę wymiaru renty (wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 42,79% z lat 1981-1990), ponieważ wyliczenie emerytury z podstawą wymiaru ustaloną na nowo okazało się być niekorzystne albo w ogóle niemożliwe, ponieważ ubezpieczony nie udowodnił wówczas podstawy wymiary składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat (k. 11, k. 25 a.r., tom III).

Prawidłowość wyliczenia określonej powyżej emerytury została potwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 6 czerwca 2008 r. w sprawie o sygn. akt VII U 1414/06, oddalającym odwołanie (k. 43 a.r., tom III).

W dniu 7 czerwca 2013 r., J. I. w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego złożył do ZUS wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru przysługującego mu świadczenia emerytalnego, z uwzględnieniem trzech lat więcej stażu składkowego oraz różnicy pomiędzy kwotą w wysokości 1.650,00 zł, a kwotą w wysokości 3.080,84 zł, tj. z uwzględnieniem nowej kwoty bazowej (k. 1 a.r., tom IV).

Decyzją z dnia 2 sierpnia 2013 r., organ rentowy ponownie ustalił wysokość emerytury, przyjmując podstawę wymiaru wcześniejszej emerytury w wysokości uwzględniającej wszystkie waloryzacje. Przy obliczaniu wysokości emerytury organ rentowy uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 33 lat, 2 miesięcy i 16 dni oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 1 roku i 3 dni. Jednocześnie na poczet należności od dnia 1 czerwca 2013 r. do dnia 31 sierpnia 2013 r. w kwocie 3.773,08 zł organ rentowy zaliczył kwotę 2.104,98 zł z tytułu wypłaty renty, za okres od dnia 1 czerwca 2013 r. do dnia 31 lipca 2013 r. Z kolei pozostałą należność w kwocie 1.668,10 zł, po odliczeniu zaliczki na podatek odprowadzanej do urzędu skarbowego w wysokości 125,00 zł, liczonej od podstawy opodatkowania 1.668,00 zł, składki na ubezpieczenie zdrowotne w łącznej kwocie 150,13 zł, w tym odliczanej od podatku kwoty 129,28 zł z kwoty świadczenia 20,85 zł, przekazał na rachunek banku w wysokości 1.329,97 zł (decyzja z dnia 2 sierpnia 2013 r., znak: PP+ (...), k. 38-39 a.r., tom IV).

Od niekorzystnej decyzji organu rentowego, J. I. w dniu 4 września 2013 r. złożył odwołanie, inicjując tym samym niniejsze postępowanie (k. 2 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy oraz na podstawnie dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych ubezpieczonego. Autentyczność zgromadzonych dokumentów, przywołanych powyżej, jak również ich zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy nie była kwestionowana przez żadną ze stron, dlatego też Sąd Okręgowy uznał je za pełnowartościowy materiał dowodowy.

Na rozprawie w dniu 22 maja 2014 r. Sąd oddalił wniosek odwołującego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego, albowiem odwołujący nie wskazał konkretnych okoliczności, które miały być przedmiotem zawnioskowanego dowodu.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie zważył co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego J. I. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 2 sierpnia 2013 r., znak: PP+ (...) nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz.U. Nr 153, poz. 1227 z 2009 r. ze zm.) podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, stanowi podstawa wymiaru renty – w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 5. Przepis ust. 1 pkt. 1 stosuje się przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury bądź renty z tytułu niezdolności do pracy dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do tej renty albo do emerytury (art. 21 ust. 2 pkt. 1 i 2 cyt. ustawy).

Przepis art. 21 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS jednoznacznie określa podstawę wymiaru nowej emerytury ubezpieczonego, który miał uprzednio ustalone prawo do tzw. „wcześniejszej emerytury”. Podstawą wymiaru emerytury dla takiego ubezpieczonego, który miał ustalone prawo do emerytury stanowi podstawa wymiaru poprzedniej emerytury w wysokości uwzględniającej waloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu emerytury. Tym samym przy przejściu z emerytury wcześniejszej na emeryturę powszechną nie ma zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt. 2, co oznacza, że nie jest możliwe ustalenie podstawy wymiaru na nowo w myśl art. 15 tej ustawy.

Z kolei regulacja art. 21 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS wyklucza możliwość obliczenia świadczenia na nowo w oparciu o art. 15 tej ustawy, gdyż przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury stosuje się przepis art. 21 ust. 1 pkt. 1 ustawy, to jest przyjmuje się przyjętą poprzednio podstawę poprzedniego świadczenia w wysokości uwzględniającej wszystkie kolejne waloryzacje. Z powyższych uregulowań wynika, że stanowiąca element ustalenia podstawy wymiaru emerytury kwota bazowa jest kwotą bazową obowiązującą w czasie ustalania prawa do emerytury wcześniejszej.

W wyroku z dnia 28 czerwca 2012 r., Sąd Apelacyjny we Wrocławiu na gruncie stanu faktycznego rozpoznawanej sprawy wskazał, że emerytura przyznana wnioskodawczyni po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego, w sytuacji gdy była ona uprawniona do wcześniejszej emerytury, nie stanowi nowego świadczenia, które w związku z tym powinno zostać ustalone z uwzględnieniem reguł dotyczących określenia wysokości emerytury przyznanej po raz pierwszy. W podobnym sensie wypowiedział się Sąd Najwyższym w uchwale z dnia 14 czerwca 2006 r. (I UZP 3/06), stwierdzając m.in., że w art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest mowa o emeryturze dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury, z czego wynika, że w zakresie tego samego świadczenia emerytalnego w związku ze spełnieniem warunku osiągnięcia wieku emerytalnego następuje jedynie ustalenie na nowo podstawy wymiaru określonego wcześniej świadczenia.

W odniesieniu do decyzji z dnia 2 sierpnia 2013 r. należy stwierdzić, że wnioskodawca nie chce zauważyć tego, że prawo do emerytury ma już przyznane i to pierwszy raz decyzją z dnia 31 lipca 2006 r., znak: E (...) w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie jak już zostało wskazane przy przejściu z emerytury wcześniejszej na emeryturę powszechną nie ma zastosowania przepis art. 21 ust. 1 pkt. 2 cyt. ustawy, co oznacza, że nie jest możliwe ustalenie podstawy wymiaru na nowo w myśl art. 15 tejże ustawy, dlatego też w takim rozpoznaniu, tak ujętego wniosku nie można zarzucić organowi rentowemu wadliwości tejże decyzji, gdyż w sposób prawidłowy, jako podstawę wymiaru przysługującego odwołującemu świadczenia emerytalnego przyjął on podstawę wymiaru emerytury wcześniejszej w wysokości uwzględniającej wszystkie waloryzacje.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość.

Taka sytuacja nie zachodzi jednak w przypadku wnioskodawcy. Stąd też Sąd uznał, że wydana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. decyzja z dnia 2 sierpnia 2013 r. jest prawidłowa i odwołanie oddalił w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

Jednocześnie wskazać należy, iż brak jest podstaw prawnych do przyznania na rzecz odwołującego wskazanego przez niego dodatku z tytułu pracy w szczególnych warunkach przez okres 17, 5 roku. Jak wynika bowiem z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2008 r., nr 237, poz. 1656 ze zm.) powyższa rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Należy jednak zauważyć, że już z ust. 2 tego przepisu wynika, że dodatek ten nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Prawo do świadczenia emerytalnego na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, odwołujący J. I. nabył już na mocy decyzji z dnia 31 lipca 2006 r. wobec, czego przedmiotowa rekompensata nie mogła mu zostać przyznana.

Z tych też względów, Sąd orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, Sąd orzekł na podstawie §15 w zw. z §2 oraz §11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (pkt. 2 wyroku).

M.St.