Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2025r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Agnieszka Stachurska

Protokolant: st. sekretarz sądowy Anna Bańcerowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 lutego 2025r. w Warszawie

sprawy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z udziałem A. C. i K. G.

o wysokość podstawy wymiaru składek

na skutek odwołania (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 31 lipca 2019 roku, nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. kwotę 3.150 zł (trzy tysiące sto pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed sądem pierwszej i drugiej instancji

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. decyzją z dnia 31 lipca 2019r., nr (...), stwierdził, że podstawa wymiaru składek K. G. na ubezpieczenia z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) sp. z o.o. i jednocześnie z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenie u płatnika Usługi Budowlane (...) wynosi:

miesiąc/rok	na ubezpieczenia:
	emerytalne i rentowe	Chorobowe	wypadkowe	zdrowotne
01-2014	3.989,01 zł	3.989,01 zł	3.989,01 zł	3.442,11 zł
02-2014	3.906,59 zł	3.906,59 zł	3.906,59 zł	3.371,00 zł
03-2014	2.883,63 zł	2.883,63 zł	2.883,63 zł	2.488,29 zł
04-2014	4.684,61 zł	4.684,61 zł	4.684,61 zł	4.042,35 zł
05-2014	4.028,57 zł	4.028,57 zł	4.028,57 zł	3.476,25 zł
06-2014	4.237,36 zł	4.237,36 zł	4.237,36 zł	3.656,41 zł
07-2014	3.887,91 zł	3.887,91 zł	3.887,91 zł	3.354,88 zł
08-2014	4.097,80 zł	4.097,80 zł	4.097,80 zł	3.535,98 zł
09-2014	3.227,25 zł	3.227,25 zł	3.227,25 zł	2.784,79 zł
10-2014	4.349,89 zł	4.349,89 zł	4.349,89 zł	3.753,52 zł
11-2014	4.338,79 zł	4.338,79 zł	4.338,79 zł	3.743,94 zł
12-2014	5.863,57 zł	5.863,57 zł	5.863,57 zł	5.059,68 zł

(decyzja z dnia 31 lipca 2019r. – k. 1263-1273 akt kontroli).

(...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w dniu 20 września 2019r. złożyła odwołanie od wskazanej decyzji, wnosząc o jej zmianę i ustalenie podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne dla K. G. zgodnie z deklaracją płatnika składek oraz o zasądzenie od organu rentowego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Uzasadniając odwołanie, pełnomocnik odwołującej się spółki wskazał, że w zaskarżonej decyzji organ rentowy ustalił podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne ubezpieczonej z tytułu zatrudnienia u płatnika składek i jednocześnie wykonującej pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika A. C.. Zakład przyjął, że z charakteru wykonywanych czynności wynika, że prace realizowane w ramach umów zlecenia świadczone były na rzecz płatnika składek będącego pracodawcą. Według strony odwołującej się ustalenia faktyczne organu rentowego są nieprawidłowe. Ubezpieczona K. G. była zatrudniona u płatnika składek – jej obowiązkiem było szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Te same czynności wykonywała w przedsiębiorstwie (...), jednak prowadziła szkolenia odnośnie konkretnych prac, charakterystycznych dla danego pracodawcy. Nie istnieje natomiast żaden przepis prawa ograniczający zatrudnienie czy wykonywanie zlecenia dla różnych podmiotów. W analizowanym przypadku szkolenia, jakie prowadziła ubezpieczona dla spółki i dla A. C. odbywały się w różnych terminach i o różnych porach.

Dalej strona odwołująca się przedstawiła zakres działalności A. C., wskazując że od dnia 15 września 1995r. prowadzi on działalność gospodarczą pod firmą ,,Usługi (...), a od 2012r. jest wspólnikiem (...) sp. z o.o., jednak nie ma wpływu na prowadzenie spraw spółki, a w szczególności nie sprawuje żadnej funkcji w jej organach ani nie została mu udzielona prokura. (...) wymienionych podmiotów nie są identyczne, podmioty te żyją ze sobą w symbiozie. Przedsiębiorstwo (...) wykonuje: oczyszczanie powierzchni szyny i betonu, szczelin i gruntowanie, wklejanie bloczków komorowych, kompletowanie bukietów do kotwienia szyn, rozszalowanie po podlewie, sprzątanie styropianu – szalunku oraz oczyszczanie szyn i betonu z kleksów żywicznych. Natomiast przez (...) spółkę z o.o. wykonywane są następujące prace: ustawianie szyn w pionie i profilu, wiercenie otworów wraz z wykonaniem kotwienia, wykonanie maszynowo podlewu z żywicy poliuretanowej pod stopką szyny z zalewkami pionowymi oraz maszynowe zalewanie szczelin międzypłytowych i dylatacyjnych. Powyższe oznacza, że A. C. wykonuje prace przygotowawcze, zaś odwołująca się spółka prace właściwe.

W dalszej części odwołania, powołując się na zeznania świadków złożone podczas kontroli organu rentowego, pełnomocnik odwołującej się spółki podniósł, że czynności wykonywane na podstawie umowy o pracę oraz umów zlecenia nie były takie same i nie podlegały jednemu kierownictwu, na co wskazywali świadkowie: P. T. (1), Z. W. i M. Z.. Z ich zeznań wynikają różnice w pracach, jakie były wykonywane dla obu podmiotów. Te okoliczności potwierdzają również zeznania świadków: D. K., T. K. i E. Z.. Organ rentowy zinterpretował tylko wycinek tych zeznań, nie biorąc pod uwagę całości zgromadzonego materiału.

Dodatkowo pełnomocnik zwrócił uwagę, że u A. C. i w spółce były przeprowadzane kontrole w przeszłości, które nie wykazały żadnych nieprawidłowości. W wyniku analizy dokumentów źródłowych płatnika oraz danych zaewidencjonowanych w KSI ZUS ustalono, że płatnik składek dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego wszystkich objętych obowiązkiem tych ubezpieczeń, zgodnie z przepisami. Osoby, z którymi zawarto umowy zlecenia, zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzach ZUS ZZA, składały pisemne oświadczenia, z których wynikało, że z tytułu tego zatrudnienia osiągają co najmniej minimalne wynagrodzenie w przeliczeniu na okres miesiąca.

Reasumując, strona odwołująca się wskazała, że ustalenia pokontrolne są błędne. Zawieranie umów o pracę oraz umów cywilnoprawnych opierało się na wieloletnich wypracowanych standardach, co do których organ rentowy nie zgłaszał zastrzeżeń. A. C. i spółka nie zawarli umowy o współpracy. Spółka nie korzystała z rezultatów pracy zleceniobiorców, wykonywanej na rzecz A. C.. Poza tym pracownicy spółki sami wyrażali chęć nawiązania współpracy z A. C. w celu zwiększenia swoich zarobków. Dodatkowo z przeanalizowanych zeznań wynika, że prace wykonywane na rzecz A. C. były różne od prac świadczonych na rzecz spółki ( odwołanie z dnia 20 września 2019r., k. 3-7 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od odwołującej się spółki zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy powołał przepisy prawa, mające zastosowanie w sprawie, oraz poglądy orzecznictwa wskazujące na przesłanki stosowania art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ponadto wyjaśnił, że przedmiotem umów zlecenia zawieranych z A. C. przez pracowników (...) spółki z o.o. była: organizacja prac przy wykonywaniu robót związanych z modernizacją, remontem, przebudową, naprawą i budową torowiska, prace torowe, układanie torów, roboty związane z wydłużeniem istniejącej hali remontowej, prace konserwacyjne i remontowe, naprawy sprzętu samobieżnego, roboty związane z odnowieniem balustrad i poręczy, roboty związane z kompleksowym wykonaniem montażu szyny, roboty związane z wykonaniem uszczelnienia oraz wykonanie prac torowych. Powyższe prace wykonywane były m.in. przez pracowników spółki w ramach umów zlecenia zawieranych z A. C., a zatem osoby te wykonywały pracę na rzecz własnego pracodawcy.

Organ rentowy zaakcentował, że ubezpieczeni przesłuchani podczas kontroli ZUS zeznali, że w ramach umów zlecenia wykonywali pracę w tym samym miejscu i w tych samych dniach co prace dla spółki, jednak praca ta wykonywana była w innych godzinach, przed lub po pracy w spółce. Z charakteru wykonywanych czynności wynika, że prace w ramach umów zlecenia świadczone były na rzecz płatnika składek będącego pracodawcą, który uzyskiwał rezultaty tej pracy. Ponadto, ubezpieczeni w ramach umów zlecenia wykonywali prace przygotowawcze przed rozpoczęciem budowy i kończące budowy. Pomimo, że prace te były wykonywane rzekomo po godzinach pracy w spółce, to były świadczone ostatecznie na jej rzecz, ponieważ od właściwego przygotowania budowy, jak i jej zakończenia zależy sprawne i efektywne działanie w ramach prac wykonywanych na rzecz płatnika składek. Mając na uwadze powyższe, ubezpieczeni wykonując umowę zlecenia zawartą z A. C., realizowali czynności mające na celu usprawnienie działania pracy w spółce, która przyjmowała rezultaty wykonanej pracy.

Organ rentowy zaznaczył także, że art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ma zastosowanie w każdym przypadku wykonywania pracy przez zleceniobiorcę, który jednocześnie pozostaje w stosunku pracy i realizuje czynności na rzecz swojego pracodawcy, które wykonuje również w ramach obowiązków pracowniczych. Nie muszą to być te same czynności wobec tego samego produktu czy świadczeniobiorcy. Przeciwne rozumienie tego przepisu prowadziłoby do wniosku, że znajduje on zastosowanie w przypadku wykonywania przez pracowników dwukrotnie tych samych czynności. Taka wykładnia nie znajduje racjonalnego uzasadnienia, gdyż żaden z rozsądnie działających pracodawców nie zlecałby na podstawie umowy cywilnoprawnej podmiotowi trzeciemu lub swoim pracownikom wykonania czynności, które już wcześniej zostały wykonane w ramach stosunku pracy.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczona powinna podlegać normie prawnej z art. 8 ust. 2a ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a jej wynagrodzenie, osiągnięte z umów zlecenia zawartych z A. C., powinno zostać doliczone do podstawy wymiaru składek z tytułu zatrudnienia w odwołującej się spółce, stosownie do dyspozycji art. 18 ust. 1a ww. ustawy ( odpowiedź na odwołanie z dnia 18 października 2019r., k. 20-22 a.s.).

Wyrokiem z dnia 10 stycznia 2022r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 31 lipca 2019r., nr (...), w ten sposób, że stwierdził, iż podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za K. G. z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) sp. z o.o. i jednocześnie wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika Usługi Budowlane (...) nie podlega zwiększeniu z tytułu drugiego zatrudnienia oraz zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ( wyrok z dnia 10 stycznia 2022r. – k. 293-294 a.s.).

Apelację od powyższego wyroku wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. (apelacja organu rentowego, k. 320-322 a.s.). Wyrokiem z dnia 5 września 2023r. Sąd Apelacyjny w Warszawie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych uchylił zaskarżony wyrok, zniósł postępowanie w całości i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych celem ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach procesu w instancji odwoławczej. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny wskazał, że nieważność postępowania wynikła z pominięcia przez Sąd Okręgowy udziału w sprawie zainteresowanego A. C. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Usługi (...). Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy powinien prawidłowo określić strony postępowania, stosownie do treści art. 477 ¹¹ § 2 k.p.c., przeprowadzić postępowanie dowodowe w zakresie spornych okoliczności z poszanowaniem prawa strony do rozpoznania jej wniosków i zarzutów, a następnie dokonać analizy zebranego materiału dowodowego przez pryzmat prawa materialnego, tj. art. 83 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 5 września 2023r., k. 374 a.s., uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego, k. 375-395 a.s.).

W postępowaniu ponownie prowadzonym Sąd Okręgowy Warszawa – P. doręczył A. C. kopie odwołania oraz odpowiedzi na odwołanie, zawiadamiając go o toczącym się postępowaniu z odwołania (...) sp. z o.o. od decyzji ZUS (...) Oddział w W. z 31 lipca 2019r., numer (...), pouczając go o możliwości przystąpienia do sprawy (zarządzenie z 9 listopada 2023r., k. 397 a.s.).

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) sp. z o.o. w W. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 11 maja 2004r. Prezesem zarządu spółki został K. T., który funkcję tą sprawował do dnia 13 lutego 2012r. Tego dnia A. B., będący od początku istnienia spółki wiceprezesem zarządu, objął funkcję prezesa zarządu, którą sprawuje również obecnie. Wspólnikami spółki są A. B. i A. C., posiadający po 110 udziałów o łącznej wartości po 247.500 zł. Przedmiot działalności spółki w KRS został określony bardzo szeroko. Faktycznie spółka zajmowała się robotami torowymi i mostowymi, a od pewnego czasu specjalizuje się w wykonywaniu robót kolejowych i tramwajowych, realizując prace w zakresie montowania torowisk i wykonywania podlewów szynowych żywicą poliuretanową oraz inne prace budowlane ( wydruk z Krajowego Rejestru Sądowego, k. 19-32 a.s., zeznania A. B., k. 597 a.s.).

A. C. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą ,,Usługi (...). W ramach świadczonych usług wykonuje różnego rodzaju roboty ogólnobudowlane na rzecz różnych podmiotów, w tym dla (...) sp. z o.o. (zeznania A. C., k. 557 verte - 558 a.s.).

Na etapie ofertowania prac, które realizowała (...) sp. z o.o., były rozpisywane czynności do wykonania i następowało ich kosztorysowanie. Każda z rozpisanych czynności składała się z różnych etapów, ale spółka zawsze całościowo wykonywała prace, które były wskazywane w kontrakcie. Prac ogólnobudowlanych nie wyszczególniała. Prace te w ramach podwykonawstwa były zlecane do wykonania A. C., z którym spółka podpisała szereg umów zlecenia. W większości z nich zlecono A. C. nadzór i organizację prac przy wykonaniu robót związanych z rozbudową i modernizacją trasy tramwaju, budową torowiska czy modernizacją węzła rozjazdów w różnych lokalizacjach i z różnym terminem wykonania. Ponadto umowy zlecenia precyzowały, co obejmują prace zlecone do wykonania. Zwykle było to: wykonanie ciągłego przytwierdzenia szyny oraz wykonanie zalewek w szczeliny między płytami i szczeliny przykrawężnikowe w systemie (...); przytwierdzenie szyny pływającej; wykonanie przytwierdzenia szyn na pochylniach na podkładkach (...) z masą zalewową i kotwieniem przy użyciu materiału (...); wykonanie mocowania elementu oporowego; wypełnienie szczelin podłużnych i poprzecznych zalewą na bazie poliuretanu; wypełnienie szczelin dylatacyjnych między płytą i krawężnikiem kamiennym i szczelin pionowych między płytami zalewą na bazie poliuretanu; podlew ciągły szyny i szyny pływającej materiałem poliuretanowym; wykonanie zabudowania szyn (...) w komorach płyty podtorowej w systemie (...); wykonanie czyszczenia szyn po wykonanych podlewach; wykonanie zalewki przyszynowej w mocowaniu typu (...) w systemie (...); wykonanie mocowania szyny (...) w systemie „szyna pływająca”. Ponadto A. C. wykonywał dla (...) sp. z o.o. czynności związane z nadzorem i organizacją prac przy wykonywaniu prac konserwacyjnych, remontowych i naprawy sprzętu samobieżnego, obejmującego pojazdy określone w umowie zlecenia oraz nadzór i organizację prac przy wykonywaniu prac konserwacyjnych, remontowych i naprawy agregatów i urządzeń elektrycznych. Wśród prac zleconych A. C. były także:

- prace związane z nadzorem i organizacją prac przy wykonaniu robót związanych z odnowieniem balustrad i poręczy na moście (...) w K., na wiadukcie w K. oraz w innych miejscach (oczyszczenie powierzchni stalowych i pokrycie ich nową warstwą antykorozyjną);

- prace związane z nadzorem i organizacją prac przy wykonaniu robót związanych z uporządkowaniem terenu skarpy przy wiadukcie kolejowym (oczyszczenie powierzchni stalowych i pokrycie ich nową warstwą antykorozyjną);

- prace związane z nadzorem i organizacją prac przy wykonaniu robót związanych z wykonaniem uszczelnienia przy zabudowie toru (nacięcie szczeliny i usunięcie masy asfaltowej, oczyszczenie i zagruntowanie powstałej szczeliny oraz jej wypełnienie masą zalewową);

- prace związane z nadzorem i organizacją prac przy wykonaniu robót związanych z wykonaniem wylewki cementowej pod podkładką żebrową wraz z wklejeniem kotew do przygotowanych otworów w hali postojowej taboru metra (przygotowanie podłoża betonowego pod podkładką, montaż kotwy i wykonanie podlewu z materiału mineralnego pod podkładką);

- prace związane z nadzorem i organizacją prac przy wykonaniu robót związanych z kompleksowym wykonaniem montażu szyny A100 w korytach płyty prefabrykowanej w torze prostym torodrogi do przejazdu transformatorów w elektrociepłowni (przygotowanie betonowych koryt w płycie, przygotowanie szyn, wypełnienie kory podtorowych);

- wykonanie prac torowych związanych z kompleksowym wykonaniem podlewu punktowego na bocznicy kolejowej;

- wykonanie prac torowych związanych z kotwieniem rozjazdów, podlewem ciągłym pod torami i rozjazdami z wypełnieniem szczelin przysłówkowych przy przebudowie wjazdu i układu torowego;

- wykonanie podlewu ciągłego;

- wykonanie prac torowych;

- wykonanie naprawy konstrukcji torowiska tramwajowo – autobusowego;

- wykonanie renowacji powłok na moście;

- prace związane z nadzorem i organizacją prac przy wykonaniu robót związanych z montażem zrąbków betonowych ekranów dźwiękochłonnych.

W każdej z umów zlecenia zawartych przez (...) sp. z o.o. i A. C. strony uzgodniły, że do wykonania prac materiały i sprzęt zabezpieczy zlecający. Zapłata na podstawie tych umów była realizowana przez odwołującą się spółkę ze środków uzyskanych od kontrahenta ( umowy zlecenia i faktury VAT, k. 635-990 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.).

W 2014 roku A. C. zgłosił do ubezpieczeń społecznych z kodem pracowniczym siedem osób: A. D., M. K., Z. K., M. M., L. R., G. Z. i I. Z. (informacja ZUS z 6 listopada 2024r., k. 492 a.s.). Do wykonywania prac zleconych przez (...) sp. z o.o. zatrudniał pracowników odwołującej się spółki. Osoby te były zatrudniane na podstawie umów zlecenia ( zeznania świadków: M. Z., k. 554 verte a.s., E. Z., k. 555 a.s., P. T. (2), k. 555 a.s., E. P., k. 555 verte a.s., Z. W., k. 555 verte - 556 a.s., K. K., k. 556-556 verte a.s., T. K., k. 556 verte).

Jednym z pracowników odwołującej się spółki jest zainteresowana K. G.. Pracuje w (...) sp. z o.o. od 2 kwietnia 2007 r. na podstawie umowy o pracę. W ramach tej umowy pracowała na stanowisku kierownika, w późniejszym okresie – inspektora ds. bhp, obecnie zaś jako starszy specjalista ds. bhp ( umowa o pracę z 2 kwietnia 2007r., k. 605-607 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.).

W 2014 roku K. G. – oprócz zatrudnienia w (...) sp. z o.o. – miała zawartą umowę zlecenia z A. C.. Umowa obejmowała okres od 2 stycznia 2014r. do 31 grudnia 2014r., a jej przedmiotem było wykonanie szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, przygotowanie oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy oraz udział w komisjach. W ramach umów zlecenia ubezpieczona szkoliła pracowników, a także zleceniobiorców A. C., wśród których byli głównie pracownicy płatnika składek. (...) odbywały się co pewien czas, przeważnie na placu budowy. Zakres szkolenia był różny i zależał od występujących na stanowiskach zagrożeń i ryzyka zawodowego. Z tytułu umów zlecenia zawieranych z firmą Usługi (...) zainteresowana K. G. uzyskała w 2014 roku następujące wynagrodzenia: za styczeń – 1.289,01 zł, za luty – 1.206,59 zł, za marzec – 1.173,63 zł, za kwiecień – 1.984,61 zł, za maj – 1.328,57 zł, za czerwiec – 1.537,36 zł, za lipiec – 1.187,91 zł, za sierpień – 1.397,80 zł, za wrzesień – 1.247,25 zł, za październik – 2.009,89 zł, za listopad – 1.980,79 zł i za grudzień – 1.728,57 zł ( umowa o pracę z 2 kwietnia 2007r., k. 605-607 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.; protokół kontroli, k. 1059-1141 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s., zeznania K. G., k. 558 verte - 559 a.s.; zeznania A. C., k. 557 verte - 558 a.s.; umowa zlecenia z 2 stycznia 2014r., k. 495 a.s.; karta podatkowa, k. 496-497 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 21 grudnia 2018r. zawiadomił spółkę o zamiarze wszczęcia kontroli w zakresie:

- prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania jest zobowiązany oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego;

- ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych i wypłacania tych świadczeń oraz dokonywania rozliczeń z tego tytułu;

- prawidłowości i terminowości opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe;

- wystawiania zaświadczeń lub zgłaszania danych dla celów ubezpieczeń społecznych ( zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli z dnia 21 grudnia 2018r., k. 9 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.).

Kontrola została przeprowadzona w okresach od 3 stycznia 2019r. do 4 stycznia 2019r., od 7 stycznia 2019r. do 11 stycznia 2019r., od 14 stycznia 2019r. do 16 stycznia 2019r., od 23 stycznia 2019r. do 25 stycznia 2019r. oraz w dniu 28 stycznia 2019r. i po jej zakończeniu sporządzono protokół ( protokół kontroli, k. 1059-1118 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.). Płatnik składek złożył liczne zastrzeżenia dotyczące ustaleń dokonanych przez organ rentowy, które nie zostały uwzględnione ( zastrzeżenia płatnika składek i odpowiedź na zastrzeżenia, k. 1147-1188 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., zgodnie z art. 61 § 1 i 4 k.p.a. w związku z art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w dniu 14 czerwca 2019r. zawiadomił (...) spółkę z o.o. oraz ubezpieczonych, w tym K. G., o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie niezłożenia stosownych korekt ( zawiadomienia o wszczęciu postępowania z dnia 14 czerwca 2019r., akta kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.).

Po zakończeniu postępowania administracyjnego organ rentowy, na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 8 ust. 2a ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, wydał szereg decyzji, w tym decyzję z dnia 31 lipca 2019r., nr (...), dotyczącą K. G. (decyzja z dnia 31 lipca 2019r. – k. 1263-1273 akt kontroli – płyta CD, k. 553 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dokumentów, a także na podstawie zeznań świadków: E. P., E. Z., M. Z., T. K., W. K., D. K., K. K., P. T. (2) i Z. W., a także zainteresowanego A. C., prezesa zarządu odwołującej się spółki (...) i częściowo w oparciu o zeznania ubezpieczonej K. G..

Powołane przez Sąd dowody z dokumentów zostały ocenione jako wiarygodne. Strony nie kwestionowały ich autentyczności i treści, dlatego to, co z nich wynika, stało się podstawą ustaleń faktycznych. Jako wiarygodne ocenione zostały również zeznania zainteresowanego A. C. i prezesa zarządu A. B. w zakresie, w jakim opisywali swoją współpracę oraz kwestie związane z zatrudnianiem pracowników spółki na podstawie umów zlecenia. W ogólnym zakresie ich relacja była zbieżna.

Zeznaniom świadków, którzy złożyli zeznania na rozprawie w dniu 24 lutego 2025r., Sąd dał wiarę. Świadkowie w przeważającym zakresie potwierdzili, że osobą, która szkoliła ich w związku z umowami zlecenia, jakie zawarli z A. C., była K. G.. Niektórzy z nich nie pamiętali osoby, która przeprowadzała szkolenia, ale biorąc pod uwagę upływ 10 lat od czasu, o który w sprawie chodziło, takie szczegóły mogły zatrzeć się w pamięci świadków. To nie czyni ich zeznań niewiarygodnymi.

Zeznaniom ubezpieczonej Sąd nie dał wiary w zakresie, w jakim twierdziła, że nie szkoliła w zakresie BHP zleceniobiorców zainteresowanego A. C. oraz w części, w jakiej wskazywała, że takie szkolenia nie musiały zostać przeprowadzone. Na okoliczności przeciwne wskazała większość zeznających świadków oraz sam A. C., który wyjaśnił, że jego zleceniobiorcy musieli zostać przeszkoleni przed wejściem na budowę, a osobą ich szkolącą była K. G..

Uwzględniając wskazane rozbieżności między tym, co wynika z przesłuchania ubezpieczonej i innych zeznających, Sąd we wskazanym zakresie nie dał wiary temu, co ubezpieczona zeznała i przyjął, że było tak, jak wskazał A. C., gdyż korespondowało to z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Kwestią sporną w rozpatrywanej sprawie było rozstrzygnięcie, czy trafne jest stanowisko organu rentowego, że przychód osiągnięty przez K. G. z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia zawartej z A. C. stanowi dla (...) sp. z o.o. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne za okresy i w kwotach szczegółowo opisanych w kontrolowanych decyzjach. Aby tę kwestię rozstrzygnąć, należało dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2022r., poz. 1009), zwanej dalej ustawą systemową. Najistotniejszy z przepisów, którego interpretacja jest w sprawie kluczowa, to art. 8 ust. 2a ww. ustawy. Stanowi on, że za pracownika, w rozumieniu ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

W literaturze i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że zacytowany przepis rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych. Został on wprowadzony do porządku prawnego od dnia 30 grudnia 1999r., a poprzedzał go art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 1975r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (tekst jedn. Dz. U. z 1995r., Nr 65, poz. 333 ze zm.) mówiący o tym, że dochód z tytułu wykonywania umowy zawartej ze zleceniodawcą, u którego osoba wykonująca umowę jest równocześnie pracownikiem, traktuje się w zakresie ubezpieczeń społecznych jako wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia, niezależnie od okresu, na który umowa była zawarta oraz wymiaru czasu pracy w ramach stosunku pracy. W tamtym stanie prawnym Sąd Najwyższy traktował dodatkowe umowy zawierane z pracownikami zatrudnionymi w pełnym wymiarze czasu pracy, przewidujące wykonywanie po godzinach pracy tego samego rodzaju, co określony w umowie o pracę, jako umowy uzupełniające umowę o pracę z konsekwencją łącznego traktowania przychodów jako podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1994r., I PZP 13/94, OSNAPiUS 1994/3/39).

Nowością, w odniesieniu do stanu prawnego poprzednio obowiązującego, jest uzupełnienie stanów faktycznych podległych regulacji art. 8 ust. 2a ustawy systemowej o takie, w których pracownik zawiera umowę cywilną z podmiotem powiązanym z pracodawcą w ten sposób, że w jej ramach wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy (art. 8 ust. 2a in fine). Interpretowanie rationis legis tej regulacji jako przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom i doszukiwanie się zamiaru unikania świadczeń na fundusze ubezpieczeń społecznych jest uzasadnione, jednak zobiektywizowana treść tego przepisu wyraźnie się od nich odrywa. Jak zaakcentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 kwietnia 2017r. ( I UK 182/16, Lex nr 2279009), przy stosowaniu tego przepisu nie ma znaczenia zamiar obejścia prawa przez pracodawcę (płatnika), pracownika lub stronę umowy cywilnej, trzecią dla tego stosunku, lecz istotne jest zaistnienie zdarzeń opisanych w hipotezie, zgodnie z którą pracodawca, na którego rzecz pracownik wykonuje pracę na podstawie umowy zawartej z podmiotem trzecim, pozostaje z tym pracownikiem w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tego pracownika ubezpieczeniami społecznymi na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy. Tak też definicja ustalona w art. 4 pkt 2 lit. a ustawy systemowej określa płatnika składek jako pracodawcę w stosunku do pracowników oraz jako jednostkę organizacyjną lub osobę fizyczną pozostającą z inną osobą w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tej osoby ubezpieczeniami społecznymi. To właśnie powiązanie ze względu na wykonywanie przez jego pracownika cudzej umowy cywilnej czyni go płatnikiem składek w sposób określony w art. 18 ust. 1a tej ustawy.

Ze względu na posłużenie się w art. 8 ust. 2a ustawy szerokim pojęciem "pracownik", stosunek pracy łączący pracodawcę z pracownikiem stanowi wyłączny tytuł ubezpieczenia, który pochłania dodatkowy stosunek cywilnoprawny. Osoba wykonująca pracę na rzecz swego pracodawcy na podstawie umów cywilnych podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu jako pracownik i na tym kwestia jej ubezpieczenia się wyczerpuje ( wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 marca 1997r., I PKN 43/97, OSNAPiUS 1997/24/494, z dnia 3 kwietnia 2014r., II UK 399/13, niepubl. i z dnia 6 lutego 2014r., II UK 279/13, niepubl.). Nie powstaje również problem zbiegu ubezpieczeń regulowany w art. 9. W teorii nazywane jest to rozszerzeniem definicji pracownika. Uznaje się, że w przepisie art. 8 ust. 2a ustawy systemowej pojęcie pracownika jest rozszerzone na jego dalszą aktywność w ramach umowy cywilnoprawnej, jeżeli w jej ramach świadczy pracę na rzecz swojego pracodawcy. Także w zakresie tej sfery aktywności wykonujący umowę cywilnoprawną uznawany jest - na potrzeby ubezpieczeń społecznych - za pracownika tego właśnie pracodawcy i pracodawca jest płatnikiem składek z tego tytułu (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009r., II UZP 6/09, OSNP 2010 nr 3-4, poz. 46 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 22 lutego 2010r., I UK 259/09, niepubl., z dnia 11 maja 2012r., I UK 5/12, OSNP 2013 nr 9-10, poz. 117, z dnia 18 października 2011r., III UK 22/11, OSNP 2012 nr 21-22, poz. 266, z dnia 18 marca 2014r., II UK 449/13, niepubl. i z dnia 3 kwietnia 2014r., II UK 399/13, niepubl.).

Kluczowe jest jednak, aby osoba będąca pracownikiem, związana stosunkiem pracy z danym pracodawcą, jednocześnie świadczyła na jego rzecz pracę w ramach umowy cywilnoprawnej. Przez wykonywanie pracy „na rzecz” pracodawcy w rozumieniu powołanego przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej należy rozumieć „uzyskiwanie” przez pracodawcę „pracy”, w tym znaczeniu, że musi istnieć bezpośredni związek między korzyścią pracodawcy, która jest wymierna i związana z realizacją celów statutowych, a pracami wykonywanymi przez jego pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych zawieranych z innym podmiotem (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 2 września 2009r., II UZP 6/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2010r., I UK 259/09 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2010r., I UK 54/09). Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 18 grudnia 2012r. (III AUa 1031/12) odnosząc się do zwrotu „wykonuje pracę na rzecz pracodawcy” wskazał, że występujący w art. 8 ust. 2a ustawy zwrot „działać na rzecz” został użyty we wskazanym przepisie w innym znaczeniu niż w języku prawa, w którym działanie „na czyjąś rzecz” może się odbywać w wyniku istnienia określonej więzi prawnej czy stosunku prawnego. Stosunkiem prawnym charakteryzującym się działaniem na rzecz innego podmiotu jest stosunek pracy, do którego istotnych cech należy działanie na rzecz pracodawcy. Również wykonujący zlecenie „działa na rzecz zleceniodawcy”. W kontekście przepisu art. 8 ust. 2a ustawy zwrot ten opisuje zatem sytuację faktyczną, w której należy zastosować konstrukcję uznania za pracownika. Jest nią istnienie trójkąta umów, tj.:

1. umowy o pracę,

2. umowy zlecenia między pracownikiem a osobą trzecią i

3. umowy o podwykonawstwo między pracodawcą i zleceniodawcą.

Pracodawca w wyniku umowy o podwykonawstwo przejmuje w ostatecznym rachunku rezultat pracy wykonanej na rzecz zleceniodawcy, przy czym następuje to w wyniku zawarcia umowy zlecenia/świadczenia usług z osobą trzecią oraz zawartej umowy cywilnoprawnej między pracodawcą i zleceniodawcą (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 23 lutego 2017r., III AUa 838/16).

Odnosząc powyższe rozważania do okoliczności rozpatrywanej sprawy, należy podkreślić - co wynika z poczynionych przez Sąd ustaleń, niekwestionowanych w toku postępowania sądowego przez strony sporu - że ubezpieczona K. G. pozostawała z (...) sp. z o.o. w stosunku pracy, a jednocześnie w 2014r., który obejmuje zaskarżona decyzja, zawarła umowę zlecenia z A. C.. Ponadto niesporne jest, że A. C. i odwołująca się spółka podpisali szereg umów zlecenia. Na ich podstawie A. C. było zlecane wykonywanie części robót, jakie obejmowały kontrakty zawarte przez (...) sp. z o.o. z różnymi kontrahentami. Według A. C. i A. B. – prezesa zarządu (...) sp. z o.o., były to prace o charakterze porządkowym, przygotowawczym, a także wykończeniowym. Zdaniem Sądu, z umów zlecenia łączących odwołującą się spółkę i (...) nie wynika jednak, aby A. C. tylko takie prace wykonywał. Oczywiście w niektórych umowach zlecenia, jakie zostały złożone w toku postępowania prowadzonego przez ZUS, wskazano na tego rodzaju zakres prac, ale część umów ma za przedmiot np. wykonanie rozjazdu na podlewie ciągłym na określonym projekcie czy też po prostu wykonanie prac torowych albo też wykonanie konstrukcji torowiska. Trudno w takich przypadkach zgodzić się z tym, by A. C., za pośrednictwem zleceniobiorców, realizował tylko jakiś nieznaczny zakres prac na danym projekcie. Zdaniem Sądu prace, których zakres został wskazany w umowach zlecenia, to nie było tylko nieskomplikowane sprzątanie, do tego nie wymagające w zasadzie żadnego sprzętu, tylko prace istotne z punktu widzenia zadań określonych w kontraktach, jakie spółka zawierała z różnymi podmiotami. Żeby te kontrakty zrealizować musiała wykonać wszystkie te prace, które zlecała na zasadzie podwykonawstwa A. C.. Co przy tym ważne, sprzęt i materiały potrzebne do wykonania zlecenia przez A. C. każdorazowo zabezpieczał zlecający, czyli (...) sp. z o.o., a wynika to wprost z umów zlecenia. Trzeba jednak podkreślić, że nawet gdyby A. C. – tak jak wskazywał on sam i prezes zarządu odwołującej się spółki – wykonywał tylko prace przygotowawcze, porządkowe, to nie ma to żadnego znaczenia w zakresie możliwości zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej. Przepis ten nie określa, o jaki rodzaj prac chodzi. Bez względu na to, czy są to prace stanowiące istotę tego, czym zajmuje się pracodawca danego ubezpieczonego, czy tylko prace pomocnicze, porządkowe bądź inne, to zawsze – jeśli spełnione są omawiane wcześniej warunki – będzie miał zastosowanie wskazany przepis. Wśród warunków, o których była mowa, kluczowe jest, by zleceniobiorca w ramach umowy zlecenia zawartej z podmiotem trzecim wykonywał pracę na rzecz swojego pracodawcy. Zdaniem Sądu w analizowanej sprawie tak właśnie było. K. G. w ramach umów zlecenia szkoliła zleceniobiorców A. C. w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w tym zakresie sporządzała dokumenty, których jednak w toku postępowania nie przedstawiono. W oparciu o złożone zeznania udało się ustalić jednak, że zakres jej prac obejmował czynności przygotowujące zleceniobiorców i samego A. C., jeśli chodzi o sporządzane dokumenty (oceny ryzyka zawodowego), do pracy na budowie, która de facto była pracą na rzecz odwołującej się spółki. To odwołująca się spółka podpisywała bowiem umowy na wykonanie określonych prac i co potwierdził prezes zarządu A. B., w ramach umów, jakie zawierała z A. C., na zasadzie podwykonawstwa, zlecała mu przeprowadzenie części robót. Oczywiście, jako ogniwo pośrednie, to A. C. - podwykonawca, odbierał te prace, ale finalnie beneficjentem tych prac była (...) sp. z o.o. To spółka bowiem zawarła kontrakty z różnymi podmiotami i w ramach tych kontraktów przekazywała A. C. prace do wykonania. Sama jednak odpowiadała przed kontrahentem za realizację całości prac, zapewne mogła być obciążona określonymi karami i finalnie to właśnie spółce przypadała zapłata za te prace. Spółka po uzyskaniu środków z kontraktu, przekazywała określoną ich część A. C.. A. C. finansowo na takim zleceniu korzystał, był z tego punktu widzenia beneficjentem prac, które wykonali jego zleceniobiorcy, ale podmiotem, na rzecz którego finalnie były realizowane prace przez zleceniobiorców, była (...) sp. z o.o. Prace zleceniobiorców każdorazowo stanowiły element tych prac, które spółka musiała zrealizować w ramach zawartego kontraktu. Już po zawarciu kontraktu decydowała o przekazaniu ich części do wykonania A. C. na zasadzie podzlecenia. W związku z tym K. G. – choć sama nie wykonywała takich prac jak zeznający świadkowie - to szkoliła ich oraz innych zleceniobiorców w zakresie bhp. Jej praca, choć nie będąca pracą fizyczną, stanowiła element konieczny realizacji kontraktu, który zawarła (...) sp. z o.o. i podzleciła A. C.. To A. C., w ramach tej części prac, które przejął i za które pobierał zapłatę od odwołującej się spółki, miał obowiązek przeszkolić zleceniobiorców. Bez tego elementu – co wskazywali podczas przesłuchania i A. C., i A. B. – kontrahent wymierzał kary.

Wobec powyższego ubezpieczona, realizując jeden z elementów istotnych dla wykonania umowy przez (...) sp. z o.o. z jej kontrahentem, a tylko przekazanej na zasadzie podwykonawstwa A. C., choć formalnie była związana umową zlecenia z A. C., w rzeczywistości wykonywała prace na rzecz swojego pracodawcy. Faktycznie to jej pracodawca, czyli odwołująca się spółka, był beneficjentem tych prac. O tym, że tak właśnie było – z tym, że wobec osób, które złożyły zeznania jako świadkowie – rozstrzygnął Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w sprawie o sygnaturze akt VII U 4470/19. Orzeczenie oddalające odwołania, jakie zostało tam wydane, jest prawomocne i wiedzę o tym Sąd posiada z urzędu, a jest ona znana także stronom, które, z wyjątkiem K. G., w zakończonym postępowaniu brały udział.

Następstwem wskazanego wyroku, jaki się uprawomocnił, musi być ocena, że również K. G., która wykonywała umowę zlecenia zawartą z A. C., szkoląc m.in. tych, których dotyczył zakończony spór, tak naprawdę świadczyła pracę na rzecz (...) sp. z o.o. W konsekwencji, na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, ww. spółka powinna odprowadzić składki od przychodu, który ubezpieczona uzyskała w poszczególnych miesiącach zarówno w ramach umów o pracę zawartych ze spółką, jak i na podstawie umów zlecenia podpisanych z A. C.. Spółka, składając odwołanie od zaskarżonej decyzji, nie zgodziła się z takim stanowiskiem, wskazując między innymi na to, że działalności spółki i (...) nie są identyczne. Odnosząc się do wskazanej kwestii, podkreślić należy, że możliwość zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej nie jest uzależniona od tego, by pracodawca i zleceniodawca ubezpieczonego prowadzili działalność w tożsamym zakresie, wobec czego rozważania tego dotyczące w okolicznościach rozpatrywanej sprawie, pozostają bez znaczenia. Podobnie Sąd ocenił zarzut odwołującej się spółki dotyczący pracy K. G. świadczonej na rzecz pracodawcy oraz zleconych jej przez A. C.. Ubezpieczona rzekomo miała prowadzić szkolenia odnośnie konkretnych prac charakterystycznych dla danego podmiotu, w różnych terminach i o różnych porach. Materiał dowodowy, zgromadzony przez organ rentowy i uzupełniony przez Sąd, wskazuje jednak, że – bez względu na porę szkolenia czy jego termin - ubezpieczona K. G. w oparciu o obie umowy, wykonywała czynności tożsame, szkoląc pracowników płatnika składek, którzy byli zleceniobiorcami A. C.. W obu przypadkach – jak wcześniej zostało wskazane – beneficjentem jej pracy była (...) sp. z o.o. To właśnie ta spółka odnosiła bezpośrednią korzyść z prac, które wykonali jej pracownicy jako zleceniobiorcy innego podmiotu. W związku z tym wskazywana przez stronę odwołującą się okoliczność, że K. G. prowadziła szkolenia dla dwóch podmiotów, w różnych terminach i porach, nie przesądza o tym, że organ rentowy wadliwie zastosował w sprawie dyspozycję art. 8 ust. 2a ustawy. Okoliczność, czy dana osoba wykonuje w oparciu o umowę zlecenia pracę tożsamą z pracą świadczoną na podstawie umowy o pracę czy też ma także inne obowiązki w ramach umowy cywilnoprawnej, nie ma decydującego znaczenia w sytuacji wykazania, że zainteresowani na podstawie umowy zlecenia wykonywali pracę faktycznie na rzecz swojego pracodawcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30 listopada 2017r., III AUa 2100/16, LEX nr 2447647). Również Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 18 grudnia 2018r. (III AUa 340/17, LEX nr 3080585) wskazał, że bez względu na rodzaj wykonywanych czynności przez pracownika, wynikających z umowy zawartej z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią, wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a u.s.u.s. jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, wynagradzanego przez osobę trzecią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią. Tożsame stanowisko zaprezentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lutego 2017r. (II UK 693/15, LEX nr 2238708), wskazując że "praca wykonywana na rzecz pracodawcy" to praca, której rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca, niezależnie od formalnej więzi prawnej łączącej pracownika z osobą trzecią. Oznacza to, że bez względu na rodzaj wykonywanych czynności przez pracownika wynikających z umowy zawartej z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią, wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a u.s.u.s. jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, wynagradzanego przez osobę trzecią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią. Z punku widzenia przepływów finansowych, to pracodawca przekazuje osobie trzeciej środki na sfinansowanie określonego zadania, stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a osoba trzecia, wywiązując się z przyjętego zobowiązania, zatrudnia pracowników pracodawcy. Wszystko to zaś ma na celu obniżenie kosztów zatrudnienia przez zastąpienie "oskładkowanego" wynagrodzenia za pracę "nieoskładkowanym" wynagrodzeniem za wykonanie dzieła lub za wykonanie usług.

W związku z powyższym, Sąd przyjął, że art. 8 ust. 2a ustawy ma zastosowanie w sprawie. Ponownie podkreślić należy, że beneficjentem prac wykonywanych na podstawie umów zlecenia zawartych z A. C. była (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. Spółka z różnymi podmiotami, z którymi współpracowała, zawierała umowy i w ramach podwykonawstwa zlecała A. C. wykonanie części prac, co potwierdzają umowy zlecenia oraz faktury VAT. A. C. po to, by taką umowę wykonać otrzymywał materiały i niezbędny sprzęt od zlecającego, a zatem jego rolą było tylko zatrudnienie osób wykonujących prace. Wśród nich było wielu pracowników (...) sp. z o.o., w tym K. G., która szkoliła w zakresie BHP, niejako podwójnie pracowników płatnika składek, również z ramienia firmy Usługi (...), z którą zawarła umowę zlecenia na tożsame szkolenia z zakresu BHP.

A. C. celem zapłaty osobom, z którymi zawarł umowy zlecenia, otrzymywał środki finansowe od odwołującej się spółki. Jego rolą było zrealizowanie wypłaty w sytuacji, kiedy wszelkie inne nakłady bezpośrednio zapewniała (...) sp. z o.o. To z kolei oznacza, że w świetle analizowanego przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, nie może być wątpliwości, że ubezpieczona musi być traktowana jako pracownik nie tylko w tym zakresie, w którym realizowała stosunek pracy, ale także w tej części, w której była zleceniobiorcą. Z tego w dalszej kolejności wynika obowiązek spółki opłacenia składek od podstawy wymiaru, którą stanowi zsumowany przychód ze stosunku pracy i z umowy zlecenia ubezpieczonej, w kwotach i za okresy oznaczone w zaskarżonej decyzji.

Nie ma przy tym znaczenia, czy zamiarem, który przyświecał spółce i (...), było obejście przepisów prawa. Taki argument pojawił się w zaskarżonych decyzjach i odpowiedziach na odwołania. Z art. 8 ust. 2a ustawy nie wynika, aby zamiar obejścia prawa był koniecznym elementem, który musi wystąpić, aby ten przepis zastosować. Jak zaakcentował Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 kwietnia 2017r. (I UK 182/16, Lex nr 2279009), przy stosowaniu tego przepisu nie ma znaczenia zamiar obejścia prawa przez pracodawcę (płatnika), pracownika lub stronę umowy cywilnej, trzecią dla tego stosunku, lecz istotne jest zaistnienie zdarzeń opisanych w hipotezie, zgodnie z którą pracodawca, na którego rzecz pracownik wykonuje pracę na podstawie umowy zawartej z podmiotem trzecim, pozostaje z tym pracownikiem w stosunku prawnym uzasadniającym objęcie tego pracownika ubezpieczeniami społecznymi na podstawie art. 8 ust. 2a ustawy. Bez względu zatem na rzeczywisty zamiar spółki, faktem jest, że w sytuacji, gdy spółka jest beneficjentem pracy wykonywanej przez osoby zatrudnione na podstawie umowy cywilnoprawnej, to jest zobowiązana do zapłaty składek od przychodu zarówno z umowy o pracę, jak i umów zlecenia.

Na marginesie rozważań prawnych Sąd zaznacza, że choć na potrzeby zastosowania przepisu art. 8 ust. 2a ustawy istotne jest tylko i wyłącznie, czy beneficjentem pracy wykonywanej na podstawie umowy cywilnoprawnej jest pracodawca, to również powiązanie kapitałowe zachodzące pomiędzy osobą trzecią a pracodawcą, który w sposób pośredni finansuje wynagrodzenie pracownika realizującego pracę na podstawie umowy cywilnoprawnej jest okolicznością przemawiającą za koniecznością zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy. W rozpatrywanej sprawie A. B. i A. C. w spornym czasie posiadali po 110 udziałów o łącznej wartości po 247.500 zł. Choć nie jest to kwestia przesądzająca o zasadności wydanej decyzji przez organ rentowy, to nie należy pomijać faktu, że A. C. był osobą łączącą prowadzoną przez siebie działalność ze spółką, w której był wspólnikiem posiadającym połowę kapitału zakładowego.

Uwzględniając wskazane argumenty, Sąd oddalił odwołanie (...) spółki z o.o. na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W rozpatrywanej sprawie przegrywającym jest (...) spółka z o.o., którą Sąd obciążył z racji tego obowiązkiem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz organu rentowego.

Ustalając wysokość tych kosztów Sąd miał na względzie ugruntowane w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowisko, zgodnie z którym w sprawach o ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne o wartości przedmiotu sporu i zaskarżenia decyduje różnica spornej wysokości składek na ubezpieczenia społeczne (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia: 14 lutego 2014r., III UK 77/12; 6 lutego 2008r., II UZ 49/07; 6 marca 2019r., II UZ 1/19). W przedmiotowej sprawie była to kwota 7.092,09 zł. Wobec powyższego Sąd ustalił wysokość kosztów zastępstwa procesowego na 3.150 zł, na co składa się 1.800 zł za postępowanie przed Sądem Okręgowym, ustalone na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jednolity Dz. U. z 2023r., poz. 1935 ze zm.) oraz kwota 1.350 zł za postępowanie przed Sądem Apelacyjnym, ustalona na podstawie § 10 ust. 1 pkt 2 w związku z § 2 pkt 4 ww. rozporządzenia.