Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XX Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Kisiel

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2022 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

w trybie art. 15zzs2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych

sprawy z powództwa J. B.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. B. kwotę 488.293,15 zł (czterysta osiemdziesiąt osiem tysięcy dwieście dziewięćdziesiąt trzy złote 15/100) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. B. kwotę 35.232 zł (trzydzieści pięć tysięcy dwieście sześćdziesiąt dwa złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, w tym kwotę 10.800 zł (dziesięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Katarzyna Kisiel

Sygn. akt XX GC 646/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 18 lipca 2017 r. ( data prezentaty Sądu k. 2) powód J. B. wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) S.A. w W. kwoty 488.293,15 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie płatnymi za okres od dnia 28 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa według norm przepisanych ( pozew k. 2-20).

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w dniu 24 stycznia 2014 r. pozwana spółka zawarła z powodem prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą powoda umowę o świadczenie usług zarządzania i zakazie konkurencji. Zgodnie z umową zarządzający był uprawniony do corocznej premii zadaniowej za realizację celów postawionych spółce w ramach wspierania realizacji strategii (...) S.A. i jej spółek zależnych. W 2015 roku ocena realizacji celów nałożonych przez Radę Nadzorczą na Zarząd wyniosła 117,9%, w związku z czym członkowie zarządu, którzy byli na stanowisku do dnia 11 grudnia 2015 r. powinni otrzymać 396. 986,30 zł netto premii. Powód zwrócił się do pozwanej z wnioskiem o podanie stopnia realizacji celów MBO w 2015 r. W odpowiedzi zarząd (...) S.A. w W. odmówił rozpoznania wniosku. Powód przedstawił pozwanemu fakturę VAT na łączną kwotę 488 293,15 zł po doliczeniu 23% podatku VAT, której jednak pozwana spółka nie zrealizowała. Dochodzona kwota odszkodowania stanowi premię w wysokości proporcjonalnej do czasu przepracowanego w spółce w 2015 roku.

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 października 2017 r. ( data stempla pocztowego k. 108) pozwany (...) spółka akcyjna w W. wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych ( odpowiedź na pozew k. 54-107).

W uzasadnieniu wskazano, iż nierekomendowane było przez departament prawny wypłacanie członkom zarządu (...) S.A. w W. pełniącym obowiązki we wspólnej kadencji premii rocznej MBO za rok obrotowy 2015 z uwagi na brak realizacji celów postawionych spółce w ramach wspierania realizacji strategii (...) S.A. i jej spółek zależnych; wszczęcie przez Prokuraturę Okręgową w W. śledztwa w sprawie nadużyć uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu spółki (...) sp. z o.o. i złożeniu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez byłych członków zarządu (...) S.A. oraz z uwagi na fakt nieudzielenia powodowi oraz innym członkom zarządu absolutorium ze sprawowania funkcji w 2015 r. Powód dodatkowo w ocenie pozwanego nie udowodnił dochodzonego w niniejszej sprawie roszczenia zarówno co do zasady, jak i co do wysokości, a zwłaszcza nie wykazał w żaden sposób, w oparciu o jakie przesłanki uznał, że cele MBO zostały rzekomo zrealizowane przez zarząd na poziomie 117,9%.

W piśmie z dnia 3 października 2022 r. powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz kwoty 488 293,15 zł, tym że odsetki ustawowe za opóźnienie mają być płatne za okres od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu i kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych ( załącznik do protokołu k. 661-667).

Postanowieniem z dnia 2 lipca 2018 r. tutejszy Sąd na podstawie art. 177 § 1 pkt 4 k.p.c. zawiesił postępowanie do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie prowadzonej przez Prokuraturę Okręgową w (...), Wydział III ds. Przestępczości Gospodarczej pod sygn. akt (...). ( postanowienie z dnia 02.07.2018 r. k. 206)

Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2020 r. tutejszy Sąd podjął zawieszone postępowanie. ( postanowienie z dnia 30.06.2020 r. k. 320)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny.

J. B. pracował w (...) S.A. w W. od grudnia 2013 r. ( zeznania J. B. k. 629v-630)

W dniu 24 stycznia 2014 r. J. B. prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą (...) zawarł z (...) spółką akcyjną z siedzibą w W. umowę o świadczenie usług zarządzania i zakazie konkurencji. J. B. zobowiązał się świadczyć na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. usługi polegające na osobistym kierowaniu spółką w powierzonych mu obszarach działalności spółki, zarządzaniu majątkiem spółki, reprezentacji spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów trzecich oraz kolegialnym prowadzeniu spraw spółki w ramach zarządu spółki oraz zobowiązał się zarządzać powierzonymi mu obszarami działalności spółki z należytą starannością, zgodnie z umową, przepisami prawa oraz regulacjami wewnętrznymi spółki, w tym w szczególności uchwałami organów spółki (§ 1 ust. 1 i 2 umowy o świadczenie usług zarządzania i zakazie konkurencji).

Zgodnie z § 4 ust. 1 umowy o świadczenie usług zarządzania i zakazie konkurencji z tytułu wykonywania obowiązków w zakresie świadczenia usług zarządzania J. B. otrzymywał stałe miesięczne wynagrodzenie w wysokości 70.000 zł powiększone o podatek od towarów i usług zgodnie z obowiązującymi przepisami. Umowa została zawarta na czas określony pełnienia przez J. B. funkcji członka zarządu w (...) S.A. ( informacja z ceidg k. 24, umowa o świadczenie usług wraz z aneksami k. 25-41).

Zgodnie z § 4 ust. 2 umowy o świadczenie usług i zakazie konkurencji zmienionej aneksem z dnia 29 kwietnia 2015 r. zarządzający miał być uprawniony do corocznej premii zadaniowej na realizację celów postawionych w spółce w ramach wspierania realizacji strategii (...) S.A. i jej spółek zależnych (odpowiednio „Premia MBO” i „Cele MBO”).

Cele MBO były ustalane osobno na każdy rok obrotowy przez właściwy dla ustalania zasad wynagradzania organ spółki dla wszystkich członków zarządu spółki łącznie. Zarząd obowiązany był przedstawić organowi właściwemu dla ustalania zasad wynagrodzenia propozycję celów MBO na dany rok obrotowy w terminie do 30 kwietnia danego roku obrotowego. Jeżeli organ właściwy dla ustalania zasad wynagrodzenia nie ustalił celów MBO do dnia 30 maja roku obrotowego, zarząd realizował cele MBO przedstawione organowi w propozycji zarządu (§ 4 ust. 2 lit. a umowy o świadczenie usług i zakazie konkurencji).

Dla roku obrotowego, w którym zawierana jest umowa, zarząd obowiązany był przedstawić organowi właściwemu dla ustalania zasad wynagrodzenia propozycję celów MBO na ten rok obrotowy w terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy. Jeżeli organ właściwy dla ustalania zasad wynagrodzenia nie ustalił celów MBO w terminie 1 miesiąca od dnia zawarcia umowy, w tym roku obrotowym obowiązywały cele MBO przedstawione organowi w propozycji zarządu (§ 4 ust. 2 lit. b umowy o świadczenie usług i zakazie konkurencji).

Premia MBO mogła zostać uruchomiona, jeżeli stopień realizacji celów MBO przekroczy 80% (§ 4 ust. 2 lit. c umowy o świadczenie usług i zakazie konkurencji).

Wysokość premii MBO wynosiła do 50% wynagrodzenia rocznego wynikającego z § 4 ust. 1 umowy, powiększonej o podatek od towarów i usług zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wysokość premii MBO zależała od stopnia realizacji celów MBO, a powiązanie to określało się przy ustalaniu celów MBO zgodnie z pkt a i b powyżej (§ 4 ust. 2 lit. d umowy o świadczenie usług i zakazie konkurencji).

W przypadku wygaśnięcia umowy w zakresie świadczenia usług zarządzania w związku z wygaśnięciem mandatu zarządzającego, zarządzający był uprawniony do otrzymania premii MBO za ostatni rok trwania umowy w zakresie świadczenia usług zarządzania, w wysokości proporcjonalnej do okresu trwania umowy w tym roku, wynikającej z umowy i decyzji odpowiednich organów spółki, przy czym wysokość premii MBO za ostatni rok miała zostać określona w terminie wskazanym w pkt f poniżej (§ 4 ust. 2 lit. e umowy o świadczenie usług i zakazie konkurencji).

Po zakończeniu danego roku obrotowego zarząd miał wystąpić do właściwego dla ustalania zasad wynagradzania organu z wnioskiem o przyznanie premii MBO, w którym określi stopień realizacji celów MBO i wnioskowaną wysokość premii MBO. Właściwy dla ustalania zasad wynagradzania organ spółki miał zweryfikować stopień realizacji celów MBO wskazany przez zarząd we wniosku oraz wnioskowaną kwotę premii MBO i określić ostateczną wysokość premii MBO w terminie 90 dni od daty zatwierdzenia sprawozdania finansowego spółki za dany rok obrotowy. W przypadku niepodjęcia przez właściwy dla ustalania zasad wynagradzania organ uchwały w sprawie wysokości premii MBO w terminie wskazanym w zdaniu poprzednim lub niedoręczenia spółce tej uchwały w terminie, zarządzającemu przysługiwało prawo do premii MBO w wysokości określonej we wniosku zarządu, proporcjonalnej do stopnia realizacji celów MBO (§ 4 ust. 2 lit. f umowy o świadczenie usług i zakazie konkurencji). Jeśli okazało się po zweryfikowaniu przed radę nadzorczą, że zarząd zrealizował postawione mu cele MBO, premia była wypłacana, nie było wówczas rozważań rady nadzorczej dotyczących możliwości nieprzyznania premii. Premia należała się za wykonanie celów MBO i był to jedyny warunek jej przyznania. Głównym celem akcjonariusza większościowego była realizacja celów MBO przez zarząd. Kontrakty zawierane z różnymi członkami zarządu różniły się między sobą wysokością wynagrodzenia, jednak w zakresie wypłacania i sposobu naliczania premii mechanizmy pozostawały te same. ( umowa o świadczenie usług wraz z aneksami k. 25-41; zeznania świadka P. S. (1) k. 430-431; zeznania świadka W. C. k. 515v z transkrypcją k. 594-597; zeznania świadka T. K. k. 515v z transkrypcją k. 597-601; zeznania świadka K. S. k. 515 z transkrypcją k. 602v-605v; zeznania świadka A. C. k. 516-516v z transkrypcją k. 605v-607v; zeznania świadka W. W. k. 516v z transkrypcją k. 607v-609; zeznania powoda J. B. k. 629v-630).

Wynagrodzenie należne zarządzającemu miało być wypłacane zarządzającemu przez spółkę z dołu w terminie do 7 dni od dnia doręczenia spółce przez zarządzającego prawidłowo wystawionej faktury VAT, przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zarządzającego w wystawionej fakturze VAT. Faktury VAT dotyczące premii MBO miały być wystawiane przez zarządzającego w oparciu o doręczone mu uchwały właściwego dla ustalania zasad wynagradzania organu spółki określające wysokość premii MBO (§ 4 ust. 4 umowy o świadczenie usług). ( umowa o świadczenie usług wraz z aneksami k. 25-41).

Organem właściwym do ustalania zasad i wysokości wynagrodzenia członków zarządu w (...) S.A była rada nadzorcza, o czym stanowi § 33 ust. 3 pkt 2 statutu (...) S.A. w W.. ( okoliczność bezsporna ).

Uchwała nr (...) Rady Nadzorczej Spółki (...) S.A. w W. z dnia 29 maja 2015 roku zatwierdziła cele, mierniki oraz wartości docelowe mierników dla zarządu (...) S.A. na 2015 rok. Wśród tych celów znalazło się: skonsolidowany wynik (...) bez amortyzacji, utrzymanie poziomu zadłużenia w stosunku do generowanego wyniku (...), wolumen produkcji węglowodorów w Polsce, realizacja sprzedaży paliwa gazowego wysokometanowego przez (...) S.A. za pośrednictwem systemu gazowego (bez odbiorców rozliczanych w sektorze górnictwa), wewnętrzna efektywność funkcjonowania (...) w ramach PPE (realizacja oczekiwanego poziomu oszczędności w roku bieżącym) oraz badania i rozwój. ( uchwała nr (...) z dnia 29.05.2015 roku k. 42-44; zeznania J. B. k. 629v-630).

J. B. pełnił funkcję członka zarządu w spółce (...) S.A. w W. do 11 grudnia 2015 roku. Wówczas wymianie uległ niemal cały zarząd spółki. ( okoliczność bezsporna).

Wyznaczone cele na rok 2015 zostały przez zarząd, do którego należał J. B., zrealizowane na łącznym poziomie 117,9 pkt., co zostało wyliczone przez departament strategii i kard. Nowy zarząd nie występował do rady nadzorczej o wypłatę premii za rok 2015, mimo że taki wniosek został sporządzony przez departament strategii i kadr. Przygotowując wniosek o wypłatę premii, inne dodatkowe elementy poza celami MBO nie były brane pod uwagę. W związku z realizacją celów, członkowie zarządu, którzy byli na stanowisku do 31 grudnia 2015 r. powinni otrzymać 49,13% premii wpisanej w kontrakcie. Natomiast, w przypadku członków zarządu, którzy przestali pełnić funkcję prezesa, bądź wiceprezesa w ciągu roku rozliczeniowego powinni otrzymać premię proporcjonalnie do czasu, jaki pozostawali na stanowisku. ( wniosek z dnia 12.07.2016 r. k. 272-276; zeznania świadka W. C. k. 515v z transkrypcją k. 594-597; zeznania świadka T. K. k. 515v z transkrypcją k. 597-601; zeznania świadka A. C. k. 516-516v z transkrypcją k. 605v-607v; zeznania świadka W. W. k. 516v z transkrypcją k. 607v-609; zeznania J. B. k. 629v-630).

Uchwałą nr(...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki (...) S.A. w W. z dnia 28 czerwca 2016 roku zatwierdzono sprawozdanie finansowe spółki za rok obrotowy rozpoczynający się 1 stycznia 2015 roku, a kończący się 31 grudnia 2015 roku. ( protokół obrad zwyczajnego walnego zgromadzenia z dnia 28.06.2016 r. k. 75-100).

Uchwałą nr (...) Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki (...) S.A. w W. z dnia 28 czerwca 2016 r. nie udzielono absolutorium z wykonania obowiązków w roku obrotowym 2015 J. B., pełniącemu funkcję wiceprezesa zarządu ds. finansowych (...) S.A. w okresie od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 11 grudnia 2015 roku. ( protokół obrad zwyczajnego walnego zgromadzenia z dnia 28.06.2016 r. k. 75-100).

Departament Obsługi Korporacyjnej i Prawnej zarekomendował w piśmie z dnia 21 września 2016 r. niewypłacenie członkom zarządu (...) S.A., pełniącym obowiązki we wspólnej kadencji, premii rocznej MBO za rok obrotowy 2015 r. z uwagi na brak realizacji celów postawionych spółce w ramach wspierania realizacji strategii (...) S.A. i jej spółek zależnych oraz z uwagi na brak absolutorium. Wzięto pod uwagę fakt znaczących opóźnień i rażących zaniedbań w samym nadzorze nad realizacją projektu Elektrociepłownia (...) S.A., w którym to spółka pośrednio posiada 50% udział właścicielskich obok (...) S.A. oraz jest w sposób istotny zaangażowana finansowo, fakt wszczęcia przez Prokuraturę Okręgową w W. śledztwa w sprawie nadużyć uprawnień i niedopełnienia obowiązków przez członków zarządu (...) sp. z o.o. oraz (...) sp. z o.o., tj. spółki w 100% zależnej bezpośrednio od (...) sp. z o.o., należącej do Grupy (...) S.A., a także fakt złożenia w dniu 21 września 2016 roku przez (...) zawiadomienia o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przez byłych członków zarządu (...) S.A. ( pismo z dnia 21.09.2016 r. k. 101-103).

Pismem z dnia 20 listopada 2016 r. (...) S.A. poinformował J. B., iż zarząd (...) S.A. w związku z brakiem realizacji celów postawionych spółce w ramach wspierania realizacji strategii (...) S.A. i jej spółek zależnych, jak również faktem nieudzielenia absolutorium oraz uwzględniając fakt wszczęcia i prowadzenia przez Prokuraturę Okręgową w W. śledztwa w sprawie decyzji gospodarczych dotyczących budynku biurowego przy ul. (...) w W., postanowił nie rozpatrywać wniosku w sprawie ustalenia wysokości premii za realizację celów MBO w 2015 r. i powrócić do jego omawiania po wyjaśnieniu przedstawionych powyżej wątpliwości przez organy ścigania ( pismo z dnia 20.20.2016 r. k. 45).

W związku z brakiem wypłaty premii z tytułu realizacji celów MBO w dniu 17 stycznia 2017 r. J. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) wystawił na rzecz (...) S.A. w W. fakturę VAT nr (...) na kwotę 488.293,15 zł za premię MBO za rok 2015 r. skorygowaną fakturą VAT nr (...) z dnia 20 stycznia 2017 r. z terminem płatności przypadającym na dzień 27 stycznia 2017 r. ( faktura VAT nr (...) k. 46, faktura VAT nr (...) k. 47).

W odpowiedzi na wysłane faktury (...) S.A. w W. odesłało faktury. ( pismo z dnia 06.02.2017 r. k. 48).

Prawomocnym wyrokiem z dnia 29 sierpnia 2019 r., sygn. akt XX GC 628/16 Sąd Okręgowy w Warszawie uchylił uchwałę nr(...) zwyczajnego walnego zgromadzenia akcjonariuszy spółki (...) S.A. w W. z dnia 28 czerwca 2016 r. w sprawie nieudzielenia J. B. członkowi zarządu (...) S.A. absolutorium z wykonania obowiązków w roku obrotowym 2015. ( wyrok z dnia 29.08.2019, sygn. akt XX GC 628/16 k. 291).

W sprawie o sygn. (...) prowadzonej przez Prokuraturę Okręgową w W. został skierowany akt oskarżenia do Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie. W sprawie tej J. B. ma status świadka. ( pismo z dnia 26.02.2020 r. k. 314).

Elektrociepłownia (...) nie była spółką zależną (...) S.A. Opóźnienia w realizacji projektu Elektrociepłowni w S. miały związek z głównym wykonawcą hiszpańską spółką (...) i jej problemami z płynnością finansową. ( zeznania świadka D. J. k. 516 z transkrypcją k. 601-602v).

Stan faktyczny w powyższym kształcie, został przez Sąd Okręgowy ustalony na podstawie całokształtu materiału dowodowego postępowania w sprawie, w tym dokumentacji (także wydruków, art. 309 k.p.c.), której prawdziwość nie była kwestionowana przez strony, Sąd zaś nie znalazł podstaw, by czynić to z urzędu. Strony wywodziły jedynie odmienne wnioski z załączonych dokumentów. Pozostała dokumentacja, która nie została wskazana w toku dotychczasowych ustaleń, została przez Sąd pominięta jako irrelewantna dla rozstrzygnięcia sprawy w rozumieniu art. 227 k.p.c.

Ustalając stan faktyczny oparł się również na dowodzie w postaci zeznań świadków: P. S. (1), W. C., T. K., D. J., K. S., A. C., W. W. oraz zeznań strony J. B.. Zeznania świadków są wiarygodne i logiczne. Świadkowie znali sposób wyznaczania celów, procedurę przyznawania premii, a wiedzę tę posiadali z faktu współpracy z pozwaną spółką. Zeznania tych świadków wzajemnie ze sobą korespondowały co do istotnych okoliczności faktycznych, a dodatkowo zostały potwierdzone załączonymi dokumentami oraz zeznaniami powoda przesłuchanego w charakterze strony.

Nieprzydatne dla ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie były zeznania świadka M. B., R. Ś., J. P. oraz P. S. (2). Osoby te nie dysponowały odpowiednią wiedzą w zakresie faktów istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Powództwo zasługuje na uwzględnienie niemal w całości.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 488. 293,15 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 24 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty, co miało stanowić zapłatę za niewypłaconą premię związaną z realizacją celów postawionych przez radę nadzorczą spółki (...) S.A. w W. na rok 2015.

Sporny między stronami był charakter premii za realizację celów MBO, a także fakt, czy zaktualizowały się podstawy do wypłaty powodowi wskazanej premii.

Strona powodowa wskazywała na zadaniowy charakter premii, zaś strona pozwana wskazywała, że jest ona uznaniowa, a ostateczna decyzja o jej przyznaniu należała do rady nadzorczej przy uwzględnieniu również innych czynników aniżeli zrealizowanie ustalonych celów.

Na podstawie zebranego materiału dowodowego Sąd doszedł do wniosku, iż w istocie premia uregulowana w umowie o świadczenie usług zarządzania i zakazie konkurencji zawartej z powodem z dnia 24 stycznia 2014 r., była premią zadaniową. Świadczy o tym nie tylko jasna i stanowcza definicja zawarta w § 4 ust. 2 umowy, który stanowi, że zarządzający jest uprawniony do corocznej premii zadaniowej na realizację celów postawionych w spółce w ramach wspierania realizacji strategii (...) S.A. i jej spółek zależnych (odpowiednio „Premia MBO” i „Cele MBO”), ale także zeznania świadków W. C., T. K., W. W. oraz A. C., którzy potwierdzili, że premia ta miała być wypłacana, gdy postawione cele zostaną zrealizowane, a inne czynniki nie były brane pod uwagę. Zwłaszcza nie było nigdy rozważań ze strony rady nadzorczej na temat tego, czy premia powinna być w ogóle przyznana, gdy cele te zostały zrealizowane. Spełnienie celów oznaczało wypłatę premii. Miała ona niewątpliwie zadaniowy charakter, bowiem była wypłacana w przypadku zrealizowania ściśle określonych celów na określonym poziomie. W mechanizmie przyznawania premii nie było miejsca na jakąkolwiek uznaniowość, co dobitnie potwierdził świadek W. C. będący członkiem rady nadzorczej, a więc posiadający najlepszą wiedzę w zakresie procedury przyznawania premii.

Takiemu rozumowaniu nie stoi na przeszkodzie brzmienie § 4 ust. 2 lit. c umowy, który stanowi, że premia MBO może zostać uruchomiona, jeżeli stopień realizacji celów MBO przekroczy 80%. Należy odróżnić bowiem uzależnienie przyznania premii od spełnienia określonych warunków od samego jej uruchomienia, które może mieć miejsce, gdy stopień realizacji celów osiągnie 80%. Użycie słowa „może” nie świadczy o uznaniowości tej premii, a odnosi się jedynie do procedury przyznawania premii przy spełnieniu określonego jej poziomu realizacji. Zapis ten w połączeniu z definicją premii MBO, która wprost wskazuje na jej zadaniowy charakter, potwierdza wbrew stanowisku pozwanego, brak uznaniowości w jej przyznawaniu.

Nieuzasadniony był także zarzut, iż przyjęcie zadaniowego charakteru premii stoi w sprzeczności z kompetencjami rady nadzorczej i ogranicza jego swobodę wykonywania prawa głosu. W ocenie pozwanego rada nadzorcza przy podejmowaniu decyzji o przyznawaniu premii musiała oceniać także inne czynniki niż tylko spełnienie celów MBO. Należy w tym miejscu wskazać, że z postanowień umowy wprost wynika obowiązek podjęcia uchwały przez radę nadzorczą o przyznaniu premii za realizację celów MBO w przypadku ich realizacji. Uregulowania umowy nie zawierają żadnych innych warunków, jakie rada nadzorcza zobligowana byłaby brać pod uwagę przy podejmowaniu uchwały o przyznaniu premii, nie ma w tym kontekście znaczenia ogólna ocena sprawowanej funkcji, takim warunkiem nie jest zwłaszcza udzielenie absolutorium członkowi zarządu. Funkcja kontrolna rady nadzorczej w tym kontekście sprowadzała się do oceny i sprawdzenia, czy postawione cele zostały faktycznie zrealizowane przez zarząd i czy odpowiadają one danym wskazanym we wniosku zarządu. Po zweryfikowaniu realizacji celów przez zarząd, rada nadzorcza podejmowała uchwałę o przyznaniu premii i o jej wysokości. W związku z tym nie można uznać, że w jakikolwiek sposób uprawnienia rady nadzorczej zostałyby ograniczone poprzez uznanie premii za premię zadaniową, bowiem w dalszym ciągu rada nadzorcza sprawowała funkcję kontrolną w stosunku do realizacji celów, które wcześniej sama wyznaczała. Co więcej to sama spółka w ramach swobody umów zawarła z pozwanym umowę o takiej treści, tworząc procedurę wypłaty premii MBO w takim kształcie, więc obowiązek jej przyznania w przypadku realizacji celów jest jedynie konsekwencją ustaleń umownych między stronami.

Na uwzględnienie nie zasługiwał również argument dotyczący niepowstania roszczenia o wypłatę premii wobec braku wniosku zarządu w tej kwestii. W § 4 ust. 2 lit. f została określona procedura wypłaty premii, zgodnie z którą po zakończeniu danego roku obrotowego zarząd miał wystąpić do właściwego dla ustalania zasad wynagradzania organu z wnioskiem o przyznanie premii MBO, w którym określi stopień realizacji celów MBO i wnioskowaną wysokość premii MBO. Właściwy dla ustalania zasad wynagradzania organ spółki weryfikuje stopień realizacji celów MBO wskazany przez zarząd we wniosku oraz wnioskowaną kwotę premii MBO i określa ostateczną wysokość premii MBO w terminie 90 dni od daty zatwierdzenia sprawozdania finansowego spółki za dany rok obrotowy. W przypadku niepodjęcia przez właściwy dla ustalania zasad wynagradzania organ uchwały w sprawie wysokości premii MBO w terminie wskazanym w zdaniu poprzednim lub niedoręczenia spółce tej uchwały w terminie, zarządzającemu przysługuje prawo do premii MBO w wysokości określonej we wniosku zarządu, proporcjonalnej do stopnia realizacji celów MBO. Z powyższego wynika, iż wniosek zarządu o przyznanie premii nie jest warunkiem jej przyznania, a jedynie pozwala określić termin wymagalności tej premii. Uprawnienie do premii aktualizowało się w momencie zrealizowania celów, a nie w momencie złożenia wniosku do rady nadzorczej przez zarząd o przyznanie tej premii. W umowie stron brak regulacji pozwalających na przyjęcie, iż w momencie niewystąpienia z takim wnioskiem, roszczenie o premię wygasało. Co więcej złożenie wniosku przez zarząd o przyznanie premii nie było obwarowane żadnym terminem. Jedynym terminem zastrzeżonym w kontekście przyznania premii był termin 90 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za dany rok na weryfikację wniosku zarządu oraz określenie wysokości tejże premii przez radę nadzorczą. Brak podjęcia działań przez radę nadzorczą w przewidzianym terminie także nie skutkował utratą roszczenia o wypłatę premii, bowiem nic takiego nie wynikało z treści umowy. Wręcz przeciwnie umowa stanowi, iż w takim przypadku należy się premia w wysokości wskazanej we wniosku zarządu. W niniejszej sprawie pod koniec 2015 roku zarząd pozwanej spółki uległ niemal w całości zmianie, zaś nowy zarząd nie skierował do rady nadzorczej wniosku o wypłacenie premii, tłumacząc to brakiem realizacji celów, brakiem udzielenia absolutorium oraz trwającym śledztwem Prokuratury Okręgowej w W.. W związku z tym również rada nadzorcza nie podjęła określonej uchwały. Nie oznacza to jednak, że roszczenie powoda o wypłatę premii nie powstało, bowiem jak zostało wskazane wyżej, roszczenie to powstaje w momencie realizacji wyznaczonych celów, a nie w momencie wystąpienia z wnioskiem przez zarząd o przyznanie premii. Data złożenia wniosku przez zarząd ma jedynie znaczenie przy ocenie wymagalności danego roszczenia, zaś termin 90 dni na podjęcie działań przez radę nadzorczą ma charakter jedynie dyscyplinujący, tak aby wniosek zarządu był rozpatrywany przez radę nadzorczą w rozsądnym terminie. Termin ten powinien być dochowany niezależnie od daty wysunięcia roszczenia o wypłatę premii i niezależnie, czy impulsem do weryfikacji celów był wniosek zarządu, czy też wniosek konkretnej osoby wchodzącej w skład poprzedniego zarządu, który został odwołany. W umowie brak było uregulowań dotyczących procedury przyznania premii w wypadku, gdy wniosek zarządu nie zostanie złożony, ale nie było też postanowienia, iż w takim przypadku premia nie przysługuje. Niemniej jednak w ocenie Sądu powód nie może ponosić negatywnych konsekwencji opieszałego działania organów spółki i niepodejmowaniem działań mających na celu wypłacenie premii, czy też wręcz działań polegających na unikaniu wypłaty premii z uwagi na zmianę podmiotów zarządzających. Wobec zaniechań organów spółki w przyznaniu premii za rok 2015, powód wystawił w dniu 17 stycznia 2017 r. fakturę na rzecz spółki na kwotę odpowiadającą wysokości premii za rok 2015 r. przy uwzględnieniu poziomu zrealizowania celów oraz okresu pełnienia funkcji w spółce w 2015 r. W tym dniu otworzył się w ocenie Sądu termin 90 dni na dokonanie weryfikacji przez radę nadzorczą zrealizowania celów przez zarząd w roku 2015, który upłynął 17 kwietnia 2017 r. Mimo to nie doszło do podjęcia uchwały o przyznaniu premii dla członka poprzedniego zarządu, co w ocenie Sądu skutkowało wymagalnością roszczenia powoda.

Wobec uznania, że jedyną przesłanką uzyskania premii MBO było zrealizowanie wyznaczonych celów, nie było podstaw do oceny prawdziwości zarzutów pozwanego co do działalności powoda, wskazanych w piśmie odmawiającym przyznania premii, bowiem nie miały one znaczenia dla powstania roszczenia. Niemniej jednak w powyższym kontekście należy wskazać, iż nie są one prawdziwe. Powód wykazał, iż cele postawione na 2015 rok zostały zrealizowane, o czym poniżej, wykazał także, iż uchwała o nieudzieleniu absolutorium nie była zasadna, została bowiem uchylona przez Sąd Okręgowy. Powodowi nie można postawić żadnego konkretnego zarzutu dotyczącego nadzorowania projektu Elektrociepłowni (...). Postępowanie w żadnym stopniu nie wykazało, iż opóźnienia w budowie miały związek z błędnymi decyzjami zarządu, a wręcz że wynikały one z problemów finansowych generalnego wykonawcy. Chybiony był także zarzut dotyczący prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w W. śledztwa, bowiem powód nie ma w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie postawionych zarzutów, jest jedynie świadkiem.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu powód wykazał, iż jego powództwo zasługuje na uwzględnienie co do zasady.

Pozwany kwestionował także ogólnie wysokość dochodzonej roszczenia, jednakże nie przedstawił w tym względzie żadnych argumentów, które zasługiwałyby na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu powód wykazał, że postawione cele na rok 2015 zostały zrealizowane przez zarząd na poziomie 117,9%, co wynika wprost z wniosku o przyznanie premii, który nie został jednak złożony radzie nadzorczej. Wniosek ten został przygotowany przez departament strategii i kadr, który szczegółowo wyliczył zrealizowanie poszczególnych poziomów, co nie zostało skutecznie zakwestionowane w toku niniejszego postępowania. Okoliczność ta wynikała także z zeznań świadków, którzy pracowali w tamtym okresie w pozwanej spółce.

Sposób wyliczenia wysokości premii MBO został wskazany w umowie o świadczeniu usług zarządzania i zakazie konkurencji z dnia 24 stycznia 2014 r. Premia miała być liczona proporcjonalnie, jako iloczyn stopnia realizacji celów i 50% rocznego wynagrodzenia powoda. W niniejszej sprawie powód miesięcznie osiągał wynagrodzenie w wysokości 70. 000 zł netto powiększone o podatek od towarów i usług, a więc rocznie 840.000 zł netto wraz z podatkiem VAT. Jako, że powód przepracował w 2015 roku 11 miesięcy i 11 dni, zaś cele zostały zrealizowane w całości, należało premię proporcjonalnie zmniejszyć o ilość dni nieprzepracowanych 345 dni/365 dni x 420 000 zł, co daje kwotę 396 986,30 zł netto, brutto 488 293,15 zł. należnej premii.

Z tych względów Sąd w punkcie I wyroku zasądził wskazaną kwotę na rzecz powoda od pozwanego.

W punkcie II wyroku Sąd oddalił powództwo częściowo w zakresie ustawowych odsetek za opóźnienie, bowiem z przedstawionych przez powoda faktur VAT, wynikało, iż faktura została wystawiona w dniu 17 stycznia 2017 r., zaś roszczenie stało się wymagalne po upływie 90 dni przeznaczonych na weryfikację roszczenia, o czym była mowa powyżej, a więc dłużnik popadł w zwłokę ze spełnieniem świadczenia od dnia następującego po upływie tych 90 dni. W konsekwencji należność ta stała się wymagalna w dniu 18 kwietnia 2017 r. i też od tej daty Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie na podstawie art. 481 k.c.

Kosztami postępowania w niniejszej sprawie Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. obciążył w całości stronę pozwaną, uznając, że powód uległ pozwanemu tylko co do nieznacznej części dochodzonej pozwem żądania, tj. w zakresie żądania dotyczącego odsetek. Na zasądzoną kwotę 35.232 zł złożyła się uiszczona przez powoda opłata od pozwu w wysokości 24.415 zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 10 800 zł (§ 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (pkt III wyroku).

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.

SSO Katarzyna Kisiel

(...)

SSO Katarzyna Kisiel