Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:SSA Ewa Kaniok (spr.)

Sędziowie:SA Robert Obrębski

SO del. Agnieszka Wachowicz-Mazur

Protokolant:sekretarz sądowy Marta Puszkarska

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2017 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko(...)w W.

o odszkodowanie

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 28 marca 2014 r., sygn. akt XVI GC 828/13

I.  oddala apelację,

II.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz pozwanego.

Agnieszka Wachowicz-Mazur Ewa Kaniok Robert Obrębski

Sygn. akt. I ACa 1210/14

UZASADNIENIE

W dniu 1 sierpnia 2013 r. A. S. wystąpiła przeciwko (...) z siedzibą w W. o zasądzenie odszkodowania w wysokości 76 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 23 lipca 2013 r. do dnia zapłaty, na które składają się:

-

kwota 26 000 zł kosztów koniecznej rewitalizacji akustycznej budynku położonego przy ulicy (...) w W.,

-

kwota 50 000 zł tytułem obniżenia wartości rynkowej nieruchomości powódki położonej przy ulicy (...) w W. na skutek oddziaływania hałasu powodowanego przez lotnisko O. im F. C. w W. na tę nieruchomość oraz znajdowania się nieruchomości w całości w obszarze ograniczonego użytkowania.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że jest właścicielem mieszkania stanowiącego odrębną własność położonego w W. przy ulicy (...), na działce (...) obręb (...) i użytkownikiem wieczystym nieruchomości gruntowej (nr (...)), która stanowi ogródek. Wymienione nieruchomości położone są w granicach obszaru ograniczonego z użytkowania dla lotniska im. F. w W. utworzonego uchwałą (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r.

Na rozprawie w dniu 28 marca 2014 r. powódka zmodyfikowała powództwo w zakresie roszczenia odsetkowego wnosząc o zasądzenie odsetek od dnia 24 sierpnia 2007 r. do dnia zapłaty (k. 189).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotowa nieruchomość przed wejściem w życie uchwały z dnia 20 czerwca 2011 r. była położona w obszarze ograniczonego użytkowania na podstawie rozporządzenia Wojewody (...) z dnia 7 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru użytkowania dla (...) im. (...) w W. i że brak jest nowych ograniczeń dla nieruchomości, które mogłyby uzasadniać roszczenia odszkodowawcze. Wobec bezskutecznego upływu 2- letniego terminu zawitego na zgłoszenie roszczeń przysługujących powódce na podstawie rozporządzenia Wojewody (...) nr(...) z dnia 7 sierpnia 2007 r. powództwo jest bezpodstawne.

Wyrokiem z dnia 28 marca 2014 r. Sąd Okręgowy w Warszawie w punkcie pierwszym oddalił powództwo, w punkcie drugim zasądził od A. S. na rzecz (...) w W. kwotę 3.617,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy ustalił, że A. S. jest właścicielem mieszkania stanowiącego odrębną własność, położonego w W. przy ulicy (...), położonego na działce nr (...) (obręb (...).) Powódka jest również użytkownikiem wieczystym nieruchomości gruntowej (nr księgi wieczystej (...)), którą stanowi ogród. Jest to nieruchomość rekreacyjna o powierzchni 21 m ², działka nr (...).

Działki powódki nr (...) w całości zostały objęte strefą obszaru ograniczonego użytkowania utworzonego na podstawie rozporządzenia Wojewody (...) nr (...)z dnia 7 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W.. Na podstawie uchwały nr (...)Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. wymienione działki znajdują się w strefie obszaru ograniczonego użytkowania, poza strefami oznaczonymi jako(...) i(...).

Pismem z dnia 17 lipca 2013 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 320 000 zł tytułem obniżenia wartości rynkowej nieruchomości na skutek oddziaływania hałasu powodowanego przez lotnisko O. im. F. C. oraz kwoty 115 000 zł tytułem kosztów koniecznej rewitalizacji akustycznej budynku położonego w W. przy ulicy (...).

W ocenie Sądu Okręgowego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawę prawną dochodzonego roszczenia stanowi art. 129 ust. 1 - 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U.2013.1232), zgodnie z którym jeżeli w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części (ust.1). W związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości (ust. 2). Roszczenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, przysługuje również użytkownikowi wieczystemu nieruchomości, a roszczenie, o którym mowa w ust. 2, także osobie, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości. (ust.3) Z roszczeniem, o którym mowa w ust. 1-3, można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości (ust.4).

Jak stanowi art. 136 ust. 1 - 3 wyżej powołanej ustawy, w razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania, właściwymi w sprawach spornych dotyczących wysokości odszkodowania lub wykupu nieruchomości są sądy powszechne. Obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania. W razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków szkodą, o której mowa w art. 129 ust. 2, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

Z roszczeniami formułowanymi na podstawie art. 129 ust. 1 i 2 p.o.ś. można wystąpić w okresie 2 lat od dnia wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości.

Obszar ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. został utworzony w drodze rozporządzenia z dnia 7 sierpnia 2007 r. wydanego przez Wojewodę (...). Podstawą prawną do wydania wymienionego aktu stanowił art. 135 ust. 2 Ustawy w wówczas obowiązującym brzmieniu. W oparciu o powyższy przepis kompetencja do utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania została powierzona wojewodzie.

Na skutek nowelizacji dokonanej na podstawie art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze zmianami w podziale zadań i kompetencji administracji terenowej (Dz. U. z 2005 r. Nr 175 poz. 1462 ze zm.), kompetencja do utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania została powierzona sejmikowi województwa, który taki obszar tworzy w drodze uchwały. Powyższa nowelizacja w myśl art. 48 pkt 2 ww. ustawy weszła w życie z dniem 1 stycznia 2008 r. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. zawierała także przepisy przejściowe, w myśl których akty prawa miejscowego wydane na podstawie przepisów zmienianych niniejszą ustawą z zakresu zadań i kompetencji podlegających przekazaniu niniejszą ustawą zachowują moc do czasu wydania nowych aktów prawa miejscowego przez organy przejmujące zadania i kompetencje (art. 47 ust. 2 ww. ustawy).

Powyższe oznaczało, iż wskazana regulacja w dalszym ciągu obowiązywała, a tym samym także akty prawa miejscowego wydane na podstawie przepisów nowelizowanych zachowały swoją moc.

Zgodnie z postanowieniami Rozporządzenia nr(...)Wojewody (...) z dnia 7 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W., w obszarze ograniczonego użytkowania zabrania się:

1)  przeznaczania nowych terenów pod szpitale, domy opieki oraz zabudowę związaną ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, a w strefie (...) także pod zabudowę mieszkaniową;

2)  zmiany sposobu użytkowania budynków w całości lub w części na szpitale i domy opieki oraz na stały lub wielogodzinny pobyt dzieci i młodzieży, a w strefie (...) - także na cele mieszkaniowe - z zastrzeżeniem ust. 2;

3)  budowy nowych szpitali, domów opieki, zabudowy związanej ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, a w strefie (...) także budynków mieszkalnych, z zastrzeżeniem ust. 2.

W obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

1)  w nowoprojektowanych budynkach należy zapewnić izolacyjność ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów - zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności akustycznej przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych;

2)  w istniejących budynkach należy zastosować zabezpieczenia zapewniające właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach poprzez zwiększenie izolacyjności ścian zewnętrznych, okien i drzwi w ścianach zewnętrznych, dachów i stropodachów - zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi ochrony przed hałasem pomieszczeń w budynkach.

Natomiast zgodnie z postanowieniami Uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W., w obszarze ograniczonego użytkowania wyróżnia się dwie strefy(...) i (...), w których wprowadzono ograniczenia z zakresie przeznaczenia terenu i sposobu korzystania z terenu, w szczególności

1)  w strefie (...):

a)  zakazuje się przeznaczania terenów pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, mieszkaniowo-usługową, zagrodową, zamieszkania zbiorowego, związaną ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, szpitale i domy opieki społecznej,

b)  zakazuje się lokalizowania budynków o funkcji mieszkaniowej, mieszkaniowo - usługowej, zagrodowej, zamieszkania zbiorowego, szpitali, domów opieki społecznej oraz o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzież;

c)  zakazuje się zmiany funkcji budynków istniejących na budynki o funkcji mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej, zagrodowej, zamieszkania zbiorowego, szpitali, domów opieki społecznej oraz o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

2)  w strefie (...):

a)  zakazuje się przeznaczania terenów pod szpitale i domy opieki społecznej oraz pod zabudowę związaną ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

b)  zakazuje się lokalizowania budynków o funkcji szpitali, domów opieki społecznej oraz o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

c)  zakazuje się zmiany funkcji budynków istniejących na budynki o funkcjach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, szpitali i domów opieki społecznej.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż nieruchomość powódki znalazła się w strefie ograniczonego użytkowania z mocy rozporządzenia z dnia 7 sierpnia 2007 r., na podstawie zaś uchwały z dnia 20 czerwca 2011 r. przedmiotowa nieruchomość znajduje się w strefie ograniczonego użytkowania, poza strefami (...) i(...). Zdaniem Sądu zatem powódka doznawała ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości już wskutek wydania w/w rozporządzenia, w szczególności zaś w związku z wejściem w życie Uchwały nr (...)Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. nie doszło do ustanowienia nowych ograniczeń na nieruchomości powódki czy też zwiększenia dotychczasowych.

Sąd I instancji podzielił stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt IV CSK 28/12, zgodnie z którym odpowiedzialność odszkodowawczą, o której mowa w art. 129 p.o.ś., przewidziano nie za samo ograniczenie i nie za każde ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Odszkodowanie nie rekompensuje zmiany dotychczasowej sytuacji właściciela nieruchomości, a tym bardziej utrzymywania już istniejących ograniczeń w przypadku zmiany aktu prawnego. Odszkodowanie służy bowiem za konkretną szkodę, która powstała w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości. Konieczną przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej jest więc szkoda, której źródłem jest rozporządzenie lub akt prawa miejscowego powodujący ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości. Szkoda ma być normalnym następstwem wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego wprowadzającego ograniczenia w sposobie korzystania z nieruchomości. Szkoda taka może powstać, gdy akt prawa miejscowego wprowadza nowe lub zwiększa dotychczasowe ograniczenia, co do sposobu korzystania z nieruchomości lub też przedłuża na kolejny okres ograniczenia, które zostały wprowadzone na określony czas. Szkoda nie powstaje, gdy kolejny akt prawny utrzymuje zakres ograniczeń na dotychczasowym poziomie.

Początek biegu dwuletniego terminu wskazanego w art. 129 ust. 4 ustawy z 2001 r. - Prawo ochrony środowiska rozpoczyna się od wejścia w życie rozporządzenia lub aktów prawa miejscowego. Nie każda ich zmiana rozpoczyna bieg nowego termin do wystąpienia z roszczeniami uregulowanymi w art. 129 ust. 1-3 u.p.o.ś., a jedynie taka nowelizacja, bądź zmiana, która dotyczy danej nieruchomości. (tak wyrok SN z dnia 1 grudnia 2010 r. sygn. I CSK 86/10.

Sąd Okręgowy uznał, iż w niniejszej sprawie, w związku z wejściem w życie Uchwały nr (...)Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. nie zaistniały żadne niekorzystne zmiany w zakresie ograniczeń obowiązujących na nieruchomości powódki.

W ocenie Sądu termin do zgłoszenia roszczeń, o którym mowa w art. 129 ust. 4 ustawy Prawo ochrony środowiska, jest terminem zawitym, co oznacza, iż jego niedochowanie powoduje wygaśnięcie roszczenia, a fakt upływu tego terminu sąd ma obowiązek wziąć pod uwagę z urzędu.

Mając na uwadze treść art. 129 ust. 4 p.o.ś. dwuletni termin, w którym powódka mogła wystąpić do pozwanego z roszczeniem wynikającym z art. 129 ust. 1-3 tej ustawy należy liczyć od dnia wejścia w życie rozporządzenia Wojewody (...) nr (...) z dnia 07 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W., a więc od dnia 25 sierpnia 2007 r. Tak więc termin na dochodzenie roszczeń odszkodowawczych przez stronę powodową na podstawie art. 129 p.o.ś. wygasł z dniem 25 sierpnia 2009 r. W konsekwencji, zgłoszone pozwanemu roszczenie w wezwaniu do zapłaty z dnia 17 lipca 2013 r. jest spóźnione i z tego powodu roszczenia zgłoszone w pozwie podlegają oddaleniu.

Sąd Okręgowy podzielił stanowisko, zgodnie z którym prowadzenie legalnej działalności portu lotniczego nie stanowi deliktu cywilnego, mimo że hipotetycznie oddziałuje negatywnie na położone w pobliżu nieruchomości, ze względu na hałas. Obniżenie potencjalnej wartości nieruchomości, nie mieści się w granicach szkody, ani jako rzeczywista strata, ani jako utracona korzyść. Tak, więc na zasadach ogólnych odpowiedzialności odszkodowawczej nie jest możliwe dochodzenie z tego tytułu roszczeń, wobec przedsiębiorstwa prowadzącego lotnisko ani na zasadzie winy - art. 415 k.c., ani ryzyka - art. 435 § 1 k.c. Port lotniczy nie może być uznany za zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody, nawet, jeżeli poszczególne elementy organizacji takiego przedsiębiorstwa korzystają z sił przyrody. Do odpowiedzialności prowadzącego takie przedsiębiorstwo lub zakład nie ma zastosowania art. 435 k.c.

Dopiero w sytuacji, gdy działalność prowadzącego port lotniczy wykraczałaby poza granice legalności, a nadto byłaby zawiniona - szkody z tego tytułu wynikłe, mieszczące się w zakresie strat rzeczywistych lub utraconych korzyści, mogłyby stanowić przesłanki dochodzenia roszczeń odszkodowawczych na podstawie art. 435 k.c.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie III CZP 128/09 stwierdził, że w art. 129 - 136 p.o.ś. ustawodawca uregulował samodzielne podstawy odpowiedzialności odszkodowawczej związanej z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości oraz z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania, opierając się na założeniu, że ryzyko szkód związanych z działalnością uciążliwą dla otoczenia powinien ponosić podmiot, który tę działalność podejmuje dla własnej korzyści ( cuius damnum eius periculum).

Z art. 129 ust. 2 p.o.ś. wynika, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c., przez którą rozumie się między innymi zmniejszenie aktywów. Obniżenie wartości nieruchomości stanowi przy tym wymierną stratę, niezależnie od tego czy właściciel ją zbył, czy też nie zamierza podjąć w tym kierunku żadnych działań, nieruchomość jest bowiem dobrem o charakterze inwestycyjnym. Według art. 129 ust. 2 p.o.ś. właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę (w tym zmniejszenie wartości nieruchomości) „w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości”, przy czym ograniczeniem tym jest także ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania. W związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania pozostaje nie tylko obniżenie wartości nieruchomości, będące następstwem ograniczeń przewidzianych bezpośrednio w treści rozporządzenia o utworzeniu obszaru (zwłaszcza dotyczących ograniczeń zabudowy), lecz także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z tego, że wskutek wejścia w życie rozporządzenia dochodzi do zawężenia granic własności (art. 140 k.c. w zw. z art. 144 k.c.) i tym samym ścieśnienia wyłącznego władztwa właściciela względem nieruchomości położonej na obszarze ograniczonego użytkowania. O ile bowiem właściciel przed wejściem w życie rozporządzenia mógł żądać zaniechania immisji (hałasu) przekraczającej standard ochrony środowiska, o tyle w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania możliwości takiej został pozbawiony. Inaczej mówiąc, szkodą podlegającą naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś., jest także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, iż właściciel nieruchomości będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje (np. hałas).

W ocenie Sądu Okręgowego w świetle powyższych argumentów żądanie powódki nie ma podstawy w art. 435 k.c. w zw. z art. 322 p.o.ś., lecz w art. 129 ust. 2 p.o.ś. (są to reżimy rozłączne).

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka zaskarżając go w całości i zarzuciła:

I.  Naruszenie przepisów postępowania, tj.:

1.  art. 227 KPC w zw. z 217 § 1 KPC w zw. z art. 278 § 1 KPC, poprzez oddalenie wniosków dowodowych zawartych w pozwie, tj.: m in. dowodu z opinii biegłego ds. wyceny nieruchomości oraz z opinii biegłego ds. budownictwa, podczas gdy wniosek o przeprowadzenie ww. dowodów służy ustaleniu odszkodowania, co wymaga wiadomości specjalnych;

2.  art. 227 KPC w zw. z 207 § 6 KPC w zw. z art. 299 KPC, poprzez oddalenie wniosków dowodowych zawartych w pozwie, tj.: dowodu z zeznań świadka - A. L. oraz z przesłuchania strony powodowej, podczas gdy przeprowadzenie dowodów jest istotne dla niniejszego postępowania;

3.  227 KPC w zw. z art. 207 § 6 KPC w zw. z 248 § 1 KPC poprzez oddalenie wniosku o zobowiązanie Pozwanego do przedłożenia odpisu Przeglądu Ekologicznego (...) im. (...) w W. wraz z dowodem złożenia jego kopii w Urzędzie Marszałkowskim Województwa (...) w W., podczas gdy wniosek ten został złożony w pozwie, a okoliczności wynikające ze złożonego odpisu Przeglądu Ekologicznego w sposób bezsprzeczny potwierdziłby, że Pozwany jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody, jego działalność powoduje przekroczenie norm hałasowych;

4.  art. 233 § 1 KPC poprzez niedokonanie wszechstronnej oceny materiału dowodowego, tj. z pominięciem dowodu w postaci uzasadnienia do Uchwały wyznaczającej w swej treści poszczególne strefy (...), co miało wpływ na ustalenia, że nieruchomości Powódki znajdują się w tylko w (...), podczas gdy powinny być w strefie(...), gdyż wskaźniki hałasu dla nieruchomości wskazują przekroczenia dla strefy(...) a zatem zmieniła się sytuacja prawna nieruchomości;

5.  art. 233 § 1 KPC poprzez, pominięcie pełnego odpisu KRS Pozwanego, załączonego do odpowiedzi na pozew, co w konsekwencji spowodowało, że Sąd uznał, że Pozwany nie jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody, podczas gdy zgodnie z jego treścią a w szczególności Działem(...), odnoszącym się do „przedmiotu działalności', pozwany jest napędzany siłami przyrody.

6.  art. 160 § 1 KPC poprzez jego niezastosowanie i nie wydanie przez Sąd zarządzenia o sprostowaniu i uzupełnieniu protokołu rozprawy z dnia 28 marca 2014 r. lub o odmowie jego sprostowania i uzupełnienia, podczas gdy zgodnie z tym przepisem koniecznym jest wydanie przez Sąd zarządzenia w tym zakresie.

II.  Naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1.  art. 129 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. prawo ochrony środowiska - Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm. - (dalej: UPOŚ) poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że Powódka uprawniona była do zgłoszenia roszczeń Pozwanemu jedynie w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie Rozporządzenia nr (...)Wojewody (...) z dnia 7 sierpnia 2007 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. tj. od dnia 24 sierpnia 2007 r., do dnia 24 sierpnia 2009 r. podczas gdy zgodnie z literalną wykładnią Powódka mogła zgłosić swoje roszczenia Pozwanemu od dnia wejścia w życie Uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W. tj. od dnia 4 sierpnia 2011 r., co doprowadziło Sąd do błędnego ustalenia, że upłynął termin zawity na zgłoszenie roszczenia przysługującego Powódce;

2.  art. 129 ust. 4 UPOŚ przez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że Powódka nie zgłosiła roszczenia Pozwanemu w dwuletnim terminie zawitym, a w konsekwencji niezastosowanie art. 129 ust. 2 UPOŚ;

3.  art. 435 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16 poz 93, - (dalej: KC) w zw. z art. 55 ¹ KC oraz w zw. art. 322 UPOŚ w zw. z art. 324 UPOŚ poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że Pozwany nie jest przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody oraz nie jest zakładem o zwiększonym ryzyku lub o dużym ryzyku i nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną Powódce szkodę, podczas gdy właściwa wykładnia przepisów prawa bezsprzecznie wskazuje, że Pozwany jest przedsiębiorstwem w całości wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody, a ruch przedsiębiorstwa powoduje szkodę w majątku Powódki;

4.  art. 361 § 1 i § 2 KC poprzez jego niezastosowanie w stanie faktycznym sprawy i przyjęcie, że działalność przedsiębiorstwa Pozwanego nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym z wyrządzoną przez Pozwanego Powódce szkodą;

5.  §2 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku - Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, z późn. zm), poprzez jego niezastosowanie i błędne przyjęcie, że na Nieruchomościach Powódki wskaźniki hałasu są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, podczas gdy zgodnie z tym aktem i wartościami hałasu wynikającymi z map akustycznych załączonych do Przeglądu Ekologicznego wskaźnik hałasu na Nieruchomościach w porze nocy wynosi 50-55 DB i jest wskaźnikiem niedopuszczalnym dla terenu, na którym położone są Nieruchomości,

6.  art. 327 ust. 1 UPOŚ poprzez jego niezastosowanie w stanie faktycznym sprawy i nie zobowiązanie Pozwanego do złożenia Przeglądu Ekologicznego wraz z dowodem złożenia jego kopii w Urzędzie Marszałkowskim Województwa (...) w W., podczas gdy Przegląd Ekologiczny zawiera informacje potwierdzającą odpowiedzialność Pozwanego opartą na art. 435 KC w zw. z art. 322 UPOŚ, art. 324 UPOŚ, co doprowadziło Sąd do oddalenie powództwa w całości;

7.  art. 129 ust. 4 UPOŚ w związku z Rozporządzeniem poprzez jego niezastosowanie polegające na przyjęciu, że Powódka nie dochowała dwuletniego terminu do zgłoszenia roszczeń Pozwanemu liczonego od dnia wejścia w życie Rozporządzenia, tj. od dnia 24 sierpnia 2007 r., do dnia 24 sierpnia 2009 r. podczas gdy wobec faktu złożenia Pozwanemu w dniu 31 grudnia 2003 r. wniosku Powódka zmieściła się w wyznaczonym przez ten artykuł termie do zgłoszenia swoich roszczeń,

W konkluzji wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji, z pozostawieniem temu sądowi rozstrzygnięcia o kosztach procesu w instancji odwoławczej. Ponadto wniosła o dopuszczenie dowodów wymienionych w treści pisma na okoliczności tam wskazane.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji, oddalenie dalszych wniosków dowodowych powódki, oraz o zasądzenie od powódki kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c.

Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji są prawidłowe i Sąd Apelacyjny przyjmuje je za własne. Prawidłowe są także rozważania prawne sądu I instancji.

Chybiony jest zarzut naruszenia art. 160 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i nie wydanie przez Sąd zarządzenia o sprostowaniu i uzupełnieniu protokołu rozprawy z dnia 28 marca 2014 r. lub o odmowie jego sprostowania i uzupełnienia. Na karcie 264v akt znajduje się postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 26.06.2014r. wydane na skutek odwołania powódki od zarządzenia Przewodniczącego z dnia 16.05.2014r. o odmowie uzupełnienia i sprostowania protokołu rozprawy z dnia 28.03.2014r., mocą którego ww. wniosek o uzupełnienie i sprostowanie protokołu rozprawy uległ oddaleniu.

Chybiony jest zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. w zw. z 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 278 § 1 k.p.c. Postępowanie dowodowe w procesie cywilnym powinno dotyczyć wyłącznie okoliczności istotnych, w rozumieniu art. 227 k.p.c., dla rozstrzygnięcia sprawy, a o tym jakie fakty mają taki charakter decyduje przedmiot postępowania i twierdzenia faktyczne stron. Powoływane fakty powinny mieć znaczenie prawne. Stan faktyczny w każdym postępowaniu jest bowiem oceniany w aspekcie przepisów prawa materialnego. Przepisy te wyznaczają zakres koniecznych ustaleń faktycznych, które powinny być w sprawie dokonane. Przepisy prawa materialnego mają też decydujące znaczenie dla oceny, czy określone fakty, jako ewentualny przedmiot dowodu, mają wpływ na treść orzeczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2000 r., I CKN 975/98, Lex nr 50825).

Sąd Okręgowy oddalił powództwo z uwagi na upływ terminu zawitego z art. 129 ust. 4 p.o.ś. i co do zasady mógł to uczynić a limine, bez konieczności ustalania, czy zachodzą wszystkie inne prawnomaterialne przesłanki uzasadniające powództwo o zapłatę odszkodowania, a ich badanie w takiej sytuacji było zbędne, w szczególności badanie wysokości doznanej przez powódkę szkody (por. podobnie w kwestii oddalenia powództwa w przypadku uznania, że podniesiony przez stronę pozwaną zarzut przedawnienia jest zasadny- uzasadnienie uchwały pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2006 r., III CZP 84/05, OSNC 2006/7-8/114 oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2010 r., I CSK 653/09, Lex nr 741022).

Zatem zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. na skutek zaniechania przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych z zakresu budownictwa i wyceny nieruchomości, przy przyjętej przez Sąd I instancji prawidłowej koncepcji rozstrzygnięcia, (wygaśniecie roszczenia wskutek upływu terminu zawitego), nie może być uznany za trafny, bowiem prowadzenie postępowania dowodowego, było zbędne.

Trafnie okazało się również stanowisko Sądu I instancji, iż zeznania świadka A. L. i powódki nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), w sytuacji gdy dochodzone roszczenia wygasły z uwagi na upływ terminu zawitego.

Zbędne było także przeprowadzanie dowodu z Przeglądu Ekologicznego (...) im. (...) w W.. Jest to dokument urzędowy będący podstawą utworzenia obszaru ograniczonego mocą uchwały Sejmiku Województwa (...) z dnia 20.06.2011r. Dokument ten nie jest niezbędny do ustalenia zakresu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości powódki. O tym, do której strefy ograniczonego użytkowania zaliczona została nieruchomość powódki decyduje treść aktu prawa miejscowego jakim jest uchwała nr(...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 lipca 2011r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) im. (...) w W.. Treścią tego aktu prawnego sąd orzekający w sprawie niniejszej jest związany, nie może zatem wbrew treści tego aktu ustalić, że nieruchomość powódki znajduje się w strefie (...). Odszkodowanie na podstawie art. 129 p.o.ś. przysługuje bowiem za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości wynikające z aktu prawa miejscowego a nie za samą potencjalną możliwość zaliczenia nieruchomości do określonej strefy bez względu na treść aktu prawnego. Kwestia granic obszaru ograniczonego użytkowania w tym zaliczenie nieruchomości do określonej strefy wyznaczonej w tym obszarze to kwestia prawna a nie kwestia twierdzeń strony. Stosownie do par. 7 uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z 20.07.2011 graficzny przebieg granic obszaru oraz stref(...) i (...) określają załączniki nr (...) i(...) do uchwały. Stosownie do par. 8 ww. uchwały współrzędne geodezyjne granicy obszaru ograniczonego użytkowania oraz granic stref (...) i (...) i granicy terenu lotniska określa załącznik nr (...) do uchwały. Na mocy par. 9 uchwały opis granicy stref(...) i(...) określa załącznik nr (...)do uchwały. Wreszcie stosownie do dyspozycji par. 10 uchwały, wykaz działek ewidencyjnych, które w całości lub w części znajdują się w strefach (...) i (...) określa załącznik nr (...) do ww. uchwały Obowiązujące prawo przesądza zatem, że nieruchomości powódki usytuowane są poza strefą (...) i (...), zatem nie dotyczą ich ograniczenia przewidziane dla tych stref.

Jako nietrafne należało ocenić zarzuty kwestionujące obowiązywanie rozporządzenia Wojewody (...) nr (...)aż do dnia wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) z 20.07.2011 nr (...). Powyższa kwestia była przedmiotem rozstrzygnięcia uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2016 r., III CZP 62/16, Legalis nr 1532498, w której stwierdzono, iż rozporządzenie nr(...) Wojewody (...) obowiązywało do dnia wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) nr (...). Sąd Apelacyjny w pełni podziela argumentację prawną przytoczoną w uzasadnieniu tej uchwały, uznając za zbędne jej powtarzanie. Z uwagi na treść uchwały Sądu Najwyższego wnioski dowodowe zgłoszone w apelacji na okoliczność powszechnego uznawania za nieobowiązujące rozporządzenia Wojewody (...) nr(...) z dnia 7.08.2007r. należało uznać za nie mające znaczenia dla rozstrzygnięcia. Kwestie podnoszone przez apelującą i objęte ww. wnioskami dowodowymi stanowiły przedmiot rozważań Sądu Najwyższego w uzasadnieniu do podjętej przez ten sąd uchwały z 22 listopada 2016 r.

Rację ma sąd I instancji, że w związku z wejściem w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) nr (...)z dnia 20 czerwca 2011 r. powódka mogłaby skutecznie dochodzić roszczeń wskazanych w art. 129 ust. 1-3 p.o.ś w ciągu 2 lat od dnia wejścia w życie tego aktu prawa miejscowego tylko wówczas, gdyby mocą tej właśnie uchwały wprowadzone zostały nowe lub zwiększone zostały dotychczasowe ograniczenia co do sposobu korzystania z jej nieruchomości lub przedłużono na kolejny okres ograniczenia wprowadzone wcześniej na czas oznaczony (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2015 r., II CSK 570/14, LEX nr 1790978). Skoro art. 129 ust. 2 p.o.ś. przyznaje odszkodowanie za szkodę spowodowaną wejściem w życie aktu prawnego wprowadzającego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości w dotychczasowy sposób lub w sposób zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem, szkoda podlegająca naprawieniu na podstawie tego przepisu nie powstaje, gdy kolejny akt prawa miejscowego jedynie utrzymuje dotychczasowe ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości (por. wyrok Sądu Najwyższego w wyroku z 12 kwietnia 2013 r.(sygn. akt IV CSK 608/12, LEX nr 1347892). Zatem powódka, z powołaniem się na uchwałę nr(...)Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r., może domagać się naprawienia szkody spowodowanej ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości, ale wynikającym wyłącznie z tej uchwały (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2017 r., III CZP 114/15, www.sn.pl), czyli ograniczeniem, które wcześniej, tj. pod rządami rozporządzenia Wojewody (...) nr (...), nie miało miejsca.

Ustalenie, czy wprowadzone ograniczenia były takie same, podobne, czy inne należy do kategorii ustaleń faktycznych, gdyż są to fakty, które podlegają dowodzeniu zgodnie z regułami określonymi w prawie procesowym cywilnym (art. 227-305 k.p.c.). Mogą być zatem na tę okoliczność powoływane środki dowodowe z katalogu określonego w tych przepisach, w tym również dowód z opinii biegłego sądowego. Prowadzenie dowodu z opinii biegłego nie jest jednak niezbędne (por. podobnie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 kwietnia 2008 r., III CSK 377/07, OSNC 2009/6/88).

Sąd I instancji poczynił prawidłowe ustalenia w tym zakresie na podstawie innych środków dowodowych niż dowód z opinii biegłego sądowego, stwierdzając na podstawie analizy treści aktów prawa miejscowego, że nieruchomość powódki zgodnie z rozporządzeniem nr (...) znalazła się wewnątrz obszaru ograniczonego użytkowania, stosownie natomiast do uchwały nr (...) umieszczona została w całości w obszarze ograniczonego użytkowania poza strefami (...) i (...). Określone w § 6 uchwały nr (...) wymagania techniczne dotyczące budynków objętych obszarem ograniczonego użytkowania były (pomimo różnic redakcyjnych) takie same jak przewidziane w § 5 rozporządzenia nr (...). Skutkowało to ustaleniem przez Sąd Okręgowy, że wskutek wejścia w życie uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z dnia 20 czerwca 2011 r. powódce nie została wyrządzona żadna nowa szkoda.

Początek biegu terminu z art. 129 ust. 4 p.o.ś. rozpoczyna się od wejścia w życie rozporządzenia lub aktów prawa miejscowego, które mogą obejmować znaczne obszary, w związku z tym podkreślenia wymaga, że nie każda ich zmiana rozpoczyna bieg nowego terminu do wystąpienia z roszczeniami uregulowanymi w art. 129 ust. 1-3 u.p.o.ś., a jedynie taka nowelizacja, bądź zmiana, która dotyczy danej nieruchomości. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 grudnia 2010 r., I CSK 86/10, LEX nr 818554), a nie nieruchomości sąsiedzkich.

Do prawidłowo ustalonej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia Sąd I instancji w sposób właściwy zastosował art. 129 ust. 4 p.o.ś., oddalając powództwo z uwagi na wygaśnięcie roszczeń dochodzonych pozwem w związku z upływem terminu zawitego.

Powódka w apelacji podniosła, że zachowała termin z art. 129 ust. 4 p.o.ś. składając pozwanemu w dniu 31.12.2003r. wniosek o odszkodowanie z tytułu ograniczenia sposobu korzystania z nieruchomości ( k.11). Wbrew stanowisku powódki wniosek ten nie dotyczy roszczeń objętych pozwem, nie mógł zatem doprowadzić do przerwania biegu terminu z art. 129 ust. 4 p.o. W odpowiedzi na ów wniosek, w piśmie z 6.04.2005r., pozwany wyjaśnił powódce, że nie ma podstawy prawnej do rozpatrzenia wniosku z 31.12.2003r. albowiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. stwierdził nieważność rozporządzenie nr (...)Wojewody (...) z 19.07.2003r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania wokół (...) ( k.14).

Wniosek o odszkodowanie za ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości złożony przed wydaniem aktu prawnego wprowadzającego ograniczenia w sposobie korzystania z nieruchomości nie wywołał skutków prawnych.

Nie doszło także do naruszenia przez Sąd Okręgowy art. 435 k.c. poprzez jego nie zastosowanie albowiem przepis ten w ustalonym stanie faktycznym nie znajduje zastosowania.

Przyjęta w judykaturze wykładnia art. 129 ust. 2 u.o.ś. nie wyklucza co do zasady możliwości konstruowania przez powoda roszczeń na podstawie art. 435 § 1 k.c.

Skutkiem wejścia w życie aktu prawa miejscowego wprowadzającego obszar ograniczonego użytkowania jest nie tylko konieczność poddania się przewidzianym w nim wprost ograniczeniom - niekiedy mogą być one dla właścicieli nieistotne - ale także konieczność znoszenia immisji przekraczających standard jakości środowiska, którym - w przypadku braku obowiązywania takiego aktu prawnego - właściciel mógłby się przeciwstawić jako działaniom bezprawnym w świetle art. 174 ust. 1 p.o.ś. O ile bowiem właściciel przed wejściem w życie rozporządzenia lub uchwały mógł żądać zaniechania immisji (hałasu) przekraczającej standard ochrony środowiska, o tyle w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania możliwości takiej został pozbawiony. Szkodą, podlegającą naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 p.o.ś., jest także obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, iż właściciel nieruchomości będzie musiał znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje (np. hałas). Oznacza to, że odpowiedzialność na podstawie art. 435 k.c. będzie wchodzić w rachubę (oczywiście przy założeniu, że port lotniczy jest zakładem wprawianym w ruch za pomocą sił przyrody w rozumieniu art. 435 k.c.) w przypadku szkody na mieniu - w zakresie, w jakim ochrony mienia nie wyłączyło ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 2012 r. I CSK 509/11, OSNC 2013/2/26, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 r., III CZP 128/09, LEX nr 578138, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 2008 r., II CSK 216/08, Legalis nr 55663 i wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 5 czerwca 2013 r., I ACa 384/13, LEX nr 1331100).

Ze względu na fakt, że lotniska są przedsięwzięciami użyteczności publicznej wprowadza się obszary ograniczonego użytkowania, aby wytwarzane emisje hałasu nie były bezprawne. W ocenie Sądu Apelacyjnego art. 435 k.c. mógłby stanowić podstawę roszczeń przeciwko przedsiębiorcy prowadzącemu port lotniczy, gdyby dochodzone odszkodowanie nie miało związku z utworzeniem o.o.u. Skoro wskutek wejścia w życie aktu prawa miejscowego, wprowadzającego o.o.u., dochodzi do zwężenia granic prawa własności, to od chwili wejścia w życie tego aktu właściciel musi znosić dopuszczalne na tym obszarze podwyższone normatywnie immisje hałasu bez możliwości ich zaniechania.

Gdyby jednak powyższe immisje wykraczały poza obszar działań zalegalizowanych wprowadzeniem o.o.u. i były dokonywane wbrew zasadom wynikającym z aktu prawa miejscowego, (przekraczałyby podwyższone standardy, a zatem nie wynikałyby z wprowadzenia o.o.u), to wtedy spowodowana takimi działaniami szkoda mogłaby być rekompensowana w oparciu o art. 435 k.c.

Ingerencja w prawo własności może bowiem stanowić podstawę odpowiedzialności deliktowej za pogorszenie rzeczy (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2011 r., II CSK 681/10, Lex nr 1043999 i z dnia 11 grudnia 2009 r., V CSK 175/09, Lex nr 688048, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2002 r., III CZP 64/02, Lex nr 77033 )

Podkreślić jednak trzeba, iż szkoda w postaci zmniejszenia wartości nieruchomości występuje, (por. podobnie uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 września 2011 r. , III CZP 43/11, OSNC 2012/2/18), tylko wtedy, gdy tego rodzaju obniżka ma charakter trwały i nieodwracalny. Natomiast nie można dokonać oceny trwałości pogorszenia, gdy właścicielowi przysługuje roszczenie prewencyjne i może ono doprowadzić do stanu zgodnego z prawem. Dopóki takie roszczenie przysługuje, dopóty nie można żądać pieniężnego naprawienia szkody w postaci obniżenia wartości nieruchomości. Stanowisko to należy odnieść również do szkody związanej z zapewnieniem właściwego klimatu akustycznego. Roszczenie prewencyjne nie musi polegać na nałożeniu na właściciela nieruchomości, z której pochodzą negatywne oddziaływania (właściciela lotniska), obowiązku całkowitego zaprzestania działań stanowiących źródło immisji, ale także na nałożeniu na niego takich obowiązków, które doprowadzą do powrotu zakłóceń w granice dozwolonego negatywnego oddziaływania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2002 r., V CKN 1021/00, Legalis nr 81791), czyli w granice dopuszczone (zalegalizowane) wprowadzeniem o.o.u.

Z uwagi na powyższe nie można było przyjąć, iż powód doznał szkody w postaci obniżenia wartości nieruchomości, a w konsekwencji, że przysługuje mu z tego tytułu odszkodowanie, w tym także odszkodowanie w związku z koniecznością zapewnienia właściwego klimatu akustycznego, czego domagał się w niniejszym postępowaniu.

Brak szkody, jako jednej z przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego na podstawie art. 435 k.c., czynił zbędnym prowadzenie postępowania dowodowego w zakresie dowodu z opinii biegłych, w tym biegłego z zakresu akustyki, w celu ustalenia, czy standardy wprowadzone w akcie prawa miejscowego, ustanawiającym o.o.u,. zostały przekroczone, zatem oddalenie przez Sąd Okręgowy tych wniosków było prawidłowe.

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny oddalił wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z wyniku ciągłych pomiarów hałasu w środowisku dla (...) im. (...) w W. w sierpniu 2014r. (k.308-311) jako nie mający znaczenia dla rozstrzygnięcia, dodatkowo wskazując, że pomiary hałasu dokonane zostały już po wydaniu wyroku przez sąd I instancji i nie mogą stanowić dowodu na okoliczność natężenia hałasu przed wydaniem tego wyroku.

Szkoda wynikająca z natężenia hałasu przekraczającego wielkości dopuszczalne uchwałą nr (...)z dnia 20 czerwca 2011 r. mającego miejsce po wydaniu wyroku przez sąd I instancji stanowi roszczenie nie objęte pozwem i w związku z tym fakt natężenia hałasu w sierpniu 2014r. nie podlega ustaleniu w postępowaniu apelacyjnym. Rozpoznanie przez sąd II instancji roszczenia o odszkodowanie z tego tytułu stanowiłoby niedopuszczalne rozszerzenie powództwa w myśl art. 383 k.p.c.

Zarzut naruszenia §2 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku - Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902, z późn. zm), poprzez jego niezastosowanie i błędne przyjęcie, że na nieruchomościach Powódki wskaźniki hałasu są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, podczas gdy zgodnie z tym aktem i wartościami hałasu wynikającymi z map akustycznych załączonych do Przeglądu Ekologicznego wskaźnik hałasu na nieruchomościach w porze nocy wynosi 50-55 DB i jest wskaźnikiem niedopuszczalnym dla terenu, na którym położone są Nieruchomości, nie może być uznany za trafny. Mapy akustyczne załączone do Przeglądu Ekologicznego stanowiły podstawę utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania mocą uchwały nr(...) Sejmiku Województwa (...) z 20.06.2011r. Dopóki uchwała ta nie zostanie we właściwym trybie uchylona, sąd powszechny jest związany jej treścią i nie może przyjąć, że nieruchomość powódki znajduje się w innej strefie obszaru ograniczonego użytkowania niż wynika to z treści ww. uchwały. Jeśli wskaźniki hałasu na nieruchomości powódki przekraczają normy określone w tej uchwale, to działanie pozwanego jest bezprawne a powódce służy roszczenie o zaniechanie immisji. Z takim roszczeniem w niniejszym postępowaniu Powódka nie występuje. Nie przedstawiła też dowodu na okoliczność , że owo ponadnormatywne natężenie hałasu ma charakter trwały i nieodwracalny. W postępowaniu przed sądem I instancji powódka nie wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego akustyka na okoliczność ponadnormatywnego natężenia hałasu i nieodwracalności tego hałasu na jej nieruchomości, zatem szkody, której naprawienia mogłaby się domagać w oparciu o art. 435 k.c. nie wykazała.

Mając powyższe na uwadze, uznając apelację za bezzasadną Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o jej oddaleniu.

O kosztach procesu za II instancję rozstrzygnięto na podstawie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c.

Reguła, odpowiedzialności za wynik procesu wynikająca z art. 98 § 1 k.p.c., została uzupełniona przez ustawodawcę zasadami kompensacji, słuszności i zawinienia. Oparcie rozstrzygnięcia o kosztach procesu na jednej z uzupełniających zasad orzekania o kosztach, powinno być poprzedzone stwierdzeniem, że sytuacja zaistniała w sprawie wskazuje na celowość wyłączenia normy ogólnej, podyktowanego przewidzianymi w nich względami. Możliwość obciążenia strony przegrywającej jedynie częścią kosztów albo nieobciążenia jej w ogóle tymi kosztami, uzależniona jest, stosownie do art. 102 k.p.c., od wyłonienia się w sprawie wypadków szczególnie uzasadnionych, wskazujących że ponoszenie kosztów pozostawało w sprzeczności z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 kwietnia 2013 r. V CZ 124/12, LEX nr 1341727).

W judykaturze do kręgu okoliczności, które uzasadniają zastosowanie art. 102 k.p.c. w zw. z art. 102 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. zalicza się nieuwzględnienie roszczenia z powodu prekluzji (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 1967 r., III PRN 78/67, OSNCP 1968/11/185). Również precedensowy charakter rozpoznawanej sprawy może uzasadniać zastosowanie przez Sąd regulacji z art. 102 k.p.c. Obie przesłani znajdują zastosowanie w sprawie niniejszej. O precedensowym charakterze sprawy świadczy choćby fakt, że kwestia obowiązywania rozporządzenia Wojewody (...) nr (...) aż do dnia wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) z 20.07.2011 nr(...). budziła szereg wątpliwości i była przedmiotem rozstrzygnięcia uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2016 r., sygn. III CZP 62/16. Z uwagi na powyższe orzekając o kosztach procesu Sąd Apelacyjny zastosował art. 102 k.p.c. i nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu za II instancję na rzecz pozwanego.