Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2025 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXVII Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Jan Bołonkowski

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2025 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa K. N. (1) i K. N. (2)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powodów

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w W.

z dnia 29 grudnia 2023 r., sygn. akt XVI C 939/23

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od K. N. (1) i K. N. (2) na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty po 225 (dwieście dwadzieścia pięć) złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty – tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

Sygn. akt XXVII Ca 1594/24

UZASADNIENIE

Niniejsza sprawa została rozpoznana w postępowaniu uproszczonym, dlatego uzasadnienie Sądu odwoławczego ma formę uproszczoną zgodnie z art. 505 ¹³ § 2 k.p.c., który stanowi, że jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku
z przytoczeniem przepisów prawa.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd odwoławczy podziela ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego i przyjmuje je
za własne. Akceptuje również wnioski wywiedzione z tych ustaleń i ocenę prawną przedstawioną przez Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Zarzuty podniesione w apelacji są niezasadne.

W szczególności chybiony okazał się zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Analiza uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazuje, że reguły określające swobodną ocenę dowodów, o której mowa w tym przepisie, nie zostały naruszone przez Sąd pierwszej instancji. Wyprowadzone wnioski są bowiem logiczne, nie stoją w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego i mają podstawy w zebranym materiale dowodowym, toteż także zarzut błędnych ustaleń faktycznych nie jest uprawniony. Skarżący nie przedstawił przekonującej argumentacji, na podstawie której zasadne byłoby stwierdzenie, że jakiś dowód został w sposób wadliwy uznany przez Sąd Rejonowy za wiarygodny, bądź pozbawiony waloru wiarygodności.

Nie zasługują na uwzględnienie także zarzuty naruszenia prawa materialnego,
tj. wskazanych w apelacji przepisów rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, zwanego dalej „rozporządzeniem nr 261/2004”.

Art. 3 rozporządzenia nr 261/2004 reguluje zakres stosowania tego aktu prawnego, wymagając w ust. 2 lit. a, by pasażer posiadał potwierdzoną rezerwację na dany lot.
W pierwszej kolejności należy więc rozważyć, czy powodowie posiadali potwierdzoną rezerwację na sporny lot, o której mowa w art. 3 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 261/2004. Stosownie do art. 2 lit. g tego rozporządzenia, „rezerwacja” oznacza fakt posiadania przez pasażera biletu lub innego dowodu potwierdzającego, że rezerwacja została przyjęta
i zarejestrowana przez przewoźnika lotniczego lub organizatora turystyki. W tym zakresie istotne znaczenie ma wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, zwanego dalej „TSUE”, z dnia 21 grudnia 2021 r. w połączonych sprawach C-146/20, C-188/20, C-196/20
i C-270/20), w którym stwierdzono m.in., że art. 3 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że pasażer posiada „potwierdzoną rezerwację”
w rozumieniu tego przepisu, jeżeli organizator wycieczek przekazuje temu pasażerowi,
z którym jest związany umową, „inny dowód” w rozumieniu art. 2 lit. g tego rozporządzenia, który zawiera przyrzeczenie przewozu tego pasażera określonym lotem, zidentyfikowanym poprzez wskazanie miejsca i czasu odlotu i przylotu oraz numeru lotu, nawet jeżeli ten organizator wycieczek nie otrzymał od danego przewoźnika lotniczego potwierdzenia czasu odlotu i przylotu dotyczących tego lotu.

Z ustaleń Sądu pierwszej instancji wynika, że powodowie otrzymali od organizatora imprezy turystycznej dokument podróży, w którym wskazano przewoźnika lotniczego oraz dane identyfikujące lot na wskazanej trasie (w tym dane dotyczące godzin odlotu i przylotu). W przedstawionym przez powodów "Dokumencie podróży", wystawionym przez (...) sp. z o.o., opatrzonym datą 6 czerwca 2022 r., objęty rezerwacją lot odbywający się w dniu
8 czerwca 2022 r. na trasie K. - H. został oznaczony jako „S. ( (...))”. To oznaczenie obejmuje nazwę przewoźnika (S.) oraz numer identyfikacyjny lotu, składający się z kodu przewoźnika (...), nadanego przez organizację ICAO przewoźnikowi (...) sp. z.o.o. (do 5 lutego 2019 r. (...) sp. z.o.o), oraz ciągu cyfr. Przedmiotowe potwierdzenie rezerwacji dotyczy konkretnego lotu oznaczonego numerem i datą, obsługiwanego przez innego przewoźnika niż spółka (...) i dlatego nie może być podstawą dochodzonego pozwem roszczenia przeciwko tej Spółce.

Warunkiem powstania prawa do uzyskania na podstawie art. 7 w zw. z art. 5 ust. 1
lit. c rozporządzenia nr 261/2004 odszkodowania od przewoźnika lotniczego jest przypisanie temu przewoźnikowi statusu obsługującego przewoźnika w rozumieniu art. 2 lit. b tego rozporządzenia. Zgodnie z tym ostatnim przepisem, określenie „obsługujący przewoźnik” oznacza przewoźnika lotniczego wykonującego lub zamierzającego wykonać lot zgodnie
z umową zawartą z pasażerem lub działającego w imieniu innej osoby, prawnej lub fizycznej, mającej umowę z tym pasażerem. W świetle orzecznictwa TSUE (zob. postanowienie z dnia 10 marca 2023 r., C-607/22) za obsługującego przewoźnika lotniczego należy uznać przewoźnika, który w ramach swojej działalności w zakresie transportu pasażerskiego podejmuje decyzję o przeprowadzeniu konkretnego lotu, włącznie z ustaleniem zarówno jego trasy, jak i rozkładu czasowego, a tym samym o stworzeniu dla zainteresowanych oferty przewozu lotniczego. Podjęcie tego rodzaju decyzji oznacza bowiem, że przewoźnik ten ponosi odpowiedzialność za wykonanie tego lotu, w tym między innymi za jego ewentualne odwołanie lub duże opóźnienie w przylocie (zob. podobnie wyrok TSUE z dnia 4 lipca 2018 r., C-532/17). Jeżeli zaś przewoźnik lotniczy nie podejmuje decyzji o wykonaniu konkretnego lotu i nie tworzy oferty przewozu lotniczego, nie można przyjąć, że zamierzał on wykonać taki lot w rozumieniu art. 2 lit. b rozporządzenia nr 261/2004, w związku z czym nie można go uznać za „obsługującego przewoźnika” w rozumieniu tego przepisu.

Wystawiony przez organizatora wycieczek dokument podróży opatrzony datą 6 czerwca 2022 r. (k. 40 akt sprawy), z którego powodowie wywodzą swoje roszczenia, nie stanowi potwierdzenia rezerwacji na skarżony lot. Powodowie odbyli bowiem podróż w dniu 8 czerwca 2022 r. na trasie K. – H. innym lotem niż wskazany w tym dokumencie, a mianowicie lotem nr (...) obsługiwanym przez przewoźnika (...) S.A. Pierwszą część numeru tego lotu stanowi dwuliterowy kod przypisany przez zrzeszenie IATA (ang. International Air Transport Association) przewoźnikowi (...) S.A.

Na skarżony lot (...) powodowie nie przedstawili Sądowi potwierdzenia rezerwacji innego niż wystawione przez obsługującego przewoźnika karty pokładowe (kopie – k. 5 i 6 akt sprawy), z których wynika, że lot (...) w dniu 8 czerwca 2022 r. miał odbyć się w następujących godzinach: wylot z (...):15, przylot do H. 2:05. Lot ten został wykonany w zaplanowanym czasie. Powodowie, na których spoczywał ciężar dowodu (art. 6 k.c.), nie wykazali okoliczności będącej warunkiem wypłaty rekompensaty przewidzianej w art. 7 rozporządzenia nr 261/2004, a mianowicie, że ponieśli stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, polegającą na przybyciu do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez obsługującego przewoźnika godzinie przylotu (por. wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r., C-402/07 i C-432/07).

Dostrzec przy tym wypada, że sam fakt przeniesienia powodów przez organizatora wycieczek z lotu, na który mieli pierwotnie rezerwacje, na lot wykonywany przez innego przewoźnika, tj. pozwanego, nie skutkuje powstaniem prawa do żądania od pozwanego odszkodowania z art. 7 rozporządzenia nr 261/2004.

Wobec tego, że w apelacji nie zdołano podważyć trafnego stanowiska Sądu pierwszej instancji o braku przesłanek do odpowiedzialności pozwanego, apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Sąd odwoławczy orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego w oparciu o zasadę odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1 k.p.c.), uwzględniając art. 105 § 1 zdanie 1 k.p.c., który stanowi, że współuczestnicy sporu zwracają koszty procesu w częściach równych, i uznając, że jeżeli po stronie „przegrywającej” występuje kilka osób, koszty zastępstwa procesowego strony przeciwnej reprezentowanej przez radcę prawnego wyrażają się jednym wynagrodzeniem, a nie jego wielokrotnością (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2010 r., I PZ 24/10). Pozwany poniósł w drugiej instancji koszty zastępstwa procesowego w kwocie 450 zł ustalonej zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1935). Wobec powyższego Sąd zasądził na rzecz pozwanego od przegrywających współuczestników sporu (powodów) koszty postępowania w częściach równych (po połowie), tj. po 225 zł. O odsetkach od kwot zasądzonych tytułem zwrotu kosztów postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.