Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Nie można po pierwsze mówić o wystąpieniu tej względnej przyczyny odwoławczej w sytuacji, gdy stosowanie konkretnego przepisu wiąże się z jego wykładnią, która nie jest jednoznaczna, a więc wówczas, gdy możliwych jest kilka jego interpretacji. W takiej sytuacji stanowisko sądu orzekającego, dokonującego wyboru jednego z poglądów na wykładnię przepisu mieści się w ramach sędziowskiej swobody, o ile zostanie rzetelnie i przekonująco uzasadnione – jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Sąd odwoławczy opowiada się, podobnie jak sąd meriiti, za dominującą wykładnią ustawowego pojęcia „znacznej ilości”, zgodnie z którą jest to taka ilość, która mogłaby jednorazowo zaspokoić potrzeby co najmniej kilkudziesięciu osób uzależnionych. Nie jest to przy tym wcześniejsza czyli „nieobowiązująca” wykładnia przepisu art. 62 ust. 2 ustawy (…) , skoro znajduje swój wyraz w najnowszych orzeczeniach Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14 listopada 2018r., sygn. II AKa 251/18, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2018r., sygn. V KK 309/17).

Odnosząc się natomiast do zastrzeżenia skarżącego, jakoby takie rozumienie „znacznej ilości” prowadziło do zbliżonego traktowania sprawców posiadających środki odurzające w ilości wystarczającej do odurzenia kilkudziesięciu osób jak również kilku czy kilkunastu tysięcy należy stwierdzić, że w tych wypadkach różnicowanie odpowiedzialności karnej nie odbywa się na płaszczyźnie odmiennej kwalifikacji prawnej lecz indywidualnej sankcji karnej, zastosowanej w ramach sędziowskiej swobody. Występek typizowany art. 62 ust. 2 ustawy (…) zagrożony jest karą pozbawienia wolności od roku do lat 10 i nie powinno budzić wątpliwości, że wymiar kary zbliżony do dolnej granicy dotyczyć będzie właśnie osób, posiadających wprawdzie ilość „znaczną”, ale bliską granicznej z ilością typu podstawowego - ilość kilkudziesięciu porcji handlowych. Tak właśnie została ukształtowana kara orzeczona wobec M. M.. Przekracza ona bowiem owo ustawowe minimum o 6 miesięcy, co jest wynikiem dodatkowej okoliczności obciążającej oskarżonego, to jest działania w warunkach recydywy (czego autor apelacji nie negował). Nie może być zatem mowy ani o obrazie prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie przepisu art. 62 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii ani o rażącej niewspółmierności – surowości kary.

Wbrew twierdzeniom obrońcy, sąd orzekający nie dopuścił się również błędu gdy chodzi o ustalenie, czy w odniesieniu do M. M. zachodzi pozytywna prognoza na przyszłość, warunkująca zastosowanie środka probacji przewidzianego w art. 69 k.k. Przeciwko orzeczeniu wobec oskarżonego warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności przede wszystkim przemawia jego uprzednia kilkukrotna karalność WYŁĄCZNIE za występki z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii ( k. 636), Przypisanego obecnie występku oskarżony dopuścił się w dniu 2 lipca 2014r., a więc po odbyciu kary za uprzednio osądzony taki sam czyn i w czasie, gdy toczyło się wobec niego kolejne postępowanie karne ( sprawa V K 1124/13 Sądu Rejonowego dla Warszawy – Woli w Warszawie). Również po zatrzymaniu w niniejszej sprawie i przedstawieniu mu zarzutów, oskarżony dopuścił się kolejnych, takich samych przestępstw, za które wymierzano mu kary pozbawienia wolności. Oznacza to więc, że czyn będący przedmiotem rozpoznania niniejszej sprawy nie był w jego żuciu zdarzeniem odosobnionym, niejako „przypadkowym”, a przede wszystkim – że czynności procesowe prowadzone z jego udziałem, wyroki uznające jego winę nie stanowią dla oskarżonego jakiegokolwiek ostrzeżenia, nie są bodźcem mogącym powstrzymać go od popełniania kolejnych przestępstw. Inaczej mówiąc – brak realnych podstaw by twierdzić, że pomimo niewykonania kary oskarżony zmieni swoje postępowanie i będzie respektował przepisy prawa..

Wbrew sugestiom autora apelacji do zmiany takiej postawy nie nakłoni oskarżonego również jego aktualna sytuacja życiowa. Z wywiadu kuratora sądowego wynika, że przed osadzeniem w areszcie M. M. mieszkał z babcią i choć miał kontakt ze swoim dzieckiem oraz jego matką, a także wiedział o ciążącym na nim obowiązku alimentacyjnym, który sporadycznie realizował – nie podjął stałego zatrudnienia, nie wiadomo z czego się utrzymywał i gdzie przebywał. Więzi emocjonalne, jakie łączą go z osobami najbliższymi nie są jednak okolicznościami na tyle ważącymi, by same w sobie uzasadniały warunkowe zawieszenie wykonania kary. Syn oskarżonego ma 11 lat, a więc o potrzebie kontaktu z nim, wzięcia odpowiedzialności za jego wychowanie oskarżony wiedział od dawna, także w czasie popełniania kolejnych przestępstw, co jednak nie skłoniło go do przestrzegania prawa. Nie można przy tym – jak chciałby skarżący – uznać, że skoro ziele konopii oskarżony posiadał na własny użytek, to jest to okoliczność niemalże uchylająca bezprawność czynu. W przypadku bowiem, gdyby oskarżonemu udowodniono udzielanie środka odurzającego innym osobom, odpowiadałby on na podstawie innego przepisu ustawy, a wcześniejsze posiadanie narkotyków, stałoby się współukaranym czynem uprzednim. Inaczej rzecz ujmując – gdyby posiadanie środka odurzającego na własny użytek a priori wiązało się z niską szkodliwością społeczną czynu ( niezależnie od rodzaju i ilości posiadanego środka) i nakazywało łagodniejsze traktowanie sprawcy, ustawodawca dałby temu wprost wyraz, jak uczynił to np. w art. 62a ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. Tak się jednak nie stało.

Ze wszystkich powyższych względów, a także wobec braku przesłanek z art. 439 § 1 k.p.k. lub art. 440 k.p.k., zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy.

SSO Beata Tymoszów SSO Marek Wojnar SSR Izabela Kościarz - Depta