Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lipca 2023 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Małgorzata Perdion-Kalicka
Protokolant –	st. sekr. sądowy Jadwiga Skrzyńska

po rozpoznaniu 20 lipca 2023 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania (...) Sp. z o. o. z siedzibą w S.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 3 czerwca 2022 r.

Nr (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) Sp. z o. o. z siedzibą w S. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia złotych) z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka

Sygn. akt XVII AmE 132/22

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 3 czerwca 2022 r., znak: (...), na podstawie art. 56 ust 1 pkt 12 w związku z art. 56 ust 2, ust 3 i ust 6 oraz ust 6a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716 z późn. zm., dalej jako: „p.e.”) oraz w związku z art 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735 z późn. zm., dalej jako: „k.p.a.”), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej (...) Sp. z o. o. z siedzibą w S., orzekł:

1.  że (...) Sp. z o. o. z siedzibą w S., naruszył warunek 2.1.3. koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 18 grudnia 2000 r. Nr 0 (...) ze zmianami, w brzmieniu nadanym decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 10 grudnia 2010 r. Nr (...)- (...), w ten sposób, że wykonywał działalność objętą udzieloną koncesją, na stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w miejscowości I. przy ul. (...), bez wymaganego prawem pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych z terenu w/w stacji paliw;

2.  za działania opisane w pkt 1, wymierzył (...) Sp. z o. o. z siedzibą w S., karę pieniężną w wysokości 7 000 zł.

(decyzja Prezesa URE z dnia 3 czerwca 2022 r. k. 6-9v akt sąd.)

Powód zaskarżył decyzję w części tj. w zakresie pkt 2 i zarzucił naruszenie:

1.  art. 56 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 716 z późn. zm.), poprzez ustalenie wysokości wymierzonej kary pieniężnej z pominięciem rzeczywistego, tj. znikomego stopnia szkodliwości czynu oraz znikomego stopnia zawinienia;

2.  art. 56 ust. 6a ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 716 z późn. zm.), poprzez nieodstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej pomimo tego, że stopień szkodliwości czynu jest znikomy oraz pominięcie tej okoliczności, że koncesjonariusz uzyskał nowe pozwolenie wodnoprawne, a zatem zaprzestał naruszenia prawa i zrealizował obowiązek;

3.  art. 7, 77 oraz 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735 z późn. zm.), co w konsekwencji doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych w zakresie stopnia zawinienia oraz stopnia szkodliwości czynu.

Wobec powyższego, powód wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji w części, tj. w zakresie pkt 2 i odstąpienie od wymierzenia kary ewentualnie o uchylenie zaskarżonej decyzji w zakresie pkt 2 (odwołanie powoda z dnia 21 czerwca 2022 r. k. 10-11v akt sąd.)

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji wniósł o: oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych (pismo pozwanego z dnia 29 września 2022 r. k. 38-42 akt sąd.)

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o. o. z siedzibą w S. jest przedsiębiorcą wpisanym do Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: (...). Głównym przedmiotem działalności spółki jest sprzedaż detaliczna paliw do pojazdów silnikowych na stacjach paliw.

(KRS pełny powoda k. 14-22 akt sąd., okoliczność bezsporna)

Decyzją z dnia 18 grudnia 2000 r. Nr (...) z późn. zm., Prezes URE udzielił powodowi koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres do dnia 31 grudnia 2030 r. powód prowadzi w oparciu o koncesję kilkanaście stacji paliw (okoliczność bezsporna, decyzja o zmianie koncesji z 17.03.2022, k. 27 akt adm )

Koncesjonariusz prowadzi działalność w zakresie obrotu paliwami ciekłymi przy wykorzystaniu stacji paliw zlokalizowanej m.in. przy ul. (...) w miejscowości I. (decyzja Prezesa URE z dnia 17 marca 2022 r. k. 27-31 akt adm.)

Zgodnie z warunkiem 2.1.3. koncesji, udzielonej decyzją przez Prezesa URE z dnia 18 grudnia 2000 r. ze zm., w brzmieniu nadanym decyzją z dnia 10 grudnia 2010r., „ Koncesjonariusz jest obowiązany do przestrzegania przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (…), w szczególności do posiadania pozwoleń wodnoprawnych, gdy są one wymagane” (decyzja z dnia 10 grudnia 2010 r. k. 4-8 akt adm.)

Decyzją z dnia 17 grudnia 2010 r. Starosta K. udzielił powodowi pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych z terenu stacji paliw w I.. Powyższe pozwolenie wygasło w dniu 16 grudnia 2020 r. (decyzja Starosty K. z dnia 17 grudnia 2010 r. k. 11-12 akt adm.)

Decyzją Dyrektora Zarządu Zlewni w K., Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie z dnia 26 lipca 2021 r. Nr (...), udzielono spółce pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych z przedmiotowej stacji paliw, za pomocą istniejącego wylotu kanalizacji deszczowej. Powyższe pozwolenie zostało udzielone na okres 30 lat (decyzja Dyrektora Zarządu Zlewni w K. z dnia 26 lipca 2021 r. k. 9-10v akt adm.)

23 marca 2022 r. pozwany zawiadomił powoda o wszczęciu z urzędu postepowania w sprawie wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej w związku z ujawnieniem okoliczności wskazujących na możliwość naruszenia warunku 2.1.3. koncesji. Prezes URE wezwał powoda do złożenia wyjaśnień i przedstawienia dokumentów mających znaczenie dla sprawy i mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia, dokumentów finansowych za rok 2021 oraz oświadczenia o wysokości przychodów uzyskanych z działalności objętej koncesją na obrót paliwami ciekłymi OPC w 2021 r. (zawiadomienie o wszczęciu z dnia 23 marca 2022 r. k. 1-2 akt adm.)

Pismem z dnia 27 kwietnia 2022 r. powód wyjaśnił, że opóźnienie w wydaniu nowego pozwolenia wodnoprawnego wynikało z wyprowadzenia w Polsce stanu zagrożenia epidemiologicznego, a później stanu epidemii. Powód dodał, że „wprowadzone obostrzenia ograniczyły możliwości przemieszczania się oraz w sposób istotny ograniczyły i zmodyfikowały prace instytucji i urzędów, co obiektywnie uniemożliwiało terminowe wykonanie wszystkich operatów wodnoprawnych ujętych w zleceniu oraz wnioskowanie o przedłużenie pozwoleń”. Jednocześnie, powód zwrócił się z prośbą o rozważenie możliwości przez Prezesa URE odstąpienia od wymierzenia kary na podst. art. 56 ust 6a p.e., względnie o wzięcie pod uwagę zaistniałych okoliczności przy ustalaniu wymiaru kary na podst. art. 56 ust 6 p.e. (pismo powoda z dnia 27 kwietnia 2022 r. k. 13-13v akt adm.)

Przedsiębiorca w roku 2021 osiągnął przychód z działalności koncesjonowanej w wysokości: (...) zł., a ponadto osiągnął zysk netto w wysokości (...) zł.

(pismo powoda z dnia 27 kwietnia 2022 r. k. 13-13v akt adm., rachunek zysków o strat powoda za rok 2021 k. 16 akt adm.)

Opisany stan faktyczny, który był bezsporny między stronami, Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dowodów zebranych w postępowaniu administracyjnym, twierdzeń stron przedstawionych w pismach procesowych oraz faktów powszechnie znanych. Sąd przyznał moc dowodową wszystkim zebranym w sprawie dokumentom, które nie były przez strony kwestionowane i nie budziły wątpliwości Sądu.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje.

Zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a podniesione przez powoda w odwołaniu zarzuty nie mogą skutkować ani uchyleniem pkt 2 decyzji ani zmianą pkt 2 decyzji i odstąpieniem od wymierzenia kary.

Zgodnie z art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji. Należy przy tym zaznaczyć, że naruszenie któregokolwiek z obowiązków mających swe źródło w koncesji jest dostateczną przesłanką do zastosowania przepisów z art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e., a co za tym idzie wymierzenia na tej podstawie kary pieniężnej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Zdaniem Sądu, brzmienie przytoczonego wyżej przepisu przesądza o obligatoryjnym charakterze kary za naruszenie określonych w koncesji warunków wykonywania działalności gospodarczej, na jakich koncesja została wydana, przewidując bezwzględny obowiązek ukarania danego przedsiębiorcy, w razie stwierdzenia okoliczności podlegających karze. Przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 p.e. stanowi więc samodzielną podstawę do wymierzenia kary przedsiębiorcy za niedochowanie obowiązków udzielonej koncesji i nie wymaga wykazania zawinionego działania lub zaniechania przedsiębiorcy.

Stosownie do treści art. 56 ust 3 p.e. wysokość kary pieniężnej nie może być niższa niż 2 000 zł. i nie może być wyższa niż 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Natomiast ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe (art. 56 ust 6 p.e.).

W sprawie niniejszej oczywiste było, że powód wykonywał działalność koncesjonowaną na stacji paliw w miejscowości I. bez wymaganego prawem pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych z terenu stacji. Tymczasem udzielona przedsiębiorcy koncesja zobowiązywała go w warunku 2.1.3. do przestrzegania przepisów ustawy Prawo wodne (w szczególności do posiadania pozwoleń wodnoprawnych).

I tak w okresie od dnia 17 grudnia 2020 r. do dnia 26 lipca 2021 r. (decyzja Dyrektora Zarządu Zlewni w K. Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie) tj. przez ponad 7 miesięcy, koncesjonariusz nie posiadał ważnego pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych i roztopowych z terenu stacji paliw ciekłych zlokalizowanej w miejscowości I. przy ul. (...). Oczywiste jest więc, że powód wykonywał działalność koncesjonowana na tej stacji paliw bez posiadania aktualnego pozwolenia wodnoprawnego (warunek 2.1.3. koncesji), w szczególności nie zawiesił jej prowadzenia w oczekiwaniu na wydanie pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych w ww. stacji paliw. Powód naruszył więc powołany warunek koncesji.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostawała okoliczność, ogłoszenia w Polsce od dnia 14 do 19 marca 2020 r. stanu zagrożenia epidemiologicznego, a następnie obowiązywania stanu epidemii tj. od dnia 20 marca 2020 r.

Sąd zgadza się z powodem, że „wprowadzone obostrzenia ograniczyły możliwość przemieszczania się oraz w sposób istotny ograniczyły i zmodyfikowały pracę instytucji i urzędów, co obiektywnie uniemożliwiło terminowe wykonanie wszystkich operatów wodnoprawnych ujętych w zleceniu oraz wnioskowanie o przedłużenie pozwoleń” (k. 10v akt sąd.) . Niemniej jednak, powód doskonale wiedział kiedy wygaśnie mu pozwolenie wodnoprawne (16 grudnia 2020 r.) i miał dużo czasu od momentu obowiązywania stanu epidemii tj. od 20 marca 2020 r. do terminu wygaśnięcia tego pozwolenia (ponad 8 miesięcy), aby wnioskować o nowe pozwolenie. Zatem, powód miał wystarczającą ilość czasu (tj. ponad 8 miesięcy), aby zebrać wymaganą dokumentację i złożyć wniosek o uzyskanie kolejnego pozwolenia wodnoprawnego, czego powód w niniejszej sprawie nie uczynił.

Na marginesie należy tylko dodać, że powód nie wykazał w jakiej dacie złożył wniosek o udzielnie pozwolenia wodnoprawnego, sądząc po sygnaturze sprawy PGW Wody Polskie to dopiero w 2021r, ani też kiedy zlecił i komu sporządzenie operatu wodnoprawnego, który jest niezbędny do uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Można więc wnioskować, że powód zbyt późno rozpoczął starania o uzyskania nowego pozwolenia.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że powód nie dochowując warunku 2.1.3. koncesji – posiadania aktualnego pozwolenia wodnoprawnego, naruszył warunek koncesji, a zatem zachodziły podstawy do nałożenia na powoda kary pieniężnej, o jakiej mowa w art. 56 ust 1 pkt 12 p.e., tj. kary za nieprzestrzeganie obowiązków wynikających z koncesji. Przy czym, ponownie należy podkreślić obiektywny charakter odpowiedzialności przewidziany powyższym przepisem, która istnieje w oderwaniu od winy, tj. dla ustalenia odpowiedzialności nie jest konieczne wykazanie zawinionego działania przedsiębiorcy, ale samo stwierdzenie zaistnienia określonego faktu naruszenia prawa, co w niniejszej sprawie oznacza brak pozwolenia wodnoprawnego. Zatem przepis art. 56 ust 1 pkt 12 p.e. stanowi samodzielną podstawę do wymierzenia przedsiębiorcy kary pieniężnej za nieprzestrzeganie warunków udzielonej koncesji.

Zdaniem Sądu Prezes URE także prawidłowo rozważył wszystkie przesłanki rzutujące na wymiar kary tj. stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, dotychczasowe zachowanie powódki oraz jej możliwości finansowe, o których mówi art. 56 ust. 6 p.e.

Ponadto kara w niniejszej sprawie została wymierzona w ustawowych granicach, gdyż wysokość kary nie może być niższa niż 2 000 zł. i nie wyższa niż 15 % przychodu przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.

Zdaniem Sądu orzeczona kara pieniężna w wysokości: 7 000 zł. za wykonywanie działalności objętą udzieloną powodowi koncesją, na stacji paliw ciekłych w miejscowości I. przy ul. (...), bez wymaganego prawem pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych z terenu ww. stacji – była adekwatna do stwierdzonego naruszenia, w szczególności do stopnia szkodliwości czynu, ale także nie była nadmiernie wygórowana.

Wymierzona kara nie stanowi zagrożenia dla płynności finansowej przedsiębiorcy, zwłaszcza w świetle informacji, że powód osiągnął w 2021 r. (...) zł. przychodu z działalności koncesjonowanej, natomiast w 2021 r. zysk netto powoda wyniósł (...) zł. Kara pieniężna w tej wysokości nie jest dla niego zbyt uciążliwa i nie wpłynie na pogorszenie kondycji finansowej powoda.

Przy czym należy zwrócić uwagę na to, iż kara musi być dla przedsiębiorcy wystarczająco odczuwalna, a więc nie może być jedynie symboliczna, gdyż tylko wtedy ponieważ spełni ona funkcję prewencyjną. Kara musi bowiem przeciwdziałać podobnym naruszeniom prawa w przyszłości i to zarówno przez ukaranego przedsiębiorcę, jak i innych przedsiębiorców, którzy podlegają podobnym obowiązkom.

Ponadto wysokość kary odzwierciedla także fakt, że powód w analizowanym zakresie nie działał profesjonalnie, jak tego należy oczekiwać od przedsiębiorcy, który wykonuje działalność gospodarczą w oparciu o udzieloną koncesję. Konieczność uzyskania koncesji wynika bowiem z faktu, że określony rodzaj działalności jest szczególnie istotny z pkt widzenia interesu publicznego, a wykonywanie tej działalności nie jest powszechnie dostępne, co jednak łączy się z tym, że na przedsiębiorców wykonujących koncesjonowaną działalność nałożone są dodatkowe obowiązki i obostrzenia. Zatem oczekiwany standard profesjonalizmu jest tu większy, niż w innych typach profesjonalnej działalności gospodarczej. Oczekiwać więc należy, że przedsiębiorca działający w oparciu o koncesję odpowiednio wcześnie wystąpi o nowe pozwolenie, mając świadomość terminu w jakim wygasa posiadane dotychczas pozwolenie wodnoprawne. Powód, powołując się na trudności związane z epidemią Covid, nie wykazał jednak, że odpowiednie kroki faktyczne i prawne związane z uzyskaniem pozwolenia podjął odpowiednio wcześnie, biorąc pod uwagę, że pozwolenie nie jest wydawane od ręki, że tryb administracyjny trwa określony czas, a nadto że wystąpienie o wydanie pozwolenia musi być poprzedzone przygotowaniem odpowiedniej dokumentacji niezbędnej do przedłożenia w toku tego postepowania.

Zatem nawet jeśli powód niecelowo, a w wyniku niedbalstwa nie dopełnił swojego obowiązku, to stopień takiego zawinienia jest znaczny. Okoliczność ta nie pozwalała zdaniem Sądu uznać, że kara wymierzona powodowi była nadmiernie wygórowana.

Podnoszone przez stronę okoliczności takie jak: sytuacja spowodowana stanem zagrożenia epidemiologicznego, a następnie stanem epidemii Covid-19, a tym samym wprowadzenie obostrzeń tj. ograniczenie możliwości przemieszczania się oraz modyfikacja pracy instytucji i urzędów uniemożliwiła terminowe wykonanie wszystkich operatów wodnoprawnych ujętych w zleceniu oraz wnioskowanie o przedłużenie pozwoleń – nie mogły więc w ocenie Sądu stanowić podstawy do obniżenia kary pieniężnej, ani odstąpienia od jej nakładania.

Za nieuzasadniony Sąd uznał zarzut powoda dotyczący nieodstąpienia przez organ od nałożenia kary, gdyż nie zostały kumulatywnie spełnione przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary, o jakich mowa w art. 56 ust 6a p.e.

Art. 56 ust 6a p.e. stanowi, że Prezes URE może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli stopień szkodliwości czynu jest znikomy, a podmiot zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek.

Ustawa prawo energetyczne nie sprecyzowała w jaki sposób należy oceniać stopień szkodliwości czynu, jednak uczyniło to orzecznictwo sądowe. I tak Sąd Najwyższy w wyroku z 15 października 2014 r., w sprawie III SK 47/13 uznał, że przy ocenie szkodliwości zasadne jest odwołanie się do sposobu weryfikacji tego stopnia wypracowanego w prawie karnym, skoro prawodawca posłużył się w art. 56 ust. 6a prawa energetycznego instytucją prawa karnego, z uwagi na represyjny charakter kar pieniężnych przewidzianych w art. 56 prawa energetycznego.

Konieczne jest więc odwołanie się do art. 115 § 2 kodeksu karnego, który zawiera zamknięty katalog kryteriów oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu i który nakazuje przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu brać pod uwagę:

1) rodzaj i charakter naruszonego dobra,

2) rozmiary wyrządzonej szkody,

3) sposób i okoliczności popełnienia czynu,

4) wagę naruszonych obowiązków,

5) postać zamiaru,

6) motywację sprawcy,

7) rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w powołanym wyżej orzeczeniu „o stopniu społecznej szkodliwości mają decydować wyłącznie okoliczności związane z czynem (por. wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2011 r., IV KK 382/10), przy czym podstawowe znaczenie dla określenia stopnia szkodliwości czynu mają rodzaj i charakter naruszonego dobra chronionego prawem, rozmiar wyrządzonej i grożącej szkody oraz zamiar i motywacja sprawcy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2011 r., IV KK 382/10). […] Nie uwzględnia się więc okoliczności, które pojawiły się po popełnieniu czynu, ponieważ nie mieszczą się one w regulacji art. 115 § 2 KK”..

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy wskazać należy, że brak aktualnego pozwolenia wodnoprawnego stwarza stan, w którym „wymyka się” spod kontroli bezpieczeństwo środowiska naturalnego. Nie ma zatem znaczenia, jak wskazuje powód, że „infrastruktura na stacji paliw, której dotyczy postępowanie nie zmieniła się od czasu wydania dotychczas obowiązującego pozwolenia wodnoprawnego, a zatem wody opadowe i roztopowe odprowadzane były do gruntu, wód powierzchniowych i gruntowych, po oczyszczeniu w separatorze. (…) zatem odprowadzane były faktycznie na warunkach określonych w pozwoleniu, które formalnie utraciło moc” (k. 11v akt sąd.), gdyż już sam fakt naruszenia przepisów ustawy i warunków koncesji stanowi, że nie mamy do czynienia z czynem o znikomej społecznej szkodliwości.

Gdyby nawet przyjąć narrację powoda o znikomej szkodliwości czynu, to należałoby uznać, że w ogóle niecelowe jest wykreowanie przez ustawodawcę obowiązku nałożonego na przedsiębiorców prowadzenia działalności w zakresie i w sposób określony w koncesji, co jest w oczywisty sposób sprzeczne w ideą koncesjonowania niektórych rodzajów działalności.

Naruszenie, którego dopuścił się przedsiębiorca miało istotny charakter. Prowadzenie działalności na stacji paliw, bez wymaganego prawem pozwolenia wodnoprawnego na odprowadzanie wód opadowych lub roztopowych z terenu ww. stacji, stanowi brak gwarancji bezpieczeństwa środowiska przed szkodliwym wpływem działalności wykonywanej przez powoda. Celem środowiskowym w danym zakresie jest m.in. zapobieganie bądź ograniczenie wprowadzania do wód zanieczyszczeń, zapobieganie pogorszeniu oraz poprawa ich stanu. W konsekwencji w oczywisty sposób stanowi to zagrożenie dla tych szczególnie chronionych wartości.

Biorąc pod uwagę obowiązek powoda do legitymowania się ważnym pozwoleniem wodnoprawnym, nie można uznać, by wykonywanie działalności przez ponad 7 miesięcy bez aktualnego pozwolenia wodnoprawnego, mogło zostać uznane za czyn o znikomym stopniu szkodliwości.

Powyższe okoliczności zdaniem Sądu wskazują, że stopień szkodliwości czynu jakiego dopuścił się powód nie jest znikomy, a więc nie zachodzą podstawy do odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej.

Podkreślić przy tym należy, że art. 56 ust. 6a p.e. ma charakter fakultatywny, zatem odstąpienie od wymierzenia kary nie tylko zależy od spełnienia przesłanki o charakterze ocennym, w postaci znikomej szkodliwości czynu, ale zależy od uznania organu, które nie może być dowolne i musi wynikać z merytorycznych przesłanek, ale z pewnością nie stanowi ono obowiązku organu do zastosowania powołanej regulacji w każdych warunkach (podobnie Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z 24 sierpnia 2012 roku, sygn. akt VI ACa 389/12).

W tym zakresie Sąd Okręgowy w Warszawie podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z 27 listopada 2019 r., sygn. akt I NSK 95/18, że „art. 56 ust. 6a p.e. należy interpretować z uwzględnieniem zasady sprawności i rzetelności działania instytucji publicznych, a także zasady równowagi i podziału władzy. W ocenie Sądu Najwyższego […] Prezes Urzędu Regulacji Energetyki dysponuje więc pewnym luzem decyzyjnym przy interpretacji przesłanki znikomości szkodliwości społecznej czynu, a w razie ziszczenia się wspomnianej przesłanki - uznaniem administracyjnym przy wyborze wariantu rozstrzygnięcia: odstąpienia od kary pieniężnej bądź nieodstąpienia od tej kary. […]Organ regulacyjny, z uwagi na posiadaną wyspecjalizowaną kadrę, unikalną pamięć instytucjonalną oraz bezpośrednią styczność z realiami rynkowymi, jest co do zasady lepiej przygotowany niż sędzia do oceny stopnia szkodliwości społecznej czynu przedsiębiorcy z punktu widzenia standardów obowiązujących na rynku regulowanym. Interpretacja przepisów prawnych należy do istoty władzy wykonawczej, która jak wskazuje sama jej nazwa, odpowiada za egzekwowanie prawa. Jeżeli określony sposób interpretacji przepisu ma racjonalne uzasadnienie i jest ugruntowany w praktyce organu, sąd nie powinien zastępować go własną interpretacją. Interwencja sądu w treść decyzji organu regulacyjnego powinna następować dopiero wtedy, gdy nosi ona znamiona dowolności: opiera się na arbitralnych przesłankach, zawiera zdawkowe i ogólnikowe uzasadnienie, odwołuje się do nieudowodnionych informacji.” (wyrok Sądu Najwyższego – Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych z 27 listopada 2019 r., sygn. akt I NSK 95/18, Legalis nr 2294222).

Zatem, w sytuacji rzeczowej argumentacji organu o większym niż znikomy stopniu szkodliwości czynu, którą to ocenę Sąd podziela, brak było podstaw do zakwestionowania opinii organu i odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej, zgodne z żądaniem powoda.

Co do zarzutów naruszenia przepisów postępowania administracyjnego, to Sąd podziela pogląd, powszechnie wyrażany w orzecznictwie, iż postępowanie przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem kontradyktoryjnym. Wniesienie odwołania od decyzji Prezesa URE wszczyna postępowanie w pierwszej instancji, którego celem nie jest weryfikacja przeprowadzonego postępowania administracyjnego. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 20 września 2005 r., sygn. akt III SZP 2/05 „ jurysdykcyjna funkcja Sądu Okręgowego - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może sprowadzać się tylko do oceny legalności decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Sąd ten powinien dążyć do ustalenia okoliczności faktycznych sprawy, a następnie dokonać ich prawnej oceny w zakresie zasadności odwołania” (Legalis, nr 77733). Wobec powyższego tego typu zarzuty są w ocenie Sądu nieskuteczne.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada przepisom prawa, zaś odwołanie powódki nie zasługiwało na uwzględnienie. Z tego względu, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach procesu rozstrzygnięto, zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, przyjmując, że powód, jako strona przegrywająca sprawę, zobowiązany jest do zwrotu pozwanemu kosztów procesu, które obejmowały jedynie wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego w wysokości 720 zł. ustalone na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Małgorzata Perdion-Kalicka