Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 25 września 2024 roku

Sąd Rejonowy dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Łukasz Zioła

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 25 września 2024 roku w W.

w sprawie M. D.

oskarżonej o czyn z art. 255 § 3 k.k.

postanawia

1.  na podstawie art. 400 § 1 k.p.k. uznać, że czyn objęty aktem oskarżenia w sprawie o sygn. akt: II K 330/24 stanowi wykroczenie kwalifikowane z art. 52 § 3 k.w.;

2.  na podstawie art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. umorzyć postępowanie przeciwko M. D. wobec stwierdzenia, że nastąpiło przedawnienie orzekania, co do czynu popełnionego w dniu 1 czerwca 2021 roku,

3.  kosztami postępowania obciążyć Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

W dniu 31 sierpnia 2021 roku do tut. Sądu wpłynął akt oskarżenia przeciwko M. D., oskarżonej o to, że w dniu 1 czerwca 2021 roku w W., województwo (...), w trakcie manifestacji przed ambasadą (...) odczytując (...) publicznie pochwalała zabójstwo C. H. popełnione przez J. W. w dniu 10 kwietnia 1993 roku w B. na terytorium (...),

tj. o czyn z art. 255 § 3 k.k.

Sąd podzielił pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26.11.1987 r., sygn. II KR 121/87 (OSNPG 1988/12/135) zgodnie z którym, sąd nie jest związany ani opisem czynu, ani kwalifikacją prawną czynu dokonaną przez oskarżyciela. W ramach granic aktu oskarżenia sąd może dokonywać zmian.

W ocenie Sądu, czyn zarzucany M. D. należy kwalifikować jako wykroczenie z art. art. 52 § 3 k.w., nie zaś jak zarzucał Prokurator z art. 255 § 3 k.k.

Strona przedmiotowa wykroczenia sankcjonowanego w art. 52a k.w. może być realizowana w kilku wariantach, tj. może polegać m.in. na publicznym pochwalaniu popełnienia przestępstwa. Warunkiem karalności na podstawie art. 52a k.w. jest stwierdzenie, że zasięg czynu lub jego skutki nie były znaczne. W przeciwnym bowiem razie sprawca może ponieść odpowiedzialność za przestępstwo przewidziane w Kodeksie karnym, polegające na publicznym nawoływaniu do popełnienia występku lub przestępstwa skarbowego (art. 255 § 1 k.k.), publicznym nawoływaniu do popełnienia zbrodni (art. 255 § 2 k.k.) bądź publicznym pochwalaniu popełnienia przestępstwa (art. 255 § 3 k.k.). R.A. Stefański słusznie podkreślił, że wykroczenie sankcjonowane w art. 52a pkt 1 k.w. nie jest wyodrębnione z przestępstwa ze względu na nieznaczny zasięg lub nieznaczne skutki czynu, jak niekiedy stwierdzane jest to w literaturze. W art. 52a k.w. ustanowiono bowiem wyższy próg. Skutki lub zasięg czynu, o których mowa w art. 52a k.w., nie są znaczne (R.A. Stefański, Przestępstwo publicznego nawoływania..., s. 24). Jest to zatem różnica ilościowa – określenie „nie są znaczne” oznacza coś więcej niż „nieznaczne”.

Przez określenie zasięgu lub skutków czynu sprawcy ustanowiono kryterium rozgraniczające wykroczenie sankcjonowane w art. 52a pkt 1 k.w. i przestępstwo przewidziane w art. 255 k.k. Należy przyjąć, że zasięg czynu nie był znaczny, jeżeli sprawca zwracał się do niewielkiego kręgu osób. Natomiast skutki czynu nie były znaczne w przypadku, gdy zachowanie sprawcy nie spotkało się z zainteresowaniem bądź poważnym odbiorem przez adresatów.

Przechodząc do analizy niniejszej sprawy, z dowodów dołączonych do aktu oskarżenia wynika, że M. D. odczytała (...) w obecności niewielkiej ilości osób. Uczestnicy manifestacji byli ściśle związani z działalnością oskarżonej jako członka partii politycznej (...), prezentowali tożsame poglądy co oskarżona. Nie ulega wątpliwości, że oskarżona działała publicznie lecz jej wystąpienie nie zostało zaprezentowane przypadkowym osobom – co wynika z nagrania przedstawiającego przebieg zdarzenia. Bez znaczenia dla oceny zachowania M. D. w dniu 1 czerwca 2021 r. pozostaje fakt, że film z jej wystąpieniem następnie został opublikowany na portalu (...).

W tych okolicznościach należy przyjąć, że zasięg czynu i skutki czynu nie były znaczne, co przemawia za zakwalifikowaniem go jako wykroczenie z art. 52a pkt 1 k.w.

W związku ze zmianą kwalifikacji prawnej czynu z przestępstwa na wykroczenie, w niniejszej sprawie, zastosowanie będą miały przepisy kodeksu wykroczeń. Tym samym, zgodnie z art. 45 § 1 k.w. karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok; jeżeli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu. Upływ pierwszego rocznego terminu oznacza, ściśle rzecz biorąc, niemożność wszczęcia postępowania, po wszczęciu postępowania natomiast wchodzi w rachubę przedawnienie orzekania, ale już po upływie 3 lat od popełnienia czynu. Roczny i ewentualnie 3-letni łącznie termin na wszczęcie postępowania i wydanie orzeczenia to maksymalne okresy, które pozwalają na załatwienie sprawy wykroczeniowej (art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. – przedawnienie jako ujemna przesłanka procesowa).

M. D. zarzucono popełnienie czynu zabronionego w dniu 1 czerwca 2021 roku, a zatem z dniem 1 czerwca 2022 roku upływał roczny okres, w którym możliwym było wszczęcie postępowania przeciwko osobie podejrzanej o pełnienie wykroczenia. Postępowanie zostało wszczęte w dniu 4 sierpnia 2021 roku, a zatem z zachowaniem rocznego terminu. Jednak z dniem 1 czerwca 2024 r. upłynął już trzyletni okres od popełnienia czynu, a zatem nastąpiło przedawnienie karalności wykroczenia.

Skoro zgodnie z art. 5 § 1 pkt 4 k.p.w. nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy nastąpiło przedawnienie orzekania, zasadnym było umorzenie postępowania przeciwko M. D. co do czynu popełnionego dnia 1 czerwca 2021 roku.

Zgodnie z treścią art. 119 § 2 pkt 1 k.p.w., w razie uniewinnienia obwinionego lub umorzenia postępowania, koszty postępowania w sprawie, w której wniosek o ukaranie złożył oskarżyciel publiczny, ponosi odpowiednio Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego. Oskarżycielem publicznym jest tutaj policja, więc kosztami postępowania należało obciążyć Skarb Państwa.

Zarządzenie: odpis postanowienia doręczyć oskarżonej, prokuratorowi z pouczeniem o zażaleniu.