Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Rejonowego w Jarosławiu

z dnia 9 marca 2016 roku

Powód Syndyk masy upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. w pozwie z dnia 25 września 2015 r. wniósł o zasądzenia od pozwanego Ł. K. kwoty 4.835,93 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, zasądzenie kosztów sądowych w kwocie 61 złotych, kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz innych kosztów 0,61 zł (opłata manipulacyjna dla dostawcy usług płatności, 1% opłaty od pozwu).

W uzasadnieniu żądania powód wskazał, że Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa w W. z siedzibą w W. w dniu 26 lipca 2013 roku zawarła z pozwanym umowę pożyczki odnawialnej (...) (kredytu konsumenckiego) nr (...), na podstawie której przyznała mu uprawnienie do wielokrotnego zaciągania jednomiesięcznych pożyczek w ramach przyznanego limitu w kwocie 4.000,00 zł. Pożyczka miała być spłacona w terminie jednego miesiąca od dnia jej zaciągnięcia. Każda spłata zadłużenia umożliwiała ponowne wykorzystanie przyznanego limitu o kwotę dokonanej spłaty. Pożyczkobiorca, pomimo zobowiązania wynikającego z umowy nie regulował należności w ramach przyznanego mu limitu w ustalonym terminie. Zgodnie z umową, w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stała się należnością przeterminowaną. Wysokość odsetek od należności przeterminowanych wynosi 4-krotność stopy lombardowej ogłoszonej przez NBP, przy czym każdorazowo ich wysokość ustalana była stosownymi uchwałami Zarządu (...) podejmowanymi w sprawie oprocentowania kredytów, tak aby nie przekraczały one wysokości odsetek maksymalnych. Niemniej jednak z uwagi na rozwiązanie z mocy prawa organów (...) w trybie art. 433 pkt 1 w zw. z art. 441a ust. 4 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze, od daty ogłoszenia upadłości (...), nie istniała możliwość podejmowania uchwał w tym przedmiocie. Z tych też względów, na skutek dokonanej przez Radę Polityki Pieniężnej w dniu 5 marca 2015 r. zmiany stopy lombardowej, Syndyk dokonał stosownej zmiany oprocentowania pożyczek i kredytów udzielonych przez (...), mimo braku w tym zakresie uchwały Zarządu (...), która w związku z ich rozwiązaniem z mocy prawa nie mogła być podjęta.

Powód podał dalej, że (...) wezwał pozwanego do dobrowolnego uregulowania zaległych należności, wysyłając stosowne wezwania na adres pozwanego. Wezwania do zapłaty nie spowodowały jednak spłaty kwoty zadłużenia przez pozwanego, a tym samym (...) uzyskał podstawę prawną do wypowiedzenia stosunku umownego. Wobec powyższego (...) pismem z dnia 21 października 2014 r. wypowiedział pozwanemu umowę. Zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy zostało wysłane na adres pozwanego. Również wypowiedzenie umowy nie spowodowało spłaty zadłużenia. Po upływie okresu wypowiedzenia, w którym pozwany nie dokonał wpłaty zaległych należności, cała pożyczka wraz z odsetkami i naliczonymi kosztami stała się natychmiast wymagalna. Ponadto, w dniu 1 grudnia 2014 r. (...) skierował do pozwanego ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty, jednakże nie spowodowało ono spłaty zaległych należności.

Kolejno, powód naprowadził, że zgodnie z umową wpłaty dokonywane przez pożyczkobiorcę zaliczane są w następującej kolejności na pokrycie: opłat z tytułu zwrotu kosztu ubezpieczenia, kosztów windykacji, prowizji i opłat, odsetek, a następnie kapitału pożyczki. Na podstawie umowy pożyczkodawca uprawniony jest do pobierania prowizji i opłat określonych w tabeli prowizji i opłat związanych z obsługą kredytu i pożyczki. Przy czym koszty windykacji, w tym koszty upomnień i wezwań do zapłaty wchodzą w skład niespłaconych należności z tytułu umowy i zostały doliczone do wymaganej kwoty zadłużenia.

Powód podniósł także, dochodzona należność wynosi łącznie 4.835,93 zł i składa się na nią:

-

niespłacony kapitał pożyczki w kwocie 4.000,00 zł,

-

odsetki wynikające z zaległości w spłacie raty pożyczki w kwocie 53,20 zł,

-

odsetki z tytułu należności przeterminowanych (karne) w kwocie 701,73 zł,

-

inne (w tym m. in. koszty windykacyjne) w kwocie 81,00 zł.

Dodatkowo powód wyjaśnił, że postanowieniem z dnia 5 lutego 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt X GU 53/15 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych ogłosił upadłość (...) z możliwością zawarcia układu, powierzając sprawowanie zarządu całym majątkiem upadłego Zarządcy w osobie L. K.. Następnie postanowieniem z dnia 19 marca 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt X GUp 87/15 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych zmienił sposób prowadzenia postępowania upadłościowego (...) z postępowania z możliwością zawarcia układu na postępowania obejmujące likwidację majątku upadłego i ustanowił Syndyka w osobie L. K..

Końcowo powód naprowadził, że zgodnie z art. 75 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze, z chwilą ogłoszenia upadłości likwidacyjnej upadły utracił prawo zarządu swoim majątkiem, który stał się masą upadłości, a zarząd ten przejął syndyk. Konsekwentnie, zgodnie z art. 144 prawa upadłościowego i naprawczego, w zakresie postępowań sądowych uprawnienie do występowania w charakterze strony również traci upadły, a zyskuje syndyk, co uzasadnia wniesienie pozwu przez Syndyka masy upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej.

Pozwany Ł. K. będąc prawidłowo wezwany na termin rozprawy, poprzez podwójne awizo, nie stawił się na wezwanie Sądu na rozprawę i nie złożył odpowiedzi na pozew.

Na podstawie art. 339 § 2 k.p.c. Sąd przyjął za prawdziwe twierdzenia powoda o następujących okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie:

Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa w W. z siedzibą w W. w dniu 26 lipca 2013 roku zawarła z pozwanym Ł. K. umowę pożyczki odnawialnej (...) (kredytu konsumenckiego) nr (...), na podstawie której przyznała mu uprawnienie do wielokrotnego zaciągania jednomiesięcznych pożyczek w ramach przyznanego limitu w kwocie 4.000,00 zł (pkt 1).

Pożyczka miała być spłacona w terminie jednego miesiąca od dnia jej zaciągnięcia (pkt 6). Każda spłata zadłużenia umożliwiała ponowne wykorzystanie przyznanego limitu o kwotę dokonanej spłaty (pkt 7).

Pozwany, pomimo zobowiązania wynikającego z umowy nie regulował należności w ramach przyznanego mu limitu w ustalonym terminie.

Zgodnie z umową, w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stała się należnością przeterminowaną. Wysokość odsetek od należności przeterminowanych wynosi 4-krotność stopy lombardowej ogłoszonej przez NBP, przy czym każdorazowo ich wysokość ustalana była stosownymi uchwałami Zarządu (...) podejmowanymi w sprawie oprocentowania kredytów, tak aby nie przekraczały one wysokości odsetek maksymalnych (pkt 17).

Z uwagi na rozwiązanie z mocy prawa organów (...) w trybie art. 433 pkt 1 w zw. z art. 441a ust. 4 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze, od daty ogłoszenia upadłości (...), nie istniała możliwość podejmowania uchwał w tym przedmiocie. Z tych też względów, na skutek dokonanej przez Radę Polityki Pieniężnej w dniu 5 marca 2015 r. zmiany stopy lombardowej, Syndyk dokonał stosownej zmiany oprocentowania pożyczek i kredytów udzielonych przez (...), mimo braku w tym zakresie uchwały Zarządu (...), która w związku z ich rozwiązaniem z mocy prawa nie mogła być podjęta.

(dowód: umowa pożyczki odnawialnej (...) – kredyt konsumencki nr (...) zawartej dnia 26.07.2013 r. pomiędzy pozwanym a Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo - Kredytową w W. z siedzibą w W. – k. 36-38, regulamin udzielania pożyczek odnawialnych Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. podpisany przez pozwanego – k. 39-41, tabela opłat i prowizji w (...) w W. ważna od 23.05.2013 r. – k. 42-43, wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy podpisanego przez pozwanego – k. 44, uchwała nr 842/14 zarządu (...) w W. z dnia 08.10.2014 r. – k. 60, uchwała nr 992/13 zarządu (...) w W. z dnia 22.05.2013 r. – k. 61, tekst jednolity statutu Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. ustalony w dniu 24.04.2014 r. – k. 64-83, uchwała nr 10/2014 zwyczajnego zebrania przedstawicieli członków (...) w W. z dnia 24.04.2014 r. – k. 84)

Pismem z dnia 7 maja 2014 r. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa w W. z siedzibą w W. wezwała pozwanego do dobrowolnego uregulowania zaległych należności w kwocie 4.095,94 zł, a następnie pismem z dnia 2 czerwca 2014 r. w kwocie 4.168,42 zł, wysyłając stosowne wezwania na adres pozwanego.

Wezwania do zapłaty nie spowodowały jednak spłaty kwoty zadłużenia przez pozwanego, a tym samym Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa w W. z siedzibą w W. uzyskała podstawę prawną do wypowiedzenia stosunku umownego.

(dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 07.05.2014 r. – k. 45, wezwanie do zapłaty z dnia 02.06.2014 r. – k. 46 wraz z dowodami nadania – k. 47-49)

Pismem z dnia 21 października 2014 r. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa w W. z siedzibą w W. wypowiedziała pozwanemu umowę pożyczki nr (...) z 30-dniowym terminem wypowiedzenia, wskazując, że zadłużenie na dzień 21 października 2014 r. wynosiło 4.409,82 zł.

Zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy zostało wysłane na adres pozwanego.

Również wypowiedzenie umowy nie spowodowało spłaty zadłużenia. Po upływie okresu wypowiedzenia, w którym pozwany nie dokonał wpłaty zaległych należności, cała pożyczka wraz z odsetkami i wszelkimi kosztami z niej wynikającymi stała się natychmiast wymagalna.

(dowód: zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy z dnia 21.10.2014 r. wraz z dowodem nadania – k. 50-55)

W dniu 1 grudnia 2014 r. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa w W. z siedzibą w W. skierowała do pozwanego ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty, określając kwotę zadłużenia na dzień 1 grudnia 2014 r. na kwotę 4.490,74 zł, jednakże nie spowodowało ono spłaty zaległych należności.

(dowód: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 01.12.2014 r. wraz z dowodem nadania – k. 56-58)

Zgodnie z pkt 13 umowy pożyczki wpłaty dokonywane przez pożyczkobiorcę na poczet spłaty pożyczki zaliczane były w następującej kolejności na pokrycie:

1.  opłat z tytułu zwrotu kosztu ubezpieczenia,

2.  kosztów windykacji, w tym opłat za upomnienie, wezwań do zapłaty,

3.  pozostałych prowizji i opłat,

4.  odsetek od kapitału przeterminowanego, a od dnia wytoczenia powództwa o zapłatę wierzytelności Kasy z tytułu umowy, odsetek jak od przeterminowanej od całości należności przeterminowanej,

5.  wymagalnych odsetek za okresy obrachunkowe,

6.  kapitału przeterminowanego,

7.  odsetek naliczonych do dnia zapłaty,

8.  kapitału pożyczki.

Na podstawie umowy pożyczkodawca uprawniony był do pobierania prowizji i opłat określonych w tabeli prowizji i opłat związanych z obsługą kredytu i pożyczki. Przy czym koszty windykacji, w tym koszty upomnień i wezwań do zapłaty wchodziły w skład niespłaconych należności z tytułu umowy i były doliczane do wymaganej kwoty zadłużenia (pkt 13, 15 i 16).

(dowód: umowa pożyczki odnawialnej (...) – kredyt konsumencki nr (...) zawartej dnia 26.07.2013 r. pomiędzy pozwanym a Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo - Kredytową w W. z siedzibą w W. – k. 36-38, regulamin udzielania pożyczek odnawialnych Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. podpisany przez pozwanego – k. 39-41, tabela opłat i prowizji w (...) w W. ważna od 23.05.2013 r. – k. 42-43)

Dochodzoną pozwem należność powód wyliczył na kwotę łącznie 4.835,93 zł, wskazując, że składa się na nią:

-

niespłacony kapitał pożyczki w kwocie 4.000,00 zł,

-

niespłacone odsetki umowne w kwocie 53,20 zł,

-

odsetki z tytułu należności przeterminowanych (karne) w kwocie 701,73 zł,

-

prowizje i opłaty dodatkowe w kwocie 81,00 zł.

(dowód: raport zadłużenia na dzień 24.09.2015 r. – k. 59)

Postanowieniem z dnia 5 lutego 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt X GU 53/15 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych ogłosił upadłość (...) z możliwością zawarcia układu, powierzając sprawowanie zarządu całym majątkiem upadłego Zarządcy w osobie L. K..

Następnie postanowieniem z dnia 19 marca 2015 r. wydanym w sprawie o sygn. akt X GUp 87/15 Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w W., X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych zmienił sposób prowadzenia postępowania upadłościowego (...) z postępowania z możliwością zawarcia układu na postępowania obejmujące likwidację majątku upadłego, odwołał zarządcę masy upadłości w osobie L. K. i ustanowił syndyka masy upadłości w osobie L. K..

(dowód: postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W., X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 5 lutego 2015 r. w sprawie o sygn. akt X GU 53/15 – k. 27, postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w W., X Wydział Gospodarczy dla spraw upadłościowych i naprawczych z dnia 19 marca 2015 r. w sprawie o sygn. akt X GUp 87/15 – k. 28)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił:

w oparciu o w/w dowody z dokumentów, które na podstawie art. 245 k.p.c. i art. 244 k.p.c. korzystają z przysługujących im domniemań i które zostały sporządzone w przypisanej formie, przez osoby do tego upoważnione, a ich treść ani prawdziwość nie była kwestionowana przez pozwanego.

Sąd zważył co następuje:

Na wstępie wskazać należy, że ponieważ pozwany pomimo prawidłowego wezwania nie stawił się na rozprawę i nie złożył odpowiedzi na pozew, Sąd wydał wyrok zaoczny.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie twierdzeń strony powodowej (art. 339 § 2 k.p.c.), uznając powództwo za uzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 339 § 1 i 2 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W przypadku wydania wyroku zaocznego przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba, że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W oparciu o cytowany przepis sąd - jeżeli nie ma uzasadnionych wątpliwości - zobligowany jest do uznania podanej przez powoda podstawy faktycznej (tj. twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych) za zgodną z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego.

Zgodnie zatem z powyższym, przy zaistnieniu podstaw do wydania wyroku zaocznego sąd, co do zasady nie przeprowadza postępowania dowodowego, chyba że poweźmie uzasadnione wątpliwości co do prawdziwości twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych lub co do celu ich przytoczenia – obejścia prawa, a także poweźmie wątpliwości co do zasadności roszczenia w świetle prawa materialnego.

W ocenie Sądu Rejonowego w niniejszej sprawie zachodziły podstawy do wydania wyroku zaocznego wobec pozwanego Ł. K., gdyż spełnione zostały przesłanki wskazane w art. 339 § 1 k.p.c. (pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę) a równocześnie nie zaszła żadna z okoliczności wymienionych w art. 340 § 1 k.p.c. (pozwany nie żądał przeprowadzenia rozprawy w swej nieobecności, nie składał też w sprawie ustnych ani pisemnych wyjaśnień). W tych okolicznościach Sąd rozstrzygnął sprawę w stosunku do pozwanego wydając wyrok zaoczny, uznając za ustalone twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych, uzasadniających żądanie (domniemanie ich przyznania przez pozwanego i zgodności z prawdziwym stanem rzeczy).

Powód przedstawił stosowne dowody na poparcie swoich twierdzeń, przez co w ocenie Sądu twierdzenia te mogą być podstawą uwzględnienia powództwa.

W konsekwencji, Sąd na zasadzie art. 720 § 1 k.c., art. 69 ust. 1, art. 78 i art. 78a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe (t.j. Dz. U. 2015, poz. 128 ze zm.) oraz art. 339 § 2 k.p.c., zasądził od pozwanego Ł. K. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. kwotę 4.835,93 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 25 września 2015 r. do dnia zapłaty, z tym że od dnia 1 stycznia 2016 roku w wysokości nie wyższej od wysokości odsetek maksymalnych – co znajduje uzasadnienie w treści znowelizowanego art. 359 § 2 ¹ - 2 ³ k.c. w zw. z art. 481 k.c.

Podstawę orzeczenia o kosztach stanowiły uregulowania art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. j. Dz. U. 2013 poz. 490), zgodnie z którymi strona powodowa, jako przegrywająca spór, obowiązana jest do zwrotu na rzecz strony pozwanej poniesionych przez nią kosztów procesu, po myśli bowiem § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015, poz. 1804) do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego Ł. K. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. kwotę 678,61 zł tytułem kosztów procesu, a to tytułem kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 600 zł, opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, żądanej przez powoda opłaty od pozwu w kwocie 61 złotych (k. 32) oraz innych kosztów w kwocie 0,61 zł (opłata manipulacyjna dla dostawcy usług płatności, 1% opłaty od pozwu).

W związku z wydaniem wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo, na zasadzie art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c., Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:

-

pełnomocnikowi powoda r. pr. M. Z.,

2.  K.. 14 dni.

J., dnia 29 marca 2016 r. SSR Agnieszka Gaca - Turzyńska