Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2025 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Piotr Królikowski

Protokolant: stażysta Aleksandra Sieńczewska

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2025 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa B. K.

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie i ustalenie

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda B. K. tytułem zadośćuczynienia kwotę 164.497,00 zł (sto sześćdziesiąt cztery tysiące czterysta dziewięćdziesiąt siedem złotych 00/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 14 lutego 2025 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda B. K. tytułem odszkodowania kwotę 22.187,91 zł (dwadzieścia dwa tysiące sto osiemdziesiąt siedem złotych 91/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty liczonymi od dnia 18 maja 2019 r. do dnia zapłaty;

3.  zasądza od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda B. K. tytułem skapitalizowanych odsetek kwotę 181,83 zł (sto osiemdziesiąt jeden złotych 83/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od tej kwoty liczonymi od dnia 22 sierpnia 2020 r. do dnia zapłaty;

4.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

5.  ustala, iż powód B. K. winien ponieść koszty postępowania w 28,5%, zaś pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. w 71,5% pozostawiając ich szczegółowe rozliczenie referendarzowi sądowemu.

sędzia Piotr Królikowski

Sygn. akt: I C 1723/21

UZASADNIENIE WYROKU

z 14 lutego 2025 r. (k. 756)

Pozwem wniesionym do Sądu Okręgowego w Warszawie 04.10.2019 (prezentata k. 2) i zmodyfikowanym w toku procesu B. K. domagał się zasądzenia od (...) S.A. z siedzibą w W.:

1)  kwoty 286.456 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 14.02.2019 r. do dnia zapłaty,

2)  kwoty 34.143,33 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 18.05.2019 r. do dnia zapłaty

a także ustalenia odpowiedzialności (...) S.A. z siedzibą w W. ze ewentualną szkodę mogącą się ujawnić u powoda w przyszłości na skutek wypadku z 04.09.2018 r. a także zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego (pozew k. 3 – 309).

Uzasadniając wystąpienie z roszczeniami na drogę sądową powód wskazał, że na skutek wypadku drogowego doznał obrażeń ciała w postaci urazu kręgosłupa szyjnego z problemami bólowymi, urazu śródczaszkowego w krwawieniem śródczaszkowym w lewej połowie móżdżku z niepamięcią okołowypadkową oraz problemami neurologicznymi, wieloodłamowego złamania trzonu kości piszczelowej lewej, złamania części bliższej oraz części dalszej kości strzałkowej lewej ze złamaniem podgłowym kości strzałkowej lewej powikłanego opóźnionym zrostem. złamania wyrostka barkowego prawego z zaburzeniem korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych, licznych otarć całego ciała. Postępowanie karne potwierdziło winę kierowcy, który był w dacie zdarzenia ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej przez pozwanego Ubezpieczyciela. (...) uznał co do zasady swoją odpowiedzialność i wypłacił powodowi kwoty 13.544 ł tytułem zadośćuczynienia oraz 5.151.,03 zł tytułem odszkodowania, jednakże kwoty te są znacznie zaniżone w stosunku do roszczeń powoda, które przedstawił w toku postępowania likwidacyjnego.

W odpowiedzi na pozew (...) S.A. w W. domagało się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na rzecz pozwanego kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych a także kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (odpowiedź na pozew k. 347 – 363).

Pozwany wskazał, że wypłacił na rzecz powoda dalsze zadośćuczynienie w kwocie 21.959 zł – wysokość należnego świadczenia została ustalona na podstawie dokumentacji medycznej zgromadzonej w sprawie a także opinii wydanej przez konsultanta medycznego, w której wskazano, że uszczerbek na zdrowiu powoda wyniósł 23%. Ubezpieczyciel podkreślił, że wziął pod uwagę wiek powoda, okres leczenia, stopień kalectwa, cierpienia fizyczne i psychiczne oraz rokowania na przyszłość. Pozwany zarzucił, że kwota zadośćuczynienia żądana przez powoda jest rażąco wygórowana, zaprzeczył aby powód doznał takiej krzywdy która wymagałaby dodatkowej kompensacji, łącznie do kwoty 320.000 zł. Również kwota wypłacona tytułem zwrotu kosztów opieki dochodzona przez powoda jest nadmierna – pozwany wypłacił powodowi dodatkowo z tego tytułu 2.729,85 zł co łącznie daje sumę 5.186,85 zł. Pozwany ustalił niezbędny zakres w jakim powodowi była niezbędna pomoc – łącznie było to 453 godz. w stawce 11,45 zł/godz. Roszczenie w zakresie przekraczającym wypłacone kwoty wg Ubezpieczyciela było nieudowodnione i niezasadne. Również żądania zwrotu kosztów powoda za dojazd do placówek medycznych nie zostały wykazane jako zasadne – same rachunki za paliwo nie wskazują że to powód wydatkował opisane w nich kwoty. Powód nie przedłożył wyceny telefonu, który miał rzekomo ulec zniszczeniu w czasie wypadku. Brak także przesłanek do ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość.

Pismem z 01.07.2020 r. powód cofnął powództwo w zakresie kwoty 25.088,85 zł bez zrzeczenia się roszczenia, w zakresie w jakim pozwany zaspokoił roszczenia powoda tj., odpowiednio:

1)  co do kwoty 21.959 zł w zakresie roszczenia o zadośćuczynienie,

2)  co do kwoty 3.129,85 zł w zakresie roszczenia o odszkodowanie,

a zarazem skapitalizował odsetki za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od cofniętej kwoty należności głównej w wysokości 25.088,85 zł wnosząc o zasądzenie od pozwanego (...) w W. kwot:

1)  1.675,80 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w zapłacie zadośćuczynienia w wysokości 21.959 zł za okres od 14.02.209 r. do 18.03.2020 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po dnu doręczenia odpisu modyfikacji pozwanemu do dnia zapłaty,

2)  181,33 zł tytułem skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w zapłacie odszkodowania w wysokości 3.129,85 zł za okres od 18.05.2019 r. do 18.03.2020 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po dniu doręczenia odpisu modyfikacji pozwanemu do dnia zapłaty.

Powód wskazał, iż na skutek modyfikacji domaga się kwot:

1)  264.497 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami za opóźnienie od 14.02.2019 r. do dnia zapłaty,

2)  1.675,80 zł tytułem skapitalizowanych odsetek wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 15.10.2020 r. do dnia zapłaty,

3)  31.013,48 z tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 18.05.2019 r. do dnia zapłaty,

4)  181,83 zł tytułem skumulowanych odsetek wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 15.10.2020 r. do dnia zapłaty,

5)  ustalenia odpowiedzialności (...) S.A. w W. na przyszłość oraz

zasądzenia kosztów procesu, także w zakresie cofniętego powództwa (modyfikacja k. 383 – 387, protokół z 14.10.2020 r. k. 433v znacznik 00:28:04).

Na rozprawie w dn. 17.09.2024 r. pozwany oświadczył, że nie wyraża zgody na cofnięcie powództwa (protokół k. 711 znacznik 00:03:34).

W pozostałym zakresie strony podtrzymywały swoje stanowiska (załącznik do protokołu rozprawy k. 741 – 752).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. D. został wyrokiem Sądu Rejonowego w Szubinie z 01.02.2019 r. sygn. akt II K 607/18 uznany winnym tego, że 04.09.2018 r. ok. 16:25 w Z., gmina Ł. naruszył umyślnie zasady bezpieczeństwa jadąc samochodem D. (...) nr rej (...) nie zachował szczególnej ostrożności w trakcie zbliżania się o skrzyżowania i podjął zabroniony manewr wyprzedzania na skrzyżowaniu poprzedzającego pojazdu, nie zastosował się także do znaku poziomego P-4 „linia podwójna ciągła” doprowadzając do zderzenia z motorowerem marki Y. nr rej (...) kierowanym przez B. K., wykonującym prawidłowy skręt w lewo, na skutek czego B. K. doznał szeregu obrażeń powyżej 7 dni. (wyrok k. 28 – 29). E. D. był w chwili zdarzenia ubezpieczony w zakresie OC w (...) S.A. na podstawie polisy nr (...)(bezsporne). W czasie wypadku zniszczeniu uległy rzeczy powoda w tym telefon (zeznania D. K. k. 712v – 713v znacznik 00:58:37 - 01:31:44, zeznania powoda k. 736 – 740v znacznik 00:06:13 – 01:18:36, dokumenty dot. telefonu k. 308-309).

Do B. K. przyjechała karetka (...) w Ż. – powód nie pamiętał zdarzenia, prawdopodobnie okresowo stracił przytomność. Skarżył się na dolegliwości bólowe podudzia lewego, w wywiadzie stwierdzono astmę oskrzelową (przyjmował leki wziewna i doustne) – powoda przewieziono do Szpitala (...) w B., na desce i w kołnierzu otrotpedycznym, gdzie wykonano badania TK głowy i kręgosłupa szyjnego, USG jamy brzusznej, RTG podudzia w 2 projekcjach, konsultację ortopedyczną, ze względu na podejrzenie złamania lewego podudzia. Powód został przyjęty na oddział kliniczny chirurgii ogólnej i onkologicznej dzieci i młodzieży. Pediatra stwierdził widoczne otarcia naskórka okolicy szyi, podudzia prawego, kostki, lewa noga została unieruchomiona w łusce gipsowej (szyna Kramera). Powód zgłaszał bolesność brzucha. Z uwagi na wynik CT głowy przeprowadzono w trybie pilnym konsultację neurochirurgiczną – ustalono, iż doszło do krwawienia śródczaszkowego, wstrząśnienia. Stwierdzono tez wieloodłamowe złamanie trzonu kości piszczelowej lewej, złamanie strzałki w odcinku podgłowowym oraz 1/3 dalszej. Złamanie podudzia łącznie ze stawem skokowym. Na skórze powstały bąble, które przebito – zaopatrzono razem z otarciami. Stosowano leki przeciwbólowe.

Powoda przekazano w dniu 06.09.2018 r. na oddział kliniczny ortopedii i traumatologii narządu ruchu gdzie stwierdzono także złamanie barku i ramienia – złamanie łopatki, stłuczenia nadgarstka i ręki, stłuczenie palców. U powoda w dniu 14.09.2018 r. przeprowadzono operacyjne leczenie lewej nogi, stosując śruby, pod kontrolą RTG a następnie unieruchomiono nogę w pełnym gipsie udowym. Z powodem w szpitalu przebywała matka D. K.. Powód wymagał opieki i wzmożonej pielęgnacji szczególnie przy czy czynnościach samoobsługowych związanych z pielęgnacją. Dnia 19.09.2018 r. powoda wypisano do domu z zaleceniami – zakaz obciążania operowanej nogi, chodzenie przy pomocy kul łokciowych, wyższe ułożenie nogi, kontrola w poradni ortopedycznej po 24.09. Powód był częściowo rehabilitowany od 15.10.2018 r. Stwierdzono w prawym barku ruch w niepełnym zakresie i osłabienie mięśniowe. Powód był pacjentem leżącym, nie był w stanie samodzielnie zmienić pozycji z leżenia tyłem do leżenia przodem i nad boki, nie był także w stanie samodzielnie się przemieszczać. Widoczna była odleżyna na kości krzyżowej, obrzęk paliczków kończyny dolnej lewej.

Gips usunięto powodowi najpierw 01.10.2018 r., następie założono kolejny i zdjęto go 08.10.2018 r. - założono kolejne unieruchomienie gipsowe które zdjęto 26.11.2018 r. i założono nowy opatrunek gipsowy. Powód otrzymał skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne, które realizował w ramach NFZ. Od 14.02.2019 r. nosił ortezę, cierpiał na bóle pleców. Matka powoda sygnalizowała lekarzom chwilowe obniżanie kąta ust przy mówieniu - od wypadku. W marcu 2019 r. w poradni neurologicznej stwierdzono zaburzenie motoryki mówienia. W kwietniu 2019 r. przyjęty do Szpitala w B. gdzie zastosowano intensywną kinezyterapię i fizykoterapię, dzięki czemu uzyskano poprawę ruchomości stawów i siły mięśniowej kończyn dolnych oraz poprawę chodu. W czerwcu 2019 r. przeszedł kontrolę w Szpitalu w B. – wówczas chodził już bez ortezy i bez kul, dalej rehabilitował się ortopedycznie, cierpiał sporadyczne bóle głowy, oraz okresowe bóle przy zmianie pogody, w tym bóle pleców. Powód został zakwalifikowany do usunięcia śrub w sierpniu 2019 r. bowiem w tym czasie stwierdzono u niego w RTG zrost i prawidłowy ruch kolana. W tej dacie stwierdzono u powoda zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych, zalecono konsultację neurologiczną. Powód miał znacznie ograniczony ruch w stawie kolanowym i skokowym lewym zlecono konsultację neurologiczną. W dniu 11.12.2019 r. w Szpitalu w B. dokonano usunięcia zespolenia wewnętrznego kości piszczelowej i strzałkowej, przeprowadzono rekonstrukcję i plastykę skóry oraz tkanki podskórnej. W Szpitalu (...) w B. w dn 26.02.2020 r. stwierdzono spłycenie lordozy lędźwiowej, niewielki building krążka L4L5 z zaznaczonym modelowaniem worka oponowego, uogólnione uwypuklenie krążka L5-S1 do 4,5 mm bez przylegania do worka oponowego i korzeni nerwowych. W trakcie badania powoda 08.09.2020 r. w (...) Szpitalu (...) – poradnia neurologiczna ustalono, że powód nadal ćwiczy, nadal nieco mniejsze napięcie, w EMG objaw uszkodzenia włókien ruchowych nerwu strzałkowego o typie aksonalnym oraz włókien czuciowych nerwu łydkowego. W czasie wizyty 18.09.2020 r. zlecono powodowi zabiegi rehabilitacyjne w tym dot. zaniku mm uda i podudzia lewego. Kolejne turnusy rehabilitacji powód odbył pomiędzy 26.10.2020 a 16.11.2020 r. a także od 07.12.2020 do 18.12.2020 r. i od 22.01.2021 do 12.03.2021 r. (dokumentacja medyczna powoda k. 69 – 261, 403 – 431, 442 – 446, opinia neurologa k. 457 – 467, k. 512 – 516, opinia ortopedy k. 469 – 476, k. 520 -525, opinia psychiatry i psychologa k. 582 – 601, opinia rehabilitanta k. 628 – 653, zeznania D. K. k. 712v – 713v znacznik 00:58:37 - 01:31:44, zeznania powoda k. 736 – 740v znacznik 00:06:13 – 01:18:36).

Wobec powoda orzeczono 12.01.2019 r. niepełnosprawność na okres od 15 r.ż. do 08.10.2019 r. wraz wymaganiem zaopatrzenia w pomoce, ortopedyczne etc, skorzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji w tym usług rehabilitacyjnych, konieczność stałej i długotrwałej opieki lub pomocy osoby trzecie oraz stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie leczenia (k. 272-273). D. K. przyznano decyzją (...)świadczenie pielęgnacyjne w związku z rezygnacją z zatrudnienia w kwocie 1.583 zł miesięcznie na okres 01.02.2019 r. do 31.10.2019 r. (k. 274 - 275).

Podsumowując, na skutek wypadku powód odniósł następujące obrażenia fizyczne: uraz kręgosłupa szyjnego z następowymi dolegliwościami bólowymi, uraz kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego z zespołem bólowym korzeniowym kręgosłupa L-S, uraz śródczaszkowy w lewej połowie móżdżku z niepamięcią okołowypadkową, wieloodłamowe złamania trzonu kości piszczelowej leje, złamanie części bliższej oraz dalszej kości strzałkowej lewej ze złamaniem podgłówkowym kości strzałkowej lewej, złamaniem w obrębie stawu skokowego powikłanego opóźnionym zrostem, złamanie wyrostka barkowego prawego z następowym zaburzeniem korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych, liczne otarcia naskórka na całym ciele, uszkodzenie częściowe lewego nerwu strzałkowego i uszkodzenie częściowe nerwu łydkowego lewego. (dokumentacja medyczna powoda k. 69 – 261, 403 – 431, 442 – 446, opinia neurologa k. 457 – 467, k. 512 – 516, opinia ortopedy k. 469 – 476, k. 520 -525, opinia psychiatry i psychologa k. 582 – 601, opinia rehabilitanta k. 628 – 653).

Ze względu na dolegliwości bólowe w odcinku L-S kręgosłupa oraz w odcinku piersiowym biegły neurolog ustalił 5% długotrwały uszczerbek na zdrowiu, ze względu zaś na objawy uszkodzenia części ruchowej lewego nerwu strzałkowego wraz z objawami uszkodzenia części czuciowej lewego nerwu łydkowego neurolog ustalił trwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 15%. Powód wymagał opieki osób trzecich przez 10-12 godzin dziennie przez 5 miesięcy a następnie 6 miesięcy 5-6 godzin dziennie. Przez kolejne 11 miesięcy powód wymagał pomocy w procesie leczenia i rehabilitacji i sprawowania nad nim ciągłego nadzoru. Występujące po wypadku objawy zaburzenia stresowego pourazowego miały charakter długotrwały – procentowy długotrwały uszczerbek na zdrowiu u powoda wynosi 5%. Z punktu widzenia chirurgii plastycznej uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 7%. Łączny długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda wynosi 32% (dokumentacja medyczna powoda k. k. 69 – 261, 403 – 431, 442 – 446, opinia neurologa k. 457 – 467, k. 512 – 516, opinia ortopedy k. 469 – 476, k. 520 -525, opinia psychiatry i psychologa k. 582 – 601, opinia rehabilitanta k. 628 – 653, opinia chirurga plastycznego k. 681-687).

W stosunku do powoda po wypadku stwierdzono także konieczność nauczania indywidualnego minimum do 30.06.2019 r. – powód uzyskał orzeczenie nr (...) o potrzebie indywidualnego kształcenia – powód był uczniem klasy III gimnazjum Zespołu Szkół w L.. Powód przed wypadkiem osiągał bardzo dobre wyniki w nauce, miał bardzo dobrą ocenę z zachowania i często uczestniczył w konkursach. Był uczniem ambitnym i pracowitym, zdyscyplinowanym i aktywnym. Planował osiągnięcie wysokiej średniej oraz dobrych wyników podczas egzaminów gimnazjalnych w celu zdobycia miejsca w dobrej szkole średniej. Ze względu na skutki wypadku powód uczył się w trybie indywidualnym, stracił kolegów i relacje rówieśnicze. Powód zmienił też kierunek kształcenia z mechaniki na elektronikę, ponieważ nie mógłby ze względu na ograniczenia fizyczne wykonywać pierwotnie wybranego zawodu. (dokumentacja medyczna powoda k. k. 69 – 261, 403 – 431, 442 – 446, zeznania S. R. k. 433 – 433v znacznik 00:14:59 – 00:25:11, zeznania D. K. k. 712v – 713v znacznik 00:58:37 - 01:31:44, zeznania powoda k. 736 – 740v znacznik 00:06:13 – 01:18:36).

D. K. pracowała w (...), uzyskując średni dochód 3.730 zł powiększony o zwrot kosztów dojazdu (potwierdzenia przelewów k. 276 – 287, rozliczenia przejazdów k. 288 – 291). Ze względu na stan zdrowia syna po wypadku D. K. zrezygnowała z pracy i rozwiązała umowę zlecenia zawartą na okres 21.032018 r. do 31.08.2019 r. z dniem 01.02.2019 r. (umowa k. 295 - 299 porozumienie o rozwiązaniu umowy k. 292, wypowiedzenie z uzasadnieniem k. 293 – 294, oświadczenie z 15.01.2019 r. k. 270 – 271, świadectwo pracy k. 300 – 301, zeznania K. L. k. 432 – 433 znacznik 00:05:53 – 00:13:22, zeznania D. K. k. 712v – 713v znacznik 00:58:37 - 01:31:44).

Powód był unieruchomiony w łóżku przez 5 miesięcy, w tym czasie matka sprawowała przy nim czynności pielęgnacyjne, które dotyczyły wszelkich aspektów życia powoda, takich jak higiena, pielęgnacja, pomoc w ubieraniu się, toalecie, jedzeniu, etc. Łóżko powoda stało w salonie więc wszelkie kwestie związane z fizjologią i higieną osobistą były dla niego krępujące. Następnie rozpoczął okres chodzenia o kulach i intensywnej rehabilitacji na którą był początkowo dowożony karetkę a następnie już przez rodziców - leczenie było długotrwałe i bardzo uciążliwe dla powoda ze względu na konieczność wielomiesięcznego leżenia z opatrunkiem gipsowym, ograniczenia sprawności ruchowej, dolegliwości bólowych, potem chodzenia o kulach z odciążaniem lewej kończyny dolnej (trwało to prawie rok). Rehabilitacja spowodowała pewną poprawę sprawności siły mięśniowej lewej stopy. Jednakże badania przeprowadzone w sierpniu 2020 r. wykazały uszkodzenia włókien ruchowych lewego nerwu strzałkowego o typie akosnalno – demielizacyjnym i włókien czuciowych lewego nerwu łydkowego o typie aksonalnym, w trakcie badania prze biegłego neurologa powód wykazywał nadal objawy niedowładu lewego nerwu strzałkowego. Ze względu na skutki wypadku pogorszył się stan psychiczny powoda, pojawił się problem z koncentracją, wzrosła drażliwość oraz lęki i obawa o przyszłość. Powód w czasie pobytu w szpitalu schudł ok 10 kg. Miał także koszmary senne związane z wypadkiem. Pozostały także widoczne skutki zdarzenia – nieprawidłowe obrysy nóg, wyszczuplenie uda i goleni lewej, widoczna znacząca blizna pooperacyjna. Siła mięśniowa osłabiona w lewej nodze w zakresie zgięcia grzbietowego stopy lewej. Czucie powierzchniowe – osłabione na zewnętrznej i wewnętrznej goleni lewej, również w obrębie pięty lewej i bocznego brzegu stopy lewej. Chód na palcach i piętach możliwy ale w przypadku chodu na piętach widoczne jest ograniczenie ruchomości zgięcia grzbietowego lewej stopy. Z neurologicznego punktu widzenia rokowania powoda są niepewne, objawy niedowładu strzałkowego nie ustąpiły, utrzymują się ograniczając sprawność ruchową powoda. Powód nosi w butach wkładkę wyrównującą nogi. Koszty leczenia przedstawione przez powoda jako poniesione z punktu widzenia neurologicznego są uzasadnione. Z punktu widzenia ortopedycznego leczenie powoda jest zakończone. Powód wymaga dalszej rehabilitacji i może odczuwać dolegliwości bólowe. Dalsze rokowanie powoda zależy od wycofania objawów niedowładu nerwu strzałkowego. Powód doznał nie tylko urazu fizycznego ale także doszło do jego izolacji w grupie rówieśniczej, co spowodowało zaś nasilenie cech lękowych oraz nieufność do otoczenia. Postawa powoda z otwartej i chętnej do współpracy ulegał zmianie na obronną, oczekującą odrzucenia. Na obraz powoda wpłynął także fakt, że nie mógł wybrać dalszego kształcenia w takim kierunku o jakim myślał. Wybrał specjalność, w której mógł funkcjonować, uwzględniając trudności w zakresie ruchu. Objawy stresu pourazowego utrzymywały się u powoda powyżej pół roku. Aktualnie powód porusza się samodzielnie utykając na lewą nogę, widoczna jest asymetria ustawienia głowy i barków oraz ustawienia łopatek. W obrębie stawu kolanowego lewego, uda oraz podudzia widoczne są blizny oraz obrzęk. Powód ma także bliznę po odleżynie w obrębie lewej pięty, optycznie widoczne wychodzenie lewek nogi oraz skrócenie jej o ok. 1 cm. Dodatkowo występuje u niego bolesność uciskowa w obrębie lewej nogi, kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo – krzyżowego. a także deficyty w zakresie ruchu czynnego w stawie skokowo goleniowym i stawach stopy lewej, stawach kręgosłupa szyjnego oraz kręgosłupa piersiowego lędźwiowego. Pomimo, że rehabilitacja prowadzona w stosunku do powoda była w całości zasadna i prawidłowa to w celu podtrzymania jej wyników powód wymaga nadal corocznych zabiegów w tym ośmiu dziesięciodniowych cykli rehabilitacji ambulatoryjnej w roku, jednego 21 turnusu rehabilitacji stacjonarnej w roku oraz w zakresie pozostałym samo rehabilitacji w oparciu o instruktaż fizjoterapeuty. Koszt jednorazowy rehabilitacji 90 min to ok. 300 zł, jednego dziesięciodniowego cyklu rehabilitacji stacjonarnej to ok. 3000 zł zaś 21 turnusu rehabilitacji stacjonarnej to 17.000 – 18.000 zł. Obecnie powód nie musi korzystać z odpłatnych zabiegów rehabilitacji – odbywa się to w ramach NFZ. Natomiast powód akceptuje blizny które pozostały mu po wypadku i nie planuje ich korekcji (dokumentacja medyczna powoda k. k. 69 – 261, 403 – 431, 442 – 446, opinia neurologa k. 457 – 467, k. 512 – 516, opinia ortopedy k. 469 – 476, k. 520 -525, opinia psychiatry i psychologa k. 582 – 601, opinia rehabilitanta k. 628 – 653, opinia chirurga plastycznego k. 681-687, zeznania D. K. k. 712v – 713v znacznik 00:58:37 - 01:31:44, zeznania powoda k. 736 – 740v znacznik 00:06:13 – 01:18:36).

Powód ukończył technikum na kierunku elektronicznym, mieszkał w tym czasie w internacie, posiadał orzeczenie o niepełnosprawności. W ramach praktyk wykonywał testy maszyn, bowiem nadal nie może przenosić większych ciężarów, zamiast zajęć WF miał rehabilitację. W codziennym funkcjonowaniu pomagali mu koledzy, potem w czasie pandemii przebywał w domu i odbywał lekcje zdalnie. Obecnie jest studentem Politechniki B.na kierunku (...). Powód wybrał uczelnie m.in. z przyczyn związanych z łatwością przemieszczenia się pomiędzy zajęciami. Powód po dostaniu się do technikum nawiązał nowe znajomości, aczkolwiek nadal unika większych imprez, ma ograniczone towarzystwo, nie korzysta ze wszystkich aktywności które uprawiał wcześniej tj. siatkówki, koszykówki, piłki ręcznej, nie wykonuje wszystkich prac w domu. (zeznania D. K. k. 712v – 713v znacznik 00:58:37 - 01:31:44, zeznania powoda k. 736 – 740v znacznik 00:06:13 – 01:18:36)

Szkoda została zgłoszona Ubezpieczycielowi 16.09.2018 r (oświadczenia k. 30 – 35), który decyzją z 10.10.2018 r. przyznał powodowi na bezsporną kwotę łączną 7.438 zł, w tym tytułem zadośćuczynienia 6.772 zł oraz 434 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów powoda do placówek medycznych na łącznym dystansie 1085 km, 8l/100 km oraz cena paliwa 5 zł (decyzja z 10.10.2018 r. k. 36 – 37 rozliczenie kosztów dojazdu k. 305 – 306).

Wnioskiem z 14.01.2019 r. B. K. zgłosił pozwanemu żądanie wypłaty na jego rzecz kwoty 500.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kosztów leczenia w wysokości 1.453,47 zł (wniosek o likwidację szkody k. 38 - 41). (...) w odpowiedzi na zgłoszenie wskazał, iż uznaje roszczenie o zadośćuczynienie do łącznej kwoty 13.544 zł (decyzja z 23.01.2019 r. k. 42 – 44).

Powód złożył 07.02.2019 r. wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, wskazując iż przyznana wysokość zadośćuczynienia jest rażąco niska (wniosek k. 45 – 47), kolejnym pismem dosłał oryginały oświadczeń, faktur i paragonów (pismo z 12.02.2019 r. k. 48 – 52).

W odpowiedzi na powyższe (...) pismem z 13.02.2019 r. przyznał powodowi kwotę 1.000 zł tytułem bezspornego kosztu opieki oraz 250 zł tytułem zwrotu kosztów zniszczonych rzeczy osobistych (bez kosztu telefonu) (decyzja z 13.02.2019 r. k. 53 – 54, oświadczenie powoda z 15.01.2019 r. k. 307, dokumenty dot telefonu k. 308 - 309) a następnie kolejne 1.457 zł jako dopłatę do koszów opieki (decyzja z 21.02.2019 r. k. 55) oraz 2.010,03 zł jako zwrot kosztów leków zgodnie z przedstawionymi rachunkami (decyzja z 04.03.2019 r. k. 56 – 57).

Kolejnym wnioskiem z 14.04.2019 r. skierowanym do (...) powód domagał się wypłaty kwoty 486.456 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego oraz zwrotu dalszej części kosztów leczenia w kwocie 16.256,12 zł (wniosek z 14.04.2019 r. k. 58 – 65, rachunek k. 304). Kolejnymi decyzjami z 24.02.2019 r. oraz 03.06.2019 r. (...) odmówiło uznania dalszych roszczeń powoda (decyzja z 24.04.2019 r. k. 66 – 67, decyzja z 03.06.2019 r. k. 68).

(...) S.A. prowadził dalsze postępowanie likwidacyjne szkody zgłoszonej przez powoda, w tym zlecał opinie swoim konsultantom (akta szkodowe k. 262 – 268, k. 361 - 363). Powód ponosił w tym czasie kolejne wydatki na leki (faktury i paragony k. 447 – 450).

Ubezpieczyciel pismem z 18.03.2020 r. w toku postępowania likwidacyjnego uznał częściowo roszczenie powoda przyznał i wypłacił powodowi zadośćuczynienie – łącznie na rzecz powoda (...) wypłacił tytułem zadośćuczynienia kwotę 35.503 zł oraz 5.186,85 zł tytułem odszkodowania (decyzja k. 359, potwierdzenie przelewu k. 360, pismo procesowe pozwanego k. 725, pismo procesowe powoda k. 742 - bezsporne).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny opierając się w pierwszej kolejności na dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, których autentyczności i rzetelności nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł podstaw aby odmówić im mocy dowodowej.

Sąd oparł się na zeznaniach świadków słuchanych w sprawie:

1)  K. L. (protokół k. 432 – 433 znacznik 00:05:53 – 00:13:22), koleżanki z pracy matki powoda

2)  S. R. (k. 433 – 433v znacznik 00:14:59 – 00:25:11) rehabilitanta, który ćwiczył z powodem

– dając im wiarę w całości.

Świadkowie są osobami obcymi dla strony postępowania, nie mieli związków osobistych, które mogłyby rzutować na kształt ich zeznań. Dodatkowo ich zeznania były spójne z dokumentacją medyczną zgromadzoną w sprawie oraz wnioskami, do których doszli biegli wydający opinie w sprawie.

Sąd przesłuchał także w charakterze świadka D. K. (protokół k. 712v – 713v znacznik 00:58:37 - 01:31:44) matkę powoda, dając wiarę jej zeznaniom w zakresie w jakim były logicznie powiązane i spójne ze zgromadzoną w aktach dokumentacją, również dokumentacją medyczną oraz opiniami biegłych i je uzupełniały. Sąd nie dał wiary świadkowi w zakresie w jakim wskazywał swojego dochody w (...), bowiem wynikały one z przedłożonych dokumentów. Sąd dał świadkowi ograniczoną wiarę w zakresie obecnego nasilenia i skutków wypadku dla powoda, jakkolwiek ze względu na fakt, iż świadek jest matką powoda i wiążą ją z synem silne więzi emocjonalne, nie można ich uznać za nieprawdziwe a jedynie subiektywne.

Na rozprawie 17.09.2024 r. powód cofnął wniosek o przesłuchanie świadka S. K. (k. 712 v znacznik 00:54:36).

Sąd przesłuchał także powoda B. K. w charakterze strony z ograniczeniem do strony powodowej (protokół k. 736 – 740v znacznik 00:06:13 – 01:18:36) dając im wiarę w przeważającym zakresie tj. w części w jakiej pokrywały się z dokumentacją medyczną oraz wnioskami biegłych. Sąd dał wiarę powodowi w zakresie w jakim opisał swoją kondycję psychiczną oraz warunki bytowe po wypadku i w okresie rehabilitacji, funkcjonowanie w zakresie edukacyjnym i towarzyskim. Sąd dał powodowi ograniczoną wiarę w zakresie w jakim wskazał on aktualnie bardzo rozległe skutki wypadku dla swojego funkcjonowania, oceniając jego zeznania w kontekście opinii biegłych, zgodnie z doświadczeniem życiowym i zawodowym z podobnych spraw. Sąd nie dał powodowi wiary w zakresie w jakim na rozprawie wskazywał chęć dokonania usunięcia blizn powypadkowych – w tym zakresie, biorąc pod uwagę całość materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.

Ze względu na wnioski stron Sąd dopuścił dowody z opinii biegłych sądowych:

1)  biegłego neurologa M. N. (k. 457 – 467, opinia uzupełniająca k. 512 - 516) wraz z ustnymi wyjaśnieniami opinii na rozprawie protokół k. 711v - 712 znacznik 00:09:25 – 00:22:35 i 712v znacznik 00:48:08 – 00:49:48;

2)  biegłego ortopedy – traumatologa K. B. (k. 469 – 476, opinia uzupełniająca k. 520 -525) wraz z ustnymi wyjaśnieniami opinii na rozprawie protokół k. 712 – 712v znacznik 00:26:48 – 00:45:12,

3)  biegłych psychiatry K. S. i psychologa I. R. (k. 582 – 601),

4)  biegłego rehabilitanta medycznego A. W. (k. 628 – 653),

5)  biegłego chirurga plastycznego M. T. (k. 681 - 687

Każda z przedstawionych opinii była w ocenie Sądu rzetelna, wnikliwa i zgodna z aktualną wiedzą medyczną oraz pozostawała w logicznym związku z informacjami wynikającymi z dokumentacji medycznej zgromadzonej w aktach. Powód został także zbadany przez każdego ze specjalistów, którzy w swoich stanowiskach uwzględnili jego aktualny stan psychofizyczny. Opinie te wraz z ustnymi wyjaśnieniami złożonymi przez biegłych na rozprawie w dniu 17.09.2024 r. stanowiły podstawę ustaleń faktycznych w sprawie. Ostatecznie też nie były kwestionowane przez strony.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Roszczenie zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

W sprawie bezsporna pozostawała okoliczność, iż na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem tych pojazdów, którą w dniu zdarzenia objęty był samochód kierowany przez sprawcę zdarzenia z dnia 04.09.2018 r. E. D. - legitymowanym biernie w niniejszej sprawie pozostaje pozwany. Wątpliwości nie budzi bowiem fakt, iż winę za spowodowanie przedmiotowego wypadku ponosi kierujący pojazdem E. D., a zatem podmiotem odpowiedzialnym staje się pozwany ubezpieczyciel stosownie do umowy zawartego z pozwanym ubezpieczenia OC.

Pozwany nie kwestionował przy tym swojej odpowiedzialności za skutki wypadku co do zasady. Na podstawie art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie zaś z art. 229 k.p.c., nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości, tym samym kwestia odpowiedzialności co do zasady nie wymagała dalszej analizy Sądu.

Zgodnie z art. 444 § 1 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu. W myśl natomiast § 2 powyższego przepisu, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Na podstawie przepisu art. 445 § 1 k.c., zadośćuczynienie pieniężne może być zasądzone na rzecz poszkodowanego obok świadczeń odszkodowawczych z art. 444, jak również wtedy, gdy mimo naruszenia dóbr osobistych wymienionych w tym przepisie pokrzywdzony nie mógł wykazać szkody majątkowej. Żądanie zadośćuczynienia jest związane z odpowiedzialnością ex delicto i może być podniesione zarówno wtedy, gdy odpowiedzialność ta oparta jest na zasadzie winy, jak i wtedy, gdy jest ona od winy niezależna (zasada ryzyka i słuszności). Zasądzenie zadośćuczynienia pozostawione jest swobodzie oceny sędziowskiej, co nie oznacza jednak dowolności oceny. Sąd powinien dokonać oceny całokształtu okoliczności, w tym rozmiaru doznanych cierpień, ich intensywności, trwałości czy nieodwracalnego charakteru. Przy ustalaniu rozmiaru cierpień i ujemnych doznań psychicznych powinny być przede wszystkim uwzględniane zobiektywizowane kryteria oceny, jednakże w relacji do indywidualnych okoliczności danego przypadku. Należy przy tym wskazać, iż ograniczenie wydolności pracy i utrudnienia w jej wykonywaniu nie mogą być pominięte przy ocenie roszczenia z tytułu zadośćuczynienia, choćby nawet nie mogły one stanowić podstawy przyznania renty poszkodowanemu (zob. K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz. Art. 1–44910, Wyd. 10, Warszawa 2020).

Podstawową funkcją zadośćuczynienia jest funkcja kompensacyjna, bowiem jego celem jest wynagrodzenie doznanej krzywdy. Ma ono na celu poprawę stanu psychicznego poszkodowanego poprzez poprawę jego sytuacji majątkowej. Zgodnie bowiem z utrwalonym w orzecznictwie poglądem poszkodowany winien otrzymać od osoby zobowiązanej do naprawienia szkody sumę pieniężną, ażeby mógł za jej pomocą zatrzeć lub co najmniej złagodzić poczucie krzywdy i odzyskać równowagę psychiczną. Zadośćuczynienie nie może stanowić zapłaty symbolicznej. Ma ono na celu poprawę stanu psychicznego poszkodowanego poprzez poprawę jego sytuacji majątkowej. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 03 czerwca 2011 r. (sygn. akt III CSK 279/10) wskazano ponadto, iż „zadośćuczynienie (…) jest odzwierciedleniem w formie pieniężnej rozmiaru krzywdy, a ta w istocie nie zależy od statusu materialnego pokrzywdzonego. Jedynie rozmiar zadośćuczynienia może być odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa, która pośrednio może rzutować na umiarkowany jego wymiar i to w zasadzie bez względu na status społeczny oraz materialny poszkodowanego”.

Wielkość zadośćuczynienia zależy od całokształtu okoliczności danego przypadku, konkretyzowanych w odniesieniu do osoby poszkodowanej w danej sprawie poprzez obiektywne kryteria oceny rozmiaru doznanej przez nią krzywdy. Zasadnicze przesłanki określające wysokość zadośćuczynienia stanowią: rodzaj, charakter, długotrwałość cierpień fizycznych i ujemnych doznań psychicznych ich intensywność, nieodwracalność skutków zdrowotnych stopień i trwałość doznanego kalectwa i związana z nim utrata perspektyw na przyszłość, towarzyszące temu poczucie bezradności powodowane koniecznością korzystania z opieki innych osób oraz poczucie nieprzydatności społecznej. Ważną okoliczność indywidualizującą rozmiar krzywdy stanowi wiek poszkodowanego. Utrata możliwości realizowania zamierzonych celów, czerpania przyjemności z życia dotyka szczególnie człowieka młodego, który doznał utraty zdrowia będąc w pełni sił, zanim jeszcze osiągnął dorosłość. (zob. uchwałę pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 1973 r., III CZP 37/73, OSNC 1974, Nr 9, poz. 145 oraz m. inn. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1967, I CR 224/67, OSNCP 1968, Nr 6, poz. 107, z dnia 19 sierpnia 1980, IV CR 283/80, OSNCP 1981, Nr 5, poz. 81, z dnia 12 października 2000 r., IV CKN 128/00, nie publ., z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00, nie publ., z dnia 30 stycznia 2004 r., I CK 131/03, OSNC 2005, Nr 2, poz. 40, z dnia 28 czerwca 2005 r., I CK 7/05, nie publ., z dnia 26 listopada 2009 r., III CSK 62/09, nie publ.)

Należy także mieć na względzie iż zadośćuczynienie jest świadczeniem jednorazowym, obejmującym całość negatywnych skutków wywołanych na skutek wypadku, zatem powinno obejmować całość skutków i szereg zdarzeń, które miały miejsce w życiu pwooda.

B. K. wnosił o zadośćuczynienie w wysokości 300.000 zł, pomniejszone o kwoty wypłacone przez Ubezpieczyciela przed wszczęciem postępowania i w jego toku.

Sąd uznał roszczenie powoda o zadośćuczynienie za zasadne do kwoty 200.000 zł.

Ustalając wysokość należnego powodowi zadośćuczynienia Sąd miał na uwadze, że powód przed wypadkiem był osobą zdrową, sprawną i samodzielną, nie wymagał pomocy osoby trzeciej. Powód nadal jest młodym człowiekiem, w chwili wypadku miał 14 lat, prowadził aktywne życie, realizował swoje ambicje edukacyjne, miał plany na przyszłość zawodową, posiadał grono znajomych i przyjaciół, rozwijał swój potencjał życiowy. Sąd miał na uwadze, że obrażenia doznane przez powoda w wyniku wypadku miały poważną naturę i następstwa tego urazu mają charakter nieodwracalny. Zdarzenie istotnie zmieniło całe życie powoda w ważnym dla kształtowania się osobowości momencie życia. Po wypadku przez kilkanaście miesięcy powód wymagał całkowitej opieki matki, przez kilka miesięcy był praktycznie w istotny sposób ograniczony w samodzielnym funkcjonowaniu życiowym, zależny od innych osób, z powodu doznanych licznych urazów - nogi, czaszki, kręgosłupa. Sąd wziął pod uwagę nadto przebieg długotrwałego leczenia szpitalnego powoda, w ramach którego powód przebył dwa inwazyjne zabiegi operacyjne, kilkakrotne zmiany gipsu, uciążliwości związane z długotrwałym przebywaniem w wymuszonych pozycjach, uciążliwości związane z codzienną toaletą, towarzyszący temu znaczny dyskomfort, poczucie bezradności i nieprzydatności, intensywne dolegliwości bólowe, oszpecenie ciała (blizny pooperacyjne), cierpienia psychiczne, zaburzenia lękowe, wyrwanie ze środowiska rówieśniczego, utrata znajomych i przyjaciół, rezygnacja z normalnego i aktywnego trybu życia, konieczność zmiany planów edukacyjnych, co niewątpliwie dla powoda który miał sprecyzowane przemyślenia na swoją zawodową przyszłość ma duży wydźwięk natury psychicznej. Nauka chodzenia i rehabilitacja powodowały również duże dolegliwości bólowe i były uciążliwe oraz niewątpliwie wymagały od powoda ogromnej determinacji. Również ból, jaki przeżył powód, pomimo iż częściowo łagodzony przez leki, nie pozostawał w całości uśmierzony i jest nadal odczuwany przez powoda, szczególnie przy zmianie pogody. Z tych względów też Sąd uwzględnił nieodwracalność następstw wypadku w postaci trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 32% tj. przede wszystkim urazów kostnych (złamań kości narządów ruchu, uszkodzenia kręgosłupa, stresu pourazowego, blizn). Pomimo poprawy stanu klinicznego, nie ma realnych możliwości odzyskania przez powoda pełnej sprawności organizmu, tak aby mógł powrócić do trybu życia sprzed wypadku. Powód nadal jest ograniczony w poruszaniu się i ogólnym samodzielnym funkcjonowaniu, przez co musiał zmienić dotychczasowy tryb życia. Powód nadal wymaga rehabilitacji i kontroli lekarskiej u kilku specjalistów, a skutki wypadku będą odczuwane przez niego do końca życia, przede wszystkim w aspekcie ograniczenia sprawności ruchowej, i dolegliwości bólowych. Aktualnie u powoda dalej występuje upośledzenie funkcji chodu co utrudnia mu prawidłowe samodzielne codzienne funkcjonowanie. Natomiast doznane w wypadku uszkodzenia mogą w przyszłości doprowadzić do powstania pourazowych zmian zwyrodnieniowych i w konsekwencji do dalszego pogarszania się stanu zdrowia powoda. Jak wynika z opinii wszystkich biegłych lekarzy rokowania powoda na przyszłość są niepewne, bowiem skutki odniesionych obrażeń, mimo że wyleczonych, będą miały negatywny wpływ na organizm powoda, powodując jego gorsze się starzenie niż w przypadku osób, które nie odniosły takich urazów. Uszkodzenie nerwu strzałkowego jest w ocenie Sądu powziętej na podstawie opinii biegłych nieodwracalne. Powód w zakresie odzyskania sprawności fizycznej osiągnął wszystko co mógł poprzez żmudny, bolesny i długotrwały proces leczenie i rehabilitacji. Biorąc pod uwagę młody wiek powoda wypadek ten wpływa na jego całe dorosłe życie, skutkując licznymi ograniczeniami w zakresie ruchomości co ma wpływ na jego tryb życia, możliwość podejmowania określonych aktywności i relacji społecznych.

Odnosząc się do zarzutów pozwanego o nadmiernej wysokości żądania powoda Sąd uwzględnił go jedynie w części. W pierwszej kolejności należy wskazać ze orzecznictwo przedstawione przy pismach pozwanego jest obecnie nieaktualne w zakresie wysokości zasądzanych kwot. Są to orzeczenia sprzed wielu lat i zwykłe doświadczenie życiowe wskazuje, iż sumy w nich wskazane są całkowicie nieadekwatne do obecnej sytuacji. Również stany faktyczne objęte ww. orzeczeniami nie przystają do sytuacji powoda. Ustalając rozmiar należnego powodowi zadośćuczynienia Sąd pomocniczo kierował się orzeczeniami w sprawach takich jak: wyrok Sądu Okręgowego w Częstochowie z 11.12.2019 r., I C 18/17; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 29.01.2020 r., I ACa 29/19, wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 27.07.2017 r., VI ACa 586/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 9.07.2013 r., I ACa 586/13).

Od kwoty uznanej jako zasadną Sąd odjął kwoty wypłacone powodowi w toku postępowania likwidacyjnego tytułem zadośćuczynienia tj. 21.959 zł oraz 13.544 zł co dało kwotę 164.497 zł.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c., odsetki ustawowe przysługują uprawnionemu za samo opóźnienie w spełnieniu świadczenia, niezależnie od tego, czy wierzyciel poniósł szkodę i choćby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Mają one na celu wyrównanie uszczerbku majątkowego stanowiącego konsekwencję braku możliwości korzystania przez wierzyciela z należnego mu świadczenia pieniężnego od daty, w której dłużnik powinien spełnić to świadczenie stosownie do art. 455 k.c. lub przepisów szczególnych.

Z uwagi na ocenny charakter wysokości zadośćuczynienia dla ustalenia terminu jego wymagalności istotne jest więc, czy dłużnik znał wysokość żądania uprawnionego, a nadto, czy znał lub powinien znać okoliczności decydujące o rozmiarze należnego od niego zadośćuczynienia. O terminie, od którego należy naliczać odsetki ustawowe za opóźnienie decyduje także kryterium oczywistości żądania zadośćuczynienia. Sąd miał na względzie że powód zgłosił pozwanemu roszczenie o zadośćuczynienie w kwocie 500.000 zł pismem z 14.01.2019 r., zaś w pozwie domagał się kwoty 300.000zł, tj. o 40% mniej. Dopiero tok niniejszego procesu, przeprowadzenie szeregu dowodów, w tym opinii biegłych sadowych pozwoliło ocenić zasadność żądania – jeszcze przed wydaniem wyroku toczyły się między stronami rozmowy ugodowe. Ostatecznie wysokość należnego zadośćuczynienia została dopiero określona przez Sąd w orzeczeniu kończącym. Z tego względu Sąd uznał, iż wymagalność zasądzonej tytułem zadośćuczynienia kwoty następuje z dniem kolejnym po dacie wydania wyroku.

Z tych przyczyn orzeczono jak w sentencji w punkcie 1, oddalając roszczenie w zakresie niewykazanym o czym orzeczono jak w sentencji w punkcie 4.

Powód wnosił także o zasądzenie odszkodowania tj. części wydatków udokumentowanych fakturami, których nie uwzględnił pozwany, kosztów utraconego zarobku matki powoda, telefonu zniszczonego w trakcie wypadku, kosztów opieki D. K. nad synem jako niezbędnej w okresie po wypadku, kiedy zrezygnowała wz pracy w celu opieki nad powodem.

W zakresie żądania zwrotu utraconego zarobku powód nie był legitymowany czynnie do dochodzenia należności – jest to roszczenie przysługujące jego matce, która w niniejszej sprawie była świadkiem a nie stroną. Powód nie wykazał także wartości telefonu – dokumenty dotyczące telefonu przedstawione w toku postepowania likwidacyjnego nie wskazują na wartość aparatu a koszty naprawy, zatem nie sposób było ustalić jaka byłaby kwota z tego tytułu zasadna. Z tego względu roszczenie w tej części podlegało oddaleniu, o czym orzeczono jak w sentencji w punkcie 4.

Koszty opieki sprawowanej przez D. K. nad powodem były co do zasady należne, bowiem z opinii biegłych w sposób jednoznaczny wynika iż powodowi była konieczna pomoc najpierw po 10 godzin dziennie przez 5 miesięcy (do 31.01.2019 r.) a następnie przez 6 miesięcy po 6 godzin dziennie (od 01.02.2019 r.), co przy stawce 10 zł/godz. daje kwoty 13.400 zł oraz 10.800 zł, łącznie zaś 24.200 zł. Sąd przyjął stawkę wskazaną przez stronę powodową, biorąc pod uwagę iż jest ona niższa od przyjętej przez pozwanego w toku postepowania likwidacyjnego (11,45 zł). Pomniejszenie tej kwoty o wypłaty dokonane przez pozwanego w kwotach 2.457 zł oraz 2.684,94 zł daje 19.058,06 zł. Sąd uznał za zasadne także koszty dojazdu wskazywane przez powoda, potwierdzone przez rehabilitanta na łączną sumę 4262 * 0,8358 zł/km co dało kwotę 3563,89 zł, pomniejszoną o 434 zł tj. wypłacona przez pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego co dało różnicę 3.129,85 zł. Suma kwot za dojazdy oraz za opiekę stanowi 22.187,91 zł tytułem odszkodowania, którą Sąd zasądził wraz z odsetkami od 18.05.2019 r. tj od dnia następnego po wypłacie na rzecz powoda kwot w toku niniejszego procesu.

W związku z brakiem zgody pozwanego na cofnięcie pozwu w części Sąd oddalił żądanie w tym zakresie, o czy orzekł jak w sentencji w punkcie 4, jednakże obciążył pozwanego kosztami procesu w tej cofniętej części, bowiem cofniecie nastąpiło na skutek częściowego uznania żądań powoda i nie było podstaw do odmowy zgody przez pozwanego do cofnięcia powództwa w tym zakresie.

Powód w pozwie dochodził również ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość. Podstawę tego roszczenia stanowi art. 189 k.p.c., zgodnie z którym powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. O interesie prawnym w ustaleniu odpowiedzialności za ewentualną szkodę na przyszłość mówimy wówczas, gdy istnieje obiektywna niepewność stanu faktycznego. Nadto zgodnie z art. 442 ¹ § 3 k.c., powód dochodzący naprawienia szkody na osobie może mieć interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać w przyszłości. Kolejny proces odszkodowawczy w związku z ujawnieniem się nowych szkód może toczyć się po wielu latach od zdarzenia powodującego szkodę, a wówczas pojawić się mogą po stronie poszkodowanego, na którym spoczywa obowiązek dowiedzenia wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, trudności dowodowe. Ustalenie odpowiedzialności na przyszłość zwalnia poszkodowanego z obowiązku udowodnienia istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności podmiotu, na którym ta odpowiedzialność ciąży. Natomiast w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek do ustalenia iż proces leczenia powoda nadal trwa albo miałyby się ujawnić na przyszłość dalsze skutki wypadku. Z tych przyczyn orzeczono jak w sentencji w punkcie 4.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 §1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. uznając, że powód wygrał sprawę w 71,5%, bowiem Sąd obciążył pozwanego kosztami także w części, w jakiej nie wyraził zgody na cofnięcie powództwa. Szczegółowe koszty postępowania wyliczy referendarz po uprawomocnieniu się orzeczenia, o czym postanowiono jak w sentencji w punkcie 5.

Sędzia Piotr Królikowski