Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Krośnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Martyn Bartnik
Protokolant:	protokolant Aneta Rodak

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2019 r. w Krośnie

na rozprawie

sprawy z powództwa H. L.

przeciwko (...) S.A w W.

o zapłatę

I.  Zasądza od strony pozwanej (...) S.A.
w W. na rzecz powoda H. L. kwotę 30.000,00 zł
( trzydzieści tysięcy złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 sierpnia 2018r. do dnia zapłaty

II.  Zasądza od strony pozwanej (...) S.A.
w W. na rzecz powoda H. L. kwotę 2.502,28 zł (dwa tysiące pięćset dwa złote i 28/100 ) tytułem zwrotu części kosztów procesu

Sędzia

sygn. akt I C 1329/18

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 4 grudnia 2019r.

Powód H. L. domagał się zasądzenia od (...) S.A. w W. kwoty 50.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następnego po dniu doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu, który zainicjował niniejsze postępowanie oraz zasądzenia na jego rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu swego żądania podniósł, że w dniu 14.09.2016r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w następstwie którego śmierć poniósł jego syn R. L., natomiast sprawcą tego zdarzenia był kierujący pojazdem marki V. (...) P. P. ubezpieczony od OC w pozwanym Zakładzie (...). Wyjaśnił on nadto, iż zapłaty wskazanej kwoty domaga się on tytułem zadośćuczynienia, o którym mowa w treści art. 446§4 kc, zaś przed wszczęciem procesu ubezpieczyciel sprawcy szkody spełnił na jego rzecz świadczenie w kwocie 20.000 zł – k. 1-3 i 97.

Strona pozwana (...) S.A. w W. wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu zarzucając, iż przed wszczęciem niniejszego postępowania zaspokoiła już wszelkie uzasadnione roszczenia powoda – k. 52.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny i zważył, co następuje:

W dniu 14.09.2016r. na ul. (...) w Z. kierujący samochodem marki V. (...) nr rejestracyjny (...) P. P. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu prawidłowo poruszającemu się motocyklowi marki H. nr rejestracyjny (...) kierowanemu przez R. L. doprowadzając do zderzenia się wskazanych pojazdów. Jednocześnie w wyniku opisywanego zdarzenia śmierć poniósł R. L..

W dacie spornego zdarzenia od 2011r. R. L. nie mieszkał już z rodzicami w domu rodzinnym we W., lecz wraz ze swoją żoną zamieszkiwał na terenie miejscowości N.. Pomimo tego pozostawał on ze swoim ojcem H. L. w regularnym kontakcie. Mianowicie nawet kilka razy w tygodniu odwiedzał on swoich rodziców. W wyniku wspomnianego zdarzenia powód utracił osobę szczególnie mu bliską, mocno wpisaną w zakres jego dotychczasowych życiowych doświadczeń. Mianowicie od narodzin syna aktywnie uczestniczył on w procesie opieki nad nim oraz jego wychowania. Wzajemne więzi uczuciowe łączące wyżej wymienionych prezentowały się przy tym jako typowe dla relacji ojciec-syn i oparte były na przywiązaniu i uczuciowym zaangażowaniu. Jako skutek spornego zdarzenia u powoda pojawiła się relacja żałoby, a towarzyszące mu emocje smutku, przygnębienia, pustki, psychicznego bólu i żalu należy uznać za reakcję naturalną i adekwatną do opisanej sytuacji. Natężenie omawianych stanów nie wykraczało przy tym poza to właściwe dla procesu żałoby i nie wiązało się z zaburzeniami sfery emocjonalnej. H. L. nie poszukiwał zwłaszcza specjalistycznego wsparcia, samodzielnie radząc sobie z obciążeniami będącymi następstwem rzeczonego wypadku. Nie ujawnił on także zaburzeń sfery społecznej wiążących się z izolacją bądź wycofaniem się z życia społecznego. Po śmierci syna funkcjonował on zwłaszcza poprawnie, wywiązując się ze swych obowiązków domowych i rodzinnych.

Aktualnie funkcjonowanie H. L. również jest stabilne. Nie ujawnia on zaburzeń emocjonalnych bądź społecznych, negatywnie rzutujących na jego codzienną aktywność, stanowiących o ograniczeniach w podejmowanych przez niego zadaniach. Nadal nie wymaga także pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej, zaś wsparcie emocjonalne uzyskuje ze strony osób najbliższych (oprócz zmarłego syna ma on jeszcze czworo dzieci, z których troje do chwili obecnej wspólnie z nim zamieszkuje). Ponieważ jest on ponadto osobą mocno wierzącą, wsparcie dla niego stanowiła i stanowi jego wiara. Powód nadal kultywuje pamięć o zmarłym synu, a jego śmierć uważa za swoje najtrudniejsze doświadczenie życiowe. Nadal powracają do niego wspomnienia dotyczące poniesionej straty.

W piśmie z dnia 29.06.2018r. skierowanym do (...) S.A. jako ubezpieczyciela sprawcy spornego zdarzenia powód zażądał zapłaty na jego rzecz m.in. kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w wyniku śmierci jego syna R. L..

W efekcie w dniu 04.07.2018r. strona pozwana wypłaciła wyżej wymienionemu z omawianego tytułu kwotę 20.000 zł odmawiając zaspokojenia jego roszczeń w pozostałym zakresie.

(dowody:

⚫

płyta CD zawierająca zapis akt szkodowych strony pozwanej nr PL (...)-227- k. 54,

⚫

zeznania świadka P. L. – k. 65,

⚫

opinia biegłej psycholog M. N. – k. 74-76,

⚫

zeznania powoda H. L. k. 97).

Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka i powoda, bowiem są one spójne i logiczne, a nadto znajdują potwierdzenie w treści dokumentów zaliczonych w poczet materiału dowodowego, autentyczności których nie kwestionowała żadna ze stron.

Jako równie przekonująca oceniona została opinia sporządzona przez biegłą psycholog M. N.. Jest ona zwłaszcza wyczerpująca, stanowcza, zaś jej autorką jest osoba posiadająca stosowne kwalifikacje. Uwypuklenia wymaga ponadto okoliczność, że żadnej ze stron nie udało się skutecznie podważyć twierdzeń zawartych w treści rzeczonej ekspertyzy (tak powód, jak i strona pozwana nie domagali się dopuszczenia dowodu z opinii kolejnego biegłego wymienionej specjalności).

Materialnoprawna podstawa odpowiedzialność pozwanego Zakładu (...) za skutki spornego zajścia zawarta jest w treści art. 822 kc oraz art. 9, 13 ust. 2 i art. 19 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnymi Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w W. – Dz. U. z 2013r. poz. 392 ze zm. Zresztą strona pozwana nie kwestionowała - co do zasady – swej odpowiedzialności za skutki wypadku, o którym mowa w pozwie. Tymczasem stosownie do treści art. 446§4 kc, jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Przepis ten ma zatem zrekompensować krzywdy za naruszenie ich prawa do życia w rodzinie oraz ból spowodowany stratą osoby najbliższej. Uregulowanie to ma również zapewnić rekompensatę za takie niematerialne skutki śmierci jak powstałe utrudnienia w życiu codziennym, konieczność odmiennego urządzenia sobie życia i ograniczenia w korzystaniu z pewnych jego sfer. Ma w końcu zrekompensować cierpienia psychiczne związane ze śmiercią osoby najbliższej i pomóc dostosować się do zmienionej sytuacji życiowej. Rozmiar zadośćuczynienia nie zależy przy tym od statusu majątkowego pokrzywdzonego, lecz może być odnoszony do stopy życiowej społeczeństwa. Z jednej strony omawiane zadośćuczynienie nie powinno zmierzać do wzbogacenia się uprawnionego i przekraczać ram doznanej przez niego krzywdy, z drugiej zaś, winno jednak przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość, co znalazło odzwierciedlenie w licznych orzeczeniach Sądu Najwyższego (por. wyrok z 26.02.1962r. IV CR 90/61, OSNCP 1963r., poz. 105, wyrok z 24.04.1965r. IPr 203/65, OSPiKA 1966r., poz. 91 oraz wyrok z 13.12.2007r. ICSK 39/07, Lex nr 351187).

W rozpatrywanym przypadku wątpliwości nie może budzić fakt, że powód to osoba najbliższa w stosunku do R. L. w rozumieniu art. 446§4 kc. Wyżej wymienionych niewątpliwie łączyły jednocześnie bardzo dobre, ścisłe relacje pomimo tego, że w chwili spornego zajścia zamieszkiwali oni w innych miejscowościach. Jak wykazało nadto postępowanie dowodowe przeprowadzone w sprawie, nagła, tragiczna śmierć syna była dla powoda traumatycznym przeżyciem.

Zważywszy na rozmiar krzywdy doznanej przez H. L. w wyniku zachowania osoby, za którą odpowiedzialność ponosi pozwana spółka, Sąd uznał, że odpowiednią sumą zadośćuczynienia przysługującą wyżej wymienionemu będzie kwota 50.000 zł. Otóż przeprowadzone w sprawie dowody, w tym zeznania świadka, dają podstawę do stwierdzenia, że w dacie śmierci syn był dla powoda osobą, która od dziecka stanowiła dla niego oparcie i była zawsze obecna w jego życiu, a kontakt z dzieckiem był dla niego niewątpliwie istotny. H. L. utrzymywał ponadto stały kontakt z synem, na bieżąco interesował się jego sprawami. Wyżej wymienieni pomagali sobie ponadto wzajemnie w pracach wykonywanych w gospodarstwach rolnych, które prowadzili.

Oceniając, jaka suma będzie odpowiednia w przypadku powoda tytułem należnego mu świadczenia, Sąd miał na uwadze charakter, stopień nasilenia i czas trwania negatywnych doznań u wyżej wymienionego, a także ujemnych przeżyć psychicznych spowodowanych zachowaniem sprawcy spornego wypadku.

W rozpatrywanym przypadku uwzględnić zatem należało okoliczność, że śmierć syna nie wywołała u powoda trwałych, utrwalonych zaburzeń emocjonalnych (zaburzenia depresyjne, depresja, zaburzenia lękowo-depresyjne) i nie wpłynęła w zasadniczy sposób na spełnianie przez niego ról życiowych, a w każdym razie H. L. tego nie udowodnił (art. 6 kc).

Wysokość omawianego świadczenia odpowiada w końcu stopie życiowej społeczeństwa zamieszkującego na terenie województwa (...).

Skoro zatem przed wszczęciem niniejszego procesu strona pozwana wypłaciła powodowi zadośćuczynienie w kwocie 20.000 zł do zasądzenia pozostawało jeszcze świadczenie w wysokości 30.000 zł.

Zasądzając odsetki ustawowe od rzeczonej należności (art. 481 kc) sąd kierował się treścią art. 455 kc, zgodnie z którym w przypadku zobowiązań bezterminowych (bo do takich zalicza się zobowiązanie do zapłaty zadośćuczynienia) dłużnik popada w opóźnienie po wezwaniu go do spełnienia świadczenia przez wierzyciela. Reguła wynikająca z omawianego unormowania ulega jednak modyfikacji w odniesieniu do świadczeń przysługujących poszkodowanemu od zakładu ubezpieczeń. Stosownie bowiem do treści art. 817 kc, a także art. 14 wyżej powołanej ustawy z 22.05.2003r., ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni od dnia złożenia przez poszkodowanego zawiadomienia o szkodzie chyba, że wyjaśnienie we wskazanym terminie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości odszkodowania okaże się niemożliwe. W tym ostatnim przypadku omawiany termin ulega stosownemu wydłużeniu (por. wyrok SN z 28.06.2005r. I CK 7/05, Lex nr 153254 oraz wyrok z 22.02.2007r. I CSK 433/06, Lex nr 274209).

W okolicznościach sprawy uznać należy, że strona pozwana popadła w opóźnienie ze spełnieniem świadczenia z tytułu zadośćuczynienia należnego powodowi po upływie trzydziestodniowego terminu liczonego od dat otrzymania wspomnianego wezwania do zapłaty z 29.06.2018r. Zdaniem Sądu, w rozpatrywanym przypadku miała bowiem pełną możliwość ustalenia w toku postępowania likwidacyjnego rzeczywistej wysokości szkody osobowej, jaka wystąpiła po stronie wyżej wymienionego w terminie, o którym mowa w treści art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnymi Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. W dacie doręczenia pozwanemu Zakładowi (...) odpisu pozwu, który zainicjował niniejsze postępowanie (19.08.2018r.) pozostawał on już zatem w opóźnieniu z zapłatą spornej należności, a zatem żądanie zasądzenia świadczeń ubocznych od dnia następnego należy uznać za w pełni uzasadnione.

Orzeczenie o kosztach procesu znajduje oparcie w treści art. 100 kpc. Ponieważ powód wyłożył koszty postępowania w kwocie 6.570,46 zł (3.600 zł koszty zastępstwa procesowego - §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2018 poz. 265), 2.500 zł – opłata od pozwu, 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa oraz 453,46 zł – wydatki na opinie biegłej i wygrał proces w 60 % może skutecznie domagać się ich zwrotu od przeciwnika w wysokości 3.942,28 zł (6.570,46 zł x 60 %). Z kolei z uwagi na fakt, iż strona pozwana utrzymała się ze swymi twierdzeniami w 40 % i poniosła koszty w kwocie 3.600 zł (koszty zastępstwa procesowego) należy się jej ich zwrot do kwoty 1.440 zł (3.600 zł x 40%).

Ostatecznie świadczenie zasądzone w tym przypadku na rzecz H. L. stanowi różnicę pomiędzy należnościami przysługującymi stronom (3.942,28 zł – 1.440 zł = 2.502,28 zł).

S ę d z i a