Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lipca 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Graczyk

Protokolant: praktykant Nikola Kaczorowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lipca 2019 r. w Warszawie

sprawy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

o ustalenie właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego

z udziałem R. M. (1)

na skutek odwołania (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W.

z dnia 25 stycznia 2019 r. znak: (...) i z dnia 29 stycznia 2019 r. znak: (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 25 stycznia 2019 roku (...) w ten sposób, że nakazuje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydanie zaświadczenia o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnionej na formularzu A1 dla R. M. (2) na okres od 18 stycznia 2019 roku do 26 lutego 2019 roku,

2.  zmienia zaskarżoną decyzję z dnia 29 stycznia 2019 roku (...) w ten sposób, że nakazuje Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wydanie zaświadczenia o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnionej na formularzu A1 dla R. M. (2) na okres od 27 lutego 2019 roku do 13 grudnia 2019 roku,

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 360 złotych (trzysta sześćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. na mocy decyzji z dnia 25 stycznia 2019 r. znak: (...), działając na podstawie art. 83b ust. 1 i art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.) oraz art. 219 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postepowania administracyjnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 60 ze zm.) i art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzającego rozporządzenie nr: (...) oraz rozporządzenia nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, odmówił wydania zaświadczenia o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnionej na formularzu A1 dla R. M. (1) na okres od 18 stycznia 2019 r. do 26 lutego 2019 r.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr: (...) z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. urz. UE nr L 166/1 z 30.04.2004 r. ze zm.), rozporządzenie stosuje się do obywateli Państwa Członkowskiego, bezpaństwowców i uchodźców mieszkających w Państwie Członkowskim, którzy podlegają lub podlegali ustawodawstwu jednego lub kilku Państw Członkowskich oraz do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dodał, że przepisy w zakresie koordynacji zabezpieczenia społecznego, tj. rozporządzenie nr: (...) oraz rozporządzenie nr: (...), mają zastosowanie do obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej przemieszczających się w celu wykonywania pracy na terytorium Unii Europejskiej. Stosownie zaś do treści art. 1 rozporządzenia 1231/2010, rozporządzenie nr: (...) oraz rozporządzenie nr: (...) mają zastosowanie do obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, jak również do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu po ich śmierci, pod warunkiem, że zamieszkują oni legalnie na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji, która dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego. Jak wskazał organ rentowy, płatnik składek (...) Sp. z o. o. złożył wniosek o wydanie zaświadczenia o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego na formularzu A1 dla R. M. (1), obywatela Białorusi, w celu wykonywania pracy w charakterze kierowcy transportu międzynarodowego, na terytorium krajów członkowskich Unii Europejskiej w okresie od dnia 18 stycznia 2019 r. do 26 lutego 2019 r. Do wniosku o wydanie zaświadczenia o ustawodawstwie właściwym płatnik dołączył kopię karty Polaka, kopię wizy z celem wydania 18, (...)1 i informację o legalności zamieszkania R. M. (1). Organ rentowy wskazał że aby obywatel państwa trzeciego mógł otrzymać zaświadczenie A1 musi legalnie zamieszkiwać w państwie członkowskim i przemieszczać się pomiędzy państwami członkowskimi w związku z wykonywaniem pracy najemnej. Do stwierdzenia, czy obywatel państwa trzeciego legalnie zamieszkuje w Polsce niezbędny jest dokument, który uprawnia do pobytu w Polsce oraz dokument potwierdzający obowiązek podatkowy w Polsce (dokument potwierdzający rezydencję podatkową) wydany przez organ podatkowy. Płatnik do wniosku nie dołączył kompletu wymaganych dokumentów (nie został przedstawiony dokument potwierdzający rezydencję podatkową w Polsce). Wiza o celu wydanie – 18 (wiza wydana w celu skorzystania uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka) nie jest dokumentem wystarczającym do wydania formularza A1. Na tej podstawie organ rentowy uznał, że przedstawione do wniosku dokumenty nie mogą stanowić podstawy do wydania formularza A1. W związku z powyższym brak jest podstaw do zastosowania wobec R. M. (1) ustawodawstwa właściwego na podstawie rozporządzenia nr: (...) oraz rozporządzenia nr: (...), a w konsekwencji brak jest podstaw do wydania zaświadczenia A1 (decyzja z dnia 25 stycznia 2019 r. znak: (...) – nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. na mocy decyzji z dnia 29 stycznia 2019 r. znak: (...) działając na podstawie art. 83b ust. 1 i art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.) oraz art. 219 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postepowania administracyjnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 60 ze zm.) i art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzającego rozporządzenie nr: (...) oraz rozporządzenia nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, odmówił wydania zaświadczenia o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do osoby uprawnionej na formularzu A1 dla R. M. (1) na okres od 27 lutego 2019 r. do 13 grudnia 2019 r. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał tożsamą argumentację co w przypadku decyzji z dnia 25 stycznia 2019 r. znak: (...) (decyzja z dnia 29 stycznia 2019 r. znak: (...) nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

W dniu 19 lutego 2019 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. złożyła odwołanie od w/w decyzji, zaskarżając je w całości i wnosząc o ustalenie przesłanek do wydania zaświadczenia o polskim ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającym zastosowanie do R. M. (1) obywatela Białorusi. W uzasadnieniu odwołania skarżąca wskazała, że zgodnie z art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r., rozporządzenie (WE) nr: 883/200 i rozporządzenie (WE) nr: (...) mają zastosowanie do obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, jak również do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu po ich śmierci, pod warunkiem że zamieszkują oni legalnie na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji, która pod każdym względem dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego. Odwołująca wskazała, że kwestią poddawaną w wątpliwość przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest to, czy osoba, której miałoby dotyczyć zaświadczenie Al, legalnie zamieszkuje na terytorium Polski. W ocenie odwołującej ZUS zajął niesłuszne stanowisko, że pracownik dysponuje niewłaściwą wizą, tj. wizą 18, która w mniemaniu organu rentowego nie jest dokumentem wystarczająco potwierdzającym jego prawo do legalnego pobytu, a zatem i zamieszkiwania, oraz wykonywania pracy na terytorium Polski.

Organ wskazał, że wydanie A1 warunkowane jest także przedłożeniem dokumentu potwierdzającego: uprawnienie pracownika do pobytu w Polsce, obowiązek podatkowy pracownika w Polsce tj. dokument potwierdzający rezydencję podatkową wydany przez organ podatkowy, informacja o legalności zamieszkania obywatela państwa trzeciego. W ocenie odwołującej spółki dla wydania A1 w tym przypadku sednem jest, czy pracownik zamieszkuje legalnie na terytorium Polski. Wynika to z art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr (...) z dnia 24 listopada 2010r. rozszerzającego rozporządzenie (WE) nr 883/200 i rozporządzenie (WE) nr 987/2009 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, jak również do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu po ich śmierci, pod warunkiem że zamieszkują oni legalnie na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji, która pod każdym względem dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego. ZUS zajął niesłuszne z założenia stanowisko, że pracownik dysponuje niewłaściwą wizą tj. wizą 18, która w mniemaniu organu nie jest dokumentem wystarczająco potwierdzającym jego prawo do legalnego pobytu, a zatem i zamieszkiwania, oraz wykonywania pracy na terytorium Polski - tym samym ZUS przyjął, że pracownik powinien dysponować inną wizą. Według organu ZUS dokumentem jedynie uprawniającym cudzoziemca do pobytu i pracy w Polsce to jeden z wymienionych przez niego dokumentów potwierdzających tytuł pobytowy i wykonywanie pracy na terytorium RP: zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt czasowy oraz pracę, wiza S. lub wiza krajowa wydania w celu wykonywania pracy w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy, na podstawie wpisanego do ewidencji oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi lub wykonywania pracy, o której mowa w art. 88 ust. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w okresie nieprzekraczającym 9 miesięcy w roku kalendarzowym, bądź wykonywania pracy innej, niż określona w art. 60 pkt 5 i 5a ustawy o cudzoziemcach. ZUS nie jest organem uprawnionym do wydawania i oceny, czy sugerowania rodzaju wiz uprawniających do wjazdu obywateli państw trzecich na terytorium RP. Jest to odpowiednio kompetencja odpowiednich organów konsularnych, względnie - w zakresie kontroli - odpowiednich organów Straży Granicznej. ZUS błędnie przyjął, wiza 18 nie może być dokumentem przesądzającym o legalnym zamieszkiwaniu pracownika w Polsce. Przebywanie cudzoziemca - w tym przypadku posiadacza Karty Polaka - na terytorium RP warunkowane jest m.in. przepisami ustawy z dnia 12 grudnia 2013r. o cudzoziemcach oraz ustawy z dnia 7 września 2007r. o Karcie Polaka. Wszelkie uprawnienia dla posiadaczy Karty Polaka aktualizują się w momencie pobytu na terytorium RP, co wynika wprost z art. 1 ustawy o Karcie Polaka, ale także z kolejnych przepisów tej ustawy. Odwołujący podkreśla, że rodzaj pracy powierzonej posiadaczowi Karty Polaka wymaga jego obecności w Polsce, w związku z czym musi on posiadać ważną wizę (art. 23 ustawy o cudzoziemcach). Dla posiadaczy Karty Polaka przepisy przewidują wydanie wizy krajowej (art. 60 ust. 2 pkt 3 ustawy o cudzoziemcach) - o numerze 18, wydawanej przez konsula na wniosek cudzoziemca. Krótko mówiąc, wiza krajowa to, zgodnie z art. 2 pkt 21 ustawy o cudzoziemcach, wiza na pobyt przekraczający 90 dni wydawana przez jedno z państw członkowskich UE wg prawa krajowego lub unijnego. Zgodnie z art. 60 ust. 2 pkt 3 ustawy o cudzoziemcach i wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych wynika, że dla posiadacza Karty Polaka może być wydana tylko taka wiza, w związku z czym sugerowanie przez organ ZUS wydanie innej wizy dla takiej osoby nie ma podstawy prawnej. Przedłożenie takiej wizy uprawnia polskiego przedsiębiorcę do zawarcia z taką osobą umowy o pracę, jak również wykonywanie przez osobę powierzonej mu pracy kierowcy w ruchu międzynarodowym. Brak jest przepisów ograniczających pracę posiadacza Karty Polaka poprzez wyłączenie delegacji poza RP w związku z wykonywaniem pracy (nie mylić z delegowaniem do pracy w innym kraju). Odwołująca spółka zaznaczyła ponadto, że nie zachodzi tu przypadek oddelegowania pracownika do pracy w innym kraju UE (pracownik jest zatrudniony w Polsce), aczkolwiek przy okazji warto wspomnieć, że nawet w przypadku oddelegowania nie byłoby konieczności uzyskania przez pracownika odrębnego zezwolenia na pracę w innym kraju członkowskim - zostało to wprost potwierdzone w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 11 września 2014 r. (C-91/13: delegowanie obywatela państwa trzeciego do innego kraju UE nie wymaga konieczności uzyskania zezwolenia na pracę w tym kraju). Pracodawca dopuszczając pracownika do pracy w ruchu międzynarodowym powinien dopełnić odpowiednich standardowych formalności, w tym zdobyć formularz A1 i kartę (...). Tymczasem organ ZUS odmawia wydania zaświadczenia na formularzu A1, uniemożliwiając tym samym pozyskanie karty (...) dla pracownika. Organowi ZUS najwyraźniej jednak umknęło, że z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę przy wykonywaniu pracy zwolniony jest m. in. cudzoziemiec posiadający ważną Kartę Polaka, co wprost wynika z art. 87 ust. 2 pkt 6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Koresponduje to z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 2007r. o Karcie Polaka, zgodnie z którym posiadacz Karty Polaka jest zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenie na pracę na zasadach określonych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. W związku z tym stanowisko ZUS, że jedynie wyszczególnione w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji dokumenty (str. 3) uprawniają do legalnego pobytu i pracy na terytorium RP jest bezzasadne i wprost sprzeczne z art. 87 ust. 2 pkt 6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o Karcie Polaka. Zatrudnienie przez odwołującego się posiadacza Karty Polaka w celu wykonywania powierzonej mu pracy jest jak najbardziej dopuszczalne, gdyż przy nawiązywaniu stosunku pracy strony umowy o pracę wskazały prawo polskie jako obowiązujące na podstawie:

• art. 2 rozporządzenia Parlamenty Europejskiego i Rady z dnia 17 czerwca 2008r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (R. I) (Dz. Urz. UE nr L 177/6 z 4 lipca 2008 r.), dalej rozporządzenia unijnego, który przewiduje, że prawo wskazane stosuje się bez względu na to, czy jest ono prawem kraju członkowskiego Unii Europejskiej

• art. 8 ust. 1 rozporządzenia unijnego, który stanowi, że indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony w całości lub w części, co nie może jednak pozbawiać pracownika ochrony, jaka przysługiwałaby mu zRodnie z prawem, które byłoby właściwe, gdyby strony nie dokonały żadnego wyboru,

• art. 28 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 1792), który nakazuje stosowanie w zakresie zobowiązań umownych regulacji rozporządzenia unijnego.

Skoro zatem pracodawca załącza organowi ZUS dokumenty potwierdzające przekroczenie granicy polskiej i wjazd do Polski posiadacza Karty Polaka oraz dokumenty potwierdzające jego zatrudnienie i zamieszkiwanie na terytorium Polski, (w tym m.in. formularz US 54 i (...) 1), to są to dokumenty w pełni potwierdzające jego legalne zamieszkiwanie na terytorium Polski. Płatnik z ostrożności zauważył, że Rozporządzenie nr 1231/2010 nie wskazuje kryteriów dla oceny spełnienia przesłanki legalnego zamieszkiwania. Oceny tej nie można dokonać także na podstawie art. 11 rozporządzenia nr 987/2009 Parlamentu Europejskiego i Rady, który służy określeniu „ośrodka interesów życiowych" - przesłanki służące ustaleniu ośrodka życiowego pracownika unormowane w tym przepisie powinny być brane jedynie między organami państw członkowskich i jedynie w przypadku zaistnienia miedzy nimi sporu w tym temacie. Z kolei zgodnie z art. 1 ust. 3 lit. j) rozporządzenia 883/2006 WE nie posługuje się pojęciem: „miejsce zamieszkania", a normuje pojęcie „zamieszkanie" jako miejsce, gdzie osoba „zwykle przebywa". Oryginalna treść tego przepisu definiuje to pojęcie w wersji językowej niemieckiej i,gewönlichen A.") i angielskiej: („habitual residence") jako zwykły pobyt. I tym należało by się kierować przy ustalaniu, czy spełniona jest przesłanka „zamieszkania" , przy potwierdzeniu której można by badać, czy zamieszkanie jest legalne. Tymczasem Zakład utrzymuje, że do stwierdzenia, czy obywatel państwa trzeciego legalnie zamieszkuje w Polsce niezbędny jest m.in. dokument potwierdzający obowiązek podatkowy w Polsce (dokument potwierdzający rezydencję podatkową) wydany przez organ podatkowy. A taki dokument (tzw. certyfikat rezydencji) zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa zamieszkania podatnika. Certyfikat rezydencji:

- ma służyć określeniu miejsca opodatkowania poszczególnych dochodów (przychodów) i majątku, podlegania / niepodlegania nieograniczonemu lub ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu,

- może być wydane po potwierdzeniu spełniania okresu przebywania na terytorium RP co najmniej 183 dni w roku podatkowym i posiadania na terytorium RP ośrodka interesów życiowych,

- nie jest przewidziany do wydania automatycznie jako obowiązkowy w przypadku każdego podatnika (obywatela polskiego lub cudzoziemca).

Tym samym tzw. certyfikat rezydencji nie tylko nie został z definicji przewidziany jako dokument potwierdzający legalne zamieszkiwanie na terytorium RP, ale wystawiany jest na podstawie innych, dalej idących kryteriów prawnych, nieprzewidzianych w takim zakresie do zastosowania przy ocenie legalnego zamieszkania na potrzeby wydania zaświadczenia A1. Posiadanie certyfikatu rezydencji może być pomocniczo uwzględniane przy wystawianiu zaświadczenia A1, jednak brak jest po stronie ZUS uprawnienia do bezwzględnego żądania wykazania legalnego zamieszkania przez pozyskanie takiego dokumentu (odwołanie z dnia 19 lutego 2019 r., k. 3 – 6 a.s. oraz k. 2 – 5 akt VII U 477/19).

W odpowiedzi na odwołania z dnia 13 marca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. wniósł o ich oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że od dnia 2 maja 2018 r. zmieniły się zasady dotyczące wymaganych dokumentów poświadczających legalność zamieszkania obywateli państw trzecich na terenie Polski (pismo Prezesa Zakładu z dnia 30 kwietnia 2018r. UP 2018- (...)). Obecnie aby obywatel państwa trzeciego mógł otrzymać zaświadczenie Al, musi legalnie zamieszkiwać w państwie członkowskim i przemieszczać się pomiędzy państwami członkowskimi w związku z wykonywaniem pracy najemnej. Do stwierdzenia czy obywatel państwa trzeciego legalnie zamieszkuje w Polsce niezbędny jest dokument, który uprawnia do pobytu w Polsce oraz dokument potwierdzający obowiązek podatkowy w Polsce (dokument potwierdzający rezydencję podatkową) wydany przez organ podatkowy. Do złożonych w niniejszej sprawie wniosków płatnik nie dołączył dokumentu uprawniającego do legalnego przebywania oraz wykonywania pracy na terytorium Polski. A zatem Zakład nie ma podstaw do wydania płatnikowi formularzy Al. W myśl art. 219 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a. odmowa wydania zaświadczenia następuje w drodze postanowienia. Zgodnie z art. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. U. UE L z dnia 30 kwietnia 2004 r.) rozporządzenie stosuje się do obywateli Państwa Członkowskiego, bezpaństwowców i uchodźców mieszkających w Państwie Członkowskim, którzy podlegają lub podlegali ustawodawstwu jednego lub kilku Państw Członkowskich oraz do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu. Ponadto rozporządzenie stosuje się do osób pozostałych przy życiu po osobach zmarłych, które podlegały ustawodawstwu jednego lub kilku Państw Członkowskich, niezależnie od obywatelstwa tych osób, o ile pozostali przy życiu są obywatelami jednego z Państw Członkowskich lub bezpaństwowcami, lub uchodźcami, zamieszkującymi na terytorium jednego z Państw Członkowskich. Przepisy w zakresie koordynacji zabezpieczenia społecznego mają zastosowanie do obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej przemieszczających się w celu wykonywania pracy na terytorium Unii Europejskiej. Rozporządzenie nr 883/2004 oraz rozporządzenie 987/2009 mają zastosowanie do obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, jak również do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu po ich śmierci, pod warunkiem, że zamieszkują oni legalnie na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji, która pod każdym względem dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego. (...) Sp. z o.o. nie załączył kompletu niezbędnych dokumentów, a zatem nie spełnił wszystkich przesłanek wymaganych do wydania zaświadczenia Al. W dniu 19.02.2019 r. do tut. oddziału wpłynęły odwołania płatnika składek. Do odwołania nie został załączony brakujący dokument, tj. dokument uprawniający do legalnego przebywania oraz wykonywania pracy na terytorium Polski. Brak jest zatem podstaw do zmiany zaskarżonych decyzji (odpowiedź na odwołania z dnia 13 marca 2019 r., k. 14 – 15 a.s.).

Pismem procesowym z dnia 18 kwietnia 2019 r., pełnomocnik odwołującej spółki zmodyfikował wniosek zawarty w pkt. 3 odwołanń w ten sposób, że wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i zobowiązanie ZUS do wydania zaświadczenia o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego mającego zastosowanie do osoby uprawnionej na formularzu A1 dla R. M. (2) na okres od 18 stycznia 2019 r. do 26 lutego 2019 r. oraz na okres od 27 lutego 2019 r. do 13 grudnia 2019 r. Do powyższego pisma załączył wydruk wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 24 stycznia 2019 r. w sprawie C-477/17 wskazując, że nie sposób zgodzić się z organem rentowym, aby certyfikat rezydencji podatkowej (...)1 stanowił dokument niezbędny do wydania dla ubezpieczonego zaświadczenia A1. Wskazał, iż zgodnie z art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzającego rozporządzenie (WE) nr: (...) i rozporządzenie (WE) nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo (DZ.U.2010 L 344, s.1 zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1231/2010”), rozporządzenie (WE) nr: (...) i rozporządzenie (WE) nr: (...) mają zastosowanie do obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, jak również do członków ich rodzin i osób pozostających przy życiu po ich śmierci, pod warunkiem że zamieszkują oni legalnie na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji, która pod każdym względem dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego. W treści powyższego orzeczenia Trybunał dokonał wykładni pojęcia „zamieszkania” użytego w art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzającego rozporządzenie (WE) nr: (...) i rozporządzenie (WE) nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo. Skarżący podkreślił, że kwestię legalności zamieszkania cudzoziemca na terytorium Polski regulują w sposób wyczerpujący przepisy ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach oraz posiłkowo przepisy ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, a także przepisy wykonawcze do tych ustaw. Z żadnego z w/w aktów prawnych nie wynika, aby dla stwierdzenia legalności zamieszkiwania cudzoziemca na terytorium Polski niezbędne było posiadanie przez niego dokumentu (...)1. Powołując się na wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 12 czerwca 2018 r. (sygn. akt IX U 798/18), pełnomocnik odwołującej wskazał, że obywatel państwa trzeciego legalnie zamieszkuje w Polsce, jeżeli posiada jeden z dokumentów potwierdzających legalny pobyt, tj. ważną kartę pobytu oraz wizę wydaną w celu wykonywania działalności zarobkowej oraz jednocześnie spełniony jest warunek przebywania w Polsce z zamiarem stałego pobytu lub gdy spełnione są warunki pozwalające ustalić miejsce zamieszkania zawarte w art. 11 rozporządzenia (WE) nr: (...). Oznacza to, że obywatele państw trzecich, którzy zostali przyjęci w celu wykonywania pracy, nawet tymczasowo, w danym państwie członkowskim, zgodnie z zasadą równego traktowania w zakresie działów zabezpieczenia społecznego, mogą podlegać przepisom unijnym nie posiadając certyfikatu rezydencji kraju członkowskiego i tym samym uzyskać zaświadczenie A1, o ile przebywają i pracują legalnie na terytorium państw członkowskich UE. Ubezpieczony R. M. (2) pozostaje zatrudniony w Polsce na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia 27 lutego 2019 r. do 26 lutego 2020 r., a wcześniej na podstawie umowy o pracę na okres próbny od dnia 11 stycznia 2019 r. Posiada świadectwo kierowcy wydane przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego. Ubezpieczony zamieszkuje w W. przy ul. (...), posługuje się językiem polskim, posiada rachunek bankowy w polskim banku, na który wpłacane jest mu wynagrodzenie i inne świadczenia, opłaca podatek dochodowy i odprowadza składki na ubezpieczenia społeczne w Polsce. Posiada także Kartę Polaka, która potwierdza przynależność do narodu polskiego i zwalnia go z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę. Ubezpieczony posiada również wizę pracowniczą, uprawniającą go do legalnego zamieszkiwania w Polsce, która pozostaje ważna do 26 lutego 2020 r. Z powyższego można zatem wyprowadzić wniosek, że ubezpieczony przebywa w Polsce i ma zamiar koncentrowania swojego życia w tym kraju. Jednocześnie na podstawie dokumentów dotychczas złożonych w toku postepowania, możliwe jest dokonanie oceny, że ubezpieczony legalnie zamieszkuje na terytorium Polski, co uprawnia z kolei zastosowanie wobec niego przepisów rozporządzenia (WE) nr: (...) i rozporządzenia (WE) nr: (...) (pismo z dnia 18 kwietnia 2019 r., k. 20 – 26 a.s.).

Zarządzeniem z dnia 20 marca 2019 r. Sąd połączył celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawę o sygn. akt VII U 477/19 ze sprawą VII U 476/19 i prowadzić dalej pod sygnaturą VII U 476/19 (zarządzenie z dnia 20 marca 2019 r., k. 16 akt VII U 477/19).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 27 listopada 2002 r. Przedmiotem działalności Spółki jest transport drogowy towarów (odpis z KRS – nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego, odpis z KRS – k. 140 – 142 a.s.)

Zainteresowany R. M. (2) wykonuje w odwołującej się Spółce pracę kierowcy w transporcie międzynarodowym na terenie Unii Europejskiej na podstawie umowy o pracę zawartej na terytorium Polski. Zainteresowany został objęty obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym z tytułu umowy o pracę w Polsce. Pracodawca odprowadzał składki do ZUS i zaliczki na podatek dochodowy od przychodów uzyskiwanych w Polsce. Wynagrodzenie za pracę było wypłacane na konto bankowe zainteresowanego w Polsce (oświadczenia k. 7 – 11 a.s.).

W dniu 11 stycznia 2019 r. pomiędzy (...) Sp. z o.o. a R. M. (2) została zawarta umowa o pracę na okres próbny do 26 lutego 2019 r., a następnie na czas określony od 27 lutego 2019 r. do 26 lutego 2020 r. na stanowisku kierowcy na trasach międzynarodowych. R. M. (2) jest obywatelem Białorusi. Posiada wizę z celem wydania 18, uprawniającą go do legalnego zamieszkiwania w Polsce, która jest ważna do dnia 26 lutego 2020 r. oraz Kartę Polaka potwierdzającą przynależność do Narodu Polskiego z terminem ważności do dnia 4 listopada 2026 r. Legitymuje się świadectwem kierowcy nr B- (...) wydanym przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego do celów zarobkowego przewozu drogowego rzeczy na podstawie licencji wspólnotowej ważne od dnia 29 stycznia 2019 r. do 28 stycznia 2022 r. Ubezpieczony zamieszkuje w W. przy ul. (...) (wiza – nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego, oświadczenia k. 7-10 a.s., zaświadczenie o miejscu zamieszkania nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego, umowa o pracę na okres próbny z dnia 11 stycznia 2019 r. k. 7-8 a.s., umowa o pracę na czas określony z dnia 23 stycznia 2019 r., k. 6 -7 akt VII U 477/19, kserokopie dokumentów, k. 30 – 36 a.s., świadectwo kierowcy k. 39 - 40 a.s.).

(...) Sp. z o.o. złożyła w stosunku do R. M. (2) wniosek o wydanie zaświadczenia o polskim ustawodawstwie na formularzu A1 (nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W., po przeprowadzeniu postępowania weryfikacyjnego wydał w dniu 25 stycznia 2019 r. decyzję znak: (...) oraz w dniu 29 stycznia 2019 r. decyzję znak: (...), odmawiającą wnioskodawcy wydania zaświadczenia na formularzu A1 dla ubezpieczonego R. M. (2), od której odwołania złożyła (...) Sp. z o.o. inicjując niniejsze postępowanie (decyzje z dnia 25 stycznia 2019 r. i 29 stycznia 2019 r. - nienumerowana dokumentacja zgromadzona w aktach organu rentowego).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach niniejszej sprawy, jak również w aktach organu rentowego. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie w jakim Sąd Okręgowy oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony sporu kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem wynikające z nich okoliczności należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 25 stycznia 2019 r. znak: (...) oraz z dnia 29 stycznia 2019 r. znak: (...) są zasadne i jako takie zasługują na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczony R. M. (2) jako pracownik (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. może podlegać polskiemu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego, a w konsekwencji, czy organ rentowy powinien wydać zaświadczenie A1, o którym mowa w złożonym przez odwołującą się Spółkę, wniosku. Przy czym kwestią poddawaną w wątpliwość przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych było to, czy osoba, której miałoby dotyczyć zaświadczenie Al, legalnie zamieszkuje na terytorium Polski. Organ rentowy warunkował bowiem wydanie zaświadczenia, a tym samym potwierdzenie legalności zamieszkiwania, od przedłożenia dokumentu, który uprawnia do pobytu w Polsce oraz dokumentu potwierdzającego obowiązek podatkowy w Polsce (dokument potwierdzający rezydencję podatkową) wydany przez organ podatkowy.

Zgodnie z informacją opublikowaną przez Biuro (...), Pracy i Polityki Społecznej z dnia 13 lutego 2019 r. opublikowanej w serwisie polskiego rządu Umowa międzynarodowa pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Białorusią o zabezpieczeniu społecznym została zawarta 13 lutego 2019 r. Została ona również oparta na międzynarodowych standardach obowiązujących w dziedzinie zabezpieczenia społecznego, tj.: zasadzie równego traktowania, zasadzie swobodnego transferu (eksportu) świadczeń, zasadzie stosowania jednego ustawodawstwa. Umowa nie została jeszcze ratyfikowana, tym samym pracownicy odwołującego mający obywatelstwo białoruskie podlegają ustawodawstwu polskiemu w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej).

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym określa ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2019.300 j.t.), która już w art. 2a ust. 1 stoi na gruncie równego traktowania wszystkich ubezpieczonych bez względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, narodowość, stan cywilny oraz stan rodzinny. Zatem nie ulega wątpliwości, że regulacjom tej ustawy podlegają co do zasady także obywatele państw obcych, którzy na terenie Polski podejmują działalność stanowiącą podstawę objęcia ich obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Jak stanowi przepis art. 5 ust. 2 ustawy systemowej - nie podlegają ubezpieczeniom społecznym określonym w ustawie obywatele państw obcych, których pobyt na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej nie ma charakteru stałego i którzy są zatrudnieni w obcych przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, misjach, misjach specjalnych lub instytucjach międzynarodowych, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej. Jak wywiódł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 maja 2008 r., (I UK 303/07), przed dniem 1 maja 2004 r. przez „pobyt o charakterze stałym” cudzoziemca rozumiało się zezwolenie na zamieszkanie lub osiedlenie się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub posiadanie statusu uchodźcy albo zgodę na pobyt tolerowany, bądź zezwolenie na pracę. W nowszym orzecznictwie, dokonując wykładni art. 5 ust. 2 ustawy systemowej Sąd Najwyższy wywiódł, że stały pobyt to pobyt niezmienny w danym okresie czasu, czyli w okresie realizacji podstawy ubezpieczenia, przy czym nie ma większego znaczenia okoliczność dotycząca tego, jaką administracyjną gwarancję prowadzenia działalności lub zapewnienie pobytu miał w Polsce obywatel państwa obcego. Zgodnie zaś z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2017 r., (II UK 295/16) stały pobyt to pobyt niezmienny w danym okresie, czyli w okresie realizacji podstawy ubezpieczenia. Liczy się zatem to, czy obywatel obcego państwa przebywając na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej wykonuje stałą pracę w charakterze pracownika (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2009 r., II UK 11/09, z dnia 6 września 2011 r., I UK 60/11 i z dnia 12 lipca 2017r., sygn. akt II UK 295/16).

Podkreślenia wymaga także, że zasady ustalania właściwego ustawodawstwa regulują przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr: (...) z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE nr L 166 z 30 kwietnia 2004 r., str. 1, ze zm.), rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr: (...) z dnia 16 września 2009 r. dotyczącego wykonywania rozporządzenia (WE) nr: (...) w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE nr L 284 z 30 października 2009 r. ze zm.) i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzającego rozporządzenie (WE) nr: (...) i rozporządzenie (WE) nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo (Dz. Urz. UE Nr L 344 z 29 grudnia 2010 r.). Zgodnie z art. 1 rozporządzenia nr: (...), przepisy rozporządzenia (WE) nr: (...) i rozporządzenia nr: (...) mają zastosowanie do obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, jak również do członków ich rodzin i osób pozostałych przy życiu po ich śmierci pod warunkiem, że zamieszkują oni legalnie na terytorium państwa członkowskiego i znajdują się w sytuacji, która pod każdym względem dotyczy więcej, niż jednego państwa członkowskiego.

Z brzmienia powołanego przepisu wynika, że to instytucja państwa członkowskiego dokonuje oceny przesłanki warunkującej rozszerzenie rozporządzenia (WE) nr: (...) i rozporządzenia (WE) nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo. Przesłanką warunkującą to działanie jest „legalne zamieszkiwanie” obywatela państwa członkowskiego na terytorium państwa członkowskiego. Wskazać należy, że pojęcie „legalnego zamieszkania” na terytorium państwa członkowskiego nie zostało zdefiniowane na gruncie prawa europejskiego. Użycie zwrotu „legalne zamieszkiwanie” - bez dodatkowych warunków i bliższego sprecyzowania - w odniesieniu do terytorium państwa członkowskiego oznaczać musi poddanie kontroli legalności zamieszkiwania przepisom krajowym tego państwa. Przy czym nie może być to dowolna interpretacja, jak to uczynił ZUS uzależniając potwierdzenie legalnego zamieszkania od wydania dokumentu potwierdzającego obowiązek podatkowy w Polsce (rezydencję podatkową) wydany przez organ podatkowy. Żądanie takie organu rentowego jest nieuprawnione i nie znajduje oparcia w przepisach prawa europejskiego i polskiego. W szczególności źródłem prawa nie może być pismo Prezesa Zakładu z dnia 30 kwietnia 2018 r., znak: UP 2018- (...), z którego wynika, że od dnia 2 maja 2018 r. zmieniły się zasady dotyczące wymaganych dokumentów poświadczających legalność zamieszkania obywateli państw trzecich na terenie Polski i obok jednego z tytułów pobytowych: tj. zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego RP, zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt czasowy oraz pracę, wiza S. lub wiza krajowa, uznanie rezydencji podatkowej obywatela państwa trzeciego w RP za bezwzględnie obowiązujące kryterium do uznania pobytu cudzoziemca na terytorium RP za legalny. Wskazać należy, że jak wynika z ogólnodostępnej korespondencji prowadzonej pomiędzy Posłem K. O. i Podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej M. Z., mieli oni świadomość tego, że wprowadzone rozwiązania miały charakter tymczasowy jedynie do czasu zapadnięcia orzeczenia w sprawie C-477/17 B., wprowadzającego w tym zakresie rozwiązania wiążące dla całej UE.

P. podnieść należy, że certyfikat rezydencji zgodnie z definicją zawartą w art. 5a pkt. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oznacza zaświadczenie o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych wydane przez właściwy organ administracji podatkowej państwa zamieszkania podatnika. Zaś po myśli art. 3 ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż przez 183 dni w roku podatkowym. Tym samym, żądanie przez organ rentowy przedstawienia certyfikatu rezydencji podatkowej jest sprzeczne z celem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...), ujętym w jego preambule, jako lepsza integracja obywateli państw trzecich, którzy legalnie zamieszkują na terytorium państw członkowskich, poprzez przyznanie im jednolitych praw, odpowiadających możliwie jak najbardziej tym, z których korzystają obywatele Unii (pkt I). Zgodnie też z postanowieniami Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr: (...) z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie procedury jednego wniosku o jedno zezwolenie dla obywateli państw trzecich na pobyt i pracę na terytorium państwa członkowskiego oraz w sprawie wspólnego zbioru praw dla pracowników z państw trzecich przebywających legalnie w państwie członkowskim (Dz.U.UE.L.2011.343.1), obywatele państw trzecich, którzy zostali przyjęci w państwie członkowskim w celu wykonywania pracy zgodnie z prawem Unii lub prawem krajowym mają prawo do równego traktowania z obywatelami państwa członkowskiego, na którego terytorium przebywają, w zakresie działów zabezpieczenia społecznego określonych w rozporządzeniu (WE) nr: (...). Ograniczenia zastosowania zasady równego traktowania, które mogą wprowadzić państwa członkowskie w stosunku do legalnie zatrudnionych na ich terenie obywateli państw trzecich nie dotyczą zasad delegowania do pracy w innym państwie członkowskim, czy określania mającego zastosowanie ustawodawstwa, wprowadzonych rozporządzeniem (WE) nr: (...), a jakiekolwiek ograniczenia równego traktowania w zakresie zabezpieczenia społecznego na mocy cytowanej dyrektywy nie powinny naruszać praw przyznanych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzającego rozporządzenie (WE) nr: (...) i rozporządzenie (WE) nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo.

Wskazać również należy na utrwaloną w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zasadę (tzw. reguła VanderElsta) - prawo przedsiębiorcy delegowania legalnie zatrudnionych cudzoziemców spoza Unii na czas określony do innego państwa członkowskiego w celu wykonywania tam usługi, bez konieczności spełnienia w tym państwie wymogów w rodzaju uzyskania pozwolenia na pracę. Trybunał wskazał, że pewne dodatkowe wymagania w odniesieniu do pracowników delegowanych pochodzących z państw trzecich stawiane przez niektóre z państw członkowskich są nieproporcjonalne (por. wyrok ETS z dnia 9 sierpnia 1994r., w sprawie C-43-93, z dnia 19 stycznia 2006r., w sprawie C-244/04, z dnia 21 października 2004r., w sprawie C-445-03). W ocenie Sądu Okręgowego żądanie przedstawienia certyfikatu rezydencji podatkowej w stosunku do pracowników pochodzenia ukraińskiego i białoruskiego jest właśnie nieproporcjonalne i może narazić Polskę na odpowiedzialność z tytułu naruszenia prawa wspólnotowego. W szczególności w kontekście wymagań stawianych przez pozostałe państwa członkowskie co do konieczności legitymowania się przez kierowców podczas kontroli formularzem A1. I tak od dnia 1 kwietnia 2017 r. obowiązuje art. L. 114-15-1 francuskiego Kodeksu zabezpieczenia społecznego. Zgodnie z tym przepisem osoby zatrudnione lub pracujące na własny rachunek, które wykonują pracę we Francji i podlegają ustawodawstwu innego państwa członkowskiego lub, w przypadku ich braku, ich pracodawca lub przedstawiciel pracodawcy we Francji, muszą dostarczyć inspektorom kontroli formularz dotyczący właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego. Niedostarczenie tego dokumentu przez pracownika, pracodawcę lub przedstawiciela pracodawcy we Francji w trakcie kontroli, będzie skutkowało nałożeniem kary finansowej, a nawet zawieszeniem możliwości świadczenia usług w państwie przyjmującym. Tym bardziej, że jak wskazano powyżej wydanie certyfikatu rezydencji uzależnione jest między innymi od przebywania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W wyroku Trybunału z dnia 19 stycznia 2006 r. w sprawie C-244/04 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Federalnej Niemiec wskazała, że państwo członkowskie, które nie ogranicza się do uzależnienia delegowania pracowników będących obywatelami państw trzecich w celu świadczenia usług na jego terytorium od zwykłego oświadczenia przedsiębiorstwa mającego siedzibę w innym państwie członkowskim zamierzającego dokonać delegowania tych pracowników oraz które wymaga, by pracownicy ci byli zatrudnieni przez to przedsiębiorstwo od co najmniej roku, uchybia zobowiązaniom, które na nim ciążą na mocy art. 49 WE.

Jak już wyżej wskazano choć definicja „legalnego zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego” nie została zdefiniowana na gruncie prawa europejskiego, to pojęcie „legalnego zatrudnienia” zostało zinterpretowane przez (...) w wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. w sprawie R. van bestuur van de S. V. przeciwko D. B., I. L., H. on (...) (C-477/17). W zadanym przez Sąd odsyłający pytaniu prejudycjalnym zwrócono uwagę na to, że zastosowanie art. 1 rozporządzenia nr: (...) stwarza problem z uwagi na istniejące między różnymi jego wersjami językowymi rozbieżności, ponieważ pojęcie „legalne zamieszkanie” wydaje się odpowiadać zarówno obecności, która nie jest długoterminowa, jak i pobytowi przejawiającemu pewien stopień stałości. Sąd ten wskazywał, że ani długość obecności, ani fakt, że obywateli ci zachowują zwykły ośrodek swych interesów życiowych w państwie trzecim, nie są jako takie rozstrzygające przy określaniu, czy obywatele ci „legalnie zamieszkują na terytorium danego państwa członkowskiego” w rozumieniu art. 1 rozporządzenia nr: (...). Trybunał podkreślił, że zarówno z potrzeb jednolitego stosowania prawa Unii, jak i z zasady równości wynika, że treściom przepisu prawa Unii, takiemu jak art. 1 rozporządzenia nr: (...), który nie zawiera wyraźnego odesłania do prawa państw członkowskich dla określenia swego znaczenia i zakresu, należy nadać zwykle w całej Unii Europejskiej autonomiczną i jednolitą wykładnię. W sentencji orzeczenia wskazano, że artykuł 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr: (...) z dnia 24 listopada 2010 r. rozszerzającego rozporządzenie (WE) nr: (...) i rozporządzenie (WE) nr: (...) na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi rozporządzeniami jedynie ze względu na swoje obywatelstwo, należy interpretować w ten sposób, że obywatele państw trzecich, tacy jak ci, których dotyczy sprawa w postępowaniu głównym, przebywający i wykonujący tymczasowo pracę w różnych państwach członkowskich na rzecz pracodawcy mającego siedzibę w danym państwie członkowskim, mogą powoływać się na przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr: (...) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego i rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr: (...) z dnia 16 września 2009 r. dotyczącym wykonywania rozporządzenia nr: (...) zasady koordynacji w celu określenia ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego, któremu podlegają, ze względu na to, że przebywają oni i pracują legalnie na terytorium państw członkowskich. Zatem w świetle wyżej wymienionego orzeczenia o legalności zamieszkania przesądzają dwie przesłanki: legalnego przebywania oraz legalnej pracy. W tym miejscu wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości dokonał wykładni prawa UE, aby zapewnić jego stosowanie w taki sam sposób we wszystkich państwach UE. Pytanie prejudycjalne kierowane jest w sytuacji, gdy pojawiają się wątpliwości dotyczące wykładni prawa wspólnotowego lub ważności aktów instytucji wspólnotowych, nie zaś prawa krajowego. Orzeczenia w trybie prejudycjalnym wiążą zarówno sąd odsyłający, jak i wszystkie sądy w państwach UE, albowiem Sąd wspólnotowy wydaje orzeczenie prejudycjalne zwierające wykładnię przepisu prawa wspólnotowego, a jego celem jest eliminacja niezgodności pomiędzy prawem poszczególnych krajów a prawem wspólnotowym, któremu Trybunał Sprawiedliwości nadaje autonomiczną i jednolitą wykładnię w całej Unii Europejskiej.

W okolicznościach niniejszej sprawy bezspornym jest, że zainteresowany obywatel Białorusi, w spornym okresie czasu wykonywał stałą pracę kierowcy w międzynarodowym transporcie drogowym na podstawie umowy o pracę zawartej z polskim przedsiębiorcą, mającym siedzibę w Polsce i w związku z tym podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w Polsce. Bezsporne jest również i to, że zainteresowany został zatrudniony legalnie, albowiem przebywał na terytorium Polski na podstawie ważnej wizy i ważnej Karty Polaka. Co istotne także, w całym okresie zatrudnienia zainteresowanego w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zarówno pobyt, jak i praca były legalne. Zainteresowany posiada kartę Polaka, która zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz.U.2018 r. poz. 1272 t.j.), zwalniającą go z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.), która pozostawała ważna w okresie zatrudnienia przez płatnika składek. Ponadto zainteresowany legitymuje się też świadectwem kierowcy wydanym przez Głównego Inspektora Transportu Drogowego do celów zarobkowego przewozu drogowego rzeczy na podstawie licencji wspólnotowej. W spornym okresie zatrudnienia w odwołującej się Spółce, zainteresowany R. M. (2) posiadał zatem dokumenty potwierdzające jego legalny pobyt na terytorium Polski, jak również dokumenty potwierdzające legalność zatrudnienia.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 25 stycznia 2019 r. znak: (...) oraz z dnia 29 stycznia 2019 r. znak: (...)w ten sposób, że zobowiązał Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. do wydania odwołującej się Spółce zaświadczenia o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego, mającym zastosowanie do osoby uprawnionej na formularzu A1 dla R. M. (2) na okres od 18 stycznia 2019 r. do 26 lutego 2019 r. (pkt. 1 wyroku) oraz na okres od 27 lutego 2019 r. do 13 grudnia 2019 r. (pkt. 2 wyroku).

O kosztach zastępstwa procesowego, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., w związku z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. poz. 1804 oraz z 2016 r. poz. 1667), zmienionego następnie Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 września 2017 r., zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę w wysokości 360,00 zł (2 x 180,00 zł) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt. 3 wyroku).

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć (...)

MW