Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2025r.

Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Bożena Chłopecka

Protokolant: Oliwia Goliszewska

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2025r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa M. D.

przeciwko K. P.

o zapłatę

I.  zasądza od K. P. na rzecz M. D. kwotę 181.500 zł (sto osiemdziesiąt jeden tysięcy pięćset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 2 czerwca 2018r. do dnia zapłaty oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 200.000 zł (dwieście tysięcy złotych) od dnia 1 czerwca 2017r. do dnia 2 czerwca 2018r.,

II.  ustala, że pozwany w całości ponosi koszty postępowania, z tym, że ich wyliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 2319/21

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym w dniu 17 sierpnia 2021 roku (data nadania w UP k. 31) przeciwko K. P. powódka M. D. wniosła o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym od pozwanego K. P. kwoty 181.500 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:



200.000 zł od dnia 1 czerwca 2017 r. do dnia 2 czerwca 2018 r.;



181.500 zł od dnia 2 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty,

a ponadto kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Powódka wyjaśniła, że na podstawie umowy z dnia 1 czerwca 2017 r. udzieliła pozwanemu pożyczki w kwocie 200.000 zł, którą K. P. zobowiązał się zwrócić do dnia 1 czerwca 2018 roku. Pozwany długu nie zwrócił w zakreślonym terminie, a wobec wystosowania do niego wezwania do zapłaty strony zawarły pisemne porozumienie, w którym ustaliły nowy harmonogram spłat pożyczki /pozew – k. 3-5v./.

Sąd stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i skierował sprawę do postępowania upominawczego /zarządzenie z dnia 13 września 2021 r. – k. 33/.

W dniu 1 października 2021 roku Sąd Okręgowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w którym uwzględnił w całości żądanie powódki /nakaz zapłaty k. 38/.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 19 października 2021 roku pozwany K. P. zakwestionował powództwo co do zasady jak i co do wysokości. Wniósł o uchylenie nakazu zapłaty w całości, oddalenie powództwa oraz przyznanie mu zgodnie z zasadami kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwany zaprzeczył jakoby uznał dług podpisując porozumienie w sprawie spłaty pożyczki. Wskazał, iż jego zdaniem zobowiązania wobec powódki zostały spłacone z przychodów z działalności gospodarczej prowadzonej wspólnie z powódką. Pozwany zakwestionował również wysokość odsetek dochodzonych przez powódkę /sprzeciw k. 45-47/

Do czasu zamknięcia rozprawy stanowiska stron nie uległy zmianie /protokół rozprawy k. 276/.

Sąd Okręgowy ustalił, następujący stan faktyczny:

M. D. oraz K. P. zawarli w dniu 1 czerwca 2017 roku umowę pożyczki, na mocy której M. D. udzieliła K. P. pożyczki w kwocie 200 000 zł. Kwota pożyczki została przekazana Pożyczkodawcy w gotówce (§ 1 umowy).

Pożyczkobiorca zobowiązał się do zwrotu całej otrzymanej pożyczki do dnia 1 czerwca 2018 roku (§ 2 umowy).

Stosownie do § 3 umowy za okres od dnia podpisania umowy do dnia zwrotu pożyczki, pożyczkodawca miał prawo doliczyć do pożyczonej kwoty odsetki ustawowe / dowód: umowa pożyczki k. 6, zeznania świadka A. K. k. 214-218 i k. 218-219 /.

W czasie zawierania umowy pożyczki M. D. oraz K. P. pozostawali w bliskich relacjach towarzyskich. Mieli nawet przez krótki czas wspólny biznes tj. działalność polegającą na (...). K. P. znajdował się wtedy w trudnej sytuacji finansowej, a pożyczka udzielona przez powódkę miała pomóc pozwanemu w spłacie zaciągniętych przez niego długów / dowody: zeznania świadka R. D. k. 111-111v., A. K. k. 214-218 i k. 218-219, zeznania świadka M. P. (1) k. 270-271v., zeznania powódki M. D. k.87-87v. i k. 271v.-272, zeznania pozwanego K. P. k. 87v. i k. 272-272v./.

K. P. nie spłacił pożyczki w przewidzianym umową terminie, wobec czego

adw. K. D. działająca w imieniu strony powodowej wystosowała do pozwanego pismo z dnia 13 grudnia 2018 roku zawierające wezwanie do zapłaty kwoty pożyczki powiększonej o należne odsetki ustawowe (oprocentowanie umowne) / dowód: wezwanie do zapłaty k. 7, pełnomocnictwo k. 7v./.

Na skutek przedmiotowego wezwania i rozmów pomiędzy stronami w dniu 21 stycznia 2019 roku M. D. oraz K. P. zawarli Porozumienie do umowy pożyczki z dnia 1 czerwca 2017 roku. W preambule porozumienia pozwany potwierdził, iż w dniu 1 czerwca 2017 roku zawarł z M. D. umowę pożyczki na kwotę 200 000 zł i zobowiązał się do jej spłaty do dnia 1 czerwca 2018 roku wraz z należnymi odsetkami liczonymi od dnia podpisania umowy do dnia zapłaty. Dalej wskazano, iż przedmiotem porozumienia jest określenie zasad spłaty pożyczki wynoszącej 200.000 zł wraz z należnymi odsetkami liczonymi od dnia podpisania umowy do dnia zapłaty pożyczki. W § 1 i 2 porozumienia strony ustaliły harmonogram spłaty pożyczki w sześciu miesięcznych ratach w kwocie nie niższej niż 1.500 zł począwszy od stycznia 2019 roku oraz ostatniej racie płatnej do 20 lipca 2019 roku opiewającej na kwotę pozostałą do spłaty po zsumowaniu wcześniejszych spłat / dowód: porozumienie k. 8-8v., zeznania świadka R. D. k. 111-111v./.

W ramach zawartego porozumienia pozwany dokonał 10 wpłat w okresie od stycznia 2019 roku do listopada 2019 roku na łączną kwotę 18.500 zł / dowody: potwierdzenia przelewów od pozwanego k. 9-18, zeznania świadka R. D. k. 111-111v. , zeznania powódki M. D. k. 87-87v. i k. 271v.-272/.

W późniejszym czasie M. D. i jej mąż R. D., a także pozwany i jego żona M. P. (1) pozostawali w stałym kontakcie – spotykali się, rozmawiali telefonicznie, wymieniali się smsami bądź mailami. M. P. (1) ponawiała obietnice spłaty zadłużenia zaciągniętego u powódki przez jej męża / dowody: korespondencja sms i mailowa k. 22-27, zeznania świadka R. D. k. 111-111v., zeznania świadka M. P. (1) k. 270-271v. /.

Wobec braku dalszych spłat pożyczki powódka wystosowała do pozwanego kolejne wezwanie do zapłaty w dniu 31 lipca 2020 roku / dowód: wezwanie k. 19-19v., pełnomocnictwo k. 20, potwierdzenie odbioru k. 21/.

Do chwili obecnej pożyczka nie została przez pozwanego spłacona /bezsporne/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie okoliczności między stronami bezspornych, jak również złożonych do akt sprawy dokumentów. Sąd w całości dał wiarę przedłożonym dokumentom wymienionym w uzasadnieniu, bowiem żadna ze stron nie kwestionowała ich autentyczności, a Sąd nie miał podstaw do kwestionowania ich wiarygodności bądź zawartej w nich treści z urzędu.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się również na dowodzie z przesłuchania świadków A. K., R. D. oraz M. P. (1) przesłuchaniu powódki M. D. i pozwanego K. P. w zakresie wskazanym w ustalonym stanie faktycznym. W ocenie Sądu w tej części świadkowie oraz strony posiadali istotne dla rozstrzygnięcia sprawy informacje, które znajdowały potwierdzenie w pozostałym zgormadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Nieprzydatne dla ustalenia stanu faktycznego sprawy były zeznania świadków A. W., R. O., M. N., W. L., M. P. (2), P. W.. Świadkowie nie posiadali żadnych informacji na temat zawartej przez pozwanego u powódki pożyczki. Natomiast relacjonowane przez świadków wydarzenia związane z prowadzeniem przez strony wspólnej działalności gospodarczej pozostają bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Niezależnie od powyższego świadkowie nie posiadali wiedzy jakie kwoty i z jakiego tytułu zostały przekazane przez powódkę pozwanemu oraz przez pozwanego powódce.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W przedmiotowym postępowaniu powódka M. D. domagała się od pozwanego zwrotu kwoty 181.500 zł przekazanej w dniu 1 czerwca 2017 r. pozwanemu K. P. tytułem zawartej umowy pożyczki. Strona pozwana w złożonych w toku postępowania pismach procesowych kwestionowała żądanie powódki wskazując na brak

Istnienia zobowiązania.

Umowę pożyczki regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2017 r., poz. 459, ze zm., dalej: k.c.) Jak stanowi art. 720 § 1 k.c. w brzmieniu obowiązującym na datę zawarcia przez strony umowy pożyczki, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie do § 2. Przytoczonego przepisu, umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki, a biorący zobowiązuje się zwrócić przedmiot pożyczki w pieniądzach o tej samej wartości lub w rzeczach tego samego gatunku i takiej samej jakości. Pożyczka jest umową, przy której podobnie jak przy umowie sprzedaży dochodzi do zmian w obrębie prawa własności przedmiotu umowy. Z ekonomicznego punktu widzenia pożyczka zbliża się do użyczenia. Skutkiem umowy użyczenia jest prawo biorącego do korzystania w ustalonym okresie z cudzej rzeczy. Przy użyczeniu jednak rzecz oddana do używania nie przechodzi na własność biorącego, a po jej upływie biorącego obciąża obowiązek zwrotu jej przedmiotu (Kidyba Andrzej (red.), Gawlik Zdzisław, Janiak Andrzej, Kopaczyńska-Pieczniak Katarzyna, Kozieł Grzegorz, Niezbecka Elżbieta, Sokołowski Tomasz, Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania - część szczególna., LEX Nr 462796).

Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 904/14 wskazał, iż umowa pożyczki jest umową konsensualną, a fakt wydania przedmiotu pożyczki osobie pożyczkobiorcy dla istnienia węzła prawnego z pożyczkodawcą nie jest zdarzeniem niezbędnym. Sam obowiązek wydania przedmiotu pożyczki, jaki ciąży na pożyczkodawcy, jest konsekwencją uprzednio zawartego porozumienia w tej sprawie. Co do zasady o wykonaniu pożyczki można mówić, gdy pożyczkobiorca uzyskał własność przedmiotu pożyczki bądź, gdy stworzono mu prawną możliwość wykorzystania przedmiotu pożyczki, tak jak to może czynić właściciel rzeczy. Kodeksowa definicja pożyczki wskazuje zatem, że świadczeniem dającego pożyczkę jest przeniesienie na własność biorącego m.in. pożyczkę określonej ilości pieniędzy i wykonanie tego świadczenia dający pożyczkę powinien udowodnić w procesie cywilnym. Dopiero wówczas zasadne staje się oczekiwanie od biorącego pożyczkę, że udowodni on spełnienie swego świadczenia umownego, tj. zwrot pożyczki (LEX nr 1789978).

Tak więc, w procesie związanym z zawarciem i wykonaniem umowy pożyczki powód jest zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku. Natomiast biorący pożyczkę powinien wykazać wykonanie swego świadczenia w postaci zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 czerwca 2015 r. sygn. akt I ACa 33/15, LEX nr 1789954).

Jak już wyżej wskazano, stosownie do § 2 art. 720 k.c. umowa pożyczki, której wartość przekracza 1 000 zł dla celów dowodowych wymaga zachowania formy dokumentowej. Jak stanowi art. 77 ² k.c. do zachowania formy dokumentowej czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Dokumentem jest natomiast każdy nośnik informacji, który umożliwia zapoznanie się z jej treścią (art. 77 ³ k.c.).

Jak wykazało przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe strony w dniu 1 czerwca 2017 roku zawarły umowę pożyczki na piśmie. W powyższych okolicznościach nie sposób uznać, że nie było wolą pozwanego zawarcie przedmiotowej umowy pożyczki z powódką. Pozwany podpisał własnoręcznie dokument zatytułowany: (...), w którym nie wspomniano, na co pieniądze mają zostać przeznaczone. W rezultacie pozwany musiał co najmniej wyrażać zgodę na związanie się treścią umowy i jest jej stroną. Tym samym pozwany zobowiązał się do spłaty nie tylko kapitału, ale również odsetek w wysokości określonej w umowie.

W realiach niniejszej sprawy fakt zawarcia umowy pożyczki i przekazania kwoty 200 000 zł pożyczkobiorcy był niewątpliwy. Także zawarte pomiędzy stronami porozumienie stanowiło potwierdzenie, że umowa pożyczki istniała. Porozumienie to stanowiło niejako uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.

Uznanie w rozumieniu ww. przepisu może mieć postać uznania właściwego, stanowiącego wyraźne oświadczenie woli dłużnika o uznaniu roszczenia, jak i uznania niewłaściwego, polegającego na przyznaniu przez dłużnika wobec wierzyciela (oświadczenie wiedzy), że dług istnieje. Dla skuteczności uznania niewłaściwego nie jest wymagane istnienie po stronie zobowiązanego zamiaru wywołania skutku prawnego w postaci przerwania biegu przedawnienia. Istotne natomiast jest to, aby zachowanie zobowiązanego mogło uzasadniać przekonanie osoby uprawnionej, że zobowiązany jest świadom swojego obowiązku, a w konsekwencji by mogło uzasadniać oczekiwanie uprawnionego, że świadczenie na jego rzecz zostanie spełnione (patrz: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2010 r., sygn. I CSK 457/09, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 2020 r., V CSK 628/18, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2012 r., sygn. IV CSK 366/11).

Z tych wszystkich względów Sąd doszedł do przekonana, że powódka udowodniła swoje roszczenie co do zasady i co do wysokości.

Pozwany chcąc zwolnić się z odpowiedzialności względem powódki winien wykazać, wykonanie swego świadczenia w postaci zwrotu tej samej ilości pieniędzy.

Biorąc powyższe pod uwagę w punkcie I wyroku zasądzono od K. P. na rzecz M. D. kwotę 181.500 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 2 czerwca 2018 roku do dnia zapłaty oraz odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 200.000 zł od dnia 1 czerwca 2017 roku do dnia 2 czerwca 2018 roku.

Podstawę orzeczenia o odsetkach stanowił art. 481 § 1 k.c.. zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Pożyczkobiorca w umowie zobowiązał się do jej zwrotu do dnia 1 czerwca 2018 r. dlatego też, roszczenie powódki stało się wymagalne w dniu 2 czerwca 2018 r., tj. w pierwszym dniu po upływie terminu do zwrotu pożyczki. Od tego też dnia pozwany pozostawał w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia. Sąd w całości uwzględnił żądanie zapłaty skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia zawarcia pożyczki do dnia wymagalności pożyczki. Natomiast o dalszych odsetkach ustawowych za opóźnienie od zasądzonej należności głównej, Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu na podstawie art. 482 § 1 k.c.

Ostateczne żądanie pozwu zasługiwało zatem na uwzględnienie w całości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. ustalając, że pozwany jako przegrywający proces, w całości ponosi koszty procesu i na podstawie art. 108 § 1 zdanie drugie k.p.c. pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu (pkt II wyroku).