Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2014 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Mirosław Barszcz

Protokolant: protokolant sądowy – stażysta Anna Niedbalska

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2014 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. M. (1)

przeciwko K. M. (2)

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa z dniem 29 stycznia 2014 roku alimenty których wysokość została ustalona ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 28 sierpnia 2011 roku, sygn. akt III RC 255/11 od pozwanego K. M. (2) na rzecz córki K. M. (1) urodzonej (...) z kwoty 500 (pięćset) złotych miesięcznie do kwoty 750 (siedemset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie płatne do 10 - tego każdego miesiąca, z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

II.  w pozostałej części powództwo oddala;

III.  nakazuje ściągnąć od pozwanego K. M. (2) na rzecz Skarbu Państwa – kasa Sądu Rejonowego w Pruszkowie kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem nie uiszczonych kosztów sądowych;

IV.  znosi koszty procesu między stronami;

V.  wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

K. M. (1)w swoim imieniu w dniu 29 stycznia 2014 roku wniosła do Sądu Rejonowego w Pruszkowie powództwo o podwyższenie alimentów od K. M. (2)na swoją rzecz z kwoty 500 zł do kwoty po 1500 zł miesięcznie płatnych do dnia 10-go każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w zapłacie którejkolwiek z rat. W uzasadnieniu pozwu powódka podała m.in., iż wyrokiem z dnia 25 marca 2009 roku Sąd Okręgowy w W.w sprawie o sygnaturze akt IV C 30/09 zasądził od K. M. (2)na rzecz powódki kwotę 600 zł miesięcznie, która następnie została obniżona wyrokiem Sądu Rejonowego w P.z dnia 9 maja 2011 roku do kwoty 500 zł miesięcznie. Kwota ta w żaden sposób nie pokrywa połowy kosztów utrzymania powódki, zaś pozwany prócz alimentów nie dokłada się w żaden inny sposób do jej utrzymania. Powódka obecnie podjęła studia na Uniwersytecie G., w związku z tym zmuszona jest do samodzielnego utrzymania się, z dala od domu rodzinnego, co przekłada się na zwiększenie się koniecznych wydatków. (k.3-5)

W odpowiedzi na pozew pełnomocnik K. M. (2) wniosła o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazała, iż wskazane przez powódkę koszty jej utrzymani zostały zawyżone, roszczeń powódki nie sposób usprawiedliwić wobec zasadny równej stopy życiowej dzieci i rodziców, zaś możliwości majątkowe i finansowe pozwanego nie pozwalają mu na płacenie tytułem alimentów kwoty wskazanej przez powódkę. (k.36-38)

Na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2014 roku powódka popierała powództwo, zaś pozwany wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu wg norm przypisanych. (k.100)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Alimenty od K. M. (2)na rzecz K. M. (1)zostały zasądzone wyrokiem Sądu Okręgowego wW.z dnia 25 marca 2009 roku w sprawie o sygnaturze akt IV C 30/09 na kwotę 600 zł miesięcznie, która następnie została obniżona wyrokiem Sądu Rejonowego w P.w sprawie III RC 255/11 z dnia 9 maja 2011 roku do kwoty 500 zł miesięcznie.

K. M. (1) w dacie orzekania w poprzedniej sprawie ustalającej wysokość alimentów mieszkał razem z matką i swoim bratem w P. w mieszkaniu stanowiącym własność K. M. (2). Uczęszczała do I klasy liceum ogólnokształcącego. Czynsz za mieszkanie opłacali po połowie K. M. (2) i I. M..

K. M. (1)wraz z jej matką I. M.i bratem M. M.zostali zobowiązani wyrokiem Sądu Rejonowego w P. z dnia 29 maja 2013r. w sprawie o eksmisję z powództwa K. M. (2)do opuszczenia mieszkania położonego w P.przy ul. (...).

W chwili obecnej K. M. (1)rozpoczęła studia wyższe w trybie dziennym na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu G.. Od początku roku akademickiego zamieszkuje w domu studenckim w G.. W związku z nauką w trybie dziennym K. M. (1)nie jest w stanie podjąć stałego zatrudnienia. Koszt swojego utrzymania K. M. (1)wskazała na kwotę ponad 2000 zł. Usprawiedliwione potrzeby K. M. (1)oscylują wokół kwoty 1500 zł miesięcznie. W skład tej kwoty wchodzą wydatki związane z opłatą akademika 410 zł, bilet miesięczny 46 zł, wydatki studenckie 150 - 200 zł w tym koszty podróży do G., rozrywka 50 zł, żywność 450 zł, kosmetyki i chemia 100 zł, ubrania 150 zł, leki 50 zł, telefon 60 zł. W zakresie jej stanu zdrowia wszystko jest w porządku. K. M. (1)ma wykrytą torbiel w ręku, którą można usunąć chirurgicznie. Leczy się również stomatologicznie. Z ojcem nie ma kontaktu od 5 lat. Alimenty, które do tej pory otrzymywała były przekazywane przez komornika. Poza uzyskiwanymi alimentami K. M. (1)uzyskuje środki na zaspokojenie jej potrzeb od swojej matki – I. M., której sytuacja finansowa uległa zmianie.

I. M.w związku z obowiązkiem opuszczenia mieszkania K. M. (2)została zmuszona do wynajmu mieszkania, co wiąże się z opłatą czynszu w wysokości 800 zł oraz opłatą za energię elektryczną. W związku z podziałem majątku wspólnego orzeczonym przez Sąd Rejonowy w P. została ona zobowiązana do zapłaty na rzecz K. M. (2)kwoty 7540.84 zł, która to kwota była dochodzona za pomocą komornika. W dniu 29 stycznia 2014r. I. M.uzyskała wypowiedzenie warunków umowy o pracę polegające na obniżeniu wynagrodzenia zasadniczego do kwoty 2500 zł miesięcznie z uprzedniej kwoty brutto 3900 zł. W związku z tym poszukuje innej pracy. Paca dotychczasowa zostanie rozwiązana z przyczyn pracodawcy i z tego powodu ma uzyskać odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia. Jest zadłużona. Z tytułu kredytów uiszcza raty w wysokości ok. 1700 zł miesięcznie. Środki z odprawy chce przeznaczyć na spłatę zadłużenia.

K. M. (2)obecnie ma 51 lat mieszka w W.. Jest zatrudniony w tym samym miejscu jak uprzednio: tj. w (...) Spółka z o.o.na ½ etatu oraz w (...) Spółka z o.o.na ½ etatu uzyskując miesięczne wynagrodzenie w wysokości netto 2200 zł. Sprawuje opiekę nad swoim niepełnosprawnym ojcem jeżdżąc do niego 3 razy w tygodniu. Ponadto K. M. (2)cierpi na liczne choroby, których miesięczny koszt leczenia wynosi około 150 zł. K. M. (2)ponosi wydatki na czynsz za mieszkanie w P.-605 zł, koszty mieszkaniowe w miejscu zamieszkiwania – 250 zł, karta miejska - 120 zł, ubezpieczenie – 63,56 zł , rehabilitacja -100 zł (nie są to wydatki comiesięczne), telefon - 180 zł, leki - 150 zł, wyżywienie – 450 zł, ubranie -100zł, chemia i kosmetyki-100zł, inne wydatki – 50 zł. K. M. (2)ponosi również inne koszty mieszkaniowe naliczane zaliczkowo, które jednak zostaną rozliczone prawidłowo po okresie rozliczeniowym, przy uwzględnieniu braku korzystania z lokalu. Nie posiada stałego miejsca zamieszkania, na co dzień przebywa u znajomych, konkubiny lub u swojej mamy, której dokłada się do czynszu. Jest właścicielem mieszkania o pow. 62,5 m ² przy ul. (...), z którego we wrześniu 2013 roku wyprowadziła się K. M. (1)oraz jej matka i brat. K. M. (2)obecnie prowadzi remont tego mieszkania. Mieszkanie to K. M. (2)wystawił na sprzedaż za cenę 345 000 zł. Czynsz za mieszkanie wynosi obecnie 605,64 zł. K. M. (2)spłaca długi związane z opłatami za mieszkanie oraz dług związany z pełnomocnictwem w sprawie majątkowej. Od byłej małżonki otrzymał 7540 zł w związku z podziałem majątku. Dodatkowo pozwany spłaca ½ raty kredytu w wysokości 243 zł miesięcznie, zaciągniętego razem ze swoją obecną partnerką na zakup 7-letniego samochodu osobowego marki S., którego zakup uzasadniał niezbędnością przewożenia niepełnosprawnego ojca. Prócz powódki K. M. (2)ma jeszcze ze związku z byłą małżonką I. M.syna M. M., wobec którego Sąd Rejonowy w P. w dniu 31 grudnia 2013 roku uchylił obowiązek alimentacyjny. Z córką nie ma on kontaktu. Alimenty są ściągane przez komornika w wysokości 540 zł miesięcznie łącznie z kosztami.

Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił w oparciu o następujące dowody: wyrok Sądu Rejonowego wP.z dnia 18 sierpnia 2011r -k. 70 akt III RC 255/11, wyrok Sądu Rejonowego w P.z dnia 31 grudnia 2013r. –k.40 akt III RC 654/13, zaświadczenie z Uniwersytetu G.-k.12, zestawienie wydatków - k.14, zaświadczenie o zarobkach - k.15, kopia postanowienia - k.16, potwierdzenia przelewów-k.17, 20, 25, 43-49, 58-64, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego-k.18-19, postanowienie komornika -k.21-22, kopia wyroku Sądu Rejonowego w P.z dnia 29 maja 2013r. w sprawie I C 515/09 –k. 23-24, wypowiedzenie warunków umowy o pracę-k.32, faktury-k.41-42, 53-55, wezwania do zapłaty –k. 45, 47, 49, umowa kupna -sprzedaży-k.50, wynik badania-k.51, zaświadczenie -k.56, zaświadczenie z banku –k. 57, zaświadczenie o zarobkach –k.68-69, zaświadczenie z (...) –k.75, zestawienie opłat i należności mieszkaniowych – k. 76-77, zestawienie wysokości czynszu -78, oferta sprzedaży mieszkania -k.70-74, karta gazomierze-reduktora-k.79, wydruk zdjęć-k.80-95, zeznania świadka J. W.-k.96-97, zeznania świadka I. M.-k.97-98, przesłuchanie K. M. (1)-k.98-99, przesłuchanie K. M. (2)-k.99-100.

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie w przeprowadzonych dowodach, które zostały powołane przy ustalaniu podstawy faktycznej w niniejszej sprawie. Należy także wskazać, iż niektóre z pism zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dokumentów nie kwestionowały.

Przesłuchania zarówno powódki jak i pozwanego były w zasadzie wiarygodne, obejmowały szeroki zakres informacji. Sąd częściowo nie dał wiary przesłuchaniu powódki i pozwanego w zakresie kosztów ich utrzymani, gdyż zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego, wydatki wskazywane w tym zakresie były zawyżone. Sąd krytycznie ocenił przedstawione przez K. M. (1) zestawienie rozliczenia kosztów jej utrzymania, co zostało ocenione w oparciu o zasady doświadczenia życiowego, w oparciu o wiedzę z innych tego typu spraw.

Zeznania świadka J. W. i I. M. były wiarygodne ,wiązały się w całość z pozostałymi dowodami.

Sąd ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie nie oparł się na złożonych przez stronę pozwaną kopiach paragonów (k. 52,53), albowiem nie są one rachunkami imiennymi i nie stanowią one dowodu zakupu określanej rzeczy lub usługi przez konkretną osobę.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, stosownie do przepisu art. 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców.

Stosownie do treści art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może zatem prowadzić do podwyższenia alimentów wówczas, gdy po uprawomocnieniu się orzeczenia zasądzającego alimenty zwiększeniu ulegną potrzeby uprawnionego albo zwiększą się możliwości zarobkowe lub majątkowe zobowiązanego.

W niniejszej sprawie po raz ostatni wysokość alimentów od pozwanego na rzecz K. M. (1)ustalona została w wyroku Sądu Rejonowego wP.z dnia 09 maja 2011 r. w sprawie III RC 255/11 na kwotę 500 zł miesięcznie. W związku z tym Sąd badał zmianę sytuacji w okresie ostatnich trzech lat.

W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę, w okresie będącym przedmiotem zainteresowania, nastąpiła taka zmiana stosunków, która uzasadnia podwyższenie alimentów na rzecz K. M. (1). Bezspornie bowiem jest, iż w tym okresie usprawiedliwione potrzeby powódki uległy zmianie, wobec zakończenia nauki w szkole średniej i rozpoczęcia studiów. Zdaniem Sądu usprawiedliwione potrzeb powódki w przedmiotowym okresie zwiększyły się.

Obecnie K. M. (1) zamieszkuje w domu studenckim w G., gdzie przeprowadziła się w związku z podjęciem studiów wyższych na wydziale Nauk Społecznych na Uniwersytecie G.. Koszty utrzymania studentki są niewątpliwie większe niż koszty utrzymania nastolatki uczęszczającej do liceum. Analogiczny wniosek pociąga za sobą fakt oddzielnego zamieszkiwania w porównaniu z zamieszkiwaniem w domu rodzinnym. Sporządzone przez powódkę zestawienie wydatków mających obrazować ponoszone przez nią koszty Sąd oceniał krytycznie. Zdaniem Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę kwota ta jest przeszacowana. Sąd określając koszty utrzymania powódki oparł się na zasadach doświadczenia życiowego, które pozwalają na określenie kosztów codziennego życia i zaspokajania takich potrzeb jak mieszkanie, wyżywienie, ubranie, środki czystości i kosmetyki w standardowych przypadkach. Sąd uwzględnił jako usprawiedliwione tylko podstawowe koszty utrzymania powódki, nie biorąc pod uwagę wydatków na zajęcia dodatkowe i koszty wypoczynku uznając, iż w obecnej sytuacji wykraczają one usprawiedliwione koszty utrzymania w rozumieniu kodeksowym.

Reasumując ten wątek, w ocenie Sądu miesięczne usprawiedliwione koszty utrzymania powódki kształtują się w granicach kwoty 1500 zł miesięcznie i w takim zakresie rodzice powódko winni partycypować w kosztach jej utrzymania w ramach swoich możliwości majątkowych i zarobkowych.

Wysokość obowiązku alimentacyjnego zależy nie tylko od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, ale także od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.

Decydująca zatem dla ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego K. M. (2) w niniejszej sprawie stała się ocena jego możliwości zarobkowych i majątkowych, gdyż górną granicą świadczeń alimentacyjnych są zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego.

Przechodząc do oceny możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego należy w pierwszym rzędzie stwierdzić, że przez ustawowe określenie „możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumie się nie tyko rzeczywiście uzyskiwane zarobki i dochody, lecz te zarobki i dochody, które osoba zobowiązana do alimentacji może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej

W sprawie zostało ustalone, iż pozwany ma 51 lat, jest zatrudniony w dwóch firmach, łącznie na pełny etat, uzyskując miesięczne wynagrodzenie w wysokości netto 2200 zł. Wynagrodzenie to jest na podobnym poziomie jak poprzednio. Po godzinach pracy pomaga on swojemu niepełnosprawnemu ojcu. Pozwany leczy się na problemy ortopedyczne oraz , co pociąga za sobą miesięczny koszt leczenia około 150 zł. To wszystko dało Sądowi możliwość przyjęcia, iż pozwany prawidłowo wykorzystuje swoje możliwości majątkowe, a uzyskiwane przez niego zarobki to maksimum jego możliwości zarobkowych.

Jego sytuacja majątkowa uległa, zdaniem Sądu, poprawie. Ma on obecnie do dyspozycji mieszkanie, którego jest właścicielem, w którym uprzednio nie zamieszkiwał wobec zajmowania tego mieszkania przez I. M.oraz K. M. (1)i M. M.. Mieszkanie to wystawił na sprzedaż, sam zamieszkując u swojej matki i częściowo u swojej konkubiny. Mieszkanie to może również wynająć, uzyskując z tego tytułu dodatkowy dochód. Sam nie wykorzystuje tego mieszkania na własne potrzeby mieszkaniowe. Poprawę stanu majątkowego potwierdza również fakt, iż pozwany nabył samochód osobowy S., zaciągając na ten cel kredyt razem ze swoją konkubiną. Co prawda pozwany wskazywał na posiadanie obecnie również innych znacznych długów zaciągniętych w związku z remontem mieszkania i spłatą zadłużeń w opłatach, to jednak nie zostało to przez pozwanego w sposób dostateczny wykazane. Stałe wydatki pozwanego, prócz ratą spłaty kredytu samochodowego, są podobne jak uprzednio. Co prawda zestawienie miesięcznych wydatków pozwanego przekracza jego zarobki, jednak ma on możliwość czerpania dochodu z posiadanego mieszkania, które może wynająć. Sąd uwzględnił, iż pozwany winien opłacać obecnie cały czynsz za mieszkanie, nie tak jak poprzednio połowę. Sytuacja majątkowa pozwanego poprawiła się zaś wobec ustania jego obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna M. M., który ostatnio był sprecyzowany na kwotę 400 zł miesięcznie, co zostało orzeczone wyrokiem Sądu Rejonowego w P.z dnia 31 grudnia 2013r.

Pogorszeniu uległa sytuacja majątkowa i zarobkowa matki powódki – I. M., wobec konieczności wynajmowania mieszkania i wypowiedzenia umowy o pracę i zaciągnięcia długów. Z tych też powodów możliwości partycypacji przez nią w kosztach utrzymania K. M. (1) są obecnie niższe niż uprzednio.

Sąd w niniejszej sprawie uwzględnił także brak kontaktu pozwanego z córką. W ocenie Sądu, udział pozwanego w kosztach utrzymania K. M. (1) jest obecnie znacznie niższy niż udział matki powódki. Poprzednio, wobec zamieszkiwania przez powódkę w mieszkaniu należącym do pozwanego, K. M. (2) de facto uczestniczył w pokrywaniu usprawiedliwionych kosztów utrzymania córki poprzez zapewnienie jej potrzeb mieszkaniowych. Obecnie pozwany, poza płatnością alimentów w wysokości 500 zł nie partycypuje w inny sposób w kosztach utrzymania K. M. (1), do czego dążył występując z powództwem o eksmisję.

K. M. (1) nie ma obecnie możliwości samodzielnego utrzymania się. Wobec rozpoczęcia nauki na studiach dziennych nie można przyjąć, by niewłaściwie wykorzystywała swoje możliwości, bądź nie dokładała starań w celu uzyskania możliwości samodzielnego utrzymania. Nie można też przyjąć by bardziej zasadnym w jej sytuacji rodzinnej było rozpoczęcie studiów zaocznych, które generowałyby dodatkowe znaczne koszty czesnego.

Sąd uwzględnił, iż powódka wobec uzyskania pełnoletności, winna starać się częściowo pokrywać swoje potrzeby własnym sumptem np. rozpoczynając pracę wakacyjną, co pozwoli jej na pokrywanie potrzeb wakacyjnych i ewentualnie kosztów zajęć dodatkowych.

Kierując się wszystkimi wyżej podniesionymi motywami Sąd uznał, iż K. M. (2) winien łożyć tytułem alimentów kwotę wyższą niż dotychczas, a jednocześnie kwotę niższą niż kwota żądana przez stronę powodową, która to była znacznie zawyżona. Jako zasadną wysokość alimentów Sąd przyjął kwotę 750 zł miesięcznie, czyli o 250 zł większą, niż dotychczasowa wysokość alimentów. Kwota 750 zł w ocenie Sądu w dalszym ciągu mieści się w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego, nie stanowi ona dla pozwanego uszczerbku we własnym utrzymaniu (przy możliwości czerpania dochodu z posiadanego mieszkania, które nie jest wykorzystywane na potrzeby mieszkaniowe pozwanego), jest również adekwatna do wzrostu usprawiedliwionych potrzeb K. M. (1).

Z wszystkich wyżej wymienionych względów Sąd uznał, iż w sprawie zostały wykazane przesłanki uprawniające do podwyższenia ciążącego na pozwanym obowiązku alimentacyjnego do kwoty wskazanej w wyroku i dlatego na podstawie art. 138 kro Sąd orzekł jak w sentencji, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust.1 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.100 kpc, uznając, iż wobec rozstrzygnięcia w przedmiocie żądania brak jest podstaw do obciążenia, nawet częściowego, powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanego.