Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XX Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący:	SSO Agnieszka Baran
Protokolant:	Hanna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp.k. w W.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o uchylenie wyroku sądu polubownego

orzeka:

1.  oddala skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego przy Krajowej Izbie Gospodarczej z dnia 31 lipca 2012 roku, sygn. akt: SA 96/12 ,

2.  zasądza od skarżącego (...) Sp.k. w W. na rzecz przeciwnika skargi (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 7200 zł (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Agnieszka Baran

Sygn. akt XX GC 978/12

UZASADNIENIE

W skardze wniesionej w dniu 8 listopada 2012 roku skarżący (...) Spółka komandytowa z siedzibą w W. wniósł o uchylenie w punktach 2 i 3 wyroku Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w W. wydanego dnia 31 lipca 2012 roku w sprawie o sygn. akt SA 96/12 oraz o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Skarżący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi wielokrotne naruszenie art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. polegające na sprzeczności tego wyroku z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej przejawiające się w szczególności na sprzeczności tego wyroku:

1)  z zasadą należytego uzasadniania orzeczenia, gdyż zaskarżony wyrok Sądu Arbitrażowego nie spełnia wymagań art. 328 § 2 k.p.c., jest lakoniczny, a w zakresie istotnym dla oceny tego wyroku Sąd Arbitrażowy wskazuje, że podziela argumentację pozwanego – nie jest natomiast wiadomym, którą argumentację podziela,

2)  z zasadą stałości stosunku najmu (charakterem i istotą) ukształtowanego na podstawie umowy najmu zawartej na czas określony; Sądu Arbitrażowego stoi na stanowisku, ze możliwe jest zawinione unicestwienie trwałej umowy najmu przez najemcę, bez ponoszenia przez najemcę ujemnych konsekwencji, co jednocześnie stanowi o naruszeniu zasady naprawienia szkody z tytułu nienależytego wykonania umowy przez osobę, która tę szkodę wyrządziła, o czym mowa w art. 471 k.c.,

3)  z podstawowymi zasadami ustalania szkody z tytułu nienależytego wykonania umowy, które wynikają z art. 363 § 2 k.c. oraz art. 471 k.c., skoro Sąd Arbitrażowy uznał, że spowodowanie i to zawinione przez najemcę zerwania umowy najmu na czas określony nie pozwala na przyjęcie, że czynsz najmu, jaki miał być płatny do czasu umownie przewidywalnego trwania takiej umowy najmu nie stanowi lucrum cessans (pozew k. 4 – 10).

W odpowiedzi na skargę przeciwnik skargi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie skargi w całości oraz o zasądzenie od skarżącego na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości przewidzianej prawem, względnie według zestawienia przedstawionego na rozprawie. Pozwany podniósł, że naruszenie prawa materialnego może być uznane za podstawę uchylenia wyroku sądu polubownego gdyby naruszało konstytucyjną zasadę państwa prawnego (art. 2 Konstytucji RP), a skarżący nie wskazał żadnej zasady tej rangi, która zostałaby naruszona zaskarżonym wyrokiem. W ocenie pozwanego zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. jest nietrafiony, albowiem w zakresie sporządzania wyroku sądu polubownego obowiązuje art. 1197 § 2 k.p.c. oraz zapisy regulaminu Sądu Arbitrażowego, których normy nie zostały naruszone zaskarżonym wyrokiem. Ponadto zarzut naruszenia ochrony stałości umowy najmu zawartej na czas nieoznaczony jest nietrafiony, gdyż zasada taka nie wynika z konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W ocenie pozwanego skarżący nie wykazał podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku, gdyż zasady, których naruszenie zarzuca skarżący nie stanowią podstawowych zasad porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, a ponadto zasady te nie zostały naruszone (podpowiedź na pozew k. 125 – 133).

W dalszym toku postępowania stanowiska stron nie uległy zmianom (protokół rozprawy k. 170, k. 173).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 6 września 2007 roku (...) Spółka komandytowa z siedzibą w W. jako wynajmujący zawarła z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. jako najemcą umowę najmu. W art. 22 ust. 3 umowy najmu strony poddały wszystkie sporne sprawy, które mogły powstać w wyniku lub w związku z umową najmu, łącznie z jej ważnością, wykonaniem, zakończeniem lub ustanowionymi w związku z umową zabezpieczeniami wyłącznej właściwości Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w W., wyłączając postępowania przed sądami powszechnymi. Strony postanowiły, że Sąd Arbitrażowy będzie rozstrzygać w sposób ostateczny i wiążący w składzie trzech arbitrów, zgodnie z aktualnie obowiązującym Regulaminem Sądu Arbitrażowego. Przy dokonywaniu rozstrzygnięcia Sąd Arbitrażowy będzie stosował wyłącznie polskie prawo materialne z wyłączeniem przepisów kolizyjnych. Siedzibą Sądu Arbitrażowego jest W.. Językiem postępowania w każdym stadium postępowania polubownego jest język polski. Do zwrotu kosztów strony postanowiły odpowiednio stosować art. 98 i następne Kodeksu postępowania cywilnego. Orzeczenie Sądu Arbitrażowego winno być uzasadnione. Po wniesieniu pozwu do Sądu Arbitrażowego sąd ten był z wyłączeniem sądów powszechnych wyłącznie właściwy do zarządzania tymczasowych i zabezpieczających środków ochrony prawnej.

Dowód: umowa najmu k. 36 – 95.

Zgodnie z § 41 ust. 1 Regulaminu Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w W., obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 roku, Zespół Orzekający rozstrzyga sprawę wyrokiem, a wyrok jest wiążący dla stron, które przez poddanie sporu rozstrzygnięciu Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej zobowiązały się do jego wykonania.

W myśl § 43 Regulaminu Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej w W. wyrok powinien zawierać:

1)  oznaczenie arbitrów i stron oraz datę i miejsce wydania wyroku,

2)  podstawę właściwości Sądu (powołanie zapisu na Sąd),

3)  rozstrzygniecie o wszystkich żądaniach pozwu oraz o żądaniach zgłoszonych w toku postępowania wraz z uzasadnieniem obejmującym motywy, którymi Zespół Orzekający kierował się przy wydaniu wyroku,

4)  rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego jednego pełnomocnika, stosownie do nakładu pracy, do maksymalnej wysokości połowy opłaty arbitrażowej w sprawie, nie więcej jednak niż 100.000 zł lub równowartości tej kwoty wyrażonej w innej walucie, ustalonej w oparciu o średni kurs waluty polskiej do innych walut, ogłoszony przez Narodowy Bank Polski w dniu poprzedzającym jej zasądzenie,

5)  na wniosek stron – rozstrzygniecie o kosztach przejazdów i noclegów arbitrów, które obciążają tę stronę i rozliczane są z zaliczki pobranej od niej przez Sąd na wydatki arbitrażowe.

Okoliczność bezsporna.

W dniu 24 kwietnia 2012 roku (...) Spółka komandytowa z siedzibą w W. złożyła w Sądzie Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w W. pozew przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 361.627,03 zł wraz z odsetkami ustawowymi w wysokości powiększonej o 3 punkty ponad ustawową stopę odsetek od kwoty 2.299 zł od dnia 08.02.2012r. do dnia zapłaty, a od kwoty 359.328,03 zł od dnia 24.04.2012r. do dnia zapłaty. Powód domagał się zasądzenia kwoty 2.299 zł powiększonej o odsetki z tytułu kary umownej w wysokości 20% miesięcznego czynszu minimalnego, w przypadku opóźnienia w terminowym otwarciu sklepu – tj. w przypadku naruszenia obowiązków umownych wynoszącej 550 euro, która w przeliczeniu na złote polskie dawała kwotę 2.299 zł. Powód żądał zasądzenia kwoty 359.328,03 zł wraz z odsetkami tytułem naprawienia szkody wynikłej z nienależytego wykonania zobowiązania. Powód wskazał, że na kwotę szkody składały się: różnica kwoty stanowiącej czynsz najmu przysługujący powodowi z tytułu trwania umowy z pozwanym i kwoty stanowiącej czynsz najmu z tytułu umowy zawartej z nowym najemcą – 263.906,40 zł, czynsz najmu za okres od dnia zwrotu przedmiotu najmu przez pozwanego do dnia wydania przedmiotu najmu nowemu najemcy – 11.113,37 zł, siedmiomiesięczny minimalny czynsz najmu – 84.308,26 zł. Sprawa została zarejestrowana pod sygnatura SA 96/12.

Dowód: pozew k. 2 – 5 akt sądu polubownego.

Pozwana spółka ustosunkowała się do żądania pozwu wnosząc w dniu 13 czerwca 2012 roku odpowiedź na pozew. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwana spółka podniosła, że w dniu 19 marca 2012 roku uiściła na rzecz powoda karę umowną w wysokości 48.306,15 zł stanowiącą sumę kary umownej w kwocie 550 euro oraz kary umownej w wysokości 4 – miesięcznego czynszu minimalnego w wysokości 11.001,52 euro. Pozwany podniósł również, że powód określając wysokość żądania odszkodowawczego nie dowiódł wysokości poniesionej szkody a jedynie wykazał możliwość potencjalnego doznania przez niego szkody w przyszłości. Pozwany wskazał na czysto hipotetyczny charakter szkody, której naprawienia żąda powód, gdyż nie można było wykluczyć, że również aktualny najemca przedwcześnie zakończy umowę najmu, czy to wskutek zgodnego rozwiązania umowy czy też wskutek działania jednej ze stron. W takim wypadku mogło okazać się, że kolejny najemca uiszczałby jeszcze inny czynsz niż najemca ówczesny czy też wynikający z umowy najmu. W ocenie pozwanego dopóki nie upłynie czas, za który powód dotrzymałby czynsz najmu od pozwanej gdyby umowa najmu nadal obowiązywała, dopóty wysokość szkody, którą ewentualnie poniósł powód jest czysto hipotetyczna.

Dowód: odpowiedź na pozew k. 140 – 154 akt sądu polubownego.

W replice na odpowiedź na pozew pozwanego powód potwierdził, że w dniu 19.03.2012r. pozwany zapłacił kwotę 48.306,15 zł tytułem kar umownych, jakie zostały naliczone przez powoda zgodnie z warunkami umowy. Powód zmodyfikował częściowo powództwo w ten sposób, że w miejsce roszczenia o zapłatę kwoty 2.299 zł z odsetkami domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 33,57 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 20.03.2012r. do dnia zapłaty. Powód rozszerzył jednocześnie powództwo i dodatkowo wniósł o zasądzenia od pozwanego kwoty 671,83 zł z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 20.03.2012r. do dnia zapłaty tytułem odsetek. Powód podtrzymał roszczenie o zapłatę kwoty 359.328,03 zł wraz z odsetkami tytułem naprawienia szkody.

Dowód: pismo procesowe powoda k. 181 – 187 akt sądu polubownego.

Na rozprawie w dniu 18 lipca 2012 roku przed sądem polubownym – Sądem Arbitrażowym przy Krajowej Izbie Gospodarczej w W. strony postępowania polubownego nie podniosły żadnych zastrzeżeń co do składu Zespołu Orzekającego i nie złożyły żadnych dalszych wniosków procesowych. Skład orzekający postanowił dopuścić dowody z dokumentów złożonych do akt sprawy oraz oddalił wnioski o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, dowodu z zeznań świadka I. R. oraz wniosku o zobowiązanie powoda do złożenia dokumentów wskazanych w odpowiedzi na pozew, uznając że strony mogły wyczerpująco przedstawić okoliczności istotne dla obrony ich praw i zamknął rozprawę.

Dowód protokół rozprawy k. 188 – 189 akt sądu polubownego.

W dniu 31 lipca 2012 roku sąd polubowny – Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej w W. wydał wyrok, w którym zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz (...)Spółki komandytowej z siedzibą w W. kwotę 705,40 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 18 lipca 2012 roku do dnia zapłaty i oddalił powództwo w pozostałym zakresie. Ponadto sąd polubowny zasądził od (...) Spółki komandytowej z siedzibą w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 8.000 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu wyroku sąd polubowny stwierdził, że zastrzeżona w umowie najmu kara umowna wyklucza z całą pewnością dochodzenie naprawienia szkody, przynajmniej do czasu, kiedy szkoda nie przekroczy wysokości zastrzeżonej kary umownej. Sąd polubowny wskazał, że kara umowna stanowi swoisty surogat roszczenia odszkodowawczego i co do zasady wyłącza możliwość dochodzenia naprawienia szkody. Sąd polubowny ustalił również, że szkoda powoda na chwilę orzekania nie przekroczyła wysokości zastrzeżonej kary umownej. Zespół Orzekający podzielił stanowisko pozwanego w zakresie, w jakim kwestionował on możliwość zasądzenia jakiejkolwiek kwoty tytułem naprawienia szkody dotyczącej przyszłych okresów ze względu na fakt, że w chwili wydania wyroku niemożliwa była zarówno ocena, w jakiej wysokości szkoda wystąpi, ale nawet ocena, czy szkoda w ogóle wystąpi. Zespół Orzekający uznał, że może odnosić się wyłącznie do kalkulacji wysokości ewentualnej szkody na dzień wydania wyroku. Opierając się na wyliczeniach powoda Zespół Orzekający doszedł do przekonania, że ich wynik wyklucza dochodzenie przez powoda odszkodowania, albowiem wysokość ewentualnie poniesionej przez powoda w chwili orzekania szkody była znacząco niższa od zastrzeżonego i wykonanego przez pozwanego zobowiązania do zapłaty kary umownej. Sąd polubowny doszedł do przekonania, że zasadne było wyłącznie żądanie powoda o zasądzenie kwoty 705,04 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 18 lipca 2012 roku do dnia zapłaty, gdyż zapłata kary umownej nastąpiła z opóźnieniem, w związku z czym powodowi przysługiwało roszczenie o zapłatę odsetek.

Dowód: wyrok z uzasadnieniem k. 190 – 195 akt sądu polubownego.

Czyniąc powyższe ustalenia Sąd oparł się na twierdzeniach stron wyraźnie przyznanych bądź niezaprzeczonych przez przeciwnika (art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c.) oraz zaoferowanym przez nie materiale dowodowym, na który złożyły się niekwestionowane co do ich autentyczności kopie dokumentów poświadczone za zgodność z oryginałami. Okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie zostały potwierdzone środkami dowodowymi w postaci dokumentów załączonych do akt sprawy. Nie wzbudziły one zastrzeżeń, co do swej mocy dowodowej, gdyż zarówno powód jak i pozwany nie zaprzeczali ich rzetelności, a Sąd nie znalazł przyczyn, by powziąć wątpliwości w zakresie ich treści z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu w całości.

W pierwszym rzędzie należy wskazać, że stan faktyczny sprawy nie był sporny między stronami. Spór między stronami sprowadzał się w istocie do oceny prawnej tak ustalonego stanu faktycznego, a mianowicie do oceny czy wyrok Sądu Arbitrażowego jest sprzeczny z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej (art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c.), w szczególności ustalenia czy wyrok narusza zasady należytego uzasadniania orzeczenia (art. 328 § 2 k.p.c.) oraz czy stoi on w sprzeczności z zasadą stałości stosunku najmu (art. 659 § 1 k.c. i art. 673 § 3 k.c.) oraz podstawowymi zasadami ustalania szkody w tytułu nienależytego wykonania umowy (art. 471 k.c.).

Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego ma charakter kasatoryjny (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1961r., 2 Cr 532/59, PiP 1962, nr 2), z czego wynika, że sąd, przed którym toczy się postępowanie, nie orzeka merytorycznie, może natomiast oddalić skargę lub uchylić wyrok wydany przez sąd polubowny. Art. 1206 k.p.c. wskazuje enumeratywnie przyczyny stanowiące podstawę do wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego. Podstawą żądania uchylenia wyroku sądu polubownego zgodnie z powołanym przepisem jest m. in. sprzeczność wyroku sądu polubownego z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej (kart. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c.). Zgodność z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej określa się mianem klauzuli porządku publicznego. Należy przy tym wspomnieć, iż sąd bada, czy zachodzą okoliczności wymienione w art. 1206 § 2 k.p.c. zawsze, niezależnie od faktu powołania się na nie przez stronę postępowania. Sąd orzekający w kwestii uchylenia wyroku sądu polubownego dokonuje w tym zakresie jego oceny z punktu najważniejszych zasad stanowiących fundament porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej. Sąd, do którego wniesiono skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego nie działa zatem jako sąd II instancji, uprawniony do merytorycznego badania sprawy z zastosowaniem przepisów prawa materialnego, lecz dokonuje oceny zaskarżonego wyroku jedynie w perspektywie naruszeń wskazanych w art. 1206 kodeksu postępowania cywilnego (por. wyr. SN z dnia 11 maja 2007r., I CSK 82/07, LEX nr 320021, Biul. SN 2007/11/12).

W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że na podstawowe zasady polskiego porządku prawnego składają się zarówno zasady wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, jak i podstawowe zasady poszczególnych dziedzin prawa (postanowienie SN z dnia 21 kwietnia 1978 r., IV CR 65/78, OSNC 1979, nr 1, poz. 12). Należy podkreślić, że jedynie normy bezwzględnie wiążące (ius cogens), i to te, którym przypisuje się podstawowe znaczenie, mogą uzasadniać odwołanie się do klauzuli porządku publicznego. Mogą to być normy o charakterze ustrojowym, materialnym lub procesowym, których rola w krajowym systemie prawnym musi być jednak szczególna. Stosowanie klauzuli porządku publicznego nie ma bowiem służyć korekcie wszelkich nieprawidłowości pojawiających się w orzecznictwie arbitrażowym, a ochronie integralności porządku publicznego. W uzasadnieniu skargi skarżący podnosił, że wyrok sądu arbitrażowego narusza zasady należytego uzasadniania orzeczenia. W pierwszym rzędzie należy wskazać, że sąd państwowy nie jest władny wdawać się w rozpoznawanie zarzutów co do pogwałcenia przepisów prawa materialnego lub przepisów ogólnych prawa formalnego obowiązujących w postępowaniu sądowym, jak również nie ma prawa wchodzić w rozstrzygnięcie słuszności wyroku lub trafności ustaleń faktycznych i pobudek, na których wyrok został oparty (tak Sąd Najwyższy w orzeczeniu sygn. akt C I-56/37, C III 59/39). Ponadto przy rozpoznaniu sprawy i wyrokowaniu sąd polubowny nie jest związany przepisami prawa materialnego ani prawa formalnego, byle tylko nie naruszał klauzuli porządku publicznego.

W pierwszej kolejności skarżący podniósł zarzut naruszenia wyrokiem sądu arbitrażowego z dnia 31 lipca 2012 roku podstawowej zasady porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej należytego uzasadniania orzeczenia. Sąd podzielając stanowisko judykatury stoi na stanowisku, że naruszenie przepisów ogólnych cywilnego prawa procesowego jak i naczelnych zasad postępowania cywilnego może stanowić uzasadnioną podstawę do uchylenia wyroku sądu polubownego, jeżeli doprowadziło w swym wyniku do naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej lub zasad współżycia społecznego (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 31.12.2012r., VI ACa 759/11, niepubl., LEX nr 1164673). Procesowy porządek publiczny może być podstawą oceny wyroku sądu polubownego w dwóch aspektach. Po pierwsze, ocenie podlega zgodność procedury, która doprowadziła do wydania wyroku sądu polubownego z podstawowymi procesowymi zasadami porządku prawnego. Po drugie, ocenie podlegają skutki wyroku arbitrażowego z punktu widzenia ich zgodności z procesowym porządkiem publicznym, tj. czy dają się one pogodzić z systemem prawa procesowego np. czy nie naruszają powagi rzeczy osądzonej, praw osób trzecich (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 09.03.2012r., I CSK 312/11, niepubl., LEX nr 1163190, Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 21.03.2013r., I ACa 855/12, niepubl., Lex nr 1344234). W ocenie Sądu skarżący mylnie powołuje się w skardze na art. 328 § 2 k.p.c.. Reguły uzasadniania motywów rozstrzygnięcia sądu polubownego reguluje art. 1197 § 2 k.p.c., który stanowi, że wyrok sądu polubownego powinien zawierać motywy rozstrzygnięcia. Takie uregulowanie zostało powielone w § 43 pkt 3 regulaminu sądu arbitrażowego. Przytoczenie motywów, którymi kierował się polubowny przy wydawaniu wyroku, nie jest jednoznaczne z wymaganiami przewidzianymi dla uzasadnienia wyroku sądu powszechnego (art. 328 § 2 k.p.c.). W szczególności w motywach tych nie potrzeba dokonywać wszechstronnej oceny dowodów ani wskazywać i wyjaśniać podstawy prawnej rozstrzygnięcia. Wystarczające jest ogólne wskazanie przyczyn rozstrzygnięcia. W uzasadnieniu wyroku sąd polubowny wskazał, że rozstrzygniecie nastąpiło według prawa materialnego, a także jakie okoliczności uznał za niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy i do jakich w tym zakresie doszedł wniosków. Uzasadnienie sądu polubownego jest przejrzyste i przekonujące. Sąd polubowny w motywach rozstrzygnięcia wskazał zarówno ustalenia faktycznego, jaki i dowodowy na których się oparł oraz wnioski do jakich doszedł w świetle rozpoznawanej sprawy. Motywy rozstrzygnięcia sprawy zostały wskazane w sposób jasny i wyczerpujący. Nie ulega wątpliwości, że sąd arbitrażów w treści uzasadnienia ustosunkował się do twierdzeń stron. Wbrew twierdzeniom skarżącego nie odniósł się do stanowiska strony pozwanej w ogólnikowy sposób pomijając wskazanie konkretnych argumentów, które uznał za słuszne. Zespół orzekając sądu polubownego w sposób nie budzący wątpliwości wskazał które argumenty podnoszone przez stronę pozwaną uznał za zasadne i w jakim zakresie. Na stronie 5 uzasadnienia wyroku odwołał się bowiem do zakwestionowanej przez pozwanego możliwość zasądzenia jakiejkolwiek kwoty tytułem naprawienia szkody dotyczącej przyszłych okresów ze względu na fakt, że w chwili wydania wyroku niemożliwa była zarówno ocena, w jakiej wysokości szkoda wystąpi, ale nawet ocena, czy szkoda w ogóle wystąpi. Sąd polubowny w wyroku z dnia 31.07.2012r. zajął stanowisko wobec argumentów przytoczonych przez strony, przedstawił proces myślowy i decyzyjny. Wbrew żądaniu skarżącego motywy rozstrzygnięcia podane przez sąd polubony w wyroku są dostateczne, gdyż nie muszą one spełniać wymagań, jakie kodeks postępowania cywilnego przewiduje dla uzasadnienia wyroków wydanych przez sądy państwowe.

Skarżący powoływał się również na sprzeczność z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczpospolitej Polskiej wyroku sądu polubownego poprzez sprzeczność wyroku z zasadą stałości stosunku najmu oraz zasadami ustalenia wysokości poniesione szkody z tytułu nienależytego wykonania umowy. Skarżący szczegółowo podniósł zarzuty odnosząc się merytorycznego rozstrzygnięcia sądu polubownego. Jednakże w ocenie Sądu sposób w jaki zostały zaprezentowane zarzuty w rzeczywistości zmierza do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy.

Sąd w całości podziela pogląd Sąd Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25.01.2013 roku (I ACa 374/12, niepubl., LEX nr 1286655), iż skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego nie jest środkiem odwoławczym, a nadzwyczajnym środkiem nadzoru judykacyjnego sądu państwowego nad działalnością sądu polubownego. Ma to ten podstawowy skutek, że sąd państwowy w zasadzie nie bada rozstrzygnięcia sądu arbitrażowego, a w szczególności nie kontroluje, czy ma on oparcie w faktach przytoczonych w jego uzasadnieniu, bądź czy zastosowano odpowiednie przepisy prawa materialnego. Sąd państwowy może tylko w wyjątkowych przypadkach, wskazanych przez przepisy ustawy interpretowane ściśle, uchylić wyrok sądu polubownego, skutkiem czego w razie wątpliwości należy dążyć do utrzymania w mocy wyroku, aniżeli do jego uchylenia. Naruszenie prawa materialnego może być podstawą uchylenia wyroku sądu polubownego jedynie wtedy, gdy wyrok ten swą treścią uchybia podstawowym zasadom porządku prawnego. Należy bowiem pamiętać, że sąd arbitrażowy nie jest związany nie tylko przepisami postępowania cywilnego (art. 1184 § 2 k.p.c.), lecz także przepisami prawa cywilnego materialnego.

Klauzula porządku publicznego nie służy kontroli merytorycznej (zasadności) orzeczenia sądu polubownego. Zakaz kontroli merytorycznej takiego orzeczenia, związany jest z istotą stosowania klauzuli porządku publicznego. Przy jej stosowaniu nie chodzi bowiem o to, aby oceniane orzeczenie było zgodne ze wszystkimi wchodzącymi w grę bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa, lecz o to, czy wywarło ono skutek sprzeczny z podstawowymi zasadami krajowego porządku prawnego (tak Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 25.06.2013r., I ACa 83/13, niepubl., LEX nr 1345551).

Argumentacja skarżącego, w kontekście sprzeczności wyroku sądu arbitrażowego z krajowym porządkiem publicznym, odnosi się w rzeczywiści do wykazania rozmiarów szkody powstałej po stronie skarżącego wskutek rozwiązania umowy najmu. W istocie skarżący domagania merytorycznego zbadania przez Sąd Okręgowy przedmiotu sprawy i wydania rozstrzygnięcia odmiennego niż wydane przez sąd polubowne, co w świetle obowiązujących regulacji prawnych jest niedopuszczalne. Sąd, do którego wniesiono skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego, nie działa jako Sąd II instancji, uprawniony do merytorycznego badania sprawy z zastosowaniem przepisów prawa materialnego, lecz dokonuje oceny zaskarżonego rozstrzygnięcia sądu polubownego jedynie w perspektywie naruszeń wskazanych w art. 1206 k.p.c. Skoro przy rozpoznaniu skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego zasadnie sądu powszechnego nie jest merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy wcześniej rozpoznanej przez sąd polubowny z wykorzystaniem przepisów prawa materialnego i procesowego, tym bardziej nie jest uprawniony sąd do czynienia nowych ustaleń faktycznych. Zarzut naruszenia prawa materialnego tylko wtedy może stanowić uzasadnioną podstawę uchylenia wyroku sądu polubownego, jeżeli naruszenie to jednocześnie stanowi uchybienie zasadom praworządności (por. wyrok Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25.10.2005r., I ACa 1174/05, niepubl., LEX nr 196062). Wyrok sądu polubownego z dnia 31 lipca 2012r. nie może być uznany za sprzeczny z podstawowymi zasadami porządku publicznego. Rozstrzygnięcie w nim zawarte zostało poparte stosowną analizą materiału dowodowego i jego oceny pod względem prawnym, czemu sąd polubowny dał wyraz w uzasadnieniu wyroku. W ocenie Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, aby przy wyrokowaniu doszło do naruszenia przepisów prawa materialnego. Nie może być również mowy, w ocenie Sądu, aby na skutek wydania wyroku przez sąd polubowny doszło do istotnego naruszenia naczelnych zasad prawnych obowiązujących w Rzeczpospolitej Polskiej. W opinii Sądu fakt, iż skarżący nie podziela merytorycznej oceny rozstrzygnięcia jakie zapadło nie może być stawiane na równi z istotnym naruszeniem porządku prawnego. Z takim mielibyśmy do czynienia gdyby w ramach orzekania sąd polubowny naruszył normy prawne i orzekł wbrew ich treści, bądź w oparciu o nieistniejące normy prawne. Powyższe nie miało miejsca, zaś odmienne subiektywne zdanie skarżącego co do interpretacji przepisów nie daje podstaw do uchylenia wyroku sądu polubownego. Z tych też względów podniesiony zarzut naruszenia art. 1206 § 2 pkt 2 k.p.c. nie mógł być uznany za skuteczny.

W niniejszej sprawie, zdaniem Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, że doszło do naruszenia klauzuli porządku publicznego. W świetle przytoczonych rozważań, Sąd doszedł do przekonania, że nie było podstaw do uchylenia wyroku sądu polubownego – Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej wydanego w dniu 31 lipca 2012r., co uzasadniało orzeczenie jak w punkcie 1-szym sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o regulację art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. § 11 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013, poz. 461 j.t.) kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zgodnie z którą zasądził je od przegrywającej strony powodowej na rzecz wygrywającego pozwanego. Na zasądzone koszty składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w stawce minimalnej, określonej w § 11 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu, który stanowi, że stawki minimalne wynoszą w sprawach o uchylenie wyroku sądu polubownego - 1.200 zł. W punkcie 2 sentencji wyroki z dnia 19 listopada 2013 roku, Sąd omyłkowo przyjął, że pełnomocnikowi strony pozwanej przysługuje wynagrodzenie ustalone w oparciu o regulację § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu. W tym zakresie Sąd orzekł ponad żądanie strony pozwanej, co w świetle art. 321 k.p.c. jest niedopuszczalne.

SSO Agnieszka Baran