XVII AmE 48/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2019-02-27

Sygn. akt XVII AmE 48/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Witold Rękosiewicz

Protokolant: protokolant sądowy Magdalena Żabińska

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2019 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania Politechniki (...) w C.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o wymierzenie kary pieniężnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

z dnia 12 grudnia 2016 r. znak (...)

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od Politechniki (...) w C. na rzecz

Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720 zł (siedemset dwadzieścia)

tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Witold Rękosiewicz.

Sygn. akt XVII AmE 48/17

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (Prezes URE, pozwany) decyzją z dnia 12 grudnia 2016 r., znak: (...), na podstawie art. 56 ust. 2 i art. 56 ust. 1 pkt 3a, w zw. z art. 11 i art. 11d ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2012 r., poz. 1059 z późn. zm., dalej: Pe), w zw. z § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz.U. z 2007 r., Nr 133, poz. 924, dalej: Rozporządzenie w sprawie ograniczeń), oraz na podstawie art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r.,poz. 23 z późn. zm.) w zw. z art. 30 ust. 1 Pe, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu w dniu 22 czerwca 2016 r. na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 3a Pe, postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia odbiorcy: Politechnice (...) w C. (Uczelnia, Odbiorca, powód) kary pieniężnej za niestosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzonych w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r. orzekł, że

1.  Politechnika (...) w C. w dniach 10-11 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w C., ul. (...), naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. lid ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art 56 ust. 1 pkt 3a tej ustawy.

2.  Za działanie wymienione w punkcie 1 wymierzył Politechnice (...) w C. karę pieniężną w kwocie 1 274 zł.

Od powyższej decyzji Politechnika (...) w C. złożyła odwołanie, w którym zaskarżyła decyzję Prezesa URE w całości.

Powód zarzucił zaskarżonej decyzji naruszenie § 3 ust. 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji w całości oraz nie wymierzanie Politechnice (...) kary pieniężnej.

Powód podniósł, że zgodnie z § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie ograniczeń ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub dostarczaniu ciepła nie mogą powodować zakłóceń w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zadań w zakresie edukacji. Na podstawie powołanego przepisu Politechnika (...) powinna być zwolniona z obowiązku stosowania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. Wskazał, że z punktu poboru zasilana jest cała Uczelnia - Wydziały, Domy Studenckie, (...) Centrum (...). Zdaniem powoda ograniczenia w poborze energii elektrycznej powodowały zakłócenia funkcjonowaniu Uczelni.

Powód podniósł również, że decyzją Prezesa URE z dnia 25 stycznia 2016 r. nr DRE (...) zmieniającą decyzję z dnia 28 lipca 2015 r. od września 2015 r. jest zwolniony z obowiązku stosowania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. Uczelnia oświadczyła, że dołożyła wszelkich starań aby zminimalizować pobór mocy. W początkowym okresie wprowadzenia najwyższego 20-tego stopnia zasilania przez (...) wystąpiły drobne przekroczenia mocy powyżej mocy bezpiecznej, która dla Politechniki (...) wynosi 180 kW (czyli jest bardzo mała ) przy mocy umownej 1560 kW. Po wprowadzeniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2015 r. w sprawie ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw pod poz. 1136 i wprowadziło te ograniczenia w okresie od dnia 11 sierpnia 2015r od godz. 24 ( 00), Politechnika (...) nie przekroczyła wartości dopuszczalnego poboru mocy. Powód dodał, że ograniczenia wprowadzono w okresie upałów i wyłączenie urządzeń chłodzących serwery spowodowałoby uszkodzenie kosztownych urządzeń i zakłócenie w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zadań z zakresu edukacji. Podniósł, że w tym czasie Uczelnia prowadziła rekrutację, która wymaga stałej obsługi elektronicznej.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

Zdaniem pozwanego, w przedmiotowym przypadku miał zastosowanie Plan wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na okres od dnia 1 września 2014 r. do dnia 31 sierpnia 2015 r. przekazany Uczelni przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego ( (...)) pismem z dnia 31 lipca 2014 r. znak: (...). Pozwany wskazał, że Uczelnia jako Odbiorca nie kwestionowała zasadności otrzymania planu oraz wielkości dopuszczalnych poziomów poboru mocy w poszczególnych stopniach ograniczeń uwzględnionych w planie wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na ustalony w nim okres. Nie występowała też do (...) o zmianę poziomu mocy bezpiecznej. Plan wprowadzenia ograniczeń nie był modyfikowany (aktualizowany). Prezes URE zauważył, iż w stosunku do Odbiorcy nie miała także miejsca sytuacja, o której mowa w § 12 pkt 3 Rozporządzenia w sprawie ograniczeń, tzn. w stosunku do Odbiorcy nie doszło do zróżnicowania ograniczeń w stosunku do ogłoszonych stopni zasilania i nie wydawano w stosunku do Odbiorcy żadnych poleceń dyspozytorskich dotyczących ograniczeń. Wskazał ponadto, że wartość mocy bezpiecznej dla obiektu Odbiorcy została ujęta w umowie o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej w łącznej wysokości 180 kW. (...) nie ma wiedzy dotyczącej specyfiki poboru energii elektrycznej przez Odbiorcę, w tym korzystania z konkretnych odbiorników energii lub szczególnych potrzeb, na które energia elektryczna jest pobierana. Gdyby poziom mocy bezpiecznej nie był dla Odbiorcy wystarczający, Uczelnia mogła zwrócić się do (...) o zmianę poziomu mocy bezpiecznej. Uczelnia z takim wnioskiem nie wystąpiła. Odnośnie zarzutu powoda opartego na przepisie § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie ograniczeń Prezes URE wskazał, że przepis ten ma zastosowanie na etapie planowania a nie realizacji planu ograniczenia w poborze energii elektrycznej przy ustalaniu kręgu odbiorców objętych obowiązkiem dostosowania się do ustalania planu. Stanowi wytyczną opracowania planu wskazującą okoliczności, które należy brać pod uwagę przy ustalaniu planu dla konkretnego odbiorcy. Pozwany dodał, że przedstawione stanowisko znajduje potwierdzenie w § 9 Rozporządzenia, zgodnie z którym wielkości planowanych ograniczeń w poborze energii elektrycznej ujęte w planach ograniczeń określa się w stopniach zasilania, przy czym 20 stopień zasilania odpowiada tzw. mocy bezpiecznej t.j. mocy w wysokości ustalonego minimum, niepowodującego zagrożeń i zakłóceń, o których mowa w § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie ograniczeń. Wskazane w planie ograniczeń wielkości mocy dla stopni zasilania od 11 do 20 realizują wytyczne zawarte w § 3 i § 6 Rozporządzenia. W konsekwencji stosowanie się przez odbiorcę planu ograniczeń nie powoduje zakłóceń w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zadań w zakresie wymienionym w § 3 ust. 4 Rozporządzenia, w tym w zakresie edukacji. Jeśli Uczelnia nie zgłaszała takich przesłanek na etapie otrzymania planu ograniczeń, to nie może zwolnić się z realizacji tego planu po wprowadzeniu ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.

Podnoszony w odwołaniu argument o zwolnieniu go decyzją Prezesa URE z obowiązku stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej uznał pozwany za bezprzedmiotowy. Wskazał, że powołana przez powoda decyzja ta zwalnia Uczelnię z obowiązku stosowania się do ograniczeń dopiero od dnia 25 września 2015 r., a zatem nie obejmuje okresu, w którym powód był obowiązany do stosowania się do ograniczeń w przedmiotowej sprawie (tj. w dniach 10-11 sierpnia 2015 r.).

Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Operator sieci przesyłowej (OSP) (...) S.A. ( (...) S.A.) w związku z obniżeniem dostępnych rezerw zdolności wytwórczych poniżej niezbędnych wielkości spowodowanych m. in. wyjątkowo wysokimi temperaturami i niskimi stanami wód w zbiornikach wodnych i rzekach, stwierdził wystąpienie zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu postanowień art. 3 pkt 16 d ustawy - Prawo energetyczne i wprowadził na podstawie art. 11 c ust. 2 pkt 2 tej ustawy, od godz. 10:00 dnia 10 sierpnia 2015 r. ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. /okoliczność bezsporna/

W dniu 10 sierpnia 2015 r. (...) S.A., działając na podstawie art. 11 c ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, powiadomiły Ministra Gospodarki (obecnie: Minister (...)) i Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłosiły Ministrowi Gospodarki konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust 7 ustawy - Prawo energetyczne w trybie wydania przez Radę Ministrów rozporządzenia o wprowadzeniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej do dnia 31 sierpnia 2015 r. /okoliczność bezsporna/

Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku Ministra Gospodarki, Rada Ministrów wydała w dniu 11 sierpnia 2015 r. rozporządzenie w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. /okoliczność bezsporna/

Rozporządzenie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw pod poz. 1136 i wprowadziło wskazane wyżej ograniczenia w okresie od dnia 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do dnia 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00. /okoliczność bezsporna/

(...) S.A. jako operator sieci przesyłowej ( (...)), do którego sieci jest przyłączona Politechnika (...) (Odbiorca), pismem z dnia 10 maja 2016 r. przedstawił Prezesowi URE zbiorcze dane wskazujące na stopień niedostosowania się odbiorców ujętych w Planie wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej obowiązującym w dniach od 10 do 31 sierpnia 2015 r. do wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. Na podstawie powyższych danych zostały wygenerowane informacje wskazujące na stopień niedostosowania się Odbiorcy do wprowadzonych w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r. ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w odniesieniu do punktu poboru energii elektrycznej zlokalizowanego w C., ul. (...). /k. 3-4 akt adm./

W wyniku analizy ww. dokumentów Prezes URE powziął uzasadnione podejrzenie, że Odbiorca, we wskazanym obiekcie Odbiorcy, nie dostosował się do wprowadzonych w dniach 10 - 31 sierpnia 2015 r. ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, co może skutkować wymierzeniem kary pieniężnej, o której mowa jest w art. 56 ust 1 pkt 3a ustawy - Prawo energetyczne. /k. 1-2, k. 3-4, k. 26-27akt adm./

W początkowym okresie wprowadzenia ograniczeń przez (...), od godz. 11.00 do 15.00 w dniu 10 sierpnia 2015 r. oraz od godz. 11.00 do 13.00 w dniu 11 sierpnia 2015 r. u Odbiorcy wystąpiły przekroczenia dopuszczalnego poboru mocy wprowadzonego w planie ograniczeń. Z punktu poboru zasilania jest cała Uczelnia - Wydziały, Miejskie (...), akademiki, ciepłownia, (...) Centrum (...), Rektorat i Administracja. Był to okres rekrutacji studentów i upałów, starano się zminimalizować pobór mocy do mocy bezpiecznej. /k. 6 akt adm./

Wartość przekroczenia przez Odbiorcę dopuszczalnego poboru mocy w poszczególnych dniach wynosiła:

1.  10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,30483 (MW w godzinie);

2.  11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,12 (MW w godzinie). /k. 3-4 akt adm.

Od dnia 11 sierpnia 2015 r., od godz. 24.00 do 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24.00 Politechnika (...) dostosowała się do ograniczeń i nie przekroczyła wartości dopuszczalnego poboru mocy. /k. 6 akt adm./

Przychody (przychody netto ze sprzedaży i pozostałe przychody operacyjne) Politechniki (...) osiągnięte w roku podatkowym 2015, wyniosły (...)zł. /k. 7v akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane. Powód nie kwestionował w odwołaniu faktu naruszenia obowiązku stosowania się do ograniczeń.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 Pe w przypadku wystąpienia zagrożeń wymienionych w tym przepisie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części mogą być wprowadzone na czas oznaczony ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła. Szczegółowe zasady i tryb wprowadzania ograniczeń w dostawach i poborze energii elektrycznej zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Rozporządzenie w sprawie ograniczeń). W myśl § 3 ust. 4 pkt 2d Rozporządzenia ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej nie mogą powodować zakłóceń w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zadań w zakresie edukacji. W odpowiedzi na odwołanie Prezes URE wskazał jednak, że przepisy § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie ograniczeń mają zastosowanie na etapie ustalania kręgu podmiotów objętych obowiązkiem dostosowania się do wprowadzonych ograniczeń i stanowią wytyczne w procesie przygotowywania planu ograniczeń, co znajduje potwierdzenie w treści § 9 tego Rozporządzenia. Z okoliczności sprawy wynika, że na etapie ustalania oraz po doręczeniu Odbiorcy Planu wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na okres od dnia 1 września 2014 r. do dnia 31 sierpnia 2015 r. przekazanego Uczelni przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego pismem z dnia 31 lipca 2014 r. znak: (...) Politechnika (...) jako Odbiorca nie kwestionowała zasadności otrzymanego planu oraz wielkości dopuszczalnych poziomów poboru mocy w poszczególnych stopniach ograniczeń uwzględnionych w planie wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na ustalony w nim okres. Odbiorca nie występował też do (...) o zmianę poziomu mocy bezpiecznej. Ustalony dla powoda plan wprowadzenia ograniczeń nie był aktualizowany. Z powyższego wynika, iż przedstawione w odwołaniu stanowisko, że z uwagi na treść § 3 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie ograniczeń Politechnika (...) powinna być zwolniona z obowiązku stosowania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej jest błędne i nie ma wpływu na ocenę zaskarżonej decyzji.

Powód podnosił również w odwołaniu, iż zgodnie z decyzją Prezesa URE z dnia 25 stycznia 2016 r. nr D. (...)(8) (...) zmieniającą decyzję z dnia 28 lipca 2015 r. od września 2015 r. Odbiorca jest zwolniony z obowiązku stosowania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. Odnośnie tej okoliczności wskazać należało, iż z treści przedstawionego w odwołaniu pisma OSD z dnia 12 lutego 2016 r., w którym mowa o powołanej decyzji Prezesa URE (k. 13) wynika, że dotyczy ona Planu ograniczeń i zwolnienia w okresie od września 2015 r. do sierpnia 2016 r., czyli nie odnosi się do okresu objętego zakresem przedmiotowym zaskarżonej decyzji. Wobec tego również ten argument powoda nie zasługiwał na uwzględnienie.

Z informacji zamieszczonej w odwołaniu wynika, że wielkość mocy umownej została ustalona dla powoda w wysokości 1560 kW. Ponadto Uczelnia nie należy do grupy podmiotów wymienionym w § 6 ust. 1 pkt 1-6 Rozporządzenie w sprawie ograniczeń. Powód nie był więc również objęty ochroną przed wprowadzonymi ograniczeniami w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, na podstawie § 6 Rozporządzenia.

Okoliczność, że Politechnika (...) w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r. nie dostosowała się do wprowadzonych przez (...) S.A., w związku ze stwierdzeniem wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu art. 3 pkt 16d Pe, na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 Pe od godziny 10 00 w dniu 10 sierpnia 2015 r., ograniczeń w poborze energii elektrycznej nie była w odwołaniu kwestionowana. W wyniku stwierdzenia powyższego naruszenia Prezes URE uprawniony był do nałożenia na powoda kary pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a Pe. W ocenie Sądu przy ustalaniu wysokości nałożonej decyzją kary pieniężnej Prezes URE prawidłowo uwzględnił określone w art. 56 ust. 6 Pe dyrektywy wymiaru kary, takie jak stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz możliwości finansowe powoda. Nałożona decyzją kara pieniężna mieści się w granicach ustawowych i nie została ustalona na poziomie wygórowanym. Z uwagi na charakter stwierdzonego naruszenia oraz brak spełnienia określonej w art. 56 ust. 6a Pe przesłanki znikomej szkodliwości czynu w sprawie nie było możliwości odstąpienia od wymierzenia kary.

W związku z powyższym stwierdzić należało, iż w sprawie brak podstaw prawnych do uchylenia zaskarżonej decyzji zgodnie z żądaniem odwołania.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności Sąd Okręgowy, wobec braku podstaw do uwzględnienia oddalił odwołanie, jako bezzasadne - art. 479 53 § 1 k.p.c.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na zasadzie art. 98 k.p.c. stosownie do wyniku sporu, ustalając wysokość należnych pozwanemu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 720 zł, na podstawie § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w brzmieniu obowiązującym po 27 października 2016 r.

SSO Witold Rękosiewicz

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Wioleta Żochowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację:  Witold Rękosiewicz
Data wytworzenia informacji: