Treść orzeczenia V K 763/20 - Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

V K 763/20 - uzasadnienie Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z 2024-11-15

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

V K 763/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

J. Ś.

W dniu 2 listopada 2019 roku działając w zamiarze bezpośrednim, w W. i na terenie całego kraju, za pośrednictwem środków masowego komunikowania, tj. za pośrednictwem portalu społecznościowego (...) pomówił J. D. o prowadzenie kancelarii adwokackiej, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji, tj. o takie postępowanie, które może poniżyć go, w szczególności jako adwokata, w opinii publicznej oraz naruszyć jego dobre imię, jak również narazić go na utratę zaufania niezbędnego dla zawodu adwokata oraz do prowadzenia działalności gospodarczej i publicznej, w ten sposób, że opublikował za pośrednictwem portalu społecznościowego (...) na profilu (...) niezgodną z prawdą i zniesławiającą wypowiedź "przez lata Mecenas D. razem z senatorem (...) A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji", tj. o czyn z art. 212 par 1 k.k. w zw. z art. 212 par 2 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

J. Ś. jest od wielu lat działaczem społecznym, aktywistą, żywo zainteresowanym procesem reprywatyzacji nieruchomości (...), który nagłośnił tzw. "aferę reprywatyzacyjną", budząc zainteresowanie procederem nie tylko opinii publicznej, ale także władz państwa i organów ścigania, a jego działalność ostatecznie doprowadziła do uregulowania tego procesu oraz wskazania osób odpowiedzialnych za nieprawidłowości. Był przez lata przewodniczącym(...), zajmującym się m. in. tematyką reprywatyzacji nieruchomości (...) i ochroną lokatorów. Nadto był radnym D. (...).

J. Ś. niejednokrotnie wypowiadał się publicznie na temat powiązań osób z (...) ratusza z osobami z władz państwa, biznesmenów, deweloperów i prawników zaangażowanych w proces reprywatyzacji (...) nieruchomości, niejednokrotnie obarczony nieprawidłowościami. W ramach (...) był autorem (...) mapy reprywatyzacji, na której ukazane zostały osoby w różnym stopniu zaangażowane w proces reprywatyzacji i ich wzajemne powiązania.

Powyższe skutkowało wytaczaniem mu licznych procesów o ochronę dóbr osobistych oraz o zniesławienie.

wyjaśnienia oskarżonego

555-557

zeznania świadka J. D.

557-561, 562-565

W dniu 30 października 2019 roku ukazał się artykuł(...) p.t. "(...) W.", z którego wynika, że zatrzymanemu przez (...) w dniu 29 października 2019 roku na gorącym uczynku A. W. prokurator przedstawił zarzut przyjęcia korzyści majątkowej w postaci pieniędzy w kwocie 200 tys. zł w związku z pełnieniem funkcji publicznej(...) D. W. jako zapłaty za przychylność w załatwianiu decyzji administracyjnych procedowanych w Urzędzie.

W dniu 31 października 2019 roku ukazał się na portalu P. N. artykuł informujący o zastosowaniu tymczasowego aresztowania wobec A. W., z którego wynika, że obrońcą A. W. jest mecenas J. D..

artykuł z (...) z 30.10.2019 r.

142-144

artykuł z (...) z 31.10.2019 r.

179-183

W dniu 2 listopada 2019 roku o godz. 09:28 J. Ś. na portalu społecznościowym (...) na swoim profilu (...) opublikował następujący wpis:

"Okazuje się, że adwokatem (...) W. A. W. jest mecenas D.. Przez lata razem z senatorem (...) A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji. Senator P. pozwał mnie przez wyborami za zdanie w moim tekście we (...). Napisałem, że P. jest nieformalnym reprezentantem środowisk adwokackich, które chcą zachowania status quo. P. przepchnął przez parlament poprawkę, która przekazała gigantyczne pieniądze na "odszkodowania" z tytułu dzikiej reprywatyzacji. Były one wypłacane niezgodnie z prawem. Znaczna ich część trafiła zapewne do mafii. Dzięki nim M. K. pracownica (...)dostała ponad 50 milionów złotych.

D. też jest ściśle związany z (...). Z jej rekomendacji pełni funkcję członka (...). Jego kancelaria od lat zarabia krocie na reprezentowaniu ratusza przed komisją weryfikacyjną.

Czyli jego kancelaria pracuje dla ratusza w celu skarżenia korzystnych dla ratusza decyzji Komisji, reprezentuje A. W. pracownika (...) ratusza, który okradał (...) ratusz. Czego tu nie rozumiecie?"

wydruk wpisu z (...)

wypis z aktu notarialnego Rep. A nr (...)

28-51

zeznania świadka J. D.

557-561, 562-565

zeznania świadka E. K.

573-574

Następnie w tym samym dniu o godz. 09:31 J. Ś. edytował swój wpis dokonując następującej zmiany:

"Okazuje się, że adwokatem (...) W. A. W. jest mecenas D.. Adwokat ma prawo reprezentować każdego, ale w tym wypadku mamy do czynienia z zachowaniem co najmniej wątpliwym.

Przez lata mecenas D. razem z senatorem (...) A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji. Senator P. pozwał mnie przez wyborami za zdanie w moim tekście we (...). Napisałem, że P. jest nieformalnym reprezentantem środowisk adwokackich, które chcą zachowania status quo. P. przepchnął przez parlament poprawkę, która przekazała gigantyczne pieniądze na "odszkodowania" z tytułu dzikiej reprywatyzacji z budżetu skarbu państwa. Były one wypłacane niezgodnie z prawem. Znaczna ich część trafiła zapewne do mafii. Dzięki nim M. K. pracownica (...)dostała ponad 50 milionów złotych. P. był zawodowym senatorem, ale nie pozbył się wpływu na(...). Po prostu przepisał swoje udziały na 80-letnią matkę. Dopiero niedawno sprzedała ona swoje udziały.

D. też jest ściśle związany z (...). Z jej rekomendacji pełni funkcję członka(...). Jego kancelaria od lat zarabia krocie na reprezentowaniu ratusza przed komisją weryfikacyjną.

wydruk wpisu z (...)

wypis z aktu notarialnego Rep. A nr (...)

28-51

Następnie w tym samym dniu o godz. 09:32 J. Ś. edytował swój wpis dokonując następującej zmiany:

"Okazuje się, że adwokatem (...) W. A. W. jest mecenas D.. Adwokat ma prawo reprezentować każdego, ale w tym wypadku mamy do czynienia z zachowaniem co najmniej wątpliwym.

Przez lata mecenas D. razem z senatorem (...) A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji. Senator P. pozwał mnie przez wyborami za zdanie w moim tekście we (...). Napisałem, że P. jest nieformalnym reprezentantem środowisk adwokackich, które chcą zachowania reprywatyzacyjnego status quo. P. przepchnął przez parlament poprawkę, która przekazała gigantyczne pieniądze na "odszkodowania" z tytułu dzikiej reprywatyzacji z budżetu skarbu państwa. Były one wypłacane niezgodnie z prawem. Znaczna ich część trafiła zapewne do mafii. Dzięki nim M. K. pracownica (...) dostała ponad 50 milionów złotych.

P. był zawodowym senatorem, ale nie pozbył się wpływu na kancelarię (...). Po prostu przepisał swoje udziały na 80-letnią matkę. Dopiero niedawno sprzedała ona swoje udziały.

D. też jest ściśle związany z (...). Z jej rekomendacji pełni funkcję członka (...). Jego kancelaria od lat zarabia krocie na reprezentowaniu ratusza przed komisją weryfikacyjną.

Czyli jego kancelaria pracuje dla ratusza w celu skarżenia korzystnych dla ratusza decyzji Komisji, sam D. reprezentuje A. W. pracownika (...) ratusza, który okradał (...) ratusz. Czego tu nie rozumiecie?"

wydruk wpisu z(...)

wypis z aktu notarialnego Rep. A nr (...)

28-51

Następnie w tym samym dniu o godz. 09:33 J. Ś. edytował swój wpis dokonując następującej zmiany:

"Okazuje się, że adwokatem(...) W. A. W. jest mecenas D.. Adwokat ma prawo reprezentować każdego, ale w tym wypadku mamy do czynienia z zachowaniem co najmniej wątpliwym.

Przez lata mecenas D. razem z senatorem (...) A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji. Senator P. pozwał mnie przez wyborami za zdanie w moim tekście we (...). Napisałem, że P. jest nieformalnym reprezentantem środowisk adwokackich, które chcą zachowania reprywatyzacyjnego status quo. P. przepchnął przez parlament poprawkę, która przekazała gigantyczne pieniądze na "odszkodowania" z tytułu dzikiej reprywatyzacji z budżetu skarbu państwa. Były one wypłacane niezgodnie z prawem. Znaczna ich część trafiła zapewne do mafii. Dzięki nim M. K. pracownica (...) dostała ponad 50 milionów złotych. Proces wygrałem.

P. był zawodowym senatorem, ale przez lata nie pozbył się wpływu na kancelarię (...). Po prostu przepisał swoje udziały na 80-letnią matkę. Dopiero niedawno sprzedała ona swoje udziały.

D. też jest ściśle związany z (...). Z jej rekomendacji pełni funkcję członka (...). Jego kancelaria od lat zarabia krocie na reprezentowaniu ratusza przed komisją weryfikacyjną.

wydruk wpisu z (...)

wypis z aktu notarialnego Rep. A nr (...)

28-51

Ostatni raz w dniu 3 listopada 2019 roku o godz. 08:55 J. Ś. edytował swój wpis dokonując następującej zmiany:

"Okazuje się, że adwokatem (...) W. A. W. jest mecenas D.. Adwokat ma prawo reprezentować każdego, ale w tym wypadku mamy do czynienia z zachowaniem co najmniej wątpliwym.

Przez lata mecenas D. razem z senatorem (...) A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w (...) reprywatyzacji. Senator P. pozwał mnie przez wyborami za zdanie w moim tekście we (...). Napisałem, że P. jest nieformalnym reprezentantem środowisk adwokackich, które chcą zachowania reprywatyzacyjnego status quo. P. przepchnął przez parlament poprawkę, która przekazała gigantyczne pieniądze na "odszkodowania" z tytułu dzikiej reprywatyzacji z budżetu skarbu państwa. Były one wypłacane niezgodnie z prawem. Znaczna ich część trafiła zapewne do mafii. Dzięki nim M. K. pracownica (...) dostała ponad 50 milionów złotych. Proces wygrałem.

P. był zawodowym senatorem, ale przez lata nie pozbył się wpływu na (...). Po prostu przepisał swoje udziały na 80-letnią matkę. Dopiero niedawno sprzedała ona swoje udziały.

D. też jest ściśle związany z (...). Z jej rekomendacji pełni funkcję członka (...). Jego kancelaria od lat zarabia krocie na reprezentowaniu ratusza przed komisją weryfikacyjną.

Czyli jego kancelaria pracuje dla ratusza w celu skarżenia korzystnych dla ratusza decyzji Komisji, sam D. reprezentuje A. W. pracownika (...) (...), który okradał (...) ratusz. Czego tu nie rozumiecie?"

wydruk wpisu z (...)

30, 36

wypis z aktu notarialnego Rep. A nr (...)

28-51

Pismem z dnia 13 listopada 2019 roku J. D. wezwał J. Ś. do zaprzestania naruszenia dóbr osobistych, usunięcia skutków naruszenia dóbr osobistych i zapłaty na cel społeczny, w związku z opublikowaniem w dniu 2 listopada 2019 roku o godz. 09:28 wpisu na profilu (...), w którym podano nieprawdziwą i szkalującą żądającego informację, jakoby prowadził kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji.

Zdjęcie powyższego wezwania J. Ś. opublikował na swoim profilu na (...), a także odpowiedział na profilu na wezwanie wskazując m. in., że:

"1. nigdy nie twierdziłem, że Kancelaria reprezentuje "handlarzy roszczeń" lub "czyścicieli kamienic", ani że bierze udział w działalności przestępczej lub ją w jakikolwiek sposób wspomaga, a jedynie, że "specjalizuje się w dzikiej reprywatyzacji". J. D. nadinterpretuje te słowa poprzez stosowanie arbitralnego i bardzo wąskiego rozumienia zwrotu "dzika reprywatyzacja". Ten termin nie ma ścisłej definicji i jest powszechnie używany w debacie publicznej także w znacznie szerszym znaczeniu - jako proces reprywatyzacji nieruchomości (...) w warunkach chaosu prawnego, braku lub sprzeczności właściwych przepisów, uznaniowości decyzji administracyjnych i niespójności orzecznictwa sądowego - którym on się posługuje.

2. Kancelaria (...) lub prawnicy bardzo blisko z nią związani i funkcjonujący jako członkowie jej zespołu, występowała w sprawach dotyczących reprywatyzacji nieruchomości, którą to okoliczność przyznał J. D. w wypowiedzi dla (...)z dnia 5 września 2017 roku. Ponadto na stronie Kancelarii można przeczytać, że prawnicy departamentu administracyjnego specjalizują się oraz posiadają bogate doświadczenie w szeroko rozumianych sprawach z zakresu tzw. gruntów (...), jak też innych związanych z nacjonalizacją mienia. Nadto prawnicy Kancelarii reprezentują (...) ratusz w licznych postępowaniach przed Komisją Weryfikacyjną, a senator A. P. brał istotny udział w pracach legislacyjnych nad ustawą reprywatyzacyjną. Jeśli to nie szeroka specjalizacja w tak rozumianej "dzikiej reprywatyzacji", to nie wiem co nią jest;

3. J. D. jest osobą publiczną, a jego Kancelaria często współpracuje z publicznymi instytucjami i za publiczne pieniądze. Jako obywatel mam więc prawo zadawać pytania i stawiać stanowcze tezy dotyczące prowadzonej w ten sposób działalności;

4. fakty, dokumenty, które przedstawiam na uzasadnienie moich wypowiedzi, kilkanaście korzystnych wyroków i to, że trzy procesy przegrałem niemal wyłącznie przez użycie zwrotu dzika reprywatyzacja, mówią głośniej od pism procesowych;

5. prowadzę działalność pro publico bono i nie dysponuję żądaną kwotą pieniędzy."

wezwanie

odpowiedź na wezwanie

zeznania świadka J. D.

557-561, 562-565

D. i (...) Spółka jawna z siedzibą w W. utworzona została 29 stycznia 2002 roku przez A. P., J. D., E. K., D. K. i P. K. pod firmą (...), D. i (...) . Kancelaria Adwokacka" Spółka jawna, z przekształcenia powstałej w 1999 roku adwokackiej spółki cywilnej (...), D. (...)".

W dniu 18 listopada 2011 roku dokonano zmiany nazwy spółki na "P., D., K. - (...) Spółka jawna", oraz zmiany właścicielskiej, gdyż A. P. przestał być wspólnikiem, natomiast wspólnikiem została K. G..

Kolejne zmiany nazwy spółki i zmiany właścicielskie nastąpiły w lipcu 2017 roku (D., K. - (...) Spółka jawna), kiedy wykreślona została jako wspólnik K. G. oraz w styczniu 2018 roku (D., K. - K. i (...) Spółka jawna), kiedy wspólnikiem została m.in. E. B..

Kolejna, ostatnia zmiana nastąpiła w styczniu 2019 roku i od tego czasu spółka nosi nazwę "D. i (...) Spółka jawna", a wspólnikami są J. D., E. K., E. B., J. M. i S. C..

Każdy ze wspólników może reprezentować spółkę samodzielnie.

odpis pełny z(...)

184-195

zeznania świadka J. D.

557-561, 562-565

zeznania świadka E. K.

573-574

zeznania świadka A. P.

603-604

Na oficjalnej stronie internetowej (...), w zakładce specjalizacje - sprawy administracyjno - podatkowe, widnieje wpis, że "zadaniem prawników zespołu administracyjno - podatkowego jest prowadzenie szeroko rozumianych spraw administracyjnych, w tym m. in. dotyczących nieruchomości (...) (...)". Dalej, w rozwinięciu "doświadczenia - nieruchomości (...)" widnieje wpis: "Prawnicy Departamentu administracyjnego Kancelarii specjalizują się oraz posiadają bogate doświadczenie w szeroko rozumianych sprawach z zakresu tzw. gruntów (...), jak też innych związanych z nacjonalizacją mienia. We wrześniu 2014 roku opracowany został przez adwokata E. B. dla LEX komentarz do Dekretu (...). Od 2017 roku prawnicy (...), w tym adwokat Z. G., reprezentują (...). W. w szeregu postępowań przed Komisją Weryfikacyjną do spraw nieruchomości (...) oraz świadczą usługi doradztwa prawnego na rzecz m. st. W. w przedmiotowym zakresie."

wydruk wpisu ze strony internetowej Kancelarii

210-211

zeznania świadka J. D.

557-561, 562-565

zeznania świadka E. K.

573-574

W 2016 roku na profilu(...) na portalu społecznościowym (...)ukazał się wpis dotyczący kwestii reprywatyzacyjnych, opatrzony zdjęciem Senatora A. P. wraz z opisem: "Pisze prawo dla biznesu reprywatyzacyjnego. Sam ma kancelarię, która zajmuje się dziką reprywatyzacją". Wówczas P., D., K. - K. Kancelaria (...). j. wezwała Stowarzyszenie, którego prezesem był J. Ś., do zaprzestania naruszeń dóbr osobistych i m. in. usunięcia wpisu sugerującego, jakoby Kancelaria zajmowała się "dziką reprywatyzacją", gdyż twierdzenie takie nie polega na prawdzie i jest działaniem bezprawnym. Pismo zostało podpisane przez wspólnika E. K..

pismo z Kancelarii z 21.07.2016 r.

53-54

W październiku 2019 roku ukazał się w M. artykuł, z którego wynika, że J. Ś. został skazany nieprawomocnym wyrokiem sądu za użycie sformułowania "dzika reprywatyzacja" opisując działania mecenasa J. S., co mogło poniżyć S. w oczach opinii publicznej.

W tym samym czasie na portalu (...) ukazał się artykuł, z którego wynika, że pomimo nieprawomocnego wyroku skazującego J. Ś. za zniesławienie mec. B. Ć., nadal oskarża ją o udział w "dzikiej reprywatyzacji".

artykuł z M. z 22.10.2019 r.

55-57

artykuł z(...) z 30.10.2019 r.

58-59

Według stanu na dzień 20 września 2017 roku Kancelaria (...), D., K. - K. Kancelaria (...) nie reprezentowała właścicieli nieruchomości lub ich następców prawnych w żadnym postępowaniu administracyjnym prowadzonym przez (...) W. dotyczącym zwrotów tzw. nieruchomości dekretowych.

pismo (...) W. z 20.09.2017 r.

Kancelaria prowadzona m. in. przez J. D. prowadziła przynajmniej do lipca 2017 roku, sprawy z zakresu szeroko pojętej reprywatyzacji na zlecenie osób prywatnych. Zajmował się tymi sprawami dział cywilno - administracyjny. Do Kancelarii zgłaszali się klienci, spadkobiercy właścicieli, natomiast żadna ze spraw nie zakończyła się decyzją zwrotową, chociaż do lipca 2017 roku jeden z prawników Kancelarii miał pełnomocnictwo od osób starających się o zwrot. Były też prowadzone dwie sprawy o eksmisję lokatorów z kamienicy podlegającej zwrotowi. Nadto od 2017 roku (...)reprezentowała (...) W. przed (...). W. w tym zakresie.

zeznania świadka J. D.

557-561, 562-565

zeznania świadka E. K.

573-574

wydruk wpisu ze strony internetowej (...)

210-211

rejestr umów z (...) W.

212-216

artykuł z(...) z 05.09.2017 r.

217-219

(...) w dniu 16 listopada 2019 roku w wywiadzie dla portalu(...) 300onair stwierdził:

"Ja absolutnie uważam, że można używać słowa dzika reprywatyzacja", "mieliśmy przez lata do czynienia z tzw. dziką reprywatyzacją, polegająca na tym, że w wyniku braku ustawy ci, którzy mieli dostęp do spadkobierców, bądź też mieli dobrze wytyczone drogi postępowania w sądach, mogli doprowadzać do odzyskania określonych nieruchomości i jak się okazuje w niektórych przypadkach było to związane z działalnością o charakterze korupcyjnym. Co więcej, ci wszyscy prywatni właściciele, którzy odzyskiwali te nieruchomości, robili to na zasadzie takiej, że nie było to powszechne dla wszystkich, którzy mogliby mieć roszczenie, tylko było to zależne od tego, czy faktycznie jesteśmy w stanie tych spadkobierców ustalić (...). I teraz jak porównamy to z reprywatyzacją, która była dokonywana na rzecz K. lub innych związków wyznaniowych, to tam tego problemu dzikości nie mieliśmy bo była ustawa (...). Ale dlaczego powstał cały ten proces dzikiej reprywatyzacji? Ponieważ brakowało ustawy."

nagranie wywiadu z (...)

328

zeznania świadka J. D.

557-561, 562-565

W dniu 10 lipca 2019 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie uniewinnił J. Ś. m. in. od zarzutu, że będąc osobą odpowiedzialną za treść publikacji internetowej pod tytułem W. mapa reprywatyzacji - Miasto J. (...) poprzez umieszczenie danych oskarżycieli prywatnych w treści powyższej publikacji pomówił ich o udział w postępowaniach i działaniach wchodzących w obszar tzw. dzikiej reprywatyzacji mienia na terenie (...) W. (...).

Wyrok został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 13 marca 2020 roku.

W dniu 25 maja 2016 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie uniewinnił J. Ś. m. in. od zarzutu zniesławienia M. M. (2) na stronie internetowej Miasto J..

wyrok sygn. II K 815/16

262-263

wyrok sygn. X Ka 1050/19

264

wyrok sygn. II K 567/14

265-282

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

J. Ś.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

W związku z przegranym przez S. P. procesem o nakazanie sprostowania w trybie prawa prasowego dotyczącym użycia w artykule sformułowania "dzika reprywatyzacja" oraz zawarciem ugody pomiędzy (...) S.A., a D., K. - K. i (...). j. w zakresie opublikowania oświadczenia - przeprosin, J. Ś. powinien był wiedzieć, że Kancelaria (...), D., K. - K. nie pracowała dla czyścicieli kamienic oraz nie specjalizowała się w dzikiej reprywatyzacji i nigdy nią nie zajmowała.

wyrok sygn. I C 1000/17

64-68

protokół rozprawy z 28.08.2018 r. wraz z ugodą

69-72

(...) A. P.. Powyższe stanowisko sądu miałoby dowodzić racji w zakresie sformułowań dotyczących A. P. zawartych w inkryminowanym wpisie z 02.11.2019 r.

postanowienie sygn. XXIV Ns 83/19

196-204

2. OCena DOWOdów

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

wyjaśnienia oskarżonego

J. Ś. rzeczowo i spójnie wyjaśnił motywy swojej działalności społecznej, wskazał na powiązania pomiędzy J. D. a A. P. - potwierdzone odpisem z KRS Kancelarii, a także na powiązania pomiędzy J. D. a (...) (...). Uzasadnił, dlaczego fakt podjęcia się przez mecenasa J. D. obrony (...) D. W. A. W. (fakt niekwestionowany) wywołał u niego - jako osoby uczestniczącej i komentującej życie społeczne W. - tak duże oburzenie. W jego ocenie ten fakt wskazywał na dwuznaczność działalności mecenasa J. D. i to było powodem dokonania inkryminowanego wpisu. Jednocześnie jednak wyjaśnił, że "nie zarzucał panu D. łamania prawa w ramach wątpliwych interesów".

Nie można także odmówić racji wrażeniu prywatnej dintojry wytoczonej przez oskarżyciela prywatnego jaką odczuwa J. Ś. zważywszy, iż faktycznie mecenas J. D. reprezentuje wielu z przeciwników procesowych oskarżonego, czemu nie zaprzeczył.

Analizując wyjaśnienia oskarżonego składane przed Sądem i zestawiając je z jego wpisem na profilu na portalu (...) w reakcji na wezwanie do zaprzestania naruszania dóbr osobistych z 13 listopada 2019 roku, Sąd przyznaje im przymiot wiarygodności w zakresie tego, że celem wpisu z 2 listopada 2019 roku nie było zniesławienie J. D., nie było nawet zwrócenie uwagi na działalność Kancelarii związaną z (...) reprywatyzacją, która wówczas była już powszechnie znana, a jedynie wskazanie na problem ewentualnego konfliktu interesów w sytuacji podjęcia się przez mecenasa z tej Kancelarii obrony A. W.

zeznania świadka J. D.

Zeznania są zasadniczo wiarygodne, aczkolwiek zawierają pewne rozbieżności w porównaniu do pozostałego nieosobowego materiału dowodowego, a także zeznań świadka E. K.. Ponadto zawierają wiele ocen, a nie tylko fakty. Świadek często zasłaniał się niepamięcią, bądź niewiedzą, jednak zdaniem Sądu, zeznając na temat okresu co najmniej 10 lat wstecz działalności Kancelarii normalnym jest, że nie pamięta się lub myli szczegóły.

Świadek wskazywał wyłącznie na trzy sprawy z zakresu reprywatyzacji prowadzone przez Kancelarię, podczas gdy z zeznań E. K. wynikało, iż w Kancelarii prowadzonych było więcej tego rodzaju spraw, a z jednej Kancelaria zrezygnowała w momencie podpisania umowy z Urzędem miasta. Co więcej, w komentarzu z września 2017 roku dla (...) świadek podał, że Kancelaria prowadzi sprawy w zakresie reprywatyzacji, nasi prawnicy są autorami komentarza do (małej) ustawy reprywatyzacyjnej". Świadek mógł jednak nie mieć szczegółowej wiedzy w powyższym zakresie, albowiem w Kancelarii nadzorował sprawy z zakresu prawa karnego.

Ponadto świadek wskazał, że przyjął sprawę (...) D. W. po kilku tygodniach albo miesiącach, co jednak mija się z prawdą, gdyż z przekazów medialnych, w których zawarte były wypowiedzi mecenasa D. i których nie kwestionował, wynikało, że ustanowiony został obrońcą A. W. tuż po przedstawieniu mu zarzutów.

Z zeznań świadka wynika, że rozumie zwrot "dzika reprywatyzacja" wyłącznie jako określenie pejoratywne, jednoznaczne z podejmowaniem działań niezgodnych z prawem albo wątpliwych moralnie. Nie dopuszcza innego rozumienia tego sformułowania, na jakie wskazywał m. in. (...) Co więcej, świadek odwołując się w swoich zeznaniach do wypowiedzi (...) wskazuje, że słowa te były wypowiedziane przez (...) w ramach kontekstu, że rzeczywiście reprywatyzacja nie jest uporządkowana. Zatem świadek zdaje sobie sprawę z funkcjonowania zwrotu "dzika reprywatyzacja" także w rozumieniu "nieuporządkowana reprywatyzacja".

Świadek kwestionuje, jakoby prowadzona przez niego Kancelaria specjalizowała się w sprawach reprywatyzacyjnych. Powyższe twierdzenie pozostaje jednak w sprzeczności z informacjami podanymi na stronie internetowej Kancelarii, gdzie wprost zostało napisane, iż prawnicy pracujący w Kancelarii specjalizują się i mają bogate doświadczenie w tego rodzaju sprawach. Nie można także nie zwrócić w tym kontekście uwagi na fakt, że Kancelaria prowadzona przez mecenasa D. reprezentowała (...). W. przed Komisją Weryfikacyjną i doradzała w tej materii Urzędowi miasta. Trudno sobie wyobrazić, aby taki podmiot, jak urząd czy prezydent miasta, korzystał z pomocy prawnej adwokatów czy radców prawnych nie mających pojęcia o danej materii. Dziwi zatem fakt kwestionowania przez mecenasa D. dorobku jego Kancelarii.

zeznania świadka E. K.

Zeznania są rzeczowe i spójne, oparte o wiedzę świadka posiadaną w związku z nadzorowaniem spraw cywilnych i administracyjnych w Kancelarii.

zeznania świadka A. P.

Zeznania są rzeczowe, logiczne, pokazujące chronologię zdarzeń. Co istotne, świadek potwierdził darowanie części udziałów w Kancelarii swojej matce po to, aby Kancelaria mogła zachować w swojej nazwie jego (i matki) nazwisko, gdyż nazwa miała swoją renomę, a on był „w tym czasie bardziej popularny niż mecenas D.". Nadto świadek potwierdził istniejący w Kancelarii podział obowiązków do czasu jego odejścia. W pozostałym zakresie świadek szeroko omawiał sformułowania użyte w inkryminowanym wpisie, które, w jego ocenie, są dla niego zniesławiające, jednak ponieważ nie jest to przedmiotem sprawy, Sąd nie oceniał w tym zakresie zeznań świadka.

artykuł z (...)z 30.10.2019 r.

wydruk z Internetu

artykuł z (...) z 31.10.2019 r.

wydruk z Internetu

wypis z aktu notarialnego Rep. A nr (...)

dokument urzędowy

wydruk wpisu z (...)

wydruk z Internetu

wezwanie

wydruk z Internetu

odpowiedź na wezwanie

wydruk z Internetu

rejestr umów z (...). W.

wydruk z Internetu

wydruk wpisu ze strony internetowej Kancelarii

wydruk z Internetu

pismo (...) W. z 20.09.2017 r.

pismo urzędowe, którego treść nie była kwestionowana

pismo z Kancelarii z 21.07.2016 r.

Dokument prywatny, którego treść nie była kwestionowana. Dokument ten nie dowodzi, że Kancelaria nie prowadziła spraw reprywatyzacyjnych, gdyż zawiera zwrot "dzika reprywatyzacja" użyty w znaczeniu wąskim, jako procederu patologicznego, o co nigdy nie była posądzana. Natomiast z innych dowodów, chociażby zeznań osoby, która podpisała ten dokument wynika, że Kancelaria prowadziła sprawy reprywatyzacyjne.

nagranie wywiadu z (...)

treść nagrania nie była kwestionowana; zawiera stanowisko (...) co do szerokiego rozumienia zwrotu "dzika reprywatyzacja"

odpis pełny z(...)

dokument urzędowy

artykuł z M. z 22.10.2019 r.

wydruk z Internetu

artykuł z (...) z 30.10.2019 r.

wydruk z Internetu

artykuł z (...) z 05.09.2017 r.

wydruk z Internetu

wyrok sygn. II K 567/14

dokument urzędowy

wyrok sygn. II K 815/16

dokument urzędowy

wyrok sygn. X Ka 1050/19

dokument urzędowy

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1

artykuł z 11.07.2019 r

Dowód ten nie miał znaczenia w sprawie, albowiem nie dotyczył użycia przez J. Ś. sformułowania o udziale w dzikiej reprywatyzacji, a o udziale w zorganizowanej grupie przestępczej, co jest całkowicie odmiennym sformułowaniem.

1.2.1

wyrok sygn. I C 1000/17

Dowód ten był nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności, albowiem sąd nie wypowiadał się w postępowaniu o sygn. I C 1000/17 o zasadności bądź niezasadności użycia sformułowania potencjalnie zniesławiającego, a jedynie sprawdzał zaistnienie przesłanek formalnych do nakazania sprostowania w trybie prawa prasowego. Z uzasadnienia wyroku wynika wprost, że zakres postępowania o nakazanie sprostowania wyklucza możliwość badania czy materiał prasowy był prawdziwy oraz czy przy jego przygotowaniu autorzy zachowali rzetelność. Tryb ten nie jest instrumentem przywracania informacji prasowej prawdziwego charakteru.

protokół rozprawy z 28.08.2018 r. wraz z ugodą

Również ten dowód był nieprzydatny do stwierdzenia danej okoliczności, gdyż w sprawie została zawarta ugoda, zatem sąd nie ustalał i nie wypowiadał się w zakresie prawdziwości twierdzeń zawartych w materiale prasowym. Sam fakt zawarcia pomiędzy stronami procesu ugody nie mógł być dla J. Ś. przesądzający o nieprawdziwości zarzutów stawianych adwokatowi, albowiem motywy kierujące (...) w zakresie zawarcia ugody nie są oczywiste.

postanowienie sygn. XXIV Ns 83/19

Podobnie ten dowód nie był przydatny do stwierdzenia okoliczności, na jaką został powołany przez J. Ś., albowiem, nie kwestionując wygranej oskarżonego w tym postępowaniu, to jednak powodem oddalenia wniosku A. P. przez sąd nie było przyznanie racji J. Ś. w zakresie jego twierdzeń zawartych w artykule w (...), a jedynie stwierdzenie, że publikacja nie stanowiła materiału wyborczego ani agitacji wyborczej.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☒

3.5. Uniewinnienie

J. Ś.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

W ocenie Sądu nie można przypisać J. Ś. popełnienia czynu z art. 212 § 1 i 2 k.k.

Przepisy art. 212 § 1 i 2 k.k. stanowią, iż karze podlega kto za pomocą środków masowego komunikowania się, pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Przestępstwo zniesławienia jest przestępstwem umyślnym, które można popełnić zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak i ewentualnym. Sprawca czynu zabronionego musi mieć zatem świadomość tego, że jego wypowiedź zawiera zarzut zniesławiający pod adresem podmiotu wskazanego w przepisie. Nadto musi sobie zdawać sprawę z tego, że podniesienie lub rozgłoszenie takiego zarzutu może potencjalnie narazić podmiot, którego on dotyczy, na poniżenie w opinii publicznej lub utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności.

Znamię "postępowanie" użyte w art. 212 § 1 k.k. odnosi się do zachowania określonego podmiotu. W doktrynie przykładowo jako wypowiedzi o charakterze zniesławiającym odnoszące się do postępowania osoby zniesławianej wskazuje się pomówienia o: popełnienie czynu karalnego, utrzymywanie kontaktów ze światem przestępczym, niewywiązywanie się z przyjętych na siebie zobowiązań, nadużywanie pełnionej funkcji publicznej, składanie fałszywych zeznań, nepotyzm, niemoralny tryb życia, branie łapówek, kolaborację z okupantem, złe traktowanie swej rodziny. Z kolei znamię "właściwości" na gruncie typu czynu zabronionego opisanego normatywnie w art. 212 § 1 k.k. należy odnosić do takich cech podmiotu, które negatywnie go obrazują, bądź też prowadzoną przez niego działalność. Wskazuje się tu przykładowo na: niekompetencję, alkoholizm, lenistwo, tchórzostwo, brak umiejętności do obiektywnego postrzegania rzeczywistości, czynienia racjonalnych ocen, niesłowność, brak wymaganych kwalifikacji zawodowych, arogancję, uzależnienie od alkoholu, środków odurzających, brak przyzwoitości (Komentarz do Kodeksu karnego pod redakcją Andrzeja Zolla, Część szczególna, Tom II, Zakamycze 2006). Przypadki wyłączające bezprawność zniesławienia wymienione zostały enumeratywnie w art. 213 k.k. i dotyczą zarzutów dotyczących postępowania lub właściwości danej osoby odnoszących się do faktów, a nie opinii. Treść zarzutu musi być bowiem zdolna do jej zweryfikowania w kategorii prawdy lub fałszu.

W niniejszej sprawie oskarżyciel prywatny dopatruje się jego zniesławienia poprzez użycie przez J. Ś. we wpisie na portalu społecznościowym(...) słów, iż mecenas D. przez lata prowadził kancelarię adwokacją specjalizującą się m. in. w dzikiej reprywatyzacji.

Nie jest spornym i jest powszechnie wiadomym, iż J. D. od lat prowadzi kancelarię adwokacką, obecnie kancelarię adwokacko - radcowską, od początku jej istnienia jest wspólnikiem, a jego nazwisko firmuje prowadzoną działalność.

Sporna była kwestia specjalizowania się prowadzonej przez mecenasa J. D. Kancelarii w reprywatyzacji, jednak w ocenie Sądu, zarówno jasne i rzeczowe wpisy w tym zakresie na stronie internetowej Kancelarii, jak również publiczne wypowiedzi J. D., nie pozostawiają wątpliwości, że jedną ze specjalizacji prawników pracujących w Kancelarii są kwestie reprywatyzacyjne. Należy w tym miejscu podkreślić, że w inkryminowanej wypowiedzi J. Ś. nie twierdzi, że reprywatyzacja jest jedyną specjalizacją Kancelarii prowadzonej przez oskarżyciela, o czym świadczy zwrot "m. in", ani też że to J. D. osobiście specjalizuje się w sprawach reprywatyzacyjnych - o czym świadczy zwrot "prowadził kancelarię", a nie "zajmował się , specjalizował, prowadził sprawy" itp. Z kolei z nazwy kancelarii (...) - (...) Spółka jawna" jasno wynika, że J. D. nie jest jedynym prawnikiem pracującym w tej Kancelarii.

Kluczowym zatem, w ocenie Sądu, dla rozstrzygnięcia, czy przypisanie J. D. postępowania polegającego na prowadzeniu kancelarii specjalizującej się m. in. w dzikiej reprywatyzacji, ma zdefiniowanie znaczenia zwrotu "dzika reprywatyzacja".

Zwrot „dzika reprywatyzacja" był przez lata używany w debacie publicznej w różnym rozumieniu – szerokim, jako działanie bez kompleksowej regulacji prawnej, w oparciu o orzecznictwo sądowe i decyzje administracyjne, a także wąskim - rozumianym jako działalność na granicy prawa bądź z naruszeniem prawa, wątpliwa moralnie i prowadząca do patologii.

O "aferze reprywatyzacyjnej", a więc ujawnionych licznych nieprawidłowościach podczas procesu reprywatyzacji nieruchomości (...) prasa rozpisywała się już w 2016 roku, o czym świadczą chociażby artykuły załączone do prywatnego aktu oskarżenia.

Czy zatem w świetle okoliczności, że (...) reprywatyzacja "zamieniła się" w aferę reprywatyzacyjną, można faktycznie mówić o szerokim i wąskim rozumieniu zwrotu dzika reprywatyzacja?

Na stronie internetowej (...), przy (...) mapie reprywatyzacji umieszczone zostało wyjaśnienie "Co to jest reprywatyzacja?".

"Reprywatyzacja jest procesem polegającym na zwrocie znacjonalizowanej własności prywatnej. (...)

Powszechnie rozumiana reprywatyzacja dotyczy dziś przede wszystkim problemu zaspokojenia roszczeń do nieruchomości przez dawnych właścicieli. Specyfika reprywatyzacji w W. jest o tyle szczególna, że w wyniku decyzji władz w 1945 r. na mocy dekretu z dnia 26 października 1945 r. O własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, czyli tzw. Dekretu B., wszystkie grunty w granicach ówczesnej W. (dziś obejmujące przede wszystkim Ś., M., Ż., O., W. i obie P., ale też częściowo inne dzielnice) zostały przejęte przez m.st. W..

Tzw. “Dekret B.” do dziś jest powszechnie obowiązującym prawem, który w hierarchii prawa w Polsce jest równy ustawie, stąd uchylenie jego przepisów od ponad ćwierć wieku wymagało interwencji ustawodawcy. Właśnie brak inicjatywy ze strony ustawodawcy doprowadził do tego, co dziś w W. nazywa się “dziką reprywatyzacją” - czyli zwrotem nieruchomości w naturze bądź wypłacaniu odszkodowań ludziom, którzy nie są powiązani rodzinnie z dawnymi spadkobiercami, handlem roszczeniami reprywatyzacyjnymi i ich skupywaniem przez pośredników oraz brakiem poszanowania dla praw lokatorów reprywatyzowanych kamienic."

Powyższe wyjaśnienie mogłoby sugerować, że autorzy (...) mapy reprywatyzacji, a więc przede wszystkim J. Ś., utożsamiają zwrot "dzika reprywatyzacja" z działaniami w ich odczuciu nieprawidłowymi, nieetycznymi. Nic bardziej mylnego, czego dowiódł J. Ś. w procesie o zniesławienie związanym właśnie z publikacją mapy uzyskując wyrok uniewinniający. Wówczas Sąd przesądził, że umieszczenie imiennie wskazanych osób na mapie reprywatyzacji, przypisuje im udział w dzikiej reprywatyzacji, rozumianej jako obarczonej licznymi problemami, w tym brakiem kompleksowych regulacji prawnych.

Należy też mieć na uwadze, że ostatnia mapa pochodzi z 2016 roku, a od tego czasu cały proces reprywatyzacji nieruchomości (...) został powszechnie w opinii publicznej uznany za nieprawidłowy w tym sensie, że pozbawiony jasnych ustawowych zasad i uparty na uznaniowości. Zwrot "dzika reprywatyzacja" zaczął funkcjonować w sferze publicznego dyskursu w W. jako odpowiednik zwrotu " (...) reprywatyzacja", chociaż problem reprywatyzacji nieruchomości nie dotyczył oczywiście wyłącznie W., ale także innych miast w Polsce. Znamiennym jest użycie tego zwrotu przez Rzecznika Praw Obywatelskich w wywiadzie, w którym wprost wskazał, że reprywatyzacja bez regulacji ustawowej jest dziką reprywatyzacją, jednak nie dlatego, że związany jest z nią proceder przestępczy, ale dlatego, że jej uczestnicy działają w sytuacji braku odnoszącej się do tego procesu systemowej regulacji ustawowej i w oparciu o arbitralne decyzje administracyjne oraz doraźne orzecznictwo sądów powszechnych.

Zatem można zasadnie stwierdzić, że w W. w "dzikiej reprywatyzacji" brały udział wszystkie osoby, które brały udział w reprywatyzacji, gdyż charakter reprywatyzacji można określić jako "dziki" - nieuregulowany, nieuporządkowany. Wszystkie osoby, które związane były w bezpośredni lub pośredni sposób z reprywatyzacją nieruchomości (...) muszą zatem liczyć się z tym, że będą określane jako biorące udział w dzikiej reprywatyzacji, co absolutnie nie oznacza ich działania niezgodnego z prawem czy nieetycznego.

Zgodnie ze Słownikiem języka polskiego (...)słowo "dziki" oznacza, w zależności o kim albo o czym mówimy:

1. «o zwierzętach: nieoswojony, niehodowany»

2. «o roślinach: nieuprawiany, rosnący w środowisku naturalnym»

3. «o terenach: pierwotny, niedostępny»

4. «o plemionach: niecywilizowany»

5. «o uczuciach, zachowaniu: gwałtowny»

6. «niewyrobiony towarzysko, nieufny, nieśmiały»

7. pot. «straszny, agresywny»

8. pot. «niezgodny z ogólnie przyjętymi normami»

9. pot. «nieusankcjonowany prawnie»

Wskazane też zostały przykłady użycia tego słowa np. dziki człowiek - to człowiek niecywilizowany; dziki lokator - to osoba samowolnie zajmująca jakiś lokal.

Według Słownika języka polskiego pod red. W. D. "dziki" to m. in. nie zorganizowany, niczym nie regulowany, nieplanowy, nielegalny, samowolny. I tu przykład: dzika plaża - to plaża pozbawiona odpowiednich urządzeń mogących między innymi zapewnić bezpieczeństwo kąpiącym się

Z kolei w Słowniku ortograficznym: rejestrze wyrazów występujących w języku polskim ( (...) S.A. 2001, 2005, 2006, T. K.) "dziki" oznacza:

1. nieoswojony, występujący w środowisku naturalnym;

2. prymitywny, pierwotny, nieufny, nieokrzesany;

3. niezgodny z normami społecznymi, nieusankcjonowany prawnie.

Powszechnie używany jest zwrot "dzika rzeka", oznaczający rzekę, której bieg nie jest uregulowany.

Według W., z kolei antonimy słowa "dziki" to kontrolowany, ucywilizowany.

Powyższe, w ocenie Sądu, uzasadnia rozumienie zwrotu "dzika reprywatyzacja" jako reprywatyzacji nieusankcjonowanej prawnie, samowolnej, prymitywnej, niezgodnej z ogólnie przyjętymi normami społecznymi, czy - jak wskazał Rzecznik Praw Obywatelskich - nieuregulowanej, nieuporządkowanej, lecz jednak nie niezgodnej z prawem, przestępczej, nieetycznej. To, że niektóre osoby utożsamiają zwrot "dzika reprywatyzacja" wyłącznie z zachowaniami patologicznymi typu handel roszczeniami, czyszczenie kamienic z lokatorów, nie oznacza, że takie rozumienie tego pojęcia miał na myśli J. Ś. w swoich wypowiedziach, a w szczególności w inkryminowanym wpisie. W ocenie Sądu, zarówno historia działalności J. Ś. w zakresie podejmowania społecznych działań ukierunkowanych na ustawowe uregulowanie procesu reprywatyzacji, jak i treść odpowiedzi z 15 listopada 2019 roku na wezwanie J. D. o zaprzestanie naruszeń dóbr osobistych, dowodzą szerokiego rozumienia pojęcia "dzika reprywatyzacja" użytego we wpisie z 2 listopada 2019 roku. Przesądzającą tę kwestię okolicznością jest według Sądu fakt zmiany treści wpisu przez J. Ś. jeszcze na długo przed reakcją J. D. na inkryminowany wpis. Należy bowiem podkreślić, że oskarżony kilkukrotnie edytował, w różnym zakresie, pierwotną treść wpisu i ostatecznie dobę później zastąpił słowa "Przez lata mecenas D. razem z senatorem PO A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji." słowami "Przez lata mecenas D. razem z senatorem PO A. P. prowadzili kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w (...) reprywatyzacji."

Co do prawdziwości tego ostatniego zwrotu wątpliwości mieć nie można, albowiem czytając zakres działalności na stronie internetowej Kancelarii można znaleźć wpisy powołujące się na doświadczenie prawników Kancelarii w szeroko rozumianych sprawach z zakresu gruntów (...), jak też innych związanych z nacjonalizacją mienia, opracowanie przez jednego z prawników Kancelarii adw. E. B. w roku 2014 roku komentarza do Dekretu (...), nadto reprezentację od 2017 roku przez prawników Kancelarii, (...). W. w szeregu postępowań przed Komisją Weryfikacyjną do spraw nieruchomości (...) oraz świadczenie usług doradztwa prawnego na rzecz(...) W. w przedmiotowym zakresie. Również mecenas J. D. wypowiadał się publicznie na łamach prasy na temat tego, że (...) zajmuje się sprawami reprywatyzacyjnymi. Powyższe okoliczności, nie tylko dla osoby zaznajomionej z problematyką (...) reprywatyzacji jak oskarżony, ale o przeciętnej wiedzy na temat reprywatyzacji, świadczą niezbicie, że(...) prowadzona przez mecenasa D. specjalizuje się m. in. w reprywatyzacji, a jako (...) działająca na terenie W. i reprezentująca (...) ratusz - w (...) reprywatyzacji. A skoro już powyżej Sąd wykazał, że pojęcia " (...) reprywatyzacja" i "dzika reprywatyzacja" jako odnoszące się do (...) reprywatyzacji przed wprowadzeniem uregulowań prawnych w tym zakresie, są, bądź przynajmniej mogą być tożsame, uprawnionym jest twierdzenie, że "przez lata mecenas D. (...) prowadził kancelarię adwokacką, która specjalizowała się m. in. w dzikiej reprywatyzacji" w szerokim znaczeniu.

W ocenie Sądu w żadnym miejscu publikacji z 2 listopada 2019 roku J. Ś. nie zarzuca mecenasowi J. D. działania niezgodnego z prawem, przestępczego, czy chociażby nieetycznego, a jedynie poddaje w wątpliwość - zwracając się do swoich czytelników - czy opisane zachowanie mecenasa nie powoduje konfliktu interesów skoro z jednej strony prowadzona przez niego Kancelaria reprezentuje (...). W. w licznych postępowaniach oraz świadczy usługi prawne na rzecz m. st. W., a jednoczenie mecenas D. zostaje obrońcą (...) D. W. w postępowaniu dotyczącym korupcji, a więc działania burmistrza pośrednio na szkodę urzędu miejskiego. Wypowiedź tę J. Ś. odniósł do działalności adwokata, a jednocześnie członka Trybunału Stanu, osoby często wypowiadającej się na różne tematy, ogólnie znanej z działalności publicznej nie tylko w środowisku zawodowym, a więc osoby wykonującej zawód zaufania publicznego i publicznie rozpoznawalnej. Osoba taka musi liczyć się z tym, że jej działalność będzie obserwowana i oceniana przez opinię publiczną, a także, w razie potrzeby krytykowana. W ocenie Sądu inkryminowany wpis J. Ś. nie miał na celu niczego innego, jak właśnie wyrażonej poprzez zestawienie faktów pytaniem retorycznym oceny działalności mecenasa J. D., bądź raczej poddania w wątpliwość prawidłowości tej działalności, do czego J. Ś. był uprawniony jako znany działacz na rzecz społeczności (...), ale także jako zwykły obywatel.

Reasumując, Sąd uniewinnił J. Ś. od zarzutu zniesławienia J. D. w pierwszej kolejności wobec okoliczności, że zwrot "dzika reprywatyzacja" nie oznacza działania niezgodnego z prawem czy etyką, a jedynie nieusankcjonowanego, nieuregulowanego prawnie i odnosi się do szeroko pojętych działań w zakresie (...) reprywatyzacji. Określenie, że mecenas D. prowadził kancelarię adwokacką specjalizującą się w "dzikiej reprywatyzacji" nie jest wobec powyższego zniesławiające, gdyż nie stanowi obiektywnie pomówienia o takie postępowanie, które może poniżyć w opinii publicznej oraz naruszyć dobre imię, ani narazić na utratę zaufania niezbędnego dla zawodu adwokata oraz do prowadzenia działalności gospodarczej i publicznej.

Jednocześnie, mając na uwadze powyżej wskazane rozumienie zwrotu "dzika reprywatyzacja", J. Ś. dokonał wyłącznie oceny działań podejmowanych przez mecenasa D. i jego (...), wskazując na istniejące powiązania i krytykując działania powodujące powstanie tych powiązań jako rodzące możliwy konflikt interesów. Wypowiedź oskarżonego była zatem wyłącznie dozwoloną krytyką osoby wykonującej zawód zaufania publicznego i sprawującej publiczne funkcje.

W dalszej kolejności powodem uniewinnienia oskarżonego jest także brak winy. Zamiarem J. Ś. nie było w ocenie Sądu zniesławienie J. D.. Oskarżony występował w licznych procesach przeciwko jego osobie, związanych z jego działalnością społeczną. Wiedział zatem, że w swoich wypowiedziach powinien ważyć słowa, gdyż nie było jego zamiarem tracenie czasu na procesowanie się. Nie ma bowiem natury pieniacza. Miał natomiast świadomość, że w jednym z orzeczeń sąd uniewinnił go od zarzutu zniesławienia w związku z użyciem zwrotu "dzika reprywatyzacja" przy opisywaniu działalności oskarżyciela. Sąd przyznał wówczas rację oskarżonemu co do zakresu pojęcia "dzika reprywatyzacja", zatem J. Ś. i teraz mógł zasadnie uważać, że użycie tego zwrotu nie zostanie poczytane za zniesławiające. Na machinalne wręcz użycie tego zwrotu wskazuje również dalsze zachowanie J. Ś., który po dobie edytował swój wpis zamieniając zwrot "dzika reprywatyzacja" zwrotem " (...) reprywatyzacja". Jak wyjaśnił, uczynił to znając poziom drażliwości mecenasa J. D.. Powyższe prowadzi do wniosku, że w dniu 2 listopada 2019 roku J. Ś. użył zwrotu "dzika reprywatyzacja" machinalnie, bez głębszego zastanowienia, używając na co dzień tego pojęcia jako określającego (...) reprywatyzację w tamtym czasie. Natomiast po zastanowieniu, w dniu 3 listopada 2019 roku z własnej inicjatywy dokonał zmiany wpisu, aby przypadkiem nie narazić się na kolejny proces w sytuacji, gdyby mecenas D. odmiennie rozumiał to pojęcie i poczuł się poniżony. Zdaniem Sądu ta zmiana treści wpisu dowodzi, że J. Ś. nie chciał, nie godził się, ani nawet nie przewidywał w momencie dokonania pierwotnego wpisu, że jego słowa mogą być uznane za zniesławiające, gdyż użyty zwrot utożsamiał - zasadnie - z pojęciem (...) reprywatyzacji. Nadto to nie ten fragment był głównym przedmiotem wpisu, nie na tę okoliczność oskarżony chciał zwrócić uwagę opinii publicznej. Dopiero po zastanowieniu, że J. D. może w subiektywnym odczuciu poczuć się urażony użytym sformułowaniem, J. Ś. edytował wpis po to, aby usunąć ewentualną możliwość oskarżenia go o zniesławienie, co dowodzi braku umyślności w jego pierwotnym działaniu. Gdyby bowiem J. Ś. godził się na możliwość zniesławienia oskarżyciela prywatnego, względnie byłoby mu to obojętne, pozostawił by wpis bez zmian.

Ostatecznie jednak, gdyby powyższe argumenty nie były wystarczająco przekonywujące, należy podkreślić, że nie ma możliwości stwierdzenia ponad wszelką wątpliwość, że J. Ś. pomówił świadomie (umyślnie) J. D. o prowadzenie kancelarii adwokackiej specjalizującej się m. in. w dzikiej reprywatyzacji w celu zniesławienia oskarżyciela prywatnego albo przynajmniej godząc się na jego zniesławienie. A więc że użył zwrotu "dzika reprywatyzacja" w znaczeniu wąskim, jako określenie związanych z (...) reprywatyzacją patologii. Takie znaczenie nadaje temu zwrotowi J. D., aczkolwiek jest to subiektywna ocena oskarżyciela. Skoro jednak J. Ś. zaprzecza użyciu tego zwrotu w znaczeniu nadawanym przez oskarżyciela, a zwrot ten funkcjonował w przestrzeni publicznej w różnych znaczeniach, istnieją w ocenie Sądu niedające się usunąć wątpliwości, jakie faktycznie znaczenie miał na myśli J. Ś. używając inkryminowanych słów. Obie strony postępowania przedstawiały publikacje i orzeczenia sądów celem wykazania swoich twierdzeń, co jednak nie przyniosło zdaniem Sądu ostatecznego rozstrzygnięcia znaczenia zwrotu "dzika reprywatyzacja". W niektórych artykułach i orzeczeniach sądów zwrot ten rozumiany jest jako synonim patologii, w innych publikacjach i orzeczeniach jako określenie nieuregulowanego, chaotycznego procesu reprywatyzacji (...). Oczywistym jest, że znaczenie tego zwrotu może wynikać z kontekstu (rozwinięcia) wypowiedzi, jednak w przypadku inkryminowanego wpisu kontekst jest neutralny, a wpis dotyczy podania i zestawienia różnych faktów dotyczących mecenasa D. celem umożliwienia odbiorcy wyrobienia sobie swojego zdania na temat ewentualnego istnienia konfliktu interesów. Nadto zastąpienie słowa "dzika" słowem " (...)" zanim jeszcze J. D. zwrócił się do oskarżonego z wezwaniem do usunięcia wpisu, tym bardziej rodzi wątpliwości co do godzenia się przez J. Ś. na zniesławienie oskarżyciela. Niedające się usunąć wątpliwości, zgodnie z art. 5 § 2 k.p.k. należy rozstrzygać na korzyść oskarżonego. Wobec zatem istniejącej wątpliwości, jak rozumiał użyte sformułowanie "dzika reprywatyzacja" J. Ś. w inkryminowanym wpisie oraz, co za tym idzie, czy miał na celu, bądź przynajmniej godził się, na pomówienie J. D., należało oskarżonego uniewinnić od zarzucanego mu czynu.

7. KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Na podstawie art. 632 pkt 1 k.p.k. Sąd orzekł, iż koszty postępowania ponosi oskarżyciel prywatny wobec uniewinnienia oskarżonego.

4. Podpis

Dodano: 16 kwietnia 2025, Opublikował(a): Anna Rasińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie
Data wytworzenia informacji: 15 listopada 2024