Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 156/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia 21 marca 2025 r. sygn akt II K 362/23

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

dowód z opinii biegłych celem wyjaśnienia różnic pomiędzy opiniami dotyczącymi jego stanu zdrowia psychicznego

Sąd Odwoławczy oddalił wniosek dowodowy oskarżyciela prywatnego o dopuszczenie dowodu z opinii nowych biegłych, albowiem wniosek ten na obecnym etapie postępowania zmierza do jego przedłużenia, w sytuacji gdy dowody z opinii biegłych podlegają swobodnej ocenie dowodu przez Sąd.

W realiach niniejszej sprawy opinia biegłego psychiatry uwzględniona przez Sąd Rejonowy G. P. IV Wydział Rodzinny w sprawie sygn akt IV Nsm (...), nie budzi wątpliwości co do jej kompletności, jednoznaczności i wypływających z niej logicznych wniosków, a tym samym wiarygodności.

Tym samym, oskarżona M. K., wypowiadając się w dniach 12 lipca 2022 r. i 13 grudnia 2022 r., że oskarżony ma problemy ze zdrowiem psychicznym, w szczególności ma podejrzenie schizofrenii, ale odpiera ten fakt i nie jest zdolny do działania dla dobra dziecka, władna była opierać się na ww. opinii psychiatrycznej.

dowód z przesłuchania świadka Z. K.

Sąd oddalił wniosek dowodowy oskarżyciela prywatnego o przesłuchanie w charakterze świadka Z. K., albowiem na obecnym etapie postępowania wniosek ten zmierzał do przedłużenia postępowania w sprawie. Zauważyć bowiem należy, iż Z. K. była już słuchana w charakterze świadka przed Sądem i instancji na rozprawie w dniu 15 listopada 2024 r., a treść jej zeznań nie daje podstaw do podważenia wyjaśnień oskarżonej potwierdzającej, iż mówiła kuratorowi sądowemu o podejrzeniu u oskarżyciela prywatnego choroby psychicznej, co wynikało z treści opinii biegłego lekarza psychiatry.

W szczególności, świadek ten, pomimo potwierdzenia iż w dniu 28 czerwca 2022 r. była obecna podczas realizacji przez oskarżyciela prywatnego widzenia z synem w P., nie pamięta dokładnie słów, jakie miały paść ze strony oskarżonej.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Oskarżyciel prywatny w osobiście sporządzonej apelacji zarzucił naruszenie przepisów postępowania, co mogło mieć wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1)  nieuznanie zaktualizowanej daty wskazanego przestępstwa i oddalenie wniosku dowodowego w postaci zeznania świadka Z. K. z wydarzeń w dniu 25 czerwca 2024, bez racjonalnego uzasadnienia, gdyż wskazał dokładne okoliczności, miejsce i czas, a świadka i tak wezwano, co wyklucza podejrzenie o puste przedłużanie postępowania stanowiące jedyne uzasadnienie tej decyzji, co ostatecznie stanowi rezygnację ze sprawdzenia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sądu;

2)  wśród faktów uznanych za udowodnione sąd wskazał iż w dniu 13 grudnia 2022 roku oskarżona w obecności syna J. K. powiedziała o mnie, iż jest u mnie podejrzana choroba schizofrenii, oraz, że wypieram ten fakt i nie jestem zdolny do działania dla dobra dziecka, co wynika ze wskazanej przez oskarżoną opinii. Nieletni w przeciwieństwie do kuratora, czy sądu nie ma wglądu w akta naszych spraw, ani też umiejętności do oceny specjalistycznego materiału dowodowego, zatem wskazana opinia nazywana przez niego pomówieniem (wobec braku jakiegokolwiek potwierdzenia i natychmiast sporządzonych kolejnych kontr-opinii) przedstawiona dziecku w rzeczy samej stanowi czyn przemocy rodzicielskiej oraz przestępczy o który M. K. oskarżam. Stanowi to sprzeczność w uzasadnieniu wyroku oraz bezpodstawne uznanie, że materiał dowodowy ujawniony w toku rozprawy nie wystarczał do rozstrzygnięcia powództwa cywilnego;

3)  oddalenie przez Sąd wniosku o udział biegłego celem wyjaśnienia Sądowi różnic w sporządzonych kontr-opiniach psychologicznych z pośród których według Sądu jedna daje oskarżonej podstawę do czynu, który ja określam jako pomówienie. Nadmienię ponownie iż opinia ta wprost wynikała z udziału oskarżonej w badaniu, a tymczasem to jej działania i słowa określam jako pomówienie w tej sprawie, co doprowadzało już do sporządzania odrębnych opinii, a te w uzasadnieniu tegoż wyroku niezrozumiale przemilczano mimo klarownego przeze mnie przedstawienia sprawy. A zatem błąd polegającą na rezygnacji ze sprawdzenia okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sądu;

4)  błąd polegający na dowolnej, a w konsekwencji błędnej ocenie materiału dowodowego z akt rozpraw sądu rodzinnego w Gdańsku, w szczególności wyjaśnień oskarżonej jakoby decyzja o kuratorze przy kontaktach z dzieckiem wynikała z podejrzenia o zagrożenie dla dziecka wynikające z mojej strony;

5)  błędne uznanie fałszywych zeznań oskarżonej iż opisując mnie w sposób określony przeze mnie jako pomawiający opierała się wyłącznie na wskazywanej przez nią opinii biegłego z G. (na którego rzekomo nie wpływała), gdyż jednocześnie także przed niniejszym sądem zeznała iż wynika to tak samo z jej osobistej obserwacji i analizy jako psychologa, czego sąd w niniejszej sprawie w żaden sposób nie podkreślił, ani nie zweryfikował pomimo jasnego stanowiska mojej osoby określającej także tę opinię jako element trwającego stale pomówienia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest oczywiście nieuzasadniony.

Przeprowadzona w sprawie ocena materiału dowodowego, dokonana przez Sąd Orzekający, nie narusza granic swobodnej oceny, a także nie zawiera błędów logicznych lub faktycznych oraz nie jest sprzeczna z zasadami doświadczenia życiowego, a tym samym spełnia wymogi zasady swobodnej oceny dowodów z art. 7 k.p.k., pozostając pod jej ochroną.

W oparciu o dopuszczone w sprawie dowody w pełni zasadnie Sąd Orzekający uniewinnił oskarżoną M. K. od zarzutu zniesławienia oskarżyciela prywatnego B. K., w ten sposób, że w dniach 28 czerwca 2022 r., 12 lipca 2022 r., 13 grudnia 2022 r. podczas kontaktów z dzieckiem, w W., P. (...) w obecności dziecka, rodziny, osób trzecich, policji i kuratora sądowego z K. pomawiała B. K. o takie postępowanie i właściwości, które mogły go poniżyć w opinii publicznej, tj. o to, iż zdiagnozowano u niego w procesie sądowym schizofrenię oraz że jest osobą niebezpieczną dla kobiet i dzieci, tj. o przestępstwo z art. 212 § 1 k.k., nie naruszając w żaden sposób wymogu, by podstawę wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, zgodnie z art. 410 k.p.k., jak również wymogu wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy wynikającego z dyspozycji art. 366 § k.p.k.

Do uzasadnienia naruszenia standardów swobodnej oceny, bądź interpretacji dowodów nie wystarczy subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia, a konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo że takiego ustalenia nie poczyniono mimo, że z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynikał, względnie wykazanie, iż tok rozumowania sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawidłami logiki, czy zasadami wiedzy (tak Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 17 maja 2023r., sygn. akt II AKa 411/22, publik. w Lex nr 3591335).

Zgromadzony w niniejszym postępowaniu materiał dowodowy, który Sąd Orzekający ocenił swobodnie, zgodnie z kodeksowymi regułami, nie daje podstaw, do przypisania oskarżonej M. K. popełnienia przestępstwa z art. 212 § 1 k.k., tj. zniesławienia B. K..

Oskarżona M. K. mówiąc w dniach 12 lipca 2022 r. i 13 grudnia 2022 r., że B. K. ma problemy ze zdrowiem psychicznym, w szczególności ma podejrzenie schizofrenii, ale wypiera ten fakt i nie jest zdolny do działania dla dobra dziecka, oparła się na opinii psychiatrycznej, z której jednoznacznie wynika, że stan zdrowia B. K. wskazuje na co najmniej głębokie schizoidalne zaburzenia osobowości i stanowi przeciwskazanie do sprawowania osobistej pieczy nad małoletnim J. K., albowiem sfera emocjonalna i wolicjonalna B. K. mogą wpływać negatywnie na możliwość i formę realizacji jego kontaktów z małoletnim. Opinia ta stanowiła podstawę do wydania przez Sąd Rejonowy G. P. postanowienia z dnia 29 listopada 2019 r. sygn. akt VI Nsm (...), na podstawie którego ww. Sąd zdecydował o konieczności obecności kuratora sądowego podczas spotkań B. K. z małoletnim. Tym samym, oskarżona nie powiedziała nieprawdy.

Przestępstwo zniesławienia jest przestępstwem umyślnym, popełnionym z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym. Sprawca musi działać w celu poniżenia pokrzywdzonego w opinii publicznej lub narażenia na utratę zaufania potrzebnego do danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Nie wyczerpuje znamion zniesławienia zachowanie polegające na wyrażaniu opinii w ramach wykonywania uprawnień i obowiązków, z wyjątkiem sytuacji, gdy są one świadomie nieprawdziwe, a formułujący je działa w zamiarze ugodzenia w dobre imię lub poderwania zaufania do osoby opiniowanej” (uchwała SN z 3.04.2023 r., I ZPI 44/22, LEX nr 3580168, por. też uchwała SN z 23.10.2024 r., I ZI 35/24, LEX nr 3776881).

Przestępstwo to sprowadza się do pomawiania o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Zniesławienie, na co wskazuje sama nazwa tego występku, godzi w sławę innego podmiotu, postrzeganą jako jego dobre imię i domniemanie wszelkich cech pozytywnych. Treścią pomówienia są informacje nieprawdziwe. Jednocześnie, jak wskazał Sąd I Instancji, w kontekście oceny wyczerpania znamion przestępstwa z art. 212 § 1 i 2 k.k. istotne znaczenie ma to, że o zniesławiającym charakterze pomówienia nie decyduje subiektywne odczucie pokrzywdzonego, lecz obiektywna ocena, czy w świetle ocen społecznych mamy do czynienia z zarzutem zniesławiającym (tak uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2012 r., sygn. akt SNO 26/12, publik. w Lex nr 1231618).

W realiach niniejszej sprawy brak jest celowości zachowania oskarżonej, rozumianego jako chęć poniżenia oskarżyciela prywatnego w opinii publicznej. Po pierwsze, jej wypowiedzi dotyczące stanu zdrowia oskarżyciela prywatnego poczynione w obecności kuratora, członków rodziny, funkcjonariuszy policji, jak również małoletniego, miały oparcie w opinii sądowo-psychiatrycznej opracowanej dla potrzeb prowadzonego postępowania w sprawie I. N. (...) przed Sądem Rejonowym G. P. w Gdańsku, a wiec służył im walor prawdziwości, po drugie poczynione wypowiedzi miały charakter prewencyjny, a ich celem było uzmysłowienie osobom uczestniczącym w realizacji kontaktów oskarżyciela prywatnego z małoletnim synem, ewentualnych zagrożeń w zachowania oskarżyciela prywatnego, determinowanych jego stanem zdrowia psychicznego. Brak zatem podstaw do przypisania oskarżonej celowości wypowiedzi nakierowanych wyłącznie na poniżenie go w opinii publicznej.

Trafnie przy tym dostrzega Sąd Orzekający, iż poczynione przez oskarżoną wypowiedzi o ustalonej treści w obecności kuratora wykluczają przypisanie jej przestępstwa zniesławienia, w sytuacji gdy kurator wykonuje zadania o charakterze wychowawczo-resocjalizacyjnym oraz kontrolnym związanym z wykonywaniem orzeczeń sądu, zatem poczynione w jego obecności uwagi dotyczące okoliczności realizowanego kontaktu z dzieckiem pod nadzorem kuratora, mają charakter służbowy i w żaden sposób nie mogą być uznane za poniżające w opinii publicznej. Także wypowiedzi oskarżonej w obecności małoletniego J. K. nie mogły mieć charakteru zniesławiającego, skoro małoletni ten świadom jest istnienia konfliktu między jego rodzicami i w związku z tym ma on wyrobiony pogląd na całą sytuację.

W pełni zasadnie Sąd Orzekający, kierując się zasadą in dubio pro reo z art. 5 § 2 k.p.k., zgodnie z którym niedające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść oskarżonego, wyeliminował zdarzenie z dnia 28 czerwca 2022 r., jako wątpliwe i nie wykazane. Analiza akt sprawy potwierdza, iż oskarżyciel prywatny nie wykazał, by w tym dniu oskarżona M. K. miałaby wypowiadać się o jego chorobie. Słuchana w sprawie Z. K. nie pamięta dokładnie słów, jakie miały w tym dniu paść ze strony oskarżycielki prywatnej. Zeznała ona, iż prawdopodobnie słowa te padły, jednakże samo prawdopodobieństwo nie jest wystarczające dla czynienia w tym zakresie ustaleń faktycznych.

Nie jest zrozumiały zarzut oskarżonego oddalenia wniosku dowodowego z zeznań świadka Z. K. z wydarzeń z dnia 25 czerwca 2024 r., w sytuacji gdy prywatny akt oskarżenia nie obejmuje ww. daty w zarzucie zniesławienia, a w toku postępowania oskarżony nie zmodyfikował granica aktu oskarżenia właśnie o wskazaną datę.

W pełni prawidłowo Sąd Orzekający oddalił wniosek dowodowy oskarżyciela prywatnego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego psychologa celem wyjaśnienia różnic w sporządzonych kont-opiniach psychologicznych, w sytuacji gdy ocena opinii należy do sądu w oparciu o zasadę swobodnej oceny dowodów, jak każdego innego dowodu w sprawie.

Bezpodstawnie także oskarżony kwestionuje prawidłowość oceny dowodów w sprawie i w konsekwencji ustalenie, iż oskarżona uprawniona była do prezentowania stanowiska, iż kontakty oskarżyciela prywatnego z małoletnim synem pod nadzorem kuratora wynikały z podejrzenia zagrożenia dla dziecka ze strony oskarżonego, w sytuacji gdy opinia sądowo-seksuologiczna opracowana w sprawie I. N. (...), na którą konsekwentnie powoływała się oskarżone, w końcowych wnioskach wskazuje, iż stan zdrowia B. K. jest przeciwskazaniem do samodzielnych kontaktów z małoletnim, a kontakty z małoletnim winny być realizowane pod nadzorem.

Wniosek

Oskarżyciel prywatny wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uznanie oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu oraz orzeczenia od oskarżonej na jego rzecz zadośćuczynienia w kwocie 20 tys. zł.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek oskarżyciela prywatnego nie może być uwzględniony, a to choćby z powodu obowiązującej reguły ne peius określonej w art. 454 § 1 k.p.k., zgodnie z którą sąd odwoławczy nie może skazać oskarżonego, który został uniewinniony w pierwszej instancji.

Niezależnie od powyższego, brak jest także podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi i instancji do ponownego rozpoznania, albowiem przeprowadzone postępowanie przez Sąd Orzekający nie wymaga uzupełnienia, a dokonana ocena dowodów nie wymaga korekty.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymany został w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wyrok należało uznać za słuszny i trafny. Ocena dowodów została dokonana przez Sąd pierwszej instancji zgodnie z zasadami wiedzy logiki i doświadczenia życiowego. Sąd uwzględnił całokształt okoliczności zarówno na korzyść jak i na niekorzyść oskarżonej, a uzasadnienie logicznie przekonuje do zajętego stanowiska oraz do poszczególnych rozstrzygnięć. Apelacja oskarżyciela prywatnego stanowi jedynie bezzasadną polemikę z prawidłową w sprawie oceną dowodów i właściwymi ustaleniami faktycznymi.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd Odwoławczy na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. w zw. z art. 636 § 3 k.p.k. oraz art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t. jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 123 z późn. zm.) zasądził od oskarżyciela prywatnego B. K. na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu za postępowanie odwoławcze w kwocie 100 zł, w tym opłatę za II instancję w kwocie 80 zł.

PODPIS