Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

Przewodniczący –	Sędzia SO Anna Maria Kowalik
Protokolant –	Starszy sekretarz sądowy Joanna Preizner-Offman

po rozpoznaniu 27 lipca 2022 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) sp. z o.o. w W. (dawniej (...) (...) sp. z o.o. w W.)

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

z udziałem (...) S.A. w W., W. S., M. L., B. W., A. G.

o ustalenie, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej było uzasadnione

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 25 stycznia 2019 r. Nr (...). (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od (...) sp. z o.o. w W. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmE 75/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 25 stycznia 2019 roku nr (...). (...) (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ( dalej Prezes URE), na podstawie art. 8 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1059) (dalej p.e.) oraz art. 104 ustawy z 14 czerwca 1960 r. -Kodeks postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.), po rozpatrzeniu wniosku z 12 lutego 2018 r. Z. R. (1) stwierdził, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W., przy ulicy (...), na zlecenie przedsiębiorstwa działającego pod firmą (...) spółka akcyjna w W. (obecnie (...) S.A.) (dalej Sprzedawca, (...)), przez przedsiębiorstwo działające pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. (obecnie (...) sp. z o.o.) (dalej Powód, (...)) było nieuzasadnione.

Od powyższej decyzji odwołanie wniósł Powód zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej uchylenie w całości. Zaskarżonej Decyzji zarzucił naruszenie art. 6b ust. 2 p.e. poprzez jego błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, iż wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do lokali mieszkalnego (...), położonego w W. przy ul. (...) przez Powoda było nieuzasadnione, pomimo iż Powód wstrzymał dostarczanie energii elektrycznej na wniosek Sprzedawcy tj. (...) S.A. uzyskawszy jego zapewnienie, że zostały spełnione wszystkie wymagane tym przepisem przesłanki do wstrzymania dostaw energii elektrycznej oraz Powód nie miał fizycznie możliwości weryfikacji rzeczywistego spełnienia tych przesłanek, a na podstawie art.6b ust.2 p.e. był zobowiązany do wstrzymania dostaw energii do Zainteresowanej.

Pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł o oddalenie odwołania, przeprowadzenie dowodów z dokumentów zgromadzonych w toku postępowania administracyjnego na okoliczność prawidłowości wydanej decyzji administracyjnej oraz zasądzenie od Powoda na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zainteresowana Z. R. (2) wniosła o oddalenie odwołania, natomiast (...) S.A. nie zajęła stanowiska w sprawie.

W toku postępowania sądowego, w dniu 6 lutego 2020 roku Z. R. (1) zmarła (odpis zupełny aktu zgonu k. 76 akt sąd.). W związku z powyższym Sąd zawiesił postępowanie w sprawie do czasu ustalenia jej następców prawnych (Postanowienie o zawieszeniu postępowania k. 68 akt sąd.).

Następnie, postanowieniem z 26 kwietnia 2022 roku Sąd podjął postępowanie w sprawie z udziałem spadkobierców zmarłej: W. S., M. L., B. W. i A. G. (Postanowienie k.95 akt sąd.). Spadkobierczynie Z. R. (1) nie zajęły stanowiska w sprawie.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Z. R. (1) zawarła z (...) spółką akcyjną w W. ( (...) S.A. w W., obecnie (...) S.A. w W.) 12 czerwca 2014 roku umowę kompleksową sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji dla klientów indywidualnych na sprzedaż i dostawy energii elektrycznej do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W. przy ul. (...) (dowód: umowa kompleksowa k. 2-7 akt adm.).

Usługi dystrybucji na rzecz (...) S.A. świadczył (...) sp. z o.o. w W. (obecnie (...) sp. z o.o.) (okoliczność niesporna).

Rozliczenie zżucia energii elektrycznej w ww. lokalu odbywało się od 12 czerwca 2014 roku w taryfie G 11 w cyklu sześciomiesięcznym (dowód: pismo z 18/04/2018 r. k. 61akt adm.).

W związku z brakiem płatności ujętych w prognozach zużycia nr (...) i nr (...) S.A. wysłała do Z. R. (1) 17 listopada 2017 roku wezwanie do uregulowania należności w terminie 14 dni pod rygorem wstrzymania dostaw energii elektrycznej bez ponownego uprzedzenia ( dowód: Wezwanie do zapłaty z 17/11/2017 r. k.80 akt adm.). Wezwanie wysłano na adres ul. (...), W. (dowód: kopia książki nadawczej k.82 akt adm.).

Należność wskazana w wezwaniu do zapłaty nie została uregulowana, ponieważ wezwanie nie dotarło do wiadomości Z. R. (1) ( dowód: okoliczność niesporna).

W tej sytuacji, Sprzedawca wystawił 28 stycznia 2018 roku zlecenie wstrzymania dostaw energii elektrycznej do lokalu nr (...) położonego w W., przy ulicy (...), które zostało zrealizowane przez Operatora 30 stycznia 2018 roku (dowód: Zlecenie wstrzymania dostawy energii za zadłużenie k.41 akt adm.).

Pismem z 1 lutego 2018 roku Z. R. (1) zwróciła się do (...) S.A. o wyjaśnienie zaistniałej sytuacji (dowód: pismo z 01/02/2018 r. k. 84-85) do pisma załączyła dowody potwierdzające uiszczanie na bieżąco należności za energię elektryczną (dowód: polecenia przelewu k. 86 – 88 akt adm.).

W odpowiedzi z 15 lutego 2018 roku (...) S.A. wyjaśnił, że na skutek błędu wszelka korespondencja, w tym prognozy zużycia energii elektrycznej i wezwania do zapłaty były kierowane na adres ul. (...), W., bez podania numeru mieszkania. W związku z tym wszystkie noty odsetkowe zostały przekazane do umorzenia. Dodatkowo poinformowano Z. R. (1), że zaległość za energię na dzień sporządzenia pisma wynosi 598,69 zł i powinna zostać uregulowana do 2 marca 2018 roku. W dalszej części poproszono Z. R. (1) o wskazanie dogodnego dla niej terminu ponownego przyłączenia do sieci. Wyjaśniono, że zgodnie z procedurami Odbiorca energii powinien być obecny w mieszkaniu podczas wznowienia dostaw energii (dowód: pismo z 15/02/2018 r. k. 96 akt adm.).

W międzyczasie, pismem z 12 lutego 2018 roku Z. R. (1) wystąpiła do Prezesa URE z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu dotyczącego nieuzasadnionego wstrzymania dostaw energii do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W., przy ul. (...) (dowód: wniosek k. 1 akt adm.).

Pismem z 14 marca 2018 r. Prezes URE zawiadomił Z. R. (1), (...) S.A. i (...) sp. z o.o. o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie rozstrzygnięcia sporu dotyczącego wstrzymania dostaw energii elektrycznej do ww. lokalu oraz wezwał wszystkie podmioty do złożenia wyjaśnień i informacji mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia sprawy (dowód: zawiadomienie k. 32-34 akt adm.).

W odpowiedzi na wezwanie (...) Sp. z o.o. wyjaśnił, że bezpośrednią przyczyną wstrzymania dostaw energii elektrycznej do przedmiotowego punktu poboru był wniosek sprzedawcy tj. (...) S.A. zrealizowany 30 stycznia 2018 roku (dowód: pismo z 17/04/2018 r. k. 38-39 akt adm.).

Z kolei (...) S.A. w piśmie z 18 kwietnia 2018 roku przedstawiła stan faktyczny sprawy oraz dodatkowo wyjaśniła, że korespondencja do Z. R. (1) była kierowana na błędny adres tj. (...) w W., bez podania numeru mieszkania. Dlatego też w piśmie z 15 lutego 2018 roku Z. R. (1) została przeproszona za zaistniałą sytuacje (dowód: pismo z 18/04/2018 r. k. 61-54 akt adm.).

Z. R. (1) podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie, jak również nadesłała dodatkowe dokumenty (dowód: pismo z 17/04/2018r. wraz z załącznikami k.43-59 akt adm.).

W związku z brakiem kontaktu ze strony Z. R. (1) w sprawie wznowienia dostaw, (...) S.A. przeprowadziła, 13 kwietnia 2018 roku, kontrolę układu pomiarowo – rozliczeniowego u Odbiorcy, podczas której ustalono, że Odbiorca samodzielnie dokonał podłączenia energii elektrycznej do lokalu (dowód: pismo (...) S.A. z 18/04/2018 r. k.62 akt adm.).

Postanowieniem z 27 listopada 2018 roku Prezes URE określił pomiędzy Z. R. (1) a (...) S.A. warunki podjęcia i kontynuowania dostaw energii elektrycznej do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia sporu do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w W., przy ul. (...) oraz nakazał kontynuowanie dostaw do lokalu na dotychczasowych zasadach określonych w „Kompleksowej umowie sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji dla klientów indywidualnych” Nr (...) z 12 czerwca 2014 r. (dowód: Postanowienie k. 118-119 akt adm.).

Pismem z 27 listopada 2018 r. zawiadomiono strony o zakończeniu postępowania administracyjnego oraz poinformowano o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego zawiadomienia (dowód: zawiadomienie k. 120 akt adm.).

Decyzją z 25 stycznia 2019 r. Prezes URE stwierdził, że wstrzymanie dostaw energii elektrycznej do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w W., przy ulicy (...), na zlecenie przedsiębiorstwa działającego pod firmą (...) spółka akcyjna w W., przez przedsiębiorstwo działające pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. było nieuzasadnione (dowód: decyzja k. 124-127 akt adm.).

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona Decyzja jest słuszna i ma oparcie w przepisach prawa a podnoszone przez Powoda zarzuty nie są trafne, stąd nie mogą skutkować uchyleniem, czy też zmianą Decyzji.

W pierwszej kolejności należy zważyć, że podstawę prawną dla wydanej przez Prezesa URE Decyzji, stanowił przepis art. 8 ust. 1 p.e., zgodnie z którym Prezes URE jest właściwy do rozstrzygania sporów o nieuzasadnione wstrzymanie dostarczania energii. Z przepisu tego nie wynika, jakie są przesłanki oceny, czy wstrzymanie dostarczania energii jest uzasadnione ani kto jest stroną takiego postępowania. O wstrzymaniu dostarczania energii stanowią przepisy art. 6b-6e prawa energetycznego.

Zgodnie z art. 6b ust. 1 i 2 p.e. „Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii może wstrzymać, z zastrzeżeniem art. 6c, dostarczanie paliw gazowych lub energii, jeżeli:

1) w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że nastąpiło nielegalne pobieranie paliw lub energii;

2) odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności.

2. Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych lub energii, na żądanie sprzedawcy paliw gazowych lub energii wstrzymuje, z zastrzeżeniem art. 6c, dostarczanie paliw gazowych lub energii, jeżeli odbiorca zwleka z zapłatą za świadczone usługi lub za pobrane paliwo gazowe lub energię, co najmniej przez okres 30 dni po upływie terminu płatności.”.

Przedsiębiorstwa energetyczne mogą wstrzymać dostarczanie paliw gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w przypadku, gdy odbiorca zwleka z zapłatą za pobrane paliwo gazowe, energię elektryczną lub ciepło albo świadczone usługi co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności, pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bieżących należności (art. 6b ust. 3 p.e.).

Zaznaczenia więc wymaga, iż wezwanie do zapłaty z 15 listopada 2017 r. poprzedzające wstrzymanie dostaw energii elektrycznej 30 stycznia 2018 roku zawierało elementy wymagane przepisami prawa, jednakże nie doszło do wiadomości Odbiorcy, albowiem zostało wysłane na adres ul. (...) w W., tymczasem prawidłowy adres to „ul. (...), W.”.

Powód, jak i zainteresowani nie kwestionowali faktu, iż Z. R. (1) nie została prawidłowo wezwana do uiszczenia zaległości za energię, a tym samym, że nie było podstaw prawnych do wstrzymania dostaw energii w dniu 30 stycznia 2018 roku. Odwołanie Operatora koncertowało się bowiem na tym, że nie można przypisać mu winy za nieuzasadnione wstrzymanie dostaw energii, ponieważ uczynił to jedynie na zlecenie Sprzedawcy. W takim stanie rzeczy, jak podkreślił, nie ma fizycznie możliwości weryfikacji prawidłowego przeprowadzenia procedury opisanej w przepisach prawa energetycznego.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że Z. R. (1) jako Odbiorca miała zawartą z (...) S.A. jako przedsiębiorstwem obrotu umowę kompleksową, co oznacza, że Powód jako przedsiębiorstwo dystrybucyjne świadczył usługi przesyłowe na rzecz Odbiorcy na podstawie umowy łączącej to przedsiębiorstwo z przedsiębiorstwem obrotu tj. (...) S.A.. Przedsiębiorstwo obrotu jest bowiem, na podstawie umowy kompleksowej, zobowiązane do sprzedaży energii oraz zapewnienia jej dostarczania odbiorcy. To przedsiębiorstwo obrotu wystawia faktury odbiorcy, w których zawarte są należności za dostarczoną energię oraz za świadczone usługi przesyłowe w związku z dostarczaniem tej energii. W przypadku umowy kompleksowej prawna więź w zakresie obowiązku zapłaty za dostarczoną energię i wyświadczone w związku z dostarczaniem tej energii usługi dystrybucyjne, łączy odbiorcę energii jedynie z przedsiębiorstwem obrotu. Jeżeli przedsiębiorstwo obrotu zobowiązało się sprzedawać energię odbiorcy oraz dostarczać ją za pośrednictwem przedsiębiorstwa dystrybucyjnego, do którego należy sieć, to wstrzymanie dostarczania energii z powodu niewywiązywania się przez odbiorcę z warunków płatności określonych w umowie następuje na żądanie przedsiębiorstwa obrotu.

W związku z powyższym, przy wstrzymywaniu dostarczania energii elektrycznej na podstawie art. 6b ust. 2 p.e. przedsiębiorstwo dystrybucyjne jest jedynie "egzekutorem" poleceń przedsiębiorstwa obrotu. Ocenę, czy wstrzymanie dostarczania energii przez przedsiębiorstwo dystrybucyjne było zasadne determinuje treść umowy łączącej przedsiębiorstwo obrotu z odbiorcą oraz zachowanie odbiorcy energii (powstanie zaległości) i przedsiębiorstwa obrotu (wezwanie do zapłaty odpowiadające wymogom prawa energetycznego). Przesłanką do uznania za nieuzasadnione wstrzymania dostarczania energii na podstawie umowy kompleksowej przez przedsiębiorstwo dystrybucyjne jest niedochowanie przez przedsiębiorstwo obrotu wymogów wynikających z art. 6b ust. 2-3 p.e.

Poza sporem jest więc, że to przedsiębiorstwo obrotu skierowało do Z. R. (1) wezwanie do zapłaty i to ono zwróciło się do przedsiębiorstwa dystrybucyjnego o podjęcie czynności prowadzących do zaprzestania dostarczania energii do lokalu Z. R. (1). Dlatego też, w przypadku sporów, o których mowa w art. 8 ust. 1 p.e. wynikających z realizacji umów kompleksowych w rozumieniu art. 5 ust. 3 i 4 p.e., stronami postępowania są przedsiębiorstwo (...) S.A., przedsiębiorstwo (...) i odbiorca – Z. R. (1). Decyzja wydawana przez Prezesa URE po przeprowadzeniu postępowania w sprawie o nieuzasadnione wstrzymanie dostarczania energii dotyczy umowy, jaka łączy odbiorcę energii z przedsiębiorstwem obrotu gdy jest to umowa kompleksowa (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z 12.04.2013 r., III SK 26/12, OSNP 2014, nr 2, poz. 33, Legalis).

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że w zaskarżonej Decyzji, Prezes URE nie rozstrzygał o tym, kto był winien zaistniałej sytuacji, ani nie nałożył na Operatora, czy Sprzedawcę kary pieniężnej za naruszenie przepisów prawa energetycznego, stwierdził jedynie, że wstrzymanie dostaw energii do lokalu Z. R. (1) przez (...) sp. z o.o. na zlecenie (...) S.A. było nieuzasadnione. A zatem już samej sentencji Decyzji jednoznacznie wynika, że wstrzymanie dostaw nastąpiło z inicjatywy Sprzedawcy, a nie Operatora, a ten ostatni jedynie faktycznie wstrzymał dostawę energii elektrycznej, również w uzasadnieniu Decyzji, Prezes URE nie stwierdził, że podmiotem odpowiedzialnym za nieuzasadnione wstrzymanie dostaw był Powód.

Wobec powyższego, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c., uznając, że sentencja Decyzji odpowiada przepisom prawa energetycznego, Sąd oddalił odwołanie w całości jako niezasadne.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na oddalenie odwołania w całości, Powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz Pozwanego zwrot kosztów procesu. Na powyższe koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika Pozwanego w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015, poz. 1804 z zm.).

SSO Anna Maria Kowalik

(...).

(...)