Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Sędziowie: SO Anna Harmata (spr.)

SR del. Marta Zalewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 10 grudnia 2015 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: Syndyka masy upadłości Centrum (...) Spółka z o.o. w upadłości likwidacyjnej w S.

przeciwko: W. Z.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w R.
V Wydziału Gospodarczego z dnia 13 stycznia 2015 r., sygn. akt V GC 1188/14

I.  oddala apelację,

II.  zasądza od powoda Syndyka masy upadłości Centrum (...) Spółka z o.o. w upadłości likwidacyjnej
w S. na rzecz pozwanego W. Z. kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt VI Ga 304/15

UZASADNIENIE wyroku z dnia 10 grudnia 2015r.

Pozwem w sprawie powód Syndyk masy upadłości Centrum (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej wniósł o zasądzenie od pozwanego W. Z. kwoty 2.564,52 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 listopada 2013r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu dla niniejszego powód wskazał, iż pozwany w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarł z (...) umowę o współpracy na mocy której miał pozyskiwać klientów na oferowane przez spółkę produkty za wynagrodzeniem prowizyjnym uzależnionym od rodzaju umowy i od wartości wkładu klienta, ustalonej w umowie z dnia 1 lutego 2012r. w wysokości od 2 do 10%, zaś w umowie z dnia 17 maja 2012r. od 4 do 12%. (...) sp. z o.o. prowadziła działalność w ramach której otrzymywała od swoich klientów na pewien czas do dyspozycji środki pieniężne, klient zaś otrzymywał oprocentowanie 10-20% w skali miesiąca (300% przy umowach samochodowych) wypłacane w umówionych okresach, po upływie okresu obowiązywania umowy klient otrzymywał zwrot wpłaconego kapitału. Pozwany otrzymał prowizję w kwocie dochodzonej pozwem i niniejsze stanowiło czynność prawną spełniającą przesłanki z art. 127 puin. Powód wniósł o przeprowadzenie dowodów z: postanowienia z dnia 3.07.2013 roku (...)w S. w przedmiocie ogłoszenia upadłości (...) sp. z o.o., umowy o współpracy z dnia 1 lutego 2012 r wraz z załącznikiem nr 1 , wypowiedzenia umowy o współpracy z dnia 1 lutego 2012 roku, umowy o

współpracy z dnia 17 maja 2012r., zaświadczenia pozwanego z CEilDG, poleceń przelewów, zestawień wypłaconych prowizji za pośrednictwo, umów inwestycyjnych w ilości 16, zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa, wezwania do zapłaty skierowanego do pozwanego z dnia 29 października 2013r. z potwierdzeniem odbioru, odpisu z KRS powoda. Brak jednak niniejszych dowodów jako dołączonych do pozwu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa. Zarzucił, że powód nie wykazał, aby rozporządzenie majątkiem upadłego zostało zdziałane w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Ponadto zaprzeczył by można uznać, aby prowizja jaką otrzymał była rażąco niewspółmierna do wartości świadczenia otrzymanego przez upadłego, odbiegając od funkcjonujących na rynku, wskazał, iż wypłata prowizji stanowiąca wykonanie zobowiązania umownego nie stanowiła czynności prawnej, ale faktyczną.

Zarządzeniem z dnia 2.12.2014r. strona powodowa została wezwana do przedłożenia dowodów wymienionych jako załączniki do pozwu albowiem nie zalegają w aktach sprawy.

W odpowiedzi w piśmie z dnia 12.12.2014r. powód podtrzymał swoje stanowisko i wskazał, że przedkłada w/w dokumentację, dokumentacja ta jednak nie została dołączona.

Wyrokiem z dnia 13.01.2015r. Sąd Rejonowy w R. oddalił powództwo, zasądzając od powoda na rzecz pozwanego kwotę 617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu dla niniejszego Sąd Rejonowy podał, iż pozwany nie zaprzeczył, stąd Sąd uznał za przyznane iż: (...) sp. z o. o . oraz pozwanego łączyły dwie umowy o współpracy z dnia 1 lutego 2012 r. oraz 17 maja 2012 r. na których podstawie pozwany otrzymał prowizje w łącznej wysokości 2.564,52 zł . W dniu 3 lipca 2013r. została ogłoszona (...) sp. z o.o. zaś wniosek w tym przedmiocie został złożony w dniu 27 grudnia 2012 r.

Sąd Rejonowy, przywołując treść normy art. 127 puin wskazał, iż powód nie wykazał przesłanek z w/w przepisu. Powód nie przedłożył, co deklarował tak w pozwie jak i piśmie z dnia 12.12.2014r. żadnych dowodów na poparcie swoich twierdzeń, które miały być załącznikami do pozwu. Nie wykazał, by prowizje otrzymywane przez pozwanego były wypłacane w ciągu okresu przewidzianego w art. 127 puin, ani też by w tym konkretnym przypadku zachodził brak ekwiwalentności pomiędzy świadczeniem spełnionym przez upadłego na rzecz powoda, a świadczeniem uzyskanym przez upadłego. W ocenie Sądu brak więc było podstaw do stwierdzenia, że wartość świadczenia upadłego ( prowizja wypłacona pozwanemu) przewyższała w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego. Samo twierdzenie powoda, że upadły prowadził działalność w formie „piramidy finansowej" nie przesądzała o tym, że zostały spełnione przesłanki z art. 127 puin.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając wyrok Sądu Rejonowego w całości i wnosząc o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez zasądzenie od pozwanego W. Z. na rzecz powoda Syndyka masy upadłości Centrum (...) sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej kwoty 2.564,53 zł (dwa tysiące pięćset sześćdziesiąt cztery złote 52/100) z odsetkami ustawowymi od dnia 29 listopada 2013r. do dnia zapłaty, oraz kosztów postępowania za pierwszą instancję, w tym kosztów wynagrodzenia adwokata z tytułu zastępstwa procesowego wg norm przepisanych oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za drugą instancję w tym wynagrodzenia adwokata z tytułu zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego wskutek naruszenia przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 k.p.c. przez dokonanie oceny dowodów:

a. w sposób niewszechstronny poprzez nieuwzględnienie faktu
przyznanego przez pozwanego i uznanego przez Sąd, a mianowicie, iż
pozwanego z Centrum (...) sp. z o.o. (
zwanym dalej (...)) łączyły dwie umowy o współpracy z dnia 1 lutego
2012r. oraz 17 maja 2012r, na podstawie, których pozwany otrzymał
prowizję w łącznej wysokości 2.564,52 zł, a więc uzasadniało to
twierdzenie powoda, iż w niniejszej sprawie mamy do czynienia z
rozporządzeniem majątkiem upadłego na kwotę 2.564,52 zł przy czym
rozporządzenie to nastąpiło w ciągu roku od dnia złożenia wniosku o
ogłoszenie upadłości,

b. w sposób sprzeczny z zasadami doświadczenia życiowego uznanie, iż
powód nie wykazał by prowizje otrzymane przez pozwanego były
wypłacone w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie
upadłości co nastąpiło 27 grudnia 2012 r. i uznanie za twierdzeniami
pozwanego, iż otrzymane prowizje wypłacone były przed 27 listopada
201 lr. , podczas gdy z przyznanych przez pozwanego okoliczności
wynika, iż umowy pośrednictwa datowane były odpowiednio na dzień
1 luty i 17 maj 2012r. i na ich podstawie wypłacone zostały
pozwanemu prowizje , tym samym wyklucza to twierdzenie
pozwanego o możliwości wypłaty prowizji przed datą 27 listopada
2011 czyli przed datą zawarcia umów, z których prowizje te wynikały.

c. poprzez nieuwzględnienie i dokonanie oceny z pominięciem
okoliczności, iż pozwany był świadomy przestępczego charakteru
prowadzonej przez (...) działalności, podczas gdy (...) będąc piramidą
finansową, nie prowadziła działalności inwestycyjnej, a środki na
swoją działalność pozyskiwała wyłącznie z wpłat dokonywanych
przez jej klientów, w konsekwencji wszelkie wypłaty dokonywane w
ramach zawartych umów, w tym również na rzecz pozwanego z tytułu

prowizji pochodziły wyłącznie z jej majątku zgromadzonego z wpłat dokonywanych przez klientów

2. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 127 ust. 1 PUiN poprzez jego niezastosowanie w następstwie wadliwego uznania, iż powód nie wykazał przesłanek, do uznania czynności za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości (...), podczas gdy.

a. wypłata prowizji pochodziła z majątku upadłej spółki

b. wypłata prowizji dokonana przez (...) na rzecz pozwanego była
czynnością nieodpłatną, jak również czynnością, której można przypisać
rażącą niewspółmierność wzajemnych świadczeń,

c. rozporządzenie z majątku (...) w postaci otrzymanej przez W.
Z. prowizji w wysokości 2.564,52 zł nastąpiło w ciągu roku przed
dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja powoda nie zasługuje na uwzględnienie w zakresie w jakim apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego orzeczenia,

W ocenie Sądu Okręgowego wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Rejonowy wobec braku zaprzeczenia przez pozwanego ustalił jako bezsporny fakt, iż pozwanego z Centrum (...) O. łączyły dwie umowy o współpracy, a to z dnia 1 lutego 2012r. oraz z dnia 17 maja 2012r. oraz iż na podstawie tych umów pozwany otrzymał prowizję w łącznej wysokości 2564,52 zł.

Sąd Rejonowy ustalił również, iż w dniu 3 lipca 2013r. została ogłoszona upadłość likwidacja (...) sp z o.o. a wniosek w tym przedmiocie został złożony w dniu 27 grudnia 2012r. Stąd też Istotnie logicznym jest wywód, iż skoro pozwany otrzymał prowizję na podstawie tychże umów to musiało to nastąpić

po dacie ich zawarcia tj. co najmniej pierwszej z nich, a więc po dniu 1 lutego 2012r. Skoro wniosek o ogłoszenie upadłości (...) został złożony 27 grudnia 2012r. tym samym niewątpliwie wypłata w/w prowizji musiała nastąpić w okresie przewidzianym treścią art. 127 p.u. i n.

Powyższe jednak nie przesądzało o spełnieniu w sposób pełny przesłanek art. 127 p.u.i n.

Sąd Rejonowy prawidłowo przyjął, iż to powód obowiązany był wykazać w/w przesłanki , tj. nie tylko, iż wypłata prowizji nastąpiła w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, ale przede wszystkim, iż oceniana czynność została dokonana nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższała w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego. Dla wykazania tej okoliczności powód wnioskował o przeprowadzenie dowodów szczegółowo wskazanych w pozwie, z których treści miała wynikać właśnie ta okoliczność. Wbrew jednak twierdzeniom pozwu w aktach sprawy brak dołączenia do pozwu tychże dowodów. Strona powodowa w związku z powyższym została wezwana w dniu 2 grudnia 2014 do przedłożenia niniejszego jednak wbrew twierdzeniom kolejnego pisma , a to z dnia 12.12.2014r. również w dalszym toku sprawy dowodów tych nie przedłożyła. W związku z powyższym Sąd Rejonowy prawidłowo wskazał, iż nie ma podstaw dla stwierdzenia braku ekwiwalentności pomiędzy świadczeniem spełnionym przez upadłego na rzecz powoda, a świadczeniem uzyskanym przez upadłego. Dla niniejszego koniecznym bowiem było po pierwsze zbadanie umów jakie obowiązywały pomiędzy stronami, w zakresie przede wszystkim nałożonych na pozwanego obowiązków. Koniecznym było również zbadanie, a przede wszystkim wykazanie, iż prowizja jaką otrzymał pozwany była bądź nienależną w świetle treści zawartych umów bądź też nieekwiwalentną bo np. przewyższającą stawki obowiązujące na rynku za tego typu usługi, ewentualnie nieekwiwalentną w kontekście zbadania mechanizmu działalności (...). Powód nie wykazał, jak twierdzi to w apelacji,

by pozwany był świadomy przestępczego charakteru prowadzonej przez (...) działalności, ani też mechanizmu i sposobu działania (...). Dowodów na powyższe, jak już wskazano, powód nie przedłożył Sądowi uniemożliwiając tym samym, dokonanie na ich podstawie weryfikacji swych twierdzeń w ramach dokonania faktycznych ustaleń. Brak podstaw dla przyjęcia, iż szczegółowe informacje w powyższym zakresie Sąd Rejonowy posiadał z urzędu, na niniejsze zresztą powód w toku postępowania pierwszoinstancyjnego nie powoływał się.

Reasumując wobec braku wykazania przesłanek z art. 127 puin, pomimo spoczywającego na powodzie ciężaru dowodu w tym zakresie, Sąd Okręgowy podzielając w tym zakresie stanowisko Sądu Rejonowego orzekł jak w sentencji na mocy art. 385 kpc. O kosztach orzekł na zasadzie art. 98 kpc i 108 kpc oraz par. 12 ust.l pkt 1 w zw. z par. 6 pkt. 3 rozporządzenia MS z dnia 28.09.2002 w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.