Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VIII AKa 69/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z 13.05.2022 r. sygn. V Ko 117/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny – pełnomocnik reprezentanta Skarbu Państwa – Komendanta Stołecznego Policji

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

Uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Nie dotyczy

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Nie dotyczy

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Nie dotyczy

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Pełnomocnika Skarbu Państwa – Komendanta Stołecznego Policji błędu w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść orzeczenia, polegającego na przyjęciu, iż spełnione zostały przesłanki do zasądzenia kwoty w wysokości 5.000 zł z tytułu zadośćuczynienia i, że zasądzona kwota będzie stanowiła adekwatną rekompensatę za krzywdę doznaną przez wnioskodawczynię z powodu niezasadnego, ale prawidłowego i legalnego zatrzymania, podczas gdy prawidłowe ustalenia w sprawie winny prowadzić do wniosku, że nie ma przesłanek do zasądzenia zadośćuczynienia i że wysokość zasądzonej kwoty jest nadmiernie wygórowana.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

a/ Zarzut pełnomocnik Komendanta Stołecznego Policji dotyczy niezasadności i nieadekwatności przyznanej kwoty zadośćuczynienia, którą ustalił Sąd Okręgowy na podstawie analizy materiału dowodowego sprawy. Jednakże w treści apelacji nie jest kwestionowana przez skarżącą kompletność materiału dowodowego ani prawidłowość oceny zeznań wnioskodawczyni L. N. czy ujawnionych dokumentów. Natomiast analiza akt przedmiotowej sprawy prowadzi do wniosku, że Sąd I instancji wydając zaskarżone rozstrzygnięcie oparł się na całokształcie zgromadzonego materiału dowodowego, który niewątpliwie był wystarczający do poczynienia ustaleń w sprawie, i dokonał jego właściwej oceny. Wobec tego nie doszło do naruszenia art. 7 kpk ani innych przepisów procesowych i skarżąca nie wykazała jakichkolwiek uchybień w tej kwestii.

b/ Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych może zostać skutecznie podniesiony wtedy, gdy w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenia faktyczne nie mające jakiegokolwiek oparcia w przeprowadzonych dowodach albo gdy określonych ustaleń nie poczyniono, pomimo że z uznanych za wiarygodne dowodów określone fakty jednoznacznie wynikały /tak np. wyrok Sądu Najwyższego z 11.01.2022 r. sygn. I KA 10/21, lex nr 3342243/. Przy tym nawet w przypadku stwierdzenia wystąpienia błędu w ustaleniach faktycznych, nie zawsze musi on prowadzić do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia, gdyż konieczne jest, aby błąd miał wpływ na jego treść. W tym przypadku skarżąca nie wykazała istnienia takiego błędu.

c/ Na podzielenie zasługuje umotywowane stanowisko Sądu Okręgowego, że w świetle całokształtu materiału dowodowego L. N. została niewątpliwe niesłusznie zatrzymana od 7 sierpnia 2020 r. godz. 21.00 do 8 sierpnia 2020 r. około godz. 19.35, z którego to tytułu przysługuje jej zadośćuczynienie od Skarbu Państwa. Stanowiska takiego nie jest w stanie podważyć zarzut przywołany przez skarżącą pełnomocnik.

d/ W rzeczywistości pełnomocnik (...) nie podnosi żadnych okoliczności, które miałyby wpływ na częściowe uwzględnienie wniosku przez Sąd I instancji oraz przyznanie kwoty 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Zauważyć należy, że zgodnie z jasnym i przekonującym postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie z 12.05.2021 r. sygn. II Kp 2272/20 /k.52-56 tych akt/, zatrzymanie L. N. było niezasadne i nieprawidłowe, chociaż było legalne. W kontekście pozostałych dowodów jest to wystarczające do uznania przedmiotowego zatrzymania za niewątpliwie niesłuszne w rozumieniu art. 552 § 4 kpk i w pełni uprawnia do dochodzenia roszczenia od Skarbu Państwa, który odpowiada za działania funkcjonariuszy Policji na zasadzie ryzyka. Uznanie zatrzymania za legalne nie ma wpływu na zasadność podstawy w/w roszczenia. Skarżąca nie wykazała także występowania innych informacji, które wykluczałyby niewątpliwą niesłuszność zatrzymania. Dodatkowo zapatrywanie takie wspiera stanowisko prokuratora, który nie wnosił apelacji i potwierdził trafność ustalenia Sądu I instancji w tym zakresie. O ile nie budzi wątpliwości, że dochodzone roszczenie ma charakter cywilny, to skarżąca pomija, iż chodzi tu o odpowiedzialność Skarbu Państwa za działania funkcjonariuszy Policji – ale na zasadzie ryzyka, a nie winy tych funkcjonariuszy. Zatem przyznając odpowiednią sumę zadośćuczynienia należy zrekompensować wszelkie krzywdy wyrządzone w/w zatrzymaniem.

e/ Nie przekonuje stanowisko pełnomocnik (...), że można stwierdzić znikomość następstw zatrzymania dla wnioskodawczyni. Sąd Okręgowy uzasadniając wysokość przyznanego zadośćuczynienia wskazał okoliczności, które za tym przemawiały. Sąd ten przeprowadził i uznał za wiarygodny istotny przecież dowód z przesłuchania L. Ś. - N. jako świadka, która przedstawiła doznane dolegliwości. Rodzaj i charakter tych dolegliwości nie jest znikomy – doszło do wielogodzinnego naruszenia wolności osobistej wnioskodawczyni i powstania u niej stresu, który potęgował się z upływem czasu, odczuwała ona obawę co do zakończenia sytuacji i słyszała nieprzychylne opinie funkcjonariuszy Policji, została przeszukana po całkowitym rozebraniu się, nie miała dostępu do niezbędnych środków higienicznych i nie mogła przyjąć leków przeciwdepresyjnych w odpowiednim czasie, była transportowana w uciążliwych warunkach ze zbyt ciasno założonymi kajdankami. Skarżąca nie kwestionuje ustalenia tych okoliczności. Brak jest także podstaw do uznania, że Sąd niewłaściwie wyważył ciężar opisanych dolegliwości dla wnioskodawczyni. Nadto nie chodzi tu o takie naruszenie dóbr osobistych, które nie powinno skutkować uprawnieniem do zadośćuczynienia w myśl art. 448 kc, gdyż niniejsza sprawa dotyczy niewątpliwe niesłusznego pozbawienia wolności wnioskodawczyni i odpowiedzialności za to Skarbu Państwa na zasadzie ryzyka. Zatem brak jest podstaw do odmowy zasądzenia czy zmiany wysokości zadośćuczynienia.

f/ Sąd Apelacyjny podziela stanowisko, że pojęcie sumy odpowiedniej dotyczącej zadośćuczynienia ma charakter nieokreślony. Niewątpliwie zadośćuczynienie ma mieć charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać ekonomiczną wartość. Jednocześnie wartość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być stosownie do art. 445 § 1 k.c. „odpowiednia” w tym sensie, że powinna być utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom społeczeństwa, nie może prowadzić do nadmiernego bogacenia się. Natomiast kryterium przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa ma znaczenie pomocnicze /tak np. postanowienie Sądu Najwyższego z 22.01.2015 r. III KK 252/14, L.; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 16.03.2023 r. II AKa 393/21/.

g/ Rozważania Sądu Apelacyjnego dotyczące roszczenia innej osoby ubiegającej się o zadośćuczynienie nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, skoro chodzi o indywidualną sytuację wnioskodawczyni.

h/ Reasumując, całokształt poczynionych ustaleń w kontekście zarzutu podniesionego przez skarżącą prowadzi do przekonania, że przyznana kwota 5.000 zł tytułem zadośćuczynienia jest zasadna i adekwatna w realiach sprawy. Sąd Okręgowy właściwie ustalił czas i okoliczności zatrzymania, jak też powstałe skutki dla L. Ś. - N., w tym intensywność doznanych cierpień.

Wniosek

Pełnomocnik Skarbu Państwa – Komendanta Stołecznego Policji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez cyt. „oddalenie wniosku, a w konsekwencji zmianę wyroku w pkt I poprzez oddalenie”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak było jakichkolwiek podstaw do zmiany wyroku poprzez oddalenie żądania wnioskodawczyni w całości – co wynika z powyższych rozważań odnośnie zarzutu apelacji pełnomocnika Komendanta Stołecznego Policji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W punkcie I utrzymano w mocy wyrok w zaskarżonej części tj. co do punktu I.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody wynikają z rozważań w części 3.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

5.3.1.4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Wydatkami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa zgodnie z art. 554 § 4 k.p.k.

7.  PODPIS

Przemysław Filipkowski

Sławomir Machnio Piotr Bojarczuk

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik reprezentanta Skarbu Państwa - Komendanta Stołecznego Policji

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkt I wyroku

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

Zmiana