Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Paweł Pyzio

po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2022 r. w Warszawie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. Z.

przeciwko Gminie P.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej Gminy P. na rzecz powódki A. Z. kwotę 723 584,52 zł (siedemset dwadzieścia trzy tysiące pięćset osiemdziesiąt cztery złote 52/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2009r. do dnia zapłaty;

II.  obciąża pozwaną Gminę P. kosztami procesu w całości, szczegółowe rozliczenie tych kosztów pozostawiając referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt XXIV C 588/16

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym dnia 31 grudnia 2013 r. (data stempla pocztowego) A. Z. domagała się zasądzenia na jej rzecz od Gminy P. kwoty 257 839,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że prowadzi niepubliczne przedszkola (...) i (...) w P. oraz w J.. W dniu 27 września 2007 roku złożyła wniosek o udzielenie dotacji z budżetu gminy na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Powódka wskazała, że przy złożeniu wniosku, który dotyczył nowo zarejestrowanego przedszkola integracyjno-rehabilitacyjnego, została poinformowana, że na dzieci dysfunkcyjne należna będzie dotacja z subwencji oświatowej w wyższej wysokości po dostarczeniu orzeczenia o niepełnosprawności, a ponadto została zobowiązana do przekazywania informacji o liczbie dzieci, które zostaną objęte w każdym miesiącu rehabilitacją sensoryczną wspomagającą rozwój dzieci. Powódka, pismem skierowanym wyłącznie do placówki (...) z siedzibą przy ul. (...) w J., została poinformowana o wysokości dotacji w 2008 roku, która wyniosła 662,07 zł na każde dziecko, a na dziecko, które posiada orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego 2 843,04 zł miesięcznie. Powódka podniosła dalej, że w każdym miesiącu 2008 roku składała listy dzieci dla poszczególnych placówek. Wskazała, że pomimo zgłoszenia liczby dzieci w prowadzonych przez siebie przedszkolach w drodze pisemnej poprzez przedstawienie imiennych list dzieci będących wychowankami placówek przedszkolnych w 2008 roku, nie otrzymała dotacji w prawidłowej wysokości. Powódka wskazała także, iż wezwała Radę Miasta P. do rozliczenia dotacji należnej za 2008 rok i dokonania wypłat za dzieci, na które dotacji nie otrzymała, jednakże pozwana uchyliła się od udzielenia odpowiedzi. Powódka zakwestionowała również sposób wyliczenia przez Gminę P. dotacji na jednego ucznia w 2008 roku. Powódka podniosła, iż zaplanowana przez pozwaną miesięczna stawka dotacji w kwocie 623,22 złote na jedno dziecko w przedszkolu niepublicznym powinna ulec zmianie z uwzględnieniem wszystkich zaplanowanych w budżecie wydatków bieżących na przedszkola publiczne i ulegać w ciągu roku waloryzacji o wydatki bieżące zmienione w budżecie kolejnymi uchwałami w 2008 roku, z uwzględnieniem zmieniającej się faktycznej liczby uczniów w przedszkolach publicznych. Powódka wskazała ponadto, iż z uwagi na brak danych dotyczących wydatków poniesionych przez pozwanego na wynagrodzenia dla pracowników placówek przedszkolnych zatrudnionych w (...) i oddelegowanych do pracy w przedszkolach oraz pochodnych od wynagrodzenia (ubezpieczenia społeczne i zdrowotne), wydatków związanych z obsługą przedszkoli gminnych przez (...) (pracownicy kadr, księgowości, administracji, zaopatrzenia itp.) oraz wydatków na dokształcanie i doskonalenie nauczycieli przedszkoli gminnych, a mogących mieć wpływ na waloryzację dotacji, zasadny jest jej wniosek o zobowiązanie pozwanego do przedłożenia zestawienia powyższych kosztów poniesionych w roku 2008. Podała, że biorąc pod uwagę należną kwotę miesięcznej dotacji na jedno dziecko posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego w wysokości 2.843,04 zł oraz bez orzeczenia tj. kwotę 623,22 zł oraz liczbę uczniów w przedszkolach prowadzonych przez powódkę, łączna kwota należnej dotacji za rok 2008 wynosi 2.312.814.42 zł, natomiast pozwany wypłacił dotację w kwocie 2.054.974,69 zł. W związku z powyższym różnica w kwocie 257.839,73 zł stanowi wysokość należnej powódce dotacji z tytułu prowadzonych przez nią przedszkoli niepublicznych ( pozew – k. 2-16).

W piśmie z 21 lipca 2014 r. (k. 278 – 280) powódka sprecyzowała, że na żądaną kwotę składają się niewypłacone a należne dotacje w kwotach: 79 664,29 zł dla przedszkola (...) w J., 68 554,20 zł dla przedszkola (...) w P. oraz 109 621,24 zł dla przedszkola (...) w P..

W odpowiedzi na pozew Gmina P. wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pozwana zakwestionowała żądanie pozwu zarówno co do zasady jak i wysokości. W uzasadnieniu pozwana wskazała, że wielokrotnie informowała powódkę o zasadach udzielenia dotacji dla osób prowadzących niepubliczne przedszkola na terenie Gminy P., powódka była wielokrotnie informowana o konieczności składania pełnej dokumentacji dotyczącej dzieci niepełnosprawnych. Pozwana podniosła, że powódka otrzymywała w sprawie dotacji za 2008 roku pisma, które potwierdzają, że dotacje za wskazany powyżej rok zostały powódce wypłacone w prawidłowej wysokości. Pozwana podniosła ponadto, że w piśmie z dnia 1 lipca 2008 roku, doręczonym powódce w dniu 9 lipca 2008 roku wskazała, że powódka nie przedłożyła orzeczeń wymaganych do uzyskania dotacji na dzieci niepełnosprawne. Powódka pismem z dnia 9 lipca 2008 roku została także poinformowana o nieprawidłowym wykazaniu we wniosku o dotacje dziecka uczęszczającego do innej niepublicznej placówki. Powódka dopiero w piśmie z dnia 2 grudnia 2008 roku odniosła się do pytań zawartych w piśmie pozwanej, a także złożyła wniosek o dokonanie korekty dotacji dla przedszkola (...) w zakresie rozliczenia dotacji za miesiąc czerwiec – sierpień 2008 roku dla dzieci z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego z wyrównaniem od stycznia 2008 roku. Dalej pozwana podniosła, że liczba dzieci uczęszczających do przedszkola (...) w miesiącach: czerwiec, lipiec i sierpień 2008 r., wskazana przez powódkę w piśmie z dnia 2 grudnia 2008 roku różni się od ilości dzieci podanych przez powódkę w składanych wcześniej informacjach w celu uzyskania dotacji za poszczególne miesiące. Pozwana podniosła także, że w grudniu 2008 roku przekazała powódce rozliczenia dotacji wypłaconych w 2008 roku wraz ze szczegółowymi wyjaśnieniami. Pozwana zwróciła się także do powódki o dokonanie korekty rozliczenia dotacji otrzymanych w 2008 roku dla niepublicznych przedszkoli: (...) oraz (...). Pozwana podniosła dalej, iż w związku z brakiem odpowiedzi na wcześniej kierowane pisma do powódki, kolejnymi pismami z dnia 19 marca 2009 roku wezwała powódkę do prawidłowego rozliczenia dotacji. Pozwana podniosła również, iż kwoty dotacji wypłacone powódce (zgodnie z wydrukiem z programu księgowego) w 2008 roku, różnią się od kwot podanych w rozliczeniach załączonych do pisma powódki z dnia 31 marca 2009 roku, gdyż w przypadku niepublicznego przedszkola (...) pozwana przekazała powódce kwotę wyższą niż wskazuje powódka, natomiast w przypadku przedszkola (...) jest odwrotnie. Dalej pozwana zakwestionowała możliwość ustalenia wysokości stawki dotacji dla niepublicznej placówki oświatowej przez sąd cywilny. Pozwana podniosła także zarzut przedawnienia wskazując, iż powódka nie występowała wcześniej do pozwanej z żądaniem zapłaty dotacji za 2008 rok ( odpowiedź na pozew - k. 205 – 210).

Wyrokiem z dnia 4 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt XXIV C 29/14 oddalił powództwo o i zasadził od powódki na rzecz pozwanej koszty procesu.

W wyniku apelacji powódki, Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 20 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I ACa 987/15) uchylił ww. wyrok i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznaniu.

W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny w Warszawie wskazał, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji winien dokonać ustaleń co do wypłaconych przez pozwaną dotacji i dotacji należnych powódce, co do ilości dzieci, w tym niepełnosprawnych uczęszczających do placówek powódki, czy powódka wykazała odpowiednimi dokumentami ich stan zdrowia, jakie to były dokumenty, z czego wynikają rozbieżności w wyliczeniach powódki i pozwanej. Ponadto podał, że ciężar dowodu wypłaty dotacji w określonych kwotach spoczywa na pozwanej. Należy również rozważyć jakimi kryteriami kierowała się pozwaną przyznając dotację na dzieci niepełnosprawne, gdzie zostały sformułowane warunki jej uzyskania, a także w jaki sposób określono liczbę dzieci, na które przyznano dotację (list zgłoszeniowych czy np. list obecności czy wpłat rodziców).

Pismem z dnia 12 października 2016 r. powódka wniosła dodatkowo o zasądzanie kwoty 22 564,40 zł ( pismo – k. 395-398).

Pismem z dnia 5 listopada 2018 r. powódka wniosła dodatkowo o zasądzanie kwoty 443 180,69 zł ( pismo – k. 530-531).

Na rozprawie w dniu 25 listopada 2020 r. pełnomocnik powódki sprecyzował, że dochodzi odsetek od rozszerzonych kwot od dnia 1 stycznia 2009 r. ( protokół – k. 623).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

A. Z. od dnia 10 stycznia 2001 roku prowadziła Przedszkole Niepubliczne (...) w J., przy ulicy (...). W dniu 15 czerwca 2001 roku dokonano zmiany adresu powyższej placówki na ul. (...) w P.. Od dnia 15 kwietnia 2005 roku miejscem prowadzenie Przedszkola Niepublicznego (...) było P. – J., ul. (...) ( zaświadczenie o wpisie do ewidencji - k. 19, zaświadczenie nr 6/NP/01 - k. 20 postanowienie - k. 21).

Od dnia 4 lipca 2001 roku A. Z. prowadzi Przedszkole Niepubliczne (...) z grupą integracyjną w P. przy ul. (...) ( zaświadczenie - k. 23).

W dniu 28 września 2007 roku A. Z. zaczęła prowadzić kolejną placówkę ‒ Integracyjno - Rehabilitacyjne Przedszkole Niepubliczne (...) przy ul. (...), (...) w P. ( zaświadczenie - k. 29).

Wnioskiem z dnia 27 września 2007 roku A. Z. wystąpiła o udzielenie dotacji na 2008 rok podając w punkcie 3 wniosku planowaną liczbę uczniów dla prowadzonych przez siebie przedszkoli niepublicznych tj.:

1)  Przedszkole Niepubliczne z grupa integracyjną (...) w P. przy ul. (...) uczniów, w tym 3 osoby niepełnosprawne;

2)  Przedszkole Niepubliczne (...) w P. – J., przy ul. (...) uczniów;

3)  Integracyjno - Rehabilitacyjne Przedszkole Niepubliczne (...) przy ul. (...), (...) w P. – 150 uczniów, w tym 10 uczniów niepełnosprawnych ( wniosek o udzielenie dotacji - k. 31)

A. Z. przekazywała w 2008 roku do Zespołu (...) Urzędu Gminy P. co miesiąc do dnia 10 każdego miesiąca informacje o aktualnej liczbie dzieci uczęszczających do Przedszkola Niepublicznego (...) oraz do Przedszkola Niepublicznego (...). Do pism A. Z. załączała jednocześnie listy dzieci uczęszczających do poszczególnych placówek tj. do Przedszkola Niepublicznego (...) przy ul. (...) w P., do Przedszkola Niepublicznego (...) przy ul. (...) w J., do Przedszkola Niepublicznego (...) przy ul. (...) w P.. W pismach A. Z. wskazywała również liczbę wychowanków z orzeczonym stopniem niepełnosprawności oraz liczbę dzieci objętych wspomaganiem rehabilitacji sensorycznej ( pismo z dnia 10.01.2008 r., k. 38-43, pisma z dnia 10.02.2008 r., k. 46-54, pisma z dnia 10.03.2008 r. k.59-67, pisma z dnia 10.04.2008 r., k. 68-76, pisma z dnia 10.05.2008 r., k. 81-90, pisma z dnia 10.06.2008 r., k. 93-102, pisma z dnia 10.07.2008 r., k. 108-117, pisma z dnia 08.08.2008 r., k. 120-130, pisma z dnia 10.09.2008 r., k. 132-141, pisma z dnia 10.10.2008 r., k. 142-151, pisma z dnia 10.11.2008 r., k. 152-161, pisma z dnia 02.12.2008 r., k. 162-172).

Pismem z dnia 11 stycznia 2008 roku A. Z. została poinformowana, iż planowana miesięczna stawka dotacji na jedno dziecko w przedszkolu niepublicznym w roku 2008 wynosi 662,07 zł ( pismo - k. 36).

Pismami z dnia 6 marca 2008 roku A. Z. została poinformowana o zmianie wysokości przyznawanej dotacji. Zespół (...) w P. poinformował, iż została dokonana korekta planowanej miesięcznej stawki dotacji na jedno dziecko w przedszkolu niepublicznym w 2008 roku, które wynosić będzie 623,22 zł miesięcznie. Ponadto poinformowano A. Z., iż stawka dotacji dla dzieci niepełnosprawnych zostanie skorygowana w późniejszym terminie, z uwagi na brak danych niezbędnych do jej wyliczenia ( pisma - k. 56-58).

W trakcie roku 2008 A. Z. była zobowiązana do dostarczenia kopii orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego dla poszczególnych dzieci oraz dokumentów potwierdzających potrzebę prowadzenia integracji sensorycznej wraz z wyszczególnieniem wyposażenia. A. Z. w odpowiedzi na powyższe wezwania w maju 2008 roku poinformowała Zespół (...) w P., iż Poradnia (...) w P. odmówiła wystawienia stosownych orzeczeń ( pismo - k. 44, pismo - k. 80, pismo k. 92).

W roku 2008 A. Z. kilkakrotnie zwracała się z prośbą o dokonanie rozliczenia i udzielenia wyjaśnień w zakresie prawidłowości wypłaty dotacji dla prowadzonych przez siebie przedszkoli oraz udzielenie informacji o wysokość dotacji przypadającej na jedno dziecko w placówce Integracyjno - Rehabilitacyjne Przedszkole Niepubliczne (...) przy ul. (...), (...) w P., a także o wyliczenie kwoty należnej dotacji za dany miesiąc i niezwłoczne uzupełnienie brakujących kwot wraz z odsetkami za zwłokę ( pismo k. 55, pismo k. 77-79, pismo k. 91, pismo k. 103-107, pismo k. 118 -119, pismo k. 178-180, pismo k. 181-182).

Zespół (...) w P. pismem z dnia 1 lipca 2008 roku zwrócił się do A. Z. z prośbą o podanie podstawy prawnej wskazanej przez nią niedopłaty dotacji za okres styczeń-maj 2008r. Ponadto w dniu 18 grudnia 2008 roku Zespół (...) w P. przesłał dwa rozliczenia dotacji wypłaconych powódce w 2008 roku tj. rozliczenie z dnia 5.15.2008 r. oraz rozliczenie z dnia 17.12.2008 r. (pismo - k. 213, pismo - k. 221-225).

Pismami z 10 lutego 2008 roku przesłano A. Z. kopie wydruków z programu księgowego rejestrującego przekazane dotacje na placówkę Przedszkole Niepubliczne (...) przy ul. (...) w J. oraz na placówkę Integracyjno-Rehabilitacyjne Przedszkole Niepubliczne (...) w P. przy ul. (...) lok.1 celem dokonania rozliczeń otrzymanej kwoty ( pismo - k. 226-227, pismo - k. 228-229).

Ostatecznie powódka otrzymała dotacje na 3 przedszkola w łącznej kwocie 2 054 974,69 zł (1 007 965,09 zł – na przedszkole (...), 747 864 zł na przedszkole (...) przy ul. (...) oraz 299 145,60 zł na przedszkole (...) przy ul. (...)) ( okoliczności bezsporne; wydruki z programu komputerowego – k. 227, 229).

W 2008 roku do przedszkoli (...) prowadzonych przez powódkę, przy ul. (...) uczęszczało łącznie (...) dzieci, a przy ul. (...) łącznie 590 dzieci. Wysokość dotacji na jedno dziecko przedszkoli (...) wynosiła w 2009 roku kwotę 762,79 zł. Łączna dotacja dla przedszkoli (...) w 2010 roku powinna wynieść 1 475 998,65 zł. Do Integracyjno-Rehabilitacyjnego Przedszkola Niepublicznego (...) w P. uczęszczało łącznie (...) dzieci, w tym 82 dzieci z orzeczenie niepełnosprawności. Wobec następujących dzieci wydano orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego: Z. K. (uczęszczała 12 miesięcy), P. M. (12 miesięcy), J. S. (12 miesięcy), A. S. (11 miesięcy), K. M. (9 miesięcy), K. U. (9 miesięcy), P. T. (9 miesięcy), K. J. (4 miesiące), P. L. (3 miesiące), M. K. (2 miesiące). Wysokość dotacji na jedno dziecko przedszkola (...) wynosiła w 2008 roku kwotę 762,79 zł, a dla dzieci niepełnosprawnych kwotę 2 843,04 zł. Łączna wysokość dotacji dla przedszkola (...) w 2010 roku powinna wynieść kwotę 1 302 560,86 zł. Łączna wysokość dotacji dla przedszkoli (...) i (...) w 2008 roku powinna wynieść 2 778 559,51 zł ( opinie biegłej – k. 483-492, opinie uzupełniające – k. 520, 549-555, 581-586, orzeczenia o niepełnosprawności – k. 421-415).

Na dzień 15 lutego 2018 r. powódka nie jest organem prowadzącym przedszkoli, co do których występowała o dotację (informacja - k. 513).

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał w oparciu o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy, których prawdziwość i wiarygodność nie była kwestionowana przez strony i nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd uznał za miarodajną opinie biegłej E. Z. (k. 483-492, 549-555). Biegła dokonała wyliczeń w oparciu o własną wiedzę oraz dokumenty przedstawione w sprawie jako materiał dowodowy, z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, a także z uwzględnieniem przepisów ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych. Szczegółowo wyjaśniła jakie dane przyjęła do obliczeń i umotywowała swoje stanowisko. Biegła wskazała w jaki sposób ustaliła liczbę dzieci uczęszczających do publicznych przedszkoli w 2008 roku, opierając się w tym zakresie na przedłożonych dokumentach oraz wyczerpująco wyjaśniła, w jaki sposób wyliczyła kwotę należnej pozwanej dotacji. Opinia była jasna, precyzyjna, nie zawierała żadnych sprzeczności i stanowiła pełnowartościowy materiał dowodowy, tym samym mogła stanowić podstawę ustaleń faktycznych dokonanych w niniejszej sprawie. Biegła szczegółowo odniosła się też do zarzutów pełnomocnika pozwanej (k. 520, 581-586). W szczególności biegła wskazała, że liczbę dzieci w przedszkolach publicznych ustalił na podstawie danych przekazanych przez gminę i uchwały (...) z dnia 24 kwietnia 2008 r. W uchwale tej pozwana przyjęła wydatki bieżące dla przedszkoli na kwotę 8 405 993 zł, co uzasadniało stawkę dotacji w wysokości 623,22 zł na jedno dziecko w przedszkolu niepublicznym. Stawka ta została przez pozwanego obliczona w następujący sposób: {[8 405 993 zł/843 ( liczba dzieci w przedszkolach publicznych)] x 75%}/12 miesięcy. Pozwana nie wykazała zaś innej liczby dzieci w przedszkolach publicznych. Biegła wyjaśniła również, że wyliczenie datacji nastąpiło w oparciu o zaplanowane wydatki budżetowe, w tym na podstawie zmian w tych planach dokonanymi uchwałami budżetowymi. A zatem biegła nie przyjmowała wydatków wykonanych, a planowane.

Sąd zważył, co następuje.

W pierwszej kolejności, wobec podniesionego przez pozwaną zarzutu, należało odnieść się do oceny legitymacji procesowej czynnej powódki. Negatywna weryfikacja legitymacji procesowej strony powodowej prowadziłaby w konsekwencji do oddalenia powództwa.

Powódka jako osoba prowadząca w 2008 r. przedszkola, co do których domaga się zapłaty dotacji posiada legitymację czynną w sprawie.

Legitymacja czynna w sprawie o zapłatę dotacji, o której mowa w art. 90 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) przysługuje osobie prowadzącej przedszkole w okresie, za który miała zostać przyznana dotacja bez względu na to czy na chwilę wystąpienia z pozwem prowadzi nadal to przedszkole czy też nie. Orzeczenie sądu cywilnego o zapłatę z tytułu niezapłaconej dotacji ma charakter odszkodowawczy, bowiem w czasie jego wydania nie jest już możliwe przeznaczenie niewypłaconej do tej pory dotacji na cel wskazany w ustawie, skoro okres, na który miała być przyznana dotacja minął. Tym samym nie jest również możliwa kontrola wydatkowania przyznanej w wyroku cywilnym kwoty. Dotacja, o której mowa w art. 90 ww. ustawy ma charakter podmiotowy, a uprawniony do jej otrzymania jest podmiot prowadzący przedszkole niepubliczne w okresie, za który należna jest dotacja, nie zaś jednostka w postaci tego przedszkola, ani podmiot, który prowadzi przedmiotowe przedszkole w innym okresie niż okres, za który strona powodowa ubiega się o dotację.

„Dotacje udzielane na podstawie art. 90 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2017 r. poz. 2198) odpowiadają definicji dotacji podmiotowych, ponieważ obejmują środki dla podmiotu wskazanego w odrębnej ustawie i przeznaczone są wyłącznie na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie określonym w tej ustawie.” (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 lipca 2017 r. II GSK 3590/15).

Dotacje, o których mowa w ust. 1a–3b przedmiotowego przepisu, przeznaczone mogą być jedynie na cele ujęte w zamkniętym katalogu ust. 3d. Wydatki te dotyczą danego okresu dotacji. A zatem jeśli powódka jako osoba prowadząca przedszkole pomimo złożenia wniosku o udzielenie dotacji i spełniania przesłanek do jej otrzymania, nie otrzymała od gminy tej dotacji poniosła szkodę, gdyż w jej majątku nie znalazła się należna jej dotacja za konkretny okres.

Gdyby powiązać legitymację czynną w sprawie o zapłatę dotacji z koniecznością prowadzenia przedszkola przez osobę występującą jako powód w procesie cywilnym, zmuszałoby to osobę prowadzącą przedszkole w okresie, w którym przysługiwała jej dotacji, do prowadzenia przedszkola do chwili zamknięcia rozprawy. Taka sytuacja prowadziłaby do wielu nadużyć i premiowałaby stronę pozwaną, która niezasadnie odmówiła wypłaty dotacji.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 u.s.o. niepubliczne przedszkola, w tym specjalne, szkoły podstawowe i gimnazja, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych oraz szkół podstawowych artystycznych, otrzymują dotacje z budżetu gminy. Z kolei ust. 2b ustawy stanowi, że dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75 % ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola i oddziału przedszkolnego w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez jednostkę samorządu terytorialnego - pod warunkiem, że osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji. W myśl zaś ust. 4 tej ustawy organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego ustala tryb udzielania i rozliczania dotacji, o których mowa w ust. 2a-3b, uwzględniając w szczególności podstawę obliczania dotacji i zakres danych, które powinny być zawarte we wniosku o udzielenie dotacji.

Powódka prowadziła niepubliczne przedszkola na terenie miasta J.. Z tego tytułu przysługuje jej dotacja określona ww. przepisach. Zdaniem powódki wypłacona jej dotacja za rok 2008 była niewłaściwie wyliczona i zaniżona. Powódka kwestionowała zarówno niewłaściwą stawkę dotacji oraz liczbę dzieci, za którą otrzymała dotację.

Powódka wskazywała, że w 2008 r. do jej placówek uczęszczała następująca liczba dzieci: (...) (przedszkole (...) przy ul. (...)), 590 (przedszkole M. przy ul. (...)) oraz (...) (w tym 82 dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności) i na te okoliczność przedstawiła listy zawierające liczby, imiona i nazwiska oraz daty urodzenia uczniów, a także orzeczenia o niepełnosprawności. Pozwana kwestionowała ww. dokumenty wskazując, że dołączane do pozwu listy odnoszą się do liczby dzieci zapisanych, a nie uczęszczających. Ponadto wskazała, że powódka nie dołączała orzeczeń o niepełnosprawności dzieci, a także że ilość dzieci wskazanych przez powódkę w piśmie z dnia 2 grudnia 2008 r. w miesiącach czerwiec, lipiec, sierpień różni się od ilości wcześniej podawanych przez powódkę w informacjach podawanych za poszczególne miesiące. Zdaniem Sądu przedstawione listy są wiarygodne i nie sposób wymagać innych dowodów na okoliczność liczby dzieci uczęszczających do placówek powódki, w szczególności, że przedmiotowe listy były dostarczane pozwanej przez powódkę co miesiąc zgodnie z postanowieniami uchwały Rady Miejskiej w P. w sprawie przekazania dotacji niepublicznych przedszkoli. Przede wszystkim z pism przekazywanych pozwanej przez powódkę wyraźnie wynika, że przekazuje ona listę dzieci uczęszczających do jej placówek, zaś fakt zatytułowania listy jako „wykazu dzieci zapisanych do przedszkola” nie ma znaczenia, skoro zapisanie się do przedszkola jest równoznaczne z samą możliwością faktycznego uczestnictwa w zajęciach prowadzonych przez przedszkole. Z kolei pismo z dnia 2 grudnia 2008 r. nie stanowi listy dzieci uczęszczających do placówek powódki w czerwcu, lipcu i sierpniu 2008 r., a jedynie propozycję dokonania korekty w dotacji. Dlatego zasadne było przyjęcie liczby dzieci z list przekazanych co miesiąca pozwanej przez powódkę. Strona pozwana nie przedstawiła zaś żadnego miarodajnego materiału dowodowego na podstawie którego możliwe byłoby kwestionowanie liczby dzieci uczęszczających do placówek powódki w 2008 r.

Kolejną kwestią wymagająca rozważenia była wysokość dotacji przysługującej na jednego ucznia. Pozwany wskazywał, że wysokość stawki dotacji na dziecko w przedszkolu niepublicznym nie może być przedmiotem kontroli sądu w postępowaniu cywilnym, powołując się na postanowienie NSA z dnia 27 marca 2014 r. (II GSK 321/13). Sąd nie podziela poglądu wyrażonego w ww. orzeczeniu, że czynność przyznawania i obliczania dotacji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr256, poz. 2572) jako akt stosowania prawa wymaga kontroli sądu administracyjnego pod względem zgodności z prawem. Sąd w niniejszej sprawie podziela przeciwny pogląd wyrażony w orzecznictwie NSA, że obliczenie należnej dotacji dla danej placówki oświatowej jest czynnością techniczną o charakterze księgowo-rachunkowym (m.in. wyrok z dnia 11 kwietnia 2012 r., sygn. akt II GSK 563/12, z dnia 16 października 2012 r., sygn. akt II GSK 1651/12). Wskazać przede wszystkim należy, że art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty stanowi dostateczną podstawę prawną roszczenia. Wspomniany przepisy określa bowiem w sposób jasny i bezwarunkowy, kto jest dłużnikiem (właściwa jednostka samorządu terytorialnego), kto zaś wierzycielem (osoba prowadząca niepubliczne przedszkole), a także w jakiej wysokości świadczenie się należy (75 % ustalonych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia) i od spełnienia jakich przesłanek wypłacenie dotacji jest uzależnione (por. wyrok SN z dnia 3 stycznia 2007 r., IV CSK 312/06). Także w swoim wyroku z dnia 20 czerwca 2013 r. (IV CSK 696/12) Sąd Najwyższy wskazał, iż dopuszczalna jest droga sądowa dla dochodzenia roszczeń podmiotów niepublicznych o zapłatę z tytułu wadliwego obliczenia i w konsekwencji nieuzasadnionego obniżenia dopłaty należnej na postawie art. 90 ust. 2b u.s.o. Oznacza to, że Sąd jest uprawiony do samodzielnego ustalenia stawki dotacji wyliczonej zgodnie z art. 90 ust. 2a ustawy o systemie oświaty.

Sąd ustalił przedmiotową stawkę na kwotę 762,79 zł, a dla dzieci niepełnosprawnych kwotę 2 843,04 zł, w oparciu o opinię biegłej z zakresu księgowości, finansów i rachunkowości oraz jej opinii uzupełniających. Biegła w opinii prawidłowo wskazała zarówno na wysokość wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia jak i liczbę uczniów w przedszkolach publicznych na terenie Gminy P..

Ustawa o systemie oświaty nie definiuje pojęć „wydatków bieżących”. Zgodnie z doktryną oraz ustaloną linią orzecznictwa, pojęcia te należy zdefiniować zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych. W myśl art. 106 ust. 4 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych wydatki bieżące jednostek budżetowych obejmują: 1) wynagrodzenia i uposażenia osób zatrudnionych w państwowych jednostkach budżetowych oraz składki naliczane od tych wynagrodzeń i uposażeń; 2) zakupy towarów i usług; 3) koszty utrzymania oraz inne wydatki związane z funkcjonowaniem jednostek budżetowych i realizacją ich statutowych zadań; 4) koszty zadań zleconych do realizacji jednostkom niezaliczonym do sektora finansów publicznych, z wyłączeniem fundacji i stowarzyszeń.

Przy tym wskazać należy, że pojęcie wydatków bieżących ustalanych w budżecie gminy, do którego odwołuje się art. 90 ust. 2b u.s.o. dotyczy wyłącznie wydatków bieżących zaplanowanych w budżecie gminy na dofinansowanie przedszkoli publicznych prowadzonych w formie zakładów budżetowych. Tak rozumiane wydatki uwzględnia się przy wyliczeniu dotacji należnej podmiotom prowadzącym przedszkola niepubliczne. Przepis art. 90 w ust. 2b ustawy oświatowej odnosi wysokość dotacji dla przedszkoli niepublicznych do „ustalonych”, a więc planowanych w budżecie danej gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na jednego ucznia (uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 czerwca 2013 r., IV CSK 696/2012, LexPolonica nr 7468449). Podobne stanowisko przedstawił w swoim wyroku z dnia 26 marca 2013 r. (II GSK 2404/2011, LexPolonica nr 7303239) Naczelny Sąd Administracyjny. Wskazał on, iż kwota wydatków stanowiąca podstawę obliczenia dotacji o jakiej mowa w art. 90 ust. 2b ustawy oświatowej, to ogólna kwota wydatków zaplanowanych w budżecie jako tych, które są ponoszone na utrzymanie jednego ucznia w przedszkolu publicznym. Literalna treść przepisu art. 90 ust. 2 b oraz powyższa argumentacja przedstawiona w orzecznictwie jednoznacznie wskazują na to, iż podstawą do wyliczenia dotacji należnej dla przedszkola niepublicznego powinny być ustalone w budżecie czyli zaplanowane wydatki bieżące, a nie faktycznie poniesione wydatki bieżące w danym roku kalendarzowym.

Biegła wyliczając wysokość wydatków bieżących prawidłowo odniosła się do ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych oraz zgodnie z tą ustawą zakwalifikowała poszczególne koszty wskazane w uchwale budżetowej gminy P.. Ponadto biegła przyjęła dane na podstawie ostatecznego planu budżetu tj. po wielokrotnych jego zmianach. Biegła przedstawiła w jaki sposób wyliczyła proporcjonalny udział wydatków na (...) w wydatkach bieżących przedszkoli. Sąd zaś nie widział podstaw by kwestionować taki sposób wyliczenia wydatków na (...) przypadających na przedszkola, w szczególności, że pozwana nie przedstawiła dokumentacji księgowej, w której zostałyby wyszczególnione wydatki na (...) przypadające na przedszkola.

Należna powódce dotacja za 2008 r. wynosi zatem 2 778 559,51 zł. Pozwany zaś wypłacił powódce kwotę 2 054 974,69 zł. Do zapłaty na rzecz powódki pozostała kwotą 723 584,82 zł (2 778 559,51 zł - 2 054 974,69 zł). Z tego względu Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki zgodnie z żądaniem pozwu kwotę 723 584,52 zł.

Przy tym wskazać należy, że rozbieżności do wyliczenia kwoty dotacji przekazanej powódce, nie maja znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Powódka wskazała, że otrzymała dotację na przedszkole (...) w J. kwotę 758 566,61 zł, a na przedszkole w (...) 997 262,48 zł. Z kolei pozwana przedstawiał wydruki księgowe z których wynika, że powódka otrzymała dotację na przedszkole (...) w J. kwotę 747 864 zł, a na przedszkole w (...) 1 007 965,09 zł. Łączna suma zarówno w wyliczeniu powódki jak i pozwanej na oba ww. przedszkola jest taka sama i wynosi 1 755 829,09 zł. Co do przedszkola (...)w P. kwota wypłacone dotacji w wysokości 299 145,60 zł wskazana przez powódkę nie była sporna między stronami.

Z tej przyczyny dla rozstrzygnięcia sporu o zapłatę zniżonych dotacji nie ma znaczenia kwestia prowadzenia oddzielnych rachunków bankowych dla każdej placówki, zwłaszcza w sytuacji gdy wszystkie placówki w 2008 r. prowadziła ta sama osoba – powódka, zaś łączna suma zapłaconych przez poznaną dopłat nie jest ostatecznie sporna.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. Powódka domagała się odsetek liczonych od kwoty żądanej w niniejszym postępowaniu od dnia 1 stycznia 2009 r., tj. od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu roku 2008 r. Zgodnie art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty dotacje na przedszkola niepubliczne przekazywane są w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca na rachunek bankowy szkoły lub placówki. Przy czym, dotacja należna przedszkolom niepublicznym ma charakter świadczenia jednorazowego, a zatem termin ostatniej dotacji to 31 grudnia 2008 r. Pozwana nie przekazała powódce do dnia 31 grudnia 2008 roku dotacji w należnej jej wysokości, tym samym w dniu 1 stycznia 2009 r. pozwana pozostawała w zwłoce z zapłatą.

Z tych przyczyn Sąd uwzględnił powództwo w całości.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i obciążały nimi w całości pozwaną gminę, która przegrała niniejszą sprawę. Na podstawie art. 108 k.p.c. sąd szczegółowe wyliczanie tych kosztów pozostawił referendarzowi sądowemu.

(...)