Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 28 czerwca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XXVI Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Piotr Kędzierski

po rozpoznaniu w dniu 28 czerwca 2024 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko (...) w W.

o rozwiązanie spółki

w przedmiocie wniosku powoda o udzielenie zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego

postanawia:

1)  oddalić główny wniosek o udzielenie zabezpieczenia;

2)  uwzględnić wniosek ewentualny i udzielić powodowi zabezpieczenia roszczenia o rozwiązanie spółki poprzez zobowiązanie (...) w W. do dopuszczania do dokonywania czynności polegających na prowadzeniu spraw spółki lub jej reprezentacji wyłącznie M. K. jako Członka Zarządu Pozwanej uprawnionego do samodzielnej reprezentacji, tj.:

a)  wypłacania pracownikom spółki wynagrodzenia i innych świadczeń z tytułu stosunków pracy;

b)  regulowania należności o charakterze publicznoprawnym;

c)  regulowania należności wynikających z faktur VAT lub innych rachunków wystawionych przez kontrahentów spółki;

d)  występowania wobec kontrahentów spółki;

e)  występowania przed instytucjami finansowymi, w tym bankami, w szczególności w związku ze spłatą kredytów i pożyczek zaciągniętych przez spółkę;

f)  występowania przed sądami powszechnymi wszystkich instancji, organami administracyjnymi i egzekucyjnymi, sądami administracyjnymi, Sądem Najwyższym, Naczelnym Sądem Administracyjnym oraz wszelkimi innymi organami, podmiotami i instytucjami (w tym również przed organami ścigania).

Sygn. akt XXVI GC 495/24

UZASADNIENIE

POSTANOWIENIA W PRZEDMIOCIE UDZIELENIA ZABEZPIECZENIA

Powód M. K. wniósł o udzielenie zabezpieczenia roszczenia o rozwiązanie pozwanej spółki (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. poprzez:

1. zakazanie pozwanej uznawania R. G. (1) za Prezesa Zarządu pozwanej, względnie Członka Zarządu pozwanej oraz zakazania dopuszczania go do dokonywania czynności polegających na prowadzeniu spraw pozwanej lub jej reprezentacji, tj.:

a. wypłacania pracownikom pozwanej wynagrodzenia i innych świadczeń z tytułu stosunków pracy;

b. regulowania należności o charakterze publicznoprawnym;

c. regulowania należności wynikających z faktur VAT lub innych rachunków wystawionych przez kontrahentów pozwanej;

d. występowania wobec kontrahentów pozwanej;

e. występowania przed instytucjami finansowymi, w tym bankami, w szczególności w związku ze spłatą kredytów i pożyczek zaciągniętych przez Spółkę;

f. występowania przed sądami powszechnymi wszystkich instancji, organami administracyjnymi i egzekucyjnymi, sądami administracyjnymi, Sądem Najwyższym, Naczelnym Sądem Administracyjnym oraz wszelkimi innymi organami, podmiotami i instytucjami (w tym również przed organami ścigania).

Ewentualnie w sytuacji, gdyby Sąd uznał powyższy sposób zabezpieczenia za zbyt daleko idący powód wniósł o udzielenie zabezpieczenia poprzez:

2. zobowiązanie pozwanej do dopuszczania do dokonywania czynności polegających na prowadzeniu spraw pozwanej lub jej reprezentacji wyłącznie M. K. jako Członka Zarządu pozwanej uprawnionego do samodzielnej reprezentacji, tj.:

a. wypłacania pracownikom pozwanej wynagrodzenia i innych świadczeń z tytułu stosunków' pracy;

b. regulowania należności o charakterze publicznoprawnym;

c. regulowania należności wynikających z faktur VAT lub innych rachunków wystawionych przez kontrahentów pozwanej;

d. występowania wobec kontrahentów pozwanej;

e. występowania przed instytucjami finansowymi, w tym bankami, w szczególności w związku ze spłatą kredytów i pożyczek zaciągniętych przez Spółkę;

f. występowania przed sądami powszechnymi wszystkich instancji, organami administracyjnymi i egzekucyjnymi, sądami administracyjnymi, Sądem Najwyższym. Naczelnym Sądem Administracyjnym oraz wszelkimi innymi organami, podmiotami i instytucjami (w tym również przed organami ścigania).

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Stosownie do art. 730 § 1 i art. 730 ¹ k.p.c. strona może żądać udzielenia zabezpieczenia w każdej sprawie cywilnej, podlegającej rozpoznaniu przez sąd, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Zgodnie z art. 730 § 2 k.p.c., sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Ustawa nie wskazuje jednak sposobu zabezpieczenia. Przedmiotem sprawy nie jest roszczenie pieniężne, zatem do jego zabezpieczenia ma zastosowanie art. 755 k.p.c., który nakazuje sądowi udzielić zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd powinien kierować się ogólną dyrektywą postępowania zabezpieczającego wyrażoną w art. 730 ¹ § 3 k.p.c.: powinien uwzględnić interesy stron w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Decydując o sposobie zabezpieczenia, sąd jest związany żądaniem wniosku (art. 738 k.p.c.).

Warunek uprawdopodobnienia roszczenia oznacza konieczność uprawdopodobnienia określonych faktów, z których jest ono wywodzone. Kwestia oceny wiarygodności roszczenia może być uzależniona od stanu materiału dowodowego w sprawie, przedstawionych dokumentów oraz treści wniosku. Wpływ na sposób oceny wiarygodności roszczenia ma również to, czy wniosek o udzielenie zabezpieczenia został zgłoszony w toku postępowania po przeprowadzeniu chociażby częściowo dopuszczonych przez sąd dowodów.

W ocenie Sądu powód uprawdopodobnił dochodzone roszczenie. Zgodnie z art. 271 pkt 1) k.s.h. sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki na żądanie wspólnika lub członka organu spółki, jeżeli osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki.

Uprawniony uprawdopodobnił na obecnym etapie postępowania, że powstały konflikt pomiędzy M. K. jako Członkiem Zarządu a R. G. (1) wpisanym do KRS pozwanej jako Prezes Zarządu zakłóca prawidłowe funkcjonowanie pozwanej spółki. Jak wynika z korespondencji mailowej z końca grudnia 2023 r. wspólnicy pozwanej nie mogli porozumieć się w kwestii rozpoczętych projektów unijnych oraz przedłużenia umowy kredytowej (k. 423-426). Ponadto, w korespondencji R. G. (1) zarzucał powodowi działania zmierzające do wykreślenia go z KRS pozwanej.

Wraz z pozwem zostało złożone oświadczenie R. G. (1) z 22 marca 2023 r. o rezygnacji z funkcji Prezesa Zarządu pozwanej oraz mail R. G. (1) do powoda o chęci sprzedaży swoich udziałów w (...) sp. z o.o. (rezygnacja, k. 428-430). Z przedstawionego materiału dowodowego wynika, że R. G. (1) po rezygnacji odsunął się od prowadzenia spraw spółki. Następnie jednak kwestionował decyzję o wykreśleniu go z rejestru przedsiębiorców jako członka zarządu (protokół, k. 434-439, oświadczenia, k. 454-458, uzasadnienie do postanowienia sądu rejestrowego, k. 720).

Wreszcie uprawniony wskazał na działania R. G. (1), które uszczuplały majątek pozwanej. Pomimo wykreślenia R. G. (1) z rejestru przedsiębiorców postanowieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 13 lipca 2023 r., zaledwie 4 dni później R. G. (2) dokonał wypłaty środków w kwocie około 800 tysięcy złotych z konta spółki na własne (por. k. 467-498). Równocześnie R. G. (1) domagał się od pozwanej zapłaty za usługi, których podstawę umowną i wykonanie pozwana kwestionuje (zob. k. 556).

Uprawniony podniósł również twierdzenia i uprawdopodobnił, że spółka (...) sp. z o.o. L., którą zarządza R. G. (1), rozsyłała wiadomości do kontrahentów pozwanej z instrukcją wypowiedzenia zawartych umów i sposobu zawarcia nowych umów ze spółką prowadzoną przez R. G. (1) (zob. zabezpieczenie, k. 624, maile klientów, k. 571-623, mail do klienta, k. 547).

Ponadto należy wskazać, że w spółce dochodzi do paraliżu w zakresie podejmowania decyzji korporacyjnych: z uwagi na rozkład głosów (50:50) zgromadzenie wspólników nie jest w stanie podjąć uchwał, nawet tych o charakterze porządkowym (protokół, k. 629-635).

Przechodząc do kwestii uprawdopodobnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, należy wskazać, że z art. 730 ¹ § 2 k.p.c. wynika, iż interes prawny w zabezpieczeniu roszczeń niepieniężnych istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. Stan realnej obawy co do możliwości wykonania przyszłego orzeczenia (w przypadku zabezpieczenia roszczeń nadających się do wykonania w drodze egzekucji - np. o zapłatę) lub osiągnięcia celu postępowania (w sprawach, w których wydane orzeczenie nie podlega wykonaniu w trybie egzekucyjnym) zachodzi w sytuacji, w której w czasie postępowania prawa uprawnionego zostały naruszone albo są zagrożone naruszeniem w taki sposób, że wymaga to niezwłocznego zabezpieczenia tych praw przed dalszymi naruszeniami do czasu zakończenia postępowania.

Roszczenie o rozwiązanie sp. z o.o. jest roszczeniem o charakterze majątkowym, ale niepieniężnym, zatem katalog sposobów zabezpieczenia roszczenia jest katalogiem otwartym i sąd może udzielić zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni (art. 755 § 1 k.p.c.).

W ocenie Sądu interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, którego uprawniony upatrywał w konieczności zachowania aktywów spółki dla celów sprawiedliwej i efektywnej likwidacji, również został uprawdopodobniony. Sąd podziela argumentację uprawnionego, że brak zabezpieczenia mógłby doprowadzić do pogorszenia sytuacji korporacyjnej i ekonomicznej spółki. Rezygnacja z funkcji prezesa zarządu, a następnie dokonanie przelewów na konto R. G. (1) oraz spółki (...) sp. z o.o. mogło prowadzić do destabilizacji spółki. Pozwana uprawdopodobniła swoje roszczenie o zasądzenie przelanej kwoty od (...) sp. z o.o. w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Lublinie w sprawie IX GCo 895/23, w którym Sąd udzielił pozwanej w niniejszym postępowaniu zabezpieczenia roszczenia o zapłatę kwoty 191 958,30 zł (k. 500).

Należy również zwrócić uwagę, że pozwana kwestionuje zawarcie jakiejkolwiek umowy z (...) sp. z o.o., na podstawie której miałaby płacić wynagrodzenie tej spółce (k. 556). Jednocześnie pozwana musi zwalczać działania (...) sp. z o.o. zarządzanej przez R. G. (3) mające na celu pozbawienie pozwanej klientów.

W ocenie Sądu powstały konflikt pomiędzy wspólnikami oraz uprawdopodobnione działania R. G. (1) uniemożliwiają osiągnięcie celów gospodarczych pozwanej spółki – na skutek sprzecznych działań zarządu dochodzi do trudności w zarządzaniu spółką. Zaszły zatem podstawy do udzielenia zabezpieczenia poprzez unormowanie wzajemnych stosunków na czas trwania postępowania.

Zdaniem Sądu sposób zabezpieczenia wskazany w pkt I 1. pozwu był zbyt daleko idący. Zakazanie pozwanej spółce uznawania R. G. (1) za jej Prezesa Zarządu doprowadziłby w ocenie Sądu do uzewnętrznienia konfliktu wspólników. Byłoby też nieuzasadnioną ingerencją w stosunki pomiędzy wspólnikami a spółką: wszak adresowanie do spółki zakazu uznania kogoś za członka zarządu prowadzi do zakwestionowania jego statusu.

Natomiast celem przyświecającym tutejszemu Sądowi udzielającemu zabezpieczania było ustabilizowanie i uspokojenie sytuacji wewnątrz spółki kapitałowej na czas postępowania o rozwiązanie spółki. Powierzenie prowadzenia spraw spółki oraz jej reprezentacji w zakresie przewidzianym postanowieniem jednemu z członków zarządu z prawem do jednoosobowej reprezentacji spółki pozwoli w ocenie Sądu na uporządkowanie bieżących spraw wewnętrznych spółki oraz na ochronę jej interesów przed wstrząsami spowodowanymi konfliktem w spółce. Jednocześnie wybrany sposób zabezpieczenia nie przesądza statusu drugiego członka zarządu; nie skutkuje też nieważnością czynności podejmowanych z jego udziałem wobec osób trzecich działających w dobrej wierze.

Za takim wyborem sposobu zabezpieczenia przemawiał też fakt, że R. G. (1) w zasadzie sam ostatecznie odsunął się od prowadzenia spraw pozwanej spółki. Świadkowie w postępowaniu z powództwa R. G. (1) przeciwko pozwanej o przywrócenie go do pracy podnosili, że R. G. (1) składał takie deklaracje po Wielkanocy 2023 r., instruując pracowników pozwanej, aby zwracali się do powoda jako osoby prowadzącej sprawy spółki (protokół, k. 434-439, oświadczenia, k. 454-458). Na marginesie należy również zauważyć, że status powoda w pozwanej spółce jako członka zarządu nie pozostawia wątpliwości, w przeciwieństwie do statusu R. G. (1), który jest sporny z uwagi na rozbieżności w zakresie interpretacji treści jego oświadczenia o rezygnacji z funkcji prezesa zarządu oraz złożenie środka zaskarżenia od decyzji o ponownym wpisaniu go do KRS pozwanej (k. 691).

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...);

3.  (...);

4.  (...);

5.  (...);

6.  (...).

7.  (...).