XXVI GC 426/18 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Warszawie z 2020-12-16
Sygn. akt XXVI GC 426/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 grudnia 2020 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XXVI Wydział Gospodarczy w składzie:
Przewodniczący: |
sędzia Karolina Toczyńska |
Protokolant: |
Dawid Drążkiewicz |
po rozpoznaniu 16 grudnia 2020 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa K. K.
przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.
o zapłatę
I oddala powództwo w całości;
II zasądza od powoda K. K. na rzecz pozwanej (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 5.417,00 zł (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 5.400,00 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
sędzia Karolina Toczyńska
Sygn. akt XXVI GC 426/18
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 12 maja 2018 r. K. K., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Usługowe (...) wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. na rzecz powoda K. K. tytułem odszkodowania na podstawie art. 415 k.c., kwoty 150.000,00 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu powód podkreślił, że strony zawarły w dniu 22 lutego 2012r. umowę leasingu nr (...) przedmiotem której był zespół do produkcji emulsji asfaltowych (...), którego producentem i jednocześnie dostawcą był (...) z siedzibą w T. we F.. Maszyna o numerze identyfikacyjnym (...) wyprodukowana w 2012r. dostarczona była do powoda w kwietniu 2012r. jako fabrycznie nowa. Jej wartość początkowa bez podatku VAT została wstępnie ustalona na kwotę 692.696,13 zł. Ostatecznie kwota równa miała być cenie sprzedaży przedmiotu leasingu ustalonej po zapalcie ceny sprzedaży dostawcy przez finansującego poprzez rozliczenie kwoty 148.950,00 euro po kursie sprzedaży NBP z dnia dokonania zapłaty ceny sprzedaży. Poszczególne raty były płacone miesięcznie. Ostatnia rata miała przypaść na miesiąc marzec 2017r. z datą fakturowania do 15 kwietnia 2017r. Do maja 2016r. wpłaty dokonywane były regularnie i systematycznie. Z uwagi na konieczność dokonania modernizacji części magazynowej przez powoda na własny koszt z uwagi na budowę autostrady (...), która ma przebiegać na terenie nieruchomości powoda doszło do opóźnień we wpłatach za leasing zespołu do produkcji emulsji asfaltowych (...). Z uwagi na powyższe powód zwrócił się do pozwanej z prośbą o zaliczenie wpłaty kaucyjnej z 2014r. w kwocie 32.189,00 zł na zaległe raty. Zapewnił także, że kolejne raty będą wpłacane systematycznie. Pozwana nie zgodziła się na powyższe. Powód zapłacił jedną z zaległych rat i otrzymał pismo od powoda z zestawieniem należności, na podstawie którego uznał, że pozwana zgodziła się na zaliczenie kaucji na zaległe raty, wobec czego nie dokonał kolejnej płatności a środki gromadził na spłacanie dalszych rat. Dnia 26 października 2016r. pozwana wypowiedziała powodowi umowę leasingu z uwagi na nieregulowanie należności z umowy, do którego dołączono zestawienie należności. Zestawienie nie zawierało kwoty kaucji. Pozwana nie poinformowała powoda o zmianie stanowiska i braku zaliczenia kaucji, wobec czego zaległe raty nie zostały spłacone o czym powód nie miał pojęcia. Próby polubownego rozwiązania sporu nie przyniosły skutku.
Powód podniósł, iż z powodu powyżej opisanego działania pozwanej powód poniósł szkodę w kwocie 150.000,00 zł. Wartość rynkowa zespołu do produkcji emulsji asfaltowych (...) na dzień wniesienia pozwu to około 300.000,00 zł. Do końca umowy w dniu jej rozwiązania pozostało do spłaty łącznie na konto finansującego 150.000,00 zł. Zatem szkoda jaką poniósł powód opiewa na kwotę (...) zł.
Powód podkreślił, iż pozwana ignoruje jego wezwania do obowiązku rozliczenia umowy leasingu zgodnie z przesyłaną jej korespondencją, a w szczególności okoliczność, iż wypowiedzenie umowy leasingu pismem z dnia 26 października 2016r. było złożone pod wpływem błędu, co do salda zadłużenia (pozew k. 4).
Powód wyliczył roszczenie, jako różnicę między wartością maszyny na dzień zakończenia umowy a sumą wszystkich pozostałych do zapłaty rat leasingowych. Stanowi to w ocenie powoda szkodę majątkową, za którą odpowiedzialność ponosi pozwana (stanowisko zawarte w piśmie przygotowawczym k. 169v).
W odpowiedzi na pozew z 17 stycznia 2019 r. pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwana podniosła, że kaucja została rozliczona w grudniu 2016r., a zatem już po wypowiedzeniu umowy przez pozwaną. Pozwana podkreśliła, że w październiku 2016r. wysłała do powoda ostateczne wezwanie do zapłaty z którego wynikało, iż powód zalegał z płatnościami za 4 raty, wobec czego powód przed wypowiedzeniem umowy miał świadomość z zapłatą jakich rat zalega, a kaucja nie została rozliczona.
Zdaniem pozwanej powód nie udowodnił w żaden sposób poniesienia szkody na podstawie art. 415 k.c. w wysokości 150.000,00 zł (odpowiedź na pozew k. 65).
Następnie po przedłożeniu zestawienia pozostałych do uregulowania rat po dacie rozwiązania umowy przez pozwaną, powód rozszerzył powództwo o 133 tys. zł.
W odpowiedzi na rozszerzone powództwo pozwana podniosła zarzut przedawnienia zgłoszonego rozszerzonego roszczenia a dodatkowo wniosła o jego oddalenie z tych samych przyczyn, co powództwa głównego.
Strony postępowania podtrzymały swoje stanowiska w dalszych pisma procesowych oraz na rozprawie w dniu 04 grudnia 2019r. (pismo powoda z dnia 28 marca 2019 r. k. 169, protokół z rozprawy z dnia 04 grudnia 2019r. k. 196)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z K. K. umowę leasingu nr (...) z dnia 22 lutego 2012 roku. Integralną częścią zawartej umowy były Ogólne Warunki Umowy Leasingu. Zabezpieczeniem niniejszej umowy był wystawiony przez powoda, weksel in blanco wraz z porozumieniem wekslowym, który znajdował się na rewersie umowy pożyczki.
(...) sp. z o.o. wywiązała się ze zobowiązania i przekazała K. K. do korzystania przedmiot leasingu – zespół do produkcji emulsji asfaltowych (...). K. K. zobowiązany był natomiast do terminowej płatności rat, czego nie dokonywał on w terminie. Z uwagi na opóźnienia w płatnościach strony zawarły w dniu 2 kwietnia 2014r. porozumienie, w szczególności w § 2 ppkt b strony postanowiły, iż powód wpłaci kaucję traktowaną jako zabezpieczenie interesów pozwanej i zostanie ona rozliczona po rozwiązaniu umowy.
Powód w 2016r. nadal dokonywał płatności nieregularnie i w dniu 1 sierpnia 2016r. wystosował mailowo prośbę o rozliczenie kaucji na poczet wymagalnych rat. W odpowiedzi uzyskał stanowisko wyrażone w mailu przez E. G., iż takie rozliczenie nie jest możliwe, a kaucja zostanie rozliczona dopiero w momencie rozwiązania umowy, natomiast powód powinien wpłacić co najmniej ratę czerwcową i zaległość w kwocie ok. 20 tys. zł.
Powód kontaktował się z pozwana telefonicznie i po takiej telefonicznej rozmowie otrzymał mail 16 sierpnia 2016r. od S. J., w którym wskazuje ona na brak możliwości dokonania cesji praw i obowiązków umowy leasingu na inny podmiot z uwagi na jej zawarcie przed 1 stycznia 2013r. i dodatkowo opisuje ona inne możliwości zakończenia umowy, jednak żadna ze wskazanych w mailu możliwości nie jest przez (...) sp. z o.o. praktykowana.
Dodatkowo powód wskazuje, iż z zestawienia k. 15 akt wygenerowanego 12 września 2021r. wynika, że kaucja została przez (...) sp. z o.o. rozliczona a do zapłaty pozostaje kwota 7.552,75 zł. Zestawienie to nie wskazuje jednak na poczet jakich faktur została wpłata kaucji zaliczona. Przeciwnie pozostaje osobną pozycją pod datą 27 marca 2014r., wynika z powyższego, że nie została rozliczona.
W dniu 10 października 2016r. powód uiszcza kwotę 15.911,19 zł wskazując, że reguluje fakturę nr (...). Wpłata została zaksięgowana 11 października zgodnie ze wskazaniem (k. 115). Pozostały natomiast nieuregulowane raty 50 i refaktura polisy.
(...) sp. z o.o. skierowała do K. K. pismo z dnia 12 października 2016 r. zawierające ostateczne wezwanie do zapłaty i rozliczenie zaległości na ten dzień. Z wezwania do zapłaty wynikało, że K. K. zalegał z zapłatą rat o numerach (...),(...), (...) i (...). Wezwanie zostało odebrane 18 października 2016r. Należności nie zostały uregulowane.
W związku z powyższym, (...) sp. z o.o. w dniu 26 października 2016 r. wypowiedziała K. K. w trybie natychmiastowym umowę, na podstawie pkt 12 Ogólnych Warunków Umowy Leasingu. Powyższe wypowiedzenie skutkowało tym, że całe roszczenie z tytułu umowy leasingu stało się wymagalne.
W oparciu o pkt 15.1 Ogólnych Warunków Umowy Leasingu, w przypadku wypowiedzenia umowy przez pozwaną, korzystający jest zobowiązany, po dacie zawiadomienia korzystającego przez pozwaną o wypowiedzeniu umowy leasingu, do wydania przedmiotu leasingu pozwanej.
Pismami z 28 listopada 2016r. i 06 grudnia 2016r. (...) sp. z o.o. ponownie wskazał, iż kwota kaucji nie została rozliczona na poczet zaległości we wrześniu 2016r.
(...) sp. z o.o. odebrała przedmiot od K. K. i dokonała jego sprzedaży w dniu 23 grudnia 2016 r. za kwotę 399.000,00 zł netto. O kwotę netto zgodnie z postanowieniami Ogólnych Warunków Umowy Leasingu, pkt 12.4 została zmniejszona należność powoda.
Kwota kaucji została rozliczona w grudniu na zapłatę rat (...), (...), (...), (...) (k. 66v). Po rozliczeniu kaucji powód nadal zalegał z zapłatą części raty 51 płatnej 30.09.2016r. i całej raty 52 płatnej 31.10.2016r. (k. 183v).
Pismem z dnia 11 maja 2017r. K. K. wezwał (...) Finanse sp. z o.o. do ostatecznego rozliczenia umowy leasingu.
Powód powoływał się w wezwaniu na stanowisko, iż maile pracowników (...) sp. z o.o. sugerowały możliwość rozliczenia kaucji i rozliczenia umowy leasingu w ten sposób, że powodowi zostanie zwrócona nadwyżka finansowa, jaka pozostanie po sprzedaży maszyny. Jednak maili pochodzących od pracowników (...) nie można uznać za skuteczną zmianę umowy łączącej strony i Porozumień zawartych przez powoda z jednej strony, a każdorazowo podpisywanych także przez dwóch umocowanych przedstawicieli (...) z drugiej strony. Składając oświadczenie z 12 października 2016r. pozwana nie potwierdziła zaliczenia kaucji na faktury z sierpnia i września. A jej stanowisko w wypowiedzeniu jest klarowne i podpisane przez osobę reprezentującą (...), zatem to stanowisko należy uznać za wiążące i odwołujące wszelki oświadczenia pracowników. Pozwana zatem skutecznie dokonała wypowiedzenia umowy a kaucję rozliczyła zgodnie z warunkami porozumienia, umowy i OWU w grudniu 2016r.
( dowód: wydruk z KRS pozwanej k. 10-11v, umowa leasingu o numerze (...) z dn. 22.02.2012 r. k. 12-13, k. 69-70v., korespondencja mailowa k. 14, zestawienie należności k. 15, Ogólne Warunki Umowy Leasingu, korespondencja elektroniczna między stronami k. 71-75, wykaz opłat manipulacyjnych k. 214-215, potwierdzenie przelewu z dnia 10.10.2016 r. k. 16, dowód doręczenia powodowi pisma z 12 października 2016r. k. 185, wypowiedzenie umowy leasingu wraz z zestawieniem należności z dnia 26.10.2016 r. k. 17, k. 79-79v., pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 28.11.2016 r. k. 18, odpowiedź pełnomocnika powoda na pismo (...), pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 06.12. 2016 r. k. 19-20, ponowne ostateczne wezwanie leasingodawcy do rozliczenia umowy z dn. 11.05.17 r. k. 21, k. 206-207, aneksy nr (...) do umowy k. 76-78, porozumienie z 2 kwietnia 2014r. k. 80-80v., wezwanie do zapłaty z dnia 14 października 2016r. k. 81, faktura z tytułu sprzedaży przedmiotu wraz z opisem przedmiotu k. 83-100, rozliczenie umowy leasingu k. 101-158, korespondencja mailowa k. 202, pismo powoda z dnia 09 listopada 2016r. k. 203-204, wezwanie leasingodawcy do zajęcia stanowiska k. 205 zeznań świadka W. K. k. 196, dowód z przesłuchania powoda)
Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie: dokumentów złożonych do akt sprawy w postaci umowy leasingu o numerze (...) z dn. 22.02.2012 r., Ogólne Warunki Umowy Leasingu, korespondencji elektronicznej między stronami, zestawienie należności z dnia 12.09.2016 r., potwierdzenie przelewu z dnia 10.10.2016 r., wypowiedzenie umowy leasingu wraz z zestawieniem należności z dnia 26.10.2016 r., pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 28.11.2016 r., odpowiedź pełnomocnika powoda na pismo (...), pismo (...) Sp. z o.o. z dnia 06.12. 2016 r., ponowne ostateczne wezwanie leasingodawcy do rozliczenia umowy z dn. 11.05.17 r., oświadczenie o stanie majątkowym, wykaz wierzycieli na maj 2017 r., PIT-36 za rok 2016, faktura z tytułu sprzedaży przedmiotu oraz zeznań świadka W. K. oraz przesłuchania stron – przesłuchania powoda K. K..
Dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez strony ani pod kątem ich autentyczności, ani zgodności z prawdą (art. 230 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c.).
Sąd, co do zasady uznał za wiarygodne wszystkie dowody z dokumentów stanowiących podstawę ustalenia stanu faktycznego. Ich treść nie była kwestionowana przez strony, również i Sąd nie widział podstaw, by czynić to z urzędu. Dokumenty te korelowały bowiem ze sobą oraz z zeznaniami świadka W. K. pozwalając stworzyć spójny i logiczny obraz stanu faktycznego.
Ustalenia faktyczne Sąd poczynił także w oparciu o okoliczności bezsporne, które na mocy art. 230 k.p.c. w zw. z art. 229 k.p.c. zostały przyjęte za udowodnione.
Strony nie kwestionowały autentyczności przedstawionych dokumentów, ani ich treści, zaś sąd również nie miał wątpliwości, co do ich wartości dowodowej, stąd były one przydatne dla ustalenia stanu faktycznego, zwracając jednakże uwagę, że część z nich stanowiły jedynie dokumenty prywatne w rozumieniu art. 245 k.p.c., które nie korzystają z domniemań zawartych w treści art. 244 k.p.c. (domniemania zgodności z prawdą oświadczeń w nich zawartych), jak ma to miejsce w przypadku dokumentów urzędowych a jedynie – poza domniemaniem autentyczności – korzystają z domniemania wyłączającego potrzebę dowodu, że osoba, która dokument podpisała, złożyła zawarte w nim oświadczenie (post. Sądu Najwyższego z dnia 15 kwietnia 1982 roku, III CRN 65/82). Materialna moc dowodowa dokumentu prywatnego zależy od jego treści merytorycznej, o czym rozstrzyga sąd zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów (art. 233; też K. Knoppek: Glosa do wyroku SN z 25 września 1985 roku, IV PR 200/85, PiP 1988, nr 5).
Jednocześnie zauważyć trzeba, że wszystkie zgromadzone w sprawie dokumenty sąd uznał za prawdziwe i wiarygodne.
Zeznania świadka W. K. potwierdziły, iż powód miał zaległości w płatnościach rat, a także że doszło do wypowiedzenia umowy leasingu. Świadek potwierdził również, że przed wypowiedzeniem umowy wysyłane są wezwania do zapłaty, co miało miejsce w niniejszej sprawie. Świadek wskazał, że z uwagi na częste zaległości w zapłacie kaucja stanowiła zabezpieczenie interesów pozwanej na wypadek rozwiązania umowy (k. 196v.). Brak było podstaw by powód mógł swobodnie dysponować kaucją i wnioskować o pokrycie bieżących rat, miała ona zostać rozliczona zgodnie z porozumieniem po rozwiązaniu umowy. Strony zgodnie tego zapisu nie zmieniły.
Zeznania powoda wskazują, iż miał on świadomość istnienia zaległości w płatnościach w okresie od czerwca do września 2016r. Mylnie pozwany uznał, iż kaucja zostanie rozliczona z bieżącymi fakturami. Po odebraniu korespondencji z 12 października nie podjął ostatecznie próby wyjaśnienia ostatecznego salda wzajemnych zobowiązań co skutkowało złożeniem przez pozwaną wypowiedzenia w dniu 26 października 2016r.
Sąd oddalił wniosek o dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z zakresu wyceny maszyn, gdyż wartość ujęta w fakturze sprzedażowej na kwotę 399.000,00 zł netto nie była przez strony kwestionowana. Dowód w tym zakresie był zbędny. Ponadto sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego, gdyż z dokumentów złożonych przez pozwaną wprost wynikają daty i sposób rozliczenia należności, w tym kaucji. Sad nie potrzebował wiadomości specjalnych by ocenić złożone zestawienia, zresztą niekwestionowane przez powoda.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.
Okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie nie były sporne. Spór dotyczył natomiast momentu rozliczenia kaucji uiszczonej przez powoda 27 marca 2014r. w wysokości 32.189,00 zł, która w ocenie powoda powinna zostać zaliczona przez pozwaną spółkę na zaległe raty, a która w ocenie pozwanej nie została na nie zaliczona przed dniem wypowiedzenia umowy. Zdaniem powoda bezpodstawne wypowiedzenie umowy leasingu doprowadziło do poniesienia przez niego straty w wysokości ostatecznie określonej na kwotę 283.313,92 zł (k. 244v).
Powód w niniejszej sprawie dochodzi odszkodowania na podstawie art. 415 k.c. (pozew), alternatywnie wskazując na nienależyte wykonanie umowy art. 471 kc, art. 443 kc w zw. z art. 709 1 k.c.
Na żadnej ze wskazanych podstaw nie można uznać, iż pozwana wyrządziła powodowi szkodę w wysokości wskazywanej w rozszerzonym powództwie.
W myśl przepisu art. 415 kc, kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Warunkiem koniecznym odpowiedzialności odszkodowawczej, na podstawie przepisu art. 415 kc, jest łączne spełnienie następujących przesłanek: bezprawności działania lub zaniechania, winy po stronie sprawcy, wystąpienia szkody oraz związku przyczynowego miedzy bezprawnością działania lub zaniechania sprawcy a szkodą poniesioną przez powoda. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywa, zgodnie z art. 6 kc, na powodzie.
Strona powodowa nie wykazała jednak w niniejszej sprawie, że poniosła szkodę, ani także, że sprawcą rzekomej szkody była pozwana, że to zawinione, bezprawne działanie (zaniechanie) pozwanej doprowadziło do powstania szkody w majątku powoda.
Zgodzić się należy z pozwaną, że samo twierdzenie powoda, iż w jego ocenie szkoda wyrządzona powodowi w wysokości 150.000,00 zł w związku ze sprzedażą przedmiotu umowy leasingu nie są wystarczające. Powód starał się wykazać, iż z tytułu sprzedaży powstał zysk po stronie pozwanej, co w ocenie powoda powoduje, iż pozwany powinien zwrócić powodowi różnicę.
W piśmie zawierającym rozszerzenie powództwa o kwotę 133 tys. powód wskazuje, że wyliczył ją w następujący sposób: 399.000,00 zł netto – 115.686,08 zł (raty pozostałe do zapłaty do zakończenia umowy leasingu niezapłacone po jej wypowiedzeniu) co daje „szkodę” w wysokości 283.313,92 zł. Od tej kwoty powód odjął pierwotnie dochodzone roszczenie 150.000 zł co dało dalszą kwotę 133.313,92 zł wnioskowaną w piśmie z 26 października 2020r.
Sąd podziela zarzut pozwanej, iż roszczenie w części rozszerzonej jest przedawnione w tym zakresie. Wypowiedzenie maiło miejsce w październiku 2016r. zatem powód mógł wystąpić skutecznie do października 2019r. z rozszerzeniem żądania, przed upływem terminu przedawnienia.
Zgodnie z art. 709 1 k.c. „Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.”
W opisanym stanie faktycznym pozwana spełniła swoje zobowiązanie faktyczne poprzez przekazanie powodowi do korzystania przedmiotu leasingu – zespołu do produkcji emulsji asfaltowych (...). Natomiast powód nie dotrzymał terminu spłaty rat, co nie zostało przez niego również następczo dokonane pomimo odebrania pisma z dnia 12 października 2016 r. zawierającego rozliczenie zaległości na ten dzień (które pismem z dnia 28 listopada 2016 r. uznał za wadliwe, co nie ma jednak znaczenia dla sprawy, gdyż istotny jest sam fakt wyznaczenia terminu dodatkowego na spłatę zaległości).
W związku z powyższym zastosowanie będzie miał art. 709 15 k.c. stanowiący, iż „w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu.”.
Warto zaznaczyć, iż ze względu na charakter umowy leasingu finansujący przez cały okres jej trwania pozostaje właścicielem przedmiotu, a w momencie wypowiedzenia także jako właściciel przedmiot odbiera i ma prawo w zakresie określonym ustawą nim rozporządzać.
Ponadto w związku z niewykonaniem zobowiązania przez korzystającego w ramach odszkodowania finansującemu przysługuje uprawnienie do żądania od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści uzyskane przez finansującego na skutek zapłaty rat przed terminem i rozwiązania umowy, co uzasadniało dokonanie przez finansującego sprzedaży przedmiotu umowy leasingu.
Zgodzić się należy z pozwaną, że przepis art. 709 15 k.c. określa jedynie roszczenie finansującego, nie przewiduje roszczenia korzystającego o zapłatę należności stanowiącej porównanie wartości zobowiązań i zagospodarowania przedmiotu leasingu. Również postanowienia umowy oraz OWUL nie przewidują, iż korzystający może domagać się zwrotu oznaczonej kwoty pieniężnej.
Umowa leasingu nie jest umową spółki, czy też umową regulującą wspólne przedsięwzięcie gospodarcze, gdzie zysk związany z rzeczą ma być określony w sposób podzielony między stronami. Powodowi przysługiwało prawo korzystania z rzeczy, w zamian za co pozwany uzyskiwał od niego świadczenie pieniężne. Rozwiązanie umowy skutkowało zwrotem przedmiotu leasingu na rzecz pozwanego, jako właściciela. Jako właściciel mógł on też dowolnie postąpić z przedmiotem, tj. zbyć czy też zawrzeć nową umowę leasingu, najmu itp.
Według przepisu art. 415 k.c. za szkodę odpowiada osoba, której zawinione zachowanie jest źródłem szkody. Ocena odpowiedzialności pozwanego na tej podstawie prawnej wymagała zatem ustalenia tego, czy zachowanie pozwanego było bezprawne, zawinione oraz czy i jaką spowodowało szkodę u powoda.
Bezprawność ujmowana jest jako sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym. Bezprawność jest kategorią obiektywną, chodzi o to, czy czyn sprawcy był zgodny, czy też niezgodny z obowiązującymi zasadami porządku prawnego. Źródła owych zasad wynikają z:
1. norm powszechnie obowiązujących - jako reguł postępowania wyznaczonych przez nakazy i zakazy wynikające z norm prawa pozytywnego, w szczególności prawa cywilnego, karnego, administracyjnego, pracy, finansowego itp.;
2. nakazów i zakazów wynikających z zasad współżycia społecznego - dobre obyczaje (Bieniek Gerard, Ciepła Helena, Dmowski Stanisław, Gudowski Jacek, Kołakowski Krzysztof, Sychowicz Marek, Wiśniewski Tadeusz, Żuławska Czesława Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom I Warszawa 2002 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis).
W ocenie sądu powód w niniejszej sprawie nie wykazał faktu poniesienia szkody. Jak wskazano wcześniej, zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. ciężar udowodnienia powstania i wysokości szkody obciąża tego, kto z faktu wywodzi skutki prawne, w niniejszej sprawie powódki. Odnośnie powyższych okoliczności powód ograniczył się jedynie do wskazania w pozwie wysokości należnego mu odszkodowania. Nie poparł jednak tych twierdzeń żadnymi dowodami. Tym samym nie wykazał powstania szkody, ani jej wysokości. Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego (por. wyrok z dnia 17 grudnia 1996 r. I CKU 45/96, Wokanda 1997/5/8) rzeczą Sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 § 1 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Natomiast same twierdzenia strony nie stanowią dowodu w postępowaniu cywilnym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00, Wokanda 2002/7-8/44).
Zmiany umowy zawsze były wprowadzane przez strony zgodnie z zasadami reprezentacji i podpisywane dwustronnie. Brak podstaw by uznać, że odpowiednią praktyką do zmiany umowy łączącej strony będzie mail od pracownika pozwanej, czy jednostronna decyzja powoda.
Dokumenty załączone już do pozwu w postaci np. zestawienia z dnia 28 listopada 2016r. wskazują, że nawet rozliczenie kaucji wcześniejsze niż sprzedaż maszyny nie powodowałyby braku zaległości po stronie powoda, bo ta nadal wynosiła 51 tys. zł.
Nie ma także podstaw by uznać, że wskutek sprzedaży po stronie pozwanej powstał zysk, który pozwana miała obowiązek rozliczyć w powodem. Takiego wniosku nie można wysnuć ani w oparciu o regulacje kodeksową umowy leasingu art. 709 1 i nast. kc ani w oparciu o zapisy umowy stron, OWU i łączącego strony Porozumienia. Reasumując nie ma podstaw do przyjęcia odpowiedzialności deliktowej ani kontraktowej pozwanej, bowiem OWU nie przewiduje obowiązku zwrotu nadwyżki uzyskanej ze sprzedaży przedmiotu leasingu, wypowiedzenie zostało złożone skutecznie i zasadnie, a umowa została prawidłowo rozliczona.
Nawet gdyby uznać wypowiedzenie umowy za bezskuteczne, to sposób wyliczenia szkody nie znajduje podstaw. W takim przypadku szkodą byłyby straty, np. w działalności gospodarczej, które spowodowało odebranie maszyny, gdyby uznać je za bezprawne, czy bezzasadne. W tym kierunku jednak powód nie wnioskował ani nie podał twierdzeń by tak określoną szkodę rzeczywiście poniósł.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.
Wobec powyższego i na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w sentencji (pkt. I wyroku).
Rozstrzygnięcie o kosztach zapadło w oparciu o art. 98 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania. Ustalono, iż powód przegrał sprawę w całości i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik obciążono go kosztami, w tym zasądzono od powoda K. K. na rzecz pozwanej (...)spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 5.400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwotę 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (pkt. II wyroku).
sędzia Karolina Toczyńska
ZARZĄDZENIE
1. (...)
2. (...)
sędzia Karolina Toczyńska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Karolina Toczyńska
Data wytworzenia informacji: