XVII AmT 67/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2021-02-24

Sygn. akt XVII AmT 67/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 lutego 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Protokolant –

Starszy sekretarz sądowy Joanna Preizner

po rozpoznaniu 24 lutego 2021 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. J.

przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej

o nałożenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej z 14 grudnia 2018 r. Nr (...)

1.  oddala odwołanie w całości;

2.  zasądza od Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Warszawie na rzecz radcy prawnego A. K. kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) powiększoną o podatek VAT tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną powodowi z urzędu;

3.  nie obciąża powoda obowiązkiem zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego stronie przeciwnej.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmT 67/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 grudnia 2018 r. Nr (...)wydaną na podstawie art. 210 ust. 1- 3 oraz art. 209 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1954 ze zm.) ( dalej: PT) w związku z art. 29 ust. 2 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (t.j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2062 ze zm.) (dalej: ustawa o wruist) oraz na podstawie art. 104 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.) (dalej k.p.a.) w związku z art. 206 ust. 1 PT, Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (dalej Prezes UKE, pozwany) nałożył na A. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) s.c. B. J. (1), A. J. (dalej powód) kary pieniężne, płatne do budżetu państwa, za nieprzekazanie danych przewidzianych w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist, tj. nieprzekazanie Prezesowi UKE informacji dotyczących posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej, publicznych sieci telekomunikacyjnych, budynków umożliwiających kolokację, świadczonych usług telefonicznych, usług transmisji danych zapewniających szerokopasmowy dostęp do Internetu i usług rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych:

1.  według stanu na dzień 31 grudnia 2013 r. w wysokości 350,00 PLN (słownie: trzysta pięćdziesiąt złotych),

2.  według stanu na dzień 31 grudnia 2014 r. w wysokości 350,00 PLN (słownie: trzysta pięćdziesiąt złotych),

3.  według stanu na dzień 31 grudnia 2015 r. w wysokości 300,00 PLN (słownie: trzysta złotych),

4.  według stanu na dzień 31 grudnia 2016 r. w wysokości 300,00 PLN (słownie: trzysta złotych),

5.  według stanu na dzień 31 grudnia 2017 r. w wysokości 300,00 PLN (słownie: trzysta złotych).

Powód złożył odwołanie od powyższej Decyzji, domagając się „anulowania” kar pieniężnych nałożonych Decyzją, zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika z urzędu.

W uzasadnieniu odwołania powód wskazał, że stroną w postępowaniu, kontaktach z UKE, zgodnie z zapisem odnotowanym w Zaświadczeniu o wpisie do rejestru przedsiębiorców z wpisanym NIP Spółki (...), a nie NIP wspólników, jest (...) s.c. B. J. (1), A. J., w związku z czym stroną nie jest ani B. J. (2) ani A. J., do których adresowane były pisma z UKE. Powód zauważył przy tym, że organ nie podjął żadnych działań skutkujących zmianą w rejestrze prowadzącą do tego, aby to wspólnicy stali się przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi. Dla przykładu powód podniósł, że pisma otrzymywane od Prezesa UKE z W. są adresowane na spółkę (...) s.c., a wszystkie dotychczasowe roczne sprawozdania z działalności telekomunikacyjnej (formularze 00 oraz 06) (...) s.c. B. J. (1), A. J. były podpisywane tylko przez osobę upoważnioną wymienioną w Zaświadczeniu do kontaktowania się w imieniu przedsiębiorcy z Prezesem UKE i odbierane przez UKE bez żadnych uwag.

W odniesieniu do kwestii wskazywanych w Decyzji wysoce niepożądanych skutków naruszenia w skali całego kraju powód podniósł, iż organ nie podjął działań wcześniej, nie monitował, a ponadto (...) s.c. świadczy usługi dostępu do internetu tylko lokalnie.

Oprócz tego powód wskazał, że Prezes UKE nie uwzględnił jego sytuacji materialnej, podczas gdy w toku postępowania administracyjnego przekazane zostały zarówno przychody (...) s.c. B. J. (1), A. J., jak też informacje o przychodach i sytuacji materialnej samych wspólników.

Do pisma z 23 kwietnia 2019 r. przesłanego celem uzupełnienia braków wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych powód załączył oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania oraz zaświadczenie o wpisie do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych z 28 sierpnia 2014 r.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o: oddalenie odwołania w całości; oddalenie wniosków dowodowych powoda; przeprowadzenie dowodów z dokumentów stanowiących akta administracyjne sprawy na okoliczność przebiegu postępowania administracyjnego, ustalonego przez Prezesa UKE stanu faktycznego sprawy oraz treści zaskarżonej Decyzji; zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Następnie powód złożył pismo z 22 listopada 2019 r., w którym zauważył, że jako wspólnik spółki cywilnej (...) s.c. nie jest stroną prowadzonego przez Prezesa UKE postępowania o nałożenie kary przez co postępowanie sądowego w stosunku do jego osoby jest bezzasadne. Podkreślił, że mimo podnoszonej przez Prezesa UKE tezy o nieposiadaniu przez spółkę cywilną odrębnej podmiotowości prawnej, spółka (...) s.c. występuje jako strona w wielu postępowaniach, sprawach, np. z Urzędem Skarbowym, ZUS. Powód poinformował również o treści pisma UKE Delegatury w Ł. z 22 lipca 2014 r. dotyczącego rozpoczęcia przez Prezesa UKE procesu legislacyjnego umożliwiającego dokonywanie wpisu wspólników spółek cywilnych pod jednym numerem (...). Jednak, jak podał powód, do tej pory procedura ta nie została przeprowadzona.

Po zwolnieniu powoda od kosztów sądowych w całości i ustanowieniu dla niego pełnomocnika z urzędu postanowieniem Sądu z 27 maja 2019 r., zmienionym postanowieniem z 11 czerwca 2019 r., pełnomocnik ten złożył pismo z 25 listopada 2019 r., w którym zaskarżył w całości Decyzję, wnosząc o jej zmianę i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez umorzenie postępowania, uznanie, że brak było podstaw prawnych do wymierzenia kary pieniężnej obydwóm wspólnikom spółki cywilnej (...) s.c. (...), A. J.. Ponadto w piśmie tym strona powodowa wniosła o: połączenie w trybie art. 219 k.p.c. spraw skierowanych przeciwko obydwóm wspólnikom; przeprowadzenie dowodu z przesłuchania powoda A. J. na okoliczność wykazania faktu podstaw do nakładania kary pieniężnej na wspólników spółki „(...)” s.c. B. J. (1), A. J., zasad ponoszenia odpowiedzialności przez ww. spółkę cywilną, występowanie przez ww. spółkę cywilną jako przedsiębiorca telekomunikacyjny, a nie oddzielnie dwóch wspólników spółki cywilnej; zasądzenie zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu. Jednocześnie strona powodowa zarzuciła wydanie Decyzji z naruszeniem następujących przepisów:

1)  art. 10 PT oraz art. 43 ust. 1 Prawa przedsiębiorców poprzez uznanie, że powód jest przedsiębiorcą telekomunikacyjnym uprawnionym do prowadzenia działalności regulowanej w zakresie usług telekomunikacyjnych, pomimo braku wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych;

2)  art. 210 w zw. z art. 209 ust. 1 pkt 1 PT poprzez nałożenie kary na podmiot, który w momencie wszczęcia postępowania i wydania Decyzji nie był przedsiębiorcą telekomunikacyjnym, tj. nałożenie kary na powoda, mimo, że nie uzyskał wpisu rejestrze działalności regulowanej, a podmiotem wpisanym do rejestru była spółka cywilna (...) s.c. (...), A. J. w Ł.;

3)  art. 864 k.c. poprzez nałożenie kary na wszystkich wspólników spółki cywilnej (...) s.c. (...), A. J. z pominięciem zasady solidarnej odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki;

4)  art. 865 § 1 k.c. poprzez pominięcie kodeksowych zasad reprezentacji spółki cywilnej;

5)  art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a. poprzez jego niezastosowanie, pominięcie faktu, że powód na żądanie pozwanego przekazał zaległe informacje za lata 2015, 2016, 2017, a tym samym spełnił przesłankę „zaprzestania naruszania prawa”;

6)  art. 209 ust. 1a PT poprzez jego niezastosowanie i nałożenie kary pomimo, że powód zaprzestał naruszania prawa;

7)  art. 210 ust. 2 PT poprzez jego niezastosowanie i pominięcie informacji o złożonych w niniejszej sprawie informacjach o stanie majątkowym powoda;

8)  naruszenie przepisów postępowania mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy poprzez nieprawidłową ocenę ujawnionych w toku sprawy okoliczności faktycznych poprzez uznanie, że zaniechanie przekazania informacji i dokumentów przewidzianych w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist w przedmiotowym stanie faktycznym doprowadziło do skutków w postaci wystąpienia zaburzeń w zakresie tworzenia, rozwoju i wykorzystania istniejącej nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej, jak również nieprawidłowości w zakresie planowania rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej w skali całego kraju;

9)  naruszenie przepisów postępowania mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy poprzez uznanie, że na wezwanie pozwanego nie zostały przekazane informacje o przychodach za rok 2017 przez powoda.

Sąd Okręgowy- Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

A. J. prowadzi działalność gospodarczą jako wspólnik (...) s.c. B. J. (1), A. J. w Ł. (informacja z CEIDG k. 56 akt sąd., k. 1 akt adm.). Prawa i obowiązki wspólników określa umowa spółki (k. 58- 59 akt sąd.).

Od 2013 r. (...) s.c. B. J. (1), A. J. w Ł. była wpisana do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych ( (...)) prowadzonego przez Prezesa UKE pod numerem (...). Osobą upoważnioną do kontaktu z Prezesem UKE w imieniu ww. spółki cywilnej, zgodnie z wpisem do (...) był B. J. (1) (okoliczność niesporna, zaświadczenie k. 20, 60 akt sąd.).

Ani B. J. (1), ani A. J. nie przekazali Prezesowi UKE do Systemu Informacji o Infrastrukturze Szerokopasmowej (SIIS) w ustawowym terminie, przewidzianych w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist, informacji dotyczących posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej, publicznych sieci telekomunikacyjnych, budynków umożliwiających kolokację, świadczonych usług telefonicznych, usług transmisji danych zapewniających szerokopasmowy dostęp do internetu i usług rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych, za 2013, 2014, 2015, 2016 i 2017 rok (okoliczności niesporne).

Wobec tego zawiadomieniem z 10 lipca 2018 r. Prezes UKE poinformował powoda o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia na niego kary pieniężnej w związku z niewypełnieniem obowiązku udzielenia informacji, o którym mowa w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist za rok 2013, 2014, 2015, 2016 i 2017. W tymże piśmie Prezes UKE wezwał powoda do przekazania danych dotyczących wielkości jego przychodu osiągniętego w 2017 r. niezbędnych do określenia podstawy wymiaru kary w terminie 30 dni od daty otrzymania zawiadomienia. Jednocześnie Prezes UKE poinformował o możliwości zapoznania się z zebranym materiałem dowodowym, o prawie ostatecznego wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów w terminie 30 dni od daty otrzymania tego pisma oraz o możliwości przeglądania akt sprawy oraz sporządzania z nich notatek i odpisów w każdym stadium postępowania. Ponadto Prezes UKE powiadomił powoda o możliwości przedłożenia zaległych informacji o posiadanej infrastrukturze telekomunikacyjnej z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego (k. 2- 8 akt adm.).

Odpowiedzi udzielił B. J. (1) w piśmie z 16 sierpnia 2018 r. (k. 18 akt adm.), a następnie w piśmie z 9 listopada 2018 r. (k. 19- 20 akt adm.), nie przedkładając przy tym pełnomocnictwa do działania w imieniu A. J..

W dniu 9 listopada 2018 r. złożony został wniosek o wykreślenie przedsiębiorcy z (...) wpisanego tam pod numerem (...) (wniosek o zmianę wpisu do (...) k. 15- 17 akt adm.).

W wezwaniu z dnia 19 listopada 2018 r. Prezes UKE zwrócił się o usunięcie braku pisma z 9 listopada 2018 r. poprzez przedłożenie oryginału dokumentu pełnomocnictwa albo przedłożenie kopii uwierzytelnionej w sposób określony w art. 33 § 3 k.p.a. stanowiących umocowanie do działania w imieniu A. J. przed Prezesem UKE pod rygorem uznania, że A. J. nie jest reprezentowany w sprawie przez B. J. (2) (k. 13- 14 akt adm.).

W odpowiedzi z 26 listopada 2018 r. powód wskazał, że upoważnienie do reprezentowania jego osoby wpisane jest do (...) (k. 21 akt adm.).

Z kolei w piśmie z 3 grudnia 2018 r. powód poinformował, że jego całkowity przychód za 2017 r. wyniósł (...) zł. Do pisma tego załączył PIT- 36 i PIT- B za 2017 r. (k. 22- 26 akt adm.).

W dniu 14 grudnia 2018 r. Prezes UKE wydał zaskarżoną Decyzję.

Powyżej opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o ww. dowody z dokumentów, których wiarygodność i moc dowodowa nie budziły zastrzeżeń oraz o niekwestionowane twierdzenia stron.

Sąd nie uwzględnił wniosku powoda o jego przesłuchanie, albowiem w sprawie nie pozostały niewyjaśnione fakty mające znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, które powód miałby wyjaśnić. Ponadto kwestia na jaką miał zostać przesłuchany w postaci zasad ponoszenia odpowiedzialności przez spółkę cywilną i podstaw do nakładania kary pieniężnej na jej wspólników podlega ocenie Sądu w toku subsumpcji, a nie stanowi faktu, którego świadkiem mógłby być powód.

Sąd Okręgowy Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie, albowiem zaskarżona Decyzja jest słuszna i ma oparcie w przepisach prawa.

Zdaniem Sądu powód nie wywiązał się, za pięć kolejnych lat, z ciążącego na nim obowiązku określonego w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist, ściśle związanego i wynikającego z treści art. 29 ust. 1 ustawy o wruist.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o wruist Prezes UKE sporządza dla terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i na bieżąco, nie rzadziej niż raz na rok, weryfikuje i aktualizuje, w formie elektronicznej, inwentaryzację przedstawiającą informacje o usługach telefonicznych, usługach transmisji danych zapewniających szerokopasmowy dostęp do Internetu i usługach rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych, świadczonych w oparciu o infrastrukturę telekomunikacyjną i publiczne sieci telekomunikacyjne zapewniające szerokopasmowy dostęp do Internetu oraz pokrycie istniejącą infrastrukturą telekomunikacyjną i publicznymi sieciami telekomunikacyjnymi zapewniającymi lub umożliwiającymi zapewnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu, z odrębnym zaznaczeniem łączy światłowodowych i sieci bezprzewodowych, oraz budynkami umożliwiającymi kolokację.

Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 2 ustawy o wruist, w celu wykonania powyższego obowiązku państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne, podmioty wykonujące zadania z zakresu użyteczności publicznej oraz przedsiębiorcy telekomunikacyjni przekazują aktualne, zgodne ze stanem faktycznym, kompletne oraz adekwatne do potrzeb wykonania powyższego obowiązku informacyjnego, informacje o posiadanej infrastrukturze telekomunikacyjnej, publicznych sieciach telekomunikacyjnych, budynkach umożliwiających kolokację, świadczonych usługach telefonicznych, usługach transmisji danych zapewniających szerokopasmowy dostęp do Internetu i usługach rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych oraz aktualizują je corocznie w terminie do dnia 31 marca, według stanu na dzień 31 grudnia poprzedniego roku.

Przy czym co istotne, stosownie do zawartej w art. 29 ust. 7 ustawy o wruist delegacji ustawowej Minister Administracji i Cyfryzacji wydał rozporządzenie z dnia 24 lutego 2014 r. w sprawie inwentaryzacji infrastruktury i usług telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2014, poz. 276, zwane dalej „Rozporządzeniem”), w którym w myśl regulacji ustawowej określił:

- rodzaj infrastruktury oraz informacje o świadczonych usługach telefonicznych, usługach transmisji danych zapewniających szerokopasmowy dostęp do Internetu oraz usługach rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych, podlegających inwentaryzacji i skalę map, na których dokonuje się inwentaryzacji,

- elektroniczny format przekazywania danych,

- szczegółowy zakres i sposób prezentowania informacji w inwentaryzacji,

- wzory formularzy służących do przekazywania Prezesowi UKE informacji, wraz z objaśnieniami co do sposobu ich wypełniania.

Jednocześnie jak wynika z przedmiotowego Rozporządzenia oznaczone informacje przekazuje się Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej drogą elektroniczną przy użyciu dokumentów elektronicznych za pomocą interfejsu internetowego SIIS, czyli Systemu Informacyjnego o Infrastrukturze Szerokopasmowej służącego do gromadzenia, przetwarzania, prezentowania i udostępniania informacji o infrastrukturze komunikacyjnej i publicznych sieciach telekomunikacyjnych zapewniających lub umożliwiających zapewnienie szerokopasmowego dostępu do Internetu oraz budynkach umożliwiających kolokację, usługach telefonicznych, usługach transmisji danych zapewniających szerokopasmowy dostęp do Internetu i usługach rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych, świadczonych w oparciu o infrastrukturę telekomunikacyjną i publiczne sieci telekomunikacyjne zapewniające szerokopasmowy dostęp do Internetu.

Powyższe oznacza, iż przekazanie danych wymienionych w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist ma nastąpić w formie elektronicznej do systemu SIIS i ciąży na każdym przedsiębiorcy telekomunikacyjnym w terminie do dnia 31 marca za rok poprzedni, według stanu na 31 grudnia.

Przewidziany w przywołanym przepisie obowiązek ma charakter stały i winien być realizowany przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego bez odrębnego wezwania. Obowiązek ten wynika bezpośrednio z przepisów prawa i nie wymaga konkretyzacji przez administrację telekomunikacyjną w formie decyzji administracyjnych, wobec czego przedsiębiorca samodzielnie ustala, jakim obowiązkom informacyjnym podlega.

Niedopełnienie przez przedsiębiorcę wskazanego obowiązku w ustawowo zakreślonym terminie powoduje natomiast narażenie się na sankcję administracyjną przewidzianą w art. 209 ust. 1 pkt 1 PT. W myśl tego przepisu, zastosowanego zgodnie z art. 12 ustawy z 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy- Prawo telekomunikacyjne i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r., poz. 1118), karze pieniężnej podlega ten, kto nie wypełnia obowiązku udzielania informacji lub dostarczania dokumentów przewidzianych ustawą lub ustawą z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych lub udziela informacji niepełnych lub nieprawdziwych lub dostarcza dokumenty zawierające informacje niepełne lub nieprawdziwe.

Odnosząc powyższe, do okoliczności niniejszej sprawy Sąd stwierdził, że w 2013, 2014, 2015, 2016 i 2017 roku powód, wykonując działalność telekomunikacyjną, nie wypełnił w ustawowo określonym terminie obowiązku przedłożenia aktualnych, zgodnych ze stanem faktycznym, kompletnych oraz adekwatnych do potrzeb wykonania obowiązku, o którym mowa w art. 29 ust. 1 ustawy o wruist, informacji o posiadanej infrastrukturze telekomunikacyjnej, publicznych sieciach telekomunikacyjnych, budynkach umożliwiających kolokację, świadczonych usługach telefonicznych, usługach transmisji danych zapewniających szerokopasmowy dostęp do Internetu i usługach rozprowadzania programów radiowych i telewizyjnych, mimo, że obowiązek ten ciążył na nim jako na przedsiębiorcy telekomunikacyjnym.

W art. 2 pkt 27 PT zdefiniowano przedsiębiorcę telekomunikacyjnego jako przedsiębiorcę lub inny podmiot uprawniony do wykonywania działalności gospodarczej na podstawie odrębnych przepisów, który wykonuje działalność gospodarczą polegającą na dostarczaniu sieci telekomunikacyjnych, świadczeniu usług towarzyszących lub świadczeniu usług telekomunikacyjnych, przy czym przedsiębiorca telekomunikacyjny, uprawniony do:

a) świadczenia usług telekomunikacyjnych, zwany jest „dostawcą usług”,

b) dostarczania publicznych sieci telekomunikacyjnych lub świadczenia usług towarzyszących, zwany jest „operatorem”.

Przedsiębiorca telekomunikacyjny musi być zatem przede wszystkim przedsiębiorcą, a na gruncie ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej oraz zastępującej ją ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców przedsiębiorcami nie są spółki cywilne, ale wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej (art. 4 ust. 2 obydwu ustaw), gdyż przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą (art. 4 ust. 1 Prawa przedsiębiorców) lub w ramach poprzedniego stanu prawnego wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą (art. 4 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Przedsiębiorcami są więc m.in. osoby fizyczne wykonujące działalność gospodarczą, czyli wspólnicy spółki cywilnej, która nie ma osobowości prawnej.

Przedsiębiorca nabywa status przedsiębiorcy telekomunikacyjnego jeśli uzyska uprawnienie do prowadzenia „działalności telekomunikacyjnej”, które powstaje w przypadku wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 13 grudnia 2012 r., VI ACa 1215/11, Legalis). Jak wynika bowiem z treści art. 64 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a następnie art. 43 ust. 1 Prawa przedsiębiorców, jeżeli odrębne przepisy stanowią, że dany rodzaj działalności jest działalnością regulowaną, przedsiębiorca może wykonywać tę działalność, jeśli spełnia warunki określone tymi przepisami i po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru działalności regulowanej. Z kolei Prawo telekomunikacyjne w art. 10 ust. 1 stanowi, że działalność telekomunikacyjna będąca działalnością gospodarczą jest działalnością regulowaną i podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Powyższe oznacza, że aby prowadzić działalność telekomunikacyjną przedsiębiorca powinien uzyskać wpis do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych, co łączy się z uzyskaniem przez niego wymienionego statusu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego.

W niniejszym przypadku powód taki wpis uzyskał pod numerem (...), aczkolwiek do rejestru jako przedsiębiorca telekomunikacyjny została wpisana spółka cywilna – (...) s.c. B. J. (1), A. J. w Ł., a B. J. (1) został określony jako osoba upoważniona do kontaktowania się w imieniu przedsiębiorcy telekomunikacyjnego. Mimo jednak tego stwierdzić trzeba, że z racji tego, że w świetle przepisów prawa to wspólnicy spółki cywilnej są przedsiębiorcami, którzy jedynie na mocy umowy spółki cywilnej zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, to oni powinni być utożsamiani z przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi prowadzącymi wspólną działalność w formie spółki cywilnej, gdyż sama spółka cywilna nie stanowi samodzielnego podmiotu prawa. Przy czym wpis do rejestru (...) s.c. B. J. (1), A. J. w Ł. tego nie zmienia, ponieważ co istotne w niniejszej sprawie, w oparciu o ten wpis to wspólnicy, w tym powód, jako osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą faktycznie wykonywali działalność telekomunikacyjną.

Kwestia sposobu wpisu do (...) była przedmiotem wielu wątpliwości organu i zamierzonych działań legislacyjnych, co oznacza, iż sam wpis do rejestru był dla organu problematyczny. Tym niemniej należy stwierdzić, że nawet błędne określenie formy działalności przedsiębiorcy telekomunikacyjnego nie może wyłączyć jej prawidłowego postrzegania. W sytuacji zatem nałożenia na przedsiębiorców telekomunikacyjnych obowiązków ustawowych ich realizacja będzie spoczywała zgodnie z prawem na wspólnikach spółki cywilnej, a nie na Spółce. Nie można przy tym uznać, że w niniejszym przypadku wspólnicy (...) s.c. B. J. (1), A. J. tych obowiązków nie mają, gdyż ich działalność została uwzględniona we wpisie do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych.

Zgodnie z prawem to wspólnicy powinni zatem ponosić odpowiedzialność za niedopełnienie obowiązków ciążących na przedsiębiorcach telekomunikacyjnych.

Tymczasem powód nie zrealizował obowiązku z art. 29 ust. 2 ustawy o wruist, ponieważ nie przesłał organowi za pośrednictwem systemu SIIS, w ustawowym terminie, informacji, o których mowa w ww. przepisie, za lata 2013- 2017. Fakt ten, odnotowany przez organ regulacyjny, nie został w ogóle zakwestionowany przez powoda. Dodania przy tym wymaga, iż informacji tych nie przesłał również drugi wspólnik, aczkolwiek w ocenie Sądu z uwagi na wspólne prowadzenie przez nich działalności telekomunikacyjnej wysłanie jednego egzemplarza informacji byłoby wystarczające dla celów informacyjnych.

Powyższe okoliczności wskazują zatem, że w niniejszej sprawie spełnione zostały przesłanki do nałożenia na powoda kar pieniężnych w oparciu o art. 209 ust. 1 pkt 1 PT. Odpowiedzialność przewidziana w przywołanym przepisie ma bowiem charakter obiektywny, tzn. jest ona niezależna od możliwości przypisania podmiotowi winy. Zarzucalność czynu związana jest z samym faktem popełnienia czynu o znamionach określonych we wskazanym przepisie prawa.

Jednocześnie podnieść trzeba, że odpowiedzialność ta jest odpowiedzialnością administracyjną, w ramach której stosowane są administracyjne kary pieniężne stanowiące zasadniczy instrument służący wymuszaniu przestrzegania podstawowych obowiązków wynikających z Prawa telekomunikacyjnego. Jest ona zatem różna od wynikającej z prawa cywilnego, mającej przełożenie na płaszczyźnie stosunków cywilnoprawnych. W niniejszej sprawie nie będzie miał więc zastosowania art. 864 k.c., zgodnie z którym za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie. W przypadku sankcji z art. 209 ust. 1 pkt 1 PT karę ponosi bowiem każdy przedsiębiorca telekomunikacyjny, który nie dopełnił obowiązku sprawozdawczego, tu wspólnik, gdyż wobec braku analogicznego rozwiązania jak z Kodeksu cywilnego na gruncie Prawa telekomunikacyjnego, odpowiedzialność wspólników jako przedsiębiorców telekomunikacyjnych nie jest solidarna.

Toteż nadmienić w tym miejscu trzeba, że przedsiębiorca telekomunikacyjny sam musi monitorować regulacje kształtujące prowadzoną przez niego działalność, w tym sprawdzać jakim obowiązkom podlega. Posiadanie na ten temat wiedzy i postępowanie zgodnie z wymogami jakie prawo nakłada na przedsiębiorców telekomunikacyjnych stanowi o minimum należytej staranności takiego przedsiębiorcy. Powód powinien zatem posiadać wiedzę na temat przepisów regulujących prowadzoną przez niego działalność i stosować się do ciążących na nim z tego tytułu obowiązków, zwłaszcza skoro z przepisów ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych jasno wynika jakie dane ma przekazać przedsiębiorca telekomunikacyjny i w jakim terminie.

Wprawdzie naruszenie obowiązku z art. 29 ust. 2 ustawy o wruist skutkuje podleganiem przez przedsiębiorcę karze w oparciu o art. 209 ust. 1 pkt 1 PT z uwagi na wskazywany wyżej obiektywny charakter odpowiedzialności przewidzianej w przywołanym przepisie, jednak obligatoryjność tej kary została złagodzona rozwiązaniem unormowanym w art. 209 ust. 1a PT.

Rozważając nałożenie na powoda kar w kontekście warunków z art. 209 ust. 1a PT należało uwzględnić, że jak stanowi powołany przepis, kara, o której mowa w ust. 1, może zostać nałożona także w przypadku, gdy podmiot zaprzestał naruszania prawa lub naprawił wyrządzoną szkodę, jeżeli Prezes UKE uzna, że przemawiają za tym czas trwania, zakres lub skutki naruszenia. Z przepisu tego wynika, iż mimo popełnienia deliktu administracyjnego sprawca nie może zostać ukarany na podstawie art. 209 ust. 1 PT, jeśli zaprzestał naruszania prawa lub naprawił wyrządzoną szkodę, chyba że Prezes UKE uzna, że za ukaraniem przemawiają czas trwania, zakres lub skutki naruszenia. Zatem decyzja odnośnie nałożenia kary pozostawiona jest uznaniu organu, który może ją nałożyć lub nie w przypadku gdy podmiot zaprzestał naruszania prawa lub naprawił wyrządzoną szkodę w zależności od tego czy czas trwania, zakres lub skutki naruszenia będą przemawiały za ukaraniem.

Jak wskazuje się w doktrynie „zmiana wynikająca z dodania ust. 1a polega na wyraźnym dopuszczeniu możliwości odstąpienia przez Prezesa UKE od nałożenia kary z tytułu naruszeń przeszłych oraz w przypadku naprawienia wyrządzonej szkody, jeżeli przemawiają za tym czas trwania, zakres i skutki naruszenia”. [Komentarz do art. 209 PT w: Prawo telekomunikacyjne. Komentarz, prof. dr hab. S. P., wyd. 4, 2019, Legalis]. Oznacza to, że z uwagi na ustanowione w art. 209 ust. 1a PT uprawnienie Prezesa UKE do odstąpienia od wymierzenia kary, dedykowane w przypadku popełnienia deliktu z art. 209 ust. 1 PT, nie ma w tym względzie zastosowania wskazywany przez powoda art. 189f § 1 k.p.a. dotyczący odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej na gruncie Kodeksu postępowania administracyjnego.

Sąd podzielił opinię pozwanego co do zasadności orzeczenia wobec powoda kar pieniężnych.

Przede wszystkim podkreślenia wymaga, że powód w ogóle nie zaprzestał naruszania obowiązków sprawozdawczych za lata 2013- 2014, gdyż nie złożył zaległych sprawozdań za ten okres, w związku z czym w tym zakresie odstąpienie od nałożenia kary było wykluczone. Z kolei, jak wynika z treści Decyzji, powód złożył takie zaległe sprawozdania zawierające informacje określone w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist, za lata 2015- 2017, w dniu 3 grudnia 2018 r., czyli tuż przed wydaniem Decyzji w sprawie. Jeśli chodzi zatem o ten drugi przypadek Sąd stwierdził, że długi czas trwania naruszeń przemawia za ukaraniem powoda. Powód złożył wszak sprawozdanie, jeśli chodzi o 2015 r., nawet ponad około 2,5 roku po terminie. W przypadku sprawozdania za 2017 r. było to ponad osiem miesięcy po terminie. Zbyt długo zatem organ nie miał istotnych informacji na temat działalności telekomunikacyjnej powoda.

Przechodząc do wymiaru kar zaznaczenia wymaga, iż ustawodawca określił zasady nakładania kar pieniężnych w art. 210 ust. 1 PT, zgodnie z którym karę pieniężną, o której mowa w art. 209 ust. 1, nakłada Prezes UKE, w drodze decyzji, w wysokości do 3% przychodu ukaranego podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym. W art. 210 ust. 2 PT uregulowano zaś, iż ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes Urzędu uwzględnia zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe.

Sąd w całości podzielił również opinię pozwanego odnośnie wysokości nałożonych na powoda kar pieniężnych.

W sposób prawidłowy pozwany ocenił zakres naruszenia przedmiotowego obowiązku informacyjnego z art. 29 ust. 2 ustawy o wruist jak i możliwe jego skutki, dokonując tej oceny przez pryzmat celu ustawy – Prawo telekomunikacyjne. Wskazać tu należy, że przekazywanie Prezesowi UKE danych dotyczących infrastruktury telekomunikacyjnej, o której mowa w art. 29 ust. 2 ustawy o wruist ma zapewnić stworzenie warunków rozwoju i wykorzystania nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym poprzez likwidację barier, poprawę dostępu do gruntów, budynków w procesie inwestycyjnym, poprawę dostępu do gruntów, budynków i ich części na potrzeby inwestycji telekomunikacyjnych oraz wykorzystanie istniejącej infrastruktury, w tym należącej do podmiotów wykonujących zadania z zakresu użyteczności publicznej, przyczyniając się w konsekwencji do wspierania równoprawnej i skutecznej konkurencji w zakresie świadczenia usług telekomunikacyjnych i zapewnienia użytkownikom końcowym świadczenia usług najwyższej jakości. Niedopełnienie przez powoda przedmiotowego obowiązku utrudniło zatem pozwanemu realizację powyższych obowiązków, jak również mogło prowadzić do zaburzenia w zakresie tworzenia przez Prezesa UKE warunków rozwoju i wykorzystania istniejącej, nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej w celu zapewnienia użytkownikom końcowym usług telekomunikacyjnych. Ponadto wypełnienie przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązku sprawozdawczego wynikającego z art. 29 ust. 2 ustawy o wruist jest niezbędne m.in. w celu realizacji zadań powierzonych UKE w ramach Programu Operacyjnego (...) na lata 2014-2020 (dalej (...)). W ramach prowadzonej przez Prezesa UKE inwentaryzacji usług i infrastruktury telekomunikacyjnej oraz opracowanej na jej podstawie analizy dostępu do usług szerokopasmowych połączonej z wieloaspektową oceną ekonomiczną opłacalności rozpoczęcia inwestycji identyfikowane są obszary wymagające udzielenia wsparcia na rozwój infrastruktury szerokopasmowej w ramach (...). Zaznaczyć tu należy, że dla celów prawidłowego przeprowadzenia inwentaryzacji infrastruktury telekomunikacyjnej Prezes UKE udostępnił i administruje systemem SIIS, którego funkcjonalności mają za zadanie usprawnić proces przesyłania danych, o których mowa w treści art. 29 ust. 2 ustawy o wruist, w tym ograniczyć możliwość występowania błędów lub ich ilość w raportach składanych przez podmioty do tego zobowiązane, czyli nie wyłączając powoda. W przekonaniu Sądu, w konsekwencji, każdy przypadek nieprzekazania danych, o których mowa w treści art. 29 ust. 2 ustwy o wruist, czyli w tym przypadek powoda, wpływa negatywnie na planowanie rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej w skali kraju, stąd nie może być bagatelizowany. Nieprzekazywanie przez podmiot zobowiązany odpowiednich danych utrudnia bowiem istotnie Prezesowi UKE typowanie obszarów, na których istnieje zapotrzebowanie na udzielenie wsparcia ze środków pochodzących z (...). Tymczasem powód nie przedstawił w ustawowym terminie jakichkolwiek aktualnych danych za - 2013, 2014, 2015, 2016 i 2017 rok, zatem zakres naruszeń był znaczny.

Przedmiotowych tez nie zmienia fakt, iż powód działa lokalnie, ponieważ działalność ograniczona do pewnego obszaru także ma znaczenie przy planowaniu rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej kraju. Przy czym w tych okolicznościach zaniechanie wypełnienia obowiązku sprawozdawczego przez powoda spowodowało, że Prezes UKE nie miał pełnego obrazu sytuacji rynkowej, co implikuje uszczerbek dla interesu publicznego.

Pozwany wziął pod uwagę również okoliczność, iż dotychczas powód nie był karany przez Prezesa UKE, co stanowi okoliczność łagodzącą.

Właściwie zostały uwzględnione przez organ również możliwości finansowe powoda. Pomimo, że przychody powoda były wskazywane w pismach przez drugiego ze wspólników, który nie był umocowany do działania w imieniu A. J. w sprawie dotyczącej nałożenia na A. J. kary pieniężnej, ostatecznie powód złożył PIT- 36 i PIT- B obrazujące przychody powoda za 2017 r. Z przedłożonych dokumentów wynika, że powód uzyskał w 2017 r. przychód w wysokości (...)zł, ale odnotował jednocześnie danym roku stratę na poziomie 9 876,03 zł, która nie wyłącza możliwości nałożenia kar na powoda.

W ocenie Sądu, biorąc powyższe pod uwagę kary w wysokości po 350 zł za niedopełnienie obowiązku sprawozdawczego za rok 2013 i 2014 oraz kary w wysokości po 300 zł za niedopełnienie tych obowiązków w latach 2015- 2017 jako niewielkie są adekwatne i proporcjonalne, nie mogą więc zostać obniżone, gdyż stałyby się symboliczne i nie spełniłyby swojej funkcji.

Jak zauważył zaś słusznie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 24 kwietnia 2018 r. o sygn. VII AGa 750/18 (Legalis) „Kary wymierzane na podstawie art. 209 i 210 ustawy prawo telekomunikacyjne powinny mieć charakter zarówno represyjny, jak i prewencyjny. Powinny przyczynić się do zapewnienia trwałego zaprzestania w przyszłości naruszania obowiązków nałożonych na przedsiębiorcę. Aby zaś skutecznie zapobiegać próbom pojawienia się w przyszłości sprzecznych z ustawą zachowań, muszą być ustalone w wysokości odczuwalnej dla każdego z przedsiębiorców.”

Natomiast wysokość kar określonych Decyzją pozostaje we właściwej proporcji do zakresu stwierdzonych naruszeń, dotychczasowej działalności powoda oraz jego możliwości finansowych. Kary w tej wysokości spełnią funkcję represyjną, prewencyjną i wychowawczą, wpływając na zdyscyplinowanie przedsiębiorców w należytym wykonywaniu ich ustawowych obowiązków.

Ponadto kary te, zgodnie z art. 210 ust. 1 PT, nie przekraczają 3% przychodu ukaranego podmiotu, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.

Sąd stanął zatem na stanowisku, że stan faktyczny sprawy uzasadnia nałożenie kar pieniężnych oraz ustalenie ich wymiaru w wysokości określonej w Decyzji.

Na marginesie Sąd wskazuje, że obecna trudna sytuacja materialna powoda nie mogła stanowić podstawy do zmniejszenia kar pieniężnych, ale może mieć znaczenie w wypadku podjęcia egzekucji należności wynikających z tych kar w trybie egzekucji administracyjnej.

Oprócz tego Sąd odnosząc się do wytoczonego przez stronę powodową zarzutu opartego na art. 865 § 1 k.c. w przedmiocie pominięcia kodeksowych zasad reprezentacji spółki cywilnej, Sąd stwierdził, że nie jest on trafiony skoro (...) s.c. B. J. (1), A. J. nie była, bo nie mogła być stroną postępowania administracyjnego, przy czym prawa faktycznej strony, czyli A. J. były w tym postępowaniu respektowane.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił odwołanie na podstawie art. 479 64 § 1 k.p.c.

Wobec udzielenia powodowi przez radcę prawnego A. K. pomocy prawnej z urzędu Sąd zasądził na jej rzecz od Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 720,00 zł powiększoną o podatek VAT na podstawie art. 21 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2016 r., poz. 1715 ze zm.).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 102 k.p.c., zgodnie z którym „W wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.”. Zdaniem Sądu sytuacja materialna powoda uzasadnia nie obciążanie go kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez stronę przeciwną. Należy bowiem zauważyć, że jak wynika ze złożonego oświadczenia o stanie majątkowym, powód wraz z synem utrzymuje się jedynie ze swojej emerytury w wysokości 1703,00 zł, bowiem prowadzona działalność gospodarcza nie przynosi zysku. W tej sytuacji powód ma problemy z bieżącym regulowaniem należności czynszowych i innych opłat.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Anna Maria Kowalik
Data wytworzenia informacji: