Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 291/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Jaśle z dnia 30 czerwca 2025 r. sygn.. akt II K 269/24.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

2.

1.

P. M.

Wysokość dochodów uzyskiwanych przez oskarżonego.

Karalność oskarżonego P. M.

Pismo Naczelnika US J. z dnia 20.02.
2025r.

Odpis wyroku SR Jasło z dnia 18.07.

2024 r. II K 504/23,

SO Krosno z dnia 28.03.
2025r. II Ka 351/24.

156-158

172-173

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Nie dotyczy.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Pismo Naczelnika US J. z dnia 20.02.2025r

Dokument urzędowy, którego prawdziwość nie budzi wątpliwości. Potrzeba ujawnienia tego dokumentu na rozprawie apelacyjnej wynikła z faktu, że Sąd I instancji nie ujawnił przez przeoczenie tego dowodu na rozprawie, a powołał go w uzasadnieniu wyroku /k. 179/. Natomiast pozostaje w mocy ocena tego dowodu dokonana przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku /k. 181/.

2.

Odpis wyroku SR Jasło z dnia 18.07.2024 r. II K 504/23, odpis wyroku SO Krosno z dnia 28.03.
2025r. II Ka 351/24.

Prawomocne wyroki stwierdzające dotychczasową karalność oskarżonego. Jest to fakt bezsporny.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obraza prawa materialnego, a to art. 284§1 k.k. poprzez:

- wadliwe określenie przedmiotu przestępstwa, a to przyjęcie w opisie czynu, że środki majątkowe zgromadzone na koncie funduszu inwestycyjnego oraz pojazd marki V. (...) stanowiły własność pokrzywdzonej jako rzecz cudza w stosunku do oskarżonego,

- błędne przyjęcie, że przepis ten znajduje zastosowanie, gdy przedmiotem przywłaszczenia miałyby być prawa do składników majątku wspólnego, w sytuacji, gdy nie doszło do udaremnienia lub usiłowania udaremnienia zaspokojenia roszczeń pokrzywdzonej
w postępowaniu o podział majątku, które nawet nie zostało wszczęte.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przedmiotem przywłaszczenia mogą być składniki majątkowe objęte małżeńską wspólnością ustawową nabyte w trakcie trwania małżeństwa do majątku wspólnego, ponieważ mienie stanowiące wspólną własność małżonków nie jest w pełni mieniem własnym jednego
z małżonków, a jest ono dla każdego z małżonków częściowo mieniem cudzym ( vide: postanowienie SN z dnia 29 sierpnia 2007 r. I KZP 18/07, LEX nr 298965 ).

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 3 kwietnia 2002 r. V KKN 275/00, LEX nr 53073 stwierdził, że realizacja stanowiącego o przywłaszczeniu składnika wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej zamiaru powiększenia swojego majątku kosztem małżonka może przejawiać się także przez „wyjęcie” z majątku wspólnego jednego z małżonków jednego lub kilku składników majątkowych po to, aby ten składnik nie stał się w przyszłości przedmiotem podziału majątku wspólnego – z pokrzywdzeniem małżonka i z jednoczesną korzyścią dla osoby, która samowolnie rzecz sprzedała, stanowi realizację znamion przywłaszczenia określonego w art. 284§1 k.k.

W związku z powyższym na skutek zadysponowania taką rzeczą ruchomą lub prawem objętym wspólnością majątkową małżeńską, bez wiedzy i zgody współmałżonka dochodzi do sytuacji, w której objęcie tego składnika podziałem majątku wspólnego będzie niemożliwe ( wyrok SA Katowice z dnia 22 czerwca 2017 r. II AKa 216/17, LEX nr 2343439 ). Tym samym prawa pokrzywdzonego taką dyspozycją do tego składnika nie będą mogły być w przyszłości zaspokojone. Tak więc dokonując na przykład sprzedaży czy darowizny samochodu przez jednego z małżonków bez porozumienia i zgody drugiego z małżonków, pozbawia prawa do tego pojazdu drugiego z małżonków. Nie ma znaczenia, czy ten ze współuprawnionych, który samodzielnie zadysponował takim składnikiem , przeznaczył pozyskane środki na wspólne gospodarstwo domowe,. Znaczenie ma bowiem to, że na skutek wskazanej dyspozycji dał wyraz temu, że uzurpuje sobie w pełni tytuł prawny do takiego składnika. Z taką sytuacja mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie, w której bez wiedzy i zgody pokrzywdzonej oskarżony podarował samochód wart 90.000 zł swojemu ojcu.

Podobnie rzecz się ma ze środkami wypłaconymi z funduszu inwestycyjnego w kwocie 68.884,99 zł również bez wiedzy i zgody pokrzywdzonej E. M., przez co została ona pozbawiona władztwa nad tym majątkiem w postaci tych środków finansowych i właśnie przez to zachowanie oskarżonego należy ocenić pod kątem znamion czynu z art. 284§1 k.k. co do połowy wartości tych pieniędzy. Rozważania prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku /k. 183-184/ uznać należy za całkiem trafne, które Sąd Odwoławczy w całości podziela

Analizując zachowanie oskarżonego należy stwierdzić, iż oskarżony robił wszystko żeby nie była co dzielić pomiędzy nim i żoną w postępowaniu o podział majątku dorobkowego. Wobec tego zarzut apelacji na uwzględnienie nie zasługuje.

Lp.

Zarzut

2

Obraza przepisów postępowania, a to art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów, w szczególności zeznań pokrzywdzonej, wyjaśnień oskarżonego, dokumentów, zeznań PIT oskarżonego, zeznań świadka W. M., w zakresie w jakim Sąd nie dał wiary co do okoliczności dysponowania objętymi aktem oskarżenia środkami w celu zaspokojenia potrzeb rodziny i braku uszczuplenia majątku wspólnego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Dokonana w niniejszej sprawie ocena materiału dowodowego przez Sąd I instancji nie budzi żadnych zastrzeżeń. Słusznie Sąd ten dał wiarę dowodom z dokumentów potwierdzających fakt przywłaszczenia przez oskarżonego składników majątku stanowiącego małżeńską wspólność ustawową . Uprawnionym również było danie wiary zeznaniom pokrzywdzonej E. M., która jednoznacznie wskazuje na okoliczności w jakich oskarżony działał wyzbywając się majątku wspólnego. Czynił to bowiem w sytuacji kiedy ona zmuszona została do tego, żeby wystąpić do Sądu Rodzinnego o alimenty na utrzymanie rodziny. W tym czasie między małżonkami były już nieporozumienia, następował powolny rozpad ich małżeństwa.

Dokonanie darowizny na rzecz ojca samochodu V. (...) w zamian za fikcyjne pożyczki jest ewidentnym działaniem sprawcy mającym na celu doprowadzenie do sytuacji, w której nie będzie żadnego majątku wspólnego przy podziale majątku dorobkowego. Podobnie rzecz się ma z likwidacją pieniędzy z funduszu inwestycyjnego. Późniejsze zachowanie oskarżonego jednoznacznie taką ocenę potwierdza kiedy oskarżony przekazuje dom swojej matce, a żonę z dziećmi stara się na wszelkie sposoby wypędzić z domu. Są to oczywiście zdarzenia późniejsze aniżeli objęte aktem oskarżenia w tej sprawie, ale jasno układają się one w logiczny ciąg zdarzeń mających na cele przywłaszczenie majątku przez oskarżonego na szkodę pokrzywdzonej po to, żeby faktycznie nie mogła ona nic dostać przy podziale majątku dorobkowego i świadczy to
o zamiarze przywłaszczenia po stronie oskarżonego. „Małżonek, który mieniem wchodzącym
w skład majątku wspólnego obojga małżonków rozporządza jak własnym, czyniąc to wbrew wyraźnej woli drugiego małżonka, odpowiada za kradzież lub przywłaszczenie, w zależności od okoliczności działania sprawcy” ( vide: postanowienie SN z dnia 19 grudnia 1957 r. II KO 8/57, OSNPG 1958r., Nr 2, s. 21-22 ).

W tej sytuacji słusznie Sąd odmówił wiary wyjaśnieniom oskarżonego /k. 182/.

Przekonanie sądu o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną prawa procesowego m.in. wtedy, gdy:

- jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (art. 410), i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2),

- stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4),

- jest wyczerpująco i logicznie - z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego - uargumentowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 § 1 pkt 1)” – vide: postanowienie SN z dnia 18 stycznia 2007 r. III KK 271/06, OSNwSK 2007/1/9.

Z taką sytuacją mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie, w której ocena dowodów

w omawianym zakresie została przeprowadzona przez Sąd orzekający z pełnym poszanowaniem zasady swobodnej oceny dowodów określonej w art. 7 k.p.k., stąd zarzut apelacji obrońcy oskarżonego uwzględniony być nie może.

Lp.

Zarzut

3

Błąd w ustaleniach faktycznych, a to:

- błędne przyjęcie, że oskarżony przywłaszczył w całości cudze środki pieniężne w kwocie 68.884,99 zł podczas gdy środków tych co do zasady i wysokości nie można uznać za mienie cudze,

- błędne przyjęcie, że oskarżony przywłaszczył w całości cudzą rzecz ruchomą w postaci pojazdu V. (...), podczas gdy rzeczy te nie można uznać za mienie cudze,

- błędne przyjęcie, że oskarżony rozporządził składnikami majątku wspólnego w sposób polegający na wyjęciu ich z tego majątku
i wniesienie do majątku osobistego lub inne rozdysponowanie
z wyłączną korzyścią dla siebie samego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Biorąc pod uwagę sposób sporządzenia apelacji obrońcy oskarżonego należy stwierdzić, że jest ona sporządzona wadliwie, ponieważ nie można równocześnie w środku odwoławczym w określonych sytuacjach stawiać jednocześnie zarzutu obrazy prawa materialnego i błędu w ustalenia faktycznych.

„Zarzut obrazy prawa materialnego odnoszący się do kwalifikacji prawnej czynu można postawić tylko wówczas, gdy skarżący nie podważa ustaleń faktycznych związanych z tą kwalifikacją. Jeżeli bowiem nieprawidłowe są ustalenia faktyczne, na podstawie których sąd dokonał kwalifikacji prawnej czynu, to błędem pierwotnym jest błąd w ustaleniach faktycznych, a jego następstwem wadliwa kwalifikacja prawna. Dlatego też w takiej sytuacji skarżący powinien postawić tylko zarzut błędu w ustaleniach faktycznych i wskazać, że mógł mieć on wpływ na treść wyroku właśnie co do kwalifikacji prawnej czynu” ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 22 grudnia 2022 r. , II AKa 89/22, LEX nr 3512088 ).

Sąd Odwoławczy mając jednak na uwadze charakter sprawy dokonał rozważań w punkcie 1 uzasadnienia wyroku odnoszących się do kwalifikacji prawnej czynu i są one w tym miejscu także aktualne.

Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych /k. 177-179/ ustalając, iż oskarżony przywłaszczył środki finansowe z funduszu inwestycyjnego i samochód V. (...).

Tak więc dokonując na przykład sprzedaży czy darowizny samochodu przez jednego
z małżonków bez porozumienia i zgody drugiego z małżonków, pozbawia prawa do tego pojazdu drugiego z małżonków. Nie ma znaczenia, czy ten ze współuprawnionych, który samodzielnie zadysponował takim składnikiem, przeznaczył pozyskane środki na wspólne gospodarstwo domowe. Znaczenie ma bowiem to, że na skutek wskazanej dyspozycji dał wyraz temu, że uzurpuje sobie w pełni tytuł prawny do takiego składnika.

Doszło więc do „wyjęcia” z majątku wspólnego jednego z małżonków jednego lub kilku składników majątkowych po to, aby ten składnik nie stał się w przyszłości przedmiotem podziału majątku wspólnego – z pokrzywdzeniem małżonka i z jednoczesną korzyścią dla osoby, która samowolnie rzeczą zadysponowała czyli oskarżonego.

Sama tylko możliwość przeciwstawienia ustaleniom dokonanym w zaskarżonym wyroku odmiennego poglądu uzasadnionego odpowiednio dobranym materiałem dowodowym nie świadczy, że dokonując tych ustaleń Sąd popełnił błąd. Dla skuteczności zarzutu błędu
w ustaleniach faktycznych niezbędne jest wykazanie nie tylko wadliwości ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd, ale i wykazanie konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego, jakich dopuścił się sąd ( wyrok S.A. w Krakowie z dnia 8 czerwca 2004 r. II AKa. 112/04, KZS 2004/7-8/60 ).

Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w rozpoznawanej sprawie, w której w ocenie Sądu Odwoławczego nie doszło w omawianym zakresie do błędu w ustaleniach faktycznych.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego , względnie uchylenie wyroku i umorzenie postępowania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrok należało uznać za słuszny i trafny. Kwalifikacja prawna czynu nie budzi wątpliwości. Ocena dowodów została dokonana przez Sąd I instancji zgodnie z zasadami wiedzy, logiki
i doświadczenia życiowego . Sąd orzekający uwzględnił całokształt okoliczności zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego. Na podstawie tych dowodów Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny. Uzasadnienie wyroku logicznie przekonuje do zajętego przez Sąd Rejonowy stanowiska oraz do poszczególnych rozstrzygnięć zawartych w wyroku. Wymierzona oskarżonemu kara jest karą sprawiedliwą. Stąd nie można uniewinnić oskarżonego od zarzucanych mu czynów.

Brak jest także podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i umorzenia postępowania albowiem nie zachodzą ujemne przesłanki procesowe, a stopień społecznej szkodliwości czynu jest znaczny i nie można umorzyć postępowania z powodu znikomego stopnia społecznej szkodliwości czynu.

Wniosek

Zasądzenie na rzecz oskarżonego kosztów ustanowienia obrońcy z wyboru za postępowanie w I i II instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Rodzaj rozstrzygnięcia apelacyjnego uniemożliwia uwzględnienie powyższego wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok należało uznać za słuszny i trafny. Kwalifikacja prawna czynu nie budzi wątpliwości. Ocena dowodów została dokonana przez Sąd I instancji zgodnie z zasadami wiedzy, logiki
i doświadczenia życiowego . Sąd orzekający uwzględnił całokształt okoliczności zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonego. Na podstawie tych dowodów Sąd I instancji w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny. Uzasadnienie wyroku logicznie przekonuje do zajętego przez Sąd Rejonowy stanowiska oraz do poszczególnych rozstrzygnięć zawartych w wyroku. Wymierzona oskarżonemu kara jest karą sprawiedliwą. Stąd nie można uniewinnić oskarżonego od zarzucanych mu czynów.

Brak jest także podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i umorzenia postępowania albowiem nie zachodzą ujemne przesłanki procesowe, a stopień społecznej szkodliwości czynu jest znaczny i nie można umorzyć postępowania z powodu znikomego stopnia społecznej szkodliwości czynu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy.

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy.

4.1.

Nie dotyczy.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd Odwoławczy zasądził od oskarżonego P. M. na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu za postępowanie odwoławcze , w tym opłatę za II instancję w kwocie 180 zł.

III.

Sąd zasądził od oskarżonego P. M. na rzecz oskarżyciela posiłkowego E. M. kwotę 2.000 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oskarżyciela posiłkowego w postępowaniu odwoławczym

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana