Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lipca 2025 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Renata Gąsior

Protokolant st. sekr. sądowy Marta Jachacy

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 czerwca 2025 r. w Warszawie

sprawy R. G. (1)

z udziałem M. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o przeniesienie odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu składek

na skutek odwołania R. G. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 18 listopada 2022 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 18 listopada 2022 r. nr (...) w ten sposób, że ustala, że odwołujący R. G. (1) nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania płatnika (...) S.A. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie 224.374,35 zł za okresy objęte decyzją,

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz odwołującego R. G. (1) kwotę 21.600,00 zł (dwadzieścia jeden tysięcy sześćset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, oddalając wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w pozostałym zakresie.

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 5 sierpnia 2023 r. R. G. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, odwołał się od wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 18 listopada 2022 r. decyzji nr (...), stwierdzającej jego odpowiedzialność jako członka zarządu za zobowiązania spółki (...) S.A. z tytułu niepłaconych składek.

R. G. (1) wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez jej uchylenie w całości, względnie poprzez orzeczenie, że nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania płatnika (...) S.A. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenia zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z odsetkami za zwłokę w łącznej kwocie 224.374,35 zł, ewentualnie o uchylenie w całości decyzji i przekazanie sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania, z uwagi na rażące naruszenie przepisów postępowania. Ponadto odwołujący się wniósł o zasądzenie od Zakładu na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, według norm przypisanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, przy zastosowaniu czterokrotności stawki minimalnej, o której mowa § 20 w zw. z § 15 ust. 3 w zw. z § 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

Zaskarżonej decyzji odwołujący się zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 116 § 1 i 2, art. 108 § 1 art. 107 § 1 i 2 pkt 1, 2 i 4 ustawy Ordynacja podatkowa poprzez ich błędną wykładnię polegającą na mylnym uznaniu, że możliwe jest orzeczenie w drodze decyzji administracyjnej o odpowiedzialności członka zarządu za zobowiązania płatnika spółki akcyjnej, pomimo braku wykazania przez organ, że egzekucja z majątku tej spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna i pomimo braku wykazania istnienia zaległości składkowej Spółki. Ponadto, zarzuty prawa materialnego dotyczyły naruszenia art. 65 § 1 k.c. w zw. z art. 60 k.c. w zw. z art. 61 § 1 k.c. w zw. z art. 109 ¹ § 1 k.c. w zw. z art. 109 ⁴ § 2 k.c. w zw. z art. 373 § 2 k.s.h. w zw. z art. 369 § 5 k.s.h. poprzez błędną wykładnię oświadczeń woli Odwołującego złożonych Spółce w dniu 27 grudnia 2017 r. polegającą na uznaniu, że wypowiedzenie nie wywarło skutku w postaci rezygnacji Odwołującego z funkcji Wiceprezesa Zarządu Spółki ze skutkiem natychmiastowym. Zarzucono również naruszenie art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art 116 § 1 i 2 w zw. z art. 108 § 1 w zw. z art. 107 § 1 i2 pkt 1, 2 i 4 w zw. z art. 65 § 1 k.c. w zw. z art. 60 k.c. w zw. z art. 61 § 1 k.c. w zw. z art. 109 ¹ § 1 k.c. w zw. z art. 109 ⁴ § 2 k.c. w zw. z art. 373 § 2 k.s.h. art. 369 § 5 k.s.h. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na wadliwym orzeczeniu w drodze Decyzji o odpowiedzialności Odwołującego za zobowiązania składkowe Spółki, których termin płatności przypadał w czasie, w którym Odwołujący nie pełnił już funkcji Wiceprezesa Zarządu Spółki, tj. pomimo braku istnienia jakichkolwiek zaległości składkowych Spółki w okresie do dnia 27 grudnia 2017 r., a ponadto w okresie pełnienia przez niego funkcji Wiceprezesa Zarządu Spółki, tj. do dnia 27 grudnia 2017 r., nie zaistniały przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki, otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego, bądź zatwierdzenia układu w postępowaniu o zatwierdzenie układu, ponieważ Spółka była wypłacalna i zakończyła rok obrotowy 2017 z zyskiem, zaś ewentualne niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki nastąpiło bez winy Odwołującego.

W dalszej kolejności odwołujący się podniósł zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w zw. z art. 80 k.p.a. 6 w zw. z art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 9 k.p.a. w zw. z art. 11 k.p.a. poprzez dokonanie dowolnej i wybiórczej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, a w szczególności poprzez bezpodstawne i sprzeczne z zasadami logicznego myślenia uznanie, że przedłożony przez Odwołującego dokument Wypowiedzenia nie miał znaczenia dla kwestii ustalenia daty utraty przez Odwołującego statusu Wiceprezesa Zarządu Spółki. Ponadto, zarzucono naruszenie art. 123 ww. ustawy w zw. z art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 75 § 1 k.p.a. w zw. z art. 89 § 1 i 2 k.p.a. w zw. z art. 9 k.p.a. poprzez brak podjęcia przez Organ wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy, polegający na zaniechaniu wyjaśnienia przez Organ kwestii daty utraty przez Odwołującego statusu Wiceprezesa Zarządu Spółki. Nadto, poprzez bezpodstawne ustalenie, że postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec Spółki okazało się bezskuteczne, podczas gdy postępowanie to nie zostało jeszcze zakończone. Następnie, poprzez brak wszechstronnego rozpatrzenia zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz niepodjęcie przez Organ wszelkich czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, w szczególności poprzez niezbadanie stanu finansów Spółki w okresie pełnienia przez Odwołującego funkcji Wiceprezesa Zarządu Spółki, jak też zaniechanie zbadania ograniczonego zakresu kompetencji Odwołującego w Spółce. Wreszcie, poprzez sporządzenia uzasadnienia Decyzji w sposób wewnętrznie sprzeczny, niepogłębiający zaufania obywatela do Organu, polegający na wskazaniu z jednej strony, że postępowanie egzekucyjne wobec Spółki nie zostało zakończone, a z drugiej na całkowicie odmiennym stwierdzeniu, że postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku Spółki okazało się bezskuteczne (odwołanie R. G. (2) – k. 2-47 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie go całości i zasądzenia od R. G. (1) kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Odnosząc się do sformułowanych w odwołaniu zarzutów, organ rentowy podniósł, że odwołujący się nie wykazał żadnych przesłanek egzoneracyjnych zwalniających go z odpowiedzialności, jako członka zarządu. Organ rentowy nadmienił, że przewidziana w art. 116 ustawy Ordynacja Podatkowa odpowiedzialność członka zarządu jest niezależna od tego, czy zaległości powstały z przyczyn zależnych, czy też niezależnych od członka zarządu. Zdaniem organu rentowego argument, że odwołujący nie zajmował się sprawami finansowo-księgowymi Spółki należy uznać za pozostający bez wpływu na zakres jego odpowiedzialności. Zakład podkreślił, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą odwołujący się jako wiceprezes zarządu spółki, jest zobowiązany do tego, aby orientować się w jej sytuacji finansowej. Odnosząc się do zarzutów dotyczących wydania decyzji o odpowiedzialności członka zarządu wobec braku stwierdzenia bezskuteczności egzekucji Zakład podkreślił, że nie jest konieczne formalne uzyskanie postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z uwagi na jego bezskuteczność, aby możliwe było wydanie decyzji w przedmiocie, jak zaskarżona. Organ rentowy podniósł, wspierając się wyrokiem NSA z 21 lipca 2022 r. III FSK 1314/21, że bezskuteczność egzekucji może być stwierdzona na podstawie każdego prawnie dopuszczalnego dowodu. W oparciu o powyższe Zakład uznał, że bezskuteczność egzekucji może być stwierdzona także na podstawie ustaleń wynikających z postępowania egzekucyjnego innego aniżeli dotyczącego zobowiązań podatkowych, za które członek zarządu ponosi odpowiedzialność. Zdaniem organu rentowego, powielanie czynności egzekucyjnych tylko w celu formalnego potwierdzenia bezskuteczności egzekucji byłoby oczywiście zbędne i generowało niepotrzebne koszty odgórnie niemożliwe do odzyskania. Organ rentowy przyjął, że rozliczenia konta Spółki są prawnie dopuszczonym dowodem na brak skuteczności postępowania egzekucyjnego. Ponadto dodał, że jako majątek spółki wykazano nieruchomości, z których przeprowadzenie egzekucji byłoby bezcelowe i bezskuteczne z uwagi na ich obciążenia hipoteczne oraz ilość prowadzonych postępowań egzekucyjnych (odpowiedź Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na odwołanie – k. 366-367 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Spółka (...) S.A., NIP (...), została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego w dniu 4 października 2012 r. pod numerem KRS (...). Siedziba spółki mieści się w W. przy ulicy (...). Przeważający przedmiot działalności spółki oznaczony został według klasyfikacji PKD kodem 62.09.Z i stanowi go pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych. Organami spółki (...) S.A. jest Zarząd, Rada Nadzorcza i Walne Zgromadzenie. Skład osobowy Zarządu Spółki ulegał zmianom na przestrzeni czasu. Początkowo prezesem Zarządu był A. G. (1), wówczas funkcję wiceprezesa pełnił M. D., a członkiem Zarządu był D. O. (dane z KRS – k. 53-67 a.s.).

Odwołujący się R. G. (1) został zatrudniony w Spółce (...) S.A. w dniu 31 maja 2013 r. na stanowisku dyrektora handlowego na okres próbny, a od 1 września 2013 r. na czas nieokreślony (umowa o pracę na okres próbny z dnia 31 maja 2013 r. – k. 361 a.s., umowa o pracę na czas nieokreślony z dnia 1 września 2013 r. – k. 363 a.s.). Do jego obowiązków służbowych należało m.in zarządzanie zespołem handlowców, pracowników działu technicznego, działu wdrożeń, pozyskiwanie klientów i rozwijanie tej dziedziny działalności spółki (zeznania M. D. – k. 927-932 a.s.).

Wobec braków osobowych w składzie Zarządu spółki po odejściu A. G. (1) i D. O., w organie tym nastąpiły zmiany personalne. M. D. objął funkcję prezesa zarządu spółki, a R. G. (1) objął funkcję wiceprezesa zarządu spółki (...) S.A., co potwierdzone zostało wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego, dokonanym w dniu 27 sierpnia 2015 r. (dane z KRS – k. 53-67 a.s.). Obowiązki, które R. G. (1) dotychczas wykonywał jako dyrektor handlowy, po objęciu przez niego funkcji wiceprezesa zarządu spółki, wykonywał nadal. Jako wiceprezes, miał większą możliwość działania, mógł prowadzić negocjacje kontraktów, rozmowy z klientami, odpowiadał za nabór pracowników, przeprowadzanie rekrutacji i za strategię spółki w tym zakresie. Finansami spółki zajmował się prezes zarządu spółki M. D. i to z nim R. G. (1) musiał się skontaktować przy wydatkowaniu pieniędzy spółki (zeznania M. D. – k. 927-932 a.s., zeznania R. G. (1) – k. 951-958 a.s.).

Ponadto, w spółce ustanowiono prokurenta w osobie P. G. (1), który początkowo działał jako prokurent łączny, co potwierdzał wpis do KRS dokonany w dniu 22 października 2015 r. Następnie P. G. (1) objął funkcję prokurenta samoistnego w spółce, co zostało potwierdzone wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego, dokonanym w dniu 9 maja 2017 r. P. G. (1) oprócz tego, że był prokurentem, prowadził również tzw. biuro zarządu co w praktyce oznaczało, że zajmował się wszystkimi umowami, dokumentami, raportami na giełdę i audytami. (dane z KRS – k. 53-67 a.s., zeznania P. G. (1) – k. 915-917 a.s., zeznania R. G. (1) – k. 951-958 a.s.).

Prezes zarządu spółki – M. D. – rzadko bywał w pracy, w biurze i w siedzibie spółki. Z kolei jej prokurent P. G. (1) był obecny codziennie (zeznania P. G. (1) – k. 915-917 a.s., zeznania M. D. – k. 927-932 a.s., zeznania R. G. (1) – k. 951-958 a.s.).

Pismem z dnia 27 grudnia 2017 r. R. G. (1) wypowiedział umowę o pracę zawartą ze spółką (...) S.A. i jednocześnie w tym samym piśmie zawarł informację o rezygnacji z funkcji wiceprezesa zarządu spółki ze skutkiem natychmiastowym. Ww. dokument R. G. (1) w dniu 27 grudnia 2017 r. przedłożył prokurentowi samoistnemu spółki (...), który na potwierdzenie jego otrzymania, oparzył go własnoręcznym podpisem i pieczęcią spółki (pismo R. G. (1) o rezygnacji z funkcji członka zarządu – k. 51a.s., zeznania R. G. (1) – k. 951-958 a.s., zeznania P. G. (1) – k. 915-917 a.s.).

Prokurent nie był zaskoczony faktem rezygnacji i wypowiedzenia umowy o pracę przez R. G. (1). Wiedział, że wcześniej pewne rozmowy na temat dalszej współpracy R. G. (1) ze spółką były już prowadzone z M. D.. Prokurent przyjął pismo odwołującego się i po tym zdarzeniu, było dla niego oczywiste, że na podstawie okazanego mu dokumentu R. G. (1) przestaje być członkiem zarządu i przestaje brać udział w życiu spółki jako jej wiceprezes (zeznania P. G. (1) – k. 915-917 a.s.).

Do M. D. – prezesa zarządu spółki – informacja o rezygnacji z funkcji w zarządzie spółki i wypowiedzeniu umowy o pracę przez R. G. (1) dotarła pod koniec grudnia 2017 r. w formie wiadomości sms. Przekazanie mu przez prokurenta ww. informacji przypadło na czas jego urlopu poza granicami Polski. M. D. z akceptacją podszedł do otrzymanej informacji, chociaż miał nadzieję, że decyzja ta zostanie podjęta w późniejszym terminie (zeznania P. G. (1) – k. 915-917 a.s., zeznania M. D. – k. 927-932 a.s.).

Z dniem 27 grudnia 2017 r. R. G. (1) przestał pełnić w spółce funkcję wiceprezesa zarządu spółki. Informacja o tym fakcie rozeszła się wśród pracowników spółki. Niektórzy pracownicy powzięli wiedzę z informacji przekazywanych od innych, bardziej wtajemniczonych osób, ale była też grupa pracowników, których R. G. (1) bezpośrednio sam poinformował o rezygnacji z pełnionej funkcji w zarządzie i z zajmowanego stanowiska służbowego pod koniec grudnia 2017 r. R. G. (1) od dnia złożenia rezygnacji z funkcji wiceprezesa zaprzestał wykonywania wobec pracowników czynności, jakimi zajmował się będąc wiceprezesem zarządu spółki, np. zaprzestał podpisywania pracownikom wniosków o urlop wypoczynkowy. Jednocześnie, w okresie obowiązującego go trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia umowy o pracę, R. G. (1) ustalił z M. D., że będzie kończył czynności służbowe związane ze stanowiskiem zajmowanym na podstawie umowy o pracę, tj. np. pojawiał się w siedzibie spółki, odbierał telefony od pracowników, a kończył zagadnienia strategicznych projektów. Od lutego 2018 r. R. G. (1) nie przychodził już w ogóle do pracy, a formalnie okres wypowiedzenia upłynął z dniem 1 marca 2018 r. (zeznania A. G. (2) – k. 918-919 a.s., zeznania G. K. – k. 919-921 a.s., zeznania M. P. – k. 921-923 a.s. zeznania B. K. (1) – k. 923-926 a.s., zeznania R. G. (1) – k. 951-958 a.s.).

Z dniem 1 marca 2017 r. R. G. (1) rozpoczął świadczenie pracy w ramach okresu próbnego na rzecz nowego pracodawcy – (...) Sp. z o.o. (zaświadczenie o zatrudnieniu z dnia 19 lutego 2025 r. – k. 913 a.s.)

Zmiana danych ujawnionych w Krajowym Rejestrze Sądowym polegająca na wykreśleniu wpisu o uczestnictwie R. G. (1) w zarządzie spółki (...) S.A. została dokonana wpisem z dnia 11 października 2018 r., a sam wniosek o zmianę danych złożono dopiero w sierpniu 2018 r. (bezsporne, a ponadto dane z KRS – k. 53-67 a.s.).

Spółka (...) S.A. była zgłoszona jako płatnik składek, zatrudniała pracowników i zleceniobiorców, a z tego tytułu była zobowiązana do opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (bezsporne). Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. po ustaleniu, że spółka nie wywiązała się z obowiązków jakie ciążyły na niej jako na płatniku składek, pismem z dnia 1 lipca 2022 r. zawiadomił prezesa zarządu spółki M. D., wiceprezesa zarządu spółki (...) i prokurenta spółki (...) o wszczęciu z urzędu postępowania w przedmiocie orzeczenia o ich odpowiedzialności jako za zobowiązania spółki (...) S.A. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (zawiadomienie – nienumerowana karta akt rentowych).

W dniu 18 listopada 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wydał decyzję nr (...), w której orzekł o odpowiedzialności R. G. (1) za zobowiązania płatnika – spółki (...) S.A. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z odsetkami za zwłokę w łącznej kwocie 224.374,35 zł. W ww. decyzji organ rentowy określił, że na wskazane zadłużenie składają się zobowiązania na:

1.  Fundusz Ubezpieczeń Społecznych za okres od 01/2018 r. do 02/2018 r.:

a.  z tytułu nieopłaconych składek – 99.278,78 zł

b.  z tytułu odsetek na dzień 18 listopada 2022 r. – 42.033,00 zł

c.  z tytułu kosztów egzekucyjnych 7.589,80 zł

2.  Fundusz Ubezpieczenia Zdrowotnego za okres od 12/2017 r. do 2/2018 r.:

a.  z tytułu nieopłaconych składek – 38.522,60 zł

b.  z tytułu odsetek na dzień 18 listopada 2022 r. – 16.440,00 zł

c.  z tytułu kosztów egzekucyjnych – 3.440,00 zł

3.  Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od 12/2017 r. do 02/2018 r.:

a.  z tytułu nieopłaconych składek – 11.207,87 zł

b.  z tytułu odsetek na dzień 18 listopada 2022 r. – 4.780,00 zł

c.  z tytułu kosztów egzekucyjnych – 1.082,30 zł. (decyzja nr (...) – nienumerowana karta akt ZUS).

Organ rentowy wydał także decyzje dotyczące stwierdzenia odpowiedzialności za nieuiszczone składki wobec M. D. i P. G. (1) (bezsporne, a ponadto decyzje w aktach rentowych).

R. G. (1), działając przez profesjonalnego pełnomocnika, odwołał się od decyzji nr (...) stwierdzającej jego odpowiedzialność z tytułu nieopłaconych składek, co zainicjowało przedmiotowe postępowanie sądowe (odwołanie – k. 2-47 a.s.).

Powyższy stan faktyczny w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy Sąd Okręgowy ustalił na podstawie przywołanych dokumentów, zawartych w aktach organu rentowego i w aktach postępowania sądowego. Autentyczność tych dokumentów nie była przez strony kwestionowana i nie budziła wątpliwości Sądu. Wskazania wymaga, że nawet wobec dokumentu w postaci pisma z dnia 27 grudnia 2017 r. zatytułowanego „wypowiedzenie umowy o pracę” nie był przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych podnoszony zarzut jego nieautentyczności. Organ rentowy nie kwestionował, że przedmiotowe pismo zostało sporządzone w dacie na nim widniejącej, nie podważał także, że pochodzi ono od R. G. (1) ani nie twierdził, że nie zostało okazane osobie, która potwierdziła swym podpisem jego przyjęcie. W ocenie Sądu, dokument ten jako autentyczny, mógł stanowić dowód tego, co zostało nim stwierdzone, tj. dowód złożenia rezygnacji z funkcji członka zarządu i okoliczność przyjęcia pisma przez P. G. (1).

W ocenie Sądu, nie można zgodzić się z argumentacją Zakładu, że dokument, nie mógł być dowodem na skuteczne zrezygnowanie z funkcji wiceprezesa zarządu spółki, z tego tylko powodu, że przyjmujący go od R. G. (1) prokurent samoistny spółki opatrzył go adnotacją „potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia”. Organ rentowy z okoliczności tej wyprowadził błędny wniosek i przyjął, że wobec braku adekwatnego stwierdzenia o potwierdzeniu otrzymania rezygnacji z funkcji członka, nie doszło do złożenia rezygnacji w sposób skuteczny, ponieważ przedstawiciel spółki swoim podpisem nie potwierdził otrzymania rezygnacji z funkcji. Sąd nie podzielając poglądu organu rentowego, dokonał oceny, że sposób sformułowania oświadczeń woli R. G. (1) i fakt ich umieszczenia na jednym dokumencie nakazuje przyjąć, że obie te informacje dotarły do spółki w tym samym czasie.

Ponadto, okoliczność ta wynika z zeznań przedstawicieli spółki – prokurenta samoistnego P. G. (1) i prezesa zarządu M. D.. Ww. osoby potwierdziły odbiór przez Spółkę dokumentu oraz dotarcie do nich oświadczenia woli odwołującego się, zarówno w zakresie wypowiedzenia umowy o pracę, jak i rezygnacji z funkcji w zarządzie. Sąd nie miał podstaw, by kwestionować wiarygodność zeznań ww. osób. Ich twierdzenia korelowały ze sobą i znajdowały potwierdzenie w zeznaniach odwołującego się, co do których Sąd również nie miał wątpliwości o ich wiarygodności. Zeznania R. G. (1), P. G. (1) i M. D. potwierdzały się wzajemnie, były szczegółowe i Sąd nie miał powodów, by przyjmować, że stanowią ustaloną jedynie na potrzeby postępowania wersję wydarzeń. W tych okolicznościach Sąd przyjął, że zeznania ww. osób, jako że tworzą spójną logiczną całość, zasługują na obdarzenie ich przymiotem wiarygodności.

W ten sam sposób ocenił Sąd zeznania pozostałych przesłuchanych świadków, tj . A. G. (2), G. K., M. P. i B. K. (1). Świadkowie, jako pracownicy spółki, a nie osoby nią zarządzające, nie mieli wiedzy o szczegółach jej funkcjonowania, jednak zgodnie twierdzili, że znana im była okoliczność rezygnacji z funkcji wiceprezesa spółki przez R. G. (1). Świadkowie nie umieli precyzyjnie wskazać daty tej rezygnacji, co nie budziło wątpliwości sądu odnośnie do wiarygodności ich zeznań i było usprawiedliwione upływem czasu od wydarzeń, na okoliczność których zeznawali – jednak w sposób wzajemnie się potwierdzający wskazywali, że rezygnacja nastąpiło na przełomie roku 2017/2018. Ww. świadkowie – z wyjątkiem B. K. (2), która jako księgowa spółki, nie miała w tym zakresie żadnej wiedzy – zgodnie wskazywali także, że z okolicznością rezygnacji z funkcji łączył się fakt zaprzestania wykonywania przez R. G. (1) czynności w zarządzie spółki, które dotychczas wykonywał, a które dotyczyły głównie spraw pracowniczych – stąd też dla świadków – pracowników spółki – zmiana ta była zauważalna.

Pozostałe dowody dokumentarne – nie wymienione w części dotyczących ustaleń faktycznych sprawy, a zgromadzone w jej aktach w toku postępowania sądowego – pomimo że nie miał Sąd powodów, by wątpić w ich autentyczność czy wiarygodność okoliczności nimi stwierdzone, nie były przydatne do ustalenia faktów sprawy w zakresie potrzebnym do jej rozstrzygnięcia, dlatego nie uczynił ich podstawą ustaleń faktycznych.

Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominął wniosek odwołującego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu finansów, księgowości, rachunkowości i analizy przedsiębiorstw, uznając, że w zakresie niezbędnym do rozstrzygnięcia sprawy dowód ten nie zmierza do wykazania okoliczności o istotnym znaczeniu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jako zasadne podlegało uwzględnieniu.

Istota sporu, jaki powstał na gruncie przedmiotowej sprawy sprowadzała się do rozstrzygnięcia czy zaistniały przesłanki do tego, by Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. mógł stwierdzić odpowiedzialność wiceprezesa zarządu spółki (...) S.A. za jej zobowiązania z tytułu nieopłaconych składek – co uczynił zaskarżoną decyzją wobec R. G. (1).

Jako podstawę prawną zaskarżonej decyzji organ rentowy wskazał przepis art. 108 § 1 w zw. z art. 107 § 1 i 2 pkt 1, 2 i 4 oraz art. 116 ustawy z dnia 28 sierpnia 1998 r. Ordynacja podatkowa w zw. z art. 31 i art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Przechodząc do rozważań o niezasadności wydanej decyzji przypomnieć należy, że zasadniczo obowiązek zapłaty zobowiązania podatkowego czy składkowego ciąży na podatniku i on sam ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem. Zgodnie z przepisem art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy.

Na podstawie przepisu art. 32 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

W myśl przepisu art. 47 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, płatnik składek posiadających osobowość prawną, zatem spółka akcyjna – w terminie do 15 dnia następnego miesiąca przesyła deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc.

Zgodnie z art. 31 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio m.in. art. 107 § 1, la i 2 pkt 2 i 4, art. 108 § 1 i 4, art. 116 ustawy Ordynacja podatkowa.

W celu zabezpieczenia wykonania zobowiązań podatkowych i tym samym zapewnienia skuteczności systemu podatkowego, ustawodawca wprowadził solidarną z płatnikiem odpowiedzialność osób trzecich, co poprzez wspomniany wyżej przepis art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ma zastosowanie także wobec należności składkowych ZUS.

Odpowiedzialność osób trzecich, m.in. członków zarządu spółki będącej płatnikiem za zobowiązania podatkowe spółki została szczegółowo uregulowania w art. 116 Ordynacji podatkowej. Przepis ten wskazuje, że za zaległości podatkowe spółki akcyjnej, spółki akcyjnej w organizacji, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, prostej spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej w organizacji, całym swoim majątkiem solidarnie odpowiadają członkowie zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu:

1) nie wykazał, że:

a) we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym czasie zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2024 r. poz. 1428) albo zatwierdzono układ w postępowaniu o zatwierdzenie układu, o którym mowa w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne, albo

b) niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy;

2) nie wskazuje mienia spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części.

W myśl art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu.

Z kolei, zgodnie z art. 108 § 1 ww. ustawy o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej organ podatkowy orzeka w drodze decyzji.

W konsekwencji należy uznać, że powstanie odpowiedzialności za zaległości składkowe członka zarządu spółki akcyjnej jest uzależnione od orzeczenia przez ZUS, w drodze decyzji administracyjnej, o odpowiedzialności członka zarządu za zaległości składkowe takiej spółki akcyjnej. Jednak, aby wydanie decyzji w tym przedmiocie było możliwe, niezbędne jest spełnienie pozytywnych przesłanek wynikających z art. 116 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Analiza treści tego przepisu nakazuje przyjąć, że istnieją trzy przesłanki pozytywne, których dopiero łączne wystąpienie w konkretnym stanie faktycznym warunkuje odpowiedzialność osoby trzeciej za zobowiązania spółki, są to:

1.  posiadanie przez osobę, której ma być przypisana odpowiedzialność, statusu osoby pełniącej funkcję członka zarządu spółki w czasie, w którym upływał termin płatności zobowiązania;

2.  całkowita albo częściowa nieskuteczność prowadzonej egzekucji z majątku spółki;

3.  istnienie zaległości składkowej.

W przypadku braku którejkolwiek z przesłanek pozytywnych orzeczenie o odpowiedzialności członka zarządu nie może nastąpić, a zatem wydana w takiej sytuacji decyzja nie może stać się źródłem odpowiedzialności osoby trzeciej.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu, organ rentowy nieprawidłowo w realiach sprawy ocenił, że spełniona została pierwsza z ww. przesłanek pozytywnych – tj., że R. G. (1) w dacie wymagalności należności składkowych na rzecz ZUS, był członkiem zarządu spółki (...) S.A. Takie błędne przyjęcie, jakiego dokonał organ rentowy, było konsekwencją wadliwie dokonanej wykładni oświadczeń woli R. G. (1) złożonych spółce w dniu 27 grudnia 2017 r. w dokumencie zawierającym wypowiedzenie umowy o pracę oraz rezygnację z pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu Spółki. Organ rentowy przyjął, że do spółki dotarło jedynie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę, skoro prokurent spółki opatrzył dokument adnotacją „potwierdzam odbiór wypowiedzenia”.

Sąd jednak dokonał innej niż organ rentowy oceny adnotacji widniejącej na przedmiotowym dokumencie. W ocenie Sądu adnotacja ta – sygnowana podpisem prokurenta spółki i opatrzona jej pieczęcią, stanowi dowód otrzymania przez niego pisma nazwanego „wypowiedzenie umowy o pracę” i stąd – adekwatnie do tej nazwy – zostało sformowane potwierdzenie odbioru tego dokumentu poprzez poczyniony na nim zapis „potwierdzam otrzymanie wypowiedzenia”. Zdaniem Sądu, sformułowanie to należy interpretować jako potwierdzenie fizycznego otrzymania dokumentu o danej nazwie. Zatem błędna jest interpretacja organu rentowego, zasadzająca się na przyjęciu, że prokurent potwierdził jedynie przyjęcie informacji o wypowiedzeniu umowy o pracę, zaś informacji o rezygnacji z funkcji wiceprezesa spółki w ogóle nie przyjął. Obie te informacje zostały zawarte w jednym dokumencie i skoro prokurent spółki potwierdził odbiór pisma, tym samym potwierdził dotarcie do niego dwóch informacji w tym piśmie zawartych.

O słuszności takiej interpretacji adnotacji zamieszonej na dokumencie, a nie tej którą prezentuje Zakład, świadczy także treść zeznań świadka P. G. (1) i zainteresowanego M. D.. P. G. (1) – ówczesny prokurent samoistny spółki – wprost wskazał w złożonych zeznaniach, że otrzymał przedmiotowy dokument w dacie na nim widniejącej, zapoznał się z jego treścią, tak co do wypowiedzenia umowy, jak i rezygnacji z funkcji w zarządzie spółki i informacje te przekazał M. D. – prezesowi zarządu spółki. W konsekwencji otrzymanych oświadczeń woli P. G. (2) przyjął, że od dnia 27 grudnia 2017 r. R. G. (1) nie pełni żadnej funkcji w organie spółki i w ten sam sposób, okoliczność tę interpretował prezes zarządu spółki M. D., co także wprost wynika z jego zeznań.

Powyżej scharakteryzowany materiał dowodowy dał zatem podstawy do przyjęcia, że oba oświadczenie woli R. G. (1) zawarte w piśmie nazwanym „wypowiedzenie umowy o pracę” dotarły do prokurenta samoistnego spółki w taki sposób, że mógł on zapoznać się z ich treścią, co też uczynił, a następnie informacje z nich wynikające przekazał prezesowi zarządu spółki i on również się z nimi zapoznał.

Kwestie dotyczące funkcjonowania organów spółki akcyjnej, w tym postępowanie w zakresie rezygnacji z funkcji członka zarządu, uregulowano w Ustawie z dnia 15 września 2000 roku – Kodeks spółek handlowych i w obecnym kształcie regulacje te odpowiadają treści uchwały 7 sędziów SN z 31 marca 2016 roku (III CZP 89/15), w której skład orzekający uznał, że oświadczenie członka zarządu spółki dotyczące rezygnacji z członkostwa w tym podmiocie musi zostać złożone innemu członkowi zarządu lub prokurentowi, z wyjątkiem przypadku gdy wspólnik jest jednocześnie jedynym członkiem zarządu. Sąd Najwyższy podkreślił, że w razie przekazania oświadczenia o rezygnacji ustnie lub na piśmie bezpośrednio pozostałym członkom zarządu, a przynajmniej jednemu z nich lub prokurentowi, dniem złożenia tego oświadczenia jest dzień przekazania go w sposób wymagany przez art. 61 k.c. Z kolei, zgodnie z art. 369 § 5 k.s.h. mandat członka zarządu wygasa również wskutek śmierci, rezygnacji albo odwołania go ze składu zarządu. Oświadczenie członka zarządu o rezygnacji ma charakter jednostronnego oświadczenia woli i może być złożone w każdej chwili bez uzasadnienia przyczyn takiej decyzji. Oświadczenie to, dla swej skuteczności nie wymaga też akceptacji czy zgody. Ponadto, zgodnie z treścią art. 373 § 2 k.s.h. oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism spółce mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta. Przyjąć należy, że powyższa regulacja dotyczy także przyjmowanych przez Spółkę oświadczeń o rezygnacji z funkcji członka zarządu. Ma ona charakter bezwzględnie obowiązujący, a zatem nie może być modyfikowana zapisami statutu spółki.

Nadto należy mieć na względzie, że do składania oświadczenia woli o rezygnacji z funkcji członka zarządu spółki stosuje się przepisy art. 61 k.c. dotyczące składania oświadczeń woli, co zostało także potwierdzone w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 lutego 2022 roku (sygn. akt III FSK 4643/21). Zgodnie z art. 61 § 1 k.c. oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią.

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy skonstatować należy, że rezygnacja z funkcji wiceprezesa zarządu spółki (...) S.A. złożona przez R. G. (1) odniosła swój skutek, w momencie, kiedy trafiła do prokurenta samoistnego spółki w taki sposób, że ten mógł zapoznać się z jej treścią, co w realiach sprawy nastąpiło w dniu 27 grudnia 2017 r. Wówczas bowiem prokurent samoistny spółki – (...), odebrał przedmiotowe pismo, zawierające oprócz oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę, także oświadczenie woli o rezygnacji z funkcji wiceprezesa zarządu spółki i w tej samej dacie zapoznał się z treścią obu oświadczeń.

Konkludując, błędnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. przyjął, że R. G. (1) pełnił funkcję Wiceprezesa Zarządu Spółki po dniu 27 grudnia 2017 r.

Prawidłowości tak ustalonej okoliczności nie podważa fakt, że zmiana danych w rejestrze KRS, co do składu zarządu spółki (...) S.A. została ujawniona dopiero październiku 2018 r. W orzecznictwie sądowym i w doktrynie utrwalone jest stanowisko, że sam wpis do KRS nie decyduje o tym czy ktoś jest czy nie jest członkiem zarząd, bowiem status prawny członka zarządu spółki określają umowa spółki i przepisy Kodeksu spółek handlowych, zaś wpis do KRS w tym przedmiocie nie ma konstytutywnego charakteru.

Nietrafione jest więc powoływanie się przez Zakład na datę wpisu w KRS jako datę zaprzestania pełnienia przez R. G. (1) funkcji wiceprezesa spółki. Wpis członka zarządu do KRS ma jedynie znaczenie deklaratoryjne (zob. Kodeks spółek handlowych Komentarz tytuł (...) spółki kapitałowe, dział I spółka z o.o. tom 2, pod red. Tomasza Siemiątkowskiego, Radosława Potrzeszcza wydanie 1, Wielkie Komentarze, LexisNexis do art. 299 KSH, str. 724- 725 pkt 22).

Nie można także przyznać słuszności organowi rentowemu w czynionej przez niego dedukcji polegającej na tym, że z faktu, że R. G. (1) pojawiał się w siedzibie spółki po 27 grudnia 2017 r. wynika, że z funkcji członka jej zarządu nie zrezygnował. Krytycznie odnosząc się do takiego toku rozumowania wskazać należy, że pomimo natychmiastowej rezygnacji z funkcji w zarządzie spółki, co potwierdzili odwołujący się, prokurent i prezes zarządu spółki, R. G. (1) obowiązywał trzymiesięczny okres wypowiedzenia umowy o pracę i z tym wiązała się jego obecność w spółce po dacie 27 grudnia 2017 r. Wynika to z zeznań samego odwołującego się, jak i z zeznań prezesa zarządu spółki M. D. oraz z zeznań osób będących pracownikami spółki. Okoliczność pojawiania się w pracy R. G. (1) po dacie rezygnacji z funkcji w organie spółki, będąca konsekwencją obowiązującego go okresu wypowiedzenia i koniecznością ukończenia lub koordynowania ważnych dla spółki projektów, w których dotychczas uczestniczył, nie może być interpretowana w ten sposób, że wywodzić w oparciu o nią można w sposób uprawniony, że do rezygnacji z funkcji nie doszło w ogóle, skoro odwołujący się nadal w siedzibie spółki przebywał albo doszło, ale w dacie późniejszej. Odwołujący się będąc wiceprezesem spółki wykonywał obowiązki służbowe jakie wynikały z zajmowanego przez niego stanowiska dyrektora handlowego, a dodatkowo – z racji dotychczas pełnionej funkcji wiceprezesa, miał większą możliwość działania w kwestii prowadzenia negocjacji kontraktów, rozmów z klientami, naboru pracowników, rekrutacji i strategii działania spółki w ww. zakresie. Oczywiste jest zatem, że nawet jeżeli po dacie rezygnacji z funkcji, pewne uprawnienia odwołującego się nie były mu już należne, to jednak z uwagi na tożsamość zadań, jakimi się zajmował jako dyrektor handlowy i wiceprezes, w okresie wypowiedzenia umowy jego obecność w siedzibie spółki nie powinna być okolicznością budzącą zdziwienie, skoro odwołujący się kontynuował pewne projekty jako jej pracownik.

Konkludując, Sąd mając na względzie jednoznaczne zeznania świadków w przedmiocie złożenia oświadczenia o rezygnacji z funkcji wiceprezesa spółki przez R. G. (1) i wynikającą z nich okoliczność, że bezspornie dotarły one do Spółki, tj. reprezentującego ją prokurenta samoistnego, uznał, że oświadczenia były wiążące i skuteczne w dacie wskazanej w piśmie. Zatem po dniu 27 grudnia 2017 r. R. G. (1) przestał pełnić funkcje wiceprezesa spółki (...) S.A. Nadto, Sąd mając na uwadze jedynie deklaratoryjny charakter wpisu w KRS, uznał, że nie było podstaw, by przyjmować, że datą, w której R. G. (1) przestał pełnić funkcję w organie spółki był 11 października 2018 r., tj. data dokonania wpisu o zmianie składu jej zarządu.

Konsekwencją ustalenia, że po dniu 27 grudnia 2017 r. R. G. (1) nie pełnił funkcji zarządu spółki (...) S.A. jest stwierdzenie, że nie było podstaw, by organ rentowy przenosił na niego odpowiedzialność za zobowiązania składkowe określone w zaskarżonej decyzji. Członek zarządu nie odpowiada za zobowiązania podatkowe, które powstały wprawdzie w czasie pełnienia przez niego obowiązków członka zarządu, ale termin ich płatności przypadał w okresie, kiedy stracił on legitymację członka zarządu przez skuteczne odwołanie, upływ kadencji lub skuteczną rezygnację z funkcji (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 20 grudnia 2016 r., I SA/Wr 116/16).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy zaskarżoną decyzją organ rentowy przeniósł na odwołującego odpowiedzialność za zobowiązania składkowe za miesiąc: grudzień 2017 r., styczeń 2018 r. i luty 2018 r., które stosownie do art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stały się wymagalne odpowiednio w dniu 15 stycznia 2018 r., 15 lutego 2018 r. i 15 marca 2018 r. Skoro więc, odpowiedzialność za należności składkowe płatnika może być przypisana osobie pełniącej funkcję członka zarządu spółki będącej płatnikiem, w czasie, w którym upływał termin płatności zobowiązania, to należało stwierdzić, że we wskazanych wyżej datach – 15 stycznia 2018 r., 15 lutego 2018 r. i 15 marca 2018 r. – niewątpliwie R. G. (1) nie sprawował już funkcji wiceprezesa zarządu spółki (...) S.A.

Konstatacja ta, oznacza, że w realiach sprawy nie znajduje realizacji już pierwsza z trzech przesłanek pozytywnych, przy spełnieniu których możliwie jest orzeczenie przez Zakład w drodze decyzji o odpowiedzialności osoby trzeciej za zaległości składkowe płatnika.

Ustalenie powyższej okoliczności, przy konieczności łącznego spełnienia wszystkich przesłanek pozytywnych z art. 116 Ordynacji podatkowej, zbędnymi czyniło dalsze ustalenia i rozważania w zakresie realizacji pozostałych przesłanek, tj. przesłanki istnienia zaległości składkowej i skuteczności prowadzonej egzekucji z majątku spółki. Z tego powodu Sąd pominął wniosek odwołującego się o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu finansów, księgowości, rachunkowości oraz analizy przedsiębiorstw, uznając, że przy ustalonym braku realizacji pierwszej przesłanki pozytywnej, prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczności związane z ustaleniem okoliczności dotyczących kolejnych przesłanek, jest zbędne, a wnioskowany dowód zmierzałby do wykazania faktu nieistotnego dla rozstrzygnięcia sprawy.

Zatem, wobec powyższego, za słuszne należało uznać stanowisko prezentowane w odwołaniu, że nie ma podstaw do obciążania R. G. (1) odpowiedzialnością za zaległe składki, wobec niespełnienia wszystkich przesłanek z art. 116 Ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy z o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze powyższe, Sąd w punkcie 1 sentencji wyroku, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję nr (...) Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 18 listopada 2022 r. w ten sposób, że ustalił, że odwołujący R. G. (1) nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania płatnika (...) S.A. z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie 224.374,35 zł za okresy objęte decyzją.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. § 2 pkt. 7 i § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz odwołującego R. G. (1) kwotę 21.600,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, oddalając wniosek o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w pozostałym zakresie. Sąd za konieczne uznał przypomnieć, że ustawodawca umożliwia przyznanie pełnomocnikowi wynagrodzenia przewyższającego stawki minimalne tylko w przypadku, gdy postępowanie sądowe wymaga przeprowadzenia rozprawy oraz wystąpią szczegółowe wskazane w § 15 ust. 3 okoliczności dotyczące rodzaju sprawy oraz nakładu pracy pełnomocnika. Sąd podzielił stanowisko pełnomocnika powoda, że w realiach sprawy zaistniały podstawy do zasądzenia opłaty za jego czynności w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, jednak nie jako jej czterokrotność, czy sześciokrotności czego ostatecznie domagał się odwołujący. Podkreślenia wymaga, że ustawodawca już na etapie określania wysokości stawek minimalnych za poszczególne czynności lub za udział w poszczególnych postępowaniach dokonał rozważenia i uwzględnienia okoliczności charakterystycznych dla danego typu spraw, a tym samym w przyjętych stawkach minimalnych oddana została swoista wycena koniecznego nakładu pracy po stronie pełnomocnika związana ze specyfiką określonego rodzaju postępowania. Sąd nie podzielił argumentów strony odwołującej, która opowiadała się za przyznaniem jego pełnomocnikowi wynagrodzenia w wysokości pierwotnie czterokrotności, a ostatecznie sześciokrotności stawki minimalnej i uznał, że stopień zawiłości sprawy oraz wymagany w niej nakład pracy adwokata, uzasadniał przyznanie dwukrotności stawki minimalnej, zaś okoliczności takie jak konieczność odnoszenia się do składanych przez organ rentowy pism procesowych czy też widoczne zaangażowanie pełnomocnika, które podyktowane było w dużej mierze ostrożnością procesową, nie stanowią wystarczającego argumentu za przyznaniem pełnomocnikowi powoda aż tak wysokiego wynagrodzenia, jakie otrzymałby gdyby Sąd uwzględnił wniosek w całości w tym zakresie. Sąd dostrzegł jednak, że działania pełnomocnika wykraczały poza ramy niezbędnego minimum staranności, które powinien przejawiać każdy pełnomocnik procesowy reprezentujący swojego klienta i uznał, że w tych okolicznościach zasądzenie dwukrotności stawki minimalnej będzie adekwatnym wynagrodzeniem za czynności adwokackie.

Sędzia SO Renata Gąsior