VIII AKa 160/23 - wyrok Sąd Apelacyjny w Warszawie z 2024-02-28
Sygn. akt VIII AKa 160/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 28 lutego 2024 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie VIII Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA – Dorota Radlińska (spr.)
Sędziowie: SA – Agnieszka Brygidyr- Dorosz
SA – Dariusz Drajewicz
Protokolant: Patryk Burak
przy udziale Prokuratora Stanisława Wieśniakowskiego
po rozpoznaniu w dniu 28.02.2024r.
sprawy:
1. J. M. (1) c. J. i H. ur. (...) w W.
2. J. M. (2) s. M. i J. ur. (...) w W.
Oskarżonych o czyny z art. 286 §1 k.k. i in.
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie z dnia 19.12.2022r. sygn. akt V K 243/18
I. zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. D. kwotę 1200 /tysiąc dwieście/ złotych plus VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu J. M. (3) z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
III. koszty postępowania odwoławczego przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||||||
UZASADNIENIE |
|||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VIII AKa 160/23 |
|||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
|||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie z dnia 19.12.2022 r. sygn. akt V K 243/18 . |
|||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
|||||||||||||||||||||
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
|||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
|||||||||||||||||||||
☐ obrońca |
|||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
|||||||||||||||||||||
☐ inny |
|||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
|||||||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||||||||||||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
||||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
|||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
|||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||||||||||||||||
☐ |
|||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
|||||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
||||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
|||||||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
|||||||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||||
Nie dotyczy – Sąd II instancji nie przeprowadzał postępowania dowodowego |
|||||||||||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|||||||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
|||||||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
|||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
||||||||||||||||||||
1. |
Apelacja prokuratora - zarzut: - błędu w ustaleniach faktycznych. |
☐ zasadny ☐częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||||||||||||||||||||
Prokurator podnosił, że Sąd I instancji dopuścił się uchybienia w postaci błędu w ustaleniach faktycznych. Zdaniem skarżącego, Sąd Okręgowy niezasadnie przyjął, iż działaniom oskarżonych nie towarzyszył pierwotny zamiar oszukańczy. Nadto zdaniem prokuratora także błędne było ustalenie Sądu Okręgowego w zakresie braku winy po stronie oskarżonej odnośnie czynu zarzuconego jej w punkcie II aktu oskarżenia. Zarzuty prokuratora nie były zasadne. Wbrew twierdzeniom prokuratora Sąd I instancji przeprowadził prawidłową ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i w oparciu o te ocenę dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych. Przede wszystkim podnieść należy, iż w obrocie gospodarczym pomiędzy podmiotami dochodzi do zawierania szeregu umów, z których część z różnych powodów nie jest realizowana. W zdecydowanej większości spory pomiędzy stronami mają charakter czysto cywilistyczny, tak jak ma to miejsce właśnie w przedmiotowej sprawie. Jedynie niewielki odsetek takich relacji wymaga interwencji organów ścigania i chodzi o takie sprawy, w których jedna ze stron już podczas zawierania umowy dopuściła się przestępstwa /przeważnie będzie to przestępstwo oszustwa/. Wypełnienie znamion przestępstwa z art. 286§1 k.k. polega na działaniu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i doprowadzenie pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie go w błąd wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Sąd I instancji uznał, że działaniom oskarżonych /czyn zarzucony im w punkcie I aktu oskarżenia/ nie towarzyszył zamiar oszukańczy podczas zawierania umowy, a tym samym nie wypełnili oni znamion z art., 286§1 k.k. Sąd I instancji wskazał szczegółowo /str. 8 uzasadnienia/ na jakich podstawach oparł swoje twierdzenie. Stanowisko to w całości podzielił Sąd Apelacyjny. Nie można zgodzić się ze skarżącym, że zachowanie oskarżonego już po zawarciu umowy w sytuacji, w której oskarżeni nie w całości ją realizowali nie mogło stanowić podstawy do uznania, że podczas zawierania tej umowy oskarżonym nie towarzyszył oszukańczy zamiar. Wręcz przeciwnie, to właśnie analiza zachować zarówno przed danym zdarzeniem faktycznym, jak też po tym zdarzeniu jest często jedną z najistotniejszych podstaw do dokonania ustaleń faktycznych w zakresie dokonania przestępstwa z art. 286§1 k.k. W przedmiotowej sprawie skarżący podnosił, że oskarżeni otrzymaną gratyfikację pieniężną w wyniku zawarcia umowy przeznaczyli na modernizację swojej firmy i zdaniem skarżącego był to jedyny cel po stronie oskarżonych zawarcia tej umowy. Jednakże skarżący nie wskazał konkretnie na jakiej podstawie opierał tak kategoryczne twierdzenie. Co więcej prokurator podał w uzasadnieniu apelacji /str. 5/ „/…/ nie mając zamiaru realizacji jej warunków /umowy- dodano/ licząc, że po zawarciu kontraktu z (...) S.A. uda im się również zrealizować umowę zawartą z Grupa (...) Sp. Z o.o.” Już z przytoczonego fragmentu z uzasadnienia apelacji wynika, że nawet w przekonaniu skarżącego oskarżeni dążyli do wykonania zawartej umowy. Takie stanowisko stoi w jawnej sprzeczności z twierdzeniem, że podczas zawierania rzeczonej umowy nie mieli zamiaru jej realizacji. Zupełnie nie można zgodzić się z twierdzeniem skarżącego /str. 5 uzasadnienia/, że dla bytu przestępstwa oszustwa nie ma znaczenia dobra wola oskarżonego wywiązywania się z zawartych zobowiązań. Ponownie wskazać należy, na profesjonalne ustalenia Sądu I a dotyczące zachowania oskarżonego już po zawarciu umowy. Wbrew twierdzeniom prokuratora, Sąd I instancji słusznie wziął pod uwagę dobrą wolę oskarżonego co do wywiązania się z zawartych umownych zobowiązań. Zachowania te zostały prawidłowo ocenione przez Sąd Okręgowy, które finalnie prawidłowo doprowadziły do uniewinnienia oskarżonych. Nie zasługiwał na uwzględnienie także zarzut apelacyjny, a odnoszący się do zarzutu z punku II aktu oskarżenia. Tym razem prokurator wywodził, że oskarżona zbywając na w okresie od 6 X 2017r. do 12 IV 2018r. samochody firmy (...) swoim dzieciom dopuściła się przestępstwa z art. 300§2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. wobec faktu, że w dniu 24 X 2017r. zostało wobec niej wszczęte postępowanie egzekucyjne. Zdaniem prokuratora Sąd I instancji niezasadnie uznał, że wpłata dokonana przez oskarżoną do komornika w dniu 27 XI 2017r. dokładniej w takiej wysokości na jaką opiewała wartość sprzedanych przez nią samochodów nie mogła stanowić podstawy jej uniewinnienia. Skarżący wywodził bowiem, że część tych transakcji miała miejsce już po dacie 27 XI 2017r., tj. po tym, jak oskarżona wpłaciła do komornika kwotę 40.000,00 zł. Powyższe twierdzenie prokuratora nie zasługiwało akceptację. Należy zwrócić uwagę, iż Sąd I instancji miał na uwadze powyższą okoliczność podnoszoną przez prokuratora /str. 9 uzasadnienia/. Jednakże Sąd I instancji zobowiązany był do całościowej oceny zachowania oskarżonej pod katem wypełnienia przez nią zarzuconego jej przestępstwa. Wskazać należy, iż w art. 300§2 k.k. stypizowane jest przestępstwo kierunkowe, co jasno wynika z brzmienia normy prawnej - Kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu. Należy zatem wykazać, że działaniu sprawcy towarzyszy cel udaremnienia wykonania orzeczenia sądu. Słusznie w przedmiotowej sprawie ustalił Sąd I instancji, że oskarżona dążyła do jak najszybszego zaspokojenia roszczenia, a zachowanie takie w sposób oczywisty prowadzić musi do wniosku, że działaniom jej /sprzedaży pojazdów/ nie towarzyszył cel udaremnienia wykonania orzeczenia sądu. Reasumując stwierdzić należy, iż orzeczenie Sądu I instancji było prawidłowe, a skarżący nie podniósł takich okoliczności, które mogłyby doprowadzić chociażby do powzięcia wątpliwości przez Sąd II instancji. |
|||||||||||||||||||||
Wnioski |
|||||||||||||||||||||
o uchylenie |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||||||||||||||||||||
Wobec uznania w całości zarzutów apelacyjnych za niezasadne- także wniosek uznać należało w całości za niezasadny . |
|||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|||||||||||||||||||||
1. |
Nie wystąpiły. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|||||||||||||||||||||
Nie dotyczy. |
|||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|||||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
Wyrok w zaskarżonej części. |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||||
Wobec nie uwzględnienia apelacji. |
|||||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
|||||||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||||||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||||||||||||||||||||
1.1. |
Nie dotyczy |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||||
Nie dotyczy |
|||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||||
Nie dotyczy |
|||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||||||||||||||||||||
Nie dotyczy |
|||||||||||||||||||||
4.1. |
|||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||||||||||||||||||||
Nie dotyczy |
|||||||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||||||||||||||||||||
Nie dotyczy |
|||||||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||||
Brak |
|||||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
|||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||||||||||||
2. 2. |
zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. D. kwotę 1200 /tysiąc dwieście/ złotych plus VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w postępowaniu odwoławczym; kosztami postępowania odwoławczego obciążono Skarb Państwa |
||||||||||||||||||||
7. PODPIS |
|||||||||||||||||||||
Dorota Radlińska Agnieszka Brygidyr- Dorosz Dariusz Drajewicz |
1.3 Granice zaskarżenia |
|||||||
Wpisać kolejny numer załącznika 1 |
|||||||
Podmiot wnoszący apelację |
prokurator |
||||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Orzeczenie Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie z dnia 19.12.2022 r., sygn. akt VK 243/18 |
||||||
1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||
☐na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒w całości |
||||||
☐w części |
☐ |
co do winy |
|||||
☐ |
co do kary |
||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
1.3.2 Podniesione zarzuty |
|||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
☐ |
|||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||
1.4. Wnioski |
|||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Warszawie
Osoba, która wytworzyła informację: Dorota Radlińska, Agnieszka Brygidyr-Dorosz , Dariusz Drajewicz
Data wytworzenia informacji: