XIV Pa 177/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Warszawie z 2025-09-09
Sygnatura akt XIV Pa 177/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Warszawa, dnia 30 czerwca 2025 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie XIV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:
Przewodniczący:Sędzia Anna Rzepkowska-Żuk
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Górczak
po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2025 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa A. J., E. H., A. K., K. W. (1)
przeciwko Instytutowi (...) w W.
o ukształtowanie wynagrodzenia, odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 11 czerwca 2024 r., sygn. akt VII P 697/23
1. oddala apelację,
2. zasądza od Instytutu (...) w W. na rzecz A. J., E. H., A. K., K. W. (1) po 1.350,00 zł (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego w instancji odwoławczej.
Sędzia Anna Rzepkowska-Żuk
Sygn. akt XIV Pa 177/24
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 5 lipca 2023 roku skierowanym przeciwko Instytutowi (...) w W. powódka A. J. wniosła o ustalenie treści umowy o pracę z dnia 1 czerwca 2008 roku zawartej pomiędzy nią, a Kierownikiem Instytutu prof. dr hab. med. K. W. (2) w W. na stanowisku pielęgniarki w pełnym wymiarze godzin pracy poprzez ustalenie wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 7.304.66 złotych, ustalenie premii regulaminowej - 5% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 365.33 złotych i ustalenie dodatku za wysługę lat - 20% wy nagrodzenia zasadniczego na kwotę 1.460.93 złotych oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 22.929.84 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pozwu do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.
Pismem z dnia 1 sierpnia 2023 roku powódka A. J. dokonała modyfikacji powództwa w ten sposób, że cofnęła swój pozew w zakresie pkt 1). tj. co do ukształtowania wysokości wynagrodzenia, przy czym podtrzymała swoje roszczenie w zakresie pkt 2), tj. o zasądzenie kwoty 22.929.84 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty.
W odpowiedzi na pozew pozwany Instytutowi (...) w W. nie uznał powództwa A. J. i wniósł o jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.
Pozwem z dnia 6 lipca 2023 roku (data stempla pocztowego k.19 akt sprawy VII P 701/23) skierowanym przeciwko Instytutowi (...) w W. powódka A. K. wniosła o ustalenie treści umowy o pracę z dnia 31 października 2019 roku zawartej pomiędzy nią, a Dyrektorem Instytutu prof. dr hab. n. med. E. M. w W. na stanowisku pielęgniarki w pełnym wymiarze czasu pracy poprzez ustalenie wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 7.304.66 złotych, ustalenie premii regulaminowej - 5% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 365.33 złotych i ustalenie dodatku za wysługę lat - 20% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 1.460.93 złotych oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 22.929.84 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pozwu do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.
Pismem z dnia 1 sierpnia 2023 roku powódka A. K. dokonała modyfikacji powództwa w ten sposób, że cofnęła swój pozew' w zakresie pkt 1). tj. co do ukształtowania wysokości wynagrodzenia, przy czym podtrzymała swoje roszczenie w zakresie pkt 2). tj. o zasądzenie kwoty 22.929.84 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pozwu do dnia zapłaty.
W odpowiedzi na pozew pozwany Instytutowi (...) w W., nie uznał powództwa A. K. i wniósł jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w' tym kosztów' zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.
Pozwem z dnia 5 lipca 2023 roku (data stempla pocztowego, k. 20 akt sprawy VII P 698/23) skierowanym przeciwko Instytutowi (...) w W. powódka K. W. (1) wniosła o ustalenie treści umowy o pracę z dnia 2 lutego 2015 roku zawartej pomiędzy nią, a Dyrektorem Instytutu prof. dr hab. n. med. K. W. (2) w W. na stanowisku pielęgniarki w pełnym wymiarze godzin pracy poprzez ustalenie wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 7.304.66 złotych, ustalenie premii regulaminowej - 5% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 365.33 złotych i ustalenie dodatku za wysługę lat - 8% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 584,37 złotych oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 20.728.56 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w’ zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pozwu do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowy mi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.
Pismem z dnia 1 sierpnia 2023 roku powódka K. W. (1) dokonała modyfikacji powództwa w ten sposób, że cofnęła swój pozew w zakresie pkt 1). tj. co do ukształtowania wysokości wynagrodzenia, przy czym podtrzymała swoje roszczenie w zakresie pkt 2). tj. o zasądzenie kwoty 20.728.56 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pozwu do dnia zapłaty .
W odpowiedzi na pozew pozwany Instytutowi (...) w W. nie uznał powództwa K. W. (1) i wniósł jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia .
Pozwem z dnia 5 lipca 2023 r. (data stempla pocztowego, k. 17v akt sprawy VII P 699/23) skierowanym przeciwko Instytutowi (...) w W. powódka E. H. wniosła o ustalenie treści umowy o pracę z dnia 1 lutego 2015 roku zawartej pomiędzy nią, a Dyrektorem Instytutu prof. dr hab. n. med. K. W. (2) w W. na stanowisku pielęgniarki w pełnym wymiarze godzin pracy poprzez ustalenie wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 7.304.66 złotych, ustalenie premii regulaminowej - 5% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 365.33 złotych i ustalenie dodatku za wysługę lat - 20% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 1.460,93 złotych oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 26.327.94 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pozwu do dnia zapłaty. Powódka wniosła także o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowy mi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty.
Pismem z dnia 1 sierpnia 2023 roku powódka E. H. dokonała modyfikacji powództwa w ten sposób, że cofnęła swój pozew w zakresie pkt 1). tj. co do ukształtowania wysokości wynagrodzenia, przy czym podtrzymała swoje roszczenie w zakresie pkt 2). tj. o zasądzenie kwoty 26.327.94 złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu za okres od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia doręczenia pozwanemu odpisu niniejszego pozwu do dnia zapłaty.
W odpowiedzi na pozew pozwany Instytutowi (...) w W. nie uznał powództwa K. W. (1) i wniósł jego oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.
W toku dalszego postępowania strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Wyrokiem z dnia 11 czerwca 2024 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie – Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w punkcie 1 zasądził a od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki A. J. kwotę 22 929. 84 ( dwadzieścia dwa tysiące dziewięćset dwadzieścia dziewięć i 84/100 ) złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 września 2023 r. do dnia zapłaty; w punkcie 2 zasądził od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki A. J. kwotę 2700 ( dwa tysiące siedemset ) złotych tytułem zwrotu kosztów' procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty; w punkcie 3 wyrokowi w pkt. l nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 11769,41 ( jedenaście tysięcy siedemset sześćdziesiąt dziewięć i 41/100) złotych; w punkcie 4 zasądził od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki E. H. kwotę 26 327. 94 ( dwadzieścia sześć tysięcy trzysta dwadzieścia siedem i 94/100) złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 września 2023 r. do dnia zapłaty; w punkcie 5 zasądził od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki E. H. kwotę 2700 ( dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty; w punkcie 6 wyrokowi w pkt.4 nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 11343.28 ( jedenaście tysięcy trzysta czterdzieści trzy i 28/100) złotych; w punkcie 7 zasądził od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki A. K. kwotę 22 929. 84 ( dwadzieścia dwa tysiące dziewięćset dwadzieścia dziewięć i 84/100) złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 września 2023 r. do dnia zapłaty; w punkcie 8 zasądził od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki A. K. kwotę 2700 ( dwa tysiące siedemset ) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty; w punkcie 9 wyrokowi w pkt. 7 nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 9421.06 ( dziewięć tysięcy czterysta dwadzieścia jeden i 06/100) złotych; w punkcie 10 zasądził od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki K. W. (1) kwotę 20 728. 56 (dwadzieścia tysięcy siedemset dwadzieścia osiem i 56/100) złotych tytułem odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 września 2023 r. do dnia zapłaty; w punkcie 11 zasądził od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz powódki K. W. (1) kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty; w punkcie 12 wyrokowi w pkt. 10 nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 12 385.11 (dwanaście tysięcy trzysta osiemdziesiąt pięć i 11/100) złotych: w punkcie 13 umorzył postępowanie w zakresie roszczeń A. J., E. H., A. K. i K. W. (1) o ukształtowanie wynagrodzenia; w punkcie 14 nakazał pobrać od pozwanego Instytutu (...) w W. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie kwotę 4646 (cztery tysiące sześćset czterdzieści sześć) złotych tytułem opłaty od pozwu.
Powyższe rozstrzygniecie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych:
A. J. w okresie od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku była zatrudniona na stanowisku pielęgniarki specjalistki na oddziale intensywnej opieki hematologicznej w Instytucie (...) w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej w dniu 1 czerwca 2008 roku w pełnym wymiarze godzin czasu pracy. A. J. w 2011 roku ukończyła studia na (...) Uniwersytecie Medycznym i uzyskała tytuł licencjata pielęgniarstwa. W 2018 roku A. J. uzyskała specjalizację z dziedziny pielęgniarstwa onkologicznego zorganizowaną przez (...) Okręgową Izbę (...). W dniu 4 kwietnia 2024 roku A. J. złożyła egzamin dyplomowy i uzyskała tytuł magister pielęgniarstwa ze specjalizacją onkologiczną.
A. K. w okresie od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku była zatrudniona na stanowisku pielęgniarki specjalistki na oddziale intensywnej opieki hematologicznej w’ Instytucie (...) w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej w dniu 31 października 2019 roku w pełnym wymiarze godzin czasu pracy. A. K. od 2010 roku posiada tytuł licencjata, od lipca 2023 roku posiada tytuł magistra, a od 2017 roku specjalizację.
K. W. (1) w okresie od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku była ” zatrudniona na stanowisku pielęgniarki na oddziale intensywnej opieki hematologicznej w Instytucie (...) w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartej w dniu 6 lutego 2015 roku w pełnym wymiarze godzin czasu pracy. K. W. (1) od 2015 roku posiada tytuł magistra pielęgniarstwa. Od maja 2024 roku posiada specjalizację z pielęgniarstwa zachowawczego.
E. H. w okresie od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku była zatrudniona na stanowisku pielęgniarki na oddziale hematologii układu chłonnego w Instytucie (...) w W. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony zawartejw dniu 2 sierpnia 1999 roku w pełnym wymiarze godzin czasu pracy. E. H. posiada średnie wykształcenie pielęgniarskie. Nie posiada specjalizacji onkologicznej. Posiada kurs kwalifikacyjny.
W dniu 29 czerwca 2022 roku, wskutek zmiany treści załącznika do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych, dokonano zmiany przy należności poszczególnych stanowisk do grup zawodowych według kwalifikacji wymaganych na zajmowanym stanowisku oraz współczynnika pracy. Zgodnie z treścią tego załącznika doszło do wzrostu najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony w pkt 1. 3 i 4 ww. załącznika z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją, pielęgniarki z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa albo położnej z tytułem magister położnictwa z wymaganą specjalizacją w dziedzinie pielęgniarstwa lub w dziedzinie mającej zastosowanie w- ochronie zdrowia (2 grupa zawodowa) oraz pracownika wykonującego zawód medyczny inny niż określony w pkt 1 -4 ww. załącznika z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomic magisterskim; pielęgniarki, położnej z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją, albo pielęgniarki, położnej ze średnim wykształceniem i specjalizacją (5 grupa zawodowa). Dla pracownika zakwalifikowanego do 2 grupy zawodowej określonej w w'w. załączniku przewidziano współczynnik pracy w wysokości 1,29. Zgodnie z tym przeliczeniem zmiana ta doprowadziła do wzrostu najniższego wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zaliczanych do 2 grupy zawodowej do kwoty 7.304.66 złotych. Natomiast dla pracownika zakwalifikowanego do 5 grupy zawodowej określonej w ww. załączniku przewidziano współczynnik pracy w wysokości 1.02. Zgodnie z tym przeliczeniem, zmiana ta doprowadziła do wzrostu najniższego wynagrodzenia zasadniczego dla pracowników zaliczanych do 5 grupy zawodowej do kwoty 5.776.00 złotych.
Wobec powyższego, w dniu 14 lipca 2022 roku Instytut (...), reprezentowany przez dyrektora prof. dr hab. n. mcd. E. M. zawarł z A. J.. A. K.. K. W. (1) oraz E. H. porozumienie zmieniające umowę o pracę, w którym uzgodniono, że wraz z dniem 1 lipca 2022 roku obowiązywać będą nowe warunki umowy o pracę. Ustalono miesięczną stawkę wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 5.776.00 złotych, premię regulaminową w wysokości 5% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 288.80 złotych, dodatek za wysługę lat w wysokości 20% wynagrodzenia zasadniczego na kwotę 1.155.20 złotych i dodatek funkcyjny w wysokości 0% wynagrodzenia zasadniczego w wysokości 0 złotych. Ponadto ustalono, że stanowisko pracy A. J.. A. K.. K. W. (1) oraz E. H. zalicza się do 5 grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy z dnia 8 czerwca 2017 roku o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Pozostałe warunki pracy i płacy nie uległy zmianie.
Celem stanowiska A. J. i A. K. (jako pielęgniarek specjalistek) oraz K. W. (1) i E. H. (jako pielęgniarek), wobec których wymaga się kwalifikacji w postaci dyplomu pielęgniarki oraz prawa wykonywania zawodu pielęgniarki jest realizacja usług medycznych związanych z przywracaniem zdrowia oraz, świadczenie opieki pielęgnacyjnej w oparciu o przyjęte standardy i procedury. Do zakresu ich zadań należy m.in. ustalanie rozpoznania pielęgniarskiego na podstawie zebranego wywiadu, obserwacji pacjenta oraz innych uzyskanych informacji od personelu szpitala, nadzorowanie i planowanie opieki pielęgnacyjnej stosownie do stanu zdrowia pacjenta, dokonywanie diagnozy pielęgniarskiej i lekarskiej oraz ustalonego postępowania diagnostycznego i leczniczo-rehabilitacyjnego, stała kontrola działań i ocena wyników postępowania pielęgnacyjnego, opracowywanie strategii poprawy jakości w celu ciągłego doskonalenia procedur dotyczących opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem, wprowadzanie nowych pracowników' w zakres obowiązków oraz pełnienie funkcji opiekuna zajęć stażowych.
Osoby zatrudnione na stanowisku pielęgniarki na ww. oddziałach w Instytucie (...) wykonują tożsame zadania niezależnie od posiadanego przez nie wykształcenia. Katalog zadań, obowiązków i odpowiedzialności pielęgniarek posiadających tytuł magistra i specjalizację, a które zostały zakwalifikowane do 2 grupy zawodowej, zgodnie z ww; załącznikiem, jest jednakowy z katalogiem zadań, obowiązków i odpowiedzialności pielęgniarek posiadających tytuł licencjata i specjalizację, zakwalifikowanych do 5 grupy zawodowej, zgodnie z ww. załącznikiem. Przygotowanie się ww. osób do codziennych zadań, bez względu na posiadane wykształcenie i specjalizację, jest jednakowe. Każda pielęgniarka zatrudniona na stanowisku pielęgniarki specjalistki i pielęgniarki ma formalnie przydzielony ten sam zakres czynności, odpowiedzialności i uprawnień bez względu na posiadane wykształcenie i specjalizację. Praca wykonywana przez personel medyczny na tym stanowisku jest wykonywana na jednakowych warunkach, w pełnym wymiarze czasu pracy, a odpowiedzialność za wykonywaną pracę, przestrzeganie praw pacjenta, przepisów, procedur, instrukcji i zarządzeń przełożonych oraz za powierzone mienie przez pracodawcę jest jednakowa dla każdej pielęgniarki niezależnie od posiadanego przez nią wykształcenia i specjalizacji. Pomimo tego, jedynie pielęgniarki zakwalifikowane do 2 grupy zawodowej są uprawnione do wyższego wynagrodzenia ze względu na posiadany tytuł magistra i specjalizację. Posiadanie tytułu magistra i specjalizacji przez inne pielęgniarki nie wiąże się ani z szerszym zakresem obowiązków, czy wykonywanych zadań, ani z zakresem odpowiedzialności, a przekłada się jedynie na wysokość należnego wynagrodzenia. Ponadto, niezależnie od poziomu wykształcenia, w sytuacjach zagrożenia życia pacjenta wszystkie pielęgniarki w danym zespole wykonują te same czynności, korzystają z tej samej aparatury i urządzeń medycznych, podają te same leki, dokonują tego samego sposobu leczenia ran. Na oddziale intensywnej opieki hematologicznej oraz na oddziale hematologii układu chłonnego brak jest czynności zastrzeżonych do wykonania jedynie przez pielęgniarki posiadające tytuł magistra. Wszyscy pracownicy zatrudnieni na tym stanowisku pracy wykonują te same obowiązki. Wynika to z faktu, że specyfika tych oddziałów wiąże się z tym. że każde podanie leku musi być uprzednio skonsultowane z lekarzem. Pielęgniarki, nawet z tytułem magistra, nie mają uprawnień do podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących podawania leków pacjentom. Pomimo faktu, że pielęgniarka z tytułem magistra ma uprawnienia do podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących podania pacjentom pewnych kategorii leków, m.in. leków' przeciwbólowych i insuliny, wystawiania recept oraz decydowania o sposobie leczenia ran, to uprawnienia te nie mają zastosowania na tych oddziałach, są niedopuszczalne. Na oddziałach tych nie mają praktyk studenci.
Wykształcenie A. J., A. K.. K. W. (1) i E. H. uprawnia je do wykonywania wszelkich czynności wymaganych na stanowisku pielęgniarki lub pielęgniarki specjalistki kolejno na oddziale intensywnej opieki hematologicznej oraz na oddziale hematologii układu chłonnego Instytucie (...). Przełożeni pielęgniarek podczas ustalania grafików pracy nic uzależniają składu zespołu pielęgniarek danego dyżuru od ich wykształcenia ani specjalizacji. Nadto, A. J. oraz A. K., z uwagi na ich doświadczenie i wieloletni staż pracy uczestniczą również w prowadzeniu szkoleń dla nowych pracowników, którzy nie są uprawnieni do odbywania samodzielnych dyżurów', a którzy posiadają wykształcenie wyższe i specjalizację. A. J. i A. K. szkolą nowo zatrudnione osoby w celu wprowadzenia ich do zawodu pielęgniarki, a które pobierają od samego początku ich zatrudnienia, pomimo zajmowania tego samego stanowiska i wykonywanych zadań, wyższe wynagrodzenie tylko ze względu na fakt, że uzyskały one wykształcenie wyższe i posiadają specjalizację. A. J.. A. K., E. H. pomagają we wdrożeniu nowych pracowników na stanowisku pielęgniarki, udzielając im pomocy w codziennych czynnościach pracowniczych, które jednocześnie są zbieżne z zadaniami przez nie na co dzień wykonywanymi, a otrzymują za to niższe wynagrodzenie
Po uzyskaniu przez A. J. w kwietniu 2024 roku tytułu magistra pielęgniarstwa ze specjalizacją onkologiczną zakres jej obowiązków nie uległ zmianie. Wykonuje ona niezmiennie te same czynności, co przed uzyskaniem tytułu magistra.
Wysokość wynagrodzenia pielęgniarek z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją oraz pielęgniarek z tytułem zawodowym magister pielęgniarstwa wynosiła w okresie od lipca 2022 r. do czerwca 2023 r. 7.304.66 złotych, natomiast wynagrodzenie pielęgniarek z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i pielęgniarek z wymaganym wyższym wykształceniem (studia I stopnia) i specjalizacją albo pielęgniarki ze średnim wykształceniem i specjalizacją 5.776 złotych. Różnica między wysokością ww. wynagrodzeń zasadniczych wynosi 1.528.66 złotych.
Miesięczne wynagrodzenie A. (...).J. w związku z zatrudnieniem w Instytucie (...) obliczone jak ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiło 11.769.41 złotych brutto. .
Miesięczne wynagrodzenie A. K. w związku z zatrudnieniem w Instytucie (...) obliczone jak ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiło 9.421.06 złotych brutto.
Miesięczne wynagrodzenie K. W. (1) w związku z zatrudnieniem w Instytucie ~ (...) obliczone jak ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiło 12.385.11 złotych brutto.
Miesięczne wynagrodzenie E. H. w związku z zatrudnieniem w Instytucie (...) obliczone jak ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wynosiło 11.343.28 złotych brutto.
Powyższy stan faktyczny Sąd Rejonowy ustalił na podstawie: zeznań powódek A. J., A. K., K. W. (1) i E. H., świadków B. W. i B. C.. dokumentów złożonych do akt sprawy.
Sąd Rejonowy uznał za w pełni wiarygodne dokumenty zgromadzone w aktach sprawy. Dokumenty te nic noszą żadnych śladów podrobienia ani przerobienia, a same strony nic kwestionowały ich prawdziwości. Sąd I instancji uznał za wiarygodne zeznania powódek A. J.. A. K.. K. W. (1) i E. H. oraz świadków B. W.. B. K. i B. C.. Zeznania te korelowały z zebranym w- sprawie materiale dowodowym, który' sąd uznał za wiary godny, w szczególności ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją, aktami osobowymi powódek oraz między sobą. Były one logiczne, wewnętrznie spójne i nic zawierały sprzeczności. Sąd Rejonowy podkreślił, że chociaż zeznania B. W.! i B. K. mogą początkowo sugerować, że zakres obowiązków pielęgniarek na ww. oddziałach jest uzależniony od stopnia wykształcenia i posiadanej specjalizacji, to po głębszej analizie, zeznania te nie stoją w sprzeczności z resztą zgromadzonego materiału dowodowego i uznanego w sprawie za wiarygodny, w szczególności z zeznaniami powódek. Co prawda, pielęgniarka z tytułem magistra może podejmować w pewnych kategoriach samodzielne decyzje, m.in. w zakresie podawania leków przeciwbólowych lub insuliny, decydować o sposobie leczenia ran. wystawiania recept, jednakże ze względu na specyfikę oddziału intensywnej opieki hematologicznej oraz hematologii układu chłonnego, na których pracują powódki, samodzielność ta jest wyłączona i niedopuszczalna. Decyzje w tym zakresie podejmuje lekarz. Oznacza to, że zeznania B. W. pozostają wiarygodne, jednakże w tym zakresie pozostają one niepełne. Właściwe ustalenie specyfiki oddziału było natomiast możliwe dzięki zeznaniom powódek, które ze względu swoje doświadczenie zawodowe posiadają pełny, wiarygodny i rzeczywisty obraz przysługujących pielęgniarkom uprawnień na ww. oddziałach. Sąd nie dał wiary zeznaniom jedynie w zakresie, w którym wskazały one, że osobami wdrażającymi nowe osoby do kadry pielęgniarskiej są jedynie osoby posiadające tytuł magistra, gdyż powódki jednoznacznie potwierdziły, że również one brały udział we wdrażaniu nowych pracowników, a sąd nie miał żadnych wątpliwości co do wiarygodności podniesionych twierdzeń powódek.
Sąd Rejonowy uznał, że powództwa zasługiwały na uwzględnienie w całości, w zakresie w jakim były popierane przed zamknięciem rozprawy.
Zgodnie z treścią art. 11 2 k.p. pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. Stosownie zaś do brzmienia art. 18 3c k.p. pracownicy mają prawo do jednakowego wy nagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Wynagrodzenie to obejmuje wszystkie składniki wynagrodzenia, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z. pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej formie niż pieniężna. Ustawodawca wskazuje, że pracami o jednakowej wartości są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku.
Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe w ocenie Sądu Rejonowego w sposób niebudzący wątpliwości wykazało, że w okresie od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku pielęgniarki zatrudnione na oddziale intensywnej opieki hematologicznej oraz oddziale hematologii układu chłonnego wykonywały jednakową pracę na stanowisku pielęgniarki ww. oddziałów niezależnie od posiadanego wykształcenia i specjalizacji. Ze względu na specyfikę panującą na ww. oddziałach zakres czynności, odpowiedzialności i uprawnień jest jednakowy dla każdej pielęgniarki tam zatrudnionej niezależnie od posiadanego wykształcenia i specjalizacji. Pielęgniarkom zatrudnionym na ww. oddziałach nie przysługują żadne samodzielne uprawnienia, nawet mimo posiadania tytułu magistra i specjalizacji. Oznacza to. że pomimo faktu, że pielęgniarka z tytułem magistra ma uprawnienia do podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących podania pacjentom pewnych kategorii leków, m.in. leków przeciwbólowych i insuliny, wystawiania recept oraz decydowania o sposobie leczenia ran. to uprawnienia te nie mają zastosowania na tych oddziałach, a są wręcz niedopuszczalne. Każde podanie leku na ww. oddziałach musi być uprzednio skonsultowane z lekarzem. Pielęgniarki, nawet z tytułem magistra, nie mają uprawnień do podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących podawania leków pacjentom.
Zważając na powyższe, Sąd Rejonowy przyjął, że na oddziale intensywnej opieki hematologicznej oraz na oddziale hematologii układu chłonnego brak jest czynności zastrzeżonych do wykonania jedynie przez pielęgniarki posiadające tytuł magistra. Oznacza to. że wszystko pielęgniarki na ww. oddziałach wykonują te same obowiązki. Ponadto, niezależnie od poziomu wykształcenia, w sytuacjach zagrożenia życia pacjenta wszystkie pielęgniarki w danym zespole wykonują te same czynności, korzystają z tej samej aparatury i urządzeń medycznych, podają te same leki, dokonują tego samego sposobu leczenia ran. Sytuacja ta uwarunkowana jest specyfiką ww. oddziałów oraz wyklucza jakąkolwiek samodzielność pielęgniarek, bowiem decyzje w ww. zakresie podejmuje jedynie lekarz, który zleca im wykonanie konkretnych czynności.
Wobec powyższego Sąd I instancji uznał, że praca wykonywana przez personel medyczny na ww. stanowisku jest wykonywana na jednakowych warunkach, w pełnym wymiarze czasu pracy, a odpowiedzialność za wykonywaną pracę, przestrzeganie praw pacjenta, przepisów, procedur, instrukcji i zarządzeń przełożonych oraz za powierzone mienie przez pracodawcę jest jednakowa dla każdej pielęgniarki niezależnie od posiadanego przez nią wykształcenia i specjalizacji.
Z tego względu, Sąd Rejonowy przyjął, że mimo wykonywania jednakowej pracy ww. pracownicy nie otrzymują należnego im jednakowego wynagrodzenia w zamian za pracę na danym stanowisku pielęgniarki na ww. oddziałach. Ze względu na okrojony zakres obowiązków' pracowniczych, wynikający ze specyfiki ww. oddziałów', nie ma podstaw do przyjęcia, aby w danej sytuacji można by uznać za dopuszczalne zasadne różnicowanie praw pracowników. Jak wy kazano wyżej, pracownicy ci nie pełnią odmiennych obowiązków, a zatem ich sytuacja prawna nie powinna być różnicowana ze względu na odmienności wynikające z posiadanego stopnia wykształcenia i specjalizacji. Rygorystyczne założenia, będące podstawą funkcjonowania ww. udziałów, wykluczają przyjęcie, że sam fakt wyższego, wykształcenia i posiadanej specjalizacji przekłada się na zasadne podwyższenie wynagrodzenia za pracę pracownikom posiadających tytuł magistra i specjalizację, bowiem uprawnienia przysługujące z tytułu posiadania wykształcenia wyższego i specjalizacji nie mają w rzeczywistości przełożenia na zakres obowiązków na ww. oddziałach.
W ocenie Sądu Rejonowego przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało jakichkolwiek podstaw do uznania, że poziom wykształcenia powódek przekładał się w jakikolwiek sposób na niższą jakość świadczonej przez nich pracy w porównaniu do pracowników lepiej wynagradzanych.
Z tego powodu fakt otrzymywania jedynie przez pielęgniarki należące do 2 grupy zawodowej wyższego wynagrodzenia ze względu na posiadany tytuł magistra i specjalizację stanowi przejaw nierówne traktowania. Jak wykazano wyżej, posiadanie tytułu magistra i specjalizacji przez inne pielęgniarki nie wiąże się ani z szerszym zakresem obowiązków, czy wykonywanych zadań, ani z zakresem odpowiedzialności, a przekłada się wyłącznie na wysokość należnego wynagrodzenia, działając tym samym na niekorzyść pielęgniarek posiadający jedynie niższe wykształcenie.
Ciężar dowodu, że zróżnicowanie wynagrodzenia między pracownikami świadczącymi jednakową pracę uzasadnione jest odmiennościami wynikającymi z cech osobistych pracowników (ich predyspozycji) i różnic w wykonywaniu pracy (dyferencjacja) obciąża pracodawcę. W ocenie Sądu I instancji pozwany, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, naruszył wobec powódek zasadę jednakowego wynagradzania za jednakową pracę. Powódki w okresie objętym żądaniem pozwów, mimo wykonywania tej samej pracy jak inne pielęgniarki o wyższym wykształceniu i posiadanej specjalizacji, otrzymywały od pozwanego znacznie niższe wynagrodzenie zasadnicze. Osoby zatrudnione na stanowisku pielęgniarki na ww. oddziałach w Instytucie (...) wykonują tożsame zadania niezależnie od posiadanego przez nie wykształcenia.
Wobec powyższego, Sąd I instancji wskazał, że brak jest podstaw do uznania, że posiadanie przez niektóre pielęgniarki tytułu magistra i specjalizacji na ww. oddziałach, ze względu na ich specyfikę, a w szczególności ze względu na brak samodzielności w zakresie uprawnień przysługujących im z tytułu posiadania ww. tytułu i specjalizacji, uzasadniały różnicowanie pielęgniarek na tym samym oddziale.
Oczywistym jest, że pracodawca nie jest bezwzględnie zobligowany do wypłacania identycznych wynagrodzeń osobom zatrudnionym na tym samym stanowisku pracy. Zgodną z prawem jest praktyka wprowadzania przez pracodawcę tzw. widełek płacowych przewidzianych dla określonego stanowiska pracy i różnicowania wynagrodzenia pracowników' zatrudnionych na takich samych stanowiskach i wykonujących jednakową pracę w oparciu o racjonalne kryteria takie jak: efektywność w pracy, kreatywność, kwalifikacje zawodowe, doświadczenie zawodowe. Jednakże, że względu na odrębność sposobu ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników' zatrudnionych w podmiotach leczniczych, nie sposób uznać, aby sytuacja ta miała miejsce w niniejszej sprawie. W szczególności dlatego, że powódki w niniejszej sprawie domagają się możliwie najniższego wynagrodzenia zasadniczego, a zatem nie domagają się kwoty wyższej niż minimalna, która powinna stanowić gwarancję, dla osób zatrudnionych na danym stanowisku. Dopiero w razie domagania się przez powódki wyższych kwot zasadnym byłoby badanie charakteru świadczonej pracy, odpowiedzialności, posiadanych kwalifikacjach, osobistych przymiotów powódek, ich zaangażowania w pracę lub jakiejkolwiek innej przyczyny uzasadniającej różną ocenę wartości świadczonej pracy.
Zgodnie z treścią art. 18 3d k.p. osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów.
Sąd I instancji powołał się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2023 roku (sygn. akt III PZP 1/23) w którym w uzasadnieniu uchwały wskazał, że przepis art. 18 3d k.p. ma zastosowanie do odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania (art. 11 2 k.p.).
Sąd Rejonowy ocenił, że pozwany naruszając zasadę równego traktowania w zatrudnieniu poprzez ukształtowanie w okresie objętym żądaniem pozwów poziomu wynagrodzenia zasadniczego powódek na znacznie niższym poziomie niż u pielęgniarek posiadających tytuł magistra i specjalizacji wyrządził szkodę majątkową. Przez cały okres objęty żądaniem pozwów tj. od dnia 1 lipca 2022 roku do dnia 30 czerwca 2023 roku r. (łącznie 12 miesięcy) pozwany wypłacił powódkom A. J. i A. K. wynagrodzenie zasadnicze niższe o 22.929.84 złotych. K. W. (1) o 20.728.56 złotych, a E. H. o 26.327.94 złotych od wynagrodzenia należnego im jako pracownikom zaliczonym do 2 grupy zawodowej zgodnie z ww. załącznikiem. Wobec powyższego ww. różnice w wynagrodzeniu zasadniczym należało zasądzić od pozwanego na rzecz każdej z powódek w podanej wyżej wysokości (pkt 1.4. 7. 10 wyroku)
Sąd Rejonowy jedynie na marginesie wskazał, że w innych wypowiedziach judykatury wskazuje się. że podstaw odpowiedzialności odszkodowawczej pracodawcy wobec pracownika co do którego naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, kształtując jego wynagrodzenie na poziomie niższym niż pracowników wykonujących taką samą pracę o tej samej jakości należy poszukiwać w art. 471 k.c. mającym zastosowanie na podstawie odesłania z art. 300 k.p (tak min. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 3 czerwca 2014 roku. sygn. akt III PK 126/13. publ. M. P. Pr 2014/10/256).
W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 12 września 2023 roku do dnia zapłaty, tj. od dnia następującego pod dniu doręczeniu pozwanemu odpisów pozwów - na podstawie art. 481 § 1 k.p.c. w zw . z art. 300 k.p.
Wobec skutecznego cofnięcia przez powódki powództw w zakresie roszczeń o ustalenie wysokości wynagrodzenia, Sąd I instancji na podstawie art. 355 k.p.c. umorzył postępowanie w tym zakresie (pkt 13 wyroku).
Sąd Rejonowy nadał rygor natychmiastowej wykonalności wyrokowi do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia powódek za pracę, opierając się o art. 477 2 § 1 k.p.c., który stanowi, że zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wy daniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika (pkt 3. 6. 9. 12 wy roku).
Sąd I instancji na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie kwotę 4.646 złotych łącznej tytułem opłaty od czterech pozwów; której powódki, jako pracownice wnoszące powództwa, nie miały obowiązku uiszczać (art. 96 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 35 ust. 1 ww. ustawy) (pkt 14 wyroku).
Apelację od powyższego wyroku złożył pozwany, zaskarżając go w części, ti. w zakresie pkt. 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12 i 14 wyroku i wnosząc o:
1.zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, a co za tym idzie zmianę postanowienia w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu za postępowanie przed sądem I instancji poprzez zasądzenie kosztów procesu od powódek na rzecz pozwanego;
2. o zasądzenie od powódek na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za czas po upływie tygodnia od dnia ogłoszenia orzeczenia do dnia zapłaty,
3. w przypadku rozstrzygnięcia na niekorzyść pozwanego, z ostrożności procesowej - o nieobciążanie pozwanego kosztami postępowania apelacyjnego, w tym kosztami zastępstwa procesowego na zasadzie art. 102 k.p.c.
Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił:
1.naruszenie przepisów prawa procesowego, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:
a) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez brak wszechstronnej analizy zgromadzonego materiału dowodowego mającego istotne znaczenie w sprawie oraz wyprowadzenie wniosków sprzecznych z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, w szczególności poprzez:
- •
-
błędne przyjęcie, że brak jest różnic w zakresach obowiązków pomiędzy pielęgniarkami z wykształceniem magisterskim i specjalizacją a pielęgniarkami z niższym poziomem wykształcenia podczas gdy zróżnicowanie tego rodzaju obowiązywało. Przytoczyć tu należy poszczególne zapisu z zakresu czynności: „wykonywanie zleceń lekarskich i powierzonych zadań zgodnie z posiadanymi kompetencjami”, „wykonywanie innych poleceń pielęgniarski oddziałowej nie objętych zakresem obowiązków, a nie wykraczającym poza zakres kompetencji pielęgniarki”, pełnienie zastępstw w innych komórkach organizacyjnych na terenie Instytutu zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami". Pracodawca ma możliwość polecenia najlepiej wykształconym pielęgniarkom obowiązków, których realizacji nie może wykonać pracownik z niższym poziomem wykształcenia. Co doprowadziło do przyjęcia przez Sąd, że doszło do naruszenie zasady równego traktowania, podczas gdy świadczona praca świadczona przez pielęgniarki zakwalifikowane do różnych grup nie ma charakteru jednakowej lub jednakowej wartości.
- •
-
Błędne przyjęcie, że specyfika oddziałów na których pracują powódki wyłącza zakres uprawnień pielęgniarek posiadających wykształcenie na poziomie II grupy i podejmowanie przez nie samodzielnych decyzji m.in. z zakresu podawania leków przeciwbólowych, insuliny, doboru leczenia ran jest niedopuszczalne.
- •
-
Pominięcie zeznań świadka B. W. w zakresie w jakim świadek wyjaśniał preferencje i potrzeby pracodawcy w zakresie kwalifikacji personelu, co doprowadziło do przyjęcia, iż poziom kwalifikacji zawodowych nie jest cechą różnicującą status pielęgniarek
2.naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:
a) art. 11 2 k.p. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, iż pracodawca naruszył zasadę równego traktowania pracowników poprzez przyznanie wyższego wynagrodzenia personelowi z wyższym poziomem kwalifikacji, .
b) art. 18 3c k.p. poprzez błędną wykładnię i uznanie, że u pracodawcy doszło do naruszenia prawa pracownika do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę oraz pracę o jednakowej jakości.
c) art. 18 3d k.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie przy rozstrzygnięciu przedmiotowego stanu faktycznego; pracodawca nie dopuścił się nierównego traktowania pracownika, ponieważ praca wykonywana przez pracowników z różnym poziomem wykształcenia nie była jednakowej wartości i zachodzą różnice w zakresach obowiązków.
d) art. 3 ust 1 ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych poprzez jego błędną wykładnię co doprowadziło do uznania, że Powódki ubiegają się o wyrównanie wynagrodzenia na poziomie minimalnego wynagrodzenia przewidzianego przez przepisy prawa dla zajmowanego stanowiska.
W odpowiedzi na apelację pełnomocnik powódek wniósł o oddalenie apelacji pozwanego w całości i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódek zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Sądem II instancji według norm przepisanych w wysokości dwukrotnej stawki minimalnej.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie wobec jej bezzasadności.
Podniesione w apelacji zarzuty są niezasadne, zaskarżony wyrok odpowiada prawu i jest adekwatny do ustalonego w sprawie stanu faktyczno-prawnego. Wbrew podniesionym w apelacji zarzutom, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o zebrany w sprawie i oceniony bez naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów materiał dowodowy; wyciągnął z nich logiczne i właściwe pod względem prawnym wnioski, a następnie w adekwatny do poczynionych ustaleń sposób zastosował obowiązujące przepisy prawa. Sąd Okręgowy przyjmuje te ustalenia za własne, a nadto podziela wywody prawne i ocenę zasadności powództwa przytoczoną w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, więc nie zachodzi potrzeba jej powtarzania (wyrok Sądu Najwyższego z 20 stycznia 2000r., sygn. akt I CKN 356/98 oraz wyrok z 5 listopada 1998r., sygn. I PKN 339/98).
W odniesieniu do zarzutów pozwanego dotyczących naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., wskazać należy, że Sąd Rejonowy ocenił wiarygodność i moc dowodów na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Sąd ten nie przekroczył ram swobodnej oceny dowodów, zakreślonych wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego oraz regułami logicznego myślenia. Sąd pierwszej instancji rozważył materiał dowodowy jako całość w sposób bezstronny i racjonalny. Powód nie wykazał w tym zakresie braku logiki w wysnuwaniu wniosków ze zgromadzonego materiału dowodowego, czy wnioskowania wbrew zasadom doświadczenia życiowego. Zwalczanie swobodnej oceny dowodów nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej, korzystnej dla skarżącego wersji zdarzeń, lecz konieczne jest - przy posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznymi - wykazanie, że wskazane w art. 233 § 1 k.p.c. kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wynik sprawy. W ocenie Sądu Okręgowego nie można przypisać Sądowi Rejonowemu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., ponieważ, nie zostały spełnione przesłanki, o których mowa wyżej. To, że strona pozwana inaczej oceniała okoliczności faktyczne, nie oznacza, że ocena sądu rejonowego dotknięta była błędem prowadzącym do zmiany wyroku. Odmienna ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego przedstawiona przez pozwanego nie jest wystarczająca do uznania, że sąd rejonowy dopuścił się obrazy przepisów postępowania, a jego ocena dowodów była dowolna.
Dowolny był przede wszystkim zarzut błędnego przyjęcia, że brak jest różnic w zakresach obowiązków pomiędzy pielęgniarkami z wykształceniem magisterskim i specjalizacją a pielęgniarkami z niższym poziomem wykształcenia, podczas gdy zróżnicowanie tego rodzaju obowiązywało. Na uzasadnienie tego zarzutu pozwany przytoczył poszczególne zapisy z zakresu czynności: „wykonywanie zleceń lekarskich i powierzonych zadań zgodnie z posiadanymi kompetencjami”, „wykonywanie innych poleceń pielęgniarski oddziałowej nie objętych zakresem obowiązków, a nie wykraczającym poza zakres kompetencji pielęgniarki”, „pełnienie zastępstw w innych komórkach organizacyjnych na terenie Instytutu zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami”. Rzecz jednak w tym, że dla oceny czy powódki i inne pielęgniarki wykonywały takie same obowiązki znaczenie miały obowiązki rzeczywiście wykonywane. To, że pozwany w pisemnym zakresie obowiązków nawiązywał do posiadanych kwalifikacji nie oznacza, że stosował w praktyce różnicowanie obowiązków pielęgniarek w zależności od posiadanego wykształcenia.
Podobnie należy odnieść się do zeznań świadka B. W., która wskazała, że pielęgniarki z tytułem magistra, w przeciwieństwie do powódek mogły podejmować w pewnych kategoriach samodzielne decyzje, m.in. w zakresie podawania leków przeciwbólowych lub insuliny, decydować o sposobie leczenia ran. wystawiania recept, jednakże ze względu na specyfikę oddziału intensywnej opieki hematologicznej oraz hematologii układu chłonnego, na których pracują powódki, samodzielność ta jest wyłączona i niedopuszczalna. Decyzje w tym zakresie podejmuje lekarz. Zatem w odniesieniu do faktycznie wykonywanych czynności pracowniczych, zeznania świadka nie potwierdzały różnicowania pielęgniarek.
Odnosząc się do zarzutów naruszenia prawa materialnego podnieść należy, iż w rozumieniu sformułowanej w art. 11 3 k.p. zasady niedyskryminacji, dyskryminację stanowi nierówne traktowanie wobec prawa pracowników, ze względu na odrębności, o których jest mowa w tym przepisie. Zasada równości wobec prawa (niedyskryminacji) oznacza innymi słowy zakaz gorszego traktowania pewnych osób lub grup z powodów uważanych za dyskryminujące. Jeżeli nierówność nie jest podyktowana tymi względami, wówczas w grę wchodzi naruszenie zasady równości praw pracowników pełniących jednakowo takie same obowiązki (art. 11 2 k.p.), a nie naruszenie zakazu dyskryminacji. Jeżeli natomiast pracownicy traktowani są nierówno w stosunku pracy ze względu na płeć, wiek, rasę, narodowość, przekonania itp., mimo iż wykonują jednakowo takie same obowiązki, wówczas jest to dyskryminacja w rozumieniu art.11 3 k.p.
Przepis art. 11 3 k.p. wyraża zasadę równych praw pracowników z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków, w tym prawa do równej płacy za równą pracę. Do kategorii podmiotów objętych tym przepisem należą więc pracownicy charakteryzujący się wspólną cechą istotną (relewantną), jaką jest jednakowe pełnienie takich samych obowiązków. Wynika z tego, że dopuszczalne jest różnicowanie praw pracowników, którzy bądź pełnią inne obowiązki, bądź takie same, ale niejednakowo.
Pracami o jednakowej wartości, są prace, których wykonywanie wymaga od pracowników porównywalnych kwalifikacji zawodowych, potwierdzonych dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach lub praktyką i doświadczeniem zawodowym, a także porównywalnej odpowiedzialności i wysiłku. Nie można mówić o nierównym traktowaniu pracowników, gdy istniejące rozbieżności będą mogły być uzasadnione istniejącymi obiektywnie przyczynami.
Bezpodstawna zatem jest ocena pozwanego, że Sąd Rejonowy błędnie przyjął, że doszło do naruszenie zasady równego traktowania, podczas gdy powódka nie wykazała, że pracodawca stosował zabronione kryteria - płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. Jak już wskazano, gdy dochodzi do różnicowania pracowników z uwzględnieniem wymienionych przez pozwanego kryteriów mamy do czynienia z dyskryminacją, a nie nierównym traktowaniem. Jeżeli nierówność nie jest podyktowana tymi względami, wówczas w grę wchodzi naruszenie zasady równości praw pracowników pełniących jednakowo takie same obowiązki (art. 11 2 k.p.).
Nie mogło zatem dojść do naruszenia art. 18 3d k.p. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie przy rozstrzygnięciu przedmiotowego stanu faktycznego, ponieważ pracodawca nie dopuścił się nierównego traktowania pracownika z uwagi na nieobiektywne czynniki wskazane w art. 18 3a § 1 (płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy). W niniejszej sprawie rozważana była bowiem kwestia nierównego traktowania, do którego jak wielokrotnie podkreślano, dochodzi bez względu na cechy, czynniki wskazane w art. 18 3a § 1 k.p.
Podkreślić należy, że jak wskazano wyżej, nierównym traktowaniem jest nieuzasadnione różnicowanie pracowników wykonujących takie same obowiązki, w taki sam sposób tj. wykonujących pracę o porównywalnej wartości. Takie nieuprawnione różnicowanie może mieć miejsce bez przyjęcia jakiegokolwiek kryterium, ale również gdy przyjęte kryterium jest nieobiektywne lub nieuzasadnione. Przyjęte przez pozwanego kryterium wykształcenia było właśnie kryterium nieuzasadnionym i dlatego doprowadziło do nierównego traktowania powódek. Nadmienić w tym miejscu trzeba, że wbrew twierdzeniom pozwanego, Sąd Rejonowy nie uznał, że kryterium wykształcenia jest kryterium dyskryminującym. Co więcej, nie ocenił również tego kryterium za niedopuszczalne kryterium różnicujące czy kryterium nieobiektywne. Sąd ten, po porównaniu obowiązków wykonywanych przez powódki i inne pielęgniarki zatrudnione na tym samym oddziale i jakości ich pracy, ocenił że wykształcenie różniące porównywane osoby nie ma wpływu na porównane wartości. Skoro wszystkie pielęgniarki, bez względu na to czy miały wyższe wykształcenie, czy nie, wykonywały takie same obowiązki, a ich praca była pozytywnie oceniana, niezasadne było różnicowanie ich ze względu na wykształcenie.
Sąd Okręgowy w pełni podziela argumentację prawną przedstawioną przez Sąd Rejonowy, która jest logiczna, a dokonana wykładnia przepisów prawnych prawidłowa, co czyni zarzuty pozwanego niezasadnymi.
Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł, jak w wyroku
O kosztach zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu na podstawie art. 98 § 1 i § 1 1 k.p.c. w związku z § 10 ust. 1 pkt 1 w związku z § 9 ust. 1 pkt 2 w związku z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2023r., poz. 1935).
Sędzia Anna Rzepkowska- Żuk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Anna Rzepkowska-Żuk
Data wytworzenia informacji: