Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

	Przewodniczący:	SSA Mirosław Szwagierczak
	Sędziowie:	SSA Bogumiła Burda (spr.) SSA Urszula Kocyłowska
	Protokolant	st.sekr.sądowy Anna Budzińska

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2012 r.

na rozprawie

sprawyz wniosku A. W. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek apelacji pozwanego organu rentowego

od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 22 marca 2012 r. sygn. akt IV U 241/12

o d d a l a apelację.

Sygn. akt III AUa 526/12

UZASADNIENIE

Decyzją z 30 grudnia 2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. odmówił A. W. (1) ustalenia prawa do świadczenia przedemerytalnego.

W uzasadnieniu decyzji w podstawie faktycznej organ rentowy powołał się na ustalenia wskazujące, że wnioskodawczyni nie spełnia wszystkich warunków wynikających z przepisów, gdyż nie udowodniła 35 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Wyjaśnił, że okresu od 13 czerwca 1974r. do 26 września 1976r. nie uznano jako stałej pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w charakterze „domownika”, z uwagi na kontynuowanie nauki w szkole ponadpodstawowej poza miejscem zamieszkania.

W podstawie prawnej organ rentowy powołał przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. Nr 120, poz. 1252).

A. W. (1) zakwestionowała decyzję w odwołaniu skierowanym do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego.

W uzasadnieniu odwołania podniosła, że pomimo uczęszczania do szkoły ponadpodstawowej, codziennie po lekcjach i powrocie do domu pracowała w gospodarstwie rolnym, wykonując wszystkie obowiązki z prowadzeniem gospodarstwa rolnego związane, w wymiarze przekraczającym połowę pełnego czasu pracy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn, które legły u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie po rozpoznaniu sprawy, wyrokiem z 22 marca 2012r. zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w J. w ten sposób, że przyznał wnioskodawczyni A. W. (1) prawo do świadczenia przedemerytalnego poczynając od dnia 5 grudnia 2011r. oraz ustalił brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd I instancji wskazał, że kwestią wymagającą przesądzenia w przedmiotowej sprawie było ustalenie przesłanek warunkujących nabycie przez A. W. (1) prawa do świadczenia przedemerytalnego, a przede wszystkim rozważenie, czy okres pracy wykonywanej przez nią w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia, w trakcie kontynuowania nauki w szkole ponadpodstawowej może uzupełnić ogólny staż ubezpieczeniowy.

Mając na uwadze wyniki postępowania dowodowego, Sąd I instancji stwierdził, że pozwalają one na jednoznaczne ustalenie, że wnioskodawczyni w spornym okresie równolegle z uczęszczaniem do (...) Szkoły Zawodowej Nr (...) w R. wykonywała wszelkie konieczne prace w gospodarstwie rolnym, a praca świadczona przez wnioskodawczynię była stałą pracą w rozmiarze sięgającym ponad połowę zasadniczego wymiaru czasu pracy, co pozwoliło na uwzględnienie spornego w sprawie okresu pracy w gospodarstwie rolnym i doliczenie do stażu emerytalnego w niezbędnym do tego zakresie. W konsekwencji zaś przyjęcie, że skarżąca posiada wymagane przepisami prawa 35 lat.

W podstawie prawnej obok przepisów prawa materialnego Sąd powołał art. 477 14 § 1 kpc.

Apelację od wyroku Sądu Okręgowego skierował do Sądu Apelacyjnego Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w J..

Zarzucając naruszenie prawa materialnego tj. art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych oraz naruszenie art. 233 § 1 kpc, co doprowadziło do ustalenia wyrokiem, iż wnioskodawczyni ma prawo do świadczenia przedemerytalnego,

Oddział wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Nie godząc się z rozstrzygnięciem Sądu Okręgowego organ rentowy podniósł, że praca wnioskodawczyni w gospodarstwie rolnym rodziców, to zwyczajowa pomoc świadczona przez dzieci wychowujące się w warunkach wiejskich, tym bardziej, że
z uwagi na kontynuowanie w spornym okresie nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, nie miała możliwości wykonywania stałej pracy w gospodarstwie rolnym w wymiarze co najmniej połowy wymiaru czasu pracy.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja jest nieuzasadniona i jako taka podlega oddaleniu.

Zaskarżony wyrok nie został wydany nie tylko z zarzucanym mu naruszeniem prawa materialnego, ale również ze wskazywanymi w uzasadnieniu uchybieniami sprowadzającymi się w istocie do sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Podkreślenia wymaga, że sprzeczność istotnych dla rozstrzygnięcia ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału występuje w sytuacji, gdy zachodzi oceniona według zasad logiki i doświadczenia rozbieżność między materiałem zgromadzonym w sprawie, a wnioskami, do których doszedł sąd.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy w celu wyjaśnienia istotnych w sprawie okoliczności, tj. czy A. W. (1) w spornym okresie rzeczywiście pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców, w wymiarze co najmniej 4 godziny dziennie, przeprowadził w wystarczającym zakresie i w sposób szczegółowy postępowanie dowodowe, zaś dowody ocenił w ramach swobodnej oceny dowodów wynikającej z art. 233 § 1 kpc, nie przekraczając jej granic i czyniąc ustalenia, że wnioskodawczyni pomimo uczęszczania do szkoły ponadpodstawowej poza miejscem zamieszkania, godziła obowiązki szkolne z pracą w gospodarstwie.

Zauważyć należy, że wiarygodność zeznań wnioskodawczyni, która konsekwentnie i stanowczo twierdziła, że sytuacja życiowa i materialna rodziny wręcz zmuszała ją do zaangażowania się we wszystkie prace związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, w całej pełni potwierdziły zeznania słuchanych w sprawie świadków - sąsiadów wnioskodawczyni. Świadkowie ci w sposób pełny i wyczerpujący opisali rodzaj zajęć wnioskodawczyni związanych z pracą w gospodarstwie i ich zakres.

Ocena wiarygodności tych zeznań dokonana przez Sąd Okręgowy nie budzi zastrzeżeń i Sąd Apelacyjny w pełni ją podziela.

Całościowa analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego dokonana tak przez Sąd Okręgowy jak i Apelacyjny, prowadzi do jedynie trafnego wniosku, że A. W. (1) w spornym okresie faktycznie pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców i tym samym okres ten winien podlegać zaliczeniu do ogólnego stażu pracy stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. Nr 153, poz. 1227 ze zmianami). Konsekwencją przesądzenia o powyższym jest stwierdzenie, że tym samym skarżąca spełnia wszystkie warunki do uzyskania prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Odnosząc się do przytoczonego w uzasadnieniu apelacji twierdzenia, że „praca wnioskodawczyni w gospodarstwie rolnym rodziców to zwyczajowa pomoc świadczona przez dzieci wychowujące się w warunkach wiejskich”, Sąd Apelacyjny zauważa, że przyjęcie takiego stanowiska wykluczałoby w każdym przypadku – wbrew obowiązującemu prawu – możliwość uwzględnienia przypadających przed dniem 1 stycznia 1983r. okresów pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, przy ustalaniu prawa do świadczeń z zabezpieczenia społecznego.

W tym stanie rzeczy i podzielając w całości ocenę okoliczności faktycznych i prawnych sprawy dokonaną przez Sąd Okręgowy, Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do uwzględnienia apelacji i dlatego orzekł jak w sentencji stosownie do art. 385 kpc.

Zarządzenie:

(...)

(...)