Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 680/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie z dnia 20 kwietnia 2021 r, sygn. akt III K 867/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Prokurator na podstawie art. 425 § 1 i § 2 k.p.k., art. 444 k.p.k. zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonego T. B. (1) w całości.

Na podstawie art. 427 § 1 i § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. wyrokowi temu zarzucił:

I. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstawy do przypisania T. B. (2) sprawstwa i winy w zakresie zarzucanego mu czynu z art. 126b ustawy z dnia 6 września 2001 roku Prawo farmaceutyczne, podczas gdy prawidłowa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego, w tym protokołu Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego w W. z przeprowadzonej kontroli doraźnej u (...) sp. z o.o. prowadzącego aptekę ogólnodostępną oraz zeznań świadków, w szczególności A. S. oraz zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów prowadzi do stwierdzenia, iż oskarżony T. B. (2) dopuścił się zarzucanego mu czynu

II. Obrazę przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, a to art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego oskarżyciela publicznego, dotyczącego przesłuchania kierowników przychodni z uwagi na fakt, że okoliczność dlaczego apteka sprzedawała im leki nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, podczas gdy zdecydowana większość sprzedawanych wskazanym przychodniom leków należała do kategorii leków ratujących życie, które nie są używane w przychodniach, co wskazuje na fakt, że oskarżony miał świadomość iż sprzedaje leki hurtowni farmaceutycznej a nie przychodni.

☐ zasadny

☐ zasadne

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora nie jest zasadna.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się zarzucanego w niej uchybienia w postaci mogącego rzutować na treść rozstrzygnięcia błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i z tego też względu nie zasługuje na uwzględnienie sformułowany w środku odwoławczym wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Przypomnieć bowiem trzeba, że zarzut dotyczący uchybienia określonego w art. 438 pkt 3 k.p.k. można zasadnie podnosić jedynie wówczas, gdy trafność ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd I instancji z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowościom logicznego rozumowania. Nie może się on sprowadzać - jak ma to miejsce w przypadku wniesionej apelacji - do samej tylko ogólnikowej i jednostronnej polemiki z ustaleniami i wnioskami Sądu I instancji wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku. Zarzut taki wskazywać musi jakich konkretnych uchybień w zakresie wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania dopuścił się Sąd orzekający w ocenie materiału dowodowego. Patrząc obiektywnie na uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie sposób tymczasem dopatrzeć się naruszenia, które wynikałoby z niejasnej argumentacji, pobieżnej analizy poszczególnych problemów lub błędów wnioskowania. Sąd I instancji w sposób jasny, logiczny i wyczerpujący wyjaśnił na jakich oparł się dowodach i dlaczego odmówił wiary dowodom przeciwnym oraz dlaczego uznał, że w realiach rozpoznawanej sprawy brak podstaw do przyjęcia, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona strony podmiotowej czynu z art. 126b ustawy z dnia 6 września 2001 roku Prawo farmaceutyczne. Sąd I instancji przystępując do rozpoznania przedmiotowej sprawy uwzględnił wskazania Sądu Okręgowego zawarte przy uchyleniu wyroku do ponownego rozpoznania. Cały czas miał przy tym na względzie, że zarzut postawiony oskarżonemu dotyczył okresu od 23 lutego 2015 r. do 01 grudnia 2015 r., zaś T. B. (2) funkcję kierownika apteki ogólnodostępnej o nazwie (...) pełnił w okresie od 01 listopada 2014 r. do 31 maja 2015 r. Trafnie zwrócił przy tym uwagę, że na wydrukowanych fakturach znajdowały się komputerowo wygenerowane dane: „(...)”, a także, że dokumenty zapotrzebowania były opatrzone pieczątkami przychodni oraz pieczątkami i podpisami kierowników tych przychodni. Uwadze Sądu I instancji nie umknęło także, iż art. 126b Ustawy z dnia 06 września 2001 roku Prawo farmaceutyczne, penalizujący zbycie produktów leczniczych poza wskazanymi przez ustawę możliwościami, został wprowadzony Ustawą z dnia 09 kwietnia 2015 roku o zmianie ustawy - Prawo farmaceutyczne oraz niektórych innych ustaw, która to zaczęła obowiązywać 12 lipca 2015 roku. Oskarżonemu zostało zaś zarzucone popełnienie czynu w okresie od 23 lutego 2015 roku do 01 grudnia 2015 roku, zatem częściowo - w okresie od 23 lutego 2015 r. do 11 lipca 2015 roku - kiedy wymieniony wyżej zakaz nie miał mocy prawnej. W świetle powyższego słusznie Sąd I instancji skupił się na ustaleniu, czy oskarżony popełnił zarzucany mu czyn w okresie od 12 lipca 2015 roku do 01 grudnia 2015 roku. Następnie na stronach od 7 do 9 pisemnych motywów bardzo logicznie przedstawił argumenty, które doprowadziły do uniewinnienia oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu w tym m.in., że nie tylko oskarżony mógł mieć dostęp do komputera, że sprzedaż oraz wystawienie faktury to dwie odrębne czynności, że zbycie produktów leczniczych następowało na podstawie zapotrzebowania, a przede wszystkim, że w czasie zarzutu nie obowiązywał zakaz łączenia prowadzenia hurtowni farmaceutycznej oraz działalności leczniczej. Argumenty tam przedstawione Sąd Okręgowy w pełni popiera nie znajdując jakichkolwiek podstaw do ponownego przytaczania zawartych tam argumentów. Należy bowiem pamiętać, że o sposobie sporządzenia uzasadnienia przez Sąd odwoławczy decyduje sposób sporządzenia uzasadnienia przez Sąd I instancji. Gdy uzasadnienie jest kompleksowe i wyczerpujące, zawiera logiczny wywód, tak jak zostało sporządzone uzasadnienie w niniejszej sprawie wystarczającym jest odwołanie się do niego, co niniejszym też Sąd Okręgowy czyni i przyjmuje przedstawione rozważania jako własne.

W opozycji do tak sporządzonego uzasadnienia, prokurator w wywiedzionej apelacji skupia się na kwestii wystawiania faktur, pomijając przy tym, że jest to czynność wtórna, do dokonanej już sprzedaży a także, że ówczesna kierowniczka apteki była zainteresowana wynikiem postępowania. Z zeznań przesłuchanych świadków wynika, że oskarżony pomagał w aptece i zajmował się wystawianiem zaległych faktur oraz nie przebywał w niej często (wynika to z zeznań A. S.. Z kolei J. R., T. B. (2) widziała w aptece raz (k. 745). Z zeznań pracowników apteki (oprócz A. S.) wynika też, że odpowiedzialnymi do wystawiania faktur na podstawie zapotrzebowania byli magistrzy farmacji. W swoich wywodach prokurator pomija, że A. S. wyraźnie podała, że „faktury wystawiał ten kto był o to proszony, każdy pracownik mógł to robić. Również ci którzy byli technikami i innymi pracownikami. Wystawiał faktury ten kto miał czas”. To wskazuje na nieprawidłowości w funkcjonowaniu tej jednostki. W świetle powyższego nie dziwi, że jednocześnie świadek mota się w swoich zeznaniach odnośnie tego, czy pracownicy znali hasła innych, aby ostatecznie stwierdzić, że swojego hasła nikomu nie udostępniała, ale wie, że takie praktyki są stosowane.

Skarżący wskazuje nadto w apelacji na wymogi z art. 86a ust. 1 pkt 2 ustawy prawo farmaceutyczne dotyczące sprzedaży – ta możliwa wyłącznie na podstawie zapotrzebowania podmiotu wykonującego działalność leczniczą oraz na treść rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2002 roku, w sprawie wydawania z apteki produktów leczniczych i wyrobów medycznych (Dz. U. z dnia 5 listopada 2002 roku), gdzie wskazano, że osoba realizująca zapotrzebowanie na produkty lecznicze lub wyroby medyczne jest obowiązana przed ich wydaniem do:

1) sprawdzenia prawidłowości wystawienia zapotrzebowania;

2) umieszczenia na zapotrzebowaniu:

a) pieczątki apteki,

b) daty przyjęcia zapotrzebowania do realizacji,

c) daty realizacji zapotrzebowania,

d) swojego podpisu i pieczątki;

3) wystawienia faktury zgodnie z odrębnymi przepisami;

4) sprawdzenia, czy osoba, która zgłosiła się po odbiór produktów leczniczych lub wyrobów medycznych, została do tej czynności upoważniona w zapotrzebowaniu.

Spośród czynności, które należy wykonać skarżący zdaje się kwestionować przede wszystkim sposób wystawienia faktury przez oskarżonego. Należy jednak stwierdzić, że w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy jednoznacznie i prawidłowo określił, iż sprzedaż produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do przychodni była dopuszczalna, a ustawa nie wymienia w żadnym przepisie, jakie leki może nabyć przychodnia w aptece. Również świadek U. N. - radca prawny Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego w zeznaniach na rozprawie wskazała, iż przychodnie są uprawnione do zakupu leków w aptekach ogólnodostępnych. Dodatkowo jak wskazała na rozprawie jeśli są wystawione zapotrzebowania to przychodnia lekarska może kupować leki (k. 668). Z kolei po okazaniu jej faktur z k. 35 i 60 potwierdziła, że nabywca został wskazany, tym samym nie mogą być uznane za uzasadnione jej wątpliwości, co do tego, że trudno określić kto jest nabywcą. Natomiast wbrew stanowisku skarżącego nie było w przepisach prawa obowiązku podejmowania czynności, celem upewnienia się w takiej sytuacji kto był nabywcą i weryfikacji zapotrzebowania w sposób inny niż wskazany powyżej. Tego faktu prokurator zdaje się nie zauważać i poza swoim zainteresowaniem pozostawia pozostałą argumentację przedstawioną w pisemnych motywach wyroku. Dlatego też podniesiony zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mogący mieć wpływ na jego treść nie mógł zostać podzielony przez Sąd odwoławczy, albowiem nie zasługiwał on na uwzględnienie, gdyż nie odnosił się do wszystkich okoliczności, które należało mieć na względzie przy wyrokowaniu. W tym miejscu można jeszcze tylko dodać, że wnioski zawarte w protokole Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego w W. z przeprowadzonej kontroli doraźnej u (...) sp. z o.o. prowadzącego aptekę ogólnodostępną nie mogą automatycznie przesądzać o winie T. B. (2).

Drugi z zarzutów z podniesionych przez prokuratora dotyczy obrazy przepisów postępowania w postaci art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k., mającej wpływ na treść orzeczenia poprzez oddalenie wniosku dowodowego oskarżyciela publicznego, dotyczącego przesłuchania kierowników przychodni. W tym zakresie skarżący wskazał, iż prokurator na rozprawie w dniu 29 grudnia 2020 roku złożył wniosek o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania kierowników przychodni, do których były sprzedawane leki, na okoliczność dlaczego apteka sprzedawała im leki podlegające refundacji i ratujące życie. Na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2021 roku Sąd Rejonowy oddalił ten wniosek na podstawie art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k., z uwagi na fakt, iż okoliczność dlaczego apteka sprzedawała leki przychodniom nie ma znacznie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.
Według art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. oddala się wniosek dowodowy, jeżeli okoliczność, która ma być udowodniona, nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy albo jest już udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy. Złożony wniosek dowodowy dotyczył wykazania. dlaczego apteka sprzedawała przychodniom leki podlegające refundacji i ratujące życie. Słusznie zatem wniosek ten został oddalony, skoro powodem, dla którego leki te były sprzedawane były zapotrzebowania wystawiane przez kierowników tych przychodni, które dodajmy zawierały wszelkie wymagane prawem wymogi. Zatem ustalenie tej okoliczności nie wpływałoby na ocenę dowodów w rozpoznawanej przez Sąd orzekający sprawie. Stanowiska takiego nie można uznać za naruszającego regulację z art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. Dlatego też w pełni zarzut ten nie mógł być podzielony.

Na koniec już należy przychylić się do stanowiska obrońcy oskarżonego zaprezentowanego w odpowiedzi na apelację, że Urząd Prokuratorski z nieznanych przyczyn kompletnie ignoruje treść uzasadnienia wyroku Sądu I instancji. Sąd Rejonowy wyraźnie wskazał, iż oskarżony nie popełnił zarzucanego mu czynu, gdyż jego działanie nie mało charakteru czynu zabronionego. Sąd jednoznacznie i prawidłowo określił, iż sprzedaż produktów leczniczych z apteki ogólnodostępnej do przychodni była dopuszczalna, a ustawa nie wymienia w żadnym przepisie, jakie leki może nabyć przychodnia w aptece. Również świadek U. N. - radca prawny Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego (inicjator niniejszego postępowania) w zeznaniach na rozprawie wskazała, iż przychodnie są uprawnione do zakupu leków w aptekach ogólnodostępnych. Tego faktu prokurator zdaje się nie zauważać. Skoro sprzedaż produktów leczniczych z apteki do przychodni jest dopuszczalna, to Sąd I instancji prawidłowo uniewinnił oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

Z tych wszystkich przyczyn apelacja wywiedziona przez skarżącego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Wniosek

Wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania nie zasługiwał na uwzględnienie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność wniosków wynika z chybionych zarzutów odwoławczych podniesionych w apelacji prokuratora.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Nie potwierdziły się zarzuty podnoszone w apelacji prokuratora. Równocześnie Sąd Okręgowy nie stwierdził uchybień określonych w art. 439 k.p.k. i art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt II

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 632 pkt 2 k.p.k. w zakresie uniewinnienia oskarżonego koszty procesu ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS