Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dariusz Dąbrowski

po rozpoznaniu w dniu 9 lipca 2020 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania (...) Spółki Akcyjnej w G.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

przy udziale zainteresowanych (...) Spółki Akcyjnej w G. i Z. S.

o wstrzymanie dostarczania energii

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

z dnia 4 października 2018 roku Nr (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od powoda (...) Spółki Akcyjnej w G. na rzecz pozwanego Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Dariusz Dąbrowski

Sygn. akt XVII AmE 387/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 4 października 2018 r., nr (...), Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na postawie przepisu art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257 z późn. zm., dalej jako: k.p.a.) oraz art. 8 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2018 r., poz. 755, 650, 685, 771, 1000, 1356, 1629 i 1637) po rozpatrzeniu wniosku Pana Z. S. z 17 lipca 2015 r. w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii elektrycznej przez (...) SA z/s w (...) S.A. z/s w G. do obiektu zlokalizowanego w G. przy ul. (...) orzekł, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej przez Sprzedawcę oraz Dystrybutora w okresie od 15 lipca 2015 r. do 17 lipca 2015 r. do obiektu Wnioskodawcy, było nieuzasadnione.

Odwołanie wniósł powód, zarzucając zaskarżonej decyzji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu że dla punktu poboru zlokalizowanego przy ul. (...) w G. nie istniała zaległość uprawniająca do wstrzymania dostarczania energii elektrycznej w trybie art. 6 b ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne i w konsekwencji uznanie, że wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej w dniach 15-17 lipca 2015 r. dla tego punktu poboru było nieuzasadnione.

Wobec powyższego, wniósł o

1.  Zmianę zaskarżonej decyzji w całości i orzeczenie co do istoty sprawy poprzez stwierdzenie, że wstrzymanie przez (...) S.A. na żądanie (...) S.A. dostaw energii elektrycznej do obiektu zlokalizowanego przy ul. (...) w G. w dniach 15-17 lipca 2015 r. było uzasadnione;

2.  Zasądzenie od pozwanego na rzez powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o

oddalenie odwołania oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zainteresowana (...) SA poparła wniesione odwołanie, wnosząc o jego uwzględnienie w całości oraz zasądzenie od pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 kwietnia 1997 r. P. Z. S. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w G. Umowę o dostarczania energii elektrycznej nr (...) . Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

dowód: Umowa nr (...), k. 100-100v akt adm.

Aneksem z 3 czerwca 2014 r. nr (...) do wyżej wskazanej umowy, strony dokonały zmiany w zakresie grupy taryfowej według której rozliczany jest P. Z. S.. Zgodnie z umową, energia elektryczna była i jest dostarczana na potrzeby gospodarstwa domowego. Odbiorca został zakwalifikowany do grupy taryfowej (...).

dowód: Aneks do umowy kompleksowej nr (...), k. 101-101v akt adm.

W dniu 5 maja 2015 r. (...) S.A. skierował do Odbiorcy wezwanie do zapłaty opiewające na kwotę 1077,18 zł z tytułu zadłużenia wynikającego z faktur VAT: Nr (...)

dowód: Wezwanie do zapłaty z 5 maja 2015 r. – k. 27 akt adm.

Pismem z 19 maja 2015 r. Obiorca wniósł reklamację, w związku z doręczonym mu wezwaniem do zapłaty.

dowód: Reklamacja, k. 28-29 akt adm.

Dnia 13 lipca 2015 r. (...) S.A. z siedzibą w G. (dalej jako: Sprzedawca) wystawił (...) S.A. z siedzibą w G. (dalej jako: Dystrybutor) zlecenie wstrzymania dostaw energii elektrycznej do obiektu P. Z. S., zlokalizowanego w G. przy ul. (...). Wstrzymanie dostaw energii elektrycznej nastąpiło 15 lipca 2015 r. (k. 51 akt adm.) Natomiast, 16 lipca 2015 r. Sprzedawca zlecił Dystrybutorowi wznowienie dostaw energii elektrycznej, co nastąpiło 17 lipca 2015 r. (k. 52 akt adm.) Opisane działanie nastąpiło w wyniku skargi złożonej przez Odbiorcę do Urzędu Regulacji Energetyki.

dowód: Pismo z 28 lipca 2015 r., - k. 47-48 akt. adm., wraz z załącznikami, okoliczność bezsporna

Pismem datowanym na 17 lipca 2015 r. Odbiorca złożył wniosek do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o rozstrzygnięcie sporu w sprawie nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii elektrycznej. Odbiorca wskazywał, iż w okresie wstrzymania dostaw energii nie posiadał zadłużenia z tytułu jej dostaw. Faktury były opłacane terminowo. Twierdził, iż wskazania pierwotnie zamontowanego układu pomiarowo-rozliczeniowego były błędne przez jego awarię. Po wymianie licznika powstał między stronami spór dotyczący wysokości należności za dostarczoną energię elektryczną, w wyniku którego miało miejsce wstrzymanie jej dostaw.

dowód: Wniosek, k. 1-2 akt adm. wraz z załącznikami

W dniu 20 lipca 2015 r. Prezes URE wszczął postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia sporu dot. nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii elektrycznej w dniu 15 lipca 2015 r. do obiektu zlokalizowanego w G. przy ul. (...).

dowód: Zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego, k. 43 akt adm.

W toku postępowania administracyjnego, postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2015 r. Prezes URE zawiesił postępowanie w sprawie, jednocześnie wzywając strony do wystąpienia do właściwego sądu o rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego, w terminie do dnia 30 listopada 2015 r.

dowód: Postanowienie z 31 sierpnia 2015 r., k. 51 akt adm.

Wyrokiem z 14 października 2016 r., sygn. akt I 1 C 768/16, Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku rozstrzygnął spór dotyczący rozliczeń za energię elektryczną objęty zagadnieniem wstępnym oddalając w całości powództwo Sprzedawcy ( (...) S.A. z siedzibą w G.). W uzasadnieniu wyroku, Sąd wskazał, iż powód nie udowodnił istnienia wierzytelności tak co do zasady, jak i wysokości.

dowód: Wyrok Sądu Rejonowego Gdańsk-Północ w Gdańsku z 14 października 2016 r, k. 170-175 akt adm.

Prezes URE w dniu 12 lipca 2018 r. podjął z urzędu zawieszone postępowanie administracyjne.

dowód: Postanowienie z 12 lipca 2018 r., k. 194 akt adm.

Kolejno, w piśmie z 10 września 2018 r. Prezes URE poinformował strony o zakończeniu postępowania administracyjnego oraz o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym w terminie 14 dni od dnia otrzymania pisma.

dowód: Zawiadomienie o zakończeniu postępowania administracyjnego z 10 września 2018r. k. 215 akt adm.

Strony nie skorzystały z przysługującego im w tym zakresie uprawnienia. (bezsporne)

Decyzją z 4 października 2018 r. Prezes URE orzekł, iż wstrzymanie dostaw energii elektrycznej przez Sprzedawcę i Dystrybutora w okresie od dnia 15 lipca 2015 r. do 17 lipca 2015 r. do obiektu Odbiorcy było nieuzasadnione.

dowód: Decyzja z 4 października 2018 r., k. 219 akt adm.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym i sądowym oraz fakty powszechnie znane, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne, w sprawach spornych dotyczących, między innymi, przypadku nieuzasadnionego wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii rozstrzyga Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek strony.

Przepis art. 6b ustawy – Prawo energetyczne (dalej jako: p.e.) reguluje warunki oraz zasady wstrzymania dostarczania paliw gazowych lub energii przez przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii. Zgodnie z art. 6b ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne, Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii może wstrzymać, z zastrzeżeniem art. 6c , dostarczanie paliw gazowych lub energii, jeżeli:

1)  w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że nastąpiło nielegalne pobieranie paliw lub energii;

2)  odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności.

Przedsiębiorstwo energetyczne jest zobowiązane powiadomić odbiorcę który zwleka z zapłatą za świadczone usługi lub za pobrane paliwo gazowe lub energii elektrycznej lub ciepła, jeżeli ten nie ureguluje zaległych i bieżących należności w okresie 14 dni od dnia otrzymania tego powiadomienia. (art. 6b ust. 3 p.e.)

W przypadku, gdy odbiorca paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w gospodarstwie domowym, złoży do przedsiębiorstwa energetycznego reklamację dotyczącą dostarczania paliw gazowych lub energii, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania powiadomienia o którym mowa w art. 6b ust. 3, dostarczania paliw gazowych lub energii nie wstrzymuje się do czasu rozpatrzenia reklamacji. (art. 6c ust. 1 p.e.)

Kwestię sporną w niniejszej sprawie stanowiło ustalenie, czy uzasadnione było wstrzymanie dostaw energii elektrycznej w dniu 15 lipca 2015 r. do obiektu zlokalizowanego w G. przy ul. (...).

Przenosząc powyższe regulacje prawne, na grunt niniejszej sprawy konieczne jest podkreślenie, że samo istnienie zadłużenia nie jest wystarczające dla wstrzymania dostarczania energii elektrycznej, konieczne jest bowiem jeszcze należyte poinformowanie odbiorcy o wysokości zadłużenia i o skutkach braku uiszczenia należności. Aby można było uznać, że zaistniały podstawy do wstrzymania dostaw energii elektrycznej na podstawie art. 6 ust. 3a ustawy z 10.4.1997 r. – Prawo energetyczne (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1059) [obecnie art. 6b ust. 3 p.e.], spółka powinna na piśmie powiadomić zainteresowanego o zamiarze wypowiedzenia umowy, wskazując kwotę niezapłaconej należności wynikającej z danej umowy i wyznaczając dodatkowy, 2-tygodniowy termin na jej uiszczenie (zob. wyr. SA w Warszawie z 14.12.2012 r., VI ACa 403/12, Legalis).

W oparciu o Umowę (...) Nr (...) zawartą przez O. z (...) S.A. z siedzibą w G. w dniu 18 kwietnia 1997 r., zmienioną aneksem w dniu 3 czerwca 2014 r. (nr (...)) świadczono usługi dystrybucyjne energii elektrycznej do obiektu zlokalizowanego w G. przy ul. (...). W ocenie powoda, podstawą do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do wskazanego obiektu była zaległość wynikająca z faktury nr (...) – objęta wezwaniem do zapłaty datowanym na dzień 5 maja 2015 r. Wobec braku uregulowania niniejszego zadłużenia, powód stwierdził, iż zaszły przesłanki wynikające z przepisu art. 6b ust. 2 p.e. uprawniające przedsiębiorstwo do wstrzymania dostaw energii elektrycznej do obiektu objętego przedmiotową umową.

W przedmiotowej sprawie, odbiorca energii elektrycznej, składał reklamacje w związku z nieprawidłowym działaniem licznika (m. in. k. 12, 13, 28, 29 akt adm.). Konieczne jest wskazanie, iż konsekwencje wynikające z wadliwość zainstalowanego w obiekcie odbiorcy urządzenia pomiarowego nie mogą obciążać tego odbiorcy, gdyż nie ponosi on odpowiedzialności za występujące awarie. Odbiorca mógł mieć uzasadnione wątpliwości co do wysokości naliczonej w stosunku do niego należności i kwestionować prawidłowość dokonanych odczytów. Wątpliwości te nie były pozbawione podstaw, albowiem układ pomiarowo-rozliczeniowy zainstalowany w lokalu zainteresowanego okazał się być wadliwy. Wadliwość licznika została potwierdzona i była zawiniona przez powoda, bowiem licznik stanowił własność przedsiębiorstwa powoda, który dokonał jego wymiany. Należy zauważyć, że skoro wysokość należności za zużycie energii elektrycznej (faktura nr (...)) obejmowała okres, w którym licznik z uwagi na awarię generował błędne wartości, to powód nie miał podstaw do dokonania jej wstrzymania. Z okoliczności niniejszej sprawy wynika, iż odbiorca nie zwlekał z zapłatą za pobraną energię, a należności za dostawę energii elektrycznej do obiektu odbiorcy były sporne. Faktury bowiem zostały wystawione za okres w którym licznik działał nieprawidłowo.

Zasadniczo, to po stronie Sprzedawcy i Dystrybutora istnieje obowiązek wykazania zwłoki z zapłatą należności za pobraną energię elektryczną przez Odbiorcę. Kluczową kwestią dla rozstrzygnięcia stanowiło ustalenie, czy w chwili wstrzymania dostarczania energii elektrycznej odbiorca zwlekał z zapłatą za energię elektryczną. W niniejszej sprawie, opisana sytuacja nie miała miejsca, gdyż Odbiorca nie dopuścił się żadnej zwłoki z zapłatą należności za energię elektryczną, w okresie objętym wezwaniem do zapłaty, tj. 5 maja 2015 r. Co wynika z prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego Gdańsk – Północ w Gdańsku z dnia 14 października 2016 r., wydanego w sprawie o sygn. akt I 1 C 768/16, w której to powództwo Sprzedawcy zostało oddalone w całości. Z uzasadnienia wskazanego wyroku wynika, iż sprzedawca nie udowodnił, jakoby istniało wobec niego jakiekolwiek zadłużenie po stronie Odbiorcy, z tytułu dostaw energii elektrycznej.

Jak wyżej wskazano, w czasie dokonania wstrzymania dostarczania energii do obiektu odbiorcy, jego zadłużenie wobec pozwanego było sporne, a ostatecznie okazało się, że nie istniało. Tym samym, zarzuty sformułowane w odwołaniu powoda należało ocenić jako bezpodstawne.

Wobec powyższego nie można uznać, jakoby istniała zwłoka w płatności po stronie odbiorcy. Co więcej, procedura zawarta w przepisach prawa energetycznego – art. 6b ust. 1-4 jest obligatoryjna, a jej niezachowanie skutkować musiało stwierdzeniem o nieuzasadnionym wstrzymaniu dostaw energii elektrycznej.

Wskazać również należy, że wstrzymanie dostaw energii stanowi bardzo dotkliwą sankcję. Przedsiębiorstwo, dysponujące tym uprawnieniem znajduje się poniekąd na uprzywilejowanej pozycji w stosunku do odbiorcy. Wyłącznie od decyzji przedsiębiorstwa zależy, czy w celu wymuszenia zapłaty należności sięgnie po najdalej idący środek w postaci "odcięcia" dostaw energii, czy też nie. Z takiego uprawnienia zatem powinno korzystać w sposób powściągliwy, zgodny z zawartą umową i jedynie w sytuacjach nie budzących wątpliwości, co do zaistniałego stanu faktycznego.

Sąd orzekający w niniejszym składzie, w pełni podziela i przyjmuje za swoje stanowisko wyrażone przez Sąd Apelacyjny w Warszawie, w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie o sygn. akt VI ACa 1121/14, który stwierdził, iż skoro możliwość wstrzymania dostaw jest uzależniona wyłącznie od decyzji przedsiębiorstwa, to podjęcie decyzji tak uciążliwej dla każdego odbiorcy, powinno być uczynione z zachowaniem zasad szczególnej staranności wymaganej od przedsiębiorcy działającego na rynku regulowanym ( (...) Prawnej LEX nr 1820930).

Mając na uwadze okoliczności jakie miały miejsce w sprawie, Sąd podziela stanowisko Prezesa URE, zgodnie z którym wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do obiektu zlokalizowanego w G. przy ul. (...) było nieuzasadnione.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oddalił odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania, należało powoda uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, które w sprawie niniejszej obejmowały wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w minimalnej stawce 720,00 zł, ustalonej w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 z zm.).

SSO Dariusz Dąbrowski