VI Ka 922/24 - uzasadnienie Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2025-02-12
Warszawa, dnia 24 stycznia 2025 r.
Sygn. akt VI Ka 922/24
1
2WYROK
2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
3Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
4 Przewodnicząca: SSO Katarzyna Naszczyńska
5 Sędziowie: SO Justyna Dołhy
6 SO Tomasz Morycz
8protokolant: protokolant sądowy Sylwia Pulkowska
9przy udziale prokuratora Mariusza Ejflera
10po rozpoznaniu dnia 24 stycznia 2025 r.
11sprawy R. R. (1), syna A. i J., ur. (...) w W.
12skazanego wyrokiem łącznym
13na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego
14od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie
15z dnia 21 maja 2024 r. sygn. akt IV K 225/24
171. na podstawie art. 105 § 1, 2 i 3 k.p.k. prostuje oczywistą omyłkę pisarską w komparycji wyroku w ten sposób, że w jej punkcie 4 po sformułowaniu „art. 279 § 1 kk” dodaje „w zw. z art. 64 § 1 kk”;
182. zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
193. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy R. R. (1) z urzędu adw. S. P. (2) kwotę 295,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych i dwadzieścia groszy), w tym podatek od towarów i usług, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym;
204. zwalnia skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych związanych z postępowaniem odwoławczym w całości.
23 SSO Katarzyna Naszczyńska SSO Justyna Dołhy SSO Tomasz Morycz
UZASADNIENIE |
||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 922/24 |
||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
|||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||
1.1 Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 21 maja 2024 roku w sprawie IV K 225/24 |
||||||||||||
1.2 Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||
☒ obrońca |
||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||
0.11.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||
0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||
☒ |
co do kary |
|||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||
0.11.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||
☐ |
||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||
0.11.4. Wnioski |
||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||
0.12.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||
0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|||||||||
R. R. |
Karany Opinia o skazanym z zakładu karnego |
Informacje z KRK k. 180-181 Opinia Zastępcy Dyrektora Aresztu Śledczego W. -(...) k. 182-183 |
||||||||||
0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|||||||||
0.12.2. Ocena dowodów |
|||||||||||
0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu. |
|||||||||
Karany Przeciętna opinia o skazanym z zakładu karnego |
Informacje z KRK, k. 180-181 Opinia Zastępcy Dyrektora Aresztu Śledczego W. - (...), k. 182-183 |
Brak podstaw do kwestionowania mocy dowodowej dokumentów, a żadna ze stron również nie zgłaszała w tym zakresie wątpliwości. |
|||||||||
0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu. |
|||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||
W wywiedzionej apelacji obrońca skazanego zarzucił zaskarżonemu wyrokowi łącznemu w jego punkcie II rażąco niewspółmiernej kary łącznej pozbawienia wolności, wyrażające się w zastosowaniu przez Sąd I instancji błędnej zasady łączenia kar, tj. metody asperacji, ukierunkowanej na kumulację, podczas, gdy dyrektywy wymiaru kary, w tym kary łącznej, właściwości i warunki osobiste skazanego opisane w opinii o skazanym z zakładu karnego, a także charakter dóbr naruszonych przez skazanego, tj. mienie, przemawiają za zastosowaniem metody całkowitej absorpcji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny. |
|||||||||||
Zarzut apelacji dotycząco rażącej niewspółmierności kary jest nietrafny. Bezsprzecznie Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w wydaniu wyroku, w tym w kształtowaniu wymiaru kary, a rolą sądu odwoławczego rozpoznającego apelację opartą na zarzucie rażącej niewspółmierności kary jest dokonanie kontroli instancyjnej zmierzającej do ustalenia, czy w danej sprawie granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Z rażącą niewspółmiernością kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., w tym kary łącznej, mamy natomiast do czynienia wówczas, gdy nie zachodzi ewentualna różnica w ocenach co do wymiaru kary, ale istnieje różnica ocen tak zasadniczej natury, że karę dotychczas wymierzoną można byłoby nazwać "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2017 r., SNO 30/17, Legalis). Idzie bowiem o taką karę, której nie daje się akceptować z powodu różnicy pomiędzy nią a karą sprawiedliwą, różnicy o randze zasadniczej, rażącej, wręcz "bijącej w oczy" (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 31 maja 2017 r., II AKa 111/17, Legalis). W sprawie niniejszej nie mamy tymczasem, jak twierdzi skarżący, do czynienia z sytuacją, w której doszło do wymierzenia kary „rażąco niewspółmiernej” w ww. rozumieniu tego pojęcia. W myśl dyrektyw wymiaru kary łącznej zdefiniowanych w art. 85a k.k., orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele kary w zakresie społecznego oddziaływania, a także cele zapobiegawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego. Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd I instancji uczynił zadość ww. normie i dokonał wszechstronnej analizy okoliczności pozwalających na realizację obydwu wskazanych w tymże przepisie dyrektyw prewencyjnych, tj. dyrektywy indywidualno- i generalnoprewencyjnej. Rozważania w przedmiocie celów zapobiegawczych i wychowawczych kary łącznej muszą obejmować między innymi związki czasowe oraz podmiotowo-przedmiotowe pomiędzy poszczególnymi przestępstwami. Trafnie Sąd Rejonowy ustalił wzajemną relację między przestępstwami objętymi wyrokami wskazanymi w punkcie II zaskarżonego i słusznie skonkludował, że brak jest pomiędzy ścisłego związku przedmiotowego, przejawiającego się w szczególności w ich bliskości czasowej (czyny ukarane na mocy tychże wyroków dzieli okres 9 miesięcy). Co prawda wszystkie te czyny to występki przeciwko mieniu, ale każdy z nich został popełniony w warunkach recydywy prostej (art. 64 § 1 k.k.), na co również zważył Sąd Rejonowy uznając prawidłowo, że mamy tu do czynienia z czynami o znacznym stopniu społecznej szkodliwości. Nie sposób też nie zgodzić się ze stanowiskiem Sądu I instancji, że popełnienie większej ilości przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. Podkreślić należy, że kara łączna wymierzona skazanemu w punkcie II zaskarżonego wyroku obejmuje kary wymierzone wobec skazanego dwoma wyrokami, ale te dwa wyroki obejmują z kolei łącznie aż 7 (siedem) występków kwalifikowanych z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. Wskazuje to na daleko posunięty stopień demoralizacji skazanego, dla którego wejście w konflikt z prawem nie miało jednorazowego, przypadkowego charakteru, a stało się pewnego rodzaju sposobem na życie, co musi być brane pod uwagę również w sprawie niniejszej. Dla wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym nie może być również obojętne - w kontekście wymogu realizacji dyrektywy indywidualno-prewencyjnej - zachowanie skazanego po orzeczeniu kar podlegających łączeniu. Jak wynika tymczasem z opinii Dyrektora Aresztu Śledczego W. - (...) z dnia 20 września 2024 r. (k. 182-183), zachowanie skazanego podczas odbywania kary pozbawienia wolności (od 28 września 2022 r.) należy ocenić jako zmienne. Był on nagradzany za pracę nieodpłatną w jednostce, był też karany dyscyplinarnie. Jak wynika z opinii, skazany nie zawsze przestrzega porządku obowiązującego w jednostce i przejawia mało krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw oraz prowadzonego przed zatrzymaniem trybu życia. Na korzyść skazanego należy poczytać fakt, że jest nieodpłatnie zatrudniony, brał udział w programie resocjalizacji i nie jest też uczestnikiem podkultury przestępczej, natomiast nie są to okoliczności na tyle doniosłe, aby uznać dotychczasowy proces resocjalizacji skazanego za efektywny, skoro ma opinię zaledwie przeciętną. Mając na uwadze powyższe okoliczności nie sposób podzielić stanowiska zaprezentowanego w apelacji, iż Sąd Rejonowy niewłaściwie zastosował w niniejszej sprawie metodę asperacji ukierunkowanej na kumulację. Postulowane przez obrońcę skazanego zastosowanie zasady całkowitej absorpcji przy połączeniu kar, o których mowa w wyrokach powołanych w punkcie II zaskarżonego orzeczenia nie jest zatem możliwe. Należy zwrócić uwagę, że wyrok łączny jest instytucją mającą racjonalizować wymiar kary, a nie służyć tyko i wyłącznie poprawie sytuacji skazanych. Instytucja kary łącznej orzekanej wyrokiem łącznym nie polega w istocie na automatycznym niejako zmniejszeniu dolegliwości za przestępstwa już popełnione, ale służy racjonalizacji wykonania kary pochodzących z różnych skazań, zgodnie z aktualizowanymi na bieżąco celami tychże kar. Częstokroć jedynym rozwiązaniem pozostaje przyjęcie zasady asperacji, pomagającej odnaleźć właściwą równowagę pomiędzy skrajnymi rozwiązaniami (kumulacji i absorcji), co uczynił Sąd I instancji, wyczerpująco przedstawiając argumenty na poparcie swojego stanowiska. Dodatkowo trzeba podnieść, że nadmierne redukowanie dolegliwości karnej w stosunku do osoby wchodzącej już w konflikty z prawem mogłoby wywołać w społeczeństwie wrażenie pobłażliwości i tolerowania wręcz przestępczej działalności, zamiast poczucia należytej odpłaty i właściwego podsumowania przestępczej działalności skazanego, co prowadziłoby ostatecznie do naruszenia określonej w art. 85a k.k. dyrektywy prewencji ogólnej. |
|||||||||||
Wniosek |
|||||||||||
Skarżący wnosi o zmianę zaskarżonego i orzeczenie kary pozbawienia wolności na zasadzie całkowitej absorpcji. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny. |
|||||||||||
Wniosek jest niezasadny w kontekście wywodów dotyczących oceny zasadności zarzutu apelacji. |
|||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||
Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia |
|||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności. |
|||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||
0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||
1.3 1 |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||
0.1Wyrok łączny Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z dnia 21 maja 2024 roku w sprawie IV K 225/24 |
|||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy. |
|||||||||||
Apelacja obrońcy nie zasługiwała na uwzględnienie, ponieważ kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia wykazała, iż Sąd Rejonowy prawidłowo wymierzył skazanemu karę łączną pozbawienia wolności, uwzględniając zdefiniowane w art. 85a k.k. dyrektywy prewencyjne w zakresie społecznego oddziaływania kary łącznej, a także cele zapobiegawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego. Sąd I instancji dokonał prawidłowej analizy związków czasowych oraz podmiotowo - przedmiotowych pomiędzy poszczególnymi przestępstwami i trafnie ocenił dotychczasowy sposób życia skazanego, mając na względzie treść opinii o skazanym. W ocenie Sądu Okręgowego, rozstrzygnięcie to jest wyważone i należycie uwzględnia wszelkie okoliczności rzutujące na wymiar kary łącznej. Treść rozstrzygnięcia Sądu meriti przekonuje, iż wzięto pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, zgodnie z dyrektywami określonymi w art. 85a k.k. |
|||||||||||
0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||
1.3.1 1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany. |
|||||||||||
0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||
0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
|||||||||||
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
|||||||||||
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia. |
|||||||||||
4. |
Konieczność warunkowego umorzenia postępowania |
||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania. |
|||||||||||
5. |
|||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
|||||||||||
0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||
0.15.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku |
|||||||||||
Lp. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
|||||||||
Sprostowanie oczywistej omyłki pisarskiej w komparycji wyroku w ten sposób, że w jej punkcie 4 po sformułowaniu „art. 279 § 1 k.k.” dodano „w zw. z art. 64 § 1 k.k.”. Wobec stwierdzenia oczywistej omyłki pisarskiej w komparycji wyroku, należało ją sprostować na podstawie art. 105 § 1, 2 i 3 k.p.k. |
|||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
|||||||||
R. R. (1) |
3. 4. |
O kosztach orzeczono na podstawie art. 624 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. Z uwagi na pobyt skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej, Sąd Okręgowy zwolnił go od obowiązku ponoszenia wydatków postępowania odwoławczego, przejmując je na rachunek Skarb Państwa . O wynagrodzeniu obrońcy skazanego za udzielenie pomocy prawnej z urzędu w drugiej instancji orzeczono na podstawie § 2, §4 ust. 3 i § 17 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. |
|||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||
SSO Katarzyna Naszczyńska |
0.11.3 Granice zaskarżenia |
|||||||
Wpisać kolejny numer załącznika 1 |
|||||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca skazanego |
||||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
W części co do kary |
||||||
0.11.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
|||||
☒ |
co do kary |
||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
0.11.3.2 Podniesione zarzuty |
|||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
☐ |
|||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||
0.11.4. Wnioski |
|||||||
☐ |
Uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Data wytworzenia informacji: