Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III AUa 672/20 - zarządzenie, uzasadnienie Sąd Apelacyjny w Rzeszowie z 2021-11-25

Sygn. akt III AUa 672/20

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 16 listopada 2021 r.

Decyzją z dnia 11 października 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. przyznał J. P. prawo do emerytury od dnia 1 lipca 2019 r. tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek ,zawieszając jej wypłatę z powodu kontynuowania przez wnioskodawcę zatrudnienia , przy jednoczesnym zaznaczeniu , że emerytura zostaje także wstrzymana do momentu wyboru przez wnioskodawcę rodzaju świadczenia tj. przyznanej powyższą decyzją emerytury lub tej ustalonej przez Wojskowe Biuro Emerytalne. W podstawie prawnej decyzji powołane zostały ogólnie przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. emeryturach rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t .j. Dz.U.
z 2018 r., poz. 1270 ze zm.).

Wnioskodawca J. P. odwołał się od decyzji ZUS do Sądu Okręgowego w Rzeszowie . W odwołaniu z dnia 18 listopada 2019 r. ,domagając się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez zobowiązanie pozwanego organu rentowego do podjęcia wypłaty przyznanej emerytury ,przy zasądzeniu od Zakładu poniesionych kosztów procesu , w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wnioskodawca zarzucił, że wbrew stanowisku organu rentowego fakt nabycia przez niego prawa do emerytury wojskowej nie stoi na przeszkodzie w wypłacie emerytury przyznanej z systemu powszechnego stosownie do art. 95 ust. 2 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS. W tym kontekście odwołujący się akcentował, , że choć wstąpił do służby przed dniem 1 stycznia 1999 r. to jednak fakt, że wysokość emerytury wojskowej limitowana jest do 75 % podstawy jej wymiaru , uniemożliwia mu doliczenie do wysługi aktywności zawodowej po zwolnieniu ze służby , co jednocześnie stanowi o tym ,że emerytura wojskowa obliczona została według zasad określonych w art. 15 a ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin , jak przewiduje powołany wyżej przepis ustawy emerytalno- rentowej stanowiący wyjątek od zasady pobierania tylko jednego świadczenia . Jednocześnie wnioskodawca podał, że pełnił służbę w Wojsku Polskim od 25 września 1970 r. do 3 kwietnia 1992 r. Z dniem 4 kwietnia 1992 r. nabył prawo do emerytury wojskowej , przy zaliczeniu do wysługi emerytalnej :pracy w Zakładzie Rolnym od 1 lipca 1969 r. do 20 września 1970 r. ,niezawodowej służby wojskowej od 25 września 1970 r. do 27 sierpnia 1972 r. i okresu zawodowej służby wojskowej . Nabył również prawo do wojskowej renty inwalidzkiej , początkowo według III , a od 2001 r. według II grupy i to świadczenie , jako korzystniejsze w swej wysokości ,jest mu aktualnie wypłacane . W trakcie pobierania świadczeń z WBE podjął zatrudnienie ,będąc od 18 lipca 2000 r. do chwili obecnej zatrudniony w Urzędzie Marszałkowskim (...) w R. .

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 18 grudnia 2019 r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o oddalenie żądania wnioskodawcy z braku dostatecznych podstaw faktycznych i prawnych , podkreślając , że w jego przypadku nie ma zastosowania przewidziany w art. 95 ust. 2 wyjątek .

Sąd Okręgowy w Rzeszowie ,po rozpoznaniu sprawy , wyrokiem z dnia
11 sierpnia 2020 r. ( sygn. akt IV U 2207/19) oddalił odwołanie J. P..
Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawca J. P. ( ur.(...) ) z dniem 4 kwietnia 1992 r. nabył prawo do emerytury wojskowej na podstawie przepisów ustawy
z dnia 16 grudnia 1972 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin
( t. j. Dz.U. z1983 r. Nr 29, poz. 139 ). Wymiar emerytury wyniósł 75% z czego 60,85% stanowiło 23 lata wysługi emerytalnej, a 15% zwiększenie z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą wojskową . Jednocześnie do wysługi emerytalnej zostały zaliczone okresy : zatrudnienia wnioskodawcy przed służbą wojskową w Zakładzie Rolnym w M. (od 1 lipca 1969 r. do 20 września 1970 r. ) , zasadniczej służby wojskowej ( od 25 września 1970 r. do 27 sierpnia 1972 r. ) oraz zawodowej służby wojskowej ( od 28 sierpnia 1972 r. do 3 kwietnia 1992 r. ).Od 16 lipca 2001 r. wnioskodawca nabył prawo do wojskowej renty inwalidzkiej według II grupy , które to świadczenie pobiera do chwili obecnej jako korzystniejsze od emerytury wojskowej . W czasie pobierania ww. świadczeń odwołujący się podejmował pracownicze zatrudnienie : w PPHU (...) „w R. ( od 24 lutego 1993 r. do 30 listopada 1994 r. ), w Firmie Handlowej (...)( od 5 grudnia 1994 r. do 1 sierpnia
1995 r.) , w Spółdzielni (...) ( od 18 grudnia 1995 r. do 15 marca 1996 r. ), w (...) S.A . ( od 18 marca 1996 r. do 5 sierpnia 1997 r. ) , w Powiatowym Urzędzie Pracy ( od 11 sierpnia 1997 r. do 17 lipca 2000 r.) i od
18 lipca 2000 r. do chwili obecnej w Urzędzie Marszałkowskim (...) w R. . w dniu 25 lipca 2019 r. J. P. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddziale w R. wniosek o przyznanie prawa do emerytury , co skutkowało wydaniem –zaskarżonej w niniejszym postępowaniu-
decyzji z dnia 11 października 2019 r. W świetle powyższych ustaleń Sąd Okręgowy
w R., dokonując oceny prawnej sprawy , uznał żądanie odwołania za nieuzasadnione, a zaskarżoną decyzję ZUS za trafną i odpowiadającą prawu. Podzielając bowiem wykładnię art. 95 ust. 1 i ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS ,dokonaną przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. I UK 426/17
( OSNP 2019/9/ /9/114) , zgodnie z którą o wyjątku od zasady pobierania jednego świadczenia nie decyduje data przyjęcia do służby ale brak możliwości obliczenia emerytury wojskowej przy uwzględnieniu „ cywilnego stażu emerytalnego „ Sąd I instancji jednocześnie zauważał ,że w przypadku wnioskodawcy nie miało to miejsca skoro do jego wysługi emerytalnej przy obliczaniu emerytury wojskowej uwzględniony został okres pracowniczego zatrudnienia przed służbą w Zakładzie Rolnym w M. . Równocześnie , powołując się na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego , Sąd Okręgowy w Rzeszowie podkreślał, że ustawodawca nie ma konstytucyjnego obowiązku umożliwienia kumulacji świadczeń rentowych i emerytalnych z różnych tytułów, tym bardziej w sytuacji gdy pobieranie tylko jednego z nich pozwala nie tylko na zabezpieczenie podstawowych potrzeb , ale ten standard znacznie przewyższa
( wyrok Trybunału Konstytucyjnego znaczenie z tego 1 stycznia 2006 r. K 23/03 ,OTK-A 2006/1/8). Tym samym Sąd I instancji potwierdził prawidłowość stanowiska pozwanego organu rentowego , że emerytura z systemu powszechnego wnioskodawcy nie może zostać wypłacona do momentu dokonania przez niego wyborów tego świadczenia , przy uwzględnieniu zasady wypłaty tylko jednego świadczenia „zbiegowego „ W podstawie prawnej wyroku powołany także został art. 477 14 § 1 k.p.c.

Wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 11 sierpnia 2020 r. zaskarżony został przez wnioskodawcę J. P. , który zarzucając w apelacji naruszenie prawa materialnego tj. art. 95 ust. 1 i ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 15 a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin ,przez błędną wykładnię i nieprawidłowe zastosowanie tych przepisów prowadzące do nieuzasadnionego przyjęcia , że w jego przypadku nie ma zastosowania zasada kumulacji świadczeń , oraz art. 32 Konstytucji RP przez dokonanie nieuzasadnionego zróżnicowania emerytów wojskowych ze względu na datę przyjęcia do służby , jak również błąd w ustaleniach faktycznych mający polegać na tym, iż okres zatrudnienia wnioskodawcy w Zakładzie Rolnym w M. oraz okres niezawodowej służby wojskowej winny zostać zaliczone do tej służby , wnosił
o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie żądania odwołania na koszt pozwanego organu rentowego, ewentualnie uchylenie wyroku Sądu Okręgowego
w R. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi , przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego jako części kosztów procesu .
W uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego skarżący w szczególności podkreślał, że nie można zgodzić się z argumentacją Sądu Okręgowego ,że jego sytuacja jest inna niż żołnierzy przyjętych do służby po 1 stycznia 1999 r. skoro nie ma możliwości doliczenia okresów „cywilnego stażu emerytalnego” przypadających
w czasie pobierania świadczeń z WBE do algorytmu wyliczenia emerytury wojskowej z uwagi na osiągnięcie maksymalnego poziomu 75 % podstawy wymiaru tego świadczenia . Jednocześnie skarżący zwracał uwagę na treść art. 53 § 1 pkt. 2 ustawy
z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin
, który nakazywał uznawanie dotychczasowej wysługi emerytalnej żołnierzy zwolnionych ze służby do dnia poprzedzającego dzień wejścia w życie tej ustawy , za „okres służby „. Ponadto apelujący powoływał się na argumentację Sądu Najwyższego zawartą w uzasadnieniu wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. I UK 426/17 , OSNP 2019/9/114 .jako mającą uzasadniać jego racje.

W odpowiedzi na apelację pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej , prezentując obszerną argumentację mającą świadczyć o błędności stanowiska Sądu Najwyższego wyrażonego w wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. I UK 426/17 ,OSNP 2019/9/114 ,przy m.in. przy powołaniu się na uzasadnienie postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lutego 2019 r. SK 30/17 ( OTK-ZU 2019/ A/8) ,niezależnie od tego zauważając, że wnioskodawca w wojskowej wysłudze emerytalnej ma uwzględniony
„ cywilny” okresy zatrudnienia i już ta okoliczność przesądza o niezasadności jego żądania .

W trakcie postępowania odwoławczego doszło do rozwiązania z wnioskodawcą z dniem 26 listopada 2020 r. stosunku pracy , na dowód czego przedłożył on kserokopię świadectwa pracy ( v. k 69 ) , jak również wydana została przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. w dniu 5 stycznia 2021 r. decyzja (v. k- 77 kserokopia ww. decyzji ) ustalająca od 1 listopada 2020 r. wysokość emerytury wnioskodawcy , przy wstrzymaniu wypłaty świadczenia do momentu dokonania przez wnioskodawcę jego wyboru ( niezaskarżona przez J. P. w odrębnym postępowaniu – v. k- 84 zapisek urzędowy
z rozmowy telefonicznej przeprowadzonej na powyższą okoliczność z Kierownikiem Sekretariatu IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego
(...)

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie rozpoznając w tak zaistniałej sytuacji procesowej apelację wnioskodawcy J. P. zważył co następuje ;

Przede wszystkim już na wstępie należało przesądzić czy istnieje prawna możliwość merytorycznej oceny roszczenia wnioskodawcy wypłaty dwóch świadczeń w zbiegu, w sytuacji gdy zaskarżona decyzja ZUS z dnia 11 października 2019 r. stanowiła o wstrzymaniu wypłaty emerytury z systemu powszechnego także z powodu kontynuowania przez odwołującego się zatrudnienia ( art.103 a ustawy emerytalno – rentowej ) ,pamiętając przy tym , że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych niedopuszczalne jest powództwo o ustalenie ( art. 189 k.p.c.) .,por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2019 r. II UK 554/17, LEX nr 609103 ,
czy postanowienie Sadu Najwyższego z dnia 29 września 2020 r. II UK 220/19, LEX nr 3083016 , a z kolei ocena prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego dokonywana jest co do zasady według stanu istniejącego w chwili jej wydania ( tak m.in. w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2004 r., II UK 395/03, OSNP 2005/3/43 i 7 lutego 2006 r. I UK 154/05, LEX nr 272581). Przy przyjęciu więc powyższego pozostałoby jedynie stwierdzić , że Sąd I instancji i tak nie mógł uwzględnić żądania odwołania , skoro wnioskodawca na dzień wydania zaskarżonej decyzji pozostawał w zatrudnieniu , a więc emerytura z systemu powszechnego nawet przy dokonaniu przez niego wyboru tego świadczenia , czy też ustaleniu, że winna być wypłacana niezależnie od świadczenia wojskowego i tak nie mogła być przez ZUS podjęta do wypłaty. Tym samym można by było uznać ,że odwołujący się swoje racje co do uprawnienia do pobierania dwóch świadczeń ”zbiegowych „ może co najwyżej skutecznie zaprezentować w odwołaniu od decyzji organu rentowego jaka zapadła po rozwiązaniu stosunku pracy, a więc decyzji z dnia 5 stycznia 2021 r., jednak , jak odnotowano to wyżej , decyzja ta nie została przez niego zaskarżona . Mając więc tę ostatnią okoliczność na uwadze jak również charakter zaskarżonej decyzji ZUS , względy ekonomii procesowej , oraz to ,że w orzecznictwie Sądu Najwyższego dopuszcza się odstępstwo od zasady badania legalności decyzji na dzień jej wydania np. w przypadku oceny prawa do świadczenia uzależnionego od warunku rozwiązania stosunku pracy (por. wyroki Sądu Najwyższego z 12 kwietnia 2012 r.,
II UK 235/11 ,OSNP 2013/7-8/87 oraz z 11 czerwca 2013 r., II UK 381/12 , LEX nr 1331296). Sąd Apelacyjny ostatecznie uznał , że w przedmiotowej sprawie winna mieć jednak swoje zastosowanie zasada aktualności orzekania ( art. 316 § 1 k.p.c.), co tym samym uprawniało tut. Sąd do merytorycznej oceny zasadności żądania skarżącego . W tym jednak względzie Sąd Apelacyjny uznaje apelację wnioskodawcy za nieuzasadnioną z naprowadzonych niżej względów , przy czym już w tym miejscu wyraźnie zaznaczyć należy ,że przewidziany w art. 95 ust. 2 ustawy emerytalno -rentowej wyjątek wypłaty dwóch świadczeń w zbiegu dotyczy wyłącznie przypadku nabycia prawa do emerytury z systemu powszechnego i emerytury wojskowej . Tym samym nie ma tu nic do rzeczy okoliczność, że odwołujący się posiada także
trzecie świadczenie w zbiegu w postaci wojskowej renty inwalidzkiej wg. II grupy
i świadczenie to de facto pobiera . Z kolei przewidziany w art. 96 ust. 1 pkt. 1 ustawy emerytalnej zbieg dotyczy emerytury z systemu powszechnego z rentą inwalidy wojennego i wojskowego , stosownie do art. 54 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin ( t. j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1656 ), tym samym oczywistym jest ,że przepis ten nie ma zastosowania w przypadku odwołującego się . Powracając tym samym do argumentów apelacji , należy zauważyć ,że wbrew twierdzeniom skarżącego , Sąd I instancji podzielił wykładnię
art. 95 ust. 1 i ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS , dokonaną w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2019 r. I UK 426/17 , OSNP 2019/9/114 , że
o zastosowaniu wyjątku od zasady wypłacania jednego świadczenia decyduje brak możliwości obliczenia emerytury wojskowej przy uwzględnieniu „cywilnego „ stażu emerytalnego ,a nie data przyjęcia żołnierza zawodowego do służby wojskowej , ale jednocześnie stwierdził , w oparciu o dokonane ustalenia faktyczne, że w przypadku wnioskodawcy tego rodzaju przypadek nie występuje , skoro do jego wojskowej wysługi emerytalnej uwzględniony został okres pracowniczego zatrudnienia przed służbą w Zakładzie Rolnym w M. ( 1 lipca 1969r. do 20 września 1970 r.).Notabene zauważyć należy, że zarówno ten okres jak i okres zasadniczej służby wojskowej
( od 25 września 1970 r. do 27 sierpnia 1972 r. ),który także podlegał uwzględnieniu w wojskowej wysłudze emerytalnej uwzględnione zostały przy ustaleniu wnioskodawcy prawa do emerytury z systemu powszechnego ( v. akta kapitałowe ZUS –wykaz wprowadzonych okresów ubezpieczonego ). Jednocześnie odnosząc się do twierdzeń apelacji jakoby w świetle art. 53 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin ( t. j. Dz.U. z 2020 r., poz. 586 ) wskazany wyżej okres „ cywilnego” zatrudnienia wnioskodawcy przed służbą miał być traktowany jako okres służby , a tym samym ( jak należy domniemywać z przywołanej argumentacji skarżącego ) wysokość jego emerytury wojskowej ustalona została tylko przy uwzględnieniu okresów tej służby ( a więc
w sposób o jakim stanowi art. 15 a wyżej powołanej ustawy , do którego nawiązuje omawiany wyjątek z art. 95 ust. 2 ustawy emerytalno- rentowej ), Sąd Apelacyjny chciałby zauważyć ,że również stosownie do powołanego przepisu przejściowego
( art.53 ust.1 ) wojskowy organ rentowy był zobligowany do ustalenia na nowo wysokości świadczeń osobom, które w dniu wejścia w życie ustawy miały ustalone prawo do emerytury na podstawie przepisów dotychczasowych i tak też się stało w przypadku J. P. ( v. akta emerytalne wnioskodawcy z WBE ) , przy czym ustalając na nowo wysokość emerytury wnioskodawcy wojskowy organ rentowy miał na względzie określone w art. 14 ww.. ustawy doliczenia do wysługi emerytalnej , co tym samym stanowiło o tym ,że również na gruncie nowych przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin ,do wysługi emerytalnej J. P. uwzględnione zostały wskazane wyżej okresy :pracowniczego zatrudnienia w Zakładzie Rolnym w M. i niezawodowej służby wojskowej ( tak też wprost w informacji WBE z dnia 30 sierpnia 2019 r. v.k-181 akt emerytalnych wnioskodawcy ). Tym samym okoliczność , że odwołujący się nie ma faktycznej możliwości doliczenia pozostałego „cywilnego stażu emerytalnego „ , jaki przypadał na okres pobierania przez niego świadczeń wojskowych , pozostaje tu bez znaczenia . Równocześnie Sąd Apelacyjny chciałby zauważyć ,że powołany na wstępie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2019 r. I UK 426/17 , jakkolwiek był wyrokiem kasatoryjnym to wyłącznie z tego względu , że w ocenie Sądu Najwyższego nie zostało
w sposób jednoznaczny w rozpoznawanej sprawie ustalone czy skarżący nie miał możliwości włączenia okresów „cywilnego stażu emerytalnego” do algorytmu obliczenia wysokości emerytury wojskowej , podczas gdy w niniejszej sprawie , jak naprowadzono powyżej, jest to okoliczność nie budząca jakichkolwiek wątpliwości .

W tym miejscu należy także odnotować, że na skutek przedstawionego Sądowi Najwyższemu przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w sprawie III AUa 730/20 pytania prawnego , Sąd Najwyższy postanowieniem z dnia 22 września 2021 r. III UZP 5/21 przekazał zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi Sądu Najwyższego , niemniej jednak sformułowane przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu zagadnienie prawne dotyczy odmiennego niż w przedmiotowej sprawie stanu faktycznego , w którym ubezpieczony pobierając emeryturę wojskową wynoszącą 75% podstawy wymiaru nie ma doliczonego do wysługi emerytalnej jakiegokolwiek okresu składkowego poprzedzającego zawodową służbę wojskową jak i przypadającego po zakończeniu tej służby . W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny uznał , że nieuzasadnione jest wstrzymywanie się z orzekaniem w niniejszej sprawie . Niezależnie od tego, że po zapoznaniu się z argumentacją prawną Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu zaprezentowaną w uzasadnieniu powołanego wyżej postanowienia, jak również z innymi orzeczeniami Sądu Najwyższego ( w tym wyrokami z dnia 8 maja
2012 r., II UK 237/11 ,OSNP 2013/7 -8/ 91 i 4 grudnia 2013 r. II UK 223/13 ,LEX
nr 1394110 ), czy w końcu uzasadnieniem ,wskazywanym przez ZUS w odpowiedzi na apelację, postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lutego 2019 r. SK 30/17 , OTK-A 219/8 ,Sąd Apelacyjny- w składzie rozpoznającym przedmiotową sprawę – nie podziela naprowadzonej wyżej wykładni Sądu Najwyższego zawartej
w wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. II UK 426/17 uznając , że przewidziany w art. 95 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS wyjątek od zasady pobierania jednego świadczenia jest adresowany wyłącznie do osób mających ustalone prawo do emerytury wojskowej na podstawie art. 15 a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin , a więc do żołnierzy którzy powołani zostali do służby
po 1 stycznia 1999r. , do której to grupy adresatów nie zalicza się wnioskodawca: .

Tak więc jedynie pokrótce , odsyłając do pogłębionej lektury powołanych wyżej orzeczeń , Sąd Apelacyjny chciałby ,zauważyć że ;

- dokonana przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. II UK 426/17 wykładnia omawianych przepisów , była jednostkowa a nadto stanowiła zaprzeczenie dotychczasowego w tym względzie stanowiska Sądu Najwyższego
( por. wskazane wyżej wyroki z 8 maja 2012 r. ,II UK 237/11 , 4 grudnia 2013 r. ,II UK 223/13 , jak też uzasadnienie uchwały składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2010 r. II UZP 10/09 , OSNP 2010/ 17-1818/215 ) , w którym konsekwentnie przyjmowano, że ubezpieczony uprawniony do emerytury z FUS nie może jednocześnie pobierać emerytury wojskowej chyba , że dotyczy to emerytury wojskowej żołnierzy zawodowych powołanych do służby po dniu 1 stycznia 1999 r. dla których obliczenie emerytury następuje na podstawie art. 15 a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych , czy wstępujących do służby po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 2012 r. , dla których z kolei podstawę obliczenia emerytury stanowi
art. 18 e tej ustawy,

- w ocenie tut. Sądu Apelacyjnego ( w składzie rozpoznającym przedmiotową sprawę ) , omawiana wykładnia niezasadnie abstrahuje od kręgu adresatów wskazanych w art. 15 a i art. 18e ustawy o zaopatrzenie emerytalnym żołnierzy zawodowych , bo już samą intencją ustawodawcy , odzwierciedloną w uzasadnieniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, uchwalonej w dniu 23 lipca 2003 r. ( druk nr 1160 Sejmu IV kadencji) ,czy w uzasadnieniu projektu późniejszej ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.
( druk nr 1109 Sejmu VI kadencji ) było aby osoba uprawniona do emerytury wojskowej oraz emerytury z FUS , która pozostała w zawodowej służbie wojskowej w dniu
1 stycznia 1999 r. musiała dokonać wyboru świadczenia które ma być wypłacane, również wtedy, gdy wysokości emerytury wojskowej została obliczona wyłącznie na podstawie okresów tej służby bez jej „uzupełnienia” o podwyższenie wynikające
z przebytych okresów składkowych i nieskładkowych ,

- dokonana przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 stycznia 2019 r. I UK 426/19 , wykładnia nie znajduje wsparcia w odwołaniu się do konstytucyjnej zasady równości ( art. 32 ust. 1 Konstytucji RP) ,o czym bliżej w uzasadnieniu postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 lutego 2019 r. SK 30/17, OTK-A 2019/8 , który jakkolwiek umorzył postępowanie ze względu na –jak uznał –niewłaściwe ujęty przez skarżącego w sprawie problem konstytucyjny , to jednak podkreślił ,że data
1 stycznia 1999 r. jako kryterium różnicowania emerytów wojskowych nie jest przypadkowa ,bo wiąże się z reformą całego systemu ubezpieczeń społecznych . Przed reformą żołnierze zawodowi byli objęci systemem tzw. zdefiniowanego świadczenia Od 1 stycznia 1999 r. do 30 września 2003 r. prawo do emerytury z zaopatrzenia emerytalnego zachowali żołnierze, którzy wstąpili do służby przed 2 stycznia 1999 r. , z kolei osoby które objęły służbę po 1 stycznia 1999 r. miały nabyć prawo do świadczeń emerytalnych na zasadach obowiązujących w ramach systemu powszechnego. Sytuacja ta zmieniła się w związku z wejściem wżycie ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw na mocy której do ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy został dodany
art.15 a. Przy okazji tej nowelizacji rozbudowano również art. 95 ust. 2 ustawy
o emeryturach i rentach z FUS wprowadzając w odniesieniu do żołnierzy, którzy uzyskują prawo do emerytury wojskowej na zasadach określonych w art. 15 a wyjątek od zasady braku możliwości wypłaty jednocześnie dwóch świadczeń . Równocześnie Trybunał Konstytucyjny uznał , że w tej sytuacji cechą istotną z punktu widzenia badanej regulacji pod kątem naruszenia zasady równości ,nie jest to że porównywane grupy osób odbywały służbę wojskową, lecz to ,że objęte były w okresie odbywania tej służby różnymi systemami emerytalnymi . W konsekwencji więc powyższego , przy uwzględnieniu odmienności zasad ustalania wysokości emerytury wojskowej żołnierzy, którzy pozostawali w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r.
i którzy powołani zostali do służby po raz pierwszy po 1 stycznia 1999 r. , a także istotnych różnić w zakresie unormowania sposobu opłacania składek na powszechne ubezpieczenie społeczne funkcjonariuszy służb mundurowych pełniących służbę przed wskazaną datą jak i po tej dacie , Trybunał uznał ,że nie można przyjąć aby doszło do naruszenia zasady równości w zakresie prawa do zabezpieczenia społecznego w omawianym przypadku .

Sąd Apelacyjny chciałby też odnotować , że omawiana wykładnia Sądu Najwyższego nie została bezkrytycznie przyjęta w orzecznictwie sądów powszechnych, czego przykładem są odmienne w tym względzie wyroki Sądu Apelacyjnego
w S. z dnia 23 kwietnia 2020 r. III AUa 629/19 , LEX nr 3049613 i z dnia
9 września 2020 r. III AUa 330/19 ,LEX nr 3118421 , a równocześnie przyjęcie tej wykładni do stosowania prowadzić może do nieuzasadnionego różnicowania świadczeniobiorców w ramach tej samej grupy ( tj. żołnierzy zawodowych ,którzy po raz pierwszy rozpoczęli pełnienie służby przed 2 stycznia 1999 r. ),co najlepiej obrazuje przedmiotowa sprawa ( bo przecież wśród tej grupy adresatów będą osoby , które – tak jak wnioskodawca- mają uwzględniony okres składkowy przed służbą w niewielkim wymiarze , takie które powyższy okres wykazały przed i po zakończeniu służby , jak też te ,które nie maja uwzględnionego żadnego takiego okresu z uwagi na limitowany poziom wysokości podstawy wymiaru świadczenia , przy czym w odniesieniu do wszystkich tych osób opisana możliwość doliczania „cywilnego stażu emerytalnego” do algorytmu obliczenia wysokości emerytury wojskowej była in abstracto przewidziana prawem )

Z tych wszystkich więc wyżej naprowadzonych względów i na podstawie
art. 385 k.p.c. orzeczono o oddaleniu apelacji wnioskodawcy jako niezasadnej .

ZARZĄDZENIE

1/ (...) – adw. W. G., (...)

2/(...)

3/ (...),(...) (...)

„Niniejsze pismo umieszczone zostało na portalu informacyjnym w celach informacyjnych
i nie wywołuje skutków procesowych: doręczenie wywołujące skutki procesowe na zarządzenie przewodniczącego dokonane zostanie według przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964r. – Kodeks postępowania cywilnego”.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Jolanta Mycek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Rzeszowie
Data wytworzenia informacji: