Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 sierpnia 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Agnieszka Stachurska

Protokolant: sekretarz sądowy Anna Bańcerowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 sierpnia 2021 r. w Warszawie

sprawy J. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania J. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 23 września 2020 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że do wyliczenia kapitału początkowego stanowiącego podstawę obliczenia emerytury J. N. uwzględnia okresy od 1 września 1975 r. do 24 czerwca 1978 r. oraz od 3 lipca 1978 r. do 31 grudnia 1979 r.

UZASADNIENIE

J. N. w dniu 15 października 2020r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z 23 września 2020r., znak: (...), wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury za następujące okresy:

1)  od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r. w Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T.;

2)  od 1 sierpnia 1980r. do 30 kwietnia 1987r. w Zakładach (...) w W. przy ul. (...);

3)  od 4 października 1988r. do 3 października 1991r. z tytułu urodzenia dziecka.

Ubezpieczona podniosła, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił pierwszego z ww. okresów z uwagi na złożenie legitymacji ubezpieczeniowej wystawionej na inne imię, tj. E.. Imię to nadano ubezpieczonej jedynie na chrzcie świętym, a nie w oficjalnych dokumentach, jednak posługiwała się nim przez wiele lat. Organ rentowy nie uwzględnił ponadto okresu zatrudnienia w Zakładach (...) w W., w trakcie którego ubezpieczona urodziła córkę A. K., a także okresu wychowywania dziecka W. N. ( odwołanie z dnia 14 października 2020r., k. 3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z 3 listopada 2020r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniósł o umorzenie postępowania na podstawie art. 477 ^{( 13)} k.p.c. w zakresie okresów nieskładkowych z tytułu urodzenia dzieci i okresu zatrudnienia od 1 sierpnia 1980r. do 30 kwietnia 1987r., bowiem roszczenia te zostały zaspokojone w wyniku wydania decyzji z 28 października 2020r., znak: (...). Natomiast w pozostałej części, także w wypadku rozszerzenia odwołania na decyzję z 28 października 2020r., organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, a uzasadniając swe stanowisko wskazał, że w decyzji z 27 października 2020r., znak: (...), uwzględniono J. N. okres od 1 sierpnia 1980r. do 30 kwietnia 1987r. z tytułu pracy w Zakładach (...), a także okres sprawowania opieki nad dziećmi – A. i W. w wymiarze łącznie 6 lat, tj. od 21 czerwca 1983r. do 20 czerwca 1986r. i od 4 października 1988r. do 2 października 1991r. Z kolei okresy od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r., kiedy ubezpieczona miała być zatrudniona w Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T., nie zostały zaliczone do stażu, ponieważ przedłożone dokumenty dotyczą osoby o imieniu „E.” ( odpowiedź na odwołanie z dnia 3 listopada 2020r., k. 8 a.s.).

W związku z wydaniem przez ZUS nowej decyzji z dnia 20 stycznia 2021r., J. N. ostatecznie wniosła o uwzględnienie zatrudnienia w okresach od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r., kiedy była zatrudniona w Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T.. Wskazała, że odwołanie w części dotyczącej jej zatrudnienia od 1 sierpnia 1980r. do 30 kwietnia 1987r. w Zakładach (...) w W. i uwzględnienia faktycznych dochodów z tego okresu jest nieaktualne ( pismo procesowe ubezpieczonej z 3 lutego 2021r., k. 27 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. N., z domu P., urodziła się (...) w D.. W dniu 22 maja 1982r. wyszła za mąż za M. K. i przyjęła nazwisko męża. Obecnie nosi nazwisko drugiego męża - N. ( bezsporne, a nadto: odpis skrócony aktu małżeństwa, k. 4 a.s.).

Ubezpieczona została ochrzczona jako „E. P.”, jednak w akcie urodzenia w Urzędzie Stanu Cywilnego nie wpisano imienia „E.”. Mimo to, ubezpieczona w dzieciństwie i w latach szkolnych, do późnych lat siedemdziesiątych, posługiwała się imieniem „E.”. Tym imieniem przedstawiała się i jako E. była znana w miejscowości T., gdzie wówczas mieszkała. W 1975r. podjęła naukę w szkole zawodowej, przyuczając się do zawodu kucharza. W ramach nauki zawodu zawarła umowę o pracę z Gminną Spółdzielnią (...) w D. z siedzibą w T., gdzie jako uczeń była zatrudniona od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. w pełnym wymiarze czasu pracy. W powyższym okresie pracowała wspólnie z J. S., która zwracała się do J. N. imieniem „E.”. Po zakończeniu nauki, ubezpieczona od 3 lipca 1978r. kontynuowała zatrudnienie w Spółdzielni na stanowiskach kucharz i kelner – od 3 lipca 1978r. do 30 września 1978r. w wymiarze ¾ etatu, a od 1 października 1978r. do 31 grudnia 1979r. w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym okresie współpracowała z H. B., która zwracała się do ubezpieczonej imionami „E.” lub „J.” ( zeznania świadków: J. S., k. 51 a.s., H. B., k. 51 verte a.s., zeznania ubezpieczonej, k. 51 verte a.s., zaświadczenia z dnia 24 stycznia 2013r., k. 35 i 37 akt ZUS, pismo „N.-O.: sp. z o.o. z 29 stycznia 2013r., k. 33 akt ZUS, listy płac, k. 39 – 48 akt ZUS).

Gminna Spółdzielnia (...) w D. z siedzibą w T. wydała ubezpieczonej w dniu 28 czerwca 1977r. legitymację ubezpieczeniową. W legitymacji wpisano imiona „E. – J.” oraz nazwisko P., które potem zostało zmienione na K.. W dokumencie tym wskazano, że w ww. Spółdzielni ubezpieczona rozpoczęła zatrudnienie jako uczeń w zawodzie – kucharz od 1 września 1975r. Ponadto w części zawierającej poświadczenie o uprawnieniach leczniczych widnieją czterokrotnie wpisy Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T. w następujących datach: 28 czerwca 1977r., 19 września 1978r., 28 grudnia 1978r. oraz 25 kwietnia 1979r. (legitymacja ubezpieczeniowa, k. 55 akt ZUS).

W dniu 27 sierpnia 2020r. J. N. złożyła wniosek o przyznanie emerytury, dołączając dokumenty wydane przez (...) sp. z o.o. Zakład Usług (...), tj. zaświadczenia z 24 stycznia 2013r. o zatrudnieniu w Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T. w okresach: od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. jako uczeń (...) na podstawie umowy o naukę zawodu – kucharz oraz od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r. na stanowisku kucharz i kelner ( wniosek o emeryturę, k. 1-11 akt ZUS, zaświadczenia z 24 stycznia 2013r., k. 35 i 37 akt ZUS).

Do wniosku o emeryturę J. N. dołączyła również legitymację ubezpieczeniową, wydaną 28 czerwca 1977r. W dokumencie przekreślono imię „E.”, jak również nazwisko „P.” i wpisano „K.” z adnotacją „zmiana nazwiska”. Powyższe przekreślenia zostały opatrzone pieczątką Zakładów (...) w W. i podpisem pracownika ( legitymacja ubezpieczeniowa, k. 55 akt ZUS).

Decyzją z 23 września 2020r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. przyznał J. N. emeryturę od 16 sierpnia 2020r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Wysokość emerytury ustalono poprzez podzielenie kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego: 60.518,66 zł przez średnie dalsze trwanie życia: 261,5 miesięcy. Emerytura wyniosła 231,43 zł. Wskazano, że przyznane świadczenie jest niższe od najniższej emerytury, która wynosi 1.200 zł, jednak emerytury nie podwyższono, gdyż nie zostały udowodnione okresy składkowe i nieskładkowe w wymiarze 20 lat ( decyzja z 23 września 2020r., k. 77 akt ZUS).

Przed wydaniem decyzji przyznającej emeryturę, w dniu 21 września 2021r. została wydana decyzja o ustaleniu kapitału początkowego, w której przyjęto kwotę 275,31 zł jako podstawę wymiaru kapitału początkowego, okresy składkowe w wymiarze 1 roku, 5 miesięcy i 17 dni, tj. 17 miesięcy i współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku i okresu składkowego i nieskładkowego – 19,12%. Kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. wyniósł 12.767,81 zł. W decyzji nie uwzględniono okresów:

- od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r., ponieważ złożony środek dowodowy został wystawiony na inne imię;

- od 9 lutego 1983r. do 8 lutego 1986r. i od 4 października 1988r. do 3 października 1991r., ponieważ nie przedłożono oryginału lub poświadczonej kopii odpisów aktów urodzenia, a jedynie kopię, która nie stanowi środka dowodowego;

- od 17 grudnia 1987r. do 10 stycznia 1988r., gdyż ubezpieczona przebywała wówczas na urlopie bezpłatnym ( decyzja z 21 września 2020r., k. 5-7 akt ZUS).

Decyzją z 22 października 2020r. (znak: (...)) organ rentowy przeliczył emeryturę J. N.. Świadczenie wyniosło 584,27 zł brutto ( decyzja z 22 października 2020r. – nienumerowane karty akt ZUS). Powyższa decyzja została poprzedzona decyzją o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z 21 października 2020r., znak: (...)-2020, w której przyjęto kwotę 275,31 zł jako podstawę wymiaru kapitału początkowego, okresy składkowe w wymiarze 1 roku, 5 miesięcy i 17 dni, tj. 17 miesięcy i okresy nieskładkowe – okresy sprawowania opieki nad dziećmi w wymiarze 6 lat, tj. 72 miesięcy oraz współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku i okresu składkowego i nieskładkowego – 43,58%. Kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. wyniósł 32.234,07 zł. W decyzji nie uwzględniono okresów od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r., ponieważ środek dowodowy był wystawiony na inne imię, a także okresu od 17 grudnia 1987r. do 10 stycznia 1988r., gdyż ubezpieczona przebywała wówczas na urlopie bezpłatnym ( decyzja z 21 października 2020r. – nienumerowane karty akt ZUS).

W dniu 28 października 2020r. organ rentowy wydał kolejną decyzję o przeliczeniu emerytury J. N. od 16 sierpnia 2020r. (znak: ENP/15/045232917), zmieniającą decyzję z 23 września 2020r. Przyjęto w niej kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego: 200.368,23 zł. Świadczenie wyniosło 766,23 zł brutto ( decyzja z 28 października 2020r. – nienumerowane karty akt ZUS). Wcześniej, bo w dniu 27 października 2020r., została wydana decyzja znak: (...), o ponownym ustaleniu kapitału początkowego, w której przyjęto okresy składkowe w wymiarze 4 lat, 3 miesięcy i 25 dni, tj. 51 miesięcy i okresy nieskładkowe – okresy sprawowania opieki nad dziećmi w wymiarze 6 lat, tj. 72 miesiące oraz współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku i okresu składkowego i nieskładkowego wynoszący 51,35%. Kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. wyniósł 42.272,34 zł. W decyzji nadal nie uwzględniono okresów od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r., ponieważ środek dowodowy był wystawiony na inne imię, a także okresów od 21 czerwca 1986r. do 30 kwietnia 1987r. i od 17 grudnia 1987r. do 10 stycznia 1988r., gdyż ubezpieczona przebywała wówczas na urlopie bezpłatnym. Nie uwzględniono również dochodów ubezpieczonej za lata 1980-1983, gdyż zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu nie spełniało wymogów formalnych, tj. zostało podpisane przez jedną osobę ( decyzja z 27 października 2020r. – nienumerowane karty akt ZUS).

Kolejną decyzją z 20 stycznia 2021r. (znak: (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. dokonał przeliczenia emerytury J. N., począwszy od 16 sierpnia 2020r. Przyjęto kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego: 214.693,04 zł, który został ponownie ustalony w decyzji z 19 stycznia 2021r., znak: (...). Do jego wyliczenia uwzględniono okresy składkowe w wymiarze 4 lat, 3 miesięcy i 25 dni, tj. 51 miesięcy i okresy nieskładkowe – okresy sprawowania opieki nad dziećmi w wymiarze 6 lat, tj. 72 miesiące oraz współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do 31 grudnia 1998r. wieku i okresu składkowego i nieskładkowego – 51,35%. Kapitał początkowy na dzień 1 stycznia 1999r. wyniósł 45.294,48 zł. W decyzji w dalszym ciągu nie uwzględniono okresów od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r., ponieważ środek dowodowy był wystawiony na inne imię, a także okresu od 17 grudnia 1987r. do 10 stycznia 1988r., gdyż ubezpieczona przebywała wówczas na urlopie bezpłatnym ( decyzja z 19 stycznia 2021r. – nienumerowane karty akt ZUS, decyzja z 22 stycznia 2021r. – nienumerowane karty akt ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dokumentów, które nie budziły wątpliwości co do ich wiarygodności. Wprawdzie w zaświadczeniach z 24 stycznia 2013r., wystawionych przez (...) sp. z o.o. Zakład Usług (...) – działającą jako przechowawca dokumentów Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T. - wpisane zostało błędne imię J. N., ta okoliczność nie czyni jednak tego dokumentu niewiarygodnym i nie odbiera mu mocy dowodowej z powodów, które zostaną omówione w dalszej części.

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania świadków: J. S. i H. B. oraz zeznania ubezpieczonej, którym Sąd dał wiarę, ponieważ są spójne, a poza tym ich treść odpowiada temu na co wskazują zaświadczenia i legitymacja ubezpieczeniowa, złożone przez ubezpieczoną w toku postępowania przed organem rentowym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie J. N. zasługiwało na uwzględnienie.

Organ rentowy przyznając ubezpieczonej prawo do emerytury nie uwzględnił okresów pracy w Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T. w okresach od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r. Powołał się na okoliczność, że w złożonych przez ubezpieczoną dokumentach, które przestawiła dla potwierdzenia ww. okresów, wpisane zostało inne imię niż to, które ubezpieczona nosi.

W ocenie Sądu Okręgowego stanowisko organu rentowego i przedstawiona argumentacja nie zasługują na uwzględnienie. W pierwszej kolejności należy wskazać, że posługiwanie się przez J. N. imieniem „E.”, jak i zatrudnienie w spornych okresach w Gminnej Spółdzielni (...) potwierdza legitymacja ubezpieczeniowa. W dokumencie tym widoczne jest, że jako imię ubezpieczonej wpisano początkowo „E.”, a potem po myślniku dopisano jeszcze imię „J.”. Pierwsze z nich zostało jednak ostatecznie przekreślone, podobnie jak nazwisko, które J. N. po ślubie zmieniała. Z tego wynika, że to co wskazywali świadkowie i sama ubezpieczona odnośnie posługiwania się przez nią imieniem „E.” jest zgodne z prawdą i potwierdza, że ww. dokument faktycznie dotyczy J. N.. Na to wskazuje także i to, że w legitymacji ubezpieczeniowej prawidłowe są wszelkie inne dane ubezpieczonej, takie jak data i miejsce urodzenia, imiona rodziców, a także dane innych pracodawców i okresy zatrudnienia, które ZUS uwzględnił w decyzjach ustalających kapitał początkowy. We wskazanym dokumencie zamieszczono również wpis o rozpoczęciu zatrudnienia przez ubezpieczoną w Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T. oraz w dniach: 28 czerwca 1977r., 19 września 1978r., 28 grudnia 1978r., 25 kwietnia 1979r. potwierdzono uprawnienia do świadczeń leczniczych.

Legitymacja ubezpieczeniowa jest uważana za jeden z legalnych środków dowodowych, na podstawie których organ rentowy może – na etapie postępowania administracyjnego – stwierdzić okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę (§ 22 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe - Dz. U. Nr 237, poz. 1412). W przedmiotowej sprawie organ rentowy powinien ten dokument wziąć pod uwagę, tym bardziej że w tym dokumencie – inaczej niż w zaświadczeniach z 24 stycznia 2013r. – widnieją dwa imiona ubezpieczonej – to, które zostało zgłoszone do USC i widnieje w aktach stanu cywilnego oraz to, które nosiła w przeszłości, również w spornych okresach pracy. Poza tym, biorąc pod uwagę dwukrotną zmianę nazwiska ubezpieczonej – z P. na K. i potem na N., trudno założyć, by ktokolwiek inny miał zbieżne dane osobowe. Zdaniem Sądu, poprzez wpisanie imienia E. doszło po prostu do niedopatrzenia. Ta okoliczność jednak nie może uniemożliwiać J. N. uwzględnienia tych okresów, które przepracowała, tym bardziej że fakt posługiwania się przez ubezpieczoną imieniem „E.” oraz zatrudnienie w Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T. potwierdzili świadkowie: J. S. i H. B.. Wprawdzie nie pamiętali oni dokładnych dat, kiedy ubezpieczona rozpoczęła i zakończyła pracę u ww. płatnika, jednak prawidłowo oszacowali ten czas, tj. J. S. wskazała, że rozpoczęła pracę w 1971r., zaś ubezpieczona, która jest od świadka młodsza – kilka lat później, natomiast H. B. wskazała, że gdy rozpoczęła pracę 1 września 1978r. to J. N. już pracowała w Spółdzielni i zakończyła pracę jesienią 1979r. Te ramy czasowe są zbieżne z zaświadczeniami wydanymi ubezpieczonej w dniu 24 stycznia 2013r. oraz z wpisami w legitymacji ubezpieczeniowej. Ponadto, świadkowie w swoich zeznaniach potwierdzili, że ubezpieczona posługiwała się imieniem „E.”, a pod koniec lat siedemdziesiątych zaczęła się posługiwać imieniem „J.”.

Z powyższych względów, na uwzględnienie zasługiwał dowód z dokumentów wydanych przez (...) sp. z o.o. Zakład Usług (...) – jako przechowawcy dokumentów Gminnej Spółdzielni (...) w D. z siedzibą w T., tj. zaświadczeń z 24 stycznia 2013r. o zatrudnieniu E. P. od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. na podstawie umowy o naukę zawodu – kucharza i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r. na stanowisku kucharz i kelner.

Mając na względzie powołane okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.
w ten sposób, że do wyliczenia kapitału początkowego stanowiącego podstawę obliczenia emerytury J. N. uwzględnił okresy od 1 września 1975r. do 24 czerwca 1978r. i od 3 lipca 1978r. do 31 grudnia 1979r.