Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 6 marca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Agnieszka Derejczyk

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2025 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku R. P.

z udziałem Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego

o udzielenie zgody

postanawia:

1.  Udzielić zgody na udostępnienie przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego informacji z protokołów kontroli przeprowadzonych wobec spółki (...) w lutym 2018 r. zawierających opis stwierdzonych nieprawidłowości oraz ostatecznych decyzji administracyjnych zawierających informacje stanowiące tajemnicę zawodową w zakresie, o który mowa w art. 19 ustawy z dnia 29.07.2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym.

2.  Pozostawić strony przy poniesionych kosztach.

Sygn. akt IV Ns 202/23

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 20 grudnia 2023 r. (data stempla pocztowego) R. P. wniósł o udzielenie zgody na udostępnienie przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego informacji z protokołów kontroli przeprowadzonych wobec spółki (...) w 2018 r. zawierających opis stwierdzonych nieprawidłowości oraz ostatecznych decyzji administracyjnych zawierających informacje stanowiące tajemnice zawodową w zakresie, o którym mowa w art. 19 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym, a także zasądzenia zwrotu kosztów procesu, wg. norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że wnioskodawca z uwagi na zakup obligacji poniósł szkodę związaną z zaniechaniem jakiego dopuścił się KNF oraz z w związku z brakiem nadzoru KNF, jakim było zapewnienie prawidłowego funkcjonowania rynku finansowego, jego stabilności, bezpieczeństwa, przejrzystości i zaufania do niego oraz ochrony uczestników tego rynku. Wobec czego wnioskodawca uważa, że za nabycie przez niego obligacji (...), ponosi odpowiedzialność nie tylko emitent, ale również UKNF. Wnioskodawca wskazał, że aby móc dochodzić dalszych swoich roszczeń niezbędne jest otrzymanie zgody na udostępnienie przez UKNF informacji z protokołów kontroli przeprowadzonych wobec spółki (...) w 2018 r.

W odpowiedzi na wniosek z dnia 15 lutego 2024 r. (data stempla pocztowego) Urząd Komisji Nadzoru Finansowego wniósł o oddalenie wniosku w całości a także o zasądzenie zwrotu kosztów procesu wg. norm przepisanych. Uczestnik postępowania wskazał, że przepis art. 19a u.n.r.k. nie ma służyć dochodzeniu roszczeń związanych z odpowiedzialnością za wykonanie władzy publicznej, ale służy ułatwieniu dochodzenia przez nieprofesjonalnych uczestników rynku kapitałowego roszczeń od podmiotów działających na tym rynku, a więc instytucji finansowych czyli (...) S.A. Zdaniem uczestnika wobec UKNF przepis ten jest niewykonalny ze względu na zaistnienie negatywnej przesłanki ustawowej, zgodnie z którą udostępnianie informacje nie mogą dotyczyć osób trzecich niemających być stroną postępowania zainicjowanego takim pozwem. Podnoszono także brak wykazania interesu prawnego w udzieleniu zgody na udostępnienie informacji będących w kręgu zainteresowania wnioskodawcy oraz, że sam wnioskodawca wykluczył jego istnienie poprzez wskazanie, że zamiarem nie jest wykorzystanie informacji na potrzeby wytoczenia powództwo przeciwko (...). S.A. Podniesiono także, że wnioskodawca nie uprawdopodobnił swojego roszczenia. Co prawda we wniosku opisał proces nabycia przez niego obligacji (...) S.A. i przedstawił fakty dotyczące tej spółki, jednakże nie ma to znaczenia w kontekście rozstrzygnięcia sprawy, bowiem sam wskazał, że nie zamierza pozywać (...) S.A. Nadto sam wnioskodawca nie wskazał w sposób precyzyjny jakie konkretnie dokumenty mają za zgodą Sądu być mu udostępnione. Wskazał jedynie bliżej nieokreślone protokoły kontroli przeprowadzone wobec spółki (...) w roku 2018 r., zawierające opis stwierdzonych nieprawidłowości. Wnioskodawca ograniczał się do wskazania nieokreślonego ich zbioru i zdaje się tym samym przerzucił na Sąd oraz UKNF podjęcie decyzji, które decyzje administracyjne należy mu udostępnić i które mają być przydatne wnioskodawcy celem udowodnienie zasadności jego roszczenia w postępowaniu sądowym.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Wniosek zasługiwał na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu wnioskodawca uprawdopodobnił swoje roszczenie i wykazał swój interes prawny co do tego roszczenia.

Niewątpliwym pozostawało, że zamiarem wnioskodawcy było wniesienie wniosku o udzielenie zgody na udostępnienie przez UKNF informacji z protokołów kontroli oraz ostatecznych decyzji administracyjnych, na podstawie art. 19a ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym. Wnioskodawca wskazał na odpowiedzialność UKNF w związku z naruszeniem obowiązków kontrolnych, nadzorczych oraz legislacyjnych.

Literalna wykładnia art. 19a ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym nie wskazuje żadnego katalogu podmiotów, które mogą być pozwane w planowanym postępowaniu sądowym. W szczególności przepis ten nie ogranicza kręgu tych podmiotów. Analiza tego przepisu nie daje podstaw do formułowania zakazu pozywania podmiotów innych niż instytucje finansowe podlegające nadzorowi UKNF, w tym samego UKNF. Gdyby ustawodawca chciał ograniczyć krąg tych podmiotów to zawarłby taką dyspozycję w treści samego przepisu wskazując - tak jak w uzasadnieniu do projektu ustawy, że udostępnienie przez UKNF dokumentów objętych tajemnicą zawodową może mieć miejsce na potrzeby wszczętego lub planowanego postępowania cywilnego wyłącznie przeciwko instytucji finansowej.

Odnosząc się do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku (druk sejmowy nr 3381, IX kadencja), należy wskazać, że „zmiany w tym zakresie wynikają z obserwacji zdarzeń zachodzących na rynku finansowym oraz zasadności odbudowy zaufania inwestorów, zwłaszcza detalicznych do tego rynku oraz prowadzą do wniosku, że niezbędna jest przekrojowa i kompleksowa nowelizacja ustaw regulujących różne obszary rynku finansowego". Ponadto, projekt ten wprost odwołuje się stricte do przedmiotu niniejszej sprawy wskazując, że „projektowana zmiana koresponduje również z zaleceniami Najwyższej Izby Kontroli (dalej „NIK”) zawartymi w informacji o wynikach kontroli „Działalność organów i instytucji państwowych oraz podmiotów organizujących rynek finansowy wobec spółki (...) SA, podmiotów oferujących jej papiery wartościowe oraz ją audytujących”. W opinii NIK informacje dotyczące wyników kontroli prowadzonych przez UKNF mogłyby w istotny sposób przyczynić się do udowodnienia przez pokrzywdzonych inwestorów zasadności zgłaszanych przez nich roszczeń".

Wnioskodawca we wniosku wyraźnie wskazał o których dokumentów udostępnienie wnosi – protokołów kontroli przeprowadzonej przez UKNF w spółce (...) S.A. w lutym 2018 r. dotyczących nieprawdziwości w działaniu spółki (...) S.A., które mogły i powinny były zostać wykryte przez UKNF przed dopuszczeniem do emisji instrumentów finansowych (akcji i obligacji) w 2017 r. na rynku regulowanym. W szczególności wnioskodawca żąda udostępnienia informacji, z których wynika, że nieprawidłowości te, wykryte mogły i powinny być wykryte przy badaniu przez UKNF prawidłowości Prospektu Emisji Akcji oraz Prospektu Emisji Obligacji, sporządzonych przez spółkę (...).

Również wnioskodawca wskazał, że Sądy nie uznawały Raportu NIK jako dowodu wystarczającego do uwzględnienia powództwa (wyrok SO w Warszawie IV Wydział Cywilny z dnia 17 czerwca 2022 r., sygn.. akt IV C 2583/20, wyrok z dnia 2 czerwca 2023 r., sygn. akt VI C 2278/21 Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie- VI Wydział Cywilny, Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie – VI Wydział Cywilny z dnia 2 czerwca 2023 r. sygn. akt VI C 2278/21). W dotychczas zakończonych postępowaniach sądowych prowadzonych przeciwko UKNF z uwagi na brak nadzoru nad spółką (...), sądy nie uznawały Raportu NIK jako dowodu wystarczającego do uwzględniania powództwa, wobec czego konieczne było udzielenie zgody na udostępnienie przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego informacji z protokołów kontroli przeprowadzonych wobec spółki (...) w roku 2018 zawierających opis stwierdzonych nieprawidłowości oraz ostatecznych decyzji administracyjnych. Uzasadnia to interes prawny wnioskodawcy w uzyskaniu dokumentów, o których udostępnienie wnosi.

Wobec czego Sąd w pkt.1 udzielił zgody zgodnie z wnioskiem, a w pkt. 2 Sąd rozstrzygnął o kosztach pozostawiając strony przy poniesionych kosztach działając na podstawie art. 520 kpc.