Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie V Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący SSR Piotr Grzędziński

Protokolant: sekr.sądowy Paulina Kowalczyk

Z udziałem oskarżyciela publicznego M. P.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 30 maja 2017 r. i 31 lipca 2017 r. sprawy K. M. , s. T. i H., ur. (...) w W.

oskarżonego o to że:

1. w W., w okresie od 26.03.2011 roku do 26.03.2015 roku, prowadząc jednoosobowo działalność gospodarczą, uporczywie nie wpłacał w terminie, tj. do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, podatku od towarów i usług za (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), w kwocie ogółem 167641,08 złotych,

2. w W., w okresie od 26.11.2015 roku do 29.12.2015 roku, prowadząc jednoosobowo działalność gospodarczą, uporczywie nie wpłacał w terminie, tj. do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, podatku od towarów i usług za (...), (...), w kwocie ogółem 530,60 złotych.

Tym samym naruszył art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj.: Dz.U. z 2011, Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zgodnie z którym podatnicy są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego,

tj. o wykroczenia skarbowe z art. 57 § 1 kks

orzeka

I.  Oskarżonego K. M. uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to na podstawie art. 57 § 1 kks w zw. z art. 50 § 1 kks wymierza mu karę grzywny w wysokości 15.000 ( piętnastu tysięcy ) złotych.

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. B. wynagrodzenie w kwocie 588 (pięciuset osiemdziesięciu ośmiu) zł plus należny podatek vat tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego.

III.  Zwalnia oskarżonego z opłaty i kosztów postępowania.

Sygn. akt V W 5416/16

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. M. prowadził działalność gospodarczą z siedzibą w W. przy ul. (...). W związku z prowadzoną działalnością oraz z uwagi na wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegał on obowiązkowi podatkowemu wynikającemu z ustawy o podatku od towarów i usług. Mimo to, w okresie od dnia 26 marca 2011 roku do dnia 26 marca 2015 roku uporczywie nie wpłacał w terminach ustawowych na rachunek Trzeciego Urzędu Skarbowego (...) przy ul. (...) w W. podatku od towarów i usług za miesiące: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...) w łącznej kwocie 167.641,08 zł. Ponadto w okresie od dnia 26 listopada 2015 roku do dnia 29 grudnia 2015 roku uporczywie nie wpłacał w terminach ustawowych podatku od towarów i usług za miesiące: (...), (...) w łącznej kwocie 530,60 zł.

Z uwagi na to, iż nie można było ustalić miejsca pobytu K. M. w kraju, postanowieniem z dnia 18 października 2016 r. finansowy organ dochodzenia – Trzeci Urząd Skarbowy (...) w W. zastosował wobec K. M. tryb postępowania w stosunku do nieobecnych ze względu na zaistnienie przesłanek określonych w art. 173 § 1 kks w zw. z art. 175 § kks.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dowodów:

1)  list zaległości (k. 2, 4, 6, 9, 10, 111, 128, 137);

2)  karty karnej (k. 32);

3)  deklaracji podatkowych (k. 36-79);

4)  informacji (k. 139).

Oskarżony K. M. nie był przesłuchiwany w toku postępowania albowiem z uwagi na fakt, iż nie ustalono miejsca jego pobytu, na podstawie art. 173 § 1 kks i art. 175 § 1 kks zastosowano wobec niego postępowanie w stosunku do nieobecnych.

Sąd zważył, co następuje:

Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania dowodowego, wina i sprawstwo oskarżonego K. M. w zakresie zarzucanych mu aktem oskarżenia czynów nie budzi wątpliwości.

Jest oczywistym, iż to K. M., jako prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, w okresach wskazanych w akcie oskarżenia był odpowiedzialny za rozliczanie się z zobowiązań podatkowych. Miał on możliwość podejmowania samodzielnych decyzji gospodarczych, w tym decyzji finansowych i był odpowiedzialny za prawidłowe i terminowe wpłacanie na rachunek Trzeciego Urzędu Skarbowego (...) przy ul. (...) w W. podatku od towarów i usług. Jednocześnie nie ma wątpliwości co do wysokości zaległości podatkowych, gdyż wynikają one wprost ze składanych przez oskarżonego deklaracji podatkowych, których kopie znajdują się w aktach sprawy.

Wiarygodny dowód w sprawie stanowiły ponadto ujawnione na rozprawie dokumenty, ich treści nie budziły wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy ani nie były kwestionowane przez strony.

W sprawie niniejszej oskarżonemu zarzucono popełnienie wykroczeń skarbowych z art. 57 § 1 kks. Wykroczenie uporczywego naruszania terminu wpłaty podatku, ujęte w art. 57 § 1 kks, polega na uporczywym nie wpłacaniu w terminie dowolnego podatku. Uporczywość przejawia się zaś w wielokrotnym naruszaniu obowiązku terminowej wpłaty podatku, pomimo możliwości dokonania wpłaty. W myśl art. 103 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 ustawy są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 33 i 33b (ustęp 2 tego artykułu przewiduje kwartalne terminy płatności podatku, co dotyczyło oskarżonego). Zgodnie zaś z art. 21 § 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa, w przypadku, gdy przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, a zobowiązanie podatkowe powstaje przez zaistnienie zdarzenia, z którym ustawa wiąże powstanie zobowiązania podatkowego, podatek wykazany w deklaracji jest podatkiem do zapłaty.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż oskarżony swoim zachowaniem wypełnił znamiona wskazane w art. 57 § 1 kks i dopuścił się tym samym popełnienia zarzuconych mu wykroczeń skarbowych. Bezsporny pozostaje bowiem fakt, iż K. M. we wskazanych w akcie oskarżenia okresach nie wpłacał terminowo na rachunek Trzeciego Urzędu Skarbowego (...) przy ul. (...) w W. należnego podatku od towarów i usług, pomimo obowiązku wynikającego z powołanych wyżej art. 21 § 2 ustawy Ordynacja podatkowa oraz art. 103 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednocześnie biorąc pod uwagę okres, w jakim oskarżony nie dopełnił wymaganego obowiązku, bez wątpienia stwierdzić należy, iż jego zachowanie cechowała uporczywość (przemawia za tym przede wszystkim cykliczność zachowań podatnika, co w myśl utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego przemawia za zaistnieniem znamienia uporczywości, por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2013 r., sygn. I KZP 11/13, OSNKW 2014/1//3). Należy przy tym podkreślić, że nie ma tu podstawowego znaczenia kondycja finansowa oskarżonego, to czy posiadał środki finansowe na zapłatę podatków oraz powody nieopłacenia należnych podatków w ustawowych terminach. W tym miejscu warto przywołać uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2003 r., sygn. I KZP 2/03, OSNKW 2003/5-6/57, gdzie trafnie zauważono, że „nie można do rozliczeń podatnika z fiskusem stosować takich samych reguł, jak do rozliczeń cywilnoprawnych, których naruszenie stanowi przestępstwo (np. do uporczywego uchylania się od płacenia alimentów). Podatnik nie może przerzucać na Skarb Państwa i pozostałych, regulujących terminowo podatki podatników, swoich niepowodzeń gospodarczych, i nie płacić w terminie swych zobowiązań podatkowych, tłumacząc się brakiem środków finansowych na wymagane podatki. Uwzględnić też należy, że prawo podatkowe przewiduje, na wniosek zainteresowanego, złożony z odpowiednim wyprzedzeniem, odraczanie płatności i rozkładanie na raty należności podatkowych, w tym i zaległości podatkowych, gdy ważny interes podatnika za tym przemawia (art. 48 ustawy - Ordynacja podatkowa z 1997 r.). Tym samym podatnik, nie mogąc uregulować w terminie podatku, ma prawne instrumenty dla zmiany terminu jego płatności. Jeżeli uzyska on odroczenie płatności lub rozłożenie podatku na raty, to reguluje go w nowym, ustalonym przez organ podatkowy, terminie. Nie popełnia zatem wówczas wykroczenia określonego w art. 57 kks”.

Od strony podmiotowej czyny oskarżonego charakteryzuje wina umyślna. Oskarżony będąc osobą dorosłą, prowadzącą działalność gospodarczą przez co najmniej kilka lat, zdawał sobie sprawę z ciążących na nim obowiązków podatkowych, jak również rozumiał istotę podatku od towarów i usług, pobieranego na każdym kolejnym etapie obrotu towarami lub usługami, z którym spotkać się musiał każdy przedsiębiorca działający na terenie kraju. Tym samym nie ma wątpliwości, że chciał popełnić czyn zabroniony w rozumieniu art. 4 § 2 kks.

Od strony przedmiotowej o przyjętej kwalifikacji zadecydował fakt wielokrotnego i powtarzającego się nie wpłacania w ustawowym terminie podatku od towarów i usług, jakiego w okresie od dnia 26 marca 2011 roku do dnia 26 marca 2015 roku i w okresie od dnia 26 listopada 2015 r. do dnia 29 grudnia 2015 r., czyli w okresie czteroletnim, dopuścił się K. M. oraz fakt, iż oskarżony nie podjął żadnych prób ugodowego rozwiązania sprawy niezapłaconego podatku, w postaci np. wniosku o odroczenie płatności, co potwierdza pośrednio fakt zupełnego braku kontaktu z Urzędem Skarbowym (który w finale był zmuszony do zastosowania postępowania w stosunku do nieobecnych).

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynów zarzucanych oskarżonemu Sąd uznał, iż jest ona poważna. Na taką ocenę wpływ miało działanie oskarżonego charakteryzujące się winą umyślną oraz skutkujące uszczupleniem należności publicznoprawnych w postaci podatku od towarów i usług w niebagatelnej łącznej wysokości ponad 168.000 zł. Oskarżony z uwagi na to, iż zdecydował się na prowadzenie działalności gospodarczej, winien w sposób rzetelny zajmować się sprawami finansowymi, zdając sobie sprawę z obowiązku płacenia podatków oraz interesować się tym, w jakich wysokościach i w jakich terminach winien takie zobowiązania wobec Urzędu Skarbowego regulować.

Sąd jako okoliczność łagodzącą odpowiedzialność karną oskarżonego przyjął jego dotychczasową niekaralność sądową (k. 32).

Mając na uwadze stopień zawinienia K. M., społeczną szkodliwość jego czynów oraz powołaną okoliczność łagodzącą, Sąd uznał, iż sprawiedliwą, wyważoną i uwzględniającą elementy przedmiotowe, jak też podmiotowe charakteryzujące czyn oskarżonego, a nadto cele ogólno oraz indywidualno – prewencyjne, jest kara 15.000 złotych grzywny. W sytuacji, gdy maksymalna sankcja za wykroczenie z art. 57 § 1 kks wynosi obecnie ponad 30.000 zł (art. 48 § 1 kks), wymierzoną oskarżonemu karę trudno uznać za zbyt surową, szczególnie, że jest ona wymierzana również w oparciu o art. 50 § 1 kks. Jednocześnie kara ta w żadnym wypadku nie mogła być niższa, gdyż nie przemawia za tym zachowanie oskarżonego po popełnieniu czynu zabronionych i brak starań o zapobieżenie uszczuplenia należności publicznoprawnej lub jej wyrównanie (art. 13 § 1 kks), co doskonale obrazuje lista narastających ciągle zaległości podatkowych; ponadto niższa kara kłóciłaby się z wysokością zaległości podatkowej w pokaźnej kwocie ponad 168.000 zł. W ocenie Sądu, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, orzeczona wobec oskarżonego kara grzywny spełni cele zapobiegawcze i wychowawcze, jakie ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego oraz zaspokoi potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara ta jest w pełni adekwatna do stopnia winy sprawcy oraz do stopnia społecznej szkodliwości jego czynów.

W punkcie II wyroku Sąd na podstawie art. 29 ust. 1 i 2 ustawy Prawo o adwokaturze oraz § 17 ust. 2 pkt 3 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03.10.2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokat E. B. kwotę 588 złotych plus należny podatek VAT tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego, uwzględniając liczbę rozpraw z udziałem obrońcy.

Mając na uwadze art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks, Sąd zwolnił oskarżonego z obowiązku zapłaty w całości opłaty i kosztów postępowania.