Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych

POSTANOWIENIE

Dnia 22 stycznia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym

Przewodniczący: SSA Dariusz Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2016r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. S.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 16 września 2015r.

sygn. akt I C 1151/15

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Rzeszowie oddalił wniosek powódki o zwolnienie jej od kosztów sądowych w sprawie na podstawie art. 102 ust. 1 u.k.s.c.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia stwierdzono, że na powódce spoczywa obowiązek uiszczenia opłaty sądowej od pozwu w kwocie 13.745 zł. Powódka ma 18 lat i jest uczennicą trzeciej klasy technikum, mieszka razem z matką i dziadkami w domu rodzinnym. Nie ma własnych dochodów. Matka jej pobiera rentę rodzinną, a dziadek emeryturę.

Niemniej jednak Sąd zauważył, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwane Towarzystwo (...) wypłaciło na rzecz powódki łączną kwotę 138.692,70 zł, w tym kwotę 135.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Z tych też względów, Sąd Okręgowy uznał, że brak jest podstaw do udzielenia powódce zwolnienia z kosztów sądowych, zważywszy że na powódce spoczywał obowiązek finansowego przygotowania się do procesu, skoro zdecydowała się wnieść pozew o zapłatę m.in. dodatkowej kwoty tytułem zadośćuczynienia.

W zażaleniu na powyższe postanowienie, powódka zarzuciła naruszenie art. 102 ust. 1 u.k.s.c, poprzez błędne przyjęcie, iż nie zachodzą podstawy do zwolnienia jej od kosztów sądowych w całości.

Wskazując na powyższe domagała się zmiany zaskarżonego postanowienia poprzez zwolnienie jej w całości z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.

Skarżąca podniosła, że otrzymana od pozwanego kwota tytułem zadośćuczynienia ma służyć „wymazaniu" cierpień i dolegliwości związanych z doznaną przez nią krzywdą. Ponadto kwotę tę jej matka, w której dyspozycji wówczas znajdowała się niniejsza kwota, przeznaczyła na cele nie związane z przygotowaniem się do procesu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Zażalenie powódki nie zasługuje na uwzględnienie.

Podejmując decyzję o dochodzeniu przed sądem wysokich roszczeń, w tym w głównej mierze tytułem zadośćuczynienia, powódka musi liczyć się z odpowiednio wysokimi kosztami z tym związanymi, albowiem odpłatność wymiaru sprawiedliwości jest w Polsce zasadą, a wysokość opłat sądowych jest w tym wypadku uzależniona od wartości przedmiotu sporu wskazanej w pozwie.

Nie ulega wątpliwości, że obecnie powódka nie posiada własnych źródeł utrzymania, pozostając na utrzymaniu matki. Jednakże, jak słusznie zwrócił uwagę Sąd Okręgowy, nie można pominąć okoliczności, że w 2013r. w toku postępowania likwidacyjnego na rzecz powódki wypłacono ponad 138.000 zł.

Twierdzenie, że środki uzyskane tytułem zadośćuczynienia, nie mogą być w ogóle brane pod uwagę przy ocenie możliwości poniesienia przez stronę kosztów sądowych, nie ma usprawiedliwionych podstaw. Przy ocenie tej sąd powinien mieć na względzie wszelkie dochody strony, a istota tej oceny sprowadza się do pytania, czy i w jakim zakresie - uwzględniając konkretną sytuację - strona może przeznaczyć znajdujące się w jej dyspozycji środki majątkowe na pokrycie opłaty sądowej bez uszczerbku w zakresie koniecznego utrzymania jej i najbliższej rodziny (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2012 r., V CZ 156/11, (...)).

W sytuacji gdy powódka nosząc się z zamiarem dochodzenia od pozwanego dodatkowych kwot tytułem zadośćuczynienia (co wynika z treści pisma pełnomocnika powódki do pozwanego z dnia 10 czerwca 2013r.), przeznacza całą otrzymaną od niego kwotę na własne potrzeby i to w stosunkowo krótkim okresie czasu, nie licząc się z koniecznością przeznaczenia choćby części tej kwoty (de facto 1/10 część) na koszty przewidywanego procesu, to nie ma uzasadnionych podstaw do udzielenia jej zwolnienia od kosztów, a tym samym do przerzucenia ciężaru ponoszenia kosztów na Skarb Państwa, a więc de facto innych obywateli, tym bardziej, że chodzi o tymczasowe wyłożenie tych środków, w razie bowiem uwzględnienia powództwa powódka otrzyma ich zwrot od pozwanego.

W tych okolicznościach Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego postanowienia i zażalenie powódki oddalił, jako bezzasadne na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.