Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 31 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Sędziowie: SO Barbara Frankowska

SO Beata Hass-Kloc (spr.)

Protokolant: asyst. sędz. Anna Grzebyk

po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2015 r. w Rzeszowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. O.

przeciwko J. K. – P.U.H. (...) w M.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego Krośnie z dnia 10 października 2014 r. sygn. akt V GC 379/14 w przedmiocie zabezpieczenia powództwa przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego

postanawia: oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 10 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Krośnie Wydział V Gospodarczy, sygn. akt V GC 379/14, zabezpieczył powództwo J. O. przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego w sprawie Km (...) przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Krośnie R. L. z wniosku wierzyciela J. K..

W uzasadnieniu powyższego Sąd Rejonowy wskazał, iż w powództwie przeciwegzekucyjnym powód wnosząc o pozbawienie wykonalności prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 31 maja 1994 r., sygn. akt V GC 234/94, wystąpił także o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego w sprawie Km (...) przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Krośnie R. L. z wniosku wierzyciela J. K.. Podniósł zarzut przedawnienia roszczenia i zasygnalizował swoją trudną sytuację życiową (duże problemy zdrowotne i finansowe), która to ulegałby jeszcze dalej idącemu pogorszeniu.

Uwzględniając wniosek powoda o zabezpieczenie powództwa w sposób przez niego proponowany, Sąd Rejonowy wskazał, iż w jego ocenie treść pozwu wraz z dołączonymi do niego dowodami w szczególności z odpisem wyroku zaocznego z dnia 31 maja 1994 r. sygn. akt V GC 234/94, którym to zasądzono od powoda w niniejszej sprawie kwotę 21.491,400 starych złotych oraz zawiadomienie o wszczęciu egzekucji komorniczej sprawiają, że uprawdopodobniony został zarzut przedawnienia albowiem, zgodnie z art. 125 § 1 k.c. roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sadu przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Zdaniem Sądu Rejonowego spełniona została przesłanka ogólna zastosowania instytucji zabezpieczenia powództwa z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. Nadto jak stwierdził Sąd I instancji, zrealizowana została również kolejna przesłanka niezbędna do udzielenia zabezpieczenia a mianowicie powód wykazał interes prawny w złożeniu żądania, wpisujący się w treść definicji z art. 730 ¹ § 2 k.p.c. Oczywistym jest bowiem zdaniem Sądu Rejonowego, że natychmiastowe uskutecznienie egzekucji, w niezwykle trudnej sytuacji życiowej powoda, odbiłoby się dla niej w sposób mocno negatywny.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 755 § 1 pkt 3 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia.

Zażalenie na przedmiotowe postanowienie wniósł pozwany wnosząc o uchylenie go w całości, dalsze kontynuowanie egzekucji wobec powoda oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego na rzecz pozwanego.

W uzasadnieniu powyższego wskazał, iż nie zgadza się z postanowieniem Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 10 października 2014 r. otrzymanym w dniu 23 października 2014 r. gdyż według skarżącego nie ma podstaw do zabezpieczenia powództwa oraz zawieszenia prowadzonego wobec powoda postępowania egzekucyjnego. Wskazał, iż aktualnie prowadzone postępowanie egzekucyjne jest zgodne z prawem oraz nie występują przesłanki do zabezpieczenia przedmiotowego postępowania egzekucyjnego w świetle zarzutu przedawnienia roszczenia a także nie ma innych powodów dla których przedmiotowe postępowanie miało być zawieszone.

Wskazał, iż Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Krośnie R. L. prowadzi przedmiotowe postępowanie na wniosek pozwanego, na mocy prawomocnego wyroku zaocznego Sądu Okręgowego z dnia 31 maja 1994 r. sygn. akt V GC 234/94, opatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 14 maja 2014 r. na rzecz skarżącego. Przy czym pozwany zaznaczył, iż nabył wierzytelność należną od powoda, drogą umowy cesji wierzytelności z dnia 30 grudnia 2012 r. zawartą z Likwidatorem Spółdzielni (...)w Likwidacji w K., nr (...)i w oparciu o nią prowadził postępowanie egzekucyjne przed Komornikiem Sądowym przy Sądzie Rejonowym w Krośnie J. N., które w dacie 2008.05.09 zostało umorzone jako bezskuteczne. Zaznaczył, iż w roku 2013 wystąpił z wnioskiem o wszczęcie egzekucji do Komornika Sądowego R. L., który wezwał skarżącego do przedłożenia tytułu wykonawczego z klauzulą wykonalności na jego rzecz. W związku z powyższym pozwany wystąpił do Sądu o przedmiotową klauzulę i jego wniosek został rozpatrzony pozytywnie co za skutkowało w konsekwencji aktualnie prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym poprzez skuteczne zajęcia świadczenia emerytalno-rentowego powoda.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zażalenie jako bezzasadne podlegało oddaleniu.

Postępowanie zabezpieczające stanowi przyspieszone, odformalizowane postępowanie, w ramach którego wymagane jest nie udowodnienie, lecz uprawdopodobnienie istnienia roszczenia podlegającego zabezpieczeniu i interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia, a zatem zgodnie z art. 243 k.p.c. nie jest konieczne zachowanie szczegółowych przepisów o postępowaniu dowodowym. Odformalizowany charakter uprawdopodobnienia wymaganego na potrzeby udzielenia zabezpieczenia roszczenia rzutuje na sposób oceny materiału dowodowego zaoferowanego na etapie składania wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

Stosownie do art. 730 ¹ k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia (§ 1). Przy czym interes prawny
w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (§ 2).

W zakresie pierwszej z wymienionych przesłanek należy uprawdopodobnić, że w konkretnych okolicznościach faktycznych uprawnionemu przysługuje roszczenie podlegające ochronie w świetle obowiązujących przepisów prawa. Uprawdopodobnienie roszczenia może nastąpić w każdy możliwy sposób, ma ono dać Sądowi słuszną podstawę do przypuszczenia o istnieniu roszczenia, na podstawie kryterium wiarygodności roszczenia. Uprawniony powinien przedstawić i uzasadnić twierdzenia stanowiące podstawę dochodzonego roszczenia. Uprawdopodobnienie odnosi się w praktyce zarówno do okoliczności faktycznych, na których opiera się roszczenie i które powinny być przedstawione, a ich istnienie prawdopodobne w świetle dowodów oferowanych przez uprawnionego, jak
i do podstawy prawnej roszczenia, która powinna być również prawdopodobna
w tym znaczeniu, że dochodzone roszczenie znajduje podstawę normatywną
(por. Komentarz do art. 730 ¹ k.p.c., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom IV. Artykuły 730-1088, pod red. H. Doleckiego, T. Wiśniewskiego, LEX 2011, teza 5). Odformalizowany charakter uprawdopodobnienia roszczenia skutkuje brakiem konieczności przedstawienia niepodważalnych dowodów.

W przypadku roszczeń o świadczenia niepieniężne interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia zależy od charakteru świadczenia i może on wynikać np. w przypadku powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego na możliwości wyegzekwowania wierzytelności, co skutkować będzie oddaleniem powództwa, jak również brakiem szans na odzyskanie niezasadnie wyegzekwowanej kwoty. W sytuacji gdy żądana ochrona prawna polega na ukształtowaniu prawa lub stosunku prawnego albo ustaleniu prawa lub stosunku prawnego chodzi zazwyczaj o wyeliminowanie sytuacji, w których ochrona zapewniana przez orzeczenie sądu przychodzi zbyt późno, w wyniku czego udaremnione zostają jej skutki. Celem zabezpieczenia w tych przypadkach jest zapewnienie skuteczności przyszłego orzeczenia.

Dla zabezpieczenia koniecznym jest więc kumulatywne spełnienie zarówno przesłanki uprawdopodobnienia roszczenia jak i uprawdopodobnienia interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia.

Na marginesie wskazać należy, iż że roszczenie jest uprawdopodobnione, jeżeli prima facie istnieje znaczna szansa na jego istnienie. Ów prima facie wniosek może jednak okazać się fałszywy w świetle głębszej analizy stanu faktycznego i prawnego. Istotą postępowania zabezpieczającego jest to, że sąd dokonuje jedynie pobieżnej analizy dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego. Możliwość dojścia, w wyniku pełnego postępowania, do wniosku o niezasadności roszczenia, jest oczywistym założeniem tej instytucji (Komentarz do art. 730 ¹ kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U.64.43.296), [w:] T. Spyra, Komentarz do ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.04.172.1804). LEX/el. 2005).

W ocenie Sądu Okręgowego, treść pozwu wraz z załączonymi do niego dowodami w tym odpisem wyroku zaocznego z dnia 31 maja 1994 r. sygn. akt V GC 234/94, na mocy którego zasądzono od powoda w przedmiotowej sprawie kwotę 21.491,400 starych złotych oraz zawiadomienie o wszczęciu egzekucji komorniczej, którą dochodzona jest kwota główna w całości, pozwalały Sądowi Rejonowemu uznać za uprawdopodobnione roszczenie powoda dochodzone pozwem tj. żądanie pozbawienia wykonalności tytułu egzekucyjnego na mocy którego prowadzona jest wobec powoda egzekucja w związku z podniesionym przez powoda zarzutem przedawnienia wierzytelności, zgodnie z art. 125 § 1 k.c., stwierdzonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 31 maja 1994 r. Skarżący natomiast w zażaleniu nie podniósł żadnych okoliczności, które mogłyby mieć wpływ na uznanie, iż powód nie uprawdopodobnił swego roszczenia, ograniczając się jedynie do wyliczenia okoliczności w jakich doszło o wszczęcia przeciwko powodowi egzekucji na podstawie wyroku zaocznego z dnia 31 maja 1994 r. V GC 234/09. Skarżący nie wskazał, wystarczających podstaw do uznania, iż zgłoszone roszczenie nie zostało uwiarygodnione w stopniu uzasadniającym udzielenie zabezpieczenia.

Wymaga podkreślenia, że Sąd na tym etapie nie ocenia merytorycznie wniesionego powództwa, a jedynie czyni to przez pryzmat przywołanych wyżej przesłanek i na podstawie twierdzeń przywołanych w pozwie i dowodów tam wskazanych.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji trafnie również przyjął, iż powód spełnił drugą przesłankę do udzielenia zabezpieczenia tj. wykazał interes prawny w jego udzieleniu. Należy podkreślić, że postępowanie egzekucyjne, którego zawieszenia żąda wnioskodawca prowadzone jest w oparciu o tytuł wykonawczy będący przedmiotem niniejszego powództwa. W przypadku wyegzekwowania w całości należności objętej tym tytułem żądanie pozwu będzie podlegało oddaleniu. Dłużnik bowiem z chwilą wyegzekwowania świadczenia objętego tytułem wykonawczym traci w każdym przypadku prawo do wytoczenia powództwa opozycyjnego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2010 r., II CSK 592/09, LEX nr 677750). Mając zatem na uwadze powyższe dalsze prowadzenie egzekucji, w przypadku uwzględnienia powództwa, wskazywałoby na duże prawdopodobieństwo pogorszenia i tak ciężkiej sytuacji życiowej uprawnionego (finansowej i zdrowotnej). Należy zaznaczyć. że udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego wszczętego w celu egzekucji należności wynikających z wyroku zaocznego z dnia 31 maja 1994 r. sygn. akt V GC 234/94, uchroni powoda przed negatywnymi konsekwencjami wyegzekwowania całej sumy dochodzonej przez pozwanego w postępowaniu egzekucyjnym co odbiłoby się niewątpliwie niekorzystnie na sytuacji majątkowej powoda. Pozew w niniejszej sprawie dotyczy bowiem pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w sprawie V GC 234/94 (wyrok zaoczny z dnia 31 maja 1994 r.). W przypadku zakończenia postępowania egzekucyjnego i wyegzekwowaniu należności objętej w/w tytułem wykonawczym zapadły w toczącej się przed Sądem Rejonowym w Krośnie, sprawie o sygn. akt V GC 379/14, wyrok, w zasadzie utraci swe znaczenie.

Wskazać należy, iż uwzględniając wniosek strony powodowej o udzielenie zabezpieczenia Sąd Rejonowy miał również na uwadze obowiązek ważenia interesów uprawnionego i obowiązanego z tytułu zabezpieczenia. Zdaniem Sądu Okręgowego udzielenie zabezpieczenia powództwa we wskazany w postanowieniu Sądu Rejonowego z dnia 10 października 2014 r. sposób tj. poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego w sprawie Km (...)pozwala uwzględnić zarówno interesy wierzyciela jak i dłużnika.

W kontekście powyższych rozważań Sąd Okręgowy uznał, zarzuty zażalenia za niezasadne, zaś zaskarżone postanowienie za odpowiadające prawu. Dlatego też - na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. – zażalenie w całości oddalił, o czym orzekł w sentencji postanowienia.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)