VI Ka 562/23 - wyrok Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie z 2023-08-09
Warszawa, dnia 26 lipca 2023 r.
Sygn. akt VI Ka 562/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda
protokolant: Angelika Święcińska
przy udziale prokuratora Iwony Zielińskiej
po rozpoznaniu dnia 26 lipca 2023 r.
sprawy S. B., syna S. i B., ur. (...)
w W.
oskarżonego o przestępstwo z art. 209 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w W.
z dnia 28 lutego 2023 r. sygn. akt IV K 749/21
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu dla Warszawy Pragi - Południe w W..
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 562/23 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
|
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w W., IV Wydział Karny, z dnia 28 lutego 2023 roku w sprawie o sygn. akt IV K 749/21 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
|
|
|
|
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
|
|
|
|
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|
|
|
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|
|
|
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
|
Błąd w ustaleniach faktycznych przyjęty za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść poprzez niezasadne uznanie, iż dokonywanie przez oskarżonego wpłaty czyniły zadość ciążącemu na nim obowiązkowi alimentacyjnemu, w sytuacji, gdy oskarżony uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego względem synów M. B. oraz J. B., a łączna wysokość zaległości alimentacyjnych oskarżonego przekraczała równowartość trzech świadczeń okresowych. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Z uzasadnienia Sądu I instancji należy wnioskować, że powodem uniewinnienia oskarżonego była ocena jego zamiaru i intencji w kontekście wpłat dokonywanych w 2018, 2019 i 2021 r., a nie to, na poczet jakiego długu uprawniony zaliczył dokonywane wpłaty, wbrew woli oskarżonego. Tyle tylko, że uwadze Sądu Rejonowego umknął fakt, że wpłaty dokonywane przez oskarżonego do 29 kwietnia 2021 r. były uiszczane z zamiarem uregulowania zaległości alimentacyjnych za okres objęty postępowaniem o czyn z art. 209 § 1 k.k. w sprawie III K 216/20 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w W. tj. za okres od marca 2017 roku do czerwca 2017 roku oraz od sierpnia 2017 roku do stycznia 2018 roku i od kwietnia 2018 roku do 7 sierpnia 2018 roku. Prawomocnym wyrokiem z dnia 20 lipca 2021 roku postępowanie karne w tamtej sprawie zostało warunkowo umorzone. Zarówno z deklaracji obrońcy, jak i z oświadczenia oskarżonego złożonego na rozprawie w dniu 20 lipca 2021 r. w wyżej wskazanej sprawie (k.590 akt III K 216/20) ) jednoznacznie wynika, że wpłata 30 tysięcy złotych i pozostałe wpłaty były tytułem zaległości alimentacyjnych z aktu oskarżenia i pozostałe wpłaty również chciałby, aby były traktowane w ten sposób i są w ten sposób wpłacane każdego miesiąca. Do akt niniejszej sprawy oskarżony złożył potwierdzenia wpłat z 2021 roku, które zatytułowane zostały „zaległe alimenty 1, 2, 3”, (k. 133-134) wskazując, iż dokonywał wpłat w miarę możliwości. Jednakże nie wspomniał już, że wpłaty te, zgodnie z jego oświadczeniem złożonym w sprawie III K 216/20, miały zostać zarachowane na poczet poprzednich zaległości alimentacyjnych, a zatem nie tych objętych zarzutem w sprawie niniejszej (por. k. 583-585 akt III 216/20 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w W.). W takiej sytuacji trudno zaakceptować pogląd, że kwoty wpływające na konto komornika w 2019 roku były wpłacane przez oskarżonego z zamiarem regulowania zobowiązań alimentacyjnych za okres od 8 sierpnia 2018 r. do 29 kwietnia 2021 r. Jednocześnie na dzień 26 marca 2021 r. zaległość alimentacyjna wynosiła 81 200,38 zł wraz z odsetkami w wysokości 5 200,42 zł. W tym stanie rzeczy, zdaniem Sądu Okręgowego, brak jest uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że oskarżony nie działał z zamiarem uchylania się od ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego w okresie od 8 sierpnia 2018 roku do 29 kwietnia 2021 roku. Oskarżony wpłacał wprawdzie określone – wysokie kwoty w latach objętych zarzutem w niniejszej sprawie, lecz były one uiszczane na poczet zaległych długualimentacyjnego, nie zaś na bieżące zobowiązania alimentacyjne objęte aktem oskarżenia w sprawie niniejszej. Oskarżony doskonale zdawał sobie sprawę z tego, że posiada zobowiązania alimentacyjne względem dzieci w wysokości po 1.000 zł. Sąd I instancji w swoim uzasadnieniu podkreślił, że oskarżony posiada wieloletnie doświadczenie zawodowe i zna języki obce i nie może tłumaczyć się permanentnym poszukiwaniem pracy. Jeśli oskarżony rzeczywiście takie trudności napotkał, to powinien był podjąć stosowne kroki prawne takie jak wystąpienie do sądu rodzinnego z pozwem o obniżenie wysokości zobowiązania alimentacyjnego ze względu na ograniczone możliwości zarobkowe i majątkowe. Tymczasem oskarżony takiego kroku nie poczynił. Należy mieć na uwadze, iż zobowiązanie alimentacyjne w polskim prawie jest uważane za jedno z najważniejszych zobowiązań i jako takie jest traktowane z pierwszeństwem zaspokojenia, gdyż ma ono na celu wykonywanie podstawowego obowiązku zapewniania uprawnionemu podstawowych potrzeb życiowych. Dlatego też świadczenie alimentacyjne winno być płatne regularnie, w określonej wysokości, nie zaś w dowolnym momencie i dowolnej kwocie, jak to czyni oskarżony. Okoliczność, że oskarżony dawał synom kieszonkowe, kupował prezenty, itd. pozostaje irrelewantna z perspektywy oceny prawnokarnej zachowania oskarżonego pod kątem wypełnienia znamion czynu z art. 209 § 1 k.k. Czym innym jest bowiem podstawowy obowiązek alimentacyjny wynikający – w tym przypadku – z orzeczenia sądu, a czym innym są dodatkowe świadczenia, które rodzic wykonuje względem swoich dzieci. Reasumując- w świetle powyższego zarzut apelacji oraz argumenty przytoczone na jego poparcie zasługują na uwzględnienie. |
||
Wniosek |
||
Wniosek o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Z powodów, o których była mowa wyżej wniosek apelacji jest zasadny w świetle art. 437 § 2 k.p.k. w zw. z art. 454 k.p.k. |
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
|
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
|
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
|
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
|
|||
4.1. |
|
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Uznając za zasadny zarzut apelacji konieczne było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji - po przeprowadzeniu odpowiedniego postępowania dowodowego i przeanalizowaniu okoliczności wynikających z przeprowadzonych dowodów oraz kierując się wyżej przedstawionymi rozważaniami Sądu Odwoławczego i argumentacją zawartą w apelacji – powinien wyciągnąć właściwe wnioski co do winy oskarżonego w zakresie zarzucanego mu czynu. |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
|
|
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|
|
PODPIS |
|
Granice zaskarżenia |
|||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
||||
Podmiot wnoszący apelację |
Prokurator |
||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Południe w W. z dnia 28 II 2023r. sygn.. IV K 749/21 |
||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||
☐ |
co do kary |
||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||
☐ |
|||||
☐ |
brak zarzutów |
||||
1.4. Wnioski |
|||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Wojciechowska-Langda
Data wytworzenia informacji: