Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 listopada 2015r.

Sąd Rejonowy w Rzeszowie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:	SSR Jolanta Olszowy-Rozmus
Ławnicy:	Marian Bartnik Tadeusz Wruszak
Protokolant:	Renata Pieczonka

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2015r. w Rzeszowie

sprawy z powództwa A. C.

przeciwko Zespołowi (...) w R.

o przywrócenie do pracy

I.  przywraca powódkę A. C. do pracy w pozwanym Zespole (...) w R. na poprzednich warunkach pracy i płacy.

II.  zasądza od pozwanego Zespołu (...) w R. na rzecz powódki A. C. kwotę 3.176 zł ( trzy tysiące sto siedemdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 60 zł ( sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Marian Bartnik SSR Jolanta Olszowy-Rozmus Tadeusz Wruszak

Sygn. akt IV P 296/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 25 listopada 2015r.

Pozwem z dnia 27 maja 2015r. skierowanym przeciwko Zespołowi (...) w R. powódka A. C. wniosła o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia stosunku pracy z dnia 22 maja 2015r.

W uzasadnieniu pozwu podała, iż jest nauczycielem nauczania zintegrowanego i posiada 29 – letni staż pracy oraz duże doświadczenie zawodowe. Podała, iż w ubiegłym roku szkolnym, tj. roku szkolnym 2013/2014 dyrekcja szkoły powiadomiła ją, iż nie będzie miała klasy 1 i zaproponowano jej przesunięcie z etatu nauczyciela klas 1 – 3 na etat nauczyciela matematyki w dwóch klasach czwartych oraz dopełnienie etatu na świetlicy szkolnej. Wskazała, iż nie wyraziła zgody na powyższą propozycję i otrzymała etat w klasie 1, której obecnie jest wychowawcą. Jej klasa liczy 16 uczniów, nadto są jeszcze w szkole klasy 1 liczące po 18 i 19 uczniów. Dalej powódka podała, iż w bieżącym roku szkolnym otrzymała od dyrekcji pismo, iż ze względu na likwidację w przyszłym roku szkolnym jednego oddziału klasy drugiej, ze względu na małą liczbę uczniów w tych klasach w nowym roku szkolnym (...) proponuje się jej zatrudnienie w pełnym etacie i przeniesienie za jej zgodą na stanowisko nauczyciela przedszkola w wymiarze 25/25 lub na stanowisko świetlicy w wymiarze 26/26 etatu. Powódka wskazała, iż nie wyraziła zgody na powyższą propozycję, zaś w dniu 22 maja 2015r. otrzymała pismo o rozwiązaniu z nią stosunku pracy za 3 – miesięcznym okresem wypowiedzenia ze względu na likwidację w przyszłym roku szkolnym jednego oddziału klas drugich z uwagi na małą liczbę uczniów. Powódka zarzuciła, iż w (...) pracuje przez 14 lat na stanowisku nauczyciela klas 1 – 3, w trakcie jej pracy dwóch nauczycieli klas 1 – 3: a to Z. S. oraz E. S. (1) podjęły pracę na zastępstwo za nieobecnych nauczycieli, a następnie pracowały w przedszkolu i świetlicy szkolnej. Podniosła, iż obecnie panie te mają etaty w nauczaniu początkowym, zaś jej zaproponowano przesunięcie na inne stanowisko, co jest niesprawiedliwe, niesłuszne i bardzo krzywdzące.

Strona pozwana Zespół (...) w R. w odpowiedzi na pozew wskazała, iż w kwietniu 2014r. w trakcie przygotowywania arkusza organizacyjnego na rok szkolny 2014/2015 oraz trwania naboru uczniów do klas pierwszych pojawił się problem z zapewnieniem etatu dla jednej z nauczycielek przewidzianych do objęcia wychowawstwa w klasie pierwszej. Na rok szkolny 2014/2015 planowanych było utworzenie czterech klas pierwszych, a w pierwszej połowie kwietnia 2014r. zaistniała obawa, że będzie można utworzyć tylko trzy oddziały klas pierwszych. Zgodnie bowiem z wytycznymi organu prowadzącego dotyczącymi organizacji nowego roku szkolnego w klasach I – II szkoły podstawowej powinno być średnio 25 uczniów. Ostatecznie przed złożeniem arkusza organizacyjnego, tj. po 20 kwietnia 2014r. sytuacja się zmieniła i utworzono cztery pierwsze klasy. Opracowując natomiast arkusz organizacyjny na rok szkolny 2015/ 2016, po dodatkowych uzgodnieniach i konsultacjach z organem prowadzącym nastąpiła likwidacja najmniej licznego oddziału przyszłorocznych klas drugich ( klasy I d). Obecnie z liczby 72 dzieci utworzone zostały trzy oddziały klas drugich liczące po 24 uczniów. W takiej postaci arkusz organizacyjny został zaakceptowany pozytywnie przez Radę Pedagogiczną oraz organ prowadzący. W związku z powyższym dyrektor Szkoły podjął wobec powódki kroki wynikające z art. 18 ust. 1 Karty Nauczyciela proponując jej do wyboru dwa stanowiska – cały etat nauczycielki Przedszkola Publicznego nr (...) w Zespole (...) lub cały etat wychowawcy w świetlicy szkolnej. Powódka nie wyraziła zgody na powyższe, stąd zastosowano wobec niej rozwiązanie umowy o pracę w trybie art. 20 ust. 1 Karty Nauczyciela.

Ostatecznie na rozprawie w dniu 25 listopada 2015r. powódka wniosła o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach pracy i płacy oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka A. C. od dnia 19 sierpnia 1986r. pozostawała w zatrudnieniu w Szkole Podstawowej nr (...) w R.. Z dniem 1 września 2001r. została przeniesiona na stanowisko nauczyciela nauczania początkowego w Szkole Podstawowej nr (...) w R.. W dniu 5 sierpnia 2002r. uzyskała stopień awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego. W związku utworzeniem z dniem 1 września 2011r. Zespołu (...) w R. w skład, którego weszła Szkoła Podstawowa nr (...) w R., powódka z mocy art. 23 ^{( 1)} kp stała się pracownikiem pozwanego Zespołu (...). Powódka jest nauczycielem dyplomowanym o specjalizacji kształcenia zintegrowanego. Była zatrudniona na podstawie mianowania.

(dowód: akta osobowe powódki)

W roku szkolnym 2014/2015 w pozwanym Zespole (...)było łącznie 9 oddziałów klas edukacji wczesnoszkolnej, w tym cztery oddziały klas pierwszych, 3 oddziały klas drugich, i 2 oddziały klas trzecich. Powódka prowadziła zajęcia w klasie I d. Klasa I d liczyła 16 uczniów. Powódka świadczyła wówczas pracę w wymiarze 19 godzin tygodniowo.

Tworząc arkusz organizacyjny szkoły na rok szkolny 2015/2016 strona pozwana podjęła decyzję o likwidacji jednej z klas drugich, a konkretnie klasy II d, w której w kolejnym roku szkolnym miała nauczać powódka. Wytyczne organu prowadzącego szkołę wskazywały bowiem, iż liczebność oddziału w szkole podstawowej winna średnio wynosić 25 uczniów.

Jednocześnie w arkuszu zaplanowano 4 oddziały klas pierwszych, 3 oddziały klas drugich oraz 3 oddziały klas trzecich – tj. łącznie 10 oddziałów klas edukacji wczesnoszkolnej.

(dowód: arkusze organizacyjne pozwanego Zespołu (...) nr 2 w R. na rok szkolny 2014/2015 oraz 2015/2016, zeznania reprezentującej stronę pozwaną – M. Ż. (1) – k. 29 oraz k.218 - 220)

W dniu 5 maja 2015r. wręczono powódce pismo z informacją, iż ze względu na likwidację w przyszłym roku szkolnym jednego oddziału klasy drugiej, mającej zbyt małą liczbę uczniów – stosownie do art. 18 ustawy Karta Nauczyciela w nowym roku szkolnym (...) proponuję się jej zatrudnienie w pełnym etacie i przeniesienie za jej zgodą na inne stanowisko nauczyciela w (...) ( w wymiarze 25/25) lub w Szkole Podstawowej nr (...) w R. na stanowisku wychowawcy świetlicy w wymiarze 26/26.

W dniu 12 maja 2015r. powódka złożyła pisemne oświadczenie, iż nie wyraża zgody za przeniesienie jej do pracy w (...) ani też na stanowisko wychowawcy świetlicy.

W dniu 21 maja 2015r. powódce wręczono pismo zawierające oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy za trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia, który upłynął z dniem 31 sierpnia 2015r. Pracodawca uzasadnił tę czynność brakiem zgody powódki na przeniesienie w trybie art. 18 ustawy Karta Nauczyciela, a także likwidacją w przyszłym roku szkolnym jednego oddziału klas drugich w szkole z uwago na małą liczbę uczniów w tych klasach. Jako podstawę prawną wskazano art. 20 ust. 1 pkt ustawy z dnia 26 stycznia 1982r. Karta Nauczyciela.

(dowód: pismo z dnia 5 maja 2015r. oraz wypowiedzenie stosunku pracy – w aktach osobowych powódki)

Przed podjęciem decyzji o wypowiedzeniu powódce umowy o pracę pracodawca nie przeprowadził żadnego doboru do zwolnienia. Mimo, iż na rok szkolny 2015/2016 przewidziano 10 oddziałów klas edukacji wczesnoszkolnej Dyrektor pozwanego (...) nie zaproponował powódce pracy w tych oddziałach, zgodnie z jej kwalifikacjami. Godziny w klasach nauczania początkowego otrzymały natomiast nauczycielki, które w poprzednim roku szkolnym pracowały w Przedszkolu. Dyrekcja Szkoły praktykowała rotacyjne przenoszenie nauczycieli kształcenia zintegrowanego na jeden rok do (...).

W pozwanym Zespole(...) w R. w roku szkolnym 2014/2015 pracowało łącznie 11 nauczycieli kształcenia zintegrowanego. Wśród nich powódka posiada jeden z najdłuższych ogólnych stażów pracy, wynoszący 31 lat. Z kolei najkrótszym stażem pracy wykazuje się nauczyciel E. S. (1) ( 14 lat). Pozostali także nadal w zatrudnieniu u strony pozwanej nauczyciele: D. I. ( 21 lat stażu), R. J., R. S., D. T. ( 24 lata stażu), D. J. ( 25 lat stażu), J. M. (27 lat stażu), M. L. (28 lat stażu), Z. S. (29 lat stażu) oraz E. S. (2) (31 lat stażu).

(dowód: wykaz nauczycieli kształcenia zintegrowanego zatrudnionych w roku szkolnym 2014/2015 – k.201, akta osobowe Z. S. i E. S. (1), zeznania powódki – k. 218 oraz k.28 – 29, zeznania reprezentującej stronę pozwaną – M. Ż. (1) – k. 29 oraz k.218 - 220)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dowodów.

Sąd dał wiarę wskazanym dowodom z dokumentów, gdyż ich treść i autentyczność nie budziła wątpliwości.

Podstawą ustaleń Sądu były także zeznania stron. Na obdarzenie wiarą zasługują zeznania powódki A. C. odnoszące się do przebiegu jej dotychczasowego zatrudnienia. Są one jasne, rzeczowe i korelują z dowodami w postaci dokumentów.

Z tych samych względów za wiarygodne Sąd uznał także zeznania reprezentującej stronę pozwaną Dyrektora M. Ż. (2).

Sąd zważył, co następuje:

Rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem w trybie art. 20 ustawy Karty Nauczyciela ( t.j. Dz. U. z 2014, poz.191) podlega kontroli sądu pracy i w razie naruszenia przepisów nauczyciel może żądać przywrócenia do pracy na zasadach określonych w kodeksie pracy.

W myśl art. 18 ust. 1 Karty Nauczyciela nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może być przeniesiony na własną prośbę lub z urzędu za jego zgodą na inne stanowisko w tej samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowości, na takie same lub inne stanowisko. Stanowisko pracy w rozumieniu zacytowanego artykułu należy zaś interpretować zgodnie z art. 42 Karty. Przepis ten dotyczy tygodniowego wymiaru zajęć, który odnosi się do poszczególnych stanowisk pracy, wyróżnia się w nim stanowiska nauczycielskie w różnych typach (rodzajach) szkół, takie jak nauczyciel przedszkola, szkoły podstawowej, kolegium nauczycielskiego, praktycznej nauki zawodu, wychowawcy w świetlicy i internacie, nauczycieli biblioteki i poradni psychologiczno – pedagogicznych.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela dyrektor szkoły w razie częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć, rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny. W razie braku zgody nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania na ograniczenie wymiaru zatrudnienia i proporcjonalne zmniejszenie wynagrodzenia, stosuje się przepisy art. 20 KN.

W niniejszej sprawie, jak wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego, w pozwanym Zespole Szkolno - Przedszkolnym nie zmniejszyła się liczba oddziałów klas 1 – 3 w stosunku do ubiegłego roku szkolnego, nie zmniejszyła się też liczba godzin przeznaczonych do nauczania w klasach 1 -3. Co więcej w roku szkolnym 2014/2015 było łącznie 9 oddziałów tych klas, zaś w roku 2015/2016 ilość ta wzrosła do 10. Okoliczność, iż klasa, w której uczyła powódka została zlikwidowana, w realiach tych nie mogła stanowić podstawy do wypowiedzenia jej stosunku pracy w trybie art. 20 KN. Nic nie stało bowiem na przeszkodzie aby powódce przydzielić w nowym roku szkolnym godziny w jednej z klas pierwszych, co pozostawałoby w zgodności z jej kwalifikacjami i dotychczasowymi warunkami pracy. Argumentacja strony pozwanej odnosząca się do przyczyn zaproponowania powódce w myśl z art. 18 Karty Nauczyciela pracy w przedszkolu lub świetlicy i w konsekwencji podjęcie wobec braku zgody powódki decyzji o rozwiązaniu z nią stosunku pracy w trybie art. 20 KN, są w ustalonym stanie faktycznym nieuzasadnione.

Należy także podkreślić, iż w przypadku konieczności wytypowania pracowników do zwolnienia spośród większej grupy osób pojawia również kwestia oceny prawidłowości zastosowanych kryteriów selekcji. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27.11.1997r. I PKN 399/97 (OSNP 1998, nr 18, poz. 541) w razie zmian organizacyjnych w szkole w rozumieniu art. 20 ust. 1 KN przyjęte przez pracodawcę kryteria wyboru nauczyciela do zwolnienia z pracy podlegają kontroli sądowej w celu dokonania oceny, czy rozwiązanie stosunku pracy z nauczycielem było uzasadnione. W razie konieczności rozwiązania stosunku pracy z jednym spośród kilku nauczycieli ocenie sądu podlegają również kryteria wyboru osoby, która została zwolniona ( wyrok SN 7.09.1994r., I PRN 56/94, OSNP 1995, nr 1, poz. 5). W wyroku z dnia 3 października 2006 roku (III PK 57/06) Sąd Najwyższy wskazał natomiast, że niewyrażenie przez nauczyciela (zatrudnionego na podstawie mianowania) zgody na ograniczenie zatrudnienia w trybie określonym w art. 22 ust. 2 Karty Nauczyciela nie może stanowić wyłącznego kryterium doboru go do zwolnienia na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 2 Karty Nauczyciela.

U strony pozwanej w roku szkolnym 2014/2015 pozostawało w zatrudnieniu 11 nauczycieli kształcenia zintegrowanego, zatem podejmując decyzję o zwolnieniu jednego z tej grupy należało dokonać doboru do zwolnienia w oparciu o jasne, przejrzyste i sprawiedliwe kryteria. Jak wynika z zeznań strony pozwanej, w Zespole (...) w R. nie opracowano i nie zastosowano jakichkolwiek kryteriów wyboru nauczyciela do zwolnienia. Wybór powódki do zwolnienia był zatem zupełnie dowolny i arbitralny.

W świetle podanych wyżej argumentów należało uznać, iż rozwiązanie stosunku pracy z powódką było nieuzasadnione i na podstawie art. 45 § 1 kp w związku z art. 91c Karty Nauczyciela orzec o przywróceniu jej do pracy na dotychczasowych warunkach.

Rozstrzygnięcie w zakresie kosztów postępowania wydano na podstawie art. 98 kpc oraz § 11 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 490). Na koszty postępowania złożyła się uiszczona przez powódkę opłata od pozwu w kwocie 3.116 zł oraz kwota 60 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.