Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 września 2018 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 5 września 2018 r. w W.

sprawy M. Ś.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania M. Ś.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

z dnia 2 marca 2018 r. znak: (...)

Oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 571/18

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. , decyzją z dnia 2 marca 2018 r., znak: (...) przyznał ubezpieczonemu emeryturę od dnia 1 lutego 2018 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 24 w związku art. 26 ustawy emerytalnej. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego. Kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 345.890,63 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła 107.3118,01 zł, natomiast suma kwot pobranych emerytur wyniosła 339.210,07 zł. Średnie dalsze trwanie życia wyniosło 212,70 miesięcy. Świadczenie do wypłaty wyniosło 5.227,91 zł (decyzja z dnia 2 marca 2018 r., znak: (...) k. 4-5, tom III a.r.).

W odwołaniu od powyższej decyzji z dnia 5 kwietnia 2010 r., ubezpieczony M. Ś. wniósł o jej zmianę i przeliczenie emerytury z uwzględnieniem wszystkich okresów składkowych i nieskładkowych, w tym okresu zatrudnienia od dnia 2 kwietnia 1969 r. do dnia 31 marca 2010 r. w Fabryce (...) S.A. z siedzibą w W.. Ubezpieczony zaznaczył, że w ww. zakładzie pracy był zatrudniony do dnia 31 marca 2010 r., przy czym w okresach od dnia 1 stycznia 1970 r. do dnia 27 października 1972 r. oraz od dnia 4 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1991 r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych. Po rozwiązaniu powyższego stosunku pracy, co nastąpiło na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2013 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, do dnia 31 sierpnia 2010 r. pobierał zasiłek chorobowy, a następnie w okresie od dnia 8 września 2010 r. do dnia 7 marca 2010 r. był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w charakterze osoby bezrobotnej. Ubezpieczony nadmienił, że decyzją z dnia 11 maja 2012 r. organ rentowy przyznał na jego rzecz prawo do wcześniejszej emerytury z warunków szczególnych, a w dniu 2 marca 2010 r. prawo do emerytury z powszechnego wieku emerytalnego. W konkluzji odwołania, ubezpieczony zwrócił się o przeliczenie należnego mu świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem jego rzeczywistych zarobków wynikających z dokumentów załączonych do akt sprawy rentowej (odwołanie z dnia 5 kwietnia 2018 r. k. 3-4 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 27 kwietnia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w treści zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że ubezpieczony ma ustalony kapitał początkowy od 2005 r., który następnie został przeliczony w 2012 r. w oparciu o treść art. 185 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Dodał, że zgodnie z art. 25 powołanej ustawy, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175. Z kolei w myśl art. 25 ust. 1 b, jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę częściową lub emeryturę na podstawie przepisów art. 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Stosownie zaś do treści art. 26 ww. ustawy, emerytura stanowi równowartość kwoty, będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę. Do wyliczenia emerytury ubezpieczonego organ rentowy uwzględnił: 345.890,63 zł - kwotę składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji, 107.311,01 zł – kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego, 339.210,07 zł – sumę kwot pobranych emerytur oraz 212,70 miesięcy – średnie dalsze trwanie życia. Tak wyliczone świadczenie emerytalne do wypłaty wyniosło 5.076,63 zł. Na tej podstawie, organ rentowy stwierdził, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu (odpowiedź na odwołanie z dnia 27 kwietnia 2018 r. k. 5 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony M. Ś., urodzony w dniu (...), w okresie od dnia 2 kwietnia 1969 r. do dnia 31 marca 2010 r. był zatrudniony w Fabryce (...) z siedzibą w W. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach ucznia (...), tapicera i mistrza. W trakcie całego powyższego okresu zatrudnienia, ubezpieczony w okresie od dnia 28 października 1972 r. do dnia 3 listopada 1974 r. odbywał zasadniczą służbę wojskową, natomiast w okresach od dnia 1 stycznia 1970 r. do dnia 27 października 1972 r. oraz od dnia 4 listopada 1974 r. do dnia 31 grudnia 1991 r. wykonywał pracę na stanowisku tapicera, która zaliczana jest do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Powyższy stosunek pracy ustał na mocy porozumienia stron w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 13 marca 2013 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. W dniu 31 marca 2010 r. ww. pracodawca wystawił ubezpieczonemu świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w którym potwierdził, że we wskazanych powyżej okresach czasu ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w klejowniach z użyciem klejów zawierających rozpuszczalniki organiczne, jako tapicer, co pod względem rodzaju obowiązków i wykonywanej pracy odpowiada stanowisku klejarza, które jest wymienione w Wykazie A, Dziale VI pod poz. 7 pkt. 2, stanowiącym załącznik do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych k. 5, świadectwa pracy z dnia 31 marca 2010 r. k. 7-9, książeczka wojskowa k. 15-17, tom II a.r.).

Decyzją z dnia 1 grudnia 2005 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. ustalił kapitał początkowy ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. w kwocie 287.316,48 zł. Do ustalenia wysokości podstawy wymiary kapitału początkowego oraz obliczenia wskaźnika wysokości tej podstawy organ rentowy przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych, tj. od dnia 1 stycznia 1989 r. do dnia 31 grudnia 1998 r. Tak ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wyniósł 237,72%. Z kolei podstawę wymiaru kapitału początkowego organ rentowy ustalił w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, wynoszącego 237,72% przez kwotę 1.220,89 zł, tj. kwotę bazową określoną w ustawie powołanej w części I decyzji. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął 29 lat, 8 miesięcy i 7 dni okresów składkowych oraz 6 dni okresów nieskładkowych, współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 87,13% oraz średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy. Do ustalenia wartości kapitału początkowego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uwzględnił okresu od dnia 17 października 1974 r. do dnia 3 listopada 1974 r. wskazując, że okres niewykonywania pracy oraz zwolnienia z czynnej służby wojskowej do dnia podjęcia zatrudnienia nie został wymieniony w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r., jako okres składkowy lub nieskładkowy (decyzja o ustaleniu kapitału początkowego z dnia 1 grudnia 2005 r., znak: (...)-2003 k. 15-17, tom I a.r.).

W dniu 15 lipca 2010 r. ubezpieczony złożył w organie rentowym wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Decyzją z dnia 20 grudnia 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. odmówił ubezpieczonemu prawa do wnioskowanego świadczenia z uwagi na brak niezdolności do pracy. Wyrokiem z dnia 27 lutego 2012 r. Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał M. Ś. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 15 lipca 2010 r. do dnia 1 czerwca 2012 r. Wyrok ten został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 grudnia 2012 r. Wykonując powyższy wyrok, Zakład Ubezpieczeń Społecznych na mocy decyzji z dnia 13 marca 2013 r., znak: (...) przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 15 lipca 2010 r. Wysokość świadczenia do wypłaty wyniosła 3.347,14 zł (wniosek z dnia 15 lipca 2010 r. k. 1-3, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie, III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 grudnia 2012 r. k. 149-157, wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 lutego 2012 r. k. 161-164, decyzja organu rentowego z dnia 13 marca 2013 r., znak:(...)k. 185-189, tom I a.r.).

W okresie od dnia 1 września 2010 r. do dnia 9 marca 2011 r. ubezpieczony M. Ś. był zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie (...) W. w charakterze osoby bezrobotnej. Następnie w okresie od dnia 1 września 2011 r. do dnia 29 lutego 2012 r. ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Agencji Ochrony (...) z siedzibą w Z. na stanowisku pracownika ochrony. Decyzją z dnia 11 maja 2012 r., znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, począwszy od dnia 17 kwietnia 2012 r. Organ rentowy dokonał obliczenia wysokości emerytury w trzech wariantach. Obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 53 ustawy FUS. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 10 lat kalendarzowych 1996-2005 oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 250,00%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 250,00% przez kwotę bazową 2.974,69 zł wyniosła 7.436,73 zł. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład uwzględnił okresy składkowe w wymiarze 41 lat, 3 miesięcy i 17 dni, tj. 495 miesięcy oraz okresy nieskładkowe w wymiarze 1 roku, 8 miesięcy i 7 dni. Wysokość emerytury wyniosła 4.789,26 zł. Jednocześnie obliczono wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 26 ustawy FUS. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego. Kwota składki zaewidencjonowanej na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 250.197,66 zł, a kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego 910.471,80 zł. Średnie dalsze trwanie życia wyniosło 254,80 miesięcy. Wysokość emerytury wyniosła 4.555,22 zł. Obliczono także wysokość emerytury zgodnie z przepisem art. 183 ustawy emerytalnej. Wobec osiągnięcia wieku uprawniającego do emerytury w 2012 r. wysokość emerytury od dnia 17 kwietnia 2012 r. wyniosła 35% emerytury obliczonej na podstawie przepisu art. 53 ustawy emerytalnej, tj. 1.676,24 zł i 65% emerytury obliczonej na podstawie przepisu art. 26 ustawy emerytalnej – 2.960,89 zł, łącznie 4.637,13 zł. Wysokość świadczenia do wypłaty wyniosła miesięcznie 3.790,79 zł (decyzja organu rentowego z dnia 11 maja 2012 r., znak: (...) k. 47-49, tom II a.r.).

W dniu 20 lutego 2018 r. ubezpieczony M. Ś. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniosek o emeryturę w związku z ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego. Decyzją z dnia 28 lutego 2018 r., znak: (...)-2003, Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał ponownego ustalenia kapitału początkowego ubezpieczonego na dzień 1 stycznia 1999 r. Do ustalenia wartości kapitału początkowego organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego w kwocie 2.902,30 zł ustaloną w decyzji z dnia 27 kwietnia 2012 r., 29 lat, 8 miesięcy i 7 dni okresów składkowych oraz 6 dni okresów nieskładkowych, współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego – 87,13% oraz średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach dla osób w wieku 62 lat – wynoszące 209 miesięcy. Kapitał początkowy ustalony na dzień 1 stycznia 1999 r. wyniósł 287.316,48 zł. Na tej podstawie zaskarżoną decyzją z dnia 2 marca 2018 r., znak: (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. przyznał ubezpieczonemu emeryturę od dnia 1 lutego 2018 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 24 w związku art. 26 ustawy emerytalnej. Do obliczenia emerytury przyjęto kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego. Kwota składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji wyniosła 345.890,63 zł, kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego wyniosła 107.3118,01 zł, a suma kwot pobranych emerytur wyniosła 339.210,07 zł. Średnie dalsze trwanie życia wyniosło 212,70 miesięcy. Świadczenie do wypłaty wyniosło 5.227,91 zł (wniosek z dnia 20 lutego 2018 r. k. 1-3, decyzja z dnia 2 marca 2018 r., znak: (...) k. 4-5, tom III a.r.).

Następnie decyzją z dnia 26 marca 2018 r., znak: (...), organ rentowy odmówił wnioskodawcy M. Ś. prawa do przeliczenia emerytury poprzez doliczenie składek zaewidencjonowanych na jego koncie ubezpieczeniowym. Powołując się na treść art. 183 ust. 6 w związku z art. 108 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 1270) organ rentowy wskazał, że dla osób, które po dniu przyznania świadczenia nadal podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowym, ponownego ustalenia wysokości emerytury dokonuje się na wniosek zgłoszony po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń, jeżeli ubezpieczenie ustało w ciągu roku kalendarzowego. Ponowne obliczenie wysokości świadczenia polega na ustaleniu kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu, w którym miało miejsce ustalenie prawa do emerytury z uwzględnieniem waloryzacji tych składek, a następnie podzieleniu tych składek przez wartość średniego dalszego trwania życia, ustalonego dla wieku ubezpieczonego, w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zaewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, od miesiąca zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury, związane z uwzględnieniem dalszego okresu zatrudnienia i osiąganego wynagrodzenia. Organ rentowy zaznaczył, że na mocy wcześniejszej decyzji z dnia 2 marca 2018 r. dokonał doliczenia składek zgromadzonych na koncie ubezpieczonego. Z tych też względów, brak jest podstaw do ponownego przeliczenia świadczenia na podstawie wniosku z dnia 16 marca 2018 r. Mając powyższe na uwadze organ rentowy stwierdził, że zaskarżona decyzja jest prawnie oraz faktycznie uzasadniona (decyzja z dnia 26 marca 2018 r., znak: (...) k. 11, tom III a.r.).

Od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego dnia 2 marca 2018 r., znak: (...), ubezpieczony M. Ś. złożył odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie. W konkluzji odwołania, ubezpieczony zwrócił się o przeliczenie należnego mu świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem jego rzeczywistych zarobków wynikających z dokumentów załączonych do akt sprawy rentowej (odwołanie z dnia 5 kwietnia 2018 r. k. 3-4 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach emerytalno- rentowych odwołującego. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd Okręgowy oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem wynikające z nich okoliczności należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. Ś. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 2 marca 2018 r., znak: (...) jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Na wstępie należy zważyć, że zgodnie z art. 148 ¹ § 1 kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 155 ze zm.) Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, Sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. Analizując treść złożonych przez strony i zgromadzonych w aktach rentowych dokumentów, Sąd uznał, że okoliczności faktyczne nie były w sprawie sporne. Spór nie dotyczył faktów lecz prawa, wobec czego Sąd na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c. uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy na posiedzeniu niejawnym.

W niniejszej sprawie sporna okazała się kwestia prawidłowości wyliczenia wysokości należnej ubezpieczonemu emerytury w oparciu o treść art. 24 w związku z art. 26 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2018 r., poz. 1270). Rozpatrując odwołanie, należy na wstępie wskazać także, że wnioskodawca M. Ś. jest uprawniony do dwóch emerytur, a mianowicie do wcześniejszej emerytury, którą pobierał od dnia 17 kwietnia 2012 r. na mocy decyzji z dnia 11 maja 2012 r., a także emerytury z powszechnego wieku emerytalnego, przyznanej na mocy zaskarżonej decyzji z dnia 2 marca 2018 r., których zasady przyznawania, jak i obliczania podstaw ich wymiaru oraz wysokości są odmienne.

W myśl art. 15 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 tego samego przepisu przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożono wniosek o emeryturę lub rentę. Stosownie do ust. 2a jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy. Z kolei ust. 3 tego samego przepisu stanowi, że na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Następnie w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych, oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu, oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty oraz mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury.

W tym miejscu wskazać należy, że do dnia 1 stycznia 2013 r. podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowiła kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175, z zastrzeżeniem art. 185. Przy obliczaniu wysokości tego świadczenia nie dokonywano żadnych potrąceń, w szczególności kwot pobranych tzw. emerytur wcześniejszych. Ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r. poz.38), wprowadzono zmiany w treści przepisu art. 25 ustawy emerytalnej. Mocą ustępu 1b tego artykułu wprowadzono uregulowanie zgodnie, z którym jeżeli ubezpieczony pobrał emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189, z późn. zm.), podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, ustaloną zgodnie z ust. 1, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Na podstawie ustawy nowelizującej przyjęto, że osoby takie jak wnioskodawca, które realizowały prawo do wcześniejszej emerytury po dniu 1 stycznia 2013 r. (ubezpieczony nabył prawo do wcześniejszej emerytury od dnia 17 kwietnia 2012 r.) nie zostały pozbawione możliwości dokonania analizy i wyboru najkorzystniejszego dla siebie wariantu. Powyższe znalazło odzwierciedlenie w treści decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 11 maja 2012 r., mocą której organ rentowy przyznał ubezpieczonemu M. Ś. prawo do wcześniejszej emerytury od dnia 17 kwietnia 2012 r. W treści ww. decyzji, organ rentowy obliczył emeryturę ubezpieczonego właśnie w trzech wariantach, tj. na podstawie art. 53, art. 26 i art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jako że wysokość emerytury przyznaje się w najkorzystniejszym wariancie, na potrzeby ustalenia wysokości emerytury z art. 24 należy ustalić jej wysokość w trybie art. 183, następnie według art. 26 i po porównaniu otrzymanych wysokości przyznać świadczenie najwyższe. Aby zaś wyliczyć emeryturę z zastosowaniem art. 26 ustawy emerytalnej, konieczne jest ustalenie wysokości kapitału początkowego. Z uwagi na to, że emerytura wyliczona zgodnie z art. 183 okazała się wyższa niż wyliczona zgodnie z art. 26 ustawy, organ rentowy podjął wypłatę emerytury ustalonej na podstawie art. 183 w kwocie 4.637,13 zł. Po dokonaniu stosownych potrąceń i odliczeń kwota świadczenia do wypłaty wyniosła 3.790,79 zł.

Odnosząc się natomiast do kwestii związanej z przyznaniem na rzecz ubezpieczonego prawa do emerytury powszechnej to wskazać należy, iż wobec tego, że wnioskodawca urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r., prawo to przysługuje mu na tzw. nowych zasadach, określonych w art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Przesłanką do jej nabycia jest osiągniecie przepisanego wieku emerytalnego, który w przypadku mężczyzny urodzonego w po dniu 31 grudnia 1948 r. wynosi co najmniej 65 lat (art. 24 ust. 1). Główną zasadę obliczenia wysokości tej emerytury statuuje art. 26 ustawy emerytalnej. Według tego przepisu emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. W myśl art. 25 ust. 1 podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24 ustawy emerytalnej, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175 oraz kwot środków zaewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Mając na uwadze powyższe regulacje prawne, które mają charakter przepisów bezwzględnie obowiązujących, twierdzenia wnioskodawcy o błędnym wyliczeniu świadczenia emerytalnego należy uznać za bezzasadne. Po pierwsze bowiem, z uwagi na datę urodzenia wnioskodawcy, prawidłową podstawę do przyznania na jego rzecz prawa do wcześniejszej emerytury był art. 24 ustawy emerytalnej. Wysokość tej emerytury mogła zatem być ustalona jedynie w oparciu o art. 26 ustawy lub art. 183, który umożliwia jej ustalenie po części na tzw. starych zasadach z art. 53 i nowych z art. 26. Wobec treści tych przepisów, koniecznym było natomiast ustalenie kapitału początkowego. Należy także zaznaczyć, że jakkolwiek przyznanie emerytury wcześniejszej łączyło się z ustaleniem wysokości tej emerytury na podstawie art. 53, który nie wymagał odnoszenia się do wysokości kapitału początkowego, to osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego nie daje już podstaw do zastosowania tego przepisu, jako samodzielnej podstawy przy obliczeniu emerytury przysługującej w związku z osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, określonego w art. 24. Przy tej emeryturze o sposobie jej obliczenia decyduje bowiem data urodzenia. Wobec treści wniosku M. Ś. z dnia 20 lutego 2018 r. Sąd Okręgowy nie miał wątpliwości, że przeliczenie przez organ rentowy emerytury powszechnej i związane z tym przeliczenie kapitału początkowego, było prawidłowe i zasadne. Wskazać także należy, że w odpowiedzi na wniosek odwołującego z dnia 20 lutego 2018 r., organ rentowy dokonał uwzględniania składek znajdujących się na jego koncie ubezpieczeniowym w oparciu o dodatkowe przedłożone dokumenty z ostatniego miejsca zatrudnienia. Ponadto z przesłanych przez organ rentowy kopii dokumentów pracowniczych wynika, że uwzględnił on wszystkie wskazane w listach płac składniki wynagrodzenia (k. 8, tom III a.r.).

Reasumując, Sąd Okręgowy stwierdził, że organ rentowy prawidłowo przyjął do ustalenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynagrodzenia stanowiące kwoty podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za lata zatrudnienia ubezpieczonego w Fabryce (...) z siedzibą w W., a następnie wynagrodzenia dotyczące okresu jego zatrudnienia od dnia 1 września 2011 r. do dnia 29 lutego 2012 r. Ponadto w toku postępowania, odwołujący nie przedstawił żadnej konkretnej dokumentacji, na podstawie której można byłoby ustalić, że osiągał faktyczne wynagrodzenia stanowiące podstawę wymiaru składek wyższe niż te przyjęte przez organ rentowy. W tym miejscu wypada zaznaczyć, że obowiązek udowodnienia faktów spoczywa na osobie, która wywodzi z nich skutki prawne (art.232 k.p.c.). W tym przypadku to na ubezpieczonym ciążył obowiązek przedstawienia dowodów dla udowodnienia spornych okoliczności. Musiałyby być to jednak środki dowodowe, które pozwolą na wiarygodne ustalenie okoliczności faktycznych, gdyż przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań, które pozwalałyby na ustalenie wynagrodzenia, będącego bazą do wyliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego, w sposób przybliżony lub prawdopodobny.

W konsekwencji powyższych rozważań, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 1 k.p.c. oddalił odwołanie M. Ś. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 2 marca 2018 r., znak: (...) jako pozbawione uzasadnionych podstaw, o czym orzekł w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć odwołującemu.

M.St.