Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 września 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Małgorzata Bańkowska

Sędziowie: SSO Agnieszka Wojciechowska-Langda (spr.)

SSR del. Włodzimierz Szyszkowski

Protokolant asystent sędziego Jakub Nasiłowski

przy udziale Prokuratora Anny Radyno-Idzik

po rozpoznaniu w dniu 24 września 2014 r.

sprawy W. K.

oskarżonego o przestępstwo z art. 178a § 2 kk w zb. z art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim

z dnia 28 listopada 2013 r. sygn. akt II K 807/13

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu
w N..

VI Ka 28/14

UZASADNIENIE

W. K. został oskarżony o to, że w dniu 15 października 2013 roku w miejscowości N. gm. L. woj. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości tj. 1,51 mg/l i 1,53 mg/l prowadził rower kierując nim po drodze publicznej, nie stosując się do orzeczonego przez Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim w dniu 4 listopada 2011 roku, II K 583/11 zakazu prowadzenia rowerów, tj. o czyn z art. 178a § 2 k.k. w zb. z art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim wyrokiem z dnia 28 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt II K 807/13 orzekł:

1.  uznając oskarżonego W. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 178a § 2 k.k. w zb. z art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał go, a na podstawie art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 lat próby;

3.  na podstawie art. 71 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego grzywnę w wysokości 30 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki na 10 złotych;

4.  na podstawie art. 50 k.k. orzekł podanie wyroku do publicznej wiadomości poprzez umieszczenie jego treści na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy L. na okres 7 dni;

5.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżonego z kosztów postępowania, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł prokurator, zaskarżając go w całości na niekorzyść oskarżonego W. K.. Prokurator podniósł zarzut obrazy przepisów prawa materialnego poprzez błędne zakwalifikowanie czynu zarzucanego oskarżonemu z
art. 178a § 2 k.k. w zb. z art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., podczas gdy ustawą z dnia 27 września 2013 roku o zmianie ustawy kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, występek zarzucany W. K. winien być zakwalifikowany jako dwa odrębne czyny, tj. wykroczenie z art. 87 § 1a k.w. oraz odrębnie jako przestępstwo z art. 244 k.k. W oparciu o powyższe, prokurator skierował wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że W. K. dopuścił się kierowania rowerem w stanie nietrzeźwości, tj. popełnienia wykroczenia z art. 87 § 1a k.w. oraz odrębnie tego, że kierujący rowerem złamał zakaz prowadzenia rowerów w związku z czym dopuścił się popełnienia występku z art. 244 k.k. Na rozprawie apelacyjnej w tut. sądzie w dniu 24 września 2014 roku skarżący zmodyfikował wniosek zawarty w apelacji i wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesiona apelacja z racji zasadności przedstawionych w niej zarzutów zasługiwała na uwzględnienie. Sąd okręgowy – z uwagi na wniosek zawarty w apelacji – dostrzega potrzebę odnotowania, iż w aktualnie obowiązującym stanie prawnym rola sądu odwoławczego ograniczona jest do funkcji sądu merytorycznego, a co za tym idzie do kontroli prawidłowości zaskarżonego wyroku, w szczególności pod kątem podnoszonych przez skarżącego w środku odwoławczym zarzutów. Przy czym do dyspozycji pozostaje możliwość dokonania modyfikacji wyroku sądu I instancji, pod warunkiem nie wykraczania poza granice określone ustawą, których naruszenie prowadziłoby w istocie do wydania nowego wyroku w sprawie. Podkreślić należy, iż sąd odwoławczy obowiązuje zakaz wchodzenia w rolę sądu I instancji, co niewątpliwie miałoby miejsce w realiach sprawy niniejszej, o czym będzie mowa niżej. Stanowiłoby zarazem wyraz ignorancji podstawowych zasad wynikających z art. 176 ust. 1 Konstytucji RP, który stanowi o dwuinstancyjności postępowania. Godzi się jednak zauważyć, iż organ skarżący dostrzegając ów błąd dokonał stosownej korekty wniosku na rozprawie apelacyjnej wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania, co zasługiwało na akceptacją tut. sądu.

W tym miejscu, podkreślenia wymaga prawidłowość ustaleń faktycznych poczynionych przez sąd rejonowy w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w przedmiocie sprawstwa oskarżonego. Jego wina nie budzi wątpliwości, zwłaszcza, iż on sam przyznał się do prowadzenia roweru na drodze publicznej w stanie nietrzeźwości. Nie sposób podważyć również naruszenia dyspozycji z art. 244 k.k. przez oskarżonego, w tym okresie czasu obowiązywał go bowiem zakaz prowadzenia rowerów orzeczony wobec niego na okres 3 lat wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 4 listopada 2011 roku,
II K 583/11, którego to faktu też nie negował. Sąd I instancji procedując w niniejszej sprawie dopuścił się jednak uchybienia – stanowiącego przedmiot zarzutu skarżącego - które obligowało sąd odwoławczy do uchylenia tegoż wyroku. Taki stan rzeczy wynika z faktu, iż oskarżonemu przedstawiono zarzut popełniania w dniu 15 października 2013 roku czynu zakwalifikowanego z art. 178a § 2 k.k. w zb. z art. 244 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. W trakcie przesłuchania na etapie postępowania przygotowawczego wyraził on wolę skazania go bez przeprowadzania rozprawy i wymierzenia mu kary w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat, grzywny w wysokości 30 stawek dziennych po 10 zł każda oraz podanie wyroku do publicznej wiadomości. Z racji tego, prokurator skierował do sądu akt oskarżenia opatrzony datą 30 października 2013 roku zawierający wniosek w trybie 335 § 1 k.p.k. w dniu 28 listopada 2013 roku w Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim odbyło się posiedzenie, na którym odnotowano nieobecność oskarżonego, prawidłowo powiadomionego o terminie. Akceptując zawarty w akcie oskarżenia wniosek sąd rejonowy wydał wyrok, którym uznał oskarżonego winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i orzekł karę uzgodnioną przez oskarżonego z prokuratorem. Wydając wyrok sąd ten pominął istotną okoliczność, a mianowicie zmianę stanu prawnego. Tytułem wyjaśnienia zwrócić uwagę należy na ustawę z dnia 27 września 2013 roku o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw, na mocy której uchylono art. 178a § 2 k.k., ustalając jednocześnie, iż czyn w nim opisany stanowi wykroczenie z art. 87 § 1 a k.w. Zmiana w tym zakresie obowiązywała po upływie 14 dni od ogłoszenia tego aktu w dniu 25 października 2013 roku. Z powyższego jednoznacznie wynika, iż na dzień wydania wyroku przez sąd rejonowy wobec W. K. obowiązywał odmienny stan prawny, który uniemożliwiał wydanie orzeczenia w trybie art. 335 § 1 k.p.k. w kształcie zaproponowanym we wniosku prokuratora. Nie sposób zaprzeczyć, iż instytucja skazania bez przeprowadzania rozprawy przewidziana jest również w przepisach kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (art. 58 k.p.w.) jednakże w realiach niniejszej sprawy w obliczu kwalifikacji obejmującej art. 178a § 2 k.k. w zw. z art. 244 k.k. należało odroczyć posiedzenie, wezwać oskarżonego do stawiennictwa celem zapoznania się z jego stanowiskiem, które mogło ulec zmianie w związku z przekształceniem się zarzucanego mu czynu stanowiącego uprzednio przestępstwo w wykroczenie. Podejmując te czynności sąd rejonowy winien skierować rozpoznanie sprawy na rozprawę w trybie zwyczajnym i procedować na gruncie aktualnie obowiązujących przepisów, bowiem w takim przypadku po stronie sądu orzekającego w I instancji istnieje obowiązek - po uprzedniej sygnalizacji stronom - zmiany kwalifikacji prawnej zarzucanego w akcie oskarżenia czynu.

W świetle tego, niezbędnym było podjęcie w kontroli instancyjnej decyzji o uchyleniu zaskarżonego wyroku i przekazaniu sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy sąd ten winien mieć na uwadze konieczność wezwania oskarżonego i zapoznania się z jego aktualnym stanowiskiem w świetle przedstawionych powyżej zmian. W zależności od oświadczenia oskarżonego, rozważyć przeprowadzenie postępowania dowodowego nie tracąc z pola widzenia instytucji przewidzianych zarówno w przepisach postępowania karnego, jak i w przepisach postępowania w sprawach o wykroczenia. Przede wszystkim zaś sąd rejonowy winien mieć na uwadze brzmienie ustawy obowiązującej na chwilę orzekania, co zresztą stanowiło główny przedmiot niniejszych wywodów.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.