Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 27 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w R. VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Beata Hass-Kloc

Sędziowie: SO Renata Bober (spraw.)

SO Marta Zalewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Zawiło

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2016 r. w R.

na rozprawie

sprawy z wniosku: Zakładów (...) S.A. w M.

o zmianę w KRS

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego w R. XII Wydziału Krajowego Rejestru Sądowego z dnia 8 stycznia 2016 r., sygn. akt RZ XII Ns rej. KRS (...)

postanawia: oddalić apelację.

Sygn. akt VI Ga 197/16

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 27 września 2016 r.

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 8 stycznia 2016 r. sygn. akt RZ XII NsRej.KRS (...) Sąd Rejonowy w R. utrzymał w mocy postanowienie Referendarza w części dotyczącej wpisu w dziale 3 rubryce 5 oraz dokonany na jego podstawie wpis.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, że postanowieniem z dnia 21.10.2015 r. Referendarz sądowy dokonał z urzędu wpisu dnia kończącego pierwszy rok obrotowy w dziale 3 rubryce 5 polu 1 wskazując datę „31.12.2003". Powołał się przy tym na podstawę prawną w postaci art.7 ust.2 ustawy z dnia 28.11.2014 r. o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw. Skargę w ustawowym terminie wniosła spółka reprezentowana przez pełnomocnika. W skardze pełnomocnik zarzucił, że dokonano wpisu daty oczywiście nieprawidłowej i końcowo wniósł o uchylenie postanowienia w tym zakresie oraz pozostawienia w/w pola w rejestrze bez informacji.

Po rozpoznaniu skargi Sąd rejestrowy uznał ją za niezasadną. Stosownie bowiem do art.7 ust. l wskazanej wyżej ustawy podmiot wpisany do rejestru w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy (tj. 15.01.2015 r.) składa wniosek o wpis informacji o dniu kończącym rok obrotowy wraz z pierwszym wnioskiem o wpis wzmianki o złożeniu sprawozdania finansowego, złożonym po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Z kolei zgodnie z ust. 2 Sąd rejestrowy dokonując wpisu wzmianki o złożeniu sprawozdania finansowego dokona tym samym postanowieniem wpisu informacji o dniu kończącym rok obrotowy, również wtedy, gdy nie złożono wniosku o wpis informacji. Ustawą z dnia 28.11.2014 r. dokonano także zmiany ustawy z 20.08.1997 r. o KRS w zakresie art.40 dodając pkt 8 o brzmieniu: informacja o dniu kończącym rok obrotowy. Sąd wskazał, że z powyższych przepisów wynika kilka wniosków. Po pierwsze art. 7 ust. l ustawy z dnia 28.11.214 r. kreuje obowiązek dla podmiotów wpisanych do dnia 15.01.2015 r. do rejestru złożenia stosownego wniosku o wpis. Po drugie przedmiotem tego wpisu ma być informacja o dniu kończącym rok obrotowy. Po trzecie Sąd rejestrowy dokona wpisu tej informacji także wtedy gdy nie złożono wniosku o wpis informacji. Rozważając wątpliwości jakie mogą powstać na tle powyższego, Sąd rejestrowy wskazał, że biorąc pod uwagę aktualny stan prawny spółka nie ma możliwości wykonania obowiązku nałożonego art. 7 ust. 1 ustawy z 28.11.2014 r. Zgodnie bowiem z art. 19 ust. 2 ustawy o KRS wniosek o wpis składa się na urzędowym formularzu lub na formularzu udostępnionym w systemie teleinformatycznym, jest to przepis bezwzględnie obowiązujący od którego ustawodawca nie przewiduje wyjątków. Z kolei ust. 5 tego przepisu przewiduje delegację dla Ministra Sprawiedliwości dla określenia w drodze rozporządzenia wzorców urzędowych formularzy. W ocenie Sądu Rejonowego dla podmiotów o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 28.11.2014 r. rozważenie treści formularzy o pierwszy wpis jest bezprzedmiotowe. Stosownie do treści formularza KRS-Z3 o dodanego pola C.13 dotyczy ono "zmiany informacji o dniu kończącym rok obrotowy", przy czym pole 67 nakazuje wpisać "dzień kończący pierwszy po zmianie rok obrotowy, za który należy złożyć sprawozdanie finansowe (dzień- miesiąc-rok). Powyższa treść nie pozwala, zdaniem Sądu na zastosowanie formularza w sytuacji określonej w art. 7 ust. 1 ustawy z 25.11.2014 r. Nazwa części C.13 formularza czyli "zmiana informacji o dniu kończącym rok obrotowy" dotyczy tylko podmiotów, które owy " dzień kończący rok obrotowy" mają wpisany bądź z urzędu, bądź „bez skutku swego wniosku”. Nazwa części C.13 "zmiana informacji" koreluje z pozostałymi częściami formularza i ich nazewnictwa, a to np. zmiana informacji o emisji wariantów subskrypcyjnych (C.12), zmiana kapitału spółki (C.10), zmiana umowy lub statutu (c.5), zmiana informacji o liczbie udziałów (C.8) itd. "Zmiana informacji" oznacza więc zmianę danych odnośnie okoliczności już do rejestru wpisanych. Pole C.13 w konsekwencji nie może być więc w ocenie Sądu Rejonowego wykorzystane dla pierwszego zgłoszenia dnia kończącego rok obrotowy. Także szczegółowy opis pola 67 wskazuje, że chodzi o zmianę właśnie dnia kończącego rok obrotowy, a nie jakąkolwiek inną. W szczególności nie chodzi tutaj o zmianę np. umowy, członków zarządu, wspólników itp. Sąd podkreślił, że w praktyce strony nie wiedzą jak wypełnić pole 67 w części C.13 i wypełniają je błędnie lub w ogóle tego nie czynią. Reasumując, w jego ocenie, spółka będąc obowiązaną do złożenia wniosku na urzędowym formularzu (wniosek w zwykłej formie pisemnej sąd zwróci w oparciu o art. 19 ust.3 ustawy o KRS, co wynika z art. 19 ust.2 ustawy o KRS) nie ma możliwości jego wykonania.

Powyższe wzmacnia art. 7 ust. 2, który przewiduje obowiązek Sądu Rejestrowego dokonania wpisu z urzędu o dniu kończącym rok obrotowy. Niewątpliwie więc Sąd taki obowiązek ma i żądanie pełnomocnika, by Sąd nie dokonywał wpisu w tym zakresie - jest bezzasadne. Wskazał też, że stosownie do art.7 ust.3 ustawy z 28.11.2014 r. Sąd będzie obligowany do dokonania wpisu z urzędu w sytuacji tam opisanej. W przypadku wpisu z urzędu powstaje zdaniem Sądu pytanie jaki dzień jest "dniem kończącym rok obrotowy". Stosownie do art.3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości rokiem obrotowym jest rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych. Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa. W odniesieniu do podmiotów o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z 28.11.2014 r. ustawodawca nie określa o jaki dzień końcowy, którego roku obrotowego chodzi. Sąd Rejonowy przypomniał, że zgodnie z art. 40 pkt 8 wpisowi podlega informacja o dniu kończącym rok obrotowy, odnosząc się do rozp. Min. Spr. z dnia 17.11.2014 r. w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład KRS oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach. Zgodnie z art.23 pkt 5 w rubryce piątej wpisuje się informację o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym datę dnia kończącego rok obrotowy - co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy. W sposób jednoznaczny ustawodawca nakazał więc wpisanie w rejestrze dnia kończącego pierwszy rok obrotowy, a nie jakiegokolwiek innego. Jednocześnie ustawodawca w zakresie treści wpisu, ani w art. 40 pkt 8 ustawy o KRS, ani w art. 23 pkt 5 rozporządzenia nie czyni rozróżnienia pomiędzy podmiotami wpisywanymi do rejestru po 15.01.2015, a tymi już wpisanymi, o których mowa w art.7 ust. 1 ustawy z 28.11.2014 r. W ocenie Sądu rejestrowego brak jest możliwości przyjęcia dla podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z 28.11.2014 r. innej daty. Próby odmiennej interpretacji art. 40 pkt 8 ustawy o KRS w świetle brzmienia art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z 28.11.2014 r. są, po pierwsze, nieuprawnione - a po drugie mogłyby prowadzić do znacznej rozbieżności w praktyce sądów rejestrowych. Na pytanie - jaką bowiem datę należałoby dla tych podmiotów przyjąć – zdaniem Sądu najwłaściwszym wydaje się przyjęcie daty dnia kończącego rok obrotowy za który spółka właśnie składa sprawozdanie finansowe. Powstały jednak dla Sądu w tym miejscu pytania, np. co dzieje się w sytuacji, gdy podmiot składa dokumenty za kilka lat obrotowych lub z kilkuletnim opóźnieniem - co często w praktyce się zdarza. Biorąc jednak pod uwagę, że Sąd będzie z urzędu dokonywał wpisów po dniu 15.01.2016 r., zasadnym jest przyjęcie interpretacji z § 23 pkt 5 cytowanego rozporządzenia. Wobec powyższego, w ocenie Sądu Rejonowego referendarz zasadnie dokonał wpisu, stosując art.7 ust.2 ustawy z 25.11.2014 r. i wpisując datę 31.12.2003 r. Jak wynika bowiem ze statutu Zakładów (...) S.A. w M. (§ 25 ust.2) pierwszy rok obrotowy kończył się 31.12.2003. Biorąc pod uwagę stan rejestru, rok obrotowy w spółce był równy rokowi kalendarzowemu, a ostatnie złożone sprawozdanie jest za okres 1.01.2014 r. -31.12.2014 r. i nie uległ on zmianie.

Apelację od powyższego postanowienia wniósł wnioskodawca zaskarżając go w całości, zarzucając wpisanie do rejestru przedsiębiorców wadliwej informacji o dniu kończącym rok obrotowy „31.12.2003 r.” zamiast „31.12.2015 r.” i dokonanie niezgodnego z wnioskiem strony skarżącej wpisu z urzędu bez wyraźnego ustawowego upoważnienia ku temu. W ocenie apelującego obowiązujące przepisy nie dają podstaw do przyjęcia, że w odniesieniu do podmiotów wpisanych do rejestru w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. (Dz.U. 2015 r. poz. 4) obowiązek złożenia wniosku o wpis informacji o dniu kończącym rok obrotowy dotyczy historycznie pierwszego roku obrotowego. W ocenie skarżącego Sąd rejestrowy naruszył przepisy art. 7 ust 1 i ust 3 ustawy z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2015 r. poz. 4) a ponadto art. 40 ust. 8 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tj. Dz.U.2015 r., poz. 1142), § 25 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17.11.2014 r. w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład KRS oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach (Dz.U.2014, poz. 1667 ze zm.) oraz art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tj. Dz.U.2015 r„ poz. 1142).

(uzasadnienie zarzutów apelacji k. 1330 – 1335)

W oparciu o powyższe skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w R. XII Wydział KRS.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja nie jest zasadna, a stanowisko Sądu rejestrowego jest w ocenie Sądu Odwoławczego w pełni prawidłowe i znajduje oparcie w obowiązujących przepisach.

Wskazać należy, że ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie z dniem 15 stycznia 2015 r. poszerzyła zakres danych ujawnianych w KRS o informacje dotyczące roku obrotowego, dokonując zmiany ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym w zakresie jej art. 40 - przez dodanie pkt 8, zgodnie z którym w dziale III rejestru przedsiębiorców zamieszcza się informację o dniu kończącym rok obrotowy (pkt 8 art. 40). Obowiązek ujawniania powyższych danych dotyczy bezsprzecznie zarówno spółek nowych i wpisywanych do rejestru, jak i spółek już istniejących.

Jak trafnie zauważył Sąd Rejonowy, w przypadku podmiotów o których mowa w art. 7 ust 1 ustawy z dnia 28.11.2014 r. (istniejących i zarejestrowanych przed dniem 15.01.2015 r.), które w myśl art. 19 ustawy z 20.08.1997 r. o KRS składają wszelkie wnioski o wpis na urzędowych formularzach - nie dopasowano formalnie możliwości wykonania obowiązków nałożonych na nich znowelizowanym przepisem art. 40 pkt 8 ustawy o KRS. Formularz bowiem KRS Z3 (jako najczęściej stosowany) dotyczy jedynie wpisania danych w przypadku ,,zmiany informacji o dniu kończącym rok obrotowy’’ (rubryka C.13 pole 67) – co wskazuje, że dotyczy on zmiany danych odnośnie okoliczności już do rejestru wpisanych. Pole C.13 nie może być wykorzystane do pierwszego zgłoszenia dnia kończącego rok obrotowy. Niewątpliwie jednak z art. 7 ust 2 ustawy nowelizującej z dnia 28.11.2014 r. wynika obowiązek wpisu z urzędu przez sąd informacji o dniu kończącym rok obrotowy.

Prawidłowo przyjął Sąd Rejonowy, że wątpliwości jakie mogą pojawiać się w tej sytuacji, a więc przy dokonywaniu wpisu z urzędu co do tego o który rok obrotowy chodzi, w przypadku podmiotów już istniejących przed dniem 15.01.2015 r. (u których dane dotyczące zakończenia roku obrotowego nie uległy zmianie) usuwa wydane na podstawie art. 35 ustawy o KRS rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 listopada 2014 r. w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład Krajowego Rejestru Sądowego oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach (Dz. U. z dnia 28 listopada 2014 r.)

Paragraf 23 pkt 5 w zw. z § 54 tego rozporządzenia, obowiązujący również od dnia 15.01.2015 r. doprecyzowuje bowiem, że w dziale 3 rejestru przedsiębiorców w rubryce piątej wpisuje się informację o dniu kończącym rok obrotowy: w polu pierwszym - datę dnia kończącego rok obrotowy, co obejmuje datę dnia kończącego pierwszy rok obrotowy. Przepis ten jest jednoznaczny i brak jest podstaw do jego odmiennej interpretacji, a więc aby wpis obejmować miał inną datę niż faktyczna data pierwszego roku obrotowego w działalności spółki, a więc np. datę z okresu składania wniosku. Należy zauważyć, że jak wynika z uzasadnienia do projektu wyżej powołanej ustawy z dnia 28 listopada 2014 r., celem wprowadzenia zmian w zakresie informacji zamieszczanych w Krajowym Rejestrze Sądowym w tym zakresie było ułatwienie poszukiwania w systemie informatycznym Sądu danych o braku wywiązywania się przez podmiot podlegający wpisowi do rejestru z ciążących na nim obowiązków sprawozdawczych, pomimo upływu obowiązujących terminów. W kontekście powyższego wpis roku obrotowego co do zasady nie ma więc większego znaczenia, a istotny jest dzień w jakim upływa koniec tego roku, bowiem na gruncie ustawy o rachunkowości i przepisów ksh rok obrotowy nie zawsze pokrywa się z rokiem kalendarzowym i możliwe jest przyjęcie w umowie spółki bądź statucie innego okresu trwającego 12 kolejnych miesięcy. Nadto, w uzasadnieniu tym wskazywano, że w sytuacji dokonywania wpisu z urzędu sąd będzie zobligowany niejako do poszukiwania właściwej daty w dokumentach złożonych w aktach rejestrowych – a data ta związana jest z zakończeniem pierwszego roku działalności spółki.

W świetle powyższego Sąd Okręgowy uznał, że rozstrzygnięcie Sądu rejestrowego co do wpisu w rejestrze daty 31.12.2003 r. jest prawidłowe, skoro data końca roku obrotowego spółki nie uległa zmianie. Nie można się również zgodzić ze skarżącym, że Sąd Rejonowy naruszył art. 7 ust 3 ustawy nowelizującej, dokonując wpisu spornych danych z urzędu przed upływem 12 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy. Przepis art. 7 powołanej ustawy zmieniającej z dnia 28.11.2014 r. reguluje sposób realizacji obowiązków związanych z nową pozycją danych ujawnianych w rejestrze KRS. 12-miesięczny termin wskazany w art. 7 ust 3 ustawy nowelizującej, w ciągu którego Sąd Rejonowy powinien wpisać informację o dniu kończącym rok obrotowy z urzędu nie jest dla Sądu bezwzględnie wiążący, bowiem na podstawie ust 2 tego przepisu Sąd jest uprawniony do dokonania wpisu powyższych danych z urzędu, np. jednocześnie przy dokonywaniu wpisu wzmianki o złożeniu sprawozdania finansowego i w tym samym postanowieniu, również w sytuacji - gdy wnioskodawca nie złożył wniosku o wpis tej informacji. Wpis ten może zatem nastąpić wcześniej, niż przed upływem 12 miesięcznego okresu o którym mowa w ust. 3.

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 13§2 kpc, oddalił apelację wnioskodawcy jako bezzasadną, obciążając ją kosztami postępowania apelacyjnego.