VII U 980/22 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2025-10-01
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 1 października 2025 r.
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSR (del.) Zofia Pawelczyk-Bik
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Kapanowska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 września 2025 r. w Warszawie
sprawy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., M. Z. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.
o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym
na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz M. Z. (1)
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.
z dnia 14 lipca 2022r. nr (...)
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, iż M. Z. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 7 kwietnia 2022r.
Sygn. akt VII U 980/22
UZASADNIENIE
W dniu 19 sierpnia 2022 r. płatnik składek (...) sp. z o.o., reprezentowana przez Alexandra D., odwołała się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 14 lipca 2022 r., nr (...), którą organ rentowy stwierdził, że M. Z. (1) nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u płatnika (...) sp. z o.o. w W. od 7 kwietnia 2022 r.
Przedmiotowej decyzji odwołująca się spółka zarzuciła naruszenie przepisu art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniach społecznych oraz art 22 § 1 kodeksu pracy poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że M. Z. (1) nie jest pracownikiem spółki (...) sp. z o.o., podczas nawiązała stosunek pracy i wykonywała pracę na rzecz pracodawcy.
Odwołująca się spółka wniosła o uwzględnienie odwołania i zmianę zaskarżonej decyzji
w całości poprzez przywrócenie M. Z. (1) prawa do obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego od 7 kwietnia 2022 r., ewentualnie
o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia organowi rentowemu.
W uzasadnieniu odwołania spółka (...) sp. z o.o. wskazała, że M. Z. (1) jest obcą osobą dla właścicieli spółki. Zawartą ze spółką umowę realizowała jedynie przez kilka dni, ale nastąpiło to jedynie na skutek zdarzenia losowego, których w czasie nawiązywania stosunku pracy nie można było przewidzieć (odwołanie płatnika (...) sp. z o.o. - k. 3 -5 a.s. VII U 980/22).
W dniu 19 sierpnia 2022 r. odwołanie o podobnej treści, jak to które wywiodła spółka (...) sp. z o.o., wniosła także ubezpieczona M. Z. (1). Podkreśliła, że nawiązała stosunek pracy w dniu 7 kwietnia 2022 r. i zamiarem jej było świadczenie pracy. Wskazała, że z przyczyn od niej niezależnych i losowych już kilka dni od podjęcia zatrudnienia nie mogła wykonywać pracy, ponieważ poddała się operacji, której pierwotnie wyznaczony termin był odległy i nie kolidował z podjęciem zatrudnienia (odwołanie M. Z. (1) – k. 3 akt sądowych VII U 467/23).
W dniu 13 września 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odpowiedział na oba odwołania i wniósł o ich oddalenie. Organ rentowy podniósł, że w toku postępowania wyjaśniającego, które wszczął w celu ustalenia prawidłowości zgłoszenia M. Z. (1) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na podstawie umowy o pracę zawartej z płatnikiem (...) sp. z o.o. w dniu 7 kwietnia 2022 r., nie potwierdzono, by M. Z. (2) wykonywała pracy w reżimie stosunku pracy (odpowiedź organu rentowego – k. 6-9 akt sądowych VII U 467/23 i k.14-17 akt sądowych VII U 980/22).
Zarządzeniem z dnia 10 marca 2023 r. Sąd połączył celem wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę o sygn. akt VII U 467/23 dotyczącą odwołania M. Z. (1) ze sprawą VII U 980/22 dotyczącą odwołania spółki (...) sp. z o.o. (zarządzenie – k. 58 akt VII U 467/23).
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Spółka (...) sp. z o.o. REGON (...), NIP (...) z siedzibą w W. przy ul (...), została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 12 lipca 2007 r. Przeważający przedmiot działalności spółki stanowi pozostała działalność rozrywkowa i rekreacyjna oznaczona kodem 93.19 Z, według klasyfikacji PKD (dane z KRS – k. 41 – 47 a.s., k. 92 – 98 a.s., k. 129 – 135 a.s.). Spółka w ramach prowadzonej działalności zajmowała się m.in. wynajmem urządzeń rozrywkowych na monety i symulatorami, co wiązało się z potrzebą posiadania pracownika na stanowisku serwisanta do pracy w terenie w celu konserwacji i naprawy urządzeń (bezsporne, a ponadto protokół przesłuchania reprezentanta spółki (...) sp. z o.o. – nienumerowana karta akt ZUS, zeznania M. Z. (1) – k. 125 – 126 a.s. oraz k. 205 – 206 a.s.).
W dniu 7 kwietnia 2022 r. pomiędzy M. Z. (1) a (...) sp. z o.o. doszło na zawarcia umowy o pracę, na podstawie której M. Z. (1) została zatrudniona na czas określony do 6 kwietnia 2023 r. na stanowisku asystenta serwisu w wymiarze pełnego etatu za wynagrodzeniem w kwocie 3010,00 zł. Praca miała być świadczona na terenie całego kraju. Odwołująca została zatrudniona na stanowisko D. G., którego umowa kończyła się z końcem kwietnia 2022r. (umowa o pracę – nienumerowana karta akt ZUS; zeznania świadka D. G.- rozprawa z 16 października 2023r.).
M. Z. (1) jest osoba obcą dla osób związanych ze spółką (...) Sp. z o.o., wiedzę o możliwości pracy powzięła z ogłoszenia znalezionego w Internecie, na które odpowiedziała telefonicznie i w taki sposób początkowo odbywał się kontakt ze spółką. Do zawarcia umowy w dniu 7 kwietnia 2022 r. nie była konieczna osobista obecność M. Z. (1) w W. w siedzibie spółki, ponieważ umowę do podpisania przekazał jej D. G. – pracownik spółki, który przyjechał z dokumentami do B. ( protokół przesłuchania reprezentanta spółki (...) sp. z o.o. – nienumerowana karta akt ZUS, zeznania M. Z. (1) – k. 125 – 126 a.s. oraz k. 205 – 206 a.s.).
Na podstawie zawartej umowy M. Z. (1) wykonywała pracę przez 8 godzin dziennie w godzinach od 8:00-16:00. Praca asystenta serwisu polegała początkowo na dokonywaniu objazdów lokalizacji, gdzie mieściły się urządzenia wynajmowane przez (...) sp. z o.o. w celu usunięcia zgłoszonej awarii lub wykonania przeglądu urządzenia. W późniejszym okresie urządzenia były przywożone do magazynu. Do zakresu czynności asystenta serwisu należało utrzymywanie kontaktu telefonicznego klientami (...) sp. z o.o. w celu lokalizacjami niesprawnych urządzeń, dojazd samochodem służbowym na przeglądy urządzeń oraz usuwanie ich awarii, naprawy uszkodzonych powłok zabawek, usuwanie z nich starych naklejek i umieszczanie nowych, uzupełnianie dystrybutorów piłeczek i kapsuł, dbanie o czystość urządzeń i ich konserwacja m.in. wypełnianie i zamalowanie rys (zakres czynności pracownika – nienumerowana karta akt ZUS, zeznania M. Z. (1) – k. 125 – 126 a.s. oraz k. 205 – 206 a.s., protokół przesłuchania reprezentanta spółki (...) sp. z o.o. – nienumerowana karta akt ZUS).
M. Z. (1) miała umiejętności do wykonywania czynności, jakie wiązały się za objętym przez nią stanowiskiem służbowym asystenta serwisu, co było istotne dla pracodawcy. Z wykształcenia jest plastykiem, ma zdolności manualne ponadto pracowała jako konserwator w (...) (...) (...) J. D. od 12 stycznia 2011 r. do 11 stycznia 2013 r . (umowa o pracę – nienumerowana karta akt ZUS, protokół przesłuchania reprezentanta spółki (...) sp. z o.o. – nienumerowana karta akt ZUS).
W celu umożliwienia M. Z. (1) wykonywania czynności służbowych, w dniu 7 kwietnia 2022 r. w B., oprócz podpisania umowy o pracę, doszło również do przekazania jej samochodu służbowego. Do wykonywania pracy, oprócz służbowego auta, M. Z. (1) wykorzystywała także telefon służbowy i wkrętarkę, które w dniu 7 kwietnia zostały jej przekazane przez pracodawcę oraz inne narzędzia m.in. śrubokręty, klucze, farby, pędzie i środki czystości. Przedmioty te przekazał jej pracodawca (protokół przekazania mienia pracodawcy – nienumerowana karta akt ZUS).
W tym samym dniu M. Z. (1) odbyła wizytę u lekarza medycyny pracy uzyskując zaświadczenie o braku przeciwskazań do pracy i przeszła szkolenie BHP, a następnie została wdrożona do pracy przez D. G., którego miała zastąpić w obowiązkach służbowych. Wdrożenie do pracy polegało na dokonaniu przeglądu lokalizacji umiejscowienia w O. dystrybutorów kapsuł i urządzeń typ boxer oraz na ich uzupełnieniu i wyczyszczeniu. W pierwszych dniach po zawarciu umowy odwołująca jeździła samochodem służbowym z D. G.. (karta szkolenia wstępnego – nienumerowana karta akt ZUS, orzeczenie lekarskie – nienumerowana karta akt ZUS, umowa przekazania pojazdu – nienumerowana karta akt ZUS, zeznania D. G. – k. 124 125 a.s.).
Następnego dnia w ramach tych samych obowiązków służbowych M. Z. (2) odbyła z D. G. podróż do O. (dziennik wyjazdów – nienumerowana karta akt ZUS).
W dniach 12-13 kwietnia 2022 r. M. Z. (1) prowadziła korespondencję e-mail z (...) (...) w celu zlecenia usługi wykonania naklejek na serwisowane przez nią urządzenia (wydruki wiadomości e-mail – k. 6-10 a.s., zeznania K. B. – k. 124 a.s.).
M. Z. (3) prowadziła dziennik wyjazdów, gdzie zapisywała miejsce wyjazdu, ilość przebytych kilometrów i czas pracy. W dzienniku widnieje adnotacja, że w dniu 7 kwietnia 2022 r. miała miejsce podróż do O. i pokonanie trasy 120 km, a w dniu 8 kwietnia podróż do O. i pokonanie trasy 240 km (dziennik wyjazdów – nienumerowana karta akt ZUS). Ponadto pracodawca prowadził grafik pracy (nienumerowana karta akt ZUS, protokół zeznań M. Z. (1) w toku postępowania wyjaśniającego ZUS – nienumerowana karta akt ZUS).
Wynagrodzenie za pracę wypłacane było przelew na konto M. Z. (1) (zeznania M. Z. (1) – k. 125 – 126 a.s.).
M. Z. (1) została zgłoszona przez (...) sp. z o.o. z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę na czas określony, do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, ubezpieczenia zdrowotnego i ubezpieczenia chorobowego w okresie od dnia 7 kwietnia 2022 r. do dnia 6 kwietnia 2023 r. (bezsporne).
Przed zatrudnieniem w (...) sp. z o.o. M. Z. (1) od dnia 12 stycznia 2013 r. nie była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych, a jedynie w okresie od dnia 14 stycznia 2013 r. do 21 stycznia 2014 r. posiadała status osoby bezrobotnej (bezsporne).
W deklaracjach ZUS RCA za kwiecień 2022 r. płatnik zadeklarował podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 0,00 zł, a za maj 2022 r. w kwocie 702,33 zł (bezsporne).
Od dnia 14 kwietnia 2022 r. M. Z. (2) stała się niedolna do pracy (bezsporne). W dniach 14 kwietnia 2022 r. –13 maja 2022 r przebywała w szpitalu w związku z przebytą artroskopią stawu kolanowego. W marcu 2022 r. M. Z. (1) dostała informację ze Szpitala (...) w B., że termin przyjęcia na Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej możliwy będzie dopiero w dniu 7 listopada 2022 r. Po konsultacji u innego ortopedy i powzięciu wiedzy o konieczności poddania się operacji oraz ze względu na uciążliwość w funkcjonowaniu M. Z. (1) zdołała umówić się na szybszy termin operacji w trybie ekspresowym. Miała obawy jak zareaguje pracodawca na wiadomość, że będzie niezdolna do pracy krótko po zawarciu umowy, ale skorzystanie z możliwości szybszego, niż pierwotnie planowany, terminu odbycia operacji było dla niej ważniejsze. Pracodawca zadeklarował, że poczeka na M. Z. (1) (zeznania M. Z. (1) – k. 125 – 126 a.s. oraz k. 205 – 206 a.s., dokumenty dotyczące przyjęcia na Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej – k. 11 -13 a.s.).
Kolejne okresy niezdolności do pracy zostały orzeczone na od 14 kwietnia 2022 do 13 maja 2022 r. od 14 maja 2022 r. do 12 czerwca 2022 r., od 13 czerwca 2022 r. do 30 czerwca 2022 r., od 8 lipca 2022 r. do 6 sierpnia 2022 r. i od 28 sierpnia 2022 r. do 24 września 2022 r.
W okresie niezdolności do pracy (...) sp. z o.o. nie zatrudniła innego pracownika na stanowisko asystenta serwisu, pracę wykonywali serwisanci dotychczas zatrudnieni w spółce (zeznania M. Z. (1) – k. 125 – 126 a.s. oraz k. 205 – 206 a.s.).
M. Z. (1) po zakończeniu okresu niezdolności do pracy kontynuowała zatrudnienie w (...) sp. z o.o. do 6 kwietnia 2024 r., pracując na pełen etat (świadectwo pracy – k. 208-210 a.s., zeznania M. Z. (1) – k. 125 – 126 a.s. oraz k. 205 – 206 a.s.).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wszczął z urzędu postępowanie wyjaśniające w celu ustalenia prawidłowości zgłoszenia M. Z. (1) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i podstaw wymiaru składek na te ubezpieczenia z tytuł zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o., o czym. zawiadomił ubezpieczoną i (...) sp. z o.o. (zawiadomienia o wszczęciu postępowania – nienumerowana karta akt ZUS).
W dniu 29 czerwca 2022 r. Zakład zakończył postępowanie wyjaśniające, a następnie w dniu 14 lipca 2022 r. wydał decyzję nr (...), którą organ stwierdził, że M. Z. (1) nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u płatnika (...) sp. z o.o. w W. od 7 kwietnia 2022 r. Organ rentowy jako podstawę prawna decyzji wskazał art. 83 k.c., podnosząc obejście ustawy i pozorność umowy o pracę (zawiadomienie o zakończeniu postępowania – nienumerowana karta akt ZUS, decyzja nr (...) – nienumerowana karta akt ZUS).
Sąd ustalił stan faktyczny sprawy w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzone w toku postępowania przed ZUS i w toku postępowania sądowego, a ponadto w oparciu o zeznania świadków D. G. i K. B. oraz zeznania odwołującej się M. Z. (1). Sąd nie miał wątpliwości, co do wiarygodności informacji stwierdzonych dokumentami, także ich autentyczność nie była kwestionowana. Dowody z dokumentów korespondowały z relacjami osób, które zeznawały w sprawie, tworząc z nimi logiczną, spójną całość.
Zeznania świadków K. B. i D. G. ocenił Sąd jako wiarygodne. Świadkowie przedstawili okoliczności w jakich poznali M. Z. (1) – wiązało się to z jej pracą w (...) sp. z o.o. K. B. jest właścicielem studia (...) kontaktowała się z nim w celu zlecenia usługi wykonania naklejek na urządzenia rozrywkowe. Okoliczność wynikająca z zeznań świadka koreluje z wydrukami korespondencji e-mail, jaką M. Z. (1) prowadziła z (...) (...), dlatego Sąd nie miał podstaw, by nie obdarzyć ich przymiotem wiarygodności.
W ten sam sposób ocenił Sąd również zeznania D. G., który potwierdził styczność z M. Z. (1) w powodów służbowych na początku kwietnia 2022 r., a jego zeznania korespondowały z tym, co twierdziła odwołująca się. Ich relacja była spójna, tak w zakresie okoliczności dotyczących początków znajomości jak i okoliczności dotyczących wdrażania odwołującej się do wykonywania czynności służbowych i ich szczegółowej charakterystyki. D. G. miał wiedzę o zakresie obowiązków odwołującej się, ponieważ również był serwisantem w spółce (...) sp. z o.o. Sąd nie miał podstaw, by negować szczerość zeznań świadka.
Podstawą ustaleń faktycznych Sąd w całości uczynił zeznania odwołującej się M. Z. (1). Były one wiarygodne, znalazły potwierdzenie w zeznaniach świadków i dowodach z dokumentów. Sąd nie miał powodów, by poddawać w wątpliwość to, co zeznała M. Z. (1). Zdaniem Sąd w sposób wiarygodny, spójny i logiczny przedstawiła ona okoliczności nawiązania stosunku pracy, akcentując, że nie było konieczne, by wyjeżdżała do W. w celu podpisania umowy, a formalności z tym związane odbyły się w B. z udziałem D. G.. Także charakterystyka obowiązków służbowych przedstawiona przez odwołującą się korespondowała z zeznaniami wspomnianego świadka D. G., którą dodatkowo – w zakresie konkretnych czynności związanych z zamówieniem usługi wykonania naklejek w (...) (...) – wspierały także zeznania K. B.. Zdaniem Sądu odwołująca się w wiarygodny sposób przedstawiała także okoliczności dotyczące przerwy w świadczeniu pracy, wykazując, że było to spowodowane potrzebą poddania się operacji artroskopii, której termin wyznaczony został dopiero na 7 listopada 2022 r., a dopiero w trakcie zatrudnienia okazało się, że możliwe jest szybsze przeprowadzenie operacji. W ocenie Sądu sekwencja zdarzeń nakreślona przez odwołującą się jest wiarygodna, a ponadto znajduje potwierdzenie w załączonych do odwołania dowodach z dokumentów, z których wynika, że termin przyjęcia na Oddział Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej ustalany w marcu 2022 r. w celu operacji stawu kolanowego wyznaczony został dopiero na listopad 2022 r.
Tak zgromadzony materiał dowodowy uznał Sąd za wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie jako zasadne podlegało uwzględnieniu.
Przedmiotem niniejszego postępowania było ustalenie czy umowa o pracę zawarta przez M. Z. (1) z (...) sp. z o.o. w dniu 7 kwietnia 2022 r. jest ważną i skuteczną umową o pracę, czy jednak – jak twierdzi ZUS – umowę tę zawarto jedynie dla pozoru, w związku z czym nie wywołała skutków w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r., poz. 423), zwanej dalej ustawą systemową, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. W myśl art. 13 pkt 1 ustawy systemowej następuje to od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania. O tym jednak, czy dany stosunek prawny łączący dwa podmioty może być uznany za stosunek pracy, rozstrzygają przepisy prawa pracy. W myśl definicji zawartej w art. 2 k.p. pracownikiem jest osoba zatrudniona między innymi na podstawie umowy o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy.
Istotą stosunku pracy – w świetle art. 22 § 1 k.p. – jest wzajemne zobowiązanie zachodzące między dwoma podmiotami, z których jeden, zwany pracownikiem, obowiązany jest świadczyć osobiście i w sposób ciągły, powtarzający się, na rzecz i pod kierownictwem drugiego podmiotu, zwanego pracodawcą, pracę określonego rodzaju oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca zatrudniać pracownika za wynagrodzeniem (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07.10.2009 r., III PK 38/2009, LEX nr 560867).
W orzecznictwie przyjmuje się, że jeżeli umowa o pracę została zawarta dla pozoru, nie może ona stanowić tytułu do objęcia pracowniczym ubezpieczeniem społecznym, aby móc stwierdzić, że została zawarta pozorna umowa przy składaniu oświadczeń woli - przy podpisywaniu umowy - obie strony muszą mieć (mają) świadomość, że osoba określona w umowie, jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy. Oznacza to, że strony z góry zakładają, że nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wynikających z umowy. Innymi słowy, strony stwarzają pozór rzeczywistego dokonania czynności prawnej o określonej treści, podczas gdy tak naprawdę nie chcą wywołać żadnych skutków prawnych lub też wywołać inne, niż w pozornej czynności deklarują (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04.02.2000 r., II UKN 362/99, OSNAPiUS 2001/13/449, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26.07.2012 r., I UK 27/12, LEX nr 1218584).
Samo tylko wykazanie, że oświadczenia stron umowy zawierają określone w art. 22 k.p. formalne elementy umowy o pracę, nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Jeżeli bowiem strony nie zamierzały osiągnąć skutków wynikających z umowy, w szczególności, jeżeli nie doszło do podjęcia i wykonywania pracy, a jedynym celem umowy było umożliwienie pracownikowi skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, umowa taka jest pozorna (art. 83 k.c.) (por. wyrok SN z dnia 18.05.2006 r., II UK 164/05, LEX nr 192462).
Tak rozumianą pozorność umowy o pracę podnosił organ rentowy wobec umowy zawartej pomiędzy M. Z. (1) a spółkę (...) sp. z o.o. i wskazywał, że nie wiązało się z nią faktyczne wykonywanie pracy w reżimie pracowniczego podporządkowania, zgodne z art. 22 k.p.c., a celem jej było jedynie umożliwienie M. Z. (1) skorzystania ze świadczeń z FUS w sytuacji planowanej operacji.
Odnosząc się do tego wskazać należy, że postępowanie dowodowe pozwoliło na ustalenie, że M. Z. (1) przystąpiła do wykonywania umowy o pracę, zatem nie można zgodzić się z organem rentowym, że umowa ta kreowała tylko formalną stronę zatrudnienia, skoro była realizowana. Świadczą o tym zeznania odwołującej się analizowane w kontekście zeznań D. G. i K. B., z którymi tworzą spójną całość. Z zeznań odwołującej się i świadka D. G. wynika, że już pierwszego dni pracy M. Z. (1) odbyła podróż służbową do O. z B., w których doszło do przekazania jej dokumentu umowy o pracę. Zeznania odwołującej się o możliwości wykonania w tym dniu czynności służbowych są wiarygodne, bowiem jak wskazała – wbrew twierdzeniom organu rentowego – nie zachodziła konieczność podróży do W. do siedziby spółki w celu zawarcia umowy. Co więcej okoliczność, że odwołująca się wykonywała pracę potwierdził przedstawiciel pracodawcy w toku postępowania wyjaśniającego przed organem rentowym, na co wskazuje treść pisemnych zeznań, które wówczas złożył.
Postępowanie dowodowe pozwoliło także na ustalenie, że praca M. Z. (1) odbywała się w reżimie wynikającym z art. 22 k.p., czyli charakteryzował ją zarobkowy charakter, konieczność osobistego świadczenia i podporządkowanie co do miejsca i czasu oraz sposobu jej wykonywania. M. Z. (1) wykonywała pracę zgodnie z oczekiwaniami pracodawcy i w sposób jaki wynikał z zasad funkcjonowania spółki w zakresie jej działalności związanej z urządzeniami rozrywkowymi. Odwołująca się otrzymała od pracodawcy narzędzia do wykonywania pracy i dokumentowała wyjazdy służbowe, ilość przejechanych kilometrów i przepracowanych godzin – tak jak wymagał tego od niej pracodawca. Była mu podporządkowana, wykonywała czynności, których od niej oczekiwał – tj. pozostawała w kontakcie z klientami i na bieżąco reagowała na ich zgłoszenia o potrzebie naprawy urządzenia. Ponadto zapewniała codzienną użyteczność urządzeń robiąc ich przegląd, serwisując je i dbając o ich wizualną stronę. W tym zakresie czynności służbowe M. Z. (1) nie różniły się od obowiązków innego serwisanta – D. G.. Za wykonywanie tych obowiązków pracodawca wynagradzał M. Z. (1) i okoliczności tej organ rentowy nie kwestionował.
Sąd dostrzega element stanu faktycznego, który doprowadził organ rentowy do przekonania o pozorności umowy o pracę jaką odwołująca się zawarła z (...) sp. z o.o. Okoliczność ta, to krótki okres między podjęciem pracy, a niezdolnością do pracy, powstała w zaledwie 7 dni od zawarcia umowy. Z punktu widzenia zasad logiki i doświadczenia życiowego, taki zbieg okoliczności może wzbudzać podejrzenie o celowym zawarciu umowy o pracę, by uzyskać tytuł do ubezpieczeń społecznych w sytuacji, gdy zachodzi potrzeba poddania się świadczeniom opieki zdrowotnej, których koszt bez podlegania ubezpieczeniom, musiałyby być pokryty z własnych środków finansowych odwołującej się.
W kontekście powyższego przypomnieć jednak należy utrwalone w orzecznictwie stanowisko, że cel zawarcia umowy o pracę w postaci uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie jest sprzeczny z ustawą (art. 58 § 1 k.c.). O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowana jako obejście prawa (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2008 r. II UK 334/07 OSNP 2009/23-24/321 LEX nr 497717).
W świetle powyższego nawet gdyby przyjąć, że taki cel, jak wyżej wspomniany, przyświecał M. Z. (1) przy zawieraniu kwestionowanej przez ZUS umowy o pracę, to z tego tylko powodu, umowy takiej nie można uznać za nieważną, skoro okoliczności faktyczne sprawy wskazują, że odwołująca się pracę wynikającą z umowy świadczyła w reżimie podporządkowania pracowniczego.
Ponadto z materiału dowodowego zebranego w sprawie wynika, że w dacie zawierania umowy o pracę w dniu 7 kwietnia 2022 r. M. Z. (1) miała wyznaczony termin operacji dopiero na listopad 2022 r. Możliwość przyspieszenia operacji pojawiła się nagle, już w trakcie zatrudnienia. W ocenie Sądu nie ma żadnych podstaw do przyjęcia, że twierdzenia odwołującej się nie są szczere. Ponadto, nie ma żadnych podstaw, by przyjąć, że w kwietniu 2022 r., kiedy zawarła sporną umowę o pracę nie miała zamiaru jej podjęcia i wykonywania, skoro pracę świadczyła. Podkreślić należy, że w dniu zawarcia umowy nie miała jeszcze wiedzy, iż możliwe będzie przyspieszenie operacji.
W ocenie Sądu błędne jest również założenie organu rentowego, że niezatrudnienie nowej osoby w miejsce odwołującej świadczy o braku potrzeby posiadania pracownika na stanowisku jakie zajmowała M. Z. (1). Zadaniem Sądu dla przyjęcia, że pracodawca miał realną potrzebę zatrudnienia ubezpieczonej znamienne jest to, że M. Z. (2) po jej powrocie do zdrowia, pracę w (...) sp. z o.o. kontynuowała jeszcze przez dwa lata od zaistnienia zdarzeń będących przyczyną jej okresowej niezdolności do pracy. Ponadto płatnik składek deklarował w toku postępowania wyjaśniającego w ZUS, że uzdolnienia plastyczne i manualne odwołującej się są dla niego istotne z perspektywy czynności służbowych związanych ze stanowiskiem asystenta serwisu.
Biorąc pod uwagę wszystko to co wyżej przedstawiono, Sąd uznał, że między stronami powstał ważny stosunek pracy i był on faktycznie realizowany, a zatem stwierdzić należało, że sformułowany przez organ rentowy zarzut pozorności umowy o pracę w oparciu o przepis art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. był chybiony.
Brak jest podstaw do przyjęcia, że M. Z. (1) i płatnik składek instrumentalnie wykorzystali prawo ubezpieczeń społecznych, skoro odwołująca się faktycznie podjęła pracę na rzecz płatnika. Co więcej, między odwołującymi nie było bezpośrednich powiązań osobistych czy biznesowych, a ustalone wynagrodzenie za pracę było minimalne. W realiach sprawy sama tylko okoliczność, że odwołująca krótko po zawarciu spornej umowy o pracę skorzystała ze zwolnienia lekarskiego z powodu zabiegu operacyjnego, nie oznacza, że stronom można przypisać zamiar nadużycia świadczeń z ubezpieczeń społecznych kosztem innych ubezpieczonych.
W takim stanie rzeczy Sąd uwzględnił odwołania płatnika składek i M. Z. (1) od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) z dnia 14 lipca 2022 r. nr (...), w konsekwencji czego na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił ją, orzekając, że M. Z. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 7 kwietnia 2022 r.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Zofia Pawelczyk-Bik
Data wytworzenia informacji: