Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

III Ka 549/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 20 marca 2025 r. w sprawie o sygn.. akt II K 1050/24 przeciwko J. T. oskarżonemu o czyn z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

J. T.

Karalność – wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 24 marca 2025 r. (sygn. akt X K 43/23) za czyn z art. 217 § 1 kk popełniony 22 stycznia 2023r.

Informacja z K.

k.440

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dotychczasowa niekaralność oskarżonego

Informacja z K.

Dowód w postaci informacji z K. w odniesieniu do oskarżonego J. T. nie budzi wątpliwości, ani w zakresie formy, ani treści. Została ona sporządzona przez uprawniony do tego podmiot w formie przewidzianej dla tej czynności. Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała jej autentyczności i rzetelności.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1)

1a)

1b)

1c)

1d)

(...))

ad 1a)

Ad 1b)

Ad 1c)

Ad 1d)

2)

Ad 2)

3)

Ad 3)

Naruszenie przepisów postępowania:

art. 2 § 2 kpk. art. 4 kpk oraz art. 7 kpk poprzez dowolną a nie swobodną ocenę zeznań J. B., M. T. oraz W. W. przejawiającą się brakiem wszechstronnego, rzetelnego, bezstronnego i przekonującego rozważenia wszystkich okoliczności sprawy, które miały wpływ na uznanie ich za wiarygodne i wystarczające dla przypisania oskarżonemu sprawstwa przypisywanego mu czynu, które to depozycje stanowią podstawę wszystkich ustaleń faktycznych w zakresie oskarżonego mimo istniejących okoliczności przeciwnych, których Sąd w ogóle nie dostrzegł i prawidłowo nie rozważył, a mianowicie okoliczności, że :

a) J. B., M. T. są głęboko skłóceni z oskarżonym, w związku toczącymi się pomiędzy nimi sprawami cywilnymi i karnymi, mają więc oni interes w tym aby fałszywie pomawiać oskarżonego,

b) zeznania świadka W. W., któremu Sąd Rejonowy także dał wiarę, są sprzeczne z zasadami doświadczenia życiowego, albowiem niemożliwe było rozpoznanie osoby oskarżonego przez świadka z niewyraźnych zdjęć bez okazania świadkowi sylwetki oskarżonego w sposób wykluczający sugestie, nadto świadek ten na rozprawie w dniu 20 marca 2025 r. nie rozpoznał na sali rozpraw osoby oskarżonego;

art. 410 kpk i art. 7 kpk poprzez niedopełnienie określonego przepisem art. 410 kpk obowiązku wydania orzeczenia w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie i pominięcie bądź zbagatelizowanie tych dowodów, które były korzystne dla oskarżonego lub podważały wiarygodność zeznań złożonych przez świadków oskarżenia, skutkiem czego było naruszenie przez Sąd meritii zasady swobodnej oceny dowodów, polegające na popadnięciu przez Sąd I instancji w dowolność ocen w zakresie: danie wiary zeznaniom J. B., mimo braku logicznego wytłumaczenia przez J. B. dlaczego zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa nie zostało złożone bezpośrednio po otrzymywaniu gróźb, dlaczego J. B. nie poinformował on rodziny, żony i dzieci, że może im grozić niebezpieczeństwo, (gdzie J. B. wychodził z domu bez obawy o życie na wydarzenia sportowe w tym do restauracji, pracował) mimo że twierdzi on, iż obawiał się spełnienia tych gróźb;

art. 5 § 2 kpk polegające na rozstrzygnięciu wątpliwości wynikających z oceny zeznań na niekorzyść oskarżonego J. K. - wbrew regule in dubio pro reo, a także nie wzięcie pod uwagę wątpliwości, jakie w świetle zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego powinny zostać zauważone przez Sąd pierwszej instancji;

art 457 § 3 kpk poprzez wybiórczą analizę okoliczności związanych z wymiarem kary, w szczególności pominięcie w uzasadnieniu wyjaśnienia, dlaczego Sąd I instancji wymierzył karę surowszą niż żądana przez prokuratora oraz J. B.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Analizując zaskarżony wyrok z perspektywy podniesionych zarzutów naruszenia przepisów postępowania, stwierdzić należy, że Sąd Rejonowy nie uchybił regułom rzetelnego procesu. Sąd ten prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe oraz wszechstronnie rozważył i ocenił zebrane dowody przemawiające za przyjętymi ustaleniami faktycznymi trafnie ustalając, że oskarżony dopuścił się czynu przypisanego zaskarżonym wyrokiem. Odnosząc się szczegółowo do podniesionych zarzutów naruszenia wskazanych w nich przepisów postępowania zauważyć należy, że zarzut naruszenia art. 2 § 2 kpk nie może być samoistnym zarzutem apelacyjnym. Przestrzeganie naczelnych zasad procesu karnego (w tym zasady prawdy materialnej) jest bowiem gwarantowane w przepisach szczegółowych i dopiero wskazanie naruszenia tych szczegółowych przepisów może uzasadniać zarzut apelacyjny (wyrok SA w Gdańsku z dnia 5 października 2022 r., II AKa 76/22). Dyspozycja art. 4 kpk sprowadza się do prawidłowego - zgodnego z przepisami postępowania karnego - przeprowadzenia dowodów, tak z urzędu, jak też na wniosek stron, niezbędnych do wyjaśnienia okoliczności sprawy i oceny zasadności stawianego zarzutu. Przepisy art. 2 § 2 kpk i art. 4 kpk określają ogólne reguły postępowania karnego i nie mogą stanowić samodzielnej podstawy zarzutu apelacyjnego, gdyż znajdują swoją konkretyzację w określonych instytucjach procesowych i dopiero naruszenie szczególnych przepisów regulujących zadania i obowiązki organów procesowych oraz uprawnienia stron postępowania w powiązaniu z tymi normami mogą stanowić przedmiot zarzutu apelacyjnego (wyrok SA w Warszawie z dnia 22 marca 2022 r., II AKa 208/21; postanowienie SN z dnia 21 sierpnia 2020 r., V KK 320/20). Na takie szczególne przepisy Skarżący nie wskazuje. Natomiast z art. 7 kpk wynika obowiązek sprowadzający się do prawidłowej oceny całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, co oznacza, że sąd ma obowiązek badać i uwzględnić wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia w zakresie odpowiedzialności karnej oskarżonego. Zatem podstawę wyroku może stanowić całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, zaś w uzasadnieniu sąd ma obowiązek wskazać, jakie fakty uznał za udowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Na sądzie orzekającym ciąży też obowiązek badania oraz uwzględniania w toku procesu okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, a opierając się na prawie swobodnej oceny dowodów, przekonanie o winie w zakresie przypisanego oskarżonemu czynu Sąd powinien logicznie i przekonująco umotywować w uzasadnieniu wyroku. To, że poszczególne dowody oceniono pod kątem ich wiarygodności nie w taki sposób, jak życzyłby sobie tego autor apelacji, wcale jeszcze nie oznacza, że w procesie ich weryfikacji doszło do naruszenia reguł wyrażonych w art. 7 kpk. Skarżący dowolności w ocenie dowodów upatruje w braku dostrzeżenia przez Sąd Rejonowy i nieprawidłowym rozważeniu podniesionych w zarzucie okoliczności, że J. B. i M. T. są głęboko skłóceni z oskarżonym, w związku toczącymi się pomiędzy nimi sprawami cywilnymi i karnymi, mają więc interes w tym, aby fałszywie pomawiać oskarżonego. Jednak z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wyraźnie wynika, że dla Sądu nie był nieznany fakt pozostawania oskarżonego z pokrzywdzonym J. B. i świadkiem M. T. w konflikcie. Czyniąc ustalenia Sąd Rejonowy miał na uwadze okoliczności dowodzące istnienia takiego konfliktu i także uwzględnił jego istnienie oceniając wypowiedzi osobowych źródeł dowodowych. Podkreślenia wymaga chronologia czynionych ustaleń, najpierw złożenie zeznań przez J. B. w sprawie rozwodowej M. T. i oskarżonego J. T., następnie „posądzenia” przez oskarżonego J. B. i pretensje oskarżonego do pokrzywdzonego o złożenie w jego odbiorze niekorzystnych dla niego zeznań przez J. B., a następnie powtarzające się groźby w formie przesyłanych wiadomości tekstowych sms, bądź pozostawiania na kartkach wyzwisk i gróźb, w tym z rysunkiem powieszonej na szubienicy postaci. To czyni zarzut pominięcia faktu skłócenia oskarżonego z J. B. i M. T. bezzasadnym. Nie jest także zasadny zarzut, by dowolność oceny dowodów polegała na daniu wiary zeznaniom świadka W. W., bo nie było możliwe rozpoznanie osoby oskarżonego przez świadka z niewyraźnych zdjęć i nierozpoznania w dniu 20 marca 2025 r. na sali rozpraw osoby oskarżonego. Upływ czasu oraz zdolności zapamiętywania i odtwarzania zdarzeń przez poszczególne osoby ma wpływ na rozpoznanie okazywanych świadkom osób. Tym niemniej również zeznania świadka W. W. Sąd poddał ocenie i wskazał dlaczego uznaje je za wiarygodne. Naturalnie odmienna ocena dowodów – korzystna dla oskarżonego, jest prawem obrońcy, jednakże nie wynika z niej, by ocena dokonana przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wyroku charakteryzowała się dowolnością (wyrok SA w Warszawie z dnia 22 listopada 2017 r., II AKa 353/17). Przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną art. 7 kpk, jeżeli jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy całokształtu okoliczności sprawy (art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 kpk); stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk) jest wyczerpująco i logicznie – z jednoczesnym uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – argumentowane (art. 424 § 1 kpk) w uzasadnieniu wyroku (wyroki SN: z dnia 11 stycznia 2022 r., I KA 10/21; z dnia 7 września 2022 r., IV KK 136/22). Ocena zgromadzonego materiału dowodowego nastąpiła w jego całokształcie i wzajemnym powiązaniu, nie zaś wybiórczo i jednostronnie. Stąd danie wiary przywoływanym w zarzucie apelacji świadkom nie stanowiło przekroczenia swobodnej oceny dowodów. Sąd Rejonowy poddał wszechstronnej ocenie, zgodnej z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego, całokształt zgromadzonego materiału dowodowego. W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż odrzucenie przez Sąd jednych dowodów, przy jednoczesnym uwzględnieniu innych, stanowi uprawnienie Sądu dokonującego ustaleń faktycznych z pełnym uwzględnieniem zasady swobodnej oceny dowodów i nie może być uznane za przejaw naruszenia zasady obiektywizmu (art. 4 kpk). Również odmówienie wiary wyjaśnieniom oskarżonego nie może być utożsamiane z pominięciem okoliczności, których one dotyczą i nie jest wyrazem złamania zasady obiektywizmu. Ustalenia faktyczne winny być konstruowane w oparciu o dowody, którym przyznano walor wiarygodności. Równość wobec prawa, stanowiąca podstawę wszelkiej sprawiedliwości, wymaga aby zasady postępowania dowodowego były stosowane bez względu na to, kto in concreto na tym korzysta, a kto traci. Nie ma w prawie dowodowym takiej reguły, która nadawałaby pierwszeństwo dowodom odciążającym oskarżonego nad dowodami przemawiającymi przeciwko niemu, tak jak nie ma reguły o przeciwnej wymowie. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku przekonuje, że zasada obiektywizmu (bezstronności) została w tej sprawie dochowana. Sąd orzekający ma prawo, a nawet obowiązek, dokonania oceny wszystkich dowodów przeprowadzonych w sprawie, następnie ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Obowiązkiem sądu jest wówczas wskazanie, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych (art. 424 § 2 pkt 1 kpk). Z obowiązku tego Sąd Rejonowy wywiązał się należycie. Zauważyć także należy, że zarzut obrazy art. 7 kpk nie może ograniczać się jedynie do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł dowodowych. Skarżący powinien wykazać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiających w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. Bez wykazania, że ocena dowodów wyrażona przez Sąd orzekający jest sprzeczna z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym, nie można podważyć w tej mierze stanowiska Sądu wyartykułowanego w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia (wyrok SN z dnia 29 lipca 2007 r., IV KK 157/07). Skarżący nie przedstawił ani okoliczności, ani argumentacji o takim znaczeniu bądź zawartości treściowej, by mogły one podważyć trafność ocen i ustaleń Sądu I instancji.

Ustawowym obowiązkiem sądu jest wszechstronna weryfikacja okoliczności sprawy i w efekcie poczynienie prawidłowych ustaleń w przedmiocie faktycznej i prawnej sytuacji oskarżonego, prawidłowo przyjmując, że na podstawie zebranych dowodów okoliczności czynu i wina nie budzą wątpliwości (wyrok SN z dnia 10 maja 2023 r., V KK 55/23). Podstawę faktyczną wyroku wydanego po przeprowadzeniu rozprawy określa art. 410 kpk. Obraza tego przepisu może polegać na oparciu wyroku na okolicznościach nie ujawnionych na tym forum lub pominięciu istotnych okoliczności, które zostały ujawnione na rozprawie. Skarżący zarzucając obrazę art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk wskazuje, że Sąd I instancji pominął bądź zbagatelizował te dowody, które były korzystne dla oskarżonego lub podważały wiarygodność zeznań złożonych przez świadków oskarżenia, skutkiem czego było naruszenie przez Sąd meritii zasady swobodnej oceny dowodów, polegające na popadnięciu przez Sąd I instancji w dowolność ocen w zakresie: danie wiary zeznaniom J. B.. Podważając ocenę relacji wymienionych w zarzucie osób obrońca oskarżonego wskazuje na jej dowolność, jednak jej źródła nie upatruje w pominięciu okoliczności wprowadzonych do podstawy wyroku lub w oparciu oceny na nie ujawnionych okolicznościach. Stąd nie chodzi o obrazę art. 410 kpk. Z naruszeniem art. 410 kpk mamy bowiem do czynienia jedynie wówczas, gdy sąd opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź tylko na części materiału ujawnionego i jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności. Natomiast w żadnej mierze, tak jak sformułował ten zarzut skarżący, dokonanie oceny dowodów i oparcie się na określonych z nich, przy jednoczesnym odmówieniu wiary dowodom przeciwnym nie stanowi naruszenia dyspozycji art. 410 kpk (wyrok SA w Gdańsku z dnia 10 kwietnia 2018 r., II AKa 321/17). Nie istnieje żadna reguła dowodowa, która uzasadniałaby pogląd, że zeznania nawet jednego świadka są niewystarczającą podstawą skazania, podobnie zresztą jak niedopuszczalne jest wartościowanie zeznań li tylko w zależności od pozycji procesowej świadka (sprzeczność z interesami oskarżonego). Rzecz jednak w tym, że tego rodzaju dowód nie może stać w sprzeczności z innymi dowodami, które nie mają wprawdzie decydującego znaczenia dla kwestii odpowiedzialności karnej, stanowią jednak podstawę do dokonania lub weryfikacji ustaleń faktycznych odnoszących się do określonych fragmentów zdarzenia. Skarżący podnosi, że oskarżony został pomówiony przez J. B., a Sąd dał wiarę jego zeznaniom, mimo braku logicznego wytłumaczenia przez pokrzywdzonego, dlaczego zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa nie zostało złożone bezpośrednio po otrzymywaniu gróźb, dlaczego J. B. nie poinformował rodziny, żony i dzieci, że może im grozić niebezpieczeństwo, wychodził z domu bez obawy o życie, na wydarzenia sportowe, do restauracji, do pracy, mimo że twierdził, iż obawiał się spełnienia tych gróźb. Dowód z pomówienia ma w postępowaniu karnym z punktu widzenia formalnego taką samą wartość dowodową, jak każdy inny dowód. Podlega jedynie szczególnie rygorystycznym ocenom w ramach art. 7 kpk celem ustalenia, czy nie nosi cech bezpodstawnego obciążenia oskarżonego czymś, za co on nie ponosi odpowiedzialności. Dla przyjęcia pomówienia za podstawę ustaleń faktycznych trzeba przede wszystkim, aby zeznania były nie tylko logiczne, konsekwentne, cechowały się brakiem chwiejności, ale były również wsparte innymi dowodami, które bezpośrednio lub choćby pośrednio potwierdzałyby wypowiedzi pomawiającego. W realiach niniejszej sprawy zeznania J. B. nie tylko zostały potwierdzone zeznaniami innych świadków, ale także w obiektywnych dokumentach (także w zapisie z monitoringu, udokumentowanie wysyłanych wiadomości sms, znieważających i gróźb pozostawianych na kartkach). W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku okoliczności wskazujące na przyczyny uznania wiarygodności zeznań świadków, w tym pokrzywdzonego, zostały przytoczone i przekonująco umotywowane. Podobnie zresztą jak przyczyny odrzucenia odosobnionych wyjaśnień oskarżonego. Jednocześnie – wbrew zarzutom Skarżącego – poczynione oceny mieszczą się w granicach dyspozycji art. 7 kpk, tym samym dokonana przez Sąd Rejonowy ocena dowodów jest trafna i prawidłowa, nie zawiera zarzucanych przez Skarżącego elementów dowolności. Sąd Rejonowy wnikliwie analizował wszystkie wypowiedzi osobowych źródeł dowodowych, w tym wyjaśnienia oskarżonego oraz zeznania wskazanych w zarzucie świadków i logicznie wskazał, które i dlaczego oraz w jakim zakresie są wiarygodne. Ocenę tę przeprowadzono z poszanowaniem zasady obiektywizmu, na podstawie wszechstronnej analizy całokształtu materiału dowodowego. Podkreślić także należy znaczenie, jakie w tej sprawie miała bezpośredniość postępowania dowodowego na rozprawie. Nie ulega bowiem wątpliwości, że w sprawach, w których Sąd dysponuje diametralnie różniącymi się w wymowie dowodami osobowymi, zasada bezpośredniości odgrywa obok zasady swobodnej oceny dowodów niebagatelną rolę. To właśnie Sąd I instancji dowody z wyjaśnień oskarżonego, a także zeznań świadków przeprowadził bezpośrednio. Miał z nimi bezpośredni kontakt w toku realizacji czynności dowodowych, oceniał złożone przez oskarżonego wyjaśnienia oraz zeznania poszczególnych świadków, kierując się zarówno ich treścią, jak też własnymi spostrzeżeniami i wrażeniami wynikającymi z zachowania się osób przesłuchiwanych, ich reakcji mentalnych na zadawane pytania, postawy w toku realizowanej czynności przesłuchania i stosunku do tej czynności. W tych okolicznościach nie sposób skutecznie wywodzić, jak czyni to apelujący, że doszło do naruszenia wskazanych w apelacji przepisów prawa procesowego (art. 4 kpk, art. 7 kpk). Prerogatywą bowiem Sądu jest dokonanie oceny przeprowadzonych dowodów i na podstawie tych dowodów, które uznał za wiarygodne, poczynienie ustaleń faktycznych. W realiach niniejszej sprawy Sąd Rejonowy dokonał oceny dowodów opierając się na swoim wewnętrznym przekonaniu, mającym potwierdzenie także we wskazaniach wiedzy, doświadczenia życiowego, przedstawiając dokonaną ocenę w sposób logiczny i przekonujący w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Skarżący w tym względzie przedstawia własną ocenę dowodów, odmienną od dokonanej przez Sąd Rejonowy, którą ocenia jako wadliwą. Tymczasem nie sposób dokonanej przez Sąd oceny zeznań zakwestionować.

Zwrócić należy też uwagę, iż uzasadnienie naruszenia przepisów postępowania art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk odwołuje się do dania wiary zeznaniom pokrzywdzonego, mimo braku logicznego wytłumaczenia przez J. B., dlaczego zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa nie zostało złożone bezpośrednio po otrzymywaniu gróźb, dlaczego J. B. nie poinformował rodziny, żony i dzieci, że może im grozić niebezpieczeństwo, wychodził z domu bez obawy o życie, na wydarzenia sportowe, do restauracji, do pracy, mimo że twierdził, iż obawiał się spełnienia tych gróźb. Te przywołane wątpliwości odnoszące się do czasu złożenia zawiadomienia o otrzymywaniu gróźb, czy zawiadomieniu o tym członków rodziny, niekoniecznie stanowić powinny determinanty oceny wiarygodności zeznań, ale przede wszystkim wpływają na ocenę okoliczności służących do weryfikacji realizacji znamion typu czynu zabronionego zarzucanego oskarżonemu. Uzasadniona obawa w konstrukcji art. 190 § 1 kk jest tym elementem, który pozwala ująć i zweryfikować, czy subiektywne odczucie obawy pokrzywdzonego co do spełnienia groźby miało obiektywne – uzasadnione – podstawy (wyrok SN z dnia 5 marca 2025, V KK 555/24). Obawa pokrzywdzonego, że formułowana wobec niego groźba zostanie spełniona, jest znamieniem skutku, a jego realizacja (wystąpienie skutku – obawy) decyduje o dokonaniu czynu zabronionego z art. 190 § 1 kk. Ocena, czy groźby wzbudziły w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będą spełnione, musi uwzględniać kryteria obiektywne i subiektywne. Nie można przy takiej ocenie abstrahować od subiektywnych odczuć pokrzywdzonego, których ocena musi uwzględniać jego osobowość, stan psychiki, intelektu. Wskazane w apelacji okoliczności stanowią właśnie elementy zachowania J. B., które znaleźć może wyjaśnienie w jego indywidualnych cechach rzutujących na jego reakcje na kierowane wobec niego groźby, na informowanie innych o sytuacji, w jakiej się znalazł oraz potrzebę informowania o obawach członków najbliższej rodziny (także przez pryzmat dbania o ich poczucie bezpieczeństwa), jak również podtrzymywanie dotychczasowych zwyczajów, wykonywania pracy. Obawa spełnienia groźby może powstać w chwili formułowania gróźb i dotarcia ich do adresata, ale również później (wyrok SA w Poznaniu z dnia 5 grudnia 2023 r., II AKa 238/23). Ustawodawca nie wymaga, aby między wyrażeniem groźby, a powstaniem . obawy jej spełnienia musiała zaistnieć koincydencja czasowa. Tak samo, jak ma to miejsce w przypadku innych przestępstw materialnych, tak i w przypadku przestępstwa z art. 190 § 1 kk skutek jest ze swojej istoty okolicznością oderwaną od samego działania sprawcy. Nie jest też tak, że lęk przed spełnieniem groźby musi być wywołany wyłącznie zachowaniem sprawcy kończącym się z chwilą wyrażenia groźby, ale mogą go katalizować inne okoliczności, w tym także późniejsze zachowanie sprawcy (postanowienie SN z dnia 4 października 2023 r., V KK 231/23). Zawsze zaś chodzi o przekonanie pokrzywdzonego, że spełnienie groźby jest realne i trzeba się z nim liczyć. Utrzymywanie się stanu zagrożenia groźbami wyrażanymi nie jednorazowo, ale powtarzającymi się na przestrzeni czasu, w różny sposób z utrzymującą się intensywnością, dowodzi oparcia obaw J. B. na realności spełnienia wielu gróźb w kategoriach obiektywnych, ale także wpływa na ocenę wiarygodności wypowiedzi pokrzywdzonego, tak z punktu widzenia przedstawianych okoliczności w jego zeznaniach, jak i obiektywizacji podstaw oceny realności obaw pokrzywdzonego przed spełnieniem gróźb oskarżonego. Na obalenie jakości tych ocen pozostaje bez większego wpływu odsunięcie w czasie poszukiwania pomocy, przed utrzymującymi się groźbami, poprzez złożenie zawiadomienia o popełnieniu na jego szkodę przestępstwa, przez pokrzywdzonego, który najpierw zablokował numer, z którego wysyłane były do niego groźby, dopiero później złożył zawiadomienie do organów ścigania. Takie zachowanie – wbrew zarzutom Skarżącego – nie przekreśla wiarygodności zeznań J. B., ani też nie dezaktualizuje istnienia, obiektywnie zweryfikowanych przez Sąd Rejonowy, po jego stronie obaw spełnienia gróźb wypowiadanych ze strony oskarżonego J. T..

Naruszenie art. 5 § 2 kpk możliwe jest jedynie wtedy, gdy Sąd po prawidłowo przeprowadzonym postępowaniu dowodowym i dokonaniu - w sposób zgodny z art. 7 kpk - oceny zgromadzonych dowodów, ustalił na podstawie uznanych za wiarygodne dowodów nadal co najmniej dwie wersje faktyczne i wówczas rozstrzyga niedające się usunąć wątpliwości niezgodnie z kierunkiem określonym w art. 5 § 2 kpk. Naruszenie tego przepisu nie polega natomiast na ocenie dowodów w sposób prowadzący do uzasadnionych wątpliwości co do kwestii istotnych z perspektywy możliwości przypisania oskarżonemu zarzuconego mu czynu. Jeżeli bowiem w okolicznościach danej sprawy, ocena materiału dowodowego zgodnie ze standardem wynikającym z art. 7 kpk, pozwoliłaby na stanowcze ustalenie stanu faktycznego, zarzutem jaki należałoby podnieść byłby właśnie zarzut naruszenia ostatnio wymienionego unormowania. Regulacja z art. 5 § 2 kpk dotyczy bowiem wyłącznie wątpliwości nieusuwalnych. W zakresie znaczeniowym tego pojęcia nie mieszczą się wątpliwości, które można i należy usunąć poprzez ocenę wiarygodności przeprowadzonych dowodów. Do dyrektywy zawartej w art. 5 § 2 kpk można skutecznie odwoływać się jedynie w przypadku, gdy istniejące w sprawie wątpliwości nie dają się usunąć w drodze czynności dowodowych. Nie ma ona zastosowania tam, gdzie występuje przeciwstawienie jednych dowodów innym i pozostaje do przeprowadzenia racjonalna analiza wiarygodności poszczególnych grup dowodów. Warunkiem prawidłowego sformułowania zarzutu obrazy art. 5 § 2 kpk jest powzięcie przez organ procesowy rzeczywistych wątpliwości, których przy prawidłowej ocenie materiału dowodowego nie udało się usunąć (postanowienie SN z dnia 15 lutego 2017 r., V KK 415/16). Wątpliwości o takim charakterze w sprawie niniejszej nie zaistniały. Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą reguła określona w tym przepisie nie ma zastosowania, gdy wątpliwości w zakresie przyjętych ustaleń podnosi strona, a nie stały się one udziałem merytorycznie orzekającego sądu, który dowody ocenił w zgodzie z dyspozycją art. 7 kpk (postanowienie SN z dnia 7 lipca 2017 r., III KK 144/17; z dnia 28 czerwca 2017 r., II KK 198/17). Wątpliwości nieusuwalne dotyczą bowiem tego, czego ocena wiarygodności dowodów nie usunie. Jeżeli zatem, jak w tej sprawie, kwestionuje się ocenę poszczególnych dowodów, nie może być mowy o naruszeniu art. 5 § 2 kpk. W wypadku zaś, gdy pewne ustalenia faktyczne zależne są od dania wiary lub jej odmówienia, w odniesieniu do konkretnych dowodów, czy ich grup, nie może być mowy o naruszeniu zasady in dubio pro reo, a ewentualne kwestionowanie oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów rozstrzygane może być jedynie na płaszczyźnie swobodnej oceny dowodów, wynikającej z treści art. 7 kpk. Skuteczne posłużenie się zarzutem art. 5 § 2 kpk może przynieść oczekiwany przez Skarżącego efekt jedynie wówczas, gdy zostanie wykazane, że orzekający w sprawie Sąd rzeczywiście miał wątpliwości o takim charakterze i nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonego. Dla zasadności tego zarzutu nie wystarczy zaś zaprezentowanie przez stronę własnych wątpliwości co do stanu dowodów. Naruszenie reguły in dubio pro reo możliwe jest jedynie w sytuacji, gdy po przeprowadzonym prawidłowo postępowaniu dowodowym i odpowiadającej standardom wynikającym z art. 7 kpk ocenie materiału dowodowego, nadal istnieją niedające się usunąć wątpliwości, które sąd rozstrzyga niezgodnie z kierunkiem określonym w przepisie art. 5 § 2 kpk. Oznacza to, że w przypadkach, w których Skarżący – jak w niniejszej sprawie – kwestionuje ocenę poszczególnych dowodów, nie może być mowy o naruszeniu art. 5 § 2 kpk. Zarzuty obrazy art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk mają bowiem charakter rozłączny. Wyrażona w art. 5 § 2 kpk zasada in dubio pro reo, nie nakłada, wbrew oczekiwaniom Skarżącego, na Sąd obowiązku przyjęcia wersji najkorzystniejszej dla oskarżonego, lecz formułuje zakaz czynienia niekorzystnych domniemań w sytuacji, gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów (postanowienie SN z dnia 19 października 2006 r., II KK 80/06). Tymczasem w realiach niniejszej sprawy Sąd Rejonowy na podstawie poddanych ocenie dowodów poczynił stanowcze ustalenia faktyczne. Nie miał wątpliwości co do przebiegu poddanego prawnokarnej ocenie zdarzenia. W polskim prawie dowodowym nie ma takiej reguły, która nadawałaby pierwszeństwo dowodom korzystnym dla oskarżonego przed dowodami przemawiającymi na jego niekorzyść, tak jak i nie ma reguły o przeciwstawnej wymowie (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2012 r., II AKa 357/12). Sąd orzekający ma prawo, a nawet obowiązek, wartościowania wszystkich dowodów przeprowadzonych w sprawie. Sąd ma prawo oprzeć się na jednych dowodach, a pominąć inne, jeśli ich treść jest rozbieżna. W takiej sytuacji istota rozstrzygania polega na daniu priorytetu niektórym dowodom. Obowiązkiem sądu jest wówczas wskazanie, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych (art. 424 § 1 pkt 1 kpk). Nie jest ani wystarczające, ani skuteczne jedynie teoretyczne i gołosłowne wysłowienie pewnej hipotetycznej możliwości i na tej tylko podstawie formułowanie zarzutu, że ustalenia Sądu są błędne, bowiem tej ewentualności nie uwzględniają lub też nie stanowią jej bezwzględnego zaprzeczenia. Każde dowodowe twierdzenie wymaga uwiarygodnienia, poprzez wskazanie na fakty realnie istniejące i poddające się obiektywnemu poznaniu procesowemu. Bez takiego zaś wymogu zakwestionowane mogłyby zostać wszelkie dowody i ustalenia sądu, a sąd byłby uwikłany w niekończące się i w wielu wypadkach całkowicie nierealne procedury badania tych hipotez i ich dowodowego weryfikowania. Zasada tłumaczenia wątpliwości na korzyść oskarżonego nie polega bynajmniej na obowiązku automatycznego wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z wyjaśnień oskarżonego (postanowienie SN z dnia 9 lipca 2014 r., II KK 134/14). Skuteczne posłużenie się zarzutem obrazy art. 5 § 2 kpk może przynieść oczekiwany przez Skarżącego efekt jedynie wówczas, gdy zostanie wykazane, że orzekający w sprawie Sąd rzeczywiście mając wątpliwości o istotnym charakterze i nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonego. Dla zasadności tego zarzutu nie wystarczy zaś zaprezentowanie przez stronę własnych wątpliwości co do stanu dowodów. O naruszeniu tego przepisu można mówić wówczas, gdy sąd (i tylko sąd jako organ orzekający), ustalając, że zachodzą nie dające się usunąć wątpliwości, nie rozstrzygnie ich na korzyść oskarżonego, co w tej sprawie nie miało miejsca (postanowienie SN z dnia 9 lipca 2014 r., II KK 157/14). Skarżący podniesione zarzuty motywuje dokonaną przez siebie oceną materiału dowodowego, którą przeciwstawia ocenie dokonanej przez Sąd Rejonowy a kwestionowanej w apelacji. Taki sposób argumentacji stanowi swoistą polemikę z pisemnymi motywami zaskarżonego orzeczenia, nie stanowi natomiast przekonującego wykazania naruszenia przez Sąd Rejonowy wskazywanych przepisów postępowania, a tym bardziej wpływu takiego naruszenia na treść zaskarżonego wyroku. To, że Skarżący przedstawia własne odmienne od wyprowadzonych przez Sąd I instancji wnioski ocenne materiału dowodowego, nie oznacza, że Sąd Rejonowy naruszył reguły poprawnego wnioskowania, przez co naruszył normę wynikającą z art. 7 kpk, a w konsekwencji ustalił sprzeczny z rzeczywistym stan faktyczny. Ta metoda kwestionowania analizy trafności zaskarżonego orzeczenia nie jest skuteczna. Zarzut obrazy tego przepisu byłby słuszny wówczas, gdyby po przeprowadzeniu wszystkich istotnych dowodów i poddaniu ich ocenie, wyciągnięte zostały wnioski, które prowadzą do ustalenia co najmniej dwóch równorzędnych, równie prawdopodobnych, wersji przebiegu zdarzeń. Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zaistniała, a to że w sposób nieuprawniony postrzega ją Skarżący, nie oznacza trafności poczynionej w tej mierze uwagi w uzasadnieniu apelacji. W realiach dowodowych niniejszej sprawy doszło do obalenia przysługującego oskarżonemu J. T. domniemania niewinności, albowiem na podstawie zawnioskowanych w akcie oskarżenia dowodów, przeprowadzonych w toku rozprawy, a następnie poddanych ocenie Sądu, nastąpiło całkowite, pewne i wolne od wątpliwości udowodnienie oskarżonemu winy, o czym przekonuje uzasadnienie zaskarżonego wyroku.

Nie mógł Sąd Rejonowy jako Sąd I instancji naruszyć art. 457 § 3 kpk, albowiem przepis ten usytuowany jest w IX Dziale kpk (Postępowanie odwoławcze) i w 49 rozdziale kpk (Apelacja), dotyczy zatem oceny elementów zawartych w uzasadnieniu Sądu odwoławczego, który ma – po przeprowadzeniu w ramach kontroli instancyjnej – obowiązek odniesienia się do wszystkich zarzutów podniesionych w apelacji. Sąd Rejonowy orzekał jako Sąd I instancji, miał zdaniem Skarżącego naruszyć przepis odnoszący się do rygorów uzasadniania wydawanego orzeczenia poprzez wybiórczą analizę okoliczności związanych z wymiarem kary, w szczególności pominięcie w uzasadnieniu wyjaśnienia, dlaczego wymierzył karę surowszą niż żądana przez prokuratora oraz J. B.. Nie ma reguły, by Sąd orzekał karę poniżej żądań oskarżyciela publicznego lub oskarżyciela posiłkowego, ani też odwrotnie. Sąd Rejonowy nie jest związany oświadczeniami stron procesowych, także w zakresie ich postulatów co do wymiaru kary. Sąd wymierza karę zgodnie ze swoim przekonaniem w granicach ustawowego zagrożenia, zgodnie z dyrektywami sądowego wymiaru kary. Zarzut ten jest całkowicie chybiony. Trzeba także zauważyć w związku z tak postawionym zarzutem, iż pisemne uzasadnienie powstaje już po wydaniu wyroku, zatem ewentualne jego błędy nie mogą, co do zasady, być traktowane w kategoriach obrazy prawa mającej wpływ na treść zapadłego wcześniej wyroku. Ustawodawca art. 455a kpk wyłączył wprost możliwość uchylenia orzeczenia z powodu tego, że uzasadnienie nie odpowiada wymogom określonym w art. 424 kpk. Uzasadnienie wyroku powinno być zwięzłe. Nie ma więc Sąd obowiązku prezentowania w pisemnych motywach wyroku szczegółowych wywodów dotyczących wszystkich dowodów obciążających oskarżonego. Wystarczające jest ujęcie zwięzłe, syntetyczne. Wbrew zarzutowi Skarżącego, z literalnego brzmienia art. 424 § 2 kpk wynika jedynie pozytywnie ujęty obowiązek „przytoczenia okoliczności, które sąd miał na względzie przy wymiarze kary, zwłaszcza przy zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary, środków zabezpieczających oraz innych rozstrzygnięciach zawartych w wyroku”. Tym obowiązkom – na co wskazuje treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku – Sąd Rejonowy sprostał. Pisemne uzasadnienie Sądu Rejonowego czyni zadość wymogom stawianym tego typu czynnościom procesowym. Sąd meriti wskazuje okoliczności, którymi kierował się wymierzając oskarżonemu karę zasadniczą i stosowany środek probacyjny. Nie miał też obowiązku odnoszenia się do postulatów zgłoszonych przez strony, w szczególności zaś – wbrew oczekiwaniom Skarżącego – dlaczego „wymierzył karę surowszą niż żądana przez prokuratora oraz J. B.”. Konkludując stwierdzić należy, że Sąd I instancji nie dopuścił się mogącej rzutować na treść wyroku obrazy przepisów postępowania, zwłaszcza zaś w zakresie oceny dowodów. Dokonał logicznego i bezstronnego ich wartościowania, właściwie ustalił stan faktyczny, a ze zgromadzonego i ujawnionego materiału dowodowego - trafnie ocenionego w ramach uprawnień wynikających z art. 7 kpk - wyprowadził słuszne wnioski. Swoje stanowisko w tej mierze Sąd I instancji wyraził w uzasadnieniu wyroku, który to dokument w pełni odpowiada wymogom określonym w art. 424 kpk w z. z art. 99 § 1a kpk. W konsekwencji poczynione ustalenia faktyczne stanowiące podstawę wydania skazującego należy uznać za prawidłowe.

Zarzut

błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, polegający na uznaniu, iż oskarżony dopuścił się zarzuconego mu przestępstwa, a do popełnienia którego nie przyznał się, podczas gdy udowodnienie winy oskarżonemu powinny być całkowite, pewne, wolne od wątpliwości, a takich przymiotów zaskarżonemu orzeczeniu brak.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Uchybienie, o jakim stanowi art. 438 pkt 3 kpk, ma miejsce wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada zasadom prawidłowego rozumowania. Błąd w ustaleniach faktycznych może bowiem mieć postać błędu „braku” albo błędu „dowolności”. Zarzut taki może zostać postawiony wówczas, gdy Sąd, ustalając stan faktyczny, wziął pod uwagę wszystkie istotne w sprawie dowody, a także gdy prawidłowo je ocenił. Natomiast ustalając stan faktyczny na podstawie tych dowodów, Sąd pominął wynikające z nich fakty istotne w sprawie albo ustalił fakty, które wcale z danego dowodu nie wynikają lub wynikają, ale zostały zniekształcone. Błąd dowolności może polegać również na wadliwym wnioskowaniu z prawidłowo ustalonych faktów co do istnienia lub nieistnienia faktu głównego. Błąd tego rodzaju oznacza, że określony fakt został ustalony dowolnie, gdyż nie ma oparcia w dowodach (wyrok SA w Warszawie z dnia 6 listopada 2017 r., II AKa 330/17). Błąd w ustaleniach faktycznych ( error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd „braku”), bądź też z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (błąd „dowolności”). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art. 7 kpk), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych, oparcie się na faktach w istocie nieudowodnionych (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 14 grudnia 2017 r., II AKa 360/17). Kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku żadnej z powyższych form błędu nie ujawniła. Zarzut przy tym obrazy art. 7 kpk, również podnoszony w apelacji i w związku z tym dokonanie błędnych ustaleń faktycznych może być skuteczny tylko wtedy, gdy Skarżący wykaże, że Sąd orzekający – oceniając dowody – naruszył zasady logicznego rozumowania, nie uwzględnił przy ich ocenie wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Ocena dowodów dokonana z zachowaniem wymienionych kryteriów pozostaje pod ochroną art. 7 kpk, gdy nadto Sąd nie orzeknie z obrazą art. 410 kpk i art. 424 kpk oraz nie uchybi dyrektywnie art. 5 § 2 kpk. Tego rodzaju uchybień tak w procesie dokonywania ustaleń faktycznych, jak też w odniesieniu do uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, Sąd odwoławczy nie stwierdził (uwagi powyżej odnośnie do zarzutu z pkt 1a i b) i ich istnienia w żadnym stopniu nie uwiarygodnił Skarżący. Sąd Rejonowy w sposób poprawny dokonał oceny poszczególnych dowodów, w sposób przekonujący przedstawił tą ocenę w prawidłowo sporządzonym uzasadnieniu, wskazując które dowody uczynił podstawą ustaleń faktycznych, które zaś odrzucił i z jakich powodów. Sąd odwoławczy nie podzielił zarzutu błędów w ustaleniach faktycznych podniesionych w apelacji obrońcy oskarżonego J. T.. Zauważyć także należy, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych ma charakter wtórny w stosunku do naruszenia art. 7 kpk, stąd podniesienie zarzutu obrazy tego przepisu czyni zarzut błędu w ustaleniach faktycznych bezprzedmiotowym. Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może bowiem opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, innymi słowy mówiąc na forsowaniu własnego poglądu strony na tę kwestię. Stawiając tego rodzaju zarzut należy wskazać, jakich uchybień w świetle zgodności (lub niezgodności) z treścią dowodu, zasad logiki (błędność rozumowania i wnioskowania), czy sprzeczności (bądź nie) z doświadczeniem życiowym lub wskazaniami wiedzy dopuścił się w dokonanej przez siebie ocenie dowodów sąd pierwszej instancji. Tymczasem Skarżący zarzucanego błędu w ustaleniach faktycznych nie opiera na wykazaniu uchybień co do treści dowodów stanowiących podstawę czynionych ustaleń faktycznych albo wyciągniętych z nich wniosków, a jedynie na poddaniu w wątpliwość podstaw oskarżenia, które w jego ocenie pozostawiają liczne wątpliwości, które przez Sąd I instancji zostały rozstrzygnięte na niekorzyść oskarżonego. Każde dowodowe twierdzenie wymaga jednak uwiarygodnienia, poprzez wskazanie na fakty realnie istniejące i poddające się obiektywnemu poznaniu procesowemu. Bez takiego wymogu zakwestionowane mogłyby zostać wszelkie dowody i ustalenia sądu, a sąd byłby uwikłany w niekończące się i w wielu wypadkach całkowicie nierealne procedury badania tych hipotez i ich dowodowego weryfikowania. Nie ma w polskim prawie dowodowym takiej reguły, która nadawałaby pierwszeństwo dowodom przemawiającym na korzyść oskarżonego przed dowodami dla niego niekorzystnymi, tak jak i nie ma reguły o przeciwstawnej wymowie. Zrzut błędu w ustaleniach faktycznych tak postawiony, przy jednoczesnym kwestionowaniu dokonanej oceny dowodów, jako wtórny do ocenionego w pkt 1a i 1b zarzutu obrazy przepisów prawa procesowego, był bezprzedmiotowy i nie zasługiwał na uwzględnienie.

Zarzut

Rażącej niewspółmierność kary i niedocenienie w dostatecznym stopniu istotnych okoliczności, które winny łagodząco wpływać na wymiar kary, w szczególności to, iż oskarżony nigdy nie był karany, na trudną sytuację osobistą i rodzinną.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnieść tylko wówczas, gdy orzeczona kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, to jednak nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy. Należy również odwołać się do utrwalonego w judykaturze i doktrynie poglądu, że zarzut rażącej niewspółmierności kary nie wymaga wskazania nowych, nieznanych sądowi okoliczności, polegać bowiem może na wykazaniu, że okoliczności prawidłowo ustalone mają takie znaczenie i ciężar gatunkowy, których bądź orzeczona kara nie uwzględnia w ogóle, bądź uwzględnia je w stopniu niedostatecznym (wyrok SN z dnia 23 października 1974 r., V KRN 78/74). „Rażąca niewspółmierność kary” zachodzi wówczas, gdy pomiędzy karą wymierzoną przez sąd, a taką, która przy zastosowaniu dyrektyw wymiaru kary powinna być orzeczona, zachodzi taka dysproporcja, że ta orzeczona jest tak niesprawiedliwa, że wręcz nie daje się zaakceptować. Innymi słowy, tego rodzaju zarzut, jako należący do kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy kara jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa jak i osobowości sprawcy, innymi słowy gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą (wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85). Oceniając kwestię ewentualnie rażącej niewspółmierności kary Sąd Okręgowy miał na uwadze, że w orzecznictwie występuje ona wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że występuje wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (wyroki SN: z dnia 22 października 2007 r. SNO 75/07 z dnia 26 czerwca 2006 r. SNO 28/06, z dnia 30 czerwca 2009 r., WA 19/09). Tak orzeczona kara może być wynikiem bądź to niedostrzeżenia występującej in concreto okoliczności istotnej z punktu widzenia dyrektywy wymiaru akry z art. 53 kk lub też nienadania im adekwatnej wagi. Wskazane w zarzucie przez Skarżącego okoliczności nie mają takiego charakteru, zwłaszcza zaś takiego wpływu na ocenę współmierności orzeczonej kary nie ma trudna sytuacja osobista i rodzinna oskarżonego. Oceniając współmierność kary w relacji do dyrektyw i okoliczności wyznaczających jej wymiar, nie wolno zapominać, że art. 53 kk pozostawia wymiar kary sędziowskiemu uznaniu, nakazując, aby mieściła się ona w granicach przewidzianych przez ustawę. Kara winna odpowiadać społecznej szkodliwości przypisanego czynu i być adekwatna do stopnia winy oskarżonego. W realiach sprawy przyczyna stanowiąca dla oskarżonego impuls do kierowania wobec pokrzywdzonego gróźb, intensywność kierowanych do J. B. wiadomości tekstowych sms (wielość w krótkim okresie czasu, przygotowanie i konsekwentne realizowania – nabycie karty telefonicznej, nie zaprzestanie, gdy numer, z którego oskarżony kierował groźby został przez pokrzywdzonego zablokowany), kierowanie gróźb także w innej formie, w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem, umyślnie, osiągnięcie skutku w postaci wzbudzenia u pokrzywdzonego obawy spełnienia kierowanych do niego gróźb. Dyrektywa prewencji indywidualnej oznacza, że sankcja (jej rodzaj i wysokość) powinna być tak dobrana, aby zapobiec popełnianiu w przyszłości przestępstw przez oskarżonego, co może zostać osiągnięte poprzez odstraszanie sprawcy od popełniania przestępstw albo jego wychowanie (resocjalizację). Efekt „odstraszający” kary ma zmaterializować się w umyśle sprawcy, ma wytworzyć przeświadczenie o nieopłacalności popełniania przestępstw w przyszłości, przekonanie o tym, że każde przestępstwo jest karane odpowiednio surowo. Wtedy rodzi się uzasadnione prawdopodobieństwo, że sprawca skazany na karę odpowiednio surową powstrzyma się przed ponownym rozmyślnym popełnieniem czynu zabronionego (wyrok SA we Wrocławiu z dnia 14 marca 2007 r., II AKa 58/07). Z kolei w zakresie prewencji ogólnej, rozumianej pozytywnie, chodzi o kształtowanie właściwych ocen i postaw w społeczeństwie, w szczególności zaś utwierdzenie ogółu w przekonaniu, że sprawcy przestępstw ponoszą odpowiedzialność za swoje czyny, a wymierzona im kara jest zawsze adekwatna do stopnia zawinienia, stopnia społecznej szkodliwości ich czynu. Tylko taka sprawiedliwa kara może bowiem wywierać pozytywny i kształtujący wpływ na zachowania społeczne pożądane, budząc jednocześnie ogólną aprobatę dla obowiązującego systemu prawnego (wyrok SA w Szczecinie z dnia 6 lutego 2014 r., II AKa 1/14). Istotą prewencji ogólnej nie jest więc wyłącznie wymierzanie surowych kar pozbawienia wolności, lecz kształtowanie w społeczeństwie przekonania o nieuchronności kary, jej dostosowanie do stopnia winy sprawcy i okoliczności podmiotowo-przedmiotowych czynu, a zatem karanie sprawiedliwe i tworzące atmosferę zaufania do obowiązującego systemu prawnego. Zarzut rażącej niewspółmierności kary, o którym mowa w art. 438 pkt 4 kpk, w kontekście powyższych uwag, może zatem in concreto być skuteczny tylko w razie wykazania przez podnoszącego zarzut jednej z sytuacji: wykazania wpływu na wysokość orzeczonej kary wzięcia przez orzekający sąd okoliczności z tej perspektywy irrelewantnej bądź to z perspektywy art. 53 § 1 kk jako takiego, bądź też okoliczności na płaszczyźnie dyrektyw sądowego wymiaru kary mających znaczenie, natomiast nie występujących in concreto, wadliwe ustalenie istnienia okoliczności obciążającej lub wadliwe nieustalenie okoliczności łagodzącej, wreszcie przydanie nadmiernego znaczenia poszczególnym relewantnym okolicznościom. Wskazane w zarzucie okoliczności nie są takimi. Powinności wynikającej z art. 58 § 1 kk, mimo posłużenia się przez ustawę sformułowaniem „sąd orzeka”, nie należy pojmować jako obowiązku sądu. Zwrot ten nie wyłącza bowiem uznania sędziowskiego, a jest tylko zabiegiem redakcyjnym ustawodawcy, wyrażającym założenia przyjętego systemu wartości. Praktyczne konsekwencje art. 58 § 1 kk sprowadzają się natomiast do tego, że w każdym uzasadnieniu wyroku, w którym - w określonej w tym przepisie sytuacji - wymierzono bezwzględną karę pozbawienia wolności, trzeba wytłumaczyć dokonany wybór przez wskazanie, dlaczego sąd uznał, że inne kary lub środki karne zostały uznane za niewystarczające do spełnienia celów kary (postanowienie SN z dnia 18 grudnia 2019 r., IV KK 651/19). W perspektywie uzasadnienia zaskarżonego wyroku w zakresie orzeczenia o wymiarze kary Sąd I instancji wskazał na stopień społecznej szkodliwości i stopień zawinienia, jak również na prewencje indywidualną i generalną przemawiające za orzeczeniem wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności. Wśród okoliczności determinujących wymiar kary należy zwrócić uwagę na popełnienie przypisanego oskarżonemu czynu w warunkach art. 12 § 1 kk. Jest to okoliczność obciążająca, która w związku z brzmieniem art. 57b kk w zw. z art. 4 § 1 kk winna być uwzględniona przy wymiarze kary, przy przewidzianym w ustawie alternatywnym zagrożeniu karami różnego rodzaju - wyborze kary surowszego rodzaju. Przywoływana przez Skarżącego okoliczność, że oskarżony nigdy nie był karany, nie ma takiego charakteru. Na wymiar kary nie ma wpływu wskazywana w zarzucie trudna sytuacja osobista i rodzinna oskarżonego. Te okoliczności Sąd Rejonowy uwzględnił w ramach rozstrzygnięcia o kosztach sądowych zwalniając oskarżonego od ich uiszczenia, na podstawie art. 624 kpk. Natomiast okoliczności te nie mogą świadczyć o niewspółmierności kary przez ich niedocenienie w dostatecznym stopniu. Nie są bowiem okolicznościami, które winny łagodząco wpływać na wymiar kary, których Sąd Rejonowy nie uwzględnił. Nie zostały one wymienione w art. 53 kk, zgodnie z tym przepisem wymierzając karę sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaju i rozmiaru ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunków osobistych sprawcy, sposobu życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego (wywiązanie się z obowiązku złożenia zeznań w związku z wezwaniem do stawiennictwa w charakterze świadka w sprawie cywilnej). Wskazane okoliczności rzutowały na wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary, ale także wpływały na ocenę przez Sąd Rejonowy pozytywnej prognozy i przekonania, że zadania postępowania karnego zostaną osiągnięte, a oskarżony J. T. mimo niewykonania orzeczonej wobec niego kary będzie przestrzegał porządek prawny, w szczególności zaś nie popełni w przyszłości podobnego przestępstwa. Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

Wniosek

Skarżący wniósł o:

1) uniewinnienie w całości oskarżonego od zarzucanego mu czynu opisanego w wyroku z dnia 20 marca 2025 r.(sygn. akt: II K 1050/24);

i przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu na rzecz adwokata E. K., które nie zostały zapłacone ani w całości, ani w części w postępowaniu apelacyjnym.

ewentualnie

2) uchylenie zaskarżonego ww. wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu na rzecz adwokata E. K., które nie zostały zapłacone ani w całości, ani w części w postępowaniu apelacyjnym.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Podniesione przez Skarżącego zarzuty nie uzasadniają zmiany zaskarżonego wyroku w postulowanym przez niego kierunku – uniewinnienia oskarżonego od zarzucanego mu czynu. Przeprowadzenie przez Sąd Rejonowy pełnego i niewymagającego uzupełnienia postępowania dowodowego oraz poczynienie prawidłowych ustaleń faktycznych na podstawie zgromadzonych dowodów, a następnie wyciągnięcia z ocenionych dowodów trafnych wniosków tak co do sprawstwa, zawinienia, jak i zastosowanych środków, brak jest podstaw do postulowanego alternatywnie uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sprawy. Przekonanie sądu o winie oskarżonego zostało ukształtowane w oparciu o wszystkie poprawnie przeprowadzone w sprawie i ocenione dowody, mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia. Bazując zatem na prawidłowo ocenionym przez Sąd Rejonowy materiale dowodowym, przy braku naruszenia wskazywanych w apelacji przepisów postępowania. Niezasadność zarzutów naruszenia przepisów postępowania i błędu w ustaleniach faktycznych oraz niewspółmiernie surowej kary sprawia, że nie jest zasadny nie tylko wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie w całości oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ale także zmiany w kierunku obniżenia orzeczonej kary. Zgromadzenie całokształtu materiału dowodowego, oparcie zaskarżonego orzeczenia na kompletnym, niewymagającym uzupełnienia materiale dowodowym nie uzasadnia również wniosku o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Zgodnie z dyspozycją art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponosi Skarb Państwa. Za świadczoną pomoc prawną wynagrodzenie ustanowionemu z urzędu adwokatowi jest zatem należne, bez względu na wynik postępowania, jeżeli taką pomoc świadczył i złożył stosownie do § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2024, poz. 763 ze zm.) oświadczenie o ich niezapłaceniu ani w całość, ani w części.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

W zaskarżonym wyroku Sąd Rejonowy nie uwzględnił zmiany przepisów ustawy karnej. Inne było brzmienie przepisów w czasie popełnienia zarzucanego oskarżonemu czynu a inne w czasie orzekania, w konsekwencji brak uwzględnienia wynikających ze stosowania reguł intertemporalnych obowiązków przy redakcji wyroku.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Oskarżonemu J. T. zarzucono popełnienie w okresie od 30 września 2022 r. do dnia 26 października 2022 r. czynu z art. 190 § 1 kk w warunkach art. 12 § 1 kk. Sąd Rejonowy w Rzeszowie przypisał oskarżonemu sprawstwo i zawinienie zarzucanego czynu wyrkiem z dnia 20 marca 2025 r. Winien zatem zakwalifikować przypisywany oskarżonemu J. T. czyn z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk. Czyn zarzucony i następnie przypisany oskarżonemu został bowiem popełniony przed zmianą przepisów ustawy, która wprowadzając wchodzące w życie z dniem 1 października 2023 r. zmiany (ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw – Dz.U. 2022 r., poz. 2600) norma intertemporalna z art. 4 § 1 kk nakazywała zastosowanie przepisów w brzmieniu obowiązującym w dacie czynu nie zaś w dacie orzekania, gdyż wcześniej obowiązujące przepisy były względniejsze dla oskarżonego. W pierwszym rzędzie wskazać należy na zmiany w obrębie typu czynu zabronionego z art. 190 § 1 kk, które poza redakcyjną zmianą w zakresie opisu znamion typu czynu zabronionego, polegały przede wszystkim na zmianie ustawowego zagrożenia. Zmiana polegała na rezygnacji z alternatywnego zagrożenia wszystkim rodzajami kar zasadniczych („podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”) i poprzestaniu na zagrożeniu wyłącznie karą pozbawienia wolności („podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”). Również doszło do zmian przepisów związanych z wymiarem kary za przestępstwo popełnione w warunkach art. 12 § 1 kk. Uwzględniając czas popełnienia czynu przypisanego oskarżonemu jako decydujący o ustawie, która winna mieć zastosowanie – art. 4 § 1 kk jest przepisem wskazującym na stosowanie wobec oskarżonego ustawy względniejszej niż ta, która obowiązuje w dacie orzekania. W tej sytuacji wyrok podlegał zmianie w sposób opisany powyżej. Dlatego też należało, zgodnie z dyspozycją art. 4 § 1 kk, zastosować do prawnokarnych ocen ustawę względniejszą dla oskarżonego. Wyrazem korzystania z innych przepisów niż obowiązujące w dacie orzekania jest wskazanie przepisu nakazującego zastosowanie ustawy względniejszej. W wyroku Sądu Rejonowego brak tego wskazania, dlatego należało podstawy prawne przypisania, wymiaru kary i stosowania środka probacyjnego wobec oskarżonego J. T. uzupełnić o art. 4 § 1 kk.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd Okręgowy utrzymał wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 20 marca 2025 r. (sygn. akt II K 1050/24), którym Sąd ten uznał J. T. za winnego popełnienia czynu z art. 190 §1 kk w zw. z art. 12 §1 kk, polegającego na tym, że oskarżony w okresie od 30 września 2022 roku do 26 października 2022 roku w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w nieustalonym miejscu, groził pozbawieniem życia lub zdrowia J. B. i jego rodzinie poprzez wysyłanie wiadomości tekstowych sms oraz poprzez przesłanie rysunku w postaci szubienicy z powieszoną ludzką postacią, przy czym zachowaniem swoim wzbudził uzasadniona obawę, że groźby te zostaną spełnione. Za tak przypisany czyn Sąd na podstawie art. 190 §1 kk orzekł wobec oskarżonego karę 3 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie, na podstawie art. 69 § 1 kk i art. 70 § 1 kk oraz art. 73 § 1 kk, warunkowo zawiesił na okres próby 1 roku, oddając go w okresie próby pod dozór kuratora sądowego. Jednocześnie na podstawie art. 72 § 1 pkt 7a kk Sąd zobowiązał oskarżonego w okresie próby do powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym w jakikolwiek sposób.

Tym samym wyrokiem Sąd rozstrzygając w przedmiocie kosztów:

1)  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. E. K. w R. wynagrodzenie w kwocie 2.479,68 zł tytułem wynagrodzenia za występowanie jako obrońca z urzędu oskarżonego J. T.,

2)  zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego J. B. kwotę 2.376 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów zastępstwa adwokackiego z wyboru,

3)  zwolnił oskarżonego, na podstawie art. 624 § 1 kpk, od zwrotu na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, a wydatkami obciążył Skarb Państwa.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że nie było żadnych merytorycznych czy formalnych racji, które przemawiałyby za koniecznością zmiany zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez Skarżącego, ani też powodów nakazujących uchylenie zaskarżonego wyroku w całości. Sąd Rejonowy wykorzystał w toku rozprawy istniejące możliwości weryfikacji tez aktu oskarżenia i twierdzeń oskarżonego, w granicach niezbędnych dla ustalenia faktów istotnych dla wydanego rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy oparł orzeczenie na prawidłowo zgromadzonym materiale dowodowym w toku poprawnie przeprowadzonego postępowania sądowego. Wobec dokonania przez Sąd Rejonowy stanowczych ustaleń faktycznych, oparcia się na kompletnym materiale dowodowym, poddanym prawidłowej ocenie z zachowaniem dyspozycji art. 7 kpk, wyprowadzeniu stąd słusznych wniosków co do ustalonych okoliczności mających istotne znaczenie dla przedmiotu rozstrzyganej sprawy, brak jest podstaw do kwestionowania zasadności i poprawności czynionych ustaleń faktycznych stanowiących podstawę zaskarżonego wyroku. Słusznie bowiem Sąd Rejonowy przypisał oskarżonemu popełnienie czynu z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk polegającego na tym, że w okresie od 30 września 2022 r. do 26 października 2022 r. w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru groził J. B. popełnieniem na jego szkodę i jego rodziny pozbawieniem życia i zdrowia, wysyłając wiadomości tekstowe sms oraz przesłanie rysunku w postaci szubienicy z powieszoną ludzką postacią tak uzewnętrznione groźby wzbudziły u pokrzywdzonego uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione. Wbrew twierdzeniom zawartym w uzasadnieniu apelacji groźby, które u pokrzywdzonego wzbudziły obawę ich spełnienia. Umyślność zachowania oskarżonego, wręcz działanie odwetowe (po złożeniu zeznań przez J. B. w sprawie rozwodowej M. T. i J. T.), popełnione wyłącznie z zamiarem bezpośrednim, w celu wywołania obawy u pokrzywdzonego. Jednocześnie prawidłowo Sąd ustalił czynniki determinujące stopień społecznej szkodliwości i stopień zawinienia przypisanego oskarżonemu czynu z art.190 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk (po uzupełnieniu w ramach zmiany zaskarżonego wyroku na podstawie art. 455 kpk poprawiono błędną kwalifikację prawną niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów nie zmieniając ustaleń faktycznych i czyniąc to na korzyść oskarżonego) rzutujące na wymiar kary i stosowany środek probacyjny. To z kolei nie pozostawia wątpliwości, że wyciągnięte na podstawie prawidłowo ocenionego materiału dowodowego przez Sąd I instancji wnioski są poprawne. Mając na uwadze powyższej wskazane okoliczności, w szczególności zaś niezasadność zarzutów obrazy przepisów postępowania, błędu w ustaleniach faktycznych i niewspółmierności kary, podniesionych przez Skarżącego obrońcę oskarżonego i nie dopatrując się wystąpienia przesłanek z art. 439 § 1 kpk oraz z art. 440 kpk, Sąd odwoławczy, na podstawie art. 437 kpk, art. 449 kpk i art. 456 kpk, po dokonaniu poniżej opisanej zmiany, w pozostałej części utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy podstawy prawne przypisania, wymiaru kary i stosowania środka probacyjnego wobec oskarżonego J. T. uzupełnił o art. 4 § 1 kk.

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny dokonanej zmiany zostały wskazane w pkt 4 uzasadnienia. Przedmiotowa zmiana wyroku uwzględnia wskazania określone w art. 4 § 1 kk i służy doprecyzowaniu unormowań prawnych stanowiących podstawę skazania i wymiaru kary. W ramach zmiany zaskarżonego wyroku na podstawie art. 455 kpk poprawiono błędną kwalifikację prawną niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów nie zmieniając ustaleń faktycznych i czyniąc to na korzyść oskarżonego.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

IV

V

Wobec nieuwzględnienia apelacji wniesionej na korzyść oskarżonego J. T., zgodnie z art. 636 § 1 kpk, koszty procesu za postępowanie odwoławcze obciążają oskarżonego. Zgodnie z art. 616 § 1 kpk koszty procesu obejmują koszty sądowe oraz uzasadnione wydatki stron, w tym związane z ustanowieniem jednego obrońcy lub pełnomocnika, które w myśl art. 620 kpk wykłada strona, która go ustanowiła.

Te ostatnie zaś, zgodnie z dyspozycją art. 627 kpk, w wypadku wydania wyroku skazującego Sąd zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrot poniesionych przez niego uzasadnionych wydatków, które w myśl art. 616 § 1 pkt 2 wchodzą w skład kosztów procesu i obejmują wyłożone stosownie do art. 620 kpk wydatki z tytułu ustanowienia w sprawie jednego pełnomocnika. Dlatego też mając na względzie dyspozycję art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 627 kpk w zw. z art. 634 kpk Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego J. T. na rzecz oskarżyciela posiłkowego J. B. kwotę 840 zł tytułem zwrotu wydatków związanych z udziałem jego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym. Wysokość zasądzonej kwoty wynika z treści § 11 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 11 ust. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm.). i stanowi minimalną stawkę za udział pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego przed sądem okręgowym jako sądem II instancji.

W toku postępowania karnego, w myśl art. 619 § 1 kpk, wszelkie wydatki wykłada tymczasowo Skarb Państwa. Oskarżony J. T. w toku postępowania odwoławczego był reprezentowany przez ustanowionego z urzędu obrońcę w osobie adw. E. K.. Do wydatków wykładanych w toku procesu przez Skarb Państwa należą m.in. wypłaty dokonywane z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (art. 618 § 1 pkt 11 kpk), które zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze – ponosi Skarb Państwa. Dlatego też Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. K. kwotę 1.033,20 zł. Wysokość zasądzonej kwoty wynika z § 17 ust. 2 pkt 4 i § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. 2024, poz. 763 ze zm.) jest to opłata za obronę przed sądem okręgowym jako sądem II instancji (840 zł) powiększona o kwotę należnego podatku od towarów i usług (23% z kwoty 840 zł).

Podzielając ustalenia Sądu Rejonowego w zakresie sytuacji materialnej, rodzinnej i możliwości ponoszenia kosztów procesu bez uszczerbku dla utrzymania, korzystając z dyspozycji art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych , Sąd Odwoławczy zwolnił oskarżonego J. T. od uiszczenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając poniesionymi w tym zakresie wydatkami Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSO Grażyna Artymiak

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego J. T.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Rzeszowie z dnia 20 marca 2025 r. (sygn. akt II K 1050/24)

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana