II K 952/24 - uzasadnienie Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z 2025-08-04

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 952/24

1.USTALENIE FAKTÓW

0.1.Fakty uznane za udowodnione

Oskarżony

Czyny przypisane oskarżonym

J. M. (1)

a. w dniu 2 stycznia 2021 roku w nieustalonym miejscu wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi reklamował napój alkoholowy, w ten sposób, że za pośrednictwem zarejestrowanego w serwisie (...) profilu o nazwie „(...)” publicznie rozpowszechniał znak towarowy oraz związany z nim symbol graficzny napoju alkoholowego (...)

b. w dniu 3 września 2022 roku w nieustalonym miejscu wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi reklamował napój alkoholowy, w ten sposób, że za pośrednictwem zarejestrowanego w serwisie (...) profilu o nazwie „(...)” publicznie rozpowszechniał znak towarowy oraz związany z nim symbol graficzny napoju alkoholowego (...)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

nr karty

opublikowanie przez J. M. (1) w serwisie (...) na ogólnodostępnym profilu o nazwie (...), obserwowanym przez 11 000 osób, w sposób zgodny z instrukcjami otrzymanymi od osób działających w (...) sp. z o.o., który po podmiot prowadził serwis internetowy „(...)” przeznaczony dla osób zajmujących się działalnością influencerską:

w dniu 2 stycznia 2021 roku postu przedstawiającego butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) z opisem: „ (...). Nie mogło zabraknąć J. i w trakcie i szczególnie po – (...). Szczególnie zmrożony smakuje idealnie! (...) Dzięki Wielkie! (...);

w dniu 3 września 2022 roku postu przedstawiającego butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) z opisem „ (...)”;

zamieszczenie przez użytkowników serwisu (...) pod postem z 2 stycznia 2021 roku 346 reakcji i 2 komentarzy;

zamieszczenie przez użytkowników serwisu (...) pod postem z 3 września 2022 roku 104 reakcji i 4 komentarzy

protokół oględzin profilu (...) w serwisie (...)

10-15

wyjaśnienia J. M. (1)

18, 460, 480

korespondencja mailowa J. M. (1) z

serwisem internetowym „(...)

21-30

M. G.

c. w dniu 2 listopada 2020 roku w W., prowadząc działalność B. M. G. z siedzibą w W., zawarł umowę z (...) sp. z o.o. w W., której realizacja polegała na reklamowaniu napoju alkoholowego wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w ten sposób, że za pośrednictwem zarejestrowanego w serwisie (...) profilu o nazwie „(...)” publicznie rozpowszechniano znak towarowy oraz związany z nim symbol graficzny napoju alkoholowego (...)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Nr karty

zlecenie przez M. G. na podstawie umowy zawartej w dniu 2 listopada 2020 roku ze (...) sp. z o.o. w W. – reprezentowaną przez M. S., przeprowadzenia kampanii influencerskiej dla marki (...), której elementem były publikacje influencerów;

opublikowanie przez J. M. (1) w serwisie (...) na ogólnodostępnym profilu o nazwie (...), obserwowanym przez 11 000 osób, w sposób zgodny z instrukcjami otrzymanymi od osób działających w (...) sp. z o.o., który po podmiot prowadził serwis internetowy „(...)” przeznaczony dla osób zajmujących się działalnością influencerską:

w dniu 2 stycznia 2021 roku postu przedstawiającego butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) z opisem: „ (...). Nie mogło zabraknąć J. i w trakcie i szczególnie po – (...). Szczególnie zmrożony smakuje idealnie! (...) Dzięki Wielkie! (...) ;

zamieszczenie przez użytkowników serwisu (...) pod postem z 2 stycznia 2021 roku 346 reakcji i 2 komentarzy

protokół oględzin profilu (...) w serwisie (...)

10-15

umowa z 2 listopada 2020 roku dotycząca zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej

60-62

wyjaśnienia M. G.

460-461

M. K.

d. w dniu 13 maja 2022 roku w W., prowadząc działalność D. M. K. z siedzibą w W., zawarł umowę z (...) sp. z o.o. w W., której realizacja polegała na reklamowaniu napoju alkoholowego wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w ten sposób, że za pośrednictwem zarejestrowanego w serwisie (...) profilu o nazwie (...) publicznie rozpowszechniano znak towarowy oraz związany z nim symbol graficzny napoju alkoholowego (...)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Nr karty

zlecenie przez M. K. na podstawie umowy zawartej w dniu 13 maja 2022 roku ze (...) sp. z o.o. w W. – reprezentowaną przez M. S., przeprowadzenia kampanii product seeding wraz z kampanią influencerską dla marki M. (...);

celem kampanii influencerskiej miało było m.in. zaangażowanie influencerów, „ których zadaniem będzie: […] przygotowanie opisu, w którym przedstawią nowy produkt M. (...) S. G. O. oraz zachęcą obserwatorów do spróbowania”.

opublikowanie przez J. M. (1) w serwisie (...) na swoim ogólnodostępnym profilu o nazwie (...), obserwowanym przez 11 000 osób, w sposób zgodny z instrukcjami otrzymanymi od osób działających w (...) sp. z o.o., który po podmiot prowadził serwis internetowy „(...)” przeznaczony dla osób zajmujących się działalnością influencerską:

w dniu 3 września 2022 roku postu przedstawiającego butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) z opisem „ Nowy smak od (...)= idealne połączenie! (...)”;

zamieszczenie przez użytkowników serwisu (...) pod postem z 3 września 2022 roku 104 reakcji i 4 komentarzy

protokół oględzin profilu (...) w serwisie (...)

10-45

umowa z 13 maja 2022 roku dotycząca zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej

52-59

oferta (...) sp. z o.o. z kwietnia 2022 roku dotycząca kampanii M.

156-172

zrzut komentarzy podczas pracy nad umową z 13 maja 2022 roku

174-175

wyjaśnienia M. K.

461-462

P. W.

e. w dniu 30 października 2020 roku w W., reprezentując (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., zlecił firmie (...) z siedzibą w W. usługę, której realizacja polegała na reklamowaniu napoju alkoholowego wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w ten sposób, że za pośrednictwem zarejestrowanego w serwisie (...) profilu o nazwie (...) publicznie rozpowszechniano znak towarowy oraz związany z nim symbol graficzny napoju alkoholowego (...)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

nr karty

zlecenie w dniu 30 października 2020 roku przez P. W., działającego w (...) sp. z o.o. w W. organizacji wysyłek ambasadorskich agencji (...)

faktura VAT nr (...)

187-188

wyjaśnienia P. W.

202, 462

M. S.

f. w dniu 2 listopada 2020 roku w W., reprezentując (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., zawarła umowę z firmą (...) z siedzibą w W., której realizacja polegała na reklamowaniu napoju alkoholowego wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w ten sposób, że za pośrednictwem zarejestrowanego w serwisie (...) profilu o nazwie (...) publicznie rozpowszechniano znak towarowy oraz związany z nim symbol graficzny napoju alkoholowego (...)

g. w dniu 13 maja 2022 roku w W., reprezentując (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., zawarła umowę z firmą (...) z siedzibą w W., której realizacja polegała na reklamowaniu napoju alkoholowego wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, w ten sposób, że za pośrednictwem zarejestrowanego w serwisie (...) profilu o nazwie (...) publicznie rozpowszechniano znak towarowy oraz związany z nim symbol graficzny napoju alkoholowego (...)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Nr karty

zlecenie przez M. G. na podstawie umowy zawartej w dniu 2 listopada 2020 roku ze (...) sp. z o.o. w W. – reprezentowaną przez M. S., przeprowadzenia kampanii influencerskiej dla marki (...), której elementem były publikacje influencerów;

opublikowanie przez J. M. (1) w serwisie (...) na swoim ogólnodostępnym profilu o nazwie (...), obserwowanym przez 11 000 osób, w sposób zgodny z instrukcjami otrzymanymi od osób działających w (...) sp. z o.o., który po podmiot prowadził serwis internetowy „(...)” przeznaczony dla osób zajmujących się działalnością influencerską:

w dniu 2 stycznia 2021 roku postu przedstawiającego butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) z opisem: „ Nowy Rok Nowe postanowienia. Nie mogło zabraknąć J. i w trakcie i szczególnie po – (...). Szczególnie zmrożony smakuje idealnie! (...) Dzięki Wielkie! (...);

zamieszczenie przez użytkowników serwisu (...) pod postem z 2 stycznia 2021 roku 346 reakcji i 2 komentarzy;

zlecenie przez M. K. na podstawie umowy zawartej w dniu 13 maja 2022 roku ze (...) sp. z o.o. w W. – reprezentowaną przez M. S., przeprowadzenia kampanii product seeding wraz z kampanią influencerską dla marki M. (...);

celem kampanii influencerskiej miało być m.in. zaangażowanie influencerów, „ których zadaniem będzie: […] przygotowanie opisu, w którym przedstawią nowy produkt M. (...) S. G. O. oraz zachęcą obserwatorów do spróbowania”;

opublikowanie przez J. M. (1) w serwisie (...) na swoim ogólnodostępnym profilu o nazwie (...), obserwowanym przez 11 000 osób, w sposób zgodny z instrukcjami otrzymanymi od osób działających w (...) sp. z o.o., który po podmiot prowadził serwis internetowy „(...)” przeznaczony dla osób zajmujących się działalnością influencerską:

w dniu 3 września 2022 roku postu przedstawiającego butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) z opisem „ (...) = idealne połączenie! (...);

zamieszczenie przez użytkowników serwisu (...) pod postem z 3 września 2022 roku 104 reakcji i 4 komentarzy

protokół oględzin profilu (...) w serwisie (...)

10-45

umowa z 13 maja 2022 r. dotycząca zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej

52-59

umowa z 2 listopada 2020 r. dotycząca zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej

60-62

oferta (...) sp. z o.o. z kwietnia 2022 r. dotycząca kampanii M.

156-172

wyjaśnienia M. S.

255-256

1.OCena DOWOdów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

protokół oględzin profilu „(...)” w serwisie (...)

Dowód ten ukazuje zdjęcia opublikowane przez J. M. (1) w serwisie (...). Nie budzi wątpliwości, że załączone wydruki zdjęć ukazywały:

butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) (k. 12);

butelkę ze znakiem towarowym oraz związanym z nim symbolem graficznym napoju alkoholowego (...) (k. 13).

Na wskazanych wydrukach zawarte były także wpisy zamieszczone przez J. M. (2), promujące właściwości prezentowanych przez niego napojów alkoholowych, a także komentarze innych użytkowników serwisu (...). Na wiarygodność tego dowodu jednoznacznie wskazują wyjaśnienia J. M. (1), który potwierdził, że zamieścił na swym profilu we wskazanym serwisie zdjęcia, których wydruki załączono do protokołu oględzin.

Dowody z dokumentów w postaci:

korespondencji mailowej J. M. (1) z serwisem internetowym „(...)”,

umowy z 2 listopada 2020 roku dotyczącej zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej;

umowa z 13 maja 2022 roku dotyczącej zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej;

oferty (...) sp. z o.o. z kwietnia 2022 r. dotyczącej kampanii marki M.,

faktury VAT nr (...),

zrzutu komentarzy pozostawionych podczas pracy nad umową z 13 maja 2022 roku dotycząca zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej

Sąd uznał wiarygodność wymienionych dokumentów. W większości pochodziły one od oskarżonych lub od podmiotów z którymi oskarżeni współpracowali. Tworzyły one jasny i spójny obraz zdarzenia. Zawarcie umów dotyczących zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej; potwierdzili oskarżeni, których podpisy znajdowały się pod tymi dokumentami, tj. M. K., M. G. i M. S.. Zestawienie treści tych umów z wyjaśnieniami wymienionych oskarżonych oraz z wyjaśnieniami J. M. (1), pozwala na jednoznaczne przyjęcie, iż to na skutek zawarcia w dniach 2 listopada 2020 roku i 13 maja 2022 roku umów dotyczących zlecenia przeprowadzenia kampanii influencerskiej i w konsekwencji wykonania postanowień zwartych w tych umowach, J. M. (1) zamieścił w dniach 2 stycznia 2021 roku i 3 września 2022 roku w serwisie (...) posty ze zdjęciami przedstawiającymi butelki ze znakami towarowymi oraz związanymi z nimi symbolami graficznymi napojów alkoholowych (...) i (...).

wyjaśnienia J. M. (1)

Oskarżony w sposób szczery opisał okoliczności w jakich zamieścił na swym profilu w serwisie (...) materiały powołane w postawionych mu zarzutach. Wskazał, że uczynił to w reakcji na propozycję barterowej współpracy jaką otrzymał z serwisu internetowego „(...)”. Wyjaśnił, że zgodził się na opublikowanie na swym profilu w mediach społecznościowych zdjęć z produktami marek (...) i (...), przy czym przed publikacją zdjęcia zostały przesłane do serwisu „(...)”. Zaznaczył, że dostęp do zmieszczonych przez niego postów miały jedynie osoby pełnoletnie. Z jego wyjaśnień wynika, że wynagrodzeniem za wskazane czynności były wyłącznie butelki promowanych napojów alkoholowych wraz ze szklankami, których łączna wartość nie przekroczyła 100 zł. J. M. (1) zauważył, że kwestionowane posty nie uzyskały znacznych zasięgów. Zastrzegł ponadto, że działalność influencerska nie stanowiła jego źródła utrzymania.

Twierdzenia zawarte w wyjaśnieniach J. M. (1) znajdują potwierdzenie w innych dowodach ujawnionych w niniejszym postępowania, w tym w treści protokołu oględzin dotyczącym jego profilu w serwisie (...), a także przedstawionej przez niego korespondencji mailowej z serwisem internetowym „(...)”.

wyjaśnienia M. G.

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. W swoich wyjaśnieniach podkreślił, że prowadzona prze niego działalność eventowa dotyczy przede wszystkim barcateringu, obejmującego takie usługi jak: organizacja baru, dostarczenie asortymentu, produkcja, sprzedaż bądź wynajem stref barowych, mebli eventowych i logistyka z tym związana. Odnosząc się do usługi dotyczącej napoju alkoholowego (...) wyjaśnił, że jego rola sprowadzała się do organizacji przesyłek ambasadorskich, czyli do dostarczenia pakietów produktowych do spółki (...). Oświadczył, że nie zakładał, iż tego rodzaju działalność może naruszać zapisy ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Wyjaśnienia oskarżonego należy uznać za wiarygodne w części odnoszącej się do rodzaju podjętych przez niego czynności na podstawie umowy zawartej w dniu 2 listopada 2020 roku. Jednocześnie brak jest podstaw, aby uznać, że oskarżony nie wiedział, iż zlecone przez niego czynności spółce (...) dotyczą działalności, która może zostać uznana za niedozwoloną reklamę napojów alkoholowych. Należy podkreślić, że w treści powołanej umowy wskazano, że dotyczy ona kampanii influencerskiej marki (...), przeprowadzonej na platformie (...) (k. 60). Na przedmiot tej umowy wskazywał także harmonogram jej realizacji, z którego wynikało, że zlecona działalność miała obejmować również publikacje influencerów odnoszące się do promowanych napojów alkoholowych (k. 61).

wyjaśnienia M. K.

Oskarżony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego czynu. Podkreślił, że jego działalność obejmowała prowadzenie studia projektowego, które zajmowało się projektowaniem graficznym. Potwierdził, że w ramach tej działalności współpracował z firmą (...), będącą dystrybutorem marki (...). Przyznał, że na początku 2022 roku podmiot ten chciał wprowadzić na rynek nowy wariant smakowy tej marki. M. K. wyjaśnił, iż wobec faktu, że nie posiadał kompetencji pozwalających na przeprowadzenie kampanii seedingowej lub influencerskiej, czynności w tym zakresie zlecił spółce (...), poleconej przez dystrybutora marki M.. Ze stanowiska oskarżonego wynika, że działał on w przeświadczeniu co do doświadczenia i wiedzy osób reprezentujących spółkę (...), a ponadto był zapewniany przez te osoby o legalności zleconych działań. M. K. zaznaczył, że nie dysponował szczegółową wiedzą dotyczącą reklamy w socialmediach, a ponadto zapisy ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi sprawiały trudności interpretacyjne.

Odnosząc się do wyjaśnień oskarżonego należy stwierdzić, że pomimo zawarcia zastrzeżenia określonego w § 1 ust. 6 umowy z 13 maja 2022 roku M. K., musiał co najmniej godzić się na to, że w ramach realizacji tej umowy prowadzona będzie reklama napoju alkoholowego, co potwierdza choćby prezentacja oferty spółki (...), która zawiera wprost odniesienie do zobowiązania influencerów do opublikowania w mediach społecznościowych zdjęć promujących takie napoje (k. 164).

wyjaśnienia P. W.

Oskarżony nie przyznał się do stawianego mu zarzutu. Potwierdził, że był zatrudniony w spółce (...) i do jego obowiązków zawodowych należały działania dotyczące komercjalizacji działań marki (...) w Polsce, takie jak: zagwarantowanie dostępności marki w punktach sprzedaży, organizacja wydarzeń oraz obecność w punktach sprzedaży gastronomicznej. P. W. potwierdził także, że w 2020 roku zlecił firmie reprezentowanej przez M. G. wysyłkę paczek ambasadorskich, które miały być skierowane do osób, które mogłyby zostać w przyszłości ambasadorami marki. Oskarżony stanowczo zaznaczył, że jego działania nie polegały na prowadzeniu lub zleceniu prowadzenia reklamy napojów alkoholowych marki (...)

Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego za wiarygodne. Korespondują one z treścią faktury VAT nr (...), z której wynika, że dane P. W. pojawiają się jedynie jako zlecającego organizację wysyłek ambasadorskich (k. 187-188). W aktach, brak jest dowodów podważających stanowisko oskarżonego negujące jego świadome uczestnictwo w działaniach polegających na prowadzeniu niedozwolonej reklamy napojów alkoholowych.

wyjaśnienia M. S.

Oskarżona nie przyznała się do zarzucanych jej czynów. Nie kwestionowała, że jako prezes zarządu (...) sp. z o.o. na skutek zawarcia umów opisanych w postawionych jej zarzutach prowadzona przez nią spółka przyjęła zlecenie mające polegać na przeprowadzeniu kampanii influencerskich, promujących marki (...) i (...). M. S. stanęła na stanowisku, że działania prowadzone w ramach tej spółki nie stanowiły reklamy, bowiem nie były dostępne dla nieograniczonego i nieokreślnego kręgu adresatów. Na uzasadnienie swego stanowiska, powołała się na konieczność rejestracji w portalach społecznościowych takich jak (...). Oskarżona dodała, że prowadzona przez nią agencja specjalizowała się we współpracy z profilami nano i mikro, które mają znacznie mniejszy zasięg działania i liczbę followersów niż osoby powszechnie uznane za influencerów. Zauważyła ponadto, że osoby z którymi współpracowała jej agencja używały bramek wiekowych, co stanowiło kolejne zawężenie kręgu odbiorców.

Co do zasady wyjaśnienia oskarżonej należy uznać za wiarygodne. Jednak, podobnie jak w przypadku wyjaśnień M. G. i M. K., treść umów powołanych w zarzutach postawionych oskarżonej podważa wyjaśnienia M. S. w części w której negowała świadome uczestnictwo w działaniach stanowiących niedozwoloną reklamę napojów alkoholowych marki (...) i (...). Ponadto z wyjaśnień osoby publikującej w serwisie (...) materiały stanowiące reklamę napojów alkoholowych – J. M. (1) – wynika, że wskazówki odnośnie tych publikacji otrzymał on z serwisu internetowego „(...)”, prowadzonego przez spółkę (...), na czele której stała oskarżona.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

umowa o świadczenie usług influencerskich zawarta między (...) sp. z o.o. a (...) sp. z o.o. – k. 63-85

Dowód nie dotyczy czynów objętych niniejszym postępowaniem.

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżeni

Podstawa prawna warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I, III, V, VIII

J. M. (1), M. G., M. K., M. S.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zgodnie z art. 45 2 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (dalej: u.w.t.) podlega karze, kto wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 prowadzi reklamę lub promocję napojów alkoholowych lub informuje o sponsorowaniu imprezy masowej, z zastrzeżeniem art. 13 1 ust. 5 i 6.

Według art. 45 2 ust. 3 u.w.t. jeżeli czyn określony w ust. 1 został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego uznaje się osobę odpowiedzialną za zlecenie lub prowadzenie reklamy napojów alkoholowych.

W art. 13 1 ust. 1 tej ustawy wprowadzony został generalny zakaz reklamy i promocji napojów alkoholowych.

Zgodnie z definicją z art. 2 1 ust. 1 pkt 3 u.w.t. reklama napojów alkoholowych musi być publiczna. Przepis należy czytać w kontekście jego celu oraz całości unormowań u.w.t. Według preambuły do u.w.t. życie obywateli w trzeźwości zostało uznane za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra Narodu. Jak stanowi art. 2 ust. 1 pkt 4 u.w.t. zadania w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi wykonuje się przez odpowiednie kształtowanie polityki społecznej, w szczególności ograniczanie dostępności alkoholu. Nie można zatem odczytywać terminu „publiczny” w odniesieniu do reklamy alkoholu wyłącznie w bardzo wąskim jego rozumieniu jako dostępny dla nieograniczonego, nieokreślonego kręgu adresatów. Takie rozumienie jest bowiem abstrakcyjne i oderwane od rzeczywistego funkcjonowania we współczesnej rzeczywistości reklamowej.

W przedmiotowej sprawie obrońcy oskarżonych podnosili, że zamieszczanie w serwisie (...) zdjęć zawierających znaki towarowe napojów alkoholowych oraz związanych z nimi symboli graficznych nie spełnia warunku publicznego rozpowszechniania reklamy, a stanowi jedynie legalną reklamę niepubliczną skierowaną do zamkniętego, oznaczonego i określonego kręgu odbiorców – użytkowników tego serwisu. Podnoszono również, że art. 45 2 u.w.t. poprzez odesłanie do definicji ustawowej oraz użycia pojęcia nieostrego tj. publicznego rozpowszechniania reklamy narusza standardy dobrej legislacji i prowadzi do naruszenia zasady maksymalnej określoności czynu zabronionego.

Sąd, wbrew argumentacji obrońców oskarżonych, uznał, że posty publikowane na ogólnodostępnym profilu w serwisie (...), obserwowanym przez ponad 10 000 osób, mają charakter publiczny, wobec czego winny zostać uznane za reklamę. Należy do wiedzy powszechnie dostępnej, że z serwisu (...) korzysta w Polsce przynajmniej kilka milionów użytkowników. Również powszechnie wiadomo, że rejestracja konta w tym serwisie zajmuje kilka minut i dostęp do niej nie jest w żadnym stopniu utrudniony.

Obowiązujący system prawny wymaga, aby przepisy umożliwiające przypisanie odpowiedzialności karnej spełniały wymogi jednoznaczności i określoności oraz wymogi fundamentalnej dla prawa karnego zasady nullum crimen sine lege certa – wyrażonej w art. 42 ust. 1 Konstytucji, a wymagającej formułowania znamion czynu zabronionego w sposób na tyle jednoznaczny i precyzyjny, aby ryzyko karalności było rozpoznawalne dla adresatów normy i aby podczas stosowania prawa wykluczona była możliwość rozszerzenia zakresu odpowiedzialności karnej na czyny, które nie zostały zabronione w ustawie pod groźbą kary. Natomiast sama konieczność wykładni przepisu prawa, czy też fakt posłużenia się w ustawie odesłaniem w zakresie definiowania cech czynu, czy też pojęciem nieostrym (np. publiczne rozpowszechnianie), nie uprawniają do konstatacji, że w okolicznościach tej sprawy doszło do naruszenia standardu określoności znamion czynu zabronionego i tym samym, aby adresaci normy prawnej wyrażonej w art. 45 ( 2) u.w.t. mogli uznać, że umieszczanie postów zawierających znaki towarowe napojów alkoholowych na publicznych profilach w serwisie społecznościowym (...) było legalne. Podobne stanowisko zajął również Trybunał Konstytucyjny w odniesieniu do omawianego przepisu u.w.t. w wyroku z dnia 28 stycznia 2003 roku w sprawie K 2/02. Nie można wymagać od ustawodawcy, aby w sposób błyskawiczny dostosowywał prawo do zmieniających się okoliczności spowodowanych rozwojem technologicznym, bowiem w tym wypadku prawo jasne. Przedmiot ochrony normy karnej wyrażonej w art. 45 ( 2) ust. 1 u.w.t. został precyzyjnie i jednoznacznie określony, tj. ustawodawca jednoznacznie określił cel dla którego zdecydował się na penalizację określonych w nim zachowań. Znamię "publicznego rozpowszechniania" było już przedmiotem wypowiedzi orzecznictwa i doktryny, a samo znaczenie językowe tego zwrotu oznacza tyle co „dostępny lub przeznaczony dla wszystkich” (słownik języka polskiego PWN).

Internet i media społecznościowe stanowią przestrzeń reklamową, która zaczyna mieć, a być może już ma, charakter dominujący względem tradycyjnych form reklamy, w tym reklamy telewizyjnej. Dodatkowo obecnie szczególnie atrakcyjna dla młodych osób jest reklama umieszczana w serwisach społecznościowych (takich jak np. (...)). Reklama taka ma dodatkowo dużą przewagę nad innymi formami reklamy w Internecie, bowiem w tym wypadku posty ją zawierające są dostępne od momentu ich umieszczenia na profilu aż do momentu ich usunięcia (a więc zasięg tej reklamy może znacznie szerszy, a posty umieszczone wiele lat wcześniej mogą być dostępne dla innych użytkowników Internetu). Nadto możliwość podawania postów przez innych użytkowników (umieszczania ich również na innych kontach użytkowników), czy też ich pozycjonowania poprzez umieszczeni tzw. hasztagów, czy też oznaczanie konkretnych użytkowników może spowodować, że reklama rozpowszechniana tą drogą może dotrzeć do szerokiego grona konsumentów. Reklama publiczna stanowi reklamę skierowaną do anonimowego odbiorcy, a więc mającą możliwość dotarcia do jak najszerszego kręgu potencjalnych adresatów. Znamieniem publiczności działania ustawodawca posługuje się nie tylko w omawianym przepisie karnym u.w.t., ale również w przypadku innych przestępstw, w szczególności tych określonych w kodeksie karnym. Działanie "publiczne" zachodzi wówczas, gdy bądź ze względu na miejsce działania, bądź ze względu na okoliczności i sposób działania zachowanie sprawcy jest lub może być dostrzegalne dla nieokreślonej liczby osób. Czyn nie traci charakteru działania publicznego chociażby sprawca działał na zamkniętym terenie albo w innym miejscu dostępnym jedynie dla grona osób uprawnionych do przebywania w tym miejscu, jeżeli tylko przestępne zachowanie się sprawcy było lub realnie mogło być dostrzegalne przez nieokreśloną bliżej liczbę osób, którzy znajdują się lub mogą przebywać w miejscu tego działania.

Wypada zauważyć, że sama konieczność rejestracji użytkownika w serwisie internetowym nie świadczy, że umieszczający tam post użytkownik jest w stanie zidentyfikować indywidualnie jego odbiorców. W czasie zarzucanych czynów J. M. (1), co potwierdza treść protokołu oględzin, prowadził na (...) konto publiczne. Kwestionowane posty zamieszczone przez J. M. (1) nie były skierowane do ograniczonego kręgu adresatów, ponieważ zostały opublikowane na jego profilu, a nie np. zostały wysyłane w prywatnych wiadomościach do konkretnych osób. Sama instrukcja przekazana oskarżonemu z serwisu internetowego „(...)”, dotycząca publikacji postu napoju alkoholowego marki (...) posługiwała się pojęciem „ opublikuj post” (k. 23), podobnie jak instrukcja dotycząca napoju alkoholowego marki M. (k. 24). Jak wyżej wskazano, profil ten nie był oznaczony jako prywatny, a nawet gdyby był, to ilość osób go obserwujących na poziomie ponad 10.000 świadczy o tym, że działalność internetowa J. M. (1) w czasie zarzuconych mu czynów była nakierowania na zdobycie jak największej liczby obserwujących jego internetowe poczynania, nawet jeżeli w skali innych profili J. M. (1) mógł być określany jako nanoinfluencer. Dostępne dowody, w szczególności ujawnione umowy dotyczące prowadzenia kampanii influencerskiej w której udział wziął J. M. (1), potwierdzają, że jej celem było szeroko zakrojone rozpowszechnienie znaków towarowych i graficznych napojów alkoholowych wśród osób młodych, choć pełnoletnich, poprzez influencerów (k. 25). W przypadku instrukcji dotyczącej postu reklamującego (...) J. M. (1) został pouczony, że „ (...) ” (k. 24), co każe sądzić, że reklama miała wywoływać skojarzenia z relaksem lub wypoczynkiem. Podobnie w przypadku postu reklamującego napój alkoholowy (...) instrukcja stanowiła: „ (...) ((...)). (...). […]” (k. 28), z czego należy wnosić, że reklama miała wywoływać skojarzenia z sukcesem zawodowym lub życiowym.

Podsumowując: kampanie reklamowe zlecone przez M. K. i M. G., zrealizowane przez M. S., których częścią były publikacje J. M. (1) stanowiły akcję marketingową służącą reklamie i promocji napojów alkoholowych, która jest w Polsce zakazana. Każdy influencer musiał stworzyć zdjęcie promujące dany napój alkoholowy, co uczynił również J. M. (1). Zasadnym jest przyjęcie, że posty opublikowane przez J. M. (1), reklamujące napoje alkoholowe, miały większy zasięg, widoczność niż tradycyjna reklama powieszona na płocie w nieatrakcyjnej lokalizacji.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że:

J. M. (1) publikując na swym profilu w serwisie (...) posty zawierające znaki towarowe oraz związane z nimi symbole graficzne napojów alkoholowych marki (...) i (...),

M. G. zawierając jako zleceniodawca umowę ze (...) sp. z o.o., której realizacja polegała na reklamowaniu napoju alkoholowego marki (...),

M. K. zawierając jako zleceniodawca umowę ze (...) sp. z o.o., której realizacja polegała na reklamowaniu napoju alkoholowego marki (...),

M. S. zawierając w imieniu (...) sp. z o.o. umów, których realizacja polegała na reklamowaniu napojów alkoholowych marki (...) i (...)

dopuścili się popełnienia zarzuconych im występków.

Sąd uznał, że wszyscy wymienieni oskarżeni działali w sposób umyślny, tj. co najmniej godzili się z faktem, iż podejmowane przez nich działania wyczerpują znamiona karalnej, zgodnie z postanowieniami art. 45 2 u.w.t., reklamy napojów alkoholowych.

Umyślność J. M. (1) w kontekście treści jego wyjaśnień nie budzi wątpliwości.

W przypadku M. G. i M. K. ujawnione dokumenty potwierdzają, że musieli się oni co najmniej godzić z faktem, iż zlecone przez nich czynności spółce (...) stanowią niedozwoloną reklamę napojów alkoholowych. Należy powtórzyć, że w przypadku M. G. na k. 61 opisano założenia zleconej przez niego kampanii reklamowej marki (...). Wśród nich znajdował się punkt „ (...) ”, z czego wynika, że M. G. podpisując umowę godził się na to, że w ramach jej realizacji będą publikowane posty influencerów zawierające oznaczenia znaków towarowych napoi alkoholowych. Z kolei dokumenty dotyczące M. K. w postaci prezentacji oferty (...) sp. z o.o. (k. 164) zawierają wprost odniesienie do zobowiązania influencerów do opublikowania zdjęć reklamujących napoje alkoholowe. Oferta zakładała zaangażowanie influencerów, „ których zadaniem będzie: […] przygotowanie opisu, w którym przedstawią nowy produkt M. (...) S. G. O. oraz zachęcą obserwatorów do spróbowania”. M. K. współtworzył umowę ze spółką (...). Sąd miał na uwadze, że zawarta przez niego umowa zawierała zobowiązanie nałożone na (...) sp. z o.o. do prowadzenia kampanii zgodnie z prawem w (§ 1 pkt 6 umowy – k. 53). Jednakże zważywszy charakter czynności zleconych tą umową przez oskarżonego, nie może budzić wątpliwości, że musiał on zakładać, że umowa zawarta w dniu 13 maja 2022 roku dotyczy zlecenia internetowej reklamy napoju alkoholowego marki (...) prowadzonej poprzez publikacje infuencerskie.

Powołane wyżej dokumenty świadczą także o umyślności M. S. w związku z zawarciem w imieniu (...) sp. z o.o. umów, których realizacja polegała na reklamowaniu napojów alkoholowych marki (...) i (...).

Sąd zmienił opis czynów przypisanych M. G., M. K. i M. S. poprzez wskazanie, że zostały one popełnione wbrew postanowieniom zawartym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, a nie wbrew art. 13 2 tej ustawy jak omyłkowo wskazano w akcie oskarżenia.

* * * * *

Zgodnie z art. 66 § 1 i 2 k.k., sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Warunkowego umorzenia nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności.

Wskazane wyżej podstawy warunkowego umorzenia postępowania wobec wymienionych oskarżonych zaistniały. Po pierwsze brak jest przeszkód formalnych sprzeciwiających się zastosowaniu tego rozstrzygnięcia. J. M. (1), M. G., M. K. i M. S. są osobami niekarnymi (k. 346-351, 354-355). Wszyscy oskarżeni mają ustabilizowaną sytuację życiową i zawodową. Na zmniejszenie stopnia winy oskarżonych w zakresie przypisanych im czynów wskazuje fakt, że w dacie ich popełnienia istniały wątpliwości interpretacyjne, także wśród organów państwowych dokonujących wykładni zapisów ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, dotyczące charakteru działalności reklamowej prowadzonej w przestrzeni internetowej, w tym na portalach społecznościowych. Ponadto Sąd uwzględnił, iż działanie J. M. (1) do którego doprowadziły czynności podjęte przez pozostałych z wymienionych oskarżonych ograniczyło się do opublikowania 2 postów, które ostatecznie nie uzyskały znacznych zasięgów, o czym świadczy ilość reakcji i komentarzy zamieszczonych pod nimi przez innych użytkowników serwisu (...). Mając powyższe na uwadze Sąd warunkowo umorzył postępowanie karne w stosunku do J. M. (1), M. G., M. K. i M. S., ustalając na podstawie art. 67 § 1 k.k. okres 1 roku próby.

Uniewinnienie

VII

P. W.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Materiał dowodowy w postaci faktury VAT nr (...) oraz wyjaśnień P. W. nie pozwala na przyjęcie, iż dopuścił się on popełnienia zarzuconego mu czynu. Brak jest dowodów potwierdzających, iż oskarżony ten zlecił bądź brał udział w prowadzeniu reklamy napoju alkoholowego marki (...). Sam fakt, iż jego dane zostały wymienione w powołanej wyżej fakturze w żaden sposób nie może być uznany za wystarczającą podstawę do uznania, iż w sposób świadomy (umyślny) oskarżony ten zachował się wbrew zakazom określonym w art. 13 1 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Uczestniczeniu w reklamie stanowczo zaprzeczył P. W. w swych wyjaśnieniach, natomiast oskarżyciel publicznych nie przedstawił innych dowodów pozwalających na podważenie stanowiska procesowego tego oskarżonego, co w konsekwencji zapisów zawartych w art. 414 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k. musiało skutkować jego uniewinnieniem.

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżeni

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

J. M. (1), M. G., M. K., M. S.

II, IV, VI, IX

I, III, V, VIII

Na podstawie art. 67 § 3 k.k. wobec oskarżonych został nałożony obowiązek zapłaty świadczeń pieniężnych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Nałożenie powyższego środka karnego uświadomi im naganność postępowania w związku z prowadzeniem niedozwolonej reklamy napojów alkoholowych i będzie wystarczającą dolegliwością w związku z czynami przypisanymi im w tym postępowaniu. Kwoty świadczeń pieniężnych uwzględniają warunki majątkowe i osobiste każdego z oskarżonych. Różnicując wysokość zasądzonych świadczeń Sąd miał na uwadze charakter czynności podjętych przez J. M. (1), M. G., M. K. i M. S.. Z ustalonych okoliczności sprawy wynika, że to M. S. jako osoba sprawująca funkcję kierowniczą w spółce (...), miała decydujący wpływ na treść publikacji influencerów zawierających niedozwoloną reklamę napojów alkoholowych. Z tego względu Sąd uznał za zasadne wymierzenie jej świadczenia pieniężnego w kwocie 5000 zł, a więc w najwyższej wysokości spośród oskarżonych wobec których warunkowo umorzono postępowanie. W przypadku M. G. i M. K. Sąd uznał, że adekwatne będzie świadczenie pieniężne w wysokości 2000 zł. Natomiast w przypadku J. M. (1) Sąd uznał za wystraczające zasądzenie świadczenia pieniężnego w kwocie wskazanej przez oskarżyciela publicznego, tj. 1500 zł (k. 390).

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

X

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu przypadających na J. M. (1), M. G., M. K. i M. S. zapadło na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 629 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. Na koszty sądowe składają się: opłata i wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania. Wysokość zasądzonych od oskarżonych opłat wynika z art. 7 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, natomiast na wysokość zasądzonych wydatków składają się: ryczałt za doręczenie wezwań i pism w postępowaniu przygotowawczym i sądowym – 40 złotych.

XI

Na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. w związku z uniewinnieniem P. W. ustalono, że koszty postępowania w tym zakresie ponosi Skarb Państwa.

1.Podpis

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Elżbieta Piotrowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie
Data wytworzenia informacji: