VII U 503/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2025-01-23
Sygn. akt VII U 503/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 stycznia 2025 roku
Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Agnieszka Stachurska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 stycznia 2025r. w Warszawie
sprawy A. D. (1)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.
o emeryturę pomostową
na skutek odwołania A. D. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 16 stycznia 2024r., znak: (...)
oddala odwołanie.
UZASADNIENIE
A. D. (1) w dniu 7 lutego 2024r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z 16 stycznia 2024r., znak: (...)odmawiającej prawa do emerytury pomostowej. Ubezpieczony zaskarżył wydaną decyzję w całości, zarzucając jej:
1) naruszenie zasady swobodnej oceny materiału dowodowego, tj. art. 77 § 1 oraz art. 80 k.p.a., poprzez pominięcie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych polegających na bezzasadnym przyjęciu, że w okresie od 3 grudnia 1990r. do dnia 3 grudnia 2008r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach, podczas gdy prace o takim charakterze wykonywał od 1977r. do 2008r., tj. przez 30 lat;
2) naruszenie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych, poprzez bezpodstawne przyjęcie, że praca wykonywana w latach 1997 - 2008 nie jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu tych przepisów.
Mając powyższe zarzuty na względzie, ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej. Równocześnie wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z pisemnych zeznań wskazanych przez niego świadków.
W uzasadnieniu odwołania A. D. (1) powołał się na przepis art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych oraz art. 3 tej ustawy wskazując, że przewidują one szereg okoliczności, których zaistnienie w danym stanie faktycznym pozwala na zakwalifikowanie pracy jako wykonywanej w szczególnych warunkach. Nie sposób zatem zgodzić się ze stanowiskiem, że wykaz prac znajdujący się w załączniku nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych ma charakter zamknięty. Ubezpieczony wskazał, że czynnikiem ryzyka zgodnie z art. 3 ust 2 lit. e są m.in. ciężkie prace fizyczne związane z bardzo dużym obciążeniem statycznym wynikającym z konieczności pracy w wymuszonej, niezmiennej pozycji ciała. W jego przypadku, ze znajdujących się w aktach organu rentowego dokumentów – w tym świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 1 lipca 2013r. oraz zeznań świadków, wynika wprost, że wykonywał prace w warunkach szczególnych od 1977r. do 2008r., a zatem przez 30 lat. Na skutek wykonywania takich prac jego zdrowie uległo pogorszeniu, wobec czego stał się niezdolny do pracy jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego i zmuszony był przejść na rentę. Mając powyższe na względzie wniósł o uwzględnienie odwołania (odwołanie z dnia 5 lutego 2024r., k. 3-4 a.s.).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., a uzasadniając swe stanowisko powołał się na art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, wskazując przesłanki konieczne do uzyskania świadczenia. Następnie organ rentowy powołał się na art. 50 ust. 1 ww. ustawy, zaznaczając, że pierwsze zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o którym mowa w art. 38, płatnik składek przekazuje za 2010r. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu, przekazując zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1, płatnik składek składa informacje wymienione w art. 38 ust. 1 dotyczące pracowników, którzy w 2009r. wykonywali prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, także wówczas, gdy w 2010r. nie wykonywali już tej pracy. Według zaś ust. 3 wskazanego przepisu, do czasu przekazania zgłoszenia i informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, płatnik składek jest zobowiązany do wystawiania zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, przypadających po dniu 31 grudnia 2008r. Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio.
Organ rentowy podkreślił, że A. D. (1) nie spełnił warunków do uzyskania prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ nie przedłożył zaświadczenia pracodawcy potwierdzającego wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 31 grudnia 2008r. i nie został zgłoszony do ZUS z tego tytułu. Jeśli chodzi zaś o art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, którego treść została zacytowana, to organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie spełnia warunków, o których mowa w art. 49 pkt 3 ustawy. W dniu 1 stycznia 2009r. nie miał wymaganego w przepisach, o których mowa w punkcie 2 (15 lat) okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 (tj. wskazanych w załączniku nr 1 i 2 do ustawy). Ww. nie udowodnił żadnego okresu w myśl art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych. Dołączone przez ubezpieczonego zeznania świadków, które miałyby potwierdzić wykonywanie przez niego pracy w warunkach szczególnych, pozostają bez wpływu na prawo do świadczenia, nie jest to bowiem środek dowodowy, w oparciu o który możliwe jest potwierdzenie pracy w szczególnych warunkach w postępowaniu przed organem rentowym. Ponadto, nawet z tych zeznań nie wynika, aby ubezpieczony wykonywał prace w szczególnych warunkach po 31 grudnia 2008r., a dodatkowo prace kierowców - operatorów koparki nie są wymienione jako prace w szczególnych warunkach czy o szczególnym charakterze w załącznikach do ustawy o emeryturach pomostowych. Mając powyższe na względzie, organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania (odpowiedź na odwołanie z dnia 26 lutego 2024r., k. 9 a.s.).
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
A. D. (1), ur. (...), od 1 września 1977r. do 30 listopada 1990r. zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...). Początkowo od 1 września 1977r., przez dwa lata, uczęszczał do szkoły przyzakładowej, gdzie miał dwa dni nauki w szkole i trzy dni praktyk. Następnie po ukończeniu szkoły, przez pierwsze pół roku, pracował jako posadzkarz. Później w dokumentach jego stanowisko określano jako betoniarz (świadectwo pracy z dnia 26 listopada 1990r. – nienumerowana karta akt kapitału początkowego - tom I). Od 30 czerwca 1980r. ubezpieczonemu zostały powierzone obowiązki pomocnika operatora w (...) (k. 63 akt osobowych - dalej a.o.). W dniu 20 września 1980r. ubezpieczony ukończył kurs maszynistów koparek (zaświadczenie o ukończeniu kursu - k. 141 a.o.) i z dniem 1 sierpnia 1981r. powierzono mu do wykonywania zadania operatora koparki (k. 65 a.o.). Ubezpieczony obsługiwał także koparko-ładowarki. Pracował między innymi na budowach w L., w N., na U. oraz w B.. Wykonywał wykopy pod budynki oraz ładował i przewoził materiały budowlane, a także płyty chodnikowe. W okresach letnich przewoził papę na dachy, zajmował się przesuwaniem ziemi, ładowaniem, pracował również na koparko - ładowarkach i przewoził różne materiały na inne budowy. Praca była wykonywana w pozycji wymuszonej – siedzącej. Odbywała się bez przerwy, zarówno w zimie, jak i w lecie – bez względu na pogodę. Podczas pracy w okresie zimowym warunki były ciężkie – było zimno, nie było ogrzewania w kabinie, a w lecie w środku panowały wysokie temperatury ze względu na brak klimatyzacji. Ponadto, maszyny, na których pracowano, nie były resorowane, były w nich silne drgania i wstrząsy oraz panował hałas. Pracownicy otrzymywali od pracodawcy ciepły posiłek oraz mleko. Ubezpieczony w razie potrzeby wykonywał również prace betoniarza (zeznania świadków: A. W. - k. 56 verte a.s. i R. P. - k. 57 a.s.; zeznania ubezpieczonego - k. 57-58 a.s.).
W okresie od 17 kwietnia 1982r. do 16 grudnia 1983r. ubezpieczony odbywał zasadniczą służbę wojskową (kserokopia książeczki wojskowej – nienumerowana karta akt kapitału początkowego - tom I).
Od 3 grudnia 1990r. do 30 czerwca 2013r. ubezpieczony zatrudniony był w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji na stanowisku kierowcy-operatora w wymiarze pełnego etatu. Podczas zatrudnienia w MPWiK w W. obsługiwał ładowarkę, koparkę i sprzęt typu wywrotki. Rano jeździł samochodem typu Ż. i przywoził ludzi do pracy, następnie przebierał się i pracował na sprzęcie ciężkim. Po zakończeniu pracy rozwoził ludzi do domów. Prace wykonywał na oczyszczalni (...), a następnie na ul. (...) – wywoził to, co zostało wydobyte z wykopu pod rury (świadectwo pracy z dnia 1 lipca 2013r. - k. 7 akt emerytalnych - tom II; zeznania ubezpieczonego - k. 56-58 a.s.).
A. D. (2) w dniu 16 grudnia 2023r. złożył wniosek o przyznanie emerytury pomostowej (wniosek z dnia 16 grudnia 2023r. - k. 1-2 akt emerytalnych).
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. decyzją z 16 stycznia 2024r., znak: (...), odmówił przyznania prawa do ww. świadczenia, ponieważ ubezpieczony nie spełnił przesłanek do przyznania emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż po 31 grudnia 2008r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy. ZUS wskazał, że do stażu pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ww. ustawy nie zaliczono żadnego okresu zatrudnienia po 31 grudnia 2008r., ponieważ A. D. (1) nie został zgłoszony do ZUS jako pracownik zatrudniony w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Równocześnie organ rentowy wskazał, że odmówił przyznania emerytury pomostowej zgodnie z art. 4 w zw. z art. 49 ustawy, ponieważ na dzień 1 stycznia 2009r. ubezpieczony nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 przedmiotowej ustawy, wynoszącego co najmniej 15 lat. Do pracy w szczególnych warunkach w myśl art. 49 ustawy pomostowej nie został zaliczony okres zatrudnienia od 3 grudnia 1990r. do 31 grudnia 2008r., ponieważ pracodawca nie potwierdził, że w powyższym okresie ubezpieczony wykonywał pracę wymienioną w załączniku 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych. Organ rentowy podsumowując wskazał więc, że na podstawie załączonych dowodów udowodnione zostały okresy: nieskładkowe w wymiarze 5 lat i 16 dni oraz składkowe w wymiarze 31 lat, 9 miesięcy i 10 dni, a więc staż sumaryczny wynoszący 36 lat, 9 miesięcy i 26 dni. Natomiast do stażu pracy w szczególnych warunkach, zgodnie z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu 15 lat, 3 miesiące i 26 dni (decyzja z dnia 16 stycznia 2024r. - k. 5 akt emerytalnych).
Wskazany stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz w aktach osobowych ubezpieczonego, uzyskanych w toku postępowania sądowego. Zostały one ocenione jako wiarygodne, ponieważ ich forma i treść nie budziły wątpliwości, były spójne oraz żadna ze stron sporu ich nie kwestionowała.
Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania A. D. (1). Podczas przesłuchania ubezpieczony opisał prace, jakie realizował podczas zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) oraz w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji m. st. W., co było spójne z dokumentami oraz z tym, co zeznali świadkowie.
Zeznania świadków Sąd ocenił jako wiarygodne, gdyż A. W. i R. P. pracowali wraz z ubezpieczonym w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...), wprawdzie nie stale, ale wielokrotnie w kilkunastoletnim okresie jego zatrudnienia i mieli możliwość obserwacji tego, czym ubezpieczony się zajmuje. W zeznaniach opisali czynności, jakie sami wykonywali oraz te, które wykonywał ubezpieczony, co okazało się spójne z innymi dowodami i stało się podstawą dokonanych ustaleń.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie wniesione przez A. D. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 16 stycznia 2024r., znak: (...) podlegało oddaleniu.
Ustawa z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych ( tekst jedn. Dz.U. z 2023r. poz. 164, dalej jako u.e.p.) określa w art. 4 i art. 49 warunki nabycia prawa do emerytury pomostowej. W myśl pierwszego z nich, według brzmienia obowiązującego w dacie wydania zaskarżonej decyzji, prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:
1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948r.;
2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;
3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;
4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;
5. (uchylony)
6. po dniu 31 grudnia 2008r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
7. (uchylony).
Zgodnie zaś z art. 49 u.e.p., prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:
1. po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;
2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-4 i art. 5-12;
3. w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.
Przesłanki wymienione w przepisach art. 4 i art. 49 ustawy pomostowej, bez względu na to, na podstawie którego z przepisów rozważana jest możliwość przyznania prawa do emerytury pomostowej, muszą być spełniane łącznie. Oznacza to, że niespełnienie choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych, na co zwrócił uwagę m.in. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z 26 kwietnia 2012r. (sygn. akt III AUa 252/12) oraz Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z 18 lipca 2013r. (sygn. akt III AUa 1664/12).
Analizując w pierwszej kolejności możliwość przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej w oparciu o art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, Sąd podzielił stanowisko organu rentowego. A. D. (1) po 31 grudnia 2008r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, co potwierdził jego pełnomocnik podczas rozprawy. To oznacza, że nie spełnia warunku z art. 4 pkt 6 ustawy o emeryturach pomostowych, w związku z tym prawo do emerytury pomostowej może być ustalone wyłącznie na podstawie art. 49 tej ustawy.
Wymieniony przepis w miejsce warunku z art. 4 pkt 6 wprowadza wymaganie, aby zainteresowany spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 13 marca 2012r., II UK 164/11, OSNP 2013 nr 5-6, poz. 62 i z dnia 4 września 2012r., I UK 164/12, LEX nr 1284720). To oznacza, że osoba ubiegająca się o emeryturę pomostową, która po dniu 31 grudnia 2008r. nie kontynuuje pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze i legitymuje się w związku z tym jedynie stażem pracy „szczególnej” według poprzednio obowiązujących przepisów, może nabyć prawo do tej emerytury jedynie wówczas, gdy dotychczasowy staż pracy można kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2013r., II UK 159/13, LEX nr 1405231). Wynika to z tego, że ustawa o emeryturach pomostowych zawiera autonomiczną w stosunku do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r., Nr 8, poz. 43) definicję prac wykonywanych odpowiednio w szczególnych warunkach i prac o szczególnym charakterze. Innymi słowy zakwalifikowanie danej pracy jako pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie jest równoznaczne z uznaniem tej pracy jako wykonywanej w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ustawy o emeryturach pomostowych.
Prace w szczególnych warunkach – zgodnie z treścią art. 3 ust 1 ustawy o emeryturach pomostowych – to prace związane z czynnikami ryzyka wymienionymi w art. 3 ust 2 ustawy, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które pomimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy. Z kolei prace o szczególnym charakterze – zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o emeryturach pomostowych – to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.
Zacytowana definicja ma charakter węższy niż definicja z art. 32 i 33 ustawy z dnia 13 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepis art. 32 ust. 2 powołanej ustawy stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Kwalifikowania pracy jako pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze dokonuje się w tym wypadku w aspekcie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Natomiast ustawa o emeryturach pomostowych zawiera własne wykazy prac, które wedle tej ustawy są pracami uznawanymi za prace w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze.
Analizując ustalony w rozpatrywanej sprawie stan faktyczny, przy uwzględnieniu wskazanych załączników do ustawy o emeryturach pomostowych, Sąd doszedł do wniosku, że ubezpieczony nie wykazał, by w dniu wejścia w życie ustawy, to jest na dzień 1 stycznia 2009r., miał wymagany w przepisach okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 , wynoszący co najmniej 15 lat. W przypadku ubezpieczonego prace, które wykonywał przed 1 stycznia 2009r., polegały na obsłudze ciężkiego sprzętu budowalnego np. koparek, spycharek, jak i na wykonywaniu różnego rodzaju prac pomocniczych lub innych (posadzkarskich, betoniarskich). Załączniki 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych takich prac jednak nie wymieniają. Sąd na tych załącznikach się opierał, gdyż jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 maja 2012r. (III AUa 1630/11), wykaz prac w szczególnych warunkach oraz o szczególnym charakterze zawierają załączniki do ustawy - nr 1 i 2. Oznacza to, że nie potrzeba badać, czy każda z rodzaju prac tam wymienionych spełnia wymogi definicji prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Z woli ustawodawcy wskazane prace zostały zaliczone do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Ustawa posługuje się przy tym określeniu prac trybem oznajmującym; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy. Ustanawia tym samym zamknięty katalog prac "o szczególnym charakterze" czy "w szczególnych warunkach", co oznacza, że cech pracy "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach" w rozumieniu przepisów ustawy pomostowej nie mogą posiadać inne prace nawet, gdy sposób ich wykonywania i ich jakość może obniżyć się z wiekiem. Do takich wniosków prowadzi wykładnia językowa (gramatyczna) art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Sens językowy jest tu jednoznaczny, ustawodawca ustanowił zamknięte wykazy prac "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach". Wobec powyższego nie zachodzi potrzeba sięgania do innych metod wykładni, tym bardziej, że Sąd Najwyższy wielokrotnie podkreślał w swoim orzecznictwie, że przepisy regulujące system zabezpieczenia społecznego ze względu na swoją istotę i konstrukcję podlegają wykładni ścisłej. Sąd Najwyższy wielokrotnie potwierdził również takie stanowisko, jakie w ww. orzeczeniu przedstawił Sąd Apelacyjny w Warszawie (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 10 lipca 2024r., (...) 66/23; wyrok Sądu Najwyższego z 14 lutego 2024r., (...) 48/22; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2017r., I UK 472/16, LEX nr 2428814; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2018r., II UK 386/17, LEX nr 2591129; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2019 r., III UK 115/18, LEX nr 2681237).
Dodatkowo ponownego zaakcentowania wymaga, że w ustawie o emeryturach pomostowych katalog prac w warunkach szczególnych i w szczególnym charakterze w porównaniu do wykazów stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, uległ zawężeniu. Praca kierowcy samochodu ciężarowego/pojazdu członowego i specjalnego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym co najmniej 3,5 tony, jaką przez wiele lat wykonywał ubezpieczony została uwzględniona w wykazie A dziale VIII pod pozycją 2 pkt 1, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Natomiast załącznik nr 1 i nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych takiej pracy już nie wymienia, podobnie jak prac betoniarza czy posadzkarza.
Wobec powyższego ubezpieczony, mimo że posiada świadectwa pracy w warunkach szczególnych, na które się powoływał w odwołaniu, prawa do emerytury pomostowej uzyskać nie może. Nie spełnia wszystkich warunków z art. 4 i art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych.
W związku z powyższym Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Agnieszka Stachurska
Data wytworzenia informacji: